Spor ve Fiziki Etkinlikler Dersi ATLETİZM MODÜLÜ

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı Spor ve Fiziki Etkinlikler Dersi ATLETİZM MODÜLÜ (Ortaokul 5 8. Sınıflar) TASLAK (06.09.2013) 0

İçerik 1. Giriş...2 2. Atletizm Modülünün Amaçları...3 3. Atletizm Modülünün Kazanımları...3 4. Atletizm Modülüne İlişkin Açıklamalar...5 4.1. Okula özgü uyarlamalar...5 4.2. Yaş/sınıf düzeyi farklılıklarına özgü uyarlamalar...5 4.3. Ders süresi farklılıklarına özgü uyarlamalar...6 4.4. Özel ihtiyaçları olan öğrencilere özgü uyarlamalar...6 4.5. Öğretim yaklaşımları ve stratejileri...7 4.6. Diğer derslerle ve yaşamla ilişkilendirme...8 4.7. Paydaş rol ve sorumlulukları...8 4.8. Eğitim teknolojilerinin kullanımı...9 4.9. Ölçme ve değerlendirme... 10 5. Örnek Program... 11 5.1. Yıllık program örneği... 11 5.2. Temalara göre etkinlik örnekleri... 21 I. Tema Giriş... 21 II. Tema Koşmaya Hazırlanıyorum... 31 III. Tema Koşmayı Öğreniyorum... 40 IV. Tema Sıçramayı Öğreniyorum... 42 V. Tema Atış Yapmayı Öğreniyorum... 48 VI. Tema Etkinlik Geliştiriyorum... 53 VII. Tema Grup/Takım Üyesiyim... 55 VIII. Tema Hızlıyım ve Ritimliyim... 62 IX. Tema Atlama ve Atma Becerilerimi Geliştiriyorum... 74 X. Tema Dayanıklıyım... 86 XI. Tema Takım Olarak Becerilerimizi Deniyoruz... 97 XII. Tema Festivale Katılıyorum... 99 Kaynakça... 122 1

1. Giriş Bu program, Spor ve Fiziki Etkinlikler Dersi Öğretim Programı doğrultusunda bireysel sporlar grubundan seçilen atletizm branşı için hazırlanmıştır. Programda öğrencilerin atletizm branşındaki hareket yetkinliklerini, fiziksel ve psikolojik özelliklerini, atletizm branşına ilişkin bilgilerini öz yönetim, sosyal ve düşünme becerilerini eğlenceli ve katılımı teşvik eden bir öğrenme ortamında geliştirmeleri hedeflenmiştir. Öğretim programı kapsamında spora özgü hareket yetkinliği gelişimi ile hedeflenen, öğrencilerin atletizme özgü hareket becerilerini (koşu, atma, atlama, engel geçişi vb. temel atletizm teknikleri), hareket kavram ve ilkelerini, atletizme özgü strateji ve taktikleri öğrenmeleri ve geliştirmeleridir. Spora özgü fiziksel ve psikolojik uyumla amaçlanan, öğrencilerin yaş grubu ve gelişim özellikleri doğrultusunda atletizmde başarı için gerekli fiziksel uygunluk (hız, kuvvet, çeviklik vb.) ve başarı için gerekli olan psikolojik özellikleri (motivasyon, odaklanma, çaba vb.) deneyerek öğrenmeleridir. Spor bilgisi boyutunda amaçlanan, öğrencilerin atletizm ile ilgili oyun/müsabaka kurallarını, atletizmde kullanılan malzemeleri ve bunların kullanım yerlerini, atletizmin tarihsel gelişim sürecini, atletizm ile ilgili gelenekleri (spora özgü etiket, ritüel vb.), atletizm sporu içindeki farklı rolleri ve bunların sorumluluklarını bilmeleri ve atletizm branşında yapılan ulusal ve uluslararası organizasyonları incelemeleridir. Atletizme özgü öz yönetim, sosyal ve düşünme becerilerinde amaçlanan ise, öğrencilerin atletizm branşı içerisindeki gerekli güvenlik önlemlerini bilmeleri, kendilerinin ve başkalarının sağlık ve güvenlik risklerini azaltacak düzenlemeler yapabilmeleri, grup/takım içerisinde aldıkları rolleri ve sorumlulukları yerine getirebilmeleri, grup/takım hedefleri doğrultusunda arkadaşları ile işbirliği yapabilmeleri, sözlü, sözsüz ve yazılı iletişim becerileri sergileyebilmeleri, kişisel bakım ve temizliklerini alışkanlık haline getirmeleri, atletizm oyun/müsabakalarda adil oyun davranışı sergilemeleri, bireysel farklılıklara (özellikle farklı engel gruplarında yer alan sınıf arkadaşlarına, beceri düzeyleri düşük olan akranlarına) saygı göstermeleri ve onlarla işbirliği içerisinde çalışabilmeleri okul içinde ve/veya dışında atletizm ile ilgili etkinliklere ve faaliyetlere gönüllü olarak katılmaları veya bu etkinlikleri yürütmeleridir. Öğretim programı, 12 tema üzerinden bir eğitim öğretim yılını (36 hafta) kapsayacak şekilde planlanmıştır. Öğretmenler, birinci eğitim öğretim dönemini (ilk 18 hafta) öğrencilerde atletizmle ilgili hareket yetkinliği, fiziksel ve psikolojik uyum, spor bilgisi, öz yönetim, sosyal ve düşünme becerilerine altyapı oluşturmak için kullanmalıdırlar. İkinci eğitim öğretim döneminde ise (ikinci 18 hafta) öğretmenler, Spor Eğitimi Modeli nden yararlanarak öğrencilerin birinci eğitim öğretim döneminde öğrendikleri bilgi ve becerileri öğrenci merkezli bir ortamda geliştirmelerini sağlamalıdırlar. 2

2. Atletizm Modülünün Amaçları Spor ve Fiziki Etkinlikler Dersi Öğretim Programı amaçları doğrultusunda Atletizm uygulamalarına katılan öğrencilerin spora özgü hareket yetkinliklerini, fiziksel ve psikolojik uyumlarını ve spor bilgilerini geliştirmeleri temel amaçtır. Aynı zamanda öğrenciler, etkinliklere katılırken yaşam becerileri olarak isimlendirilen öz yönetim, sosyal ve düşünme becerilerini de geliştirmelidirler. Hareket Yetkinliği Fiziksel ve Psikolojik Uyum Atletizm Spor Bilgisi Yaşam Becerileri 1.Şekil: Atletizm Uygulamaları Genel Amaçları 3. Atletizm Modülünün Kazanımları Spor ve Fiziki Etkinlikler Dersi Öğretim Programı doğrultusunda Ortaokul 5 8. Sınıflar Atletizm uygulamalarına katılan öğrenciler bu spora özgü hareket yeterlikleri (hareket becerileri, hareket kavramları ve ilkeleri, hareket stratejileri ve taktikleri), fiziksel ve psikolojik uyum, spor bilgisi ve yaşam becerileri (öz yönetim becerileri, sosyal beceriler, düşünme becerileri) boyutlarında 1.Tablo da sunulan kazanımlara ulaşırlar. 3

Tablo 1. Öğrenme Alanları ve Kazanımları 1. Hareket 1.1.Hareket Becerileri 1.1.1. Atletizm ile ilgili hareket becerilerini sergiler. 1.1.2. Atletizm ile ilgili hareket becerilerini etkinlikler içerisinde artan bir doğrulukla sergiler. 1.2.Kavramlar ve İlkeler 1.2.1. Atletizm ile ilgili kullandığı hareket kavramlarını açıklar. 1.2.2. Atletizm ile ilgili becerilerin hareket evrelerini analiz eder. 1.2.3. Atletizm ile ilgili hareket becerilerindeki biyomekanik ilkeleri kavrar. 1.2.4. Atletizm branşlarına özgü hareket becerilerini öğrenme ilkelerini açıklar. 1.3.Stratejiler ve Taktikler 1.3.1. Atletizm branşları ile ilgili temel stratejileri ve taktikleri açıklar. 1.3.2. Atletizm branşları ile ilgili stratejileri ve taktikleri uygular. 1.3.3. Atletizm branşları ile ilgili stratejiler ve taktikler geliştirir. 1.3.4. Atletizm branşlarında başkalarının kullandığı stratejileri ve taktikleri analiz eder. 2. Fiziksel ve Psikolojik Uyum 2.1. Atletizm branşları ile ilgili fiziksel uygunluğunu geliştirir. 2.2. Atletizm branşları ile ilgili fiziksel uygunluk kavramlarını açıklar. 2.3. Atletizm branşları ile ilgili fiziksel uygunluk geliştirme (antrenman) ilkelerini bilir. 2.4. Atletizm branşları ile ilgili fiziksel uygunluk gelişimini analiz eder. 2.5. Atletizm branşlarında başarı için gerekli psikolojik özellikleri (motivasyon, odaklanma, çaba vb.) gösterir. 3. Spor Bilgisi 3.1. Atletizm branşları ile ilgili müsabaka kurallarını bilir. 3.2. Atletizm branşlarında kullanılan malzemeleri bilir. 3.3. Atletizmin tarihsel gelişim sürecini araştırır. 3.4. Atletizmle ilgili gelenekleri (spora özgü etiket, ritüel vb.) kavrar. 3.5. Atletizm içindeki farklı rollerin (sporcu, antrenör, hakem vb.) sorumluluklarını açıklar. 3.6. Atletizme özgü organizasyonları inceler. 4. Yaşam Becerileri (Öz yönetim, Sosyal ve Düşünme Becerileri) 4.1. Güvenlik kurallarına uyar. 4.2. Kendisinin ve başkalarının sağlık ve güvenlik risklerini azaltacak düzenlemeler yapar. 4.3. Aldığı sorumlulukları yerine getirir. 4.4. Takım/grup hedefleri doğrultusunda arkadaşları ile işbirliği yapar. 4.5. Sözlü, sözsüz ve yazılı iletişim becerileri sergiler. 4.6. Etkinlikler öncesinde, sırasında ve sonrasında kişisel bakım ve temizlik yapmayı alışkanlık haline getirir. 4.7. Adil oyun (fairplay) davranışı sergiler. 4.8. Bireysel farklılıklara saygı gösterir. 4.9. Dezavantajlı ve farklılıkları olan öğrenciler ile birlikte etkili çalışır. 4.10. Okul içinde ve/veya dışında sporla ilgili etkinliklere ve faaliyetlere gönüllü olarak katılır veya sporla ilgili faaliyetleri gönüllü olarak yürütür. 4

4. Atletizm Modülüne İlişkin Açıklamalar 4.1. Okula özgü uyarlamalar Öğretmenler atletizm modülünün hedeflerine ulaşabilmesi için, öğrencilerin bireysel özellikleri, yaşadıkları sosyal ve fiziksel çevrenin özellikleri doğrultusunda atletizme özgü düzenlemeler yapmalıdırlar. Öğretmenler, atletizm etkinliklerini öğrencilerinin beceri düzeyleri, fiziksel ve psikolojik uyumları ile öğrencilerin beklenti ve ihtiyaçlarını dikkate alarak belirlemelidirler. Öğretim programı hedeflerine ulaşmak için öğrencinin sosyal çevresinin desteği incelenmelidir. Ders hedefleri doğrultusunda öğrencinin algıladığı sosyal desteği artırmak için aile, ilgili spor kulüpleri ve spor federasyonu ile işbirliği yapılabilir. Etkinlikler okulda sahip olunan veya ulaşılabilecek imkânlar doğrultusunda belirlenmelidir. Bu imkânlar için okul ve okulun bulunduğu çevre gözden geçirilmeli ve buna göre planlama yapılmalıdır. Gençlik Hizmetleri ve Spor il ve ilçe Müdürlüklerinden, Atletizm Federasyonu ndan alınabilecek destekler araştırılmalıdır. 4.2. Yaş/sınıf düzeyi farklılıklarına özgü uyarlamalar Atletizm seçen öğrenciler farklı yaş ve düzeydeki bireylerden oluşabilir. Bu durumda etkinlikleri hazırlarken atletizm seçen öğrencilerin yaşları, beceri düzeyleri, cinsiyet farklılıkları göz önünde bulundurulmalıdır. Atletizm derslerindeki yaş/sınıf düzeyi farklılıklarına göre aşağıdaki düzenlemeler yapılabilir: Etkinlik grupları seçilirken yaş/sınıf düzeyi ve cinsiyet farklıklarından doğan problemleri çözmek amacı ile sınıf içinde karma küçük öğrenme grupları/takımları oluşturularak adil ve keyifli bir rekabet ortamı yaratılabilir. Atletizm seçen öğrenciler arasında deneyimli ve yetenekli öğrenciler olabilir. Bu öğrenciler gruplara eşit olarak dağıtılabilir. Beceri düzeylerindeki farklılıkları dengelemek açısından grup içerisindeki bireylerin özelliğine göre oyun kurallarında yeni düzenlemeler yapılabilir. Örneğin, küçük yaş grubunda olan öğrencilerin sürat koşularında biraz daha önden başlamaları, atma dallarında hedeflerin daha yakına çekilmesi veya bu gruptaki öğrencilere bu gruptaki öğrencilere her vurdukları hedef için fazla puan verilmesi, oyun veya yarışma puanlamalarında yeni düzenlemeler yapılması şeklinde olabilir. Öğrenci rolleri ve sorumluluklar dağıtılırken yaş ve sınıf düzeyinden dolayı doğan farklılıklar göz önünde bulundurularak adil bir görev paylaşımı sağlanabilir. Kız erkek karma gruplar oluşturulabilir. 5

4.3. Ders süresi farklılıklarına özgü uyarlamalar Spor ve Fiziki Etkinlikler Dersi öğrenciler tarafından haftada iki ya da dört saat olarak seçilebilir. Beden eğitimi öğretmenleri dersi haftada dört saat seçen öğrenciler için daha yüksek öğrenme hedefleri belirlemelidir. Dersi haftada iki saat seçen öğrenciler ise ders dışı atletizm etkinliklerine yönlendirilerek öğrenme çıktılarını dersi dört saat seçen öğrencilere yaklaştırabilirler. 4.4. Özel ihtiyaçları olan öğrencilere özgü uyarlamalar Özel ihtiyaçları olan öğrencilerin öncelikle engel durumları, yetenekleri ve sınırlılıklarının bilinmesi; iletişim kurma, ihtiyaçlarını belirleme, atletizm etkinlikleri için gruplar oluşturma ve uyarlamalar açısından önem taşımaktadır. Engelli öğrenciler açısından zaman sınırlamasını dikkate almadan, öğrenciler arasında daha fazla boşluk bırakılarak, mesafeler ve hareket sayıları azaltılarak, basit düzenlenmiş yarışma alanları, daha basit hareketler ve malzemeler tercih edilerek, farklı vücut parçalarını kullanmalarını sağlayarak, sık dinlenme süreleri verilerek çalışmalar yapılabilir. Engelli öğrencilerin kendi eş ve çalışma gruplarını belirlemeleri çalışma motivasyonunu artırabilir. Aşağıda engelli öğrencilerin etkinliklere katılımını arttıracak önlem ve uyarlamalar ile ilgili örnekler yer almaktadır. Oyunların hızını azaltmak için daha hafif atış malzemesi kullanılabilir. Oyunda çarpma ve düşmenin etkisini azaltmak için kolay devrilebilen (köpük, kutu vb.) malzemeler tercih edilebilir. Bir etkinliği başlatmak için işitme engeli olmayan öğrenciler için alkış, düdük ve müzik vb. uyaranlar, işitme engeli olan öğrenciler için ise görseller, bayrak ve renkli kartlar tercih edilebilir. Görme engeli olan öğrenciler için renkli oyun yelekleri tercih edilebilir. Etkinlik alanı sınırlarını belirmek için parlak renkler tercih edilebilir. Görme engeli olan öğrencilerin grup/takım arkadaşlarını tanımaları için alkış sesleri tanımlanabilir ya da bilekler için çan kullanılabilir. Görme engelli öğrenciler için koşu etkinlik/oyun/yarışmalarında (kısa bir ip yardımı ile) rehber koşucu kullanılabilir. Etkinlik/oyun alanları; tekerlekli sandalye, koltuk değneği ve engelsiz yürüyüş için uygun (asfalt, sert, düz ve pürüzsüz yüzeyler vb.)olabilecek şekilde seçilebilir. 6

Etkinlik/oyun alanında dönüş ve manevra gerektiren yerler (tekerlekli sandalye, yürüyüş için) daha yumuşak ve keskin olmayan virajlar şeklinde organize edilebilir. Zihinsel engelli sporcuların yapabilecekleri atletizm branşları: Kısa mesafe koşuları: 100 m. 200 m. 400 m.; orta mesafe koşuları: 1.500 m.; atmalar: gülle atma, disk atma; atlamalar: uzun atlama, üç adım atlama; kros yarışmaları. Bedensel engelli sporcular: Paralimpik branşlardan birisi olan bedensel engelliler branşı hemen hemen tüm bedensel engellilere bütün atletizm branşlarını sunmaktadır. Engel derecesine ve sınıflandırmaya göre puanlama yapılmaktadır. T (track pist) ve F (fieldsaha) olarak uygulanan iki kategoride sporcular engel türlerine göre sınıflandırılıp elde ettikleri performansa göre puan alabilirler. Öğrencilerin görme derecesine göre B 1 de hiç görmeyenler, B 2 de çok hafif görenler, B 3 te ise az görenler yarışabilirler. Görme engelli sporcuların yapabilecekleri atletizm branşları: kısa mesafe koşuları: 100 m. 200 m. 400 m.; orta mesafe koşuları: 1.500 m.; uzun mesafe koşuları: 5000 m.; atmalar: gülle atma, disk atma; atlamalar: uzun atlama, üç adım atlama. 4.5. Öğretim yaklaşımları ve stratejileri Öğretmenler, programın birinci döneminde (ilk 18 hafta) çeşitli öğretim stratejilerini (sunuş, buluş, araştırma inceleme) ve beden eğitimine özgü öğretim yöntemlerini (alıştırma, eşli çalışma, kendini kontrol, katılım, problem çözme vb.) kullanarak öğrencilerde atletizmle ilgili hareket yetkinliği, fiziksel ve psikolojik uyum, spor bilgisi, öz yönetim, sosyal ve düşünme becerilerine altyapı oluşturabilirler. Programın ikinci döneminde ise Spor Eğitimi Modeli nden yararlanılabilir. Spor Eğitimi Modeli nin temel hedefi, öğrencilerin gelişim düzeylerine uygun olan ve tamamının katılımını sağlayan özgün spor deneyimi sağlamaktır. Bu doğrultuda model; sezonlar, grup/takım üyeliği, resmi müsabakalar, kayıt tutma, festival ve sonuç etkinliği olmak üzere 6 ana boyut üzerine kurulmuştur. Sezon (Dönem) Spor eğitimi sezonu, öğrencilerin bir spor branşını öğrenirken harcadıkları toplam süredir. Genellikle 10 20 hafta üzerinden planlanır. Grup/Takım üyeliği Öğrenciler sezon başında eşit sayıda gruplara/takımlara ayrılırlar. Öğrenciler sezon boyunca bu grubun/takımın üyesi olarak çalışırlar. Aynı takım içindeki öğrenciler birbirleri ile daha çok çalışma ve birbirlerini daha yakından tanıma fırsatı bulacakları için öğrenmenin niteliği artacaktır. Her bir üye, takım içinde sporcu olarak görev almanın yanı sıra takım idarecisi, antrenör, istatistikçi, malzemeci, basın mensubu gibi farklı rolleri de paylaşır. 7

Resmi müsabakalar Sezonlar, hazırlık (antrenman) çalışmalarının yanı sıra diğer gruplarla/takımlarla yapılan ve zaman planı yapılmış müsabakaları içerir. Yarışma formatları ikili mücadele, lig usulü müsabakalar veya turnuvalardan oluşabilir. Müsabaka programları, sezon (dönem) başında belirlenir ve gruplar/takımlar bu programa göre hazırlıklarını yaparlar. Sonuç etkinliği Spor eğitimi sezonunun son bölümünde, yapılan hazırlık ve resmî müsabakalardan sonra bir sonuç etkinliği düzenlenir. Bu etkinlik birinci olan grup/takım kadar bütün öğrencilerin sezon boyunca yaptıkları çalışmaların kutlandığı ve gerekli takdiri aldıkları bir festival havasında olmalıdır. Kayıt tutma Müsabaka sonuçları ile birlikte, takımların ve sporcuların (öğrencilerin) o sezon için spora özgü performanslarının değerlendirilmesinde kullanılabilecek veriler toplanır ve grupla paylaşılır. Örneğin, sezonda grupların/takımların aldıkları dereceler kaydedilir ve değerlendirilir. Takımdaki istatistikçi görevini alan öğrenciler bu verilerin toplanmasından sorumludur ve bu bilgileri grup/takım antrenörü ve basın görevlerini alan takım üyeleri ile paylaşırlar. Festival Uygulamalar bir festival/şenlik havasında düzenlenir. Takımlara isim bulmak, takım resimlerini çekmek, takım başarısına ve bireysel başarılara ilgi çekmek ve bu başarıları düzenli olarak duyurmak, centilmen ve sportmen oyuncuları seçmek ve kutlamak ve bunları başkaları ile paylaşmak festival/şenlik havasının oluşturulmasında önemli bir araçtır. 4.6. Diğer derslerle ve yaşamla ilişkilendirme Atletizm modülünün kazanımlarına ulaşılabilmesi için diğer derslerle ilişkilendirilmelerin yapılması önemlidir. Bu nedenle kazanımlara özgü etkinlikler hazırlanırken farklı alanlardaki öğretmenler ile iletişime geçilerek etkinlikler arası bağ kurulması gereklidir. Atletizm modülünde öğrencilere verilen araştırma görevlerinin sunumunda öğrencilerin kendi dilini uygun ve anlaşılır bir şekilde kullanmaları Türkçe dersi ile atletizmin tarihçesi ve atletizm branşında yapılan organizasyonlar hakkında bilgi edinme Sosyal Bilgiler dersi ile ilişkilendirilebilir. Tüm bu ilişkilendirmelerin yanı sıra atletizmde yer alan tüm hareket kavram ve becerileri, temel strateji ve taktikler, fiziksel uygunluk kavram ve becerileri ile ilgili gerçekleştirilmesi hedeflenen kazanımlar Beden Eğitimi ve Spor dersi ile ilişkilendirilmiştir. 4.7. Paydaş rol ve sorumlulukları Atletizm etkinliklerinin verimli geçmesi açısından kişisel (öğrenciler, öğretmenler, veliler, okul yöneticileri, atletizm antrenörleri vb.) ve kurumsal paydaşların (okul, il spor müdürlükleri, 8

atletizm federasyonu, atletizm kulüpleri, belediyeler, il sağlık müdürlükleri vb.) ve bu paydaşlara ait rollerin belirlenmesi büyük önem taşımaktadır. Atletizm etkinliklerinde verim, paydaşlar ile etkileşiminin yanında paydaşlar arasındaki bilgi akışı ile de oluşmaktadır. Belirlenen kişisel ve kurumsal paydaşlara rol ve sorumlulukların dağıtılmasında iletişim önemli bir rol oynar. Öğretmenler, atletizm uygulamaları hedefleri doğrultusunda öğrenciler ile iletişime geçerek eksikliklerin giderilmesi yoluna gitmelidir. Bu konuda okul yönetimi ve gerekirse veliler bilgilendirilerek destek olmaları sağlanmalıdır. Zaman içerisinde hedef düzeylerinin artmasından dolayı kurumsal paydaşlar da bu sürece dâhil edilmeli ve gerekli destek istenmelidir. Yetenekli öğrenciler becerilerine göre Gençlik Hizmetleri ve İl Müdürlükleri ve Atletizm Federasyonunun bünyesinde çalışan atletizm antrenörlerine yönlendirilmeli, gerekirse Türkiye Atletizm Federasyonu nun ve Uluslararası Atletizm Federasyonu nun düzenleyeceği organizasyonlara katılmaları sağlanmalıdır. 4.8. Eğitim teknolojilerinin kullanımı Öğretmenler, atletizm uygulamalarındaki çeşitli etkinliklerde kullanmak için Kaynakça bölümünde verilen kitap, internet adresi vb. yazılı ve görsel materyallerden uyarlama yapabilirler. Bu kaynakların seçiminde ve kullanımında, 5 8. sınıf öğrencilerinin yaş ve gelişim özelliklerine uygunluğuna önem verilmelidir. Ayrıca, ders amaçlarına uygun spor/fiziksel etkinliklerle ilgili dergi, gazete vb. haber kaynaklarından da yeri geldiğinde yararlanılmalıdır. Türkiye Atletizm ve Uluslararası Atletizm Federasyonu tarafından yayınlanan yazılı ve görsel eğitim materyallerinden yararlanılabilir. Atletizm branşlarının kolay uyarlanması açısından basit ve kolay elde edilebilen materyaller oluşturulabilir. Bu materyaller engelli koşular için kolay devrilebilen kutular, kasalar ya da plastik su borusundan yapılabilen çeşitli yüksekliklerdeki engellerden oluşabilir. Fırlatma topu yerine tenis topu veya küçük yuvarlak taşlar kullanılabilir. Bayrak sopası olarak alüminyum folyo vb. saklama materyallerin iç kısımlarındaki yuvarlak sert mukavvalar kullanılabilir. Uzun atlama için kum havuzu yerine 3 6 m. ölçülerinde oluşturulacak bir sünger havuzu veya minder kullanılabilir. Eğitimde video, video kamera, projeksiyon cihazı, fotoğraf makinesi, bilgisayar ve adımsayar, metre ve kronometre gibi teknolojik araçlardan yararlanılmalıdır. İnternet kaynakları, öğretmen tarafından incelenerek bunlardan uygun olanlar öğrencilerin kullanımı için önerilmelidir. Özellikle Millî Eğitim Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi, Türkiye Millî Paralimpik Komitesi, Uluslararası Atletizm Federasyonu, Türkiye Atletizm Federasyonu ve TÜBİTAK gibi kurumların internet sitelerindeki bilgilerin kullanımına önem verilmelidir. 9

4.9. Ölçme ve değerlendirme Atletizm uygulamalarında öğretmen merkezli ölçme ve değerlendirme etkinliklerinin yanı sıra öğrenen merkezli ve yapılandırmacı yaklaşım çerçevesinde hazırlanan öz, akran ve grup değerlendirme formları, kontrol listeleri, gözlem formları, yapılandırılmış oyun formları ve rubriklerden de yararlanılmıştır. Ölçme ve değerlendirme etkinlikleri, öğrenme sürecinin tamamını kapsayacak şekilde programa yerleştirilmiştir. Spor ve Fiziki Etkinlikler Dersi kapsamında atletizm dersini seçen öğrencilerin öncelikle dönemin başında hareket yetkinlikleri, fiziksel ve psikolojik becerileri, öz yönetim, sosyal ve düşünme becerilerindeki hazır bulunuşlukları belirlenmeli, daha sonra hem süreç içindeki hem de dönem sonundaki gelişimleri tespit edilerek değerlendirme yapılmalıdır. Bu ölçme ve değerlendirme uygulamalarında amaç öğrencilere gelişimleri ile ilgili geribildirim sağlamak ve yönlendirici olmaktır. 10

5. Örnek Program 5.1. Yıllık program örneği Tema I Giriş (1 2. Hafta) 4.3 4.3 4.2 4.3 4.5 3.3 4.3 4.5 3.3 4.3 4.5 3.1 3.2 3.6 Kazanımlar 3.1 3.6 4.8 4.1 4.2 4.3 4.6 3.2 Etkinlikler Araç ve Gereç Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri a) Ders amaçlarının paylaşımı b) Yıllık planın paylaşımı c) Ders kurallarının oluşturulması d) Öğrenci hazır bulunuşluklarının belirlenmesi e) Araştırma görevi (atletizmin tarihi ve gelişimi) f) Grup tartışması (atletizm tarihi ve gelişimi) g) Atletizm branşının tanıtımı, oyun kuralları, atletizmde kullanılan malzemeler ve branşlar hakkında bilgi verilmesi (kısa orta uzun mesafe koşuları, atmalar, atlamalar, engelli koşular, bayrak yarışları, çoklu yarışlar) h) Atletizm branşında düzenlenen organizasyonlar i) Atletizmde paralimpik branşlar j) Hijyen ve güvenlik k) Bulmaca etkinliği (atletizmde kullanılan malzemeler ile ilgili bulmaca) Ders amaçları formu Yıllık plan formu Ders kuralları kontrat formu Branşa özgü malzemeler Atletizm branşları hakkında poster, video vb. materyaller Atletizmde paralimpik branşlar hakkında poster, video vb. materyaller Bulmaca Kurallara uyma kontratı Başarılı araştırmacı kartı Not: Sütün 2 de yer alan kodlanmış kazanımların içerikleri Tablo 1 de sunulmuştur (Bakınız Sayfa 4). 11

Tema II Koşmaya Hazırlanıyorum (3 4. hafta) Kazanımlar 3.1 3.2 1.1.1 4.6 1.1.1 3.1 3.2 1.1.1 4.1 4.3 4.4 4.6 4.7 4.8 4.9 Etkinlikler Araç ve Gereçler Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri a) Bebestad oyunlarının tanıtımı ve puanlaması b) Atletizmde ısınma ve soğuma uygulamaları c) Atletizmde koşu ABC leri d) Bebestad koşuya yönelik oyunlar e) Kanguru oyunu f) Kapı kapandı oyunu Bebestad tanıtım videosu, yazılı ve görsel dokümanlar Isınma ve soğuma ile ilgili etkinlik kartı Koşu ABC leri etkinlik kartı Kanguru oyunu etkinlik kartı Kanguru oyunu için: 2 paspas veya halı parçası (60 cm. 60 cm. ölçülerinde), 4 adet engel (50 cm. yükseklikte), 2 adet ucu flamalı slalom çubuğu, 1 adet stafet görevi yapacak hafif çubuk, kronometre Isınma ve soğuma gözlem formu Öğrenci koşu ABC leri gözlem formu Öğrenci hareket becerileri (koşu) gözlem formu Kapı oyunu kartı kapandı etkinlik Kapı kapandı oyunu için: 6 adet flamalı direk, 1 adet renkli şerit (kapı için), 1 adet metre (en az 5 m. uzunluğunda) 12

Tema III Koşmayı Öğreniyorum (5 6. Hafta) Kazanımlar 1.1.1 4.1 4.3 4.4 4.6 4.7 4.8 4.9 Etkinlikler Araç Gereçler Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri a) Formula 1 Oyunu (Engel+Slalom+Düz Koşu) b) Yengeç Oyunu Bebestad ile ilgili yazılı ve görsel dokümanlar Formüla 1 oyunu etkinlik kartı Formula 1 oyunu için: Kulvar başına dört paspas veya halı parçası (60 cm. 60cm. ölçülerinde), 12 engel (50 cm.), 12 slalom çubuğu, 20 işaret konisi veya renkli şerit Yengeç oyunu etkinlik kartı Yengeç oyunu için: Kulvar başına 2 paspas veya halı parçası (60 cm. 60 cm. ölçülerinde), 4 adet engel (50 cm. yükseklikte), 1 adet ucu flamalı slalom çubuğu, 1 adet stafet görevi yapacak hafif çubuk, kronometre Öğrenci hareket becerileri (Koşu) gözlem formu 13

Tema IV Sıçramayı Öğreniyorum (7 8. Hafta) Kazanımlar 3.1 3.2 1.1.1 4.1 4.3 4.4 4.6 4.7 4.8 4.9 Etkinlikler Araç ve Gereçler Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri a) Bebestad atlamaya yönelik oyunların tanıtımı b) Zıp zıp oyunu c) Kurbağacık oyunu d) Çekirge oyunu e) Sürat merdiveni oyunu Zıp zıp oyunu etkinlik kartı Zıp zıp oyunu için: Yarışmacı sayısına göre yeteri kadar atlama ipi, 1 kronometre Kurbağacık oyunu etkinlik kartı Kurbağacık oyunu için: Her istasyon için bir adet metre, renkli tebeşirler Öğrenci hareket becerileri (Atlama) gözlem formu Çekirge etkinlik kartı oyunu Çekirge oyunu için: Artı işareti biçiminde yerleştirilmiş halı veya benzeri malzeme, bir kronometre Sürat merdiveni etkinlik kartı Sürat merdiveni oyunu için: Kulvar başına 2 adet koni, basamak araları 50 cm. olan 1 adet sürat merdiveni 14

Tema V Atış Yapmayı öğreniyorum Kazanımlar 3.1 1.1.1 1.1.2 4.1 4.2 4.6 4.7 4.8 4.9 Etkinlikler Araç ve Gereçler Ölçme ve Değerlendirm e Etkinlikleri a) Bebestad atmaya yönelik oyunların tanıtımı b) Hedeflemece oyunu c) Roket oyunu d) Çökmece top oyunu e) Körebe top oyunu f) Bebestad atmaya yönelik oyunların tekrar edilmesi Hedeflemece oyunu etkinlik kartı Hedeflemece oyunu için: İstasyon başına 1 hedef levhası (minder veya büyükçe bir çember olabilir), 1 adet atma gereci (top veya cirit stilinde atmaya uygun herhangi bir gereç roket) Öğrenci hareket becerileri (Atma) gözlem formu (9 13. hafta) Roket etkinlik kartı oyunu Roket oyunu için: Her istasyon için 1 adet köpükten veya plastikten yapılmış cirit Çökmece top oyunu etkinlik kartı Çökmece top oyunu için: 1 adet 1kg.lık sağlık topu, 1 adet metre, renkli şerit veya tebeşir tozu Körebe top oyunu etkinlik kartı Körebe top oyunu için: İstasyon başına 2 kg.lık sağlık topu, 1 adet metre 15

Tema VI Etkinlik Geliştiriyorum (14 18. Hafta) VII Grup/Takım Üyesiyim (19 20. Hafta) Kazanımlar 1.1.1 1.1.2 4.1 4.3 4.4 4.6 4.7 4.8 4.9 4.3 4.4 4.5 3.2 4.1 4.2 4.3 4.4 4.10 1.1.1 1.1.2 4.1 4.3 4.4 4.5 4.6 1.2.4, 4.5 1.1.1 1.1.2 4.2 4.6 4.7 4.8 4.10 3.5, 4.3 4.4 4.5, 4.8 3.5 Etkinlikler Araç ve Gereçler Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri a) Bebestad oyunları grup/takım yarışmaları (1 koşu, 1 atma, 1 atlama branşı) b) Grup araştırma görevi (koşu, atma ve atlamalar ile ilgili etkinlik hazırlama) c) Grupların hazırladığı etkinliklerin incelenmesi d) Tüm grupların hazırladıkları etkinliklerin sınıf tarafından oynanması e) Grup tartışması (hareket becerilerini öğrenme ilkeleri) a) Koşu, atma ve atlama oyunlarının tekrar edilmesi b) Çalışma grup/takımlarının belirlenmesi c) Çalışma grup/takımlarının rol paylaşımını yapması (Roller: antrenör, takım kaptanı, hakem, istatistikçi, basın) d) Rollerin sorumluluklarının ayrıntılı olarak gözden geçirilmesi e) Çalışma grupları/takımlarının etkinlik alanlarının belirlenmesi Bebestad koşu, atlama ve atmaya yönelik oyunlarda kullanılan tüm malzemeler Basılı ve İnternet kaynağı örnekleri Hazırlanacak olan etkinlikler için örnek oyun kartları Öğrencilerin geliştirdikleri oyunların yazılı olduğu kâğıtlar Grupların geliştirdikleri oyunlara uygun araç ve gereçler Hareket becerilerini öğrenme ilkeleri kartı Oynanacak oyunlara uygun malzeme tahsisi Oyunlara ait etkinlik kartları Grup/takım listelerinin yazılması için boş kâğıtlar Görevli yaka kartları Her rol için ayrıntılı görev kartları Bulmaca (sorumluluk rol eşleştirme) Fair play (adil oyun) kontratı Öğretmen hareket becerileri (koşu atmaatlama) gözlem formları Isınma ve soğuma gözlem formu Öğretmen hareket becerileri (koşu, atma, atlama) gözlem formları Fair play (adil oyun) kontratı 16

Tema VIII Hızlıyım ve Ritimliyim (21. 23. Hafta) Kazanımlar 1.1.1 1.1.2 1.2.1 2.1 4.6 2.2 4.3 3.3 4.3 1.2.1 1.2.2 1.1.1 1.2.2 2.1 4.3 4.5 4.9 2.2 2.3 2.4 4.5 1.1.1 1.2.1 1.2.2 1.1.1 1.2.2 2.1 4.3 4.4 4.5 4.8 4.9 Etkinlikler Araç ve Gereçler Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri a) Atletizmde sürate yönelik oyunlar b) Araştırma Görevi (fiziksel uygunluk kavramları) c) Grup tartışması (fiziksel uygunluk kavramları) d) Kısa mesafe koşularında yüksek, alçak ve takozdan çıkış e) Grup/takımların antrenörleri eşliğinde kısa mesafe koşularında çıkış çalışmalarını tekrarlamaları f) Alınan grup/takım rollerinin uygulanması g) Grup tartışması (fiziksel uygunluğu geliştirme ilkeleri) h) Engelli koşuların öğretimi (Takozdan I. Engele koşu, engel geçişi, engel arası ve son engelden bitişe koşu) i) Grup/takımların antrenörleri eşliğinde engel koşusu çalışmalarını tekrar etmeleri j) Alınan grup/takım rollerinin uygulanması Mendil veya bez parçası Küçük işaret veya huniler Fiziksel uygunluk ile ilgili basılı ve İnternet kaynakları örnekleri Fiziksel uygunluk kavram kartları Kronometre Çıkış takozu Yüksekliği 50 cm.den başlayan 10 adet engel Kısa mesafe koşuları etkinlik kartı Sporculuk dışı rolleri alan öğrencilerin görevlerini yerine getirebilmeleri için gerekli tüm araç ve gereçler Fiziksel uygunluk geliştirme ilkeleri ile ilgili yazılı ve görsel materyaller Takoz çıkışı etkinlik kartı Öğretmen hareket becerileri (sürat) gözlem formu Başarılı araştırmacı belgesi Öğretmen hareket becerileri (yüksek, alçak ve takoz çıkışı) gözlem formları Takoz çıkışı akran değerlendir me formu İstatistik sonuçları Öğretmen hareket becerileri (engelli koşu) gözlem formu 17

Tema IX Atlama ve Atma Becerilerimi Geliştiriyorum (24 26. hafta) Kazanımlar 1.2.1 1.2.2 1.1.1 1.2.2 2.1 4.3 4.5 4.9 1.2.2 2.1 4.3 4.4 4.5 4.8 4.9 1.1.1 1.2.1 1.2.2 2.1 4.2 4.3 4.9 1.2.3 1.1.1 1.2.2 2.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.9 Etkinlikler Araç ve Gereçler Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri a) Uzun atlama becerisinin öğretimi (yaklaşma koşusu, sıçrama, uçuş ve konma) b) Grup/takımların antrenörleri eşliğinde uzun atlama becerisini tekrar etmeleri c) Alınan grup/takım rollerinin uygulanması d) Fırlatma topu tekniğinin öğretimi e) Grup tartışması (biyomekanik ilkeler) f) Grup/takımların antrenörleri eşliğinde fırlatma topu tekniğini tekrar etmeleri Uzun atlama etkinlik kartı Yumuşak zemin (çim, parke, toprak ya da sentetik pist) Basma tahtası Kum havuzu Metre Fırlatma topu etkinlik kartı 10 adet fırlatma topu Küçük işaret ve huniler En az 5m uzunluğunda metre Öğretmen hareket becerileri (uzun atlama) gözlem formu Öğretmen hareket becerileri (fırlatma topu) gözlem formu 1.1.1 1.2.2 2.1 4.3 4.4 4.5 4.8 4.9 g) Alınan grup/takım rollerinin uygulanması Biyomekanik ilkeler kavram kartı Antrenör rolünü alan öğrenci için gözlem formu 18

Tema X Dayanıklıyım (27 29. hafta) Kazanımlar 1.2.1 1.1.1 2.1 1.1.2 4.3 4.4 4.5 4.8 4.9 1.2.1 3.1 1.1.1 1.2.2 2.1 1.3.1 4.5 1.2.1 1.3.2 1.3.3 4.3 4.4 4.5 4.8 4.9 2.5 4.5 Etkinlikler Araç ve Gereçler Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri a) Orta uzun mesafe koşularının öğretimi b) Orta uzun mesafe koşularının uygulanması (biatlon oryantiring) c) Grup/takımların kendi antrenörleri eşliğinde orta uzun mesafe koşularını tekrar etmeleri d) Bayrak değiştirmeye yönelik saha ve kural bilgilerinin verilmesi e) Bayrak değişim tekniklerinin uygulanması f) Grup tartışması (bayrak değişim tekniklerinde uygulanabilecek temel strateji ve taktikler) g) Grup/takımların kendi antrenörleri eşliğinde bayrak değişim tekniklerini tekrar etmeleri h) Grup tartışması (atletizmde başarı için gerekli psikolojik özellikler) Orta ve uzun mesafe etkinlik kartı Görsel ve yazılı materyaller Biatlon ve oryantiring etkinlik kartı Alçak huni veya işaretler Kronometre Pusula Çizilmiş alan kâğıdı Bayrak değiştirme etkinlik kartı Bayrak sopası Öğretmen hareket becerileri (orta ve uzun mesafe koşuları) gözlem formu Öğretmen hareket becerileri (biatlon ve oryantiring) gözlem formu Öğretmen hareket becerileri (bayrak koşusu) gözlem formu 19

Tema XI Takım Olarak Becerilerimizi Deniyoruz (30 33. hafta) XII Festivale Katılıyorum (34 36. Hafta) Kazanımlar 1.1.2 1.3.2 1.3.4 2.5 3.1 4.1 4.3 4.4 4.5 4.7 4.8 1.1.2 1.3.2 1.3.3 1.3.4, 2.5 3.1 3.4 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.7 4.8 4.9 4.10 Etkinlikler Araç ve Gereçler Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri a) Kısa orta ve uzun mesafe koşu hazırlık müsabakaları b) Fırlatma topu atma hazırlık müsabakaları c) Uzun atlama hazırlık müsabakaları d) Bayrak hazırlık müsabakaları e) Tüm hazırlık müsabakalarında grup/takım rollerinin uygulanması a) Takımlar arası hazırlık müsabakaları (çoklu branş uygulamaları) b) Farklı rolleri alan öğrencilerin sorumluluklarını yerine getirmesi c) Sonuç etkinliği (takım yarışmaları) d) Ödül töreni Daha önceki derslerde bu konularda kullanılan tüm materyaller Tüm branş malzemeleri Öz değerlendir me formu Akran değerlendir me formu Grup değerlendir me formu Hazırlık müsabakaları sonuç ve istatistikleri Öz değerlendir me formu Akran değerlendir me formu Grup değerlendir me formu Müsabaka sonuç ve istatistikleri 20

5.2. Temalara göre etkinlik örnekleri I. Tema Giriş Kazanımlar Etkinlikler Araç ve Gereçler Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri 4.3 a) Ders amaçlarının paylaşımı Ders amaçları Öğretmen atletizm ders amaçları ile ilgili öğrencilere formu bilgi verir. 4.3 b) Yıllık planın paylaşımı (Etkinlik 1 b) Yıllık plan formu Öğretmen, öğrencilerin atletizm ile ilgili hazır bulunuşlarını ölçmek için sorular sorar. Daha sonra 36 haftalık yıllık planı öğrencilerle paylaşarak genel olarak bir yıl boyunca işlenecek etkinlikler hakkında bilgi verir. 4.2 4.3 c) Ders kurallarının oluşturulması (Etkinlik 1 c) Öğretmen öğrencilere dersler süresince uymaları gereken kuralları okur ve kurallar üzerinde öğrenci görüşlerini alır. Daha sonra öğrenciler önceden hazırlanmış olan kurallara uyma kontratını imzalar. 4.5 d) Öğrenci hazır bulunuşluklarının belirlenmesi Öğretmen öğrencilerin atletizm ile ilgili hazır bulunuşluklarını belirleyebilmek için onlara Atletizm içinde yer alan branşları biliyor musunuz?, Tanıdığınız ünlü isimler var mı?, Daha önce atletizm sporunu deneyen oldu mu? vb. sorular sorar. 3.3 4.3 4.5 3.3 4.3 4.5 e) Araştırma görevi Atletizmin tarihi ve gelişimi (Etkinlik 1 e) Öğretmen atletizm ile ilgili genel bir giriş yapar ve bir sonraki hafta öğrencilerden atletizm tarihi ve gelişimini araştırmalarını ister. Öğrencilere araştırmalarını yaparken yararlanabilecekleri basılı ya da internet kaynağı örnekleri verir. Öğrencilerin de bu kaynaklara ek olarak farklı kaynaklardan yararlanmaları konusunda açıklama yapar. Uygun araştırmaları yapan öğrencilere takdir belgelerinin verileceği söylenir. f) Grup Tartışması Atletizm tarihi ve gelişimi (Etkinlik 1 f) Bir önceki hafta öğrencilere verilen atletizm tarihi ve gelişimi ile ilgili araştırma ödevi, tüm sınıfın katılımı ile grup tartışmasına açılır ve öğrencilerin konu ile ilgili bilgi sahibi olmaları sağlanır. Ders kuralları kontrat formu Yazılı ve/veya görsel materyaller Öğrencilerin yaptıkları araştırmaların yazılı olduğu materyaller Kurallara kontratı uyma Öğrencilerin sorulara verdiği cevaplar not edilir. Atletizmle ilgili basılı ve/veya İnternet kaynakları Başarılı araştırmacı belgesi 21

I. Tema Giriş (Devam) Kazanım Etkinlikler Araç ve Gereçler Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri 3.1 3.2 g) Atletizm branşının tanıtımı, oyun kuralları, atletizmde kullanılan malzemeler ve branşlar hakkında bilgi verilmesi Öğretmen öğrencilere atletizm branşı ile ilgili bilgi verir. Oyun kurallarından bahseder. Atletizmde kullanılan malzemeleri (takoz, engel, bayrak, fırlatma topu vb.) tanıtır. Atletizm branşları (kısaorta uzun mesafe koşuları, atmalar, atlamalar, engelli koşular, bayrak yarışları, çoklu yarışlar) hakkında açıklamalar yapar. Atletizm branşlarında kullanılan malzemeler tüm Atletizm branşları ve oyun kuralları ile ilgili poster, video vb. 3.6 h) Atletizm branşında düzenlenen organizasyonlar Öğretmen öğrencilere atletizmde düzenlenen ulusal ve uluslararası organizasyonlar hakkında bilgi verir. Yazılı ve görsel materyaller 3.1 3.6 4.8 4.1 4.2 4.3 4.6 i) Atletizmde paralimpik branşlar Öğretmen atletizmde paralimpik branşlar (100 m, 200 m, 400 m, 800 m, 1500 m, 5000 m, maraton, uzun atlama, üç adım atlama, gülle atma, cirit atma, disk atma, 4x100 m bayrak) hakkında bilgi verir. j) Hijyen ve güvenlik (Etkinlik 1 j) Öğretmen öğrencilere atletizm etkinlikleri öncesinde, sırasında ve sonrasında yapılması gereken kişisel bakım ve temizlik hakkında açıklamalar yapar. Ayrıca atletizm ile ilgili etkinliklerde güvenlik tedbirleri ve güvenlik risklerini azaltacak düzenlemeler ile ilgili bilgi verir. Yazılı ve görsel materyaller Etkinlik öncesinde, sırasında ve sonrasında kişisel bakım uygulama ve önerilerini içeren etkinlik kartları 3.2 k) Bulmaca etkinliği (Etkinlik 1 k) Öğretmen atletizmde kullanılan malzemeler ile ilgili hazırladığı bulmacayı öğrencilere dağıtır ve onlardan bulmacada yer alan tüm malzemelerin harfler arasından bulunarak işaretlenmesini ister. Atletizmde kullanılan malzemeler ile ilgili bulmaca 22

ETKİNLİK 1 b: ÖĞRENCİLERLE PAYLAŞILMASI İÇİN YILLIK PROGRAM ÖRNEĞİ YILLIK PROGRAM Sevgili öğrenciler, bir yıl boyunca atletizm dersinde yapacağımız etkinlikler temalar içinde aşağıda sunulmuştur. Temalar I Giriş (1 2. Hafta) II Koşmaya Hazırlanıyorum (3 4. Hafta) III Koşmayı Öğreniyorum Etkinlikler a) Ders amaçlarının paylaşımı b) Yıllık planın paylaşımı c) Ders kurallarının oluşturulması d) Öğrenci hazırbulunuşluklarının belirlenmesi e) Araştırma görevi (atletizmin tarihi ve gelişimi) f) Grup tartışması (atletizm tarihi ve gelişimi) g) Atletizm branşının tanıtımı, oyun kuralları, atletizmde kullanılan malzemeler ve branşlar hakkında bilgi verilmesi h) Atletizm branşında düzenlenen organizasyonlar i) Atletizmde paralimpik branşlar j) Hijyen ve güvenlik k) Bulmaca etkinliği (Atletizmde kullanılan malzemeler ile ilgili bulmaca) a) Bebestad oyunlarının tanıtımı ve puanlaması b) Atletizmde ısınma ve soğuma uygulamaları c) Atletizmde koşu ABC leri d) Bebestad koşuya yönelik oyunlar e) Kanguru oyunu f) Kapı kapandı oyunu a) Formula 1 Oyunu (Engel+Slalom+Düz Koşu) b) Yengeç Oyunu (5 6. Hafta) IV Sıçramayı Öğreniyorum (7 8. Hafta) V Atış Yapmayı Öğreniyorum (9 13. Hafta) a) Bebestad atlamaya yönelik oyunların tanıtımı b) Zıpzıp oyunu c) Kurbağacık oyunu d) Çekirge oyunu e) Sürat merdiveni oyunu a) Bebestad atmaya yönelik oyunların tanıtımı b) Hedeflemece oyunu c) Roket oyunu d) Çökmece top oyunu e) Körebe top oyunu f) Bebestad atmaya yönelik oyunların tekrar edilmesi 23

Temalar VI Etkinlik Geliştiriyorum (14 18. Hafta) VII Grup/Takım Üyesiyim (19 20. Hafta) VIII Hızlıyım ve Ritimliyim (21. 23. Hafta) IX Atlama ve Atma Becerilerimi Gelitiriyorum (24 26. Hafta) Etkinlikler a) Bebestad oyunları grup/takım yarışmaları (1 koşu, 1 atma, 1 atlama branşı) b) Grup araştırma görevi (Koşu, atma ve atlamalar ile ilgili etkinlik hazırlama) c) Grupların hazırladığı etkinliklerin incelenmesi d) Tüm grupların hazırladıkları etkinliklerin sınıf tarafından oynanması e) Grup tartışması (hareket becerilerini öğrenme ilkeleri) a) Koşu, atma ve atlama oyunlarının tekrar edilmesi b) Çalışma grup/takımlarının belirlenmesi c) Çalışma grup/takımlarının rol paylaşımını yapması (Roller: antrenör, takım kaptanı, hakem, istatistikçi, basın görevlisi) d) Rollerin sorumluluklarının ayrıntılı olarak gözden geçirilmesi e) Çalışma grupları/takımlarının etkinlik alanlarının belirlenmesi a) Atletizmde sürate yönelik oyunlar b) Araştırma görevi (fiziksel uygunluk kavramları) c) Grup tartışması (fiziksel uygunluk kavramları) d) Kısa mesafe koşularında yüksek, alçak ve takozdan çıkış e) Grup/takımların antrenörleri eşliğinde kısa mesafe koşularında çıkış çalışmalarını tekrarlamaları f) Alınan grup/takım rollerinin uygulanması g) Grup tartışması (fiziksel uygunluğu geliştirme ilkeleri) h) Engelli koşuların öğretimi i) Grup/takımların antrenörleri eşliğinde engel koşusu çalışmalarını tekrar etmeleri j) Alınan grup/takım rollerinin uygulanması a) Uzun atlama becerisinin öğretimi (yaklaşma koşusu, sıçrama, uçuş ve konma) b) Grup/takımların antrenörleri eşliğinde uzun atlama becerisini tekrar etmeleri c) Alınan grup/takım rollerinin uygulanması d) Fırlatma topu tekniğinin öğretimi e) Grup tartışması (biyomekanik ilkeler) f) Grup/takımların antrenörleri eşliğinde fırlatma topu tekniğini tekrar etmeleri g) Alınan grup/takım rollerinin uygulanması X Dayanıklıyım (27 29. Hafta) a) Orta uzun mesafe koşularının öğretimi b) Orta uzun mesafe koşularının uygulanması (biatlon oryantiring) c) Grup/takımların kendi antrenörleri eşliğinde orta uzun mesafe koşularını tekrar etmeleri d) Bayrak değiştirmeye yönelik saha ve kural bilgilerinin verilmesi e) Bayrak değişim tekniklerinin uygulanması f) Grup tartışması (bayrak değişim tekniklerinde uygulanabilecek temel strateji ve taktikler) g) Grup/takımların kendi antrenörleri eşliğinde bayrak değişim tekniklerini tekrar etmeleri h) Grup tartışması (atletizmde başarı için gerekli psikolojik özellikler) 24

Temalar XI Takım Olarak Becerilerimizi Deniyoruz (30 33. Hafta) XII Festivale Katılıyorum (34 36. Hafta) Etkinlikler a) Kısa orta ve uzun mesafe koşu hazırlık müsabakaları b) Fırlatma topu atma hazırlık müsabakaları c) Uzun atlama hazırlık müsabakaları d) Bayrak hazırlık müsabakaları e) Tüm hazırlık müsabakalarında grup/takım rollerinin uygulanması a) Takımlar arası hazırlık müsabakaları (çoklu branş uygulamaları) b) Farklı rolleri alan öğrencilerin sorumluluklarını yerine getirmesi c) Sonuç etkinliği (takım yarışmaları) d) Ödül töreni 25

ETKİNLİK 1 c: DERS KURALLARININ OLUŞTURULMASI KURALLARA UYMA KONTRATI Tarih /./. Etkinliklere zamanında geleceğim. Aldığım sorumlulukları yerine getireceğim. Takım arkadaşlarımla işbirliği içinde çalışacağım. Takım arkadaşlarıma ve diğer takım oyuncularına saygılı davranacağım. Güvenlik kurallarına uyacağım. Adı Soyadı İmza 26

ETKİNLİK 1 e: ARAŞTIRMA GÖREVİ Öğretmenler öğrencilere, atletizm sporunun daha iyi anlaşılabilmesi için tarihçesi ve gelişimi hakkında daha fazla bilgi sahibi olunması gerektiğini aktarır. Bunun, atletizm dallarındaki kuralların nasıl geliştiğini göstereceğini ve gelecek haftalardaki oyun performansını da olumlu etkileyeceğini iletir. Öğretmen aşağıda verilen her iki çalışma sayfasının fotokopisini öğrenci sayısı kadar çoğaltır. Ardından öğrencilere ilgili sayfalarda atletizm sporu ile ilgili bilgilere ulaşabilecek birer kitap ve internet adresi bulunduğunu aktarır. Öğrencilerden bu kaynakların taranarak incelenmesi, ek olarak başka kitap ve internet kaynaklarını da bulmaları istenir. Bulunan kaynakların ilgili çalışma sayfasına eklenmesi ve atletizm sporunun tarihçesi ve gelişimi hakkında edinilen bilgilerin bir sonraki haftaya yazılı olarak getirilmesi gerektiği aktarılır. Konu üzerinde bir sonraki hafta paylaşım yapılacağı iletilir. Öğretmene Not: Yukarıdaki araştırma görevinin sonuçları bir sonraki haftanın ilk etkinliği olarak ele alınacaktır. Bu nedenle bir sonraki hafta için hazırlık yapılması, doğru araştırma sonuçlarının öğrencilere aktarılabilmesi açısından oldukça önemlidir. Atletizm ile ilgili kitap İşler M. (1985) Okullarda Atletizm, Ankara. Benim Bulduklarım; 1. 2. 3. 4. 5. Atletizm ile ilgili internet sitesi http://www.atletik.org/ Benim Bulduklarım; 1. 2. 3. 4. 5. 27

ETKİNLİK 1 f: BAŞARILI ARAŞTIRMACI TAKDİR BELGESİ Başarılı Araştırmacı Takdir Belgesi Atletizm ile ilgili başarılı araştırmalar yaptığından dolayı bu belgeyi almaya hak kazanmıştır. İmza Beden Eğitimi Öğretmeni Tarih 28

ETKİNLİK 1 j: GÜVENLİK KURALLARI GÜVENLİK KURALLARI Atletizm dallarının çeşitliği, geniş bir alanda ve aynı anda birçok atletizm dalının yapılabilir olmasından dolayı güvenli bir ortam yaratmak önemlidir. Atletizm branşlarını uygularken dikkat edilecek noktalar aşağıda verilmiştir: Öğrencilerin güvenliklerinin sağlanması için oyun kurallarına uymaları sağlanmalıdır. Atletizm etkinlikleri esnasında gevşek aksesuarlar (takı, ayakkabı vb. malzemeler ) kullanılmamalıdır. Kıyafet ve ayakkabıların hareketleri kısıtlamayacak, pamuklu malzemelerden olmasına dikkat edilmelidir. Bir etkinlik başlatma ya da bir tehlike anında durdurmak için öğrencilere en kısa zamanda ulaşılabilecek kısa bir komut (örneğin Dur ) seçilmelidir. Sakatlıkları önlemek için bir etkinliğe başlamak ya da bir etkinliği sonlandırmak için ısınma ve soğumaya dikkat edilmelidir. Isınma alanları bir şerit ile ayrılmalıdır. Atletizm etkinliklerinin yapılacağı alanların ıslak, kaygan veya çukur vb. olmamasına dikkat edilmelidir. Arazi, yol kenarı gibi alanlarda yapılan etkinliklerde (trafiğin olduğu bölgeler veya karanlık ortamlar için) fosforlu, parlak ve yansıtıcı giysiler kullanılmalıdır. Koşu etkinlikleri yaparken koşulan alanın boş olmasına, çarpışmaların olmaması için öğrencilerin koşu anında kulvarlara girmemelerine dikkat edilmelidir. Koşu etkinlikleri yapılırken çarpışmayı önlemek için grup sporcularının aralarına yeterli mesafe verilmelidir. Engelli koşu yaparken engellerin ters taraftan (iniş tarafından) geçilmemesi için öğrenciler uyarılmalıdır. Engeller kolay devrilebilen malzemelerden seçilmelidir. Yeni başlayanlar için kutu, plastik vb. engeller tercih edilmelidir. Uzun atlama yapılan zemin yumuşak olmalı, içerisinde sivri ve sert cisimlerin bulunmamalıdır. Atma etkinlikleri yaparken atma alanın boş olmasına dikkat edilmelidir. Tüm atışlar bittikten sonra atılan malzemeler toplanmalıdır. 29

ETKİNLİK 1 k: BULMACA ETKİNLİĞİ ATLETİZMDE MALZEME AVI Sevgili öğrenciler, Atletizmde kullanılan bazı malzemeler aşağıdaki harfler arasında gizlenmiştir. Haydi bunları bulalım. ENGEL BAYRAK ÇITA PUSULA KRONOMETRE ÇEKİÇ CİRİT SAĞLIK TOPU GÜLLE TAKOZ FIRLATMA TOPU DİSK B F I R L A T M A T O P U G P M S Ğ B A Y R A K M E Ü U Ç I T A K A U C E T N L S K R O N O M E T R E G L U D İ S K Z Ç E K İ Ç E E L Z T C İ R İ T Z Ç D L S A Ğ L I K T O P U B T H 30

II. Tema Koşmaya Hazırlanıyorum Kazanımlar Etkinlikler Araç ve Gereçler Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri 3.1 3.2 a) Bebestad oyunlarının tanıtımı ve puanlaması Öğretmen öğrencilere bebestad kavramı, amaçları, yaş grupları ve yarışma programı, malzeme ve donanımları, yarışma alanları ve süreleri ile ilgili bilgi verir. Bebestad tanıtım videosu, yazılı ve görsel materyaller 1.1.1 4.6 b) Atletizmde ısınma ve soğuma uygulamaları (Etkinlik 2 b) Öğretmen öğrencilere atletizmde ısınma ve soğuma egzersizlerinin nasıl yapılması gerektiği, ısınma ve soğuma egzersizleri sırasında dikkat edilmesi gereken özellikler ve ısınma ve soğuma uygulamalarının yararları konusunda bilgi verir. Öğrencilerle birlikte örnek bir ısınma uygulaması (koşu ve ısınma egzersizleri) yapılır. Isınma ve soğuma ile ilgili etkinlik kartı Isınma soğuma formu ve gözlem 1.1.1 c) Atletizmde koşu ABC leri (Etkinlik 2 c) Öğretmen aşağıda yer alan alıştırmaları sırasıyla öğrencilerine göstererek anlatır. Daha sonra öğrencilerin uygulama yapması sağlanır. Ayak bileği çalışması Diz çekme Gergin adım Topuklama Değişmeli sıçrama Yüksek sıçrama NOT: Aynı koşu ABC leri geri ve yanlara doğru uygulanabilir. Koşu ABC leri etkinlik kartı Öğrenci koşu ABC leri gözlem formu 3.1 3.2 d) Bebestad koşuya yönelik oyunların tanıtımı Öğretmen öğrencilere bebestad ta yer alan koşuya yönelik oyun çeşitleri, amaçları, oyunların kuralları, kullanılan malzemeler hakkında bilgi verir. Bebestad oyunları ile ilgili etkinlik kartları 31

II. Tema Koşmaya Hazırlanıyorum (Devam) Kazanımlar Etkinlikler Araç ve Gereçler Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri 1.1.1 4.1 4.3 4.4 4.6 4.7 4.8 4.9 e) Kanguru Oyunu (Etkinlik 2 e). Kanguru oyunu öğrencilere gösterilerek anlatılır. Öğrencilerin oyunu uygulaması istenir. Kanguru Oyunu: Renkli şeritlerle, yarışacak takım sayısının iki katı kadar 40 m. boyunda kulvarlar çiziniz. Her iki uca birer flamalı slalom çubuğu yerleştiriniz. Her takıma iki kulvar ayırınız. Birine engelleri 6 m. aralıkla yerleştiriniz. Takımların bir yarısını kulvarların bir ucuna, diğer yarısını öteki ucuna sıralayınız. Takım yarışmacılarının sayısını eşit tutunuz. Çıkış işareti verilince paspasın üzerindeki birinci yarışmacı hızla 40 m. düz koşar ve flamalı slalom çubuğunun etrafından dönerek bayrağı ikinci yarışmacıya verir. Paspasın üzerinde bekleyen ikinci yarışmacı, elini önünde duran flamalı slalom çubuğunun arkasından uzatarak bayrağı alır. Hemen önündeki engel bölümünü koşar ve bayrağı üçüncü koşucuya getirir. Üçüncü yarışmacı aynı birinci yarışmacı gibi 40 m. düz koşarak bayrağı dördüncü yarışmacıya teslim eder. O da 40 m. engelli koşar ve yarışma tüm koşucuların birer düz ve birer engelli parkur koşmalarından sonra biter. Kanguru oyunu etkinlik kartı Kulvar başına iki paspas veya halı parçası (60 cm 60 cm ölçülerinde) 4 adet engel (50 cm. yükseklikte) 2 adet ucu flamalı slalom çubuğu 1 adet bayrak görevi yapacak hafif çubuk 1 kronometre Öğrenci hareket becerileri (koşu) gözlem formu 1.1.1 1.1.2 4.2 4.6 4.7 4.8 4.9 f) Kapı kapandı oyunu (Etkinlik 2 f) Kapı kapandı oyunu öğrencilere gösterilerek anlatılır. Öğrencilerin oyunu uygulaması istenir. Kapı kapandı oyunu: Flamaları 20 m. de bir, daire şeklinde yerleştirmek suretiyle yaklaşık 100 m lik bir daire çizilir. Her yarışmacı parkur üzerinde olabildiğince çok sayıda tur koşacaktır. Turların her biri bir öncekinden daha süratli bir tempo ile koşulacaktır. Her tamamlanmış tur bir puan getirir. Koşucuların tamamladıkları turların toplamı skorlarını belirler. Bireysel sonuçların toplamı takım skorunu oluşturur. Kapı kapandı oyunu etkinlik kartı 6 adet flamalı direk 1 adet renkli şerit (kapı için) 1 adet metre (en az 5 m uzunluğunda) Öğrenci Hareket Becerileri (Koşu) Gözlem Formu Oyundan sonra öğrenciler soğuma etkinliklerini yaparlar. 32

ETKİNLİK 2 b: ISINMA VE SOĞUMA ETKİNLİK KARTLARI Öğrenmenin Amaçları: Sakatlanma riskini önlemek ve fiziksel egzersize hazırlamak Organizasyon: Araç ve Gereçler: Kronometre Okul bahçesi veya çevresi, park ve boş araziler Etkinlik: Oyun Hafif koşu (jogging) Cimnastik Koşu ABC si alıştırmaları Artırma (yavaş başlayıp sonradan hızlanan bir tempo) Özel Isınma (yapılacak olan branşa göre özel alıştırmalar) Daha Kolay: Hafif tempo koşu Basit cimnastik hareketleri Basit koşu ABC leri Artırmalar Keşfetme: Neden ısınmalıyım? Vücudumu esnetmek içi nelere dikkat etmeliyim? Koşu ABC leri neden gereklidir? Neden soğuma yapmalıyım? Daha Zor: Karmaşık koşu ABC leri Ataklı koşular Oyun: Sınıf iki gruba ayrılır. Grupların birinde bulunan öğrenciler fare, diğerinde bulunan öğrenciler ise kedi olur. Fareler arkalarına kâğıttan kuyruklar (gazete kâğıtları kullanılabilir.) takarlar. Fareler etrafta koşmaya başlar ve kediler kuyruklarını çekerek onları yakalamaya çalışır. Oyun sonunda kuyruklar sayılır. Fazla kuyruk yakalayan kedi oyunu kazanır. Daha sonra fare ile kedi grupları görevleri değişir. Oyun tekrar oynanır. Engelli Sporcular İçin Uyarlamalar: Engelli öğrenciler açısından zaman sınırlamasını dikkate almadan, öğrenciler arasında daha fazla boşluk bırakılarak, mesafeler azaltılarak, basit düzenlenmiş çalışma alanları, daha basit hareketler tercih edilerek, farklı vücut parçaları kullanmalarını sağlayarak, sık dinlenme süreleri verilerek çalışmalar yapılabilir. 33