Spor ve Fiziki Etkinlikler Dersi Öğretim Programı Basketbol Modülü

Transkript

1 T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı Spor ve Fiziki Etkinlikler Dersi Öğretim Programı Basketbol Modülü (Ortaokul 5 8. Sınıflar) TASLAK ( ) 0

2 İçerik 1. Giriş Basketbol Modülünün Amaçları Basketbol Modülünün Kazanımları Basketbol Modülüne İlişkin Açıklamalar Okula özgü uyarlamalar Yaş/sınıf düzeyi farklılıklarına özgü uyarlamalar Ders süresi farklılıklarına özgü uyarlamalar Özel ihtiyaçları olan öğrencilere özgü uyarlamalar Öğretim yaklaşımları ve stratejileri Diğer derslerle ve yaşamla ilişkilendirme Paydaş rol ve sorumlulukları Eğitim teknolojilerinin kullanımı Ölçme ve değerlendirme Örnek Program Yıllık program örneği Temalar için etkinlik örnekleri I. Tema Giriş II. Tema Pas Atmayı Öğreniyorum III. Tema Top Sürüyorum IV. Tema Atış Yapmayı Öğreniyorum V. Tema Topsuz Hareket Ediyorum VI. Tema Yaptıklarımı Gözden Geçiriyorum VIII. Tema Antrenman Yapıyorum IX. Tema Oyun Taktiğimi Geliştiriyorum X. Tema Performansımı Değerlendiriyorum XI. Tema Festival Kaynakça

3 1. Giriş Bu program, Spor ve Fiziki Etkinlikler Dersi Öğretim Programı doğrultusunda takım sporları grubundan seçilen basketbol sporu için hazırlanmıştır. Programda öğrencilerin basketbol sporundaki hareket yetkinliklerini, fiziksel ve psikolojik özelliklerini, basketbol sporuna ilişkin bilgilerini, öz yönetim, sosyal ve düşünme becerilerini eğlenceli ve katılımı teşvik eden bir öğrenme ortamında geliştirmeleri hedeflenmiştir. Öğretim programı kapsamında spora özgü hareket yetkinliği gelişimi ile hedeflenen, öğrencilerin basketbola özgü hareket becerilerini (top kontrolü, pas, top sürme, şut vb.), hareket kavram ve ilkelerini, basketbola özgü strateji ve taktikleri öğrenmeleri ve geliştirmeleridir. Spora özgü fiziksel ve psikolojik uyumla amaçlanan, öğrencilerin yaş grubu ve gelişim özellikleri doğrultusunda basketbolda başarı için gerekli fiziksel uygunluk (hız, kuvvet, çeviklik vb.) ve başarı için gerekli olan psikolojik özellikleri (motivasyon, odaklanma, çaba vb.) deneyerek öğrenmeleridir. Spor bilgisi boyutunda amaçlanan, öğrencilerin basketbolla ilgili oyun/müsabaka kurallarını, kullanılan malzemeleri ve bunların kullanım yerlerini, basketbolun tarihsel gelişim sürecini, basketbolla ilgili gelenekleri (spora özgü etiket, ritüel vb.), basketbol sporu içindeki farklı rolleri ve bunların sorumluluklarını bilmeleri ve basketbolda yapılan ulusal ve uluslararası organizasyonları incelemeleridir. Spora özgü öz yönetim, sosyal ve düşünme becerilerinde amaçlanan ise, öğrencilerin basketbolda gerekli güvenlik önlemlerini bilmeleri, kendilerinin ve başkalarının sağlık ve güvenlik risklerini azaltacak düzenlemeler yapabilmeleri, grup/takım içerisinde aldıkları rolleri ve sorumlulukları yerine getirebilmeleri, grup/takım hedefleri doğrultusunda arkadaşları ile iş birliği yapabilmeleri, sözlü, sözsüz ve yazılı iletişim becerileri sergileyebilmeleri, kişisel bakım ve temizliklerini alışkanlık hâline getirmeleri, basketbol oynarken adil oyun davranışı sergilemeleri, bireysel farklılıklara (özellikle farklı engel gruplarında yer alan sınıf arkadaşlarına, beceri düzeyleri düşük olan akranlarına) saygı göstermeleri ve onlarla iş birliği içerisinde çalışabilmeleri, okul içinde ve/veya dışında basketbolla ilgili etkinliklere ve faaliyetlere gönüllü olarak katılmaları veya bu etkinlikleri yürütmeleridir. Öğretim programı, 11 tema üzerinden bir eğitim öğretim yılını (36 hafta) kapsayacak şekilde planlanmıştır. Öğretmenler, birinci eğitim öğretim dönemini (ilk 18 hafta) öğrencilerde basketbolla ilgili hareket yetkinliği, fiziksel ve psikolojik uyum, spor bilgisi, öz yönetim, sosyal ve düşünme becerilerine altyapı oluşturmak için kullanmalıdırlar. İkinci eğitim öğretim döneminde ise (ikinci 18 hafta) öğretmenler, Spor Eğitimi Modeli nden yararlanarak öğrencilerin birinci eğitim öğretim döneminde öğrendikleri bilgi ve becerileri öğrenci merkezli bir ortamda geliştirmelerini sağlamalıdırlar. 2

4 2. Basketbol Modülünün Amaçları Spor ve Fiziki Etkinlikler Dersi Öğretim Programı amaçları doğrultusunda basketbol uygulamasına katılan öğrencilerin spora özgü hareket yetkinliklerini, fiziksel ve psikolojik uyumlarını ve spor bilgilerini geliştirmeleri temel amaçtır. Aynı zamanda öğrenciler, etkinliklere katılırken yaşam becerileri olarak isimlendirilen öz yönetim, sosyal ve düşünme becerilerini de geliştirmelidirler. 1. Şekil: Basketbol Uygulamasının Genel Amaçları 3. Basketbol Modülünün Kazanımları Spor ve Fiziki Etkinlikler Dersi Öğretim Programı doğrultusunda ortaokul 5 8. sınıflar basketbol uygulamalarına katılan öğrenciler; bu spora özgü hareket yeterlikleri (hareket becerileri, hareket kavramları ve ilkeleri, hareket stratejileri ve taktikleri), fiziksel ve psikolojik uyum, spor bilgisi ve yaşam becerileri (öz yönetim becerileri, sosyal beceriler, düşünme becerileri) boyutlarında 1.tablo da sunulan kazanımlara ulaşırlar. 3

5 1.Tablo: Öğrenme Alanları ve Kazanımları 1. Hareket 1.1.Hareket Becerileri Basketbol ile ilgili hareket becerilerini sergiler Basketbol ile ilgili hareket becerilerini etkinlikler içerisinde artan bir doğrulukla sergiler. 1.2.Kavramlar ve İlkeler Basketbol ile ilgili kullandığı hareket kavramlarını açıklar Basketbol ile ilgili becerilerin hareket evrelerini analiz eder Basketbol ile ilgili hareket becerilerindeki biyomekanik ilkeleri kavrar Basketbol branşlarına özgü hareket becerilerini, öğrenme ilkelerini açıklar. 1.3.Stratejiler ve Taktikler Basketbol branşı ile ilgili temel stratejileri ve taktikleri açıklar Basketbol branşı ile ilgili stratejileri ve taktikleri uygular Basketbol branşı ile ilgili stratejiler ve taktikler geliştirir Basketbol branşında başkalarının kullandığı stratejileri ve taktikleri analiz eder. 2. Fiziksel ve Psikolojik Uyum 2.1. Basketbol branşı ile ilgili fiziksel uygunluğunu geliştirir Basketbol branşı ile ilgili fiziksel uygunluk kavramlarını açıklar Basketbol branşı ile ilgili fiziksel uygunluk geliştirme (antrenman) ilkelerini bilir Basketbol branşı ile ilgili fiziksel uygunluk gelişimini analiz eder Basketbol branşında başarı için gerekli psikolojik özellikleri (motivasyon, odaklanma, çaba vb.) gösterir. 3. Spor Bilgisi 3.1. Basketbol branşı ile ilgili müsabaka kurallarını bilir Basketbol branşında kullanılan malzemeleri bilir Basketbolun tarihsel gelişim sürecini araştırır Basketbol ile ilgili gelenekleri (spora özgü etiket, ritüel vb.) kavrar Basketbol içindeki farklı rollerin (sporcu, antrenör, hakem vb.) sorumluluklarını açıklar Basketbola özgü organizasyonları inceler. 4. Yaşam Becerileri (Öz Yönetim, Sosyal ve Düşünme Becerileri) 4.1.Güvenlik kurallarına uyar. 4.2.Kendisinin ve başkalarının sağlık ve güvenlik risklerini azaltacak düzenlemeler yapar Aldığı sorumlulukları yerine getirir. 4.4.Takım/grup hedefleri doğrultusunda arkadaşları ile iş birliği yapar. 4.5.Sözlü, sözsüz ve yazılı iletişim becerileri sergiler. 4.6.Etkinlikler öncesinde, sırasında ve sonrasında kişisel bakım ve temizlik yapmayı alışkanlık hâline getirir. 4.7.Adil oyun (fairplay) davranışı sergiler. 4.8.Bireysel farklılıklara saygı gösterir Dezavantajlı ve farklılıkları olan öğrenciler ile birlikte etkili çalışır Okul içinde ve/veya dışında sporla ilgili etkinliklere ve faaliyetlere gönüllü olarak katılır veya sporla ilgili faaliyetleri gönüllü yürütür. 4

6 4. Basketbol Modülüne İlişkin Açıklamalar 4.1. Okula özgü uyarlamalar Öğretmenler basketbol modülünün hedeflerine ulaşabilmesi için, öğrencilerin bireysel özellikleri, yaşadıkları sosyal ve fiziksel çevrenin özellikleri doğrultusunda spora özgü düzenlemeler yapmalıdırlar. Öğretmenler, basketbol etkinliklerini öğrencilerinin beceri düzeyleri, fiziksel ve psikolojik uyumları ile öğrencilerin beklenti ve ihtiyaçlarını dikkate alarak belirlemelidirler. Öğretim programı hedeflerine ulaşmak için öğrencinin sosyal çevresinin desteği incelenmelidir. Ders hedefleri doğrultusunda öğrencinin algıladığı sosyal desteği artırmak için aile, ilgili spor kulüpleri ve spor federasyonu ile iş birliği yapılabilir. Etkinlikler okulda sahip olunan veya ulaşılabilecek imkânlar doğrultusunda belirlenmelidir. Bu imkânlar için okul ve okulun bulunduğu çevre gözden geçirilmeli ve buna göre planlama yapılmalıdır. Gençlik Hizmetleri ve Spor il ve ilçe Müdürlüklerinden, Basketbol Federasyonundan alınabilecek destekler araştırılmalıdır Yaş/sınıf düzeyi farklılıklarına özgü uyarlamalar Spor ve Fiziki Etkinlikler Dersi kapsamında basketbol dersini seçecek öğrenciler, farklı yaş ve sınıf düzeylerinden gelenlerden oluşturulacaktır. Bu nedenle öğretmenler etkinlikleri planlarken öğrencilerin yaş ve gelişim düzeyleri doğrultusunda düzenlemeler yapmalıdırlar. Yaş ve sınıf düzeyi farklılıkları nedeniyle 5 ve 6. sınıf öğrencilerine 7 ve 8. sınıf öğrencilerine göre daha düşük hedefler belirlenmelidir. Öğrenme ortamı öğretmen tarafından iyi tasarlandığında, farklı yaş ve sınıf gruplarının bir arada ders alması öğrenme ortamının çeşitlendirilmesi ve zenginleştirilmesi açısından bazı avantajlar da sağlayacaktır. Bu doğrultuda, yaş ve gelişim olarak daha alt düzeyde olan öğrenciler diğerlerinden öğrenirken, yaş ve gelişim düzeyi daha ileride olanlar, diğerlerine öğretme sorumluluğu alarak, öğretirken öğrenebilirler Ders süresi farklılıklarına özgü uyarlamalar Spor ve Fiziki Etkinlikler Dersi kapsamında basketbol öğrenciler tarafından haftada 2 veya 4 ders saati olarak seçilebilir. Öğretmenler, dersi haftada dört ders saati olarak seçen öğrenciler için daha yüksek öğrenme hedefleri belirlemelidir. Ders süresi farklılığından, özellikle hareket yetkinliği ve fiziksel ve psikolojik uyum boyutlarındaki hedefler etkilenecektir. Öğrenciler ders süresi uzadığında daha fazla uygulama yapma fırsatı bulacağından, basketbola özgü hareket yetkinlikleri ve fiziksel ve psikolojik uyumlarında artış olacaktır. 5

7 4.4. Özel ihtiyaçları olan öğrencilere özgü uyarlamalar A. Bedensel engelli öğrenciler için uyarlamalar: 1. Tekerlekli sandalye ile basketbol oynayacak bireylere oyun içerisinde daha fazla alan verilerek oyun içindeki katılımı artırılabilir. Sınıf içi tartışma yapılarak tekerlekli sandalyeli oyuncuya 3 adımdan daha yakın mesafeden savunma amaçlı yaklaşılmasının yasaklanması gibi kurallar belirlenebilir. 2. Basketbol topunu yakalamada veya atmada sorun yaşayan öğrenciler sınıf içerisinde varsa bu bireylere daha hafif veya daha küçük toplar ile basketbol oyunu oynatılabilir. Bedensel engeli olan öğrenciler için saha küçültülebilir. 3. Sınıf içi uyumu sağlamak ve empati yapılmasına olanak sağlamak için bedensel engeli bulunmayan öğrencilere yere veya sandalyeye oturtularak atış yaptırılır. Böylece bu öğrencilerin engelli arkadaşını anlaması ve oyun içerisinde kurallara uyması kolaylaştırılmış olur. 4. Bedensel engeli olan bireylerin basketbol oyunu kuralları için basketbol/?catid=2 adresinden oyun kurallarına ulaşılabilir. Bu kurallar uyarlanarak derslerde kullanılabilir. B. Zihinsel engelli öğrenciler için uyarlamalar: 1. Öğrencinin zihinsel engeli oyun içerisinde çok büyük aksaklıklara neden olmayacak ise, oyunun bazı kurallarının esnetilerek bu öğrencilerin oyunda kalması sağlanabilir. Örneğin hatalı yürüme veya faul atışında çizgi ihlali gibi kurallar esnetilebilir. C. İşitme engelli öğrenciler için uyarlamalar: 1. İşitsel engeli olan bireyler sınıf içerisinde fiziksel olarak farklılık göstermemektedirler. Bu durumdaki öğrencilere öğretimsel olarak yazılı ve görsel materyaller veya ihtiyaç hâlinde işaret dili ile öğretim yapılabilir Öğretim yaklaşımları ve stratejileri Öğretmenler, programın birinci döneminde (ilk 18 hafta) çeşitli öğretim stratejilerini (sunuş, buluş, araştırma inceleme) ve beden eğitiminde öğretim yöntemlerini (alıştırma, eşli, kendini kontrol, problem çözme vb.) kullanarak öğrencilerde basketbolla ilgili hareket yetkinliği, fiziksel ve psikolojik uyum, spor bilgisi, öz yönetim, sosyal ve düşünme becerilerine altyapı oluşturabilirler. Programın ikinci döneminde ise Spor Eğitimi Modeli nden yararlanılabilir. Spor eğitimi Modeli nin temel hedefi, öğrencilerin gelişim düzeylerine uygun olan ve tamamının katılımını sağlayan özgün spor deneyimi sağlamaktır. Bu doğrultuda model; sezonlar, grup/takım 6

8 üyeliği, resmî müsabakalar, kayıt tutma, festival ve sonuç etkinliği olmak üzere 6 ana boyut üzerine kurulmuştur Sezon (Dönem) Spor eğitimi sezonu, öğrencilerin bir spor branşını öğrenirken harcadıkları toplam süredir. Genellikle hafta üzerinden planlanır. Grup/Takım üyeliği Öğrenciler sezon başında eşit sayıda gruplara/takımlara ayrılırlar. Öğrenciler sezon boyunca bu grubun/takımın üyesi olarak çalışırlar. Aynı takım içindeki öğrenciler birbirleri ile daha çok çalışma ve birbirlerini daha yakından tanıma fırsatı bulacakları için öğrenmenin niteliği artacaktır. Her bir üye, takım içinde sporcu olarak görev almanın yanı sıra takım idarecisi, antrenör, istatistikçi, malzemeci, basın mensubu gibi farklı rolleri de paylaşır. Resmî müsabakalar Sezonlar, hazırlık (antrenman) çalışmalarının yanı sıra diğer gruplarla/takımlarla yapılan ve zaman planı yapılmış müsabakaları içerir. Yarışma formatları ikili mücadele, lig usulü müsabakalar veya turnuvalardan oluşabilir. Müsabaka programları, sezon (dönem) başında belirlenir ve gruplar/takımlar bu programa göre hazırlıklarını yaparlar. Sonuç etkinliği Spor eğitimi sezonunun son bölümünde, yapılan hazırlık ve resmî müsabakalardan sonra bir sonuç etkinliği düzenlenir. Bu etkinlik birinci olan grup/takım kadar bütün öğrencilerin sezon boyunca yaptıkları çalışmaların kutlandığı ve gerekli takdiri aldıkları bir festival havasında olmalıdır. Kayıt tutma Müsabaka sonuçları ile birlikte, takımların ve sporcuların (öğrencilerin) o sezon için spora özgü performanslarının değerlendirilmesinde kullanılabilecek veriler toplanır ve grupla paylaşılır. Örneğin, sezonda grupların/takımların aldıkları dereceler kaydedilir ve değerlendirilir. Takımdaki istatistikçi görevini alan öğrenciler bu verilerin toplanmasından sorumludur ve bu bilgileri grup/takım antrenörü ve basın görevlerini alan takım üyeleri ile paylaşırlar. Festival Uygulamalar bir festival/şenlik havasında düzenlenir. Takımlara isim bulmak, takım fotoğraflarını çekmek, takım başarısına ve bireysel başarılara ilgi çekmek ve bu başarıları düzenli olarak duyurmak, centilmen ve sportmen oyuncuları seçmek ve kutlamak ve bunları başkaları ile paylaşmak festival/şenlik havasının oluşturulmasında önemli bir araçtır Diğer derslerle ve yaşamla ilişkilendirme Spor ve Fiziki Etkinlikler Dersi Öğretim Programı kapsamında yer alan basketbol programının hedeflerine ulaşabilmesi için diğer derslerle ve yaşamla ilişkilendirme yapılması önemlidir. Öğretmenler okullarına özgü yıllık planlarını hazırlarken Beden Eğitimi ve Spor Dersi ile ilişkilendirme yapmalıdırlar. Aynı zamanda, diğer derslerin öğretmenleri ile iş birliği yaparak ders konuları arasında ilişki kurmalıdırlar. 7

9 Öğrenciler, basketbol dersi içerisinde yer alan çalışmalarını ders dışındaki zamanlarında da basketbol fiziksel etkinliklerine katılarak pekiştirmelidirler. Bu nedenle, öğrencilerin kendi yaşam çevrelerindeki çeşitli fiziksel etkinlik ve spor imkânlarını tanımaları ve bunları etkili kullanmaları konusunda öğrenciler, öğretmenler tarafından yönlendirilmeli ve desteklenmelidir Paydaş rol ve sorumlulukları Spor ve Fiziki Etkinlikler Dersi Öğretim Programı kapsamında yer alan basketbol dersinin hedeflerine ulaşılabilmesi için kişisel (öğrenciler, öğretmenler, veliler, okul yöneticileri, antrenörler vb.) ve kurumsal paydaşların (Okul, Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlükleri, spor federasyonları, kulüpler, belediyeler, il sağlık müdürlükleri vb.) iş birliği içinde olması önemlidir. Bu iş birliğinin sağlanmasında, okul yönetimi ile beden eğitimi öğretmenleri yönlendirici olmalıdırlar. Okul, özellikle kurumlarla ve basketbol kulüpleri ile iş birliği içerisinde olmalı ve okulun bununla ilgili stratejik bir planı bulunmalıdır. Öğrenciler, basketbol dersinden beklenen öğrenme çıktılarını bilerek bu hedeflere ulaşmak için çaba sarf etmelidirler. Öğretmenler, ders hedefleri doğrultusunda öğrencilerinin ihtiyaç duydukları konuları belirlemeli ve bunları geliştirmeleri için yol gösterici ve destekleyici olmalı, öğrencilerin öğrenme sürecinde yaşayacakları zorlukları aşmalarına yardımcı olmalıdırlar. Bütün öğrencilerin basketbol ders hedeflerine ulaşma düzeylerini izlemelidirler. Okul yöneticileri ise ders hedefleri doğrultusunda öğretmenleri desteklemeli ve teşvik etmelidirler. Veliler, sürecin niteliği ve bu niteliği artıracak yol ve yöntemler konusunda bilgilendirilmelidirler. Onlar da basketbol dersine ait öğretim programı hedefleri doğrultusunda çocuklarının düzenli olarak eğlenmesini, sağlık ve zindelik yararı elde etmeyi destekleyen programlara katılmalarını desteklemelidirler. Bu derse ait kurumsal paydaşlar, bu dersin birinci amacının her öğrencinin becerili, istekli ve spora özgü değerleri benimseyerek düzenli spor yapma alışkanlığı geliştirmiş bireyler olmaları olduğunu görerek hizmetlerini sunmalıdırlar Eğitim teknolojilerinin kullanımı Öğretmenler basketbol derslerinde ele aldıkları kazanımlar ve konuya uygun olarak çeşitli kaynak kitaplardan yararlanmalıdırlar. Bu kaynakların seçiminde ve kullanımında, 5 8. sınıf öğrencilerinin yaş ve gelişim özelliklerine uygunluğuna önem verilmelidir. Ders amaçlarına uygun basketbola ait fiziksel etkinliklerle ilgili dergi, gazete vb. haber kaynaklarından da yeri geldiğinde kullanılması önemlidir. Ayrıca eğitimlerde, dvd, kamera, projeksiyon cihazı, fotoğraf makinesi, bilgisayar ve adımsayar gibi teknolojilerden yararlanılmalıdır. İnternet kaynakları, öğretmen tarafından 8

10 incelenerek bunlardan uygun olanlar öğrencilerin kullanımı için önerilmelidir. Özellikle, Millî Eğitim Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi, Türkiye Millî Paralimpik Komitesi, TÜBİTAK ve Türkiye Basketbol Federasyonu gibi kurumların internet sitelerindeki bilgilerin kullanımına önem verilmelidir Ölçme ve değerlendirme Spor ve Fiziki Etkinlikler Dersi Öğretim Programı Basketbol Modülünün amacına ulaşabilmesi için ölçme ve değerlendirme süreci oldukça önemlidir. Bu derste yapılacak ölçme ve değerlendirme sürecinin, öğrenen merkezli ve yapılandırmacı yaklaşım çerçevesi içinde ele alınması gerekmektedir. Ölçme ve değerlendirme; öğretim sürecinin tamamını içeren, sürekli, çok yönlü ve öğrenci öğretmen veli iş birliğini sağlayacak şekilde yapılandırılmalıdır. Spor ve Fiziki Etkinlikler Dersinde ölçme ve değerlendirme; öğretim sürecinin başında, süreç boyunca ve sürecin sonunda etkili olarak yürütülmelidir. Bu nedenle, öğretmenler ölçme ve değerlendirme faaliyetlerini ilk dersten son derse kadar düzenli olarak gerçekleştirmelidirler. Spor ve Fiziki Etkinlikler kapsamında yer alan basketbol dersinde öncelikle dönemin başında, öğrencilerin hareket yetkinlikleri, fiziksel ve psikolojik becerileri; öz yönetim, sosyal ve düşünme becerilerindeki durumları tespit edilerek süreç içerisindeki gelişimleri ve ulaştıkları nokta belirlenerek değerlendirme yapılmalıdır. Öğrencilerin, hazırbulunuşluk özelliklerinin birbirinden farklı olduğu, gelişim ve ulaştıkları seviyelerin de birbirinden farklı olacağı gerçeğinden hareketle, süreçteki ve sonuçtaki ulaşılan düzeyler de birbirinden farklı olacaktır. Bu nedenle değerlendirmede, her öğrenci kendi doğası içerisinde ele alınmalı ve kendi başlangıç ve gelişim düzeylerine göre değerlendirme yapılmalıdır. Bu bağlamda, sadece ürün değerlendirme anlayışından özellikle uzaklaşılmalıdır. Değerlendirme yapılırken olumlu pekiştirmeler yapılmalıdır. Düzey belirleme, yetiştirme biçimlendirme ve değer biçmeye yönelik yapılacak değerlendirmelerde; öğretmenler geleneksel ölçme araçlarının (doğru yanlış türü, kısa cevaplı, çoktan seçmeli vb.) yanında alternatif ölçme araçlarından da (kontrol listesi, dereceleme tipi gözlem formları, öz ve akran değerlendirme formları, rubrikler, grup değerlendirme formları, yapılandırılmış oyun formları, öğrenci ürün dosyası vb.) yararlanmalıdırlar. 9

11 5. Örnek Program 5.1. Yıllık program örneği Tema I Giriş (1 2. Hafta) II Pas Atmayı Öğreniyorum (3 4. Hafta) Kazanımlar Etkinlikler Araç ve Gereçler Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri a) Ders amaçlarının paylaşımı b) Yıllık planın paylaşımı c) Ders kurallarının oluşturulması d) Başlangıç düzeyini belirlemek için basketbol maçı yaptırılır ve beceri düzeyleri ile ilgili gözlem yapılması e) Grup araştırma görevi (basketbol oyun kuralları) a) Basketbol videolarının izlenmesi ve temel oyun teknik ve kurallarının açıklanması b) Spor için ısınma ve soğuma uygulamalarının öneminin vurgulanması ve ısınma c) Temel duruş ve temel pas uygulamalarının gösterilmesi ve alıştırmaların yapılması d) Soğuma uygulamalarının yapılması e) Grup araştırma görevi (basketbol oyununun tarihsel gelişimi) Ders amaçları formu Yıllık plan formu Ders kuralları kontrat formu Beceri gözlem formu Kişisel bakim ve temizlik kartı Araştırmacı taktir belgesi Isınma ve soğuma etkinliklerinin sunulduğu kartlar Basketbol temel tekniklerinin ve oyun kurallarının anlatıldığı videolar Basketbol temel duruş ve temel pas teknikleri ile ilgili öğretim kartları Basketbol oyununun tarihsel gelişimi kaynakları Kurallara uyma kontratı Öğrenci gözlem formu Öğretmen gözlemi ve geri bildirimi Araştırmacı taktir belgesi Not: Sütün 2 de yer alan kodlanmış kazanımların içerikleri Tablo 1 de sunulmuştur (Bakınız Sayfa 4). 10

12 Tema III Top Sürüyorum (5 6 7.Hafta) Kazanımlar a) Basketbola özgü ısınma hareketlerinin yapılması Etkinlikler Araç ve Gereçler Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri b) Temel top sürme teknikleri, alçak ve yüksek top sürme tekniklerinin tanıtımı ve alıştırmalarının yapılması c) Önden el değiştirerek top sürme tekniklerinin tanıtımı ve alıştırmalarının yapılması d) Durarak atış tekniğinin tanıtımı ve alıştırmalarının yapılması e) Öğrencilerin öğretmenleri yönetiminde uyguladıkları beceriler ile ilgili alıştırmalar yapması Alçak ve yüksek top sürme teknikleri ile ilgili öğretim kartları Önden el değiştirerek top sürme öğretim kartları Durarak atış tekniği öğretim kartları Isınma ve soğuma etkinliklerinin sunulduğu kartlar Araştırmacı taktir belgesi Öğretmen gözlemi ve geri bildirimi IV Atış Yapmayı Öğreniyorum ( Hafta) 2.1, f) Soğuma uygulamalarının yapılması a) Basketbola özgü ısınma hareketlerinin yapılması b) Temel top sürme teknikleri arkadan el değiştirme yaparak top sürme tekniklerinin tanıtımı ve alıştırmalarının yapılması c) Sıçrayarak atış tekniğinin tanıtımı ve alıştırmalarının yapılması d) Topsuz basketbol hareketlerinden stop ve pivot adımı tekniklerinin tanıtımı ve alıştırmalarının yapılması e) Soğuma uygulamalarının yapılması Isınma ve soğuma etkinliklerinin sunulduğu kartlar Arkadan el değiştirme öğretim kartları Sıçrayarak atış etkinlik kartı Stoplar ve pivot adım için hazırlanmış öğretim kartları Öğrencilerin ısınma ve soğuma yapma düzeyleri gözlenmesi ve geri bildirim verilmesi Öğretmen gözlemi ve geri bildirimi f) Grup araştırma görevi (sporcu sağlığı ve beslenmesi) Sporcu sağlığı ve beslenmesi kaynakları 11

13 Tema V Topsuz Hareket Ediyorum Hafta) Kazanımlar a) Basketbola özgü ısınma hareketlerinin yapılması Etkinlikler Araç ve Gereçler Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri b) Topsuz basketbol hareketlerinden savunma duruşu ile kayma adımı, tekniklerinin tanıtımı ve alıştırmalarının yapılması c) Turnike atış tekniğinin tanıtımı ve alıştırmalarının yapılması d) Ribaunt temel tekniğinin tanıtımı ve alıştırmalarının yapılması e) Soğuma uygulamaları Isınma ve soğuma etkinliklerinin sunulduğu kartlar Kayma adımı için hazırlanmış öğretim kartları Turnike atış tekniği öğretim kartı Ribaunt temel tekniği öğretim kartı Öğretmen gözlemi ve geri bildirimi VI Yaptıklarımı Gözden Geçiriyorum ( Hafta) f) Grup araştırma görevi (düzenli fiziksel etkinliğin yararları) a) Basketbola özgü ısınma hareketlerinin yapılması b) Basketbol temel hareket ve becerilerin önemli unsurlarının öğretmen eşliğinde gözden geçirilmesi c) Öğrencilerin öğretmenleri yönetiminde uyguladıkları beceriler ile ilgili basketbol becerilerinin gelişimine yönelik alıştırmalar yapması Düzenli fiziksel etkinliğin yararları kartı Beceri gözlem formu Dünya haritası Basketbol temel teknikleri kontrol listesi Öğretmen gözlemleri ve geri bildirimleri d) Soğuma uygulamaları f) Grup araştırma görevi (basketbol organizasyonlarını araştırma) 12

14 Tema VII Takım Rollerini Özümsüyorum ( Hafta) VIII Antrenman Yapıyorum ( Hafta) Kazanımlar a) Basketbola özgü ısınma hareketlerinin yapılması Etkinlikler Araç ve Gereçler Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri b) Takımların/grupların seçilmesi c) Rollerin belirlenmesi d) Soğuma uygulamalarının yapılması e) Grup tartışması (dezavantajlı kişiler ve bireysel farklılıklar) a) Takımların antrenörleri yönetiminde uygulamalar yapması b) Takımların müsabaka sırasında, oyun içi oyuncu rotasyonuna karar vermesi c) Hazırlık maçları için takım idareci ve antrenörlerinin organizasyon yapması Rol sorumluluk kartları Takım listeleri Teknik ve taktik gözlem formları Araştırmacı takdir belgesi Rol sorumluluk kartları Oyuncu liste formu Maçların yer ve saatlerinin yazılı olduğu kâğıt Öğretmen ve antrenör gözlemleri ve görev sorumluluk ları formu Takımlar tarafından hazırlanan oyuncu listeleri Maç programının yazılı olduğu kağıt panoya asılır 13

15 Tema IX Oyun Taktiğimi Geliştiriyorum ( Hafta) Kazanımlar Etkinlikler Araç ve Gereçler Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri a) Takımların yaptıkları hazırlık müsabakalarının videolardan izlenmesi b) Hazırlık müsabakalarının yapılması c)takımların antrenörleri yönetiminde uygulamalar yapması d) Müsabaka esnasında uygulanacak taktiklerin belirlenmesi e) Takımlar arası hazırlık müsabakalarının yapılması Uyarlanmış oyun kuralları kartı Farklı renk takım yelekleri Video kamera Maç videoları televizyon veya projeksiyon cihazı Öğretmen gözlemleri ve geri bildirimleri Maç programını n yazılı olduğu kâğıt panoya asılması X Performan sımı Değerlendiriyorum ( Hafta) f) Grup tartışması (antrenman ilkeleri) a) Takımların kendi aralarında hazırlık maçları yapması b) Soğuma uygulamaları c) Takımların oyun içi performanslarını değerlendirmesi d) Takım rollerinin değerlendirilmesi e) Grup tartışması (takım ruhu, iş birliği) f) Grup tartışması( adil oyun/fairplay) Antrenman ilkeleri kartı Farklı renk takım yelekleri Müsabaka sonuçları ve öğretmen gözlemleri Takım rollerini değerlendirme formu Öğretmen gözlemleri ve geri bildirimleri İşbirliği davranışları formu Adil oyun değerlendirme formları 14

16 Tema XI Festival ( Hafta) Kazanımlar Etkinlikler Araç ve Gereçler Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri a)tüm takımların katılımı ile festival havasında şampiyonluk müsabakaları b) Ödül töreni c) Sezon kapanışı Farklı renk takım yelekleri Müsabaka sonuçları ve öğretmen gözlemleri Ödül belgeleri Müsabaka sonuçları ve istatistikleri Öğretmen tarafından yıl boyunca doldurulan etkinlik defteri Müsabaka sonuçları ve istatistikler 15

17 5.2. Temalar için etkinlik örnekleri I. Tema Giriş KAZANIMLAR ETKİNLİKLERLER ARAÇ VE GEREÇLERLER Sezon hedefleri (standartlar, kazanımlar) ve kuralların açıklanması Öğretmen sezon kazanımlarını, standartları ve uyulması gereken kuralları öğrenciler ile paylaşır. Sezon süresince uyulacak kuralların yazılı olduğu bir belgeyi öğrencilere dağıtarak bu belgenin dikkatlice okunmasını sağlar. Daha sonra bu belge tüm öğrenciler tarafından imzalanarak öğretmene verilir. 36 haftalık planın paylaşımı Öğretmen basketbol sezonu etkinliklerini tanıtır. Sezon programının yazılı olduğu bir belgeyi öğrencilere dağıtır Öğrencileri sezona hazırlamak için basketbol ile ilgili oyunlar oynatılarak sporun tanıtımı yapılması Öğretmen, basketbol sahasını ve kullanılan malzemeleri öğrencilere tanıttıktan sonra kısa bir oyun uygulatır. Öğrenciler beraber basketbol oynarken dışarıdan gözlem yapar Öğrencilerin basketbol beceri düzeylerine uygun alıştırma oyunları oynatılarak öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeyleri kontrol edilmesi Öğretmen, basketbol sahasını ve kullanılan malzemeleri öğrencilere tanıttıktan sonra kısa bir oyun uygulatır. Öğrenciler beraber basketbol oynarken dışarıdan gözlem yapar Grup tartışması ve araştırma görevi (basketbol oyun kuralları) Grup araştırma görevi (basketbol oyun kuralları) Kurallara uyma sözleşmesi Kişisel bakım ve temizlik kartı Basketbol sezon programının yazılı olduğu belge Basketbol beceri gözlem formu Basketbol beceri gözlem formu Araştırma ödevinin tanımlandığı ilgili yazılı ve dijital kaynakların belirtildiği ödev kâğıdı ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ETKİNLİKLERİ Sezon içi gereken kurallara uyulacağına dair öğrenciler tarafından imzalanmış sözleşme belgesi, öğretmen tarafından etkinlik defterine öğrencilerin isimleri yazılır. İmzalayan kişilerin isimleri ders panosunda ilan edilir. Öğrencilerin basketbol ile ilgili ön bilgi düzeyleri, basketboldan beklentileri ve basketbola ilgi düzeyleri hakkındaki öğretmen görüşlerini etkinlik defterine not edilecektir. Öğretmen öğrencilerin basketbol oyunu içerisindeki becerilerini gözlem formuna işleyerek sınıfın hazır bulunuşluk düzeyini belirlemeye çalışır. Öğretmen, öğrencilerin basketbol oyunu içerisindeki becerilerini gözlem formuna başlangıç, orta ve deneyimli olarak kaydeder. 16

18 Yıllık Plan (1b) Tema a) Ders amaçlarının paylaşımı b) Yıllık planın paylaşımı Etkinlikler I Giriş (1 2. Hafta) c) Ders kurallarının oluşturulması d) Başlangıç düzeyini belirlemek için basketbol maçı yaptırılır ve beceri düzeyleri ile ilgili gözlem yapılması e) Grup araştırma görevi (Basketbol oyun kuralları) a) Basketbol videolarının izlenmesi ve temel oyun teknik ve kurallarının açıklanması b) Spor için ısınma ve soğuma uygulamalarının öneminin vurgulanması ve ısınma II Pas atmayı Öğreniyorum (3 4. Hafta) c) Temel duruş ve temel pas uygulamalarının gösterilmesi ve alıştırmaların yapılması d) Soğuma uygulamaları e) Grup araştırma görevi (Basketbol oyununun tarihsel gelişimi) a) Basketbola özgü ısınma hareketlerinin yapılması III Top Sürüyorum (5 6 7.Hafta) b) Temel top sürme teknikleri, alçak ve yüksek top sürme tekniklerinin tanıtımı ve alıştırmalarının yapılması c) Önden el değiştirerek top sürme tekniklerinin tanıtımı ve alıştırmalarının yapılması d) Durarak atış tekniğinin tanıtımı ve alıştırmalarının yapılması e) Öğrencilerin, öğretmenleri yönetiminde uyguladıkları beceriler ile ilgili alıştırmalar yapması f) Soğuma uygulamaları 17

19 Tema IV Atış Yapmayı Öğreniyorum ( Hafta) Etkinlikler a) Basketbola özgü ısınma hareketlerinin yapılması b) Temel top sürme teknikleri arkadan el değiştirme yaparak top sürme tekniklerinin tanıtımı ve alıştırmalarının yapılması c) Sıçrayarak atış tekniğinin tanıtımı ve alıştırmalarının yapılması d) Topsuz basketbol hareketlerinden stop ve pivot adımı tekniklerinin tanıtımı ve alıştırmalarının yapılması e) Soğuma uygulamaları f) Grup araştırma görevi (sporcu sağlığı ve beslenmesi) a) Basketbola özgü ısınma hareketlerinin yapılması V Topsuz Hareket Ediyorum Hafta) b) Topsuz basketbol hareketlerinden savunma duruşu ile kayma adımı, tekniklerinin tanıtımı ve alıştırmalarının yapılması c) Turnike atış tekniğinin tanıtımı ve alıştırmalarının yapılması d) Ribaunt temel tekniğinin tanıtımı ve alıştırmalarının yapılması e) Soğuma uygulamaları f) Grup araştırma görevi (düzenli fiziksel etkinliğin yararları) a) Basketbola özgü ısınma hareketlerinin yapılması VI Yaptıklarımı Gözden Geçiriyorum ( Hafta) b) Basketbol temel hareket ve becerilerin önemli unsurlarının öğretmen eşliğinde gözden geçirilmesi c) Öğrencilerin öğretmenleri yönetiminde uyguladıkları beceriler ile ilgili basketbol becerilerinin gelişimine yönelik alıştırmalar yapması d) Soğuma uygulamaları f) Grup araştırma görevi (basketbol organizasyonlarını araştırma) 18

20 Tema a) Takımların/grupların seçilmesi Etkinlikler VII Takım Rollerini Özümsüyorum ( Hafta) VIII Antrenman Yapıyorum ( Hafta) b) Rollerin belirlenmesi c) Soğuma uygulamalarının yapılması d) Grup tartışması (dezavantajlı kişiler ve bireysel farklılıklar) a) Takımların antrenörleri yönetiminde uygulamalar yapması b) Takımların müsabaka sırasında, oyun içi oyuncu rotasyonuna karar vermesi c) Hazırlık maçları için takım idareci ve antrenörlerinin organizasyon yapması a) Videolardan takımların yaptıkları hazırlık müsabakaların izlenmesi IX Oyun Taktiğimi Geliştiriyorum ( Hafta) b) Hazırlık müsabakalarının yapılması c) Takımların antrenörleri yönetiminde uygulamalar yapması d) Müsabaka esnasında uygulanacak taktiklerin belirlenmesi e) Takımlar arası hazırlık müsabakalarının yapılması f) Grup tartışması (antrenman ilkeleri) Tema X Performansımı Değerlendiriyorum ( Hafta) Etkinlik a) Takımların kendi aralarında hazırlık maçları yapması b) Soğuma uygulamaları c) Takımların oyun içi performanslarını değerlendirmesi d) Takım rollerinin değerlendirilmesi e) Grup tartışması (takım ruhu, iş birliği) f) Grup tartışması( adil oyun/fairplay) XI Festival ( Hafta) a) Tüm takımların katılımı ile festival havasında şampiyonluk müsabakaları b) Ödül töreni c) Sezon kapanışı 19

21 Ders Kuralları (1c) ETKİNLİKLER KURALLARI TARİH:... /... / 1. Etkinliklere zamanında geleceğim. 2. Aldığım sorumlulukları yerine getireceğim 3. Arkadaşlarımla iş birliği içinde çalışacağım. 4. Arkadaşlarıma ve diğer takım oyuncularına saygılı davranacağım. 5. İsim imza İsim imza İsim imza İsim imza İsim imza İsim imza İsim imza İsim imza İsim imza İsim imza İsim imza İsim imza İsim imza İsim imza İsim imza İsim imza 20

22 KİŞİSEL BAKIM VE TEMİZLİK KARTI Spor öncesinde ve sonrasında uyulması gereken kişisel bakım ve temizlik kuralları 1. Derslere basketbola uygun temiz kıyafet ve ayakkabı ile geleceğim. 2. Derslerden sonra terli kıyafetlerimi değiştireceğim. 3. Çalışmalardan sonra el ve yüz temizliğimi yapacağım. 4. Çalışmalarda kişisel temizliğim için havlumu kullanacağım. 5. Çalışmalarda tüketmek için yanımda su bulunduracağım. İsim imza İsim imza İsim imza İsim imza İsim imza İsim imza İsim imza İsim imza İsim imza İsim imza İsim imza İsim imza İsim imza İsim imza 21

23 KİŞİSEL BAKIM VE TEMİZLİK KONTROL KARTI Basketbola uygun temiz kıyafet ve ayakkabımı hazırladım. Derslerden sonra giyeceğim kuru kıyafetlerimi hazırladım. Çalışmalardan sonra el ve yüz temizliğimi yaptım. Çalışmalarda kişisel temizliğim için kullanacağım havlumu hazırladım. Çalışmalarda tüketmek için yanıma su aldım. 22

24 Başlangıç Düzeyini Belirlemek (1d) ADI SOYADI BASLANGIÇ DÜZEY DEĞERLENDİRME FORMU BECERİ DÜZEYİ SINIFI CİNSİYETİ BOYU KİLOSU BAŞLANGIÇ ORTA DENEYİMLİ ÖZEL DURUMLAR 23

25 Grup Araştırma Görevi (1e) ARAŞTIRMA ÖDEVLERİ 1. ARAŞTIRMA ÖDEVİ: BASKETBOL OYUN KURALLARI Öğretmen, öğrencilere basketbol oyununun daha iyi anlaşılabilmesi ve oynanabilmesi için oyun kuralları hakkında bilgi sahibi olmaları gerektiği hakkında bilgilendirme yapar. Kuralların öğrenildiği zaman gelecek haftalardaki oyun performansının da olumlu etkileneceği iletilir. Öğretmen aşağıda verilen araştırma ödevi yapraklarını çoğaltarak öğrencilere verir. Araştırma ödevini bu sayfalar üzerinden anlatır. Sayfada örnek basılı ve dijital örnek kaynaklar vardır. Öğrencilerin bu kaynaklara giderek okudukları basketbol oyun kuralları içerinde 1 Bireysel kural ihlalleri 2 Faul yapılan durumlar ve Teknik faul kurallarını bir sonraki hafta sınıfa yazılı olarak getirmeleri söylenir. Sınıfta bu bilgiler üzerinden bilgi paylaşımı yapılacağı söylenir. Basketbol kurallarına ulaşabilecekleri kaynaklar. 24

26 II. Tema Pas Atmayı Öğreniyorum KAZANIMLAR ETKİNLİKLERLER ARAÇ VE GEREÇLERLER Bir önceki etkinliğin (haftanın) gözden geçirilmesi Öğretmen önceki haftalarda yapılanları ders öncesinde soru cevap şeklinde gözden geçirir. Araştırma sonuçları tüm sınıf ile paylaşılır. Araştırma yapan öğrencilere takdir belgeleri verilir. Sporda ısınma ve soğuma uygulamalarının öneminin vurgulanması ve sonrasında ısınma uygulamalarının yapılması Öğretmen ısınma ve soğuma hakkında genel bilgi verir. Vücut ısısını artıracak kısa bir koşu (5 10 dk) yaptırdıktan sonra esnetme ve gerdirme hareketlerinin yapılmasının neden gerekli olduğunu öğrencilere uygulama yaptırarak anlatır. Basketbol oyunu Isınma hareketlerin ardından öğrencilerin birbirlerini tanımaları ve iletişim kurmaları için karma takımlar oluşturularak basketbol oyunu oynatılır Basketbol videolarının izlenmesi ve temel oyun teknik ve kurallarının açıklanması Öğretmen öğrencilere basketbol oyun teknikleri ve kuralları hakkında kısa videolar izleterek bilgilendirme yapar. Bu bilgilere ulaşabilecekleri kaynakları belirtir Temel Duruş ve temel pas uygulamalarının gösterilmesi ve alıştırmaların yapılması Öğretmen temel duruş için 3 lü tehdit ilkelerini gösterir. Temel pas kapsamında yer alan göğüs pası, baş üstü pas ve sektirme pas tekniklerini gösterir. Öğrenciler bu teknikleri öğretmen gözetiminde çalışırlar. Öğretmen öğrencileri gözlemleyerek onlara geri bildirimlerde bulunur. Araştırmacı takdir belgesi Isınma hareketlerinin sunulduğu etkinlik kartları Basketbol sahası Basketbol topları Farklı renkli Takım yelekleri Basketbol temel tekniklerinin ve oyun kurallarının gösterildiği videolar Basketbol temel duruş ve temel pas teknikleri etkinlik kartları ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ETKİNLİKLERİ Ulaşılan bilgileri paylaşan öğrencilere araştırmacı takdir belgesi verilmesi Takdir belgesi alan öğrencilerin isimlerini öğretmenin etkinlik defterine not etmesi ve bu isimlerin ders panosunda ilan edilmesi Öğrencilerin etkinlik öncesi ısınma yapma düzeyleri gözlenir ve onlara geri bildirim verilir Öğretmen gözlem ve geri bildirimi Öğretmen gözlem ve geri bildirimi 25

27 II. Tema Pas Atmayı Öğreniyorum (Devamı) KAZANIMLAR ETKİNLİKLERLER ARAÇ VE GEREÇLERLER 2.1. Soğuma uygulamaları Öğretmen eşliğinde yürüme ve esnetme hareketlerinden oluşan soğuma uygulaması yapılır. Öğretmen soğuma uygulaması sırasında öğrencilere konu ile ilgili sorular sorar. 3.3 Araştırma görevi (basketbol oyununun tarihsel gelişimi) 4.5. Soğuma hareketlerinin sunulduğu etkinlik kartları ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ETKİNLİKLERİ Öğretmen, öğrencilerin etkinlik sonrasında soğuma yapma düzeylerini gözlemler ve onlara geri bildirim verir. Basketbol oyununun tarihsel gelişim kaynakları 26

28 Takdir Belgesi Sayın.. Basketbol oyun kuralları konusunda yaptığınız başarılı araştırmalardan dolayı bu belge verilmiştir. Öğretmen.. 27

29 Isınma Soğuma (2b) ISINMA VE SOĞUMA KARTLARI ISINMA Niçin ısınmalıyız? Vücudumuzu daha zorlu fiziksel etkinliklere fiziksel ve psikolojik olarak hazırlamak için. Nasıl Isınmalıyız? 3 5 dakika orta tempoda koşu (Kalp atımımız 140 atım/dakika civarında olmalıdır.) 5 10 dk gerdirme egzersizleri Çalışma yapacağımız etkinliğe özgü düşük tempoda hareketler SOĞUMA Niçin soğuma yapmalıyız? Vücudumuzu zorlu fiziksel etkinliklerden dinlenme durumuna sağlıklı bir şekilde geçirmek için Nasıl soğuma yapmalıyız? 3 5 dakika hafif yürüme 5 10 dk. gerdirme egzersizleri 28

30 Temel Duruş (2c) ETKİNLİKLER KARTI: BASKETBOL TEMEL DURUŞ TEKNİĞİ BASKETBOLDA TEMEL DURUŞ TEKNİK TAKTİK Ayaklar omuz genişliğinde açık olmalıdır. Basketbolda hücum için gerekli ve önemli bir Eller açık ve topu kavrar şekilde olmalıdır. pozisyondur. Top sürme, pas verme veya şut atmak Dizler hafif bükülü olmalıdır. için başlangıç pozisyonun alınmasını sağlar. Baskın(kullanılan) ayak yarım ayak kadar önde olmalıdır. Ayaklar birbirine paralel olmalıdır. Vücut öne hamle yapar şekilde hazır olmalıdır. 29

31 ORGANİZASYON VE GÜVENLİK KULLANILACAK ARAÇ VE GEREÇLERLER Basketbol topları Farklı renk takım yelekleri GÜVENLİK KURALLARI Öğrencilerin, basketbol sahasında güvenliklerini tehdit edebilecek durumlara karşı dikkat etmelerinin vurgulanması gereklidir. Ayrıca oyun içerisinde oluşabilecek temaslarda dikkatli olmaları konusunda gerekli uyarılar yapılır. ALIŞTIRMALAR Öğrenciler, basketbol sahası içerisinde iki gruba ayrılırlar. Gruplar, karşılıklı olarak öğretmen komutu ile topsuz bir temel duruş sergilerler. Daha sonra başka bir komut ile gruplar normal duruş sergilerler. Takibinde birkaç tekrar yapıldıktan sonra gruplardan birisi temel duruşu, top ile yapar. Sırası ile top karşı gruba verilir, grup içindekiler temel duruşu top ile sergiler. Öğretmen grup içindeki öğrencilere geri bildirimlerde bulunur. Kolay Öğrenci topu önünde sektirerek temel duruş yapar. Zor Öğrenci havadan veya sekerek gelen topu alarak temel duruş yapar. Temel duruş oyunları Basketbol sahasının çeşitli yerlerine rastgele basketbol topları yerleştirilir. Öğrenciler topların arasında veya etrafında serbest şekilde koşarlar. Öğretmenin komutu ile her öğrenci bir top alarak temel duruş yapar. Öğretmen, öğrencilere temel duruş sonrası hangi hücum hareketini yapacaklarını sorarak bilgilendirme yapar. 30

32 Temel Pas (2c) ETKİNLİKLER KARTI: TEMEL PAS TEKNİKLERİ 1.Göğüs Pas 2.Sektirme Pas 3.Başüstü Pas 31

33 TEMEL PAS TEKNİKLERİ TEKNİK TAKTİK Vücut temel duruş pozisyonundadır. Basketbol oyununda pas, pozisyona ve rakibin Vücut öne hamle yapar. Baskın olan elin durumuna göre çeşitlilik gösterir. Göğüs pası, baş tarafındaki ayak bir adım geridedir. Öne doğru küçük üstü pas ve sektirme pas en çok tercih edilen bir hamle adımı atılmalıdır. çeşitleridir. Pasın verileceği mesafeye göre pasın hızı Top elden çıkarken avuç içi ve dirsekler dışa ve çeşidi ayarlanmalıdır. bakacaktır. Top, en son parmakları terk etmelidir. Pasın alınması sırasında ellerle hedef gösterilmelidir. Pas çift elle tutulmalıdır. Pas istenirken eller vücut yüzeyinden uzak tutulmalıdır. ORGANİZASYON VE GÜVENLİK KULLANILACAK ARAÇ VE GEREÇLERLER Basketbol topları GÜVENLİK KURALLARI Öğrencilerin, basketbol sahasında güvenliklerini tehdit edebilecek durumlara karşı dikkat etmelerinin vurgulanması gereklidir. Ayrıca oyun içerisinde oluşabilecek temaslarda dikkatli olmaları konusunda gerekli uyarılar yapılır. ÖRNEK ALIŞTIRMALAR Öğrenciler, basketbol sahası içerisinde ikili gruplar hâlinde karşılıklı olarak yerleşirler. Öğretmenin komutu ile doğru tekniği uygulayarak karşılıklı pas çalışmaları yaparlar. Çalışmalar farklı pas çeşitlerini içermelidir. Göğüs pası, baş üstü ve sektirme pas ayrı ayrı çalışılmalıdır. Pas çeşitlerinin tamamı çalışıldıktan sonra pas tekniklerinin hepsinin içinde yer aldığı alıştırmalar çalışılmalıdır. Örneğin, gruptaki bir öğrenci göğüs pası verirken eşi sektirme pas verebilir. Kolay İkili gruplar hâlinde tek bir pas becerisi çalışılır. Eşler arasında engel veya savunma olmaz. Eşler arası mesafe yakındır. Pas hızının yavaş olmasına izin verilir. Zor Üç veya daha fazla kişiden oluşan gruplarla iki top ile çalışma yapılır. Pas yapan kişiler arasına engeller veya topu kapmaya çalışan kişiler konulur. Eşler arası mesafeler artırılır. Pas hızı artırılır. Örnek Temel Pas Oyunları Öğrenciler üç kişilik gruplara ayrılırlar. Gruptan bir kişi ortaya geçer ve diğer iki kişi ortadaki oyuncunun durumuna göre temel pas tekniklerinden uygun olanını tercih ederek paslaşır. Ortadaki oyuncu paslaşan oyuncuların topunu kapmaya çalışır. Ortadaki oyuncunun topu kapması sonrasında, pası kaptıran oyuncu ortaya geçer. Oyun bu şekilde devam eder. İleri durumlarda öğrenciler basketbol sahası boyunca koşarak bu oyunu oynarlar. 32

34 Grup Araştırma Görevi (2e) 2. ARAŞTIRMA ÖDEVİ: BASKETBOL OYUNUNUN TARİHSEL GELİŞİMİ Öğretmen öğrencilere oynadıkları basketbol oyununun tarihsel gelişimi hakkında küçük ipuçları vererek onlarda merak uyandırır. Basketbolun tarihsel gelişimi hakkında bilgi sahibi olmanın basketbol oyununun gelişimini anlamalarına fayda sağlayacağı belirtilir. Bu etkinlik için öğretmen aşağıda yer alan araştırma ödevi yapraklarını çoğaltarak öğrencilere dağıtır. Araştırma ödevi yapraklarında öğretmen tarafından belirtilen kaynaklar vardır. Öğrenci bu kaynaklardan yola çıkarak basketbolun tarihi ve gelişimi hakkında bilgiler edinir. Edinilen yeni bilgilerin kaynakları araştırma ödevi yaprağında yazılır. Öğrenilen bilgiler kaynakları belirtilerek sınıfta paylaşılacağı belirtilir. En etkili paylaşımda bulunacak olan öğrencilere araştırmacı takdir belgesi verileceği hatırlatılır. 33

35 Grup Araştırma Görevi (2e) BASKETBOL OYUNUN TARİHİ VE GELİŞİMİ İLE İLGİLİ BİLGİ KAYNAKLARI Çevrimiçi kaynaklar : tarihi gelisimi Basılı kaynaklar: 1. Hikmet Aracı (2006). Genç Sporcu Eğitimi ve Kültürü. Nobel Yayın Dağıtım. Ankara. Öğrencilerin bilgi edindiği kaynaklar: Çevrimiçi kaynaklar : Basılı kaynaklar:

36 III. Tema Top Sürüyorum KAZANIMLAR ETKİNLİKLERLER ARAC VE GEREÇ ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ETKİNLİKLERİ 2.4. Basketbola özgü ısınma hareketlerinin yapılması Öğretmen, basketbol oyunu öncesi ısınmanın önemimi öğrencilere hatırlatarak basketbol oyunu için ısınma oyunları oynatır (Temel duruş ve pas oyunu) Öğrencilerin, öğretmenleri yönetiminde uyguladıkları beceriler ile ilgili alıştırmalar yapması Öğrenciler daha önce uyguladıkları temel duruş ve pas çalışmalarını öğretmen eşliğinde yaparlar Temel top sürme tekniklerinden alçak ve yüksek top sürme tekniklerinin tanıtımı ve becerinin öğrenilmesine yönelik alıştırmaların yapılması Öğretmen temel top sürme tekniklerini gösterir. Bununla ilgili alıştırmalar yaptırır. Öğrenciler bu teknikleri öğretmen gözetiminde çalışırlar Basketbola özgü ısınma hareketlerinin yapılması Öğretmen basketbol oyunu öncesi ısınmanın önemimi öğrencilere hatırlatarak basketbol oyunu için ısınma oyunları oynatır. (top sürme ve pas oyunları) Öğrencilerin öğretmenleri yönetiminde uyguladıkları beceriler ile ilgili alıştırmalar yapması. Öğrenciler daha önce uyguladıkları basketbol temel duruş (3 lü tehdit), temel pas, alçak ve yüksek top sürme uygulamalarını öğretmen eşliğinde yaparlar Önden el değiştirerek top sürme tekniklerinin tanıtımı ve alıştırmalarının yapılması Öğretmen önden el değiştirerek top sürme tekniğini gösterir. Bununla ilgili alıştırmalar yaptırır. Öğrenciler bu teknikleri öğretmen gözetiminde çalışırlar. Basketbol sahası Basketbol topları Farklı renk takım yelekleri Koniler Basketbol temel duruş ve temel pas teknikleri etkinlik kartları Alçak ve yüksek top sürme teknikleri etkinlik kartları Basketbol sahası, Basketbol topları, Farklı renk takım yelekleri Engeller Basketbol temel duruş (3 lü tehdit),temel pas alçak ve yüksek top sürme teknikleri etkinlik kartları Önden el değiştirerek top sürme etkinlik kartı Öğrencilerin etkinlik öncesi ısınma yapma düzeyleri gözlenir ve öğrencilere geri bildirim verilir. Öğretmen gözlem ve geri bildirimi Öğretmen gözlem ve geri bildirimi Öğrencilerin etkinlik öncesi ısınma yapma düzeyleri gözlenir ve öğrencilere geri bildirim verilir. Öğretmen gözlem ve geri bildirimi Öğretmen gözlem ve geri bildirimi 35

37 III. Tema Top Sürüyorum (Devamı) KAZANIMLAR ETKİNLİKLERLER ARAC VE GEREÇ ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ETKİNLİKLERİ Öğrencilerin öğretmenleri yönetiminde daha önce uyguladıkları beceriler ile ilgili alıştırmalar yapması. Öğrenciler daha önce uyguladıkları basketbol temel duruş (3 lü tehdit), temel pas, alçak ve yüksek top sürme içerisinde önden el değiştirme uygulamalarını öğretmen eşliğinde yaparlar Durarak atış tekniğinin tanıtımı ve alıştırmalarının yapılması Öğretmen durarak atış tekniğini gösterir. Bununla ilgili alıştırmalar yaptırır. Öğrenciler bu teknikleri öğretmen gözetiminde çalışırlar Soğuma uygulamaları Öğretmen eşliğinde yürüme ve esnetme hareketlerinden oluşan soğuma uygulamaları yapılır. Basketbol temel duruş, pas, top sürme etkinlik kartları Durarak atış tekniği öğretim kartları Soğuma etkinliklerinin sunulduğu kartlar Öğretmen gözlem ve geri bildirimi Öğretmen gözlem ve geri bildirimi Öğretmen, öğrencilerin etkinlik sonrasında soğuma yapma düzeylerini gözlemler ve öğrencilere geri bildirim verir. 36

38 Temel Top Sürme Teknikleri (3b) ETKİNLİKLER KARTI: ALÇAK VE YÜKSEK TOP SÜRME Yüksek Top Sürme Alçak Top Sürme TOP SÜRME TEKNİK TAKTİK Vücut temel duruş pozisyonundadır. Top sürme basketbolda topla birlikte ilerleyebilmek Vücut öne hamle yapar. Baskın olan elin için kullanılan tekniktir. Hızına ve rakibin tarafındaki ayak bir adım geridedir. Top, vücuda çok yakın veya uzak olmamalıdır. Top iki ayak arasında vurularak sektirilmelidir. Top uygun hızda hareket ettirilmelidir. pozisyonuna göre alçak veya yüksek top sürme teknikleri uygulanır. Topla beraber bir yerden başka yere veya potaya gitmek için çeşitli hızlarda uygulanır. Topa bakılmaması için baş, yukarıda ve vücudun üst kısmı dik pozisyonda, gözler öne bakar durumda olmalıdır. Top sürüş türüne göre uygun yükseklikte sektirilmelidir. 37

39 ORGANİZASYON VE GÜVENLİK KULLANILACAK ARAÇ VE GEREÇLERLER Basketbol topları Engeller (trafik konileri) GÜVENLİK KURALLARI Öğrencilerin, basketbol sahasında güvenliklerini tehdit edebilecek durumlara karşı dikkat etmelerinin vurgulanması gereklidir. Ayrıca oyun içerisinde oluşabilecek temaslarda dikkatli olmaları konusunda gerekli uyarılar yapılır. ÖRNEK ALIŞTIRMALAR Öğrenciler, basketbol sahası dip çizgisinde iki grup hâlinde tek sıra olurlar. Grubun ön sırasındaki öğrencilerde top olur. Saha boyunca diğer dip çizgiye bir metre kalana kadar üçer metre ara ile sıralı engeller (trafik konileri) yerleştirilir. Öğrenciler, engeller arasından karşı sahada belirlenmiş son engele kadar engellerin arasından yüksek top sürerek geçerler. Son engelden geriye, başlangıç yerine doğru yine aynı şekilde top sürerler. Daha sonra bir sonraki öğrenci aynı uygulamaya devam eder. Tüm öğrenciler, yüksek top sürme becerisini uyguladıktan sonra alçak top sürme ile aynı çalışmayı tekrarlarlar. Bu çalışma, yarışma uygulaması ile zevkli hâle getirilir. Ayrıca, çalışmaya süre konularak başka bir boyutta uygulama yaptırılabilir. Top sürme çeşitlerinin tamamı çalışıldıktan sonra tekniklerin hepsinin içinde yer aldığı alıştırmalar çalışılmalıdır. Beceri gelişimine göre top sürme ve koşu tempolarında değişiklikler yapılabilir. Kolay Öğrenciler düşük hızlarda tek bir top sürme becerisini uygularlar. Top sürerken engel konulmaz. Savunma olmadan top sürme yaparlar. Zor Karma top sürme becerileri hızlı bir tempoda yaptırılır. Basketbol sahasına engeller yerleştirerek engel arası geçişler yaptırılır. Savunmaya karşı topu kaptırmadan sürmeleri beklenir ve istenir. Örnek Top Sürme Oyunları Öğrenciler iki gruba ayrılırlar. Basketbol sahasına her iki gruba eşit olacak şekilde engeller yerleştirilir. Her grubun ilk öğrencisinde top olur. Öğretmen komutu ile öğrenciler, engellerin arasından top sürerek geçer, tekrar başlangıç yerine gelir ve topu sıradaki arkadaşına verir. Bu uygulama en son oyuncu bitirene kadar devam eder. Turu ilk tamamlayan grup birinci olur. 38