H DROKARBONLAR YAZL SORULAR 1 1. 15 P ve 1H elementlerinin oluflturdu u ve P nin oktedini tamamlad bileflik için; a) Molekül formülü nedir? b) Moleküllerinin geometrik flekli nedir? c) Molekül içi ba lar n türü nedir? d) Molekülleri aras nda yo un fazda hidrojen ba- bulunur mu, neden? [a) PH 3 b) üçgen piramit c) polar kovalent d) bulunmaz] 2. Mol say lar eflit olan C 2, C 2 H 2 gazlar kar fl m n doymufl hale getirmek için NK da 15 litre H 2 gaz harcan yor. Buna göre, kar fl m n bafllang ç hacmi NK da kaç litredir? (15) 3. Normal koflullarda 10 litre C 2 H 2, C 2 gazlar kar fl m amonyakl AgNO 3 çözeltisi ile 24 gram çökelti oluflturuyor. Kalan gaz kar fl m % 5 lik 160 gram bromlu suyun rengini gideriyor. ESEN YAYNLAR Buna göre, kar fl mdaki C 2 gaz kaç litredir? (H=1, Br=80, C=12, Ag=108) (6,64) 4. Asetilen ve etilen gazlar ndan oluflan bir kar fl - m n toplam kütlesi 40 gramd r. Kar fl mdaki maddeler tam verimle doyurularak C 2 gaz elde ediliyor. Kar fl mdan elde edilen C 2 n n toplam kütlesi 45 gram oldu una göre; a) Kar fl mdaki asetilen gaz kaç moldür? b) Etilen gaz n n kar fl mdaki kütlece yüzdesi nedir? (H=1, C=12) [a) 1 mol b) % 35] 155
5. CaC 2 içeren bir örne in kütlesi 50 gramd r. Örne- in su ile tepkimesinden elde edilen asetilen gaz amonyakl AgNO 3 çözeltisinden 120 gram çökelti oluflturuyor. Buna göre, CaC 2 örne inin safl k yüzdesi nedir? (Ca = 40, C=12) (% 64) 6. C 2 ve C 3 H 8 gazlar ndan oluflan kar fl m n toplam hacmi NK da 50 litredir. Kar fl m yakmak için ayn koflullarda 1175 litre hava harcan yor. Tepkime tam verimle gerçekleflti ine göre, etan n hacimce yüzdesi nedir? (% 20) 7. C 2 H 2, C 2 gazlar ndan oluflan gaz kar fl m n n toplam hacmi NK da 3,36 litredir. Gaz kar fl m amonyakl AgNO 3 çözeltisinden geçirildi inde hacim 2,24 litreye düflüyor. Geriye kalan kar fl m % 40 l k 10 gram bromlu suyun rengini gideriyor. Kar fl mdaki C 2 kaç moldür? ESEN YAYNLAR (0,075) 8. % 80 safl kta 300 gram CaC 2 örne i H 2 O ile tepkimeye sokularak tam verimle asetilen gaz elde ediliyor. Elde edilen asetilenin NK daki hacmi kaç litredir? (Ca=40, C=12) (84 litre) 156
9.. siklopenten. 3 metil siklopenten. 3,5 dimetil siklohekzen V. 1,2 siklohekzadien Yukar da yap formülleri verilen bilefliklerden hangileri do ru adland r lm flt r? ( ve ) 10. Etan ve etilen gazlar ndan oluflan gaz kar fl m - n n NK da hacmi 50 litredir. Kar fl m katalizör etkisiyle doyurularak C 2 gaz elde edilirken ayn koflullarda 10 litre hidrojen gaz harcan yor. Buna göre; ESEN YAYNLAR a) Bafllang çtaki kar fl mda C 2 gaz n n hacimce yüzdesi kaçt r? b) Doyurulduktan sonra kar fl m yakmak için ayn koflullarda kaç litre O 2 gaz gerekir? [ a) 80 b) 175 ] 157
H DROKARBONLAR YAZL SORULAR 2 1. Normal koflullarda 56 litre CO 2, C gazlar ndan oluflan kar fl m, NaOH çözeltisinden geçirildi inde hacmi ayn koflullarda 11,2 litre azal yor. Kalan kar fl m bromlu sudan geçirildi inde 64 g brom harcan yor. Buna göre, kar fl mdaki C kaç litredir? (Br=80) (35,84) 2. Propin ve propen gazlar ndan oluflan bir kar fl m yak ld nda 0,9 mol CO 2 ve 0,7 mol H 2 O olufluyor. Kar fl mdaki propin kaç moldür? (0,2) 3. 5 B ve 1H nin oluflturdu u kararl bileflik için; a) Molekül formülü nedir? b) B atomu oktedini tamamlam fl m d r? c) Molekülleri polar m d r? neden? ESEN YAYNLAR d) Molekül içi ba lar n n türü nedir? [a) BH 3 b) Hay r c) Apolar d) polar kovalent] 4. Propen ve propan gazlar ndan oluflan bir gaz kar fl m n n NK da hacmi 20 litredir. Gaz kar fl m kütlece % 50 lik 20 gram bromlu suyun rengini gideriyor. Buna göre, kar fl m n kütlece yüzde kaç propan gaz d r? (H=1, C=12, Br=80) ( % 93 ) 158
5. CH 2 C = CH Yukar da verilen bileflik ile ilgili; a) UPAC sistemine göre do ru adland r lmas nedir? b) HC kat ld nda elde edilen bilefli in formül ve ad nedir? a) 3 metil 2 penten C b) CH C CH 2 2 3 klor 3 metil pentan 6. Aç k zincirli bir alkenin NK da 5,6 litresi yak l yor. Tam verimle gerçekleflen tepkimede 33 gram CO 2 gaz olufluyor. Buna göre; a) Yak lan alkenin ad n yaz n z? b) Yak lan alkenin izomerlerinin formülünü ve ad n yaz n z? ESEN YAYNLAR a) propen b) siklopropan 7. Etilen ve asetilen gazlar ndan oluflan bir kar fl - m n NK da 44,8 litresi katalizör etkisinde H 2 ile doyuruluyor. Ayn koflullarda 56 litre H 2 gaz harcand na göre; a) Kar fl mdaki etilen gaz n n hacimce yüzdesi kaçt r? b) Kar fl mdaki asetilen gaz n n kütlesi kaç gramd r? (C=12, H=1) (a) % 75 b) 13 gram) 159
8. Aç k zincirli C 3 gaz n n NK daki 5,6 litresi 250 gram bromlu suyun rengini artans z gideriyor. Buna göre, bromlu suyun kütlece yüzde kaç bromdur? (Br = 80) (% 32) 9. Aç k zincirli bir alkinin NK da 11,2 litresi yak l yor. Elde edilen CO 2 gaz n n kütlesi, yak lan alkinin kütlesinden 61 gram fazlad r. Buna göre; a) Alkinin molekül formülü ve ad n yaz n z? b) zomerlerinin formülünü ve adlar n yaz n z? (H=1, C=12, O=16) a) C 4 bütin b) C C 2 bütin CH C CH 2 1 bütin CH CH 2 2 CH = CH siklobüten ESEN YAYNLAR 10.. SO 3H benzensülfonik asit. COOH NO 2 2 nitro benzoik asit. V. C C C o klor toluen p diklorbenzen Yukar da yap formülleri verilen bilefliklerden hangileri do ru adland r lm flt r? (, ve V) 160