ÖABT KİMYA KPSS 2016 Pegem Akademi Sınav Komisyonu; 2015 KPSS ye Pegem Yayınları ile hazırlanan adayların, 40'ın üzerinde soruyu kolaylıkla çözebildiğini açıkladı. SORU BANKASI Tamamı Çözümlü Eğitimde 29. yıl
KOMİSYON ÖABT Kimya Öğretmenliği Soru Bankası ISBN 978-605-318-204-7 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti.ne aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. 2. Baskı: 2016, Ankara Proje-Yayın: Aylin Doğan Türkçe Redaksiyon: Aylin Doğan Dizgi-Grafik Tasarım: Hilal Sultan Coşkun Kapak Tasarımı: Gürsel AVCI Baskı: Vadi Grup Ciltevi A.Ş. İvedik Organize Sanayi 28. Cadde 2284 Sokak No:105 Yenimahalle/ANKARA (0312 394 55 91) Yayıncı Sertifika No: 14749 Matbaa Sertifika No: 26687 İletişim Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi: 0312 430 67 50-430 67 51 Yayınevi Belgeç: 0312 435 44 60 Dağıtım: 0312 434 54 24-434 54 08 Dağıtım Belgeç: 0312 431 37 38 Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60 İnternet: www.pegem.net E-ileti: pegem@pegem.net
ÖN SÖZ Sevgili Öğretmen Adayları, Bu kitap, Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) Kimya Öğretmenliği Alan Bilgisi ve Alan Eğitimi Testi kapsamındaki soruları çözmek için gerekli bilgi, beceri ve teknikleri edinmeniz ve soruları kolaylıkla çözebilmeniz amacıyla farklı soru çeşitleri ile kendinizi geliştirmeniz sürecinde siz değerli öğretmen adaylarımıza kılavuzluk etmek için hazırlanmıştır. Kitabın hazırlık aşamasında, sınav kapsamındaki temel alanlarda kapsamlı alanyazın taraması yapılmış, bu kitabın gerek ÖABT de gerekse gelecekteki meslek hayatınızda ihtiyacınızı maksimum derecede karşılayacak şekilde ve ÖABT de çıkan ve çıkacak sorularla paralel sorular içerecek nitelikte olması hedeflenmiştir. 29 bölümden oluşan kitabımızda, her biri ayrı konu başlığı altında 99 Test ve 10 Denemeden oluşan 2215 soru bulunmaktadır. Detaylı, güncel ve anlaşılır bir dilde yazılan çözümlü anlatımları ve açıklamaları ile bu özgün sorular ÖABT de çıkacak sorularla konu ve tarz itibarıyla bire bir örtüşmektedir. Ayrıca kitabımızda, Testlerin karışık değil de konu başlıklarıyla ayrı ayrı verilmiş olması, hangi konuda eksikliğiniz olduğunu görmenizi ve konu anlatımlı kitabımıza başvurarak bu eksikliklerinizi tamamlamanızı sağlayacak ve size yol gösterecektir. Yoğun bir araştırma ve çalışma süreci ile hazırlanmış olan bu kitapla ilgili görüşlerinizi ve önerilerinizi bizimle pegem@pegem.net aracılığı ile paylaşabilirsiniz. Geleceğimizi güvenle emanet ettiğimiz siz değerli öğretmenlerimizin hizmet öncesi ve hizmet içi eğitimlerinde katkıda bulunabilmek ümidiyle Başarılar
İÇİNDEKİLER ALAN BİLGİSİ MADDENİN ÖZELLİKLERİ VE ÖLÇÜMÜ Test - 1...3 Çözümler...6 Test - 2...8 Çözümler... 11 ATOMLARIN ELEKTRON YAPISI - MOLEKÜLLER VE İYONLAR Test - 1...15 Çözümler...17 Test - 2...19 Çözümler...21 Test - 3...23 Çözümler...25 Test - 4...27 Çözümler...29 Test - 5...31 Çözümler...33 Test - 6...35 Çözümler...37 PERİYODİK ÇİZELGE Test - 1...41 Çözümler...43 Test - 2...45 Çözümler...48 Test - 3...49 Çözümler...52 Test - 4...54 Çözümler...57 ELEMENTLER KİMYASI Test - 1...61 Çözümler...63 Test - 2...65 Çözümler...67 Test - 3...69 Çözümler...71 KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLER Test - 1...75 Çözümler...77 Test - 2...79 Çözümler...81 Test - 3...82 Çözümler...85
vi GAZLAR, KATILAR VE SIVILAR Test - 1...89 Çözümler...91 Test - 2...93 Çözümler...96 Test - 3...98 Çözümler...101 Test - 4...103 Çözümler...109 ÇÖZELTİLER VE FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ Test - 1... 115 Çözümler... 117 Test - 2... 119 Çözümler...121 Test - 3...124 Çözümler...127 TERMOKİMYA Test - 1...131 Çözümler...133 Test - 2...135 Çözümler...137 Test - 3...139 Çözümler...142 Test - 4...144 Çözümler...146 KİMYASAL KİNETİK Test - 1...151 Çözümler...154 Test - 2...156 Çözümler...159 Test - 3...161 Çözümler...164 KİMYASAL DENGE Test - 1...169 Çözümler...172 Test - 2...174 Çözümler...177 Test - 3...179 Çözümler...182 ASİTLER VE BAZLAR Test - 1...187 Çözümler...189
vii Test - 2...191 Çözümler...194 Test - 3...196 Çözümler...198 Test - 4...200 Çözümler...202 Test - 5...204 Çözümler...206 ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ Test - 1... 211 Çözümler...213 Test - 2...215 Çözümler...218 Test - 3...220 Çözümler...223 REDOKS TEPKİMELERİ VE ELEKTROKİMYA Test - 1...227 Çözümler...229 Test - 2...231 Çözümler...234 Test - 3...236 Çözümler...239 Test - 4...241 Çözümler...243 ORGANİK KİMYAYA GİRİŞ Test - 1...247 Çözümler...249 Test - 2...251 Çözümler...253 Test - 3...255 Çözümler...258 Test - 4...260 Çözümler...263 ORGANİK BİLEŞİK SINIFLARI Test - 1...267 Çözümler...270 Test - 2...272 Çözümler...277 Test - 3...279 Çözümler...283 Test - 4...285 Çözümler...289 Test - 5...291 Çözümler...295
viii ORGANİK REAKSİYON MEKANİZMALARI VE SPEKTROSKOPİ Test - 1...299 Çözümler...306 Test - 2...309 Çözümler...315 STEREOKİMYA Test - 1...321 Çözümler...325 KOORDİNASYON KİMYASI Test - 1...329 Çözümler...332 ÇEKİRDEK KİMYASI Test - 1...337 Çözümler...340 Test - 2...342 Çözümler...345 TARAMA SORULARI Test - 1...349 Çözümler...353 CEVAP ANAHTARI...357
ix ALAN EĞİTİMİ BİLİMSEL YÖNTEM, BİLİMSEL BİLGİ VE KİMYA EĞİTİMİ Test - 1...365 Çözümler...368 Test - 2...370 Çözümler...372 Test - 3...373 Çözümler...376 Test - 4...378 Çözümler...381 BİLİMSEL SÜREÇ BECERİLERİ (BSB) Test - 1...385 Çözümler...388 Test - 2...390 Çözümler...393 Test - 3...395 Çözümler...398 Test - 4...399 Çözümler...402 KİMYA DERSİNİN AMAÇLARI VE KAZANIMLARI Test - 1...407 Çözümler...409 Test - 2...410 Çözümler...412 ÖĞRENME KURAMLARININ KİMYA ÖĞRETİMİNDEKİ UYGULAMALARI Test - 1...415 Çözümler...418 Test - 2...420 Çözümler...424 Test - 3...427 Çözümler...431 Test - 4...433 Çözümler...436 Test - 5...438 Çözümler...441 Test - 6...442 Çözümler...444
x KİMYA ÖĞRETİMİNDE LABORATUVAR YAKLAŞIMLARI Test - 1...447 Çözümler...450 Test - 2...452 Çözümler...455 Test - 3...457 Çözümler...461 Test - 4...463 Çözümler...466 KİMYA ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ Test - 1...471 Çözümler...473 Test - 2...474 Çözümler...477 Test - 3...479 Çözümler...482 Test - 4...483 Çözümler...486 Test - 5...488 Çözümler...491 Test - 6...493 Çözümler...496 KAVRAM ÖĞRETİMİ VE KAVRAM YANILGILARININ TESPİTİ Test - 1...499 Çözümler...502 Test - 2...504 Çözümler...507 Test - 3...509 Çözümler...512 Test - 4...514 Çözümler...516 ÖLÇME TÜRLERİ, KİMYA ÖĞRETİMİNDE KULLANILAN ÖLÇME YÖNTEMLERİ VE BLOOM TAKSONOMİSİ Test - 1...519 Çözümler...522 Test - 2...524 Çözümler...526 Test - 3...527 Çözümler...530 Test - 4...532 Çözümler...535
xi KİMYA ÖĞRETİMİNDE LABORATUVAR GÜVENLİĞİ Test - 1...539 Çözümler...541 Test - 2...542 Çözümler...544 CEVAP ANAHTARI...545 10 DENEME Deneme - 1...551 Çözümler...559 Deneme - 2...567 Çözümler...575 Deneme - 3...583 Çözümler...591 Deneme - 4...603 Çözümler... 611 Deneme - 5...619 Çözümler...627 Deneme - 6...635 Çözümler...643 Deneme - 7...651 Çözümler...659 Deneme - 8...667 Çözümler...675 Deneme - 9...683 Çözümler...691 Deneme - 10...699 Çözümler...707
MADDENİN ÖZELLİKLERİ VE ÖLÇÜMÜ
3 TEST - 1 1. Sıcaklık ( C) 4. I. 3,415 25 C x y z II. 20907 Yukarıdaki sayıların bulundurduğu anlamlı rakam sayısı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? (I) (II) Isı (joule) A) 1 3 B) 3 5 Eşit kütleli x, y ve z maddelerinin özdeş ısıtıcılarla eşit sürede ısıtılmasına ait ısı-sıcaklık grafiği yukarıda verilmiştir. x, y ve z maddelerinin öz ısıları arasındaki sıralama hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? C) 1 2 D) 4 5 E) 3 2 A) x > y > z B) x > z > y C) y > x > z D) z > y > x E) z > x > y 2. SI birim sisteminde madde miktarının birimi aşağıdakilerden hangisinde doğru simge ile gösterilmiştir? A) m B) K C) mol D) cd E) o C 5. A 2,050 B 0,00240 3. Helyum 445F de kaynayan ve en düşük kaynama noktasına sahip elementtir. Buna göre Helyumun kaynama sıcaklığı kaç Kelvindir? A) 8,15 B) 16,30 C) 26,60 D) 53,20 E) 106,4 Sayılarının bulundurduğu anlamlı rakam sayısı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? (A) (B) A) 2 3 B) 4 3 C) 4 2 D) 2 2 E) 3 6
4 6. 7000 sayısının, I. 7: 10 3 II. 7,0 : 10 3 III. 7,000 : 10 3 gösterimlerindeki anlamlı rakam sayısı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? 8. 2T C X (s) m gram X (s) T C X (s) 2m gram Y (s) I II III A) 1 2 4 B) 1 1 1 C) 4 4 4 D) 3 2 1 E) 1 1 4 T C V hacmi 2T C V hacmi Yukarıda verilen kaplar üzerine aynı sıvılardan sıcaklıkları farklı olacak şekilde eklenmektedir. Eklenen sular V hacminde olduğuna göre; I II Öz kütle Öz kütle X X Y Hacim Y Hacim III Hacim X Y Kütle Grafiklerinden hangileri doğru olur? A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 7. Aşağıdakilerden hangisi maddenin kapasite özelliği değildir? A) Eylemsizlik B) Kütle C) Yoğunluk D) Hacim E) Tanecikli yapı 9. 85, 683 4, 09865 + 2, 1 0, 024 I II toplama ve çıkarma işlemlerinde sonuçlar aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? (I) (II) A) 87,8 4,075 B) 87,783 4,07465 C) 87,7 4,07 D) 87 4 E) 87,78 4,07465
5 10. Bir dikdörtgenin uzun kenarı 8,16 m kısa kenarı 5,1437 m'dir. Buna göre bu dikdörtgenin alanı kaç tane anlamlı rakam içerir? A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3 13. Sıcaklık 11. 1,0 0,5 Buhar basıncı (atm) X Y Z kaynama anı t 1 t 2 t 3 Sıcaklık ( C) Zaman X sıvısına ait sıcaklık-zaman grafiği yukarıda verilmiştir. Buna göre I. X bir elementtir. II. X bir bileşiktir. III. X tek tür tanecik içerir. ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III Yukarıda saf X, Y ve Z sıvılarının buhar basınçlarının sıcaklıkla değişimi verilmiştir. Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Aynı ortamda uçuculuğu en fazla olan X'tir. B) Aynı ortamda kaynama noktaları Z > Y > X'tir. C) Aynı ortamda kaynama anında buhar basınçları X = Y = Z'dir. D) X'in dış basıncı azaltılarak t 2 C'de kaynaması sağlanabilir. E) X alkol, Y saf su olabilir. 12. +4 o C'deki su örneği 0 o C'ye kadar soğutulursa; I. Kinetik enerji, II. Moleküller arası uzaklık, III. Yoğunluk niceliklerinden hangilerinde azalma gözlenir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 14. Ayrımsal damıtma yöntemiyle ayırma işleminde bileşenlerin, I. yoğunluk, II. kaynama noktası, III. çözünürlük niceliklerinden hangilerinin farklı olmasından yararlanılır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III
6 ÇÖZÜMLER 1. Sıcaklık ( C) 5. A = 4 tane B = 3 tane (0,00240) x y Cevap B + 25 z Isı (joule) Q = m c Δt bağıntısına göre maddelerin kütleleri eşit olduğuna göre + sıcaklığına kadar aldıkları ısı miktarlarından öz ısıları karşılaştırılabilir. Öz ısı ile c doğru orantılı olduğuna göre Q z > Q y > Q x ise c z > c y > c x 'tir. Cevap D 6. 7: 103 & 1 tane 7,0 : 103 & 2 tane 7,000 : 103 & 4 tane Cevap A 2. SI birim sisteminde madde miktarının birimi mol'dür. Cevap C 7. Yoğunluk ayırt edici özelliklerden olup şiddet özelliğidir. Cevap C 3. t( o 5 C) = 6 t( F) 32@ 9 5 = 6 445 32@ 9 = 265oCdir '. Buna göre He'nin KN = 265 + 273, 15 = 8, 15 Kdir '. Cevap A 4. I.de 4 tane II.de ise 5 tane anlamlı rakam vardır. Cevap D 8. X (s) bulunduğu kaba daha sıcak bir sıvı eklenmesi ile hacim artışı kütle artışından fazla alacaktır. Öz kütle azalacaktır. Y (s) bulunduğu kaba daha soğuk sıvı eklendiği için hacim küçülmesi meydana gelir ve öz kütle artar. (I. grafik yanlış) 1 Öz hacim = ise ikinci grafik doğrudur. d Eklenen sıvılar aynı sıcaklıkta olsaydı kütle ve hacim birlikte paralel artış gösterirdi ancak sıcaklıkları farklı olduğu için X'in hacim artışı kütle artışından fazla, Y'nin ise hacim artışı kütle artışından daha azdır. (III. grafik yanlış) Cevap A