1) DERS DİNLERKEN NELERE DİKKAT ETMELİYİZ? Konuyla ilgili bir ön okuma yapın. Temel kavramlara göz atın. Açlık,susuzluk gibi fizyolojik ihtiyaçlarınızı karşılayın. Dersi dinlemenizi ve izlemenizi sağlayacak şekilde ön sıralara oturun. Dikkat dağıtan arkadaşlarınızdan uzak durun. Anlatılanlardan yola çıkarak, anlatılacaklarla ilgili tahminlerde bulunun. Anlatılanların ana fikrini bulmaya çalışın. Anlatılanlar hangi konu üzerinde dönüyor? Anlatılanları kendiniz için anlamlı hale getirin. Konuyla ilgili düşüncelerinizi belirleyin. Anlamadığınız yerde soru sorun. DİNLEME BECERİNİZİ GELİŞTİRMEK İÇİN BİRKAÇ ÖNERİ; Dinlemek için bir nedeniniz olsun. Dik oturun. Gözlerinizle iletişim kurun. Sözsüz ipuçlarına dikkat edin. Not tutun. Soru sorun ve sorulara cevap verin. Aldığınız bilgiyi bir başkasına aktarmanız gerektiğini varsayın. ARAŞTIRMALAR DİNLEME KONUSUNDA BİZE ŞU BİLGİLERİ VERİYOR; Dinlememiz kısa süreli yoğunlaşmalar şeklinde olmaktadır. Dikkatiniz belli periyotlarla dağılır ve tekrar toplanır. Beynin düşünme hızı, konuşma hızından dört kat daha fazladır. Bu nedenle dinlerken zaman zaman dikkatinizin dağılması normaldir. Başka şeyler yaparken iyi dinleyemeyiz. Öğrenme sürecine aktif olarak katılımda bulunduğumuz, sorular sorduğumuz, not tuttuğumuz zaman daha iyi dinleriz. Dinlemek için iyi bir nedeniniz varsa anlatılanları doğru ve tam duyarız. 2) DERS ÇALIŞMA ORTAMIMIZ NASIL OLMALIDIR? Çalışmaya başlamadan önce yapacağımız ilk şey, çalışma ortamımızı düzenlemek olacaktır. Çalışmanızı mutlaka çalışma odanızda eğer çalışma odanız yoksa mutlaka sürekli çalıştığınız bir çalışma köşenizde yapmalısınız. Çalıştığınız odayı iyice havalandırın çünkü havadaki oksijenin azalması gerginliğe yol açar ve bu durum baş ağrısı gibi öğrenmeyi güçleştiren birçok olumsuz etkene sebep olur. Masanızın düzenli olmasına özen göstermelisiniz. Masanızın üzerinde sadece çalıştığınız dersle ilgili materyal bulunmalı gereksiz şeyler kaldırılmalıdır. Çalışma odanız yeterince sıcak ve soğuk olmalı, iyi aydınlatılmalı ışık gözlerimizi yormamalıdır. Çalışmanızda yeterince verim alabilmek için dengeli ve düzenli beslenmeli özellikle sabah kahvaltınızı düzenli ve yeterli kaloriyi alacak şekilde yapmalısınız. Sınavlara hazırlandığınız dönemlerde rejime girmeyi kesinlikle düşünmemelisiniz. Uykunuzun düzenine dikkat etmeli 7-8 saatlik uykunuzu almalısınız.
Çalışma odanız yoksa çalışma ortamında ailenizden sessiz olmalarını istemelisiniz.(televizyon,radyonun sesini açmamaları, yüksek sesle konuşmamaları gibi) Ya da siz bu ortamda çalışmaya kendinizi alıştırmalısınız. 3 ) DERS ÇALIŞMAMIZI ETKİLEYEN ETMENLER Yanlış çalışma davranışları Başaramama korkusu Düzenli bir ders çalışma programımızın olmaması Zamanı verimli kullanamama Hedef belirlememe Ders dışı faaliyetlere daha çok zaman ayırma Sorunlarımızın ders çalışmamıza engel olmasına izin verme Arkadaşlarımıza hayır diyememe 4)DERS PROGRAMI NASIL HAZIRLANIR? Neden Plan Yapmaktan Kaçıyoruz? Plan yapmak istiyorsunuz ancak şu düşünceler de aklınızdan geçiyor : Bu benim özgürlüğümü kısıtlar. Tam tersine, doğru hazırlanmış bir plan, zamanınızı istekleriniz ve zorunluluklarınız arasında dengeli olarak dağıtır. Plan yapacak zamanım yok. Neyi, ne zaman, ne kadar yapacağınızı belirlemenin size ne kadar zaman kazandıracağını ve işinizi ne kadar kolaylaştıracağını tahmin bile edemezsiniz. Plan yapmayı beceremiyorum, yapsam bile uygulayamıyorum. Eğer şimdiye kadar standart bir plana uymaya çalışıp bunu başaramadıysanız bu sizi şaşırtmamalı. Çünkü Etkili Plan : Size özel olmalıdır: Bireysel farklarınızı, ihtiyaçlarınızı, koşullarınızı dikkate aldığınız, yapmak istediklerinizle zorunluluklarınızı dengeleyen bir planınız olmalı. Gerçekçi olmalıdır: Planınız kağıt üzerinde mükemmel görünen değil, hayatınıza tam olarak uyan bir program olmalı. Çerçevesi belli olmalıdır: Sınırları belirlenmiş olmalı. Mesela matematik çalışacağım yerine matematik dersinin sayılar konusunu çalışacağım gibi. Gerekli esnekliğe sahip olmalıdır : Planınız, beklentiniz dışında ortaya çıkabilecek değişikliklere uygun olmalıdır. Siz de programınızı kendinize uygun bir biçimde oluşturabilirsiniz : 1) Günlük faaliyetlerinizi önem derecesine göre sıralayın. 2) Zaman tüketicilerinizi tespit edin.( Tv-bilgisyar-telefon )
3) Bir günde kaç saat çalışabileceğinizi belirleyin 4) Günün hangi saatlerinde çalışabileceğinizi belirleyin. 5) Çalışmak için belirlediğiniz saatler yorgun olmayacağınız ve çalışma dışında her şeye hayır diyebileceğiniz saatler olsun. 6) Planı tamamladığınızda değişiklik yapma ihtiyacı duyup duymadığınızı kontrol edin. 7) Planda ancak bir gün önceden değişiklik yapılabilir. Kendinize plandan değişiklik hakkınız olamadığını hatırlatın. 8) Çalışmak için belirlediğiniz saatte çalışma odanızda ve masanızda olun. Çalışma isteğiniz yoksa bile masadan kalkmayın ve başka bir şeyle ilgilenmeyin. Günlük Çalışma Planı: Ogün öğrenilen konuların tekrarı ve test çözümü Ödevleri tamamlanması Bir gün sonra işlenecek konuların ön hazırlığını içermelidir. 5) DİKKATİMİZİ NASIL TOPLAYABİLİRİZ? Çalışırken dikkatinizi toplayamamanın iki nedeni vardır; birincisi çalışma alışkanlığının henüz oluşmaması, ikincisi ise beynimizi meşgul eden diğer dış etkenler ve problemler. Gereksiz sorularla beyninizi meşgul etmeyin, her şeyin bir zamanı vardır. Aklınıza takılan sorunu o an çözmeniz mümkünse dersin başına oturmadan çözün. Mümkün değilse ne zaman ilgileneceğinize dair not almanız sizi rahatlatır.! Duygusal sorunlarınızı geçici bir süre rafa kaldırın, güzel günler ileride.! Çalışırken gereksiz detaylara dalma, önce konunu özünü kavramaya çalış.! Çalışma ortamında gereksiz uyaranların senin vaktini çalmasına izin verme.! Öğrenilecek bilgiler karışık ve sistemsiz olmasın, gerekirse şemalar çiz bilgileri somutlaştır.! Amaçsız ve düzensiz çalışma. Neyi öğreneceksen ona yoğunlaş. 6 ) HEDEF BELİRLEMENİN ÖNEMİ Hedef belirlemenin en önemli pratik faydası çalışmalarımızı anlamlı ve verimli bir hale getirilmesidir. Rastgele çalışmak yerine bu çalışmanın bir şey için gerekli ve değerli olduğunu bilerek çalışmak insanı daha fazla motive eder, daha fazla çalışmak için zemin hazırlar. Mutlu ve huzurlu bir hayatın en önemli özelliği anlamlı ve değerli çalışmalardır. Yoksa rüzgarda savrulan yaprak misali bir çalışmanın ve hayatın ne insanın kendisine ne de çevresine faydası dokunur. Özetle söylemek gerekirse hedefi olmayan gemiye hiçbir rüzgar fayda etmez. Hedef koyarken ulaşılabilir ve motive edici olmasına dikkat etmelisiniz. Bu hedef sizi rahatlık bölgesinden çıkaracak kadar etkili olmalı ama başarma ümidinizi kıracak kadar ulaşılmaz olmamalıdır. Çıtayı koyduğunuz yeri ço9k iyi ayarlamanız gerekir. Ulaşılabilir ve motive edici bir hedef koyduğunuzda içinizde buna ulaşmak için büyük bir azim ve istek doğar.
Hedef belirlemede iki aşama vardır ; karar alma ve eylem. Karar alma aşamasında gerçekten ne istiyorum? ben bunu neden istiyorum? bunun bedeli nedir? bu bedeli ödemeye hazır mıyım? bu bedeli ödemek için en uygun zaman nedir? sorularını sormak vereceğiniz kararın eyleme geçmesini kolaylaştıracaktır. Eylem aşamasında aldığınız karar ne kadar doğru olursa olsun eyleme geçmeden sonuç alamazsınız. Kafasında yüzlerce proje olan ama bunların hiçbirini uygulayamayan biri olmaktansa aldığı her karardan sonra eyleme geçen bir kişi olmayı tercih edin. Hedeflerinizi belirlerken : - Neden istediğinizi ve bunun sizin için ne anlama geldiğini belirlemiş olmanız - Hedefinizin ulaşılabilir olması - Hedeflerinizin başka insanlara bağlı olmaması - Hedeflerinizin somut maddelere indirgenebilmesi (daha çok çalışmalıyım yerine hangi dersin hangi konusunu çalışacağınızı belirleme) bu zor görünen tabloyu kontrol edilebilir bir hale getirir. 7) YANLIŞ ÇALIŞMA DAVRANIŞLARI Çalışma masası dışında değişik yerlerde çalışma alışkanlığı : aynı zamanlarda aynı mekanda ders çalışmak çalışmaya daha kısa sürede adapte olmamızı sağlar. O masaya sadece çalışmak için oturduğunu hissetmelisin. Dağınık oda dağınık zihin : Düzenli, dikkatinizi dağıtacak fazla obje olmayan sade bir odada mümkünse boş bir duvara dönük çalışın. İlginizin sadece ve sadece çalıştığınız konuya yönelmesi ancak bu şekilde gerçekleşecektir. Çalışma köşesi : 18-20 derece oda ısısı derli toplu bir oda, sessiz ve ışığı yeterli düzeyde bir çalışma masası ve malzemeleri düzenli bir şekilde masanın üzerinde ise ders çalışmaya hazırsın demektir. Tv izleyerek ya da müzik dinleyerek çalışmak : Ders çalışmaya konsantre olabilmek, onunla baş başa olmayı gerektirir. Ders zamanı dersten başka şeyi gözünüz görmesin kulağınız duymasın. Yatarak Uzanarak çalışmak : Yatarak veya uzanarak bir meteryali okumaya başladıktan bir süre sonra gevşemeye başlarsınız ve dikkatiniz dağılır. Bu şekilde gazete, roman, dergi okunabilir. Çalışırken bir şeyler atıştırmak : Çalışmaya başlamadan tüm fiziksel ihtiyaçlarınızı gidermeli ve ders çalışırken kesinlikle atıştırmamalısınız. Çünkü insan bir şeyler yerken yaptığı işteki konsantrasyonunu yitirdiği gibi oturduğu yerde atıştırmaktan ötürü kilo almak tehlikesiyle karşı karşıya kalır. Çok acıkmışsanız çalışmaya ara vermelisiniz. Önemsiz işlerle, verimli saatleri harcamak : Verimli saatleri ders çalışmaya ayırmak için zamanı mümkün olduğunca ekonomik kullanmalısın. Bunun için benzer işleri birleştirerek yapmayı 5-15 dakikalık küçük zaman dilimlerini değerlendirmeyi öğrenmelisin. Telefon ve arkadaşlara hayır diyememek : Ancak boş zamanlarında arkadaşlarına zaman ayırabileceğini kesin bir dille anlatmalısın. Yine de ısrarla davrananlar olursa çalışırken telefonu fişten çekebilirsin. Çalışmayı sürekli erteleme alışkanlığı : Çok iyi bildiğimiz gibi sınavları erteleme şansımız yok. Yaşamı ertelemek gibi bir şansınızın da olduğunu sanmıyoruz. Öyle ise neden
erteliyorsunuz? zaman akıp gidiyor sürekli geri sayımdasınız. Aylar var derken bir de bakarsınız ki sadece günler kalmış ve tren kaçmış. 8 ) DERS ÇALIŞMA İSTEĞİ Çalışabilmek için ders çalışma isteğinin gelmesi gerekir düşüncesi kendimize verdiğimiz olumsuz bir mesajdır. Tıpkı bir ilham gibi ders çalışma isteğini bekleriz ve yıllardır doğru düzgün gelmemiştir. Unutmayın ki isteği yaratan da yok eden de bizleriz istek kendiliğinden gelmez. Oysa başarılı olmak isteyen bazı öğrencilerin ortak yanılgısı şu şekildedir : Önce ders çalışma isteğinin olması ve ya gelmesi Ders çalışmaya başlamak ve çalışmayı sürdürmek Başarılı olmak Ama istek gelmesi diye bir şey söz konusu olmadığına göre bu durum ve beklenti yıllar boyunca da sürebilir. Ders çalışma isteğini ortaya çıkabilmesi için şu sıranın gerçekleşmesi sizi hedefinize ulaştırabilir. Çünkü insanlar herhangi bir konuda çaba gösterir ve başarılı olurlarsa o konuda yeni denemelerde ve çalışmalarda bulunurlar. Yani önce çalış başarıyı yakala gör bak daha istekli olacaksın. Ders çalışmaya başlamak ve çalışmayı sürdürmek Başarılı olmak Ders çalışma isteğinin ortaya çıkması