Sağlık Bakanlığı Evde Sağlık/Bakım Hi zmetleri Sunumu Mevzuatında Güncel Durum



Benzer belgeler
YÖNETMELİK SAĞLIK BAKANLIĞI VE BAĞLI KURULUŞLARI TARAFINDAN EVDE SAĞLIK HİZMETLERİNİN SUNULMASINA DAİR YÖNETMELİK

SAĞLIK BAKANLIĞI VE BAĞLI KURULUŞLARI TARAFINDAN EVDE SAĞLIK HİZMETLERİNİN SUNULMASINA DAİR YÖNETMELİK

Dr. Çiğdem BAŞGÜL Toplum Sağlığı Hizmetleri Daire Başkanlığı ANKARA

T.C. ANTALYA VALİLİĞİ İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ

DÜZCE ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK ARASTIRMA VE UYGULAMA MERKEZİ HASTA NAKLİ ve AMBULANS HİZMETLERİ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI EVDE VE HASTANEDE EĞİTİM HİZMETLERİ YÖNERGESİ. (03/02/2010 tarihli ve 4 sayılı Makam Onayı )

Sorunlar ve Çözüm Önerileri

Hastane. Hastane Grupları 19/11/2015. Sağlık Kurumları Yönetiminde Temel Kavramlar

Palyatif Bakım Hizmetleri Yönergesi ve Planlama. Dr. Mustafa Emre YATMAN Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu Müşterek Sağlık Hizmetleri Daire Başkanı

KODU:KY.PR.02 YAYINLANMA TARİHİ: REVİZYON TARİHİ: REVİZYON NO:00 SAYFA SAYISI:05

PALYATİF BAKIM HASTASININ SEVK YÖNETİMİ ve EVDE BAKIMI

Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. Tarih: Sayı: 25412

663 Sayılı KHK Madde 34

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Burdur Halk Sağlığı Müdürlüğü AİLE HEKİMLİĞİ PERFORMANS VE İTİRAZ DEĞERLENDİRME KOMİSYON TALİMATNAMESİ

T.C. KONAK BELEDİYESİ SAĞLIK İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ SAĞLIK İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ ÖRGÜTLENME, GÖREV VE ÇALIŞMA ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM

UÜ-SK KLİNİKTE HASTA BAKIMI PROSEDÜRÜ

PALYATİF BAKIM HİZMETLERİNİN UYGULAMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNERGE. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, kapsam, dayanak ve tanımlar

YÖNETMELİK SAĞLIK BAKANLIĞI VE BAĞLI KURULUŞLARI TARAFINDAN EVDE SAĞLIK HİZM ETLERİNİN SUNULMASINA DAİR YÖNETM ELİK

O'LI'~llll'fl il(11111'111111,1,1 111(11'

AYAKTA TEŞHİS VE TEDAVİ YAPILAN ÖZEL SAĞLIK KURULUŞLARI HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK R.G.

B TİPİ AMBULANS ÇALIŞMA ESASLARI

DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATI KURULUŞ VE GÖREVLERİ HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME

YÖNETMELİK İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HASTANELERİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

GENEL SAĞLIK SİGORTASI UYGULAMALARINA YÖNELİK OLUŞTURULAN KOMİSYONLARIN ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

DEVLET HAVA MEYDANLARI İŞLETMESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Etiler Ankara : ÖNSÖZ

YÖNETMELİK. b) Merkez (Hastane): Turgut Özal Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezini,

GİRESUN HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ UYUM REHBERİ

ÇANKIRI KARATEKĐN ÜNĐVERSĐTESĐ STRATEJĐ GELĐŞTĐRME KURULUNUN KURULUŞ VE ĐŞLEYĐŞĐ HAKKINDAKĐ YÖNERGE. BĐRĐNCĐ BÖLÜM Genel Hükümler

KONYA DEFTERDARLIĞI İMZA VE YETKİ İÇ GENELGE

YÖNETMELİK İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ YAŞLI BAKIMI VE SAĞLIĞI UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM

1. Birim daha önce tescil edilmiş mi?

EVDE SAĞLIĞIN BİRLİK BAZLI TEK MERKEZDEN YÖNETİMİ

T.C. Sağlık Bakanlığı ndan

ABANT İZZET BAYSAL ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK ARAŞTIRMA VE UYGULAMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ

Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Tarih:

SAĞLIK YÖNETİMİ HASTANE YÖNETİMİ

KÜTAHYA KAMU HASTANELERİ BİRLİĞİ GENEL SEKRETERLİĞİ İDARİ HİZMETLER BAŞKANLIĞI ULAŞIM ARAÇLARI 2014

OKUL SAĞLIĞI HĠZMETLERĠ UYGULAMA TALĠMATNAMESĠ

Resmî Gazete YÖNETMELİK. SAĞLIK BAKANLIĞI TAġRA TEġKĠLATI YATAK VE KADRO. STANDARTLARI YÖNETMELĠĞĠNDE DEĞĠġĠKLĠK YAPILMASINA DAĠR YÖNETMELĠK

Doğrudan Temin Alımlarında (22/f) Belirli Süreli Sözleşmeler

ACĐL SAĞLIK HĐZMETLERĐ ŞUBE MÜDÜRÜNÜN GÖREV TANIMI

T.C. VAN VALİLİĞİ HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ AİLE HEKİMLİĞİ PERFORMANS VE İTİRAZ DEĞERLENDİRME KOMİSYON TALİMATNAMESİ

UMKE Yönetmeliği ve Sağlık Personelinin Sahada Uygulama Yetkisi. Atatürk Üniversitesi Acil Tıp Uzm. Dr. Alpaslan ÜNLÜ 2017

Karar Tarihi: 09/01/2015 Toplantı Sayısı:02 Sayfa:2

Akademisyen Gözüyle Toplum Sağlığı Merkezleri. Dr.Melikşah Ertem

SAĞLIK HİZMETİ SUNUMUNDA POLİKLİNİK HİZMETLERİNİN HASTALARIN HEKİMİNİ SEÇMESİNE VE DEĞİŞTİRMESİNE İMKÂN VERECEK ŞEKİLDE DÜZENLENMESİ HAKKINDA YÖNERGE

DEVLET MALZEME OFİSİ TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ UYGULAMA VE ÖDÜL YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

: Konya Büyükşehir Belediyesini, Destek Hizmetler Dairesi Başkanlığı Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmeliği

SOSYAL GÜVENLİK KURUMU

DİYABET EĞİTİM HEMŞİRELİĞİNDE SERTİFİKASYON SÜRECİ

27 Ekim 2014 PAZARTESİ. Resmî Gazete. Sayı : YÖNETMELİK. Sağlık Bakanlığından: GELENEKSEL VE TAMAMLAYICI TIP UYGULAMALARI YÖNETMELİĞİ

SAĞLIK HİZMETİ SUNUMUNDA POLİKLİNİK HİZMETLERİNİN HASTALARIN HEKİMİNİ SEÇMESİNE VE DEĞİŞTİRMESİNE İMKÂN VERECEK ŞEKİLDE DÜZENLENMESİ HAKKINDA YÖNERGE

DİYABETİK AYAK İNFEKSİYONLARINDA EVDE BAKIM HİZMETİ

ALTINBAŞ ÜNİVERSİTESİ DİŞ HEKİMLİĞİ AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK UYGULAMA ve ARAŞTIRMA MERKEZİ KLİNİK BESLENME EĞİTİMİ VE UYGULAMALARI KURULU YÖNERGESİ

Üniversite Hastanelerinde Meslek Hastalığı Tanısı Çalıştayı. Kurum ve Kuruluşlar Arası İşbirliği Çalışma Grubu Raporu

UYUŞTURUCU İLE MÜCADELE İL KURULLARININ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI

Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü

YÖNETMELİK. b) Bilim Komisyonu: Bakanlıkça oluşturulan Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Bilim Komisyonunu,

GELENEKSEL VE TAMAMLAYICI TIP UYGULAMALARI YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM

T.C. TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİ UYGULAMA YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

BİLGİ NOTU. B- Söz konusu yönetmelikte düzenlenen belli başlı konular şöyledir:

ALS TANILI HASTALAR İÇİN ERİŞİLEBİLİR; SÜRDÜRÜLEBİLİR VE UYGUN MALİYETLİ BAKIM MODELİ GELİŞTİRME ÇALIŞTAYI 5 6 MAYIS 2016 ANKARA

YÖNETMELİK ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI ÇALIŞMA GRUPLARI YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar. Amaç

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü GENELGE 2011/41

Karar Tarihi: 31/05/2013 Toplantı Sayısı:10 Sayfa: 05

BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ ARAŞTIRMA PROJELERİ KOORDİNASYON OFİSİ YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Tanımlar

YATAKLI TEDAVİ KURUMLARI DAİRESİ YATAKLI TEDAVİ KURUMLARI BAŞHEKİMİ KADROSU HİZMET ŞEMASI

GEZİCİ SAĞLIK HİZMETİ PLANLAMASI VE ÖDEMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR

ç) Birim Sekreteri: Bünyesinde 2886 sayılı Kanun kapsamında kiraya verilen taşınmaz

Rehabilitasyon Hizmetleri

DARÜŞŞAFAKA CEMİYETİ BAĞIŞ, İLETİŞİM VE KAYNAK GELİŞTİRME KOMİSYONU OLUŞUM, GÖREV, ÇALIŞMA USUL VE ESASLARINA DAİR YÖNETMELİK

b) Kurumlarca yapılacak idari iş ve işlemlere esas teşkil etmek üzere raporlama hizmeti veren sağlık personeli bu Tebliğin kapsamı dışındadır.

05/08/2014 tarihli ve 1449 sayılı Makam Onayı ile yürürlüğe konulan

Organ ve Doku Alınması, Saklanması ve Nakli Hakkında Kanun Tarihi: Sayısı: 2238 R.G. Tarihi: R.G.

HASTANE AFET VE ACİL DURUM PLANLARI (HAP) UYGULAMA YÖNETMELİĞİ

Kurum Tabipliklerinin Standardına Dair Tebliğ

TARİHLİ İLİMİZ ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ KOORDİNASYON KOMİSYONU (ASKOM) KARARLARI

KATĠP ÇELEBĠ ÜNĠVERSĠTESĠ ARASINDA ĠZMĠR ATATÜRK EĞĠTĠM

TEPDAD Çalışma Yönetmeliği

MESAİ DIŞI POLİKLİNİK UYGULAMASINA İLİŞKİN SAĞLIK BAKANLIĞI GENELGESİ Cuma, 05 Şubat :58 -

T.C. TEKİRDAĞ VALİLİĞİ İLE NAMIK KEMAL ÜNİVERSİTESİ ARASINDA SAĞLIK, EĞİTİM VE ARAŞTIRMA BÖLGESİ OLUŞTURULMASINA DAİR İŞBİRLİĞİ PROTOKOLÜ

6331 sayılı İş sağlığı Güvenliği Kanunu, İş Sağlığı Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik Çerçevesinde İş Sağlığı Güvenliği Kurulları

KAŞ BELEDİYESİ YAZI İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ GÖREV VE ÇALIŞMA ESASLARI YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM AMAÇ, KAPSAM, DAYANAK, TANIMLAR VE TEMEL İLKELER

YÖNETMELİK İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ DİŞ HEKİMLİĞİ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

BİYOKİMYA LABORATUVARI İŞLEYİŞ PROSEDÜRÜ

DOKUZ EYLÜL ÜNĠVERSĠTESĠ BĠLĠMSEL ARAġTIRMA PROJELERĠNĠN SEÇĠMĠ, KABULÜ, DEĞERLENDĠRĠLMESĠ, DESTEKLENMESĠ VE ĠZLENMESĠNE ĠLĠġKĠN YÖNERGE

ÖZEL MESLEKİ REHABİLİTASYON MERKEZLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

İYTE TOPLUMSAL SORUMLULUK PROJELERİ YÜRÜTME VE DEĞERLENDİRME YÖNERGESİ (TASLAK) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

GAZİEMİR TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZİ KAMU HİZMET STANDARDI TABLOSU

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ TIBBİ SOSYAL HİZMET UYGULAMA YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Dayanak, Tanımlar

T.C. ÜSKÜDAR ÜNİVERSİTESİ KALİTE GELİŞTİRME VE GÜVENCESİ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

KARAR 2016/43 Uşak Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulama Yönergesinin aşağıdaki şekliyle kabulüne;

Engelleri Kaldıralım. Sağlık Kurumlarının Engelli Hastaların Bakımındaki Rol ve Sorumlulukları

Komisyon 7 Özel Eğitim Komisyonu Kararları

T.C. BAŞAKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI ÖZEL KALEM MÜDÜRLÜĞÜ GÖREV VE ÇALIŞMA YÖNETMELİĞİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Personelin statüsü ve malî haklar: Madde 3- Sağlık Bakanlığı; Bakanlık veya diğer kamu kurum veya kuruluşları personeli olan uzman tabip, tabip ve

ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

. HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ

Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Politikaları Bilimsel Danışma Kurulu Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönerge

Transkript:

Sağlık Bakanlığı Evde Sağlık/Bakım Hi zmetleri Sunumu Mevzuatında Güncel Durum Recent State of The Legislation For The Provision of Home Care Services of The Ministry of Health Derya Yücel 1, Pemra C. Ünalan 2, 1 Anadolu Kuzey Kamu Hastaneler Birliği, Evde Sağlık Hizmetleri Koordinasyon Merkezi Yöneticisi, İstanbul. 2 Marmara Üniversitesi Pendik EAH Evde Sağlık Birimi, Evde Bakım Derneği Yönetim Kurulu Üyesi, Doç. Dr. İstanbul. İLETİŞİM Doç. Dr. Pemra Ünalan Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı Fevzi Çakmak Mah. Muhsin Yazıcıoğlu Cad. No: 10 Üst Kaynarca/Pendik/İSTANBUL e-posta: pcunalan@gmail.com GSM: +90 532 424 79 54 www.turkishfamilyphysician.com 87

ÖZET Bu makalede, ülkemizde Sağlık Bakanlığı tarafından, Evde Bakım Hizmetlerinin sunumu için düzenlenen mevzuatın gelişim süreci özetlenmekte, 27/02/2015 tarih ve 29280 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Tarafından Evde Sağlık Hizmetlerinin Sunumuna Dair Yönetmelik tanıtılmakta ve açıklanmaktadır. Anahtar sözcükler: evde sağlık, sağlık hizmeti, yönetmelik ABSTRACT In this review, the development process of the legislation prepared by The Ministry of Health for the provision of Home Care Services in Turkey is summarized, and the recently published Legislation for the Home Care Services provided by The Ministry of Health and Related Institutions is introduced and explained. Key words: home care, health care, legislation 88

Ülkemizde Sağlık Bakanlığı tarafından Evde Bakım Hizmetleri nin sunumu için; ilk olarak özel sağlık kuruluşlarının bu hizmeti yürütmelerini teşvik yani bağımsız işyerleri şeklinde veya tıp merkezi, dal merkezi, poliklinik ve özel hastane bünyesinde evde bakım hizmeti sunmak amacıyla 10/03/2005 tarih ve 25751 sayılı Evde Bakım Hizmetleri sunumu hakkındaki yönetmelik çıkarılmıştır. Bu Yönetmeliğin amacı; bireylerin ve toplumun sağlığını korumak amacıyla, evde bakım hizmeti veren sağlık kuruluşlarının açılması, çalışması ve denetlenmesi ile bunları işleten kurum ve kuruluşların, özel hukuk tüzel kişilerinin ve gerçek kişilerin uyması gereken usul ve esasları düzenlemektir. Bu dönemde birçok özel sağlık kuruluşu evde bakım hizmeti vermek üzere açılmış fakat ödemeler konusunda Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) nde beklenen düzenlemeler yapılmadığından bu hizmetlerin karşılığı ulusal sosyal güvenlik fonları tarafından karşılanmamıştır. Böylece evde bakım, ancak özel olarak ödeme yapabilen çevrelerin satın alabildiği bir hizmet olarak sınırlı kalmış ve finansman açısından zorluk çeken kuruluşların bir kısmı kapanmıştır. Sağlık Bakanlığı daha sonra Evde Sağlık Hizmetleri ni ruhuna uygun olarak sosyal bir anlayışla sürdürmeyi planlamış ve bir kamu hizmeti olarak sunulabilmesi için eğitim ve araştırma hastaneleri ile genel veya dal hastaneleri bünyesinde kurulan Evde Sağlık Hizmeti Birimleri ile Toplum Sağlığı Merkezi, Aile Sağlığı Merkezi ve aile hekimleri vasıtası ile sunmak üzere 01/02/2010 tarihinde Sağlık Bakanlığınca Sunulan Evde Sağlık Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönerge yi yürürlüğe koymuştur. Bu Yönergenin amacı; Evde sağlık hizmeti sunumuna ihtiyacı olan bireylerin muayene, tetkik, tahlil, tedavi, tıbbi bakım ve rehabilitasyonlarının evinde ve aile ortamında sağlanması, Bu kişilere ve aile bireylerine sosyal ve psikolojik destek hizmetlerinin bir bütün olarak birlikte verilmesi, Bu amaçlarla Sağlık Bakanlığı na bağlı sağlık kurumları bünyesinde evde sağlık hizmetleri birimleri kurulması, Bu birimlerin asgari fiziki donanımı ile araç, gereç ve personel standardının ve ilgili personelin görev yetki ve sorumluluklarının belirlenmesi, iletişim, uygulanacak randevu, kayıt ve takip sisteminin tanımlanması ve Uygulamanın denetimine ilişkin usul ve esasların belirlenerek evde sağlık hizmetlerinin sosyal devlet anlayışı ile etkin ve ulaşılabilir bir şekilde uygulanmasını sağlamaktır. Evde sağlık hizmeti uygulamalarına hızlı bir giriş yapılmış eksiklikler sorun tespit edildikçe giderilmeye çalışılmıştır. Bu yönergede değişiklik yapılabilmesi için 2011 ve 2012 yıllarında aşağıdaki yönergeler ile düzenleme yapılmıştır. 24/02/2011 tarih ve 8751 sayılı Makam Onayı ile uygulamaya konulan Sağlık Bakanlığı nca Sunulan Evde Sağlık Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönergede Değişiklik Yapılmasına Dair Yönerge uygulama sürecinde ortaya çıkan ihtiyaçların karşılanması; tespit edilen sorun ve aksaklıkların giderilmesi ve evde sağlık hizmeti kapsamına alınan hastalardan ağız ve diş sağlığı hizmetine ihtiyaç duyanlara, bu hizmetlerin verilebilmesi amacıyla hazırlanmıştır. 18/01/2012 tarih ve 2620 sayılı Makam Onayı ile 89

uygulamaya konulan Sağlık Bakanlığı nca Sunulan Evde Sağlık Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönergede Değişiklik Yapılmasına Dair Yönerge ise hasta nakil araçları olarak kullanılan taşıtların taşıması gereken özelliklerin belirlenmesi ve evde sağlık hizmetlerinde görevli personelin hizmet sırasında tek tip kıyafet giymesi konusunda standart bir uygulama getirilmesi amacıyla hazırlanmıştır. Son olarak ciddi revizyona ihtiyaç duyulan yönerge 27/02/2015 tarih ve 29280 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Tarafından Evde Sağlık Hizmetlerinin Sunumuna Dair Yönetmelik şekliyle yürürlülüğe konulmuştur. Evde Sağlık Hizmetleri sunumu şu anda bu yönetmelik çerçevesinde yürütülmektedir. Yönetmeliğin amacı; ihtiyacı olan bireylerin muayene, tetkik, tahlil, tedavi, tıbbi bakım ve rehabilitasyonlarının evinde ve aile ortamında yapılması, bu kişilere ve aile bireylerine sosyal ve psikolojik destek hizmetlerinin bir bütün olarak birlikte verilmesi amacıyla Bakanlık ve bağlı kuruluşları tarafından sunulacak olan evde sağlık hizmetlerinin teşekkül ettirilmesi, sevk ve idaresi ile ilgili kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyonun sağlanmasına dair usul ve esasları belirlemek; bu hizmetlerin, sosyal devlet anlayışına uygun olarak, yurt genelinde eşit, ulaşılabilir, kaliteli, etkin ve verimli bir şekilde uygulanmasını sağlamaktır. Görüldüğü gibi yönergedeki amaçtan farkı olmamakla birlikte bu yönetmelikte yeni tanımlamalar vardır. Birinci ve ikinci basamak hizmet sunumları için birim tipleri belirlenmiştir. Ayrıca Evde Sağlık Hizmet sunumunda kurum olarak Türkiye Halk Sağlığı Kurumu tanımlanmış, sorumluluk ise İl Sağlık Müdürlüğü nden Halk Sağlığı Müdürlüğü ne geçmiştir. Koordinasyon Merkezi; Sağlık Müdürlüğü Bünyesinde Oluşturulan Evde Sağlık Hizmetleri İletişim ve Koordinasyon Merkezi olarak tanımlıyken, Halk Sağlığı Müdürlükleri Bünyesinde Oluşturulan Evde Sağlık Hizmetleri İletişim ve Koordinasyon Merkezi olarak değiştirilmiştir. Koordinasyon Merkezi nin görev tanımı, evde sağlık hizmetleri kapsamındaki başvuruların karşılandığı ve kayda alındığı, ildeki tüm evde sağlık hizmet birimleri, toplum sağlığı merkezleri ve aile sağlığı merkezleri ile irtibatı sağlayacak santral donanımı ve özel telefon hattı bulunan, evde sağlık hizmetinin hangi seviyede verileceğini belirleyen ve buna göre yönlendirmesini yapan, evde sağlık birimleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla koordinasyonu sağlayan bir yapı olarak düzenlenmiştir. Halk Sağlığı Bilgi Sistemi (HSBS) ile tüm evde sağlık hastalarının verilerinin girildiği ortak veri tabanı oluşturulmasını hedefleyen bilgi yönetim sistemi tanımlanmıştır. Hizmetin yönetimi, Halk Sağlığı Müdürlüğü Toplum Sağlığı Hizmetleri Şube Müdürlüğü ne bağlı olarak oluşturulan koordinasyon merkezi tarafından sağlanır. Koordinasyon merkezi faaliyetlerini, Toplum Sağlığı Hizmetleri Şube Müdürlüğü nden sorumlu halk sağlığı müdür yardımcısına bağlı olarak yürütür. Koordinasyon merkezi için uygun bir mekan, donanımlı santral (şehir içi, şehirlerarası ve GSM görüşmelere açık, kayıt ve yönlendirme yapılabilen ve mesaj bırakılabilen sabit ve mobil telefon ve hattı) yeterli sayıda ve nitelikte personel (iletişim, haberleşme, kayıt, arşiv ve sekretarya işlemlerinin yürütülebilmesi için) ve müdürlük tarafından bir hekim koordinasyon merkezi sorumlu hekimi olarak görevlendirilir. Yönergeden farklı olarak bu yönetmelikte üç ayrı 90

komisyon tanımlanmıştır. Bu komisyonlar ile hizmet sunum sürecinde hem çıkabilecek sorunlara ivedi çözüm üretmek ve hizmetin aksamasının önüne geçmek, hem de hizmet sunumundaki diğer paydaşlarla birlikte hareket ederek hizmetin bütünlüğünü sağlamak amaçlanmıştır. 1. Evde sağlık hizmetleri komisyonu; hizmet sunumundaki aksaklıkları ve sorunları gidermek için koordinasyon merkezi başkanlığında, 2. Evde sağlık ve sosyal hizmetleri değerlendirme komisyonu; hizmet sunumunda bütünlüğü sağlamak için valilik düzeyinde, 3. Merkez koordinasyon komisyonu; evde sağlık, evde bakım ve destek hizmetlerinin ülke düzeyinde koordinasyonunu ve hizmet sunumu sırasında ortaya çıkabilecek sorunların ilk elden çözümünü gerçekleştirmek üzere Bakanlık bünyesinde, kurulan komisyonlardır. Evde sağlık hizmetleri komisyonu ESH sunumu sırasında ortaya çıkan sorun ve aksaklıkların tespiti ve çözüme kavuşturulması, evde sağlık hizmeti alan birey ve yakınlarının hizmetle ilgili şikâyetlerinin değerlendirilmesi amacıyla kurulmuştur. Komisyon toplam 9 kişiden oluşmaktadır. - Halk Sağlığı Müdürlüğü nden 3 kişi: Toplum Sağlığı Hizmetleri Şube Müdürü, Aile Hekimliği Uygulama Şube Müdürü ve Koordinasyon Merkezi Sorumlu Hekimi, - İl Sağlık Müdürlüğü nden 3 kişi: Kamu ve Özel Hastaneler Şube Müdürü, Acil Sağlık Hizmetleri Şube Müdürü ve Hasta Hakları İl Koordinatörü, - Kamu Hastaneleri Birliği nden 2 kişi: Evde Sağlık Hizmetinden sorumlu bir yönetici ve bir hastane birimi sorumlu hekimi katılımıyla oluşan komisyon koordinasyon merkezinin bağlı olduğu halk sağlığı müdür yardımcısının başkanlığında toplanır. Acil durumlar dışında en az ayda bir defadan az olmamak üzere toplanır. Evde sağlık hizmetleri komisyonu oy çokluğu ile karar alır. Oylarda eşitlik olması halinde başkanın taraf olduğu karar geçerlidir. Gereği halinde Evde Sağlık Hizmetleri Komisyonu na katılmak üzere görevlendirilen personel, oylamaya katılmaz. Evde Sağlık Hizmetleri Komisyonu nun sekretaryası koordinasyon merkezince yürütülür. Evde Sağlık ve Sosyal Hizmetleri Değerlendirme Komisyonu Evde sağlık hizmetinin etkinliğinin artırılması amacıyla ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından sunulan sosyal bakım ve destek hizmetlerinin entegrasyonunun sağlanacağı hizmet modelinin koordinasyonunu gerçekleştirmek üzere valilik bünyesinde evde sağlık ve sosyal hizmetleri değerlendirme komisyonu oluşturulur. Valinin daveti üzerine; vali/vali yardımcısının başkanlığında belediye başkanı/belediye başkan yardımcısı, aile ve sosyal politikalar il müdürü, il sağlık müdürü, halk sağlığı müdürü, kamu hastaneleri birliği genel sekreter(ler)i, evde sağlık hizmetlerinin koordinasyonundan sorumlu halk sağlığı müdür yardımcısı ve ilgili sivil toplum kuruluşu temsilcisinin katılımıyla yılda en az iki defa toplanır. Kararlar oy çokluğu ile alınır. Oylarda eşitlik olması halinde başkanın taraf olduğu karar geçerlidir. Evde sağlık ve sosyal hizmetleri değerlendirme komisyonu, müdürlük tarafından hazırlanan, evde sağlık hizmetleri sunumuna ait sorunları ve çözüm önerilerini 91

de içeren yıllık faaliyet raporunu bir sonraki yılın Ocak ayı içerisinde karara bağlayarak, merkez koordinasyon komisyonuna sunulması için Halk Sağlığı Kurumu na gönderir. Sekretarya hizmetleri Müdürlük tarafından yürütülür. Merkez Koordinasyon Komisyonu Evde sağlık, evde bakım ve destek hizmetlerinin Ülke düzeyinde koordinasyonunu ve hizmet sunumu sırasında ortaya çıkabilecek sorunların ilk elden çözümünü gerçekleştirmek üzere Bakanlık bünyesinde merkez koordinasyon komisyonu oluşturulur. Merkez Koordinasyon Komisyonu, Bakanlığın daveti üzerine; Sağlık Bakanlığı Müsteşarı ya da Müsteşar Yardımcısı başkanlığında Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Müsteşarı ya da Müsteşar Yardımcısı, Mahalli İdareler Genel Müdürü, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanı, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkanı ve Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu Başkanı nın katılımıyla yılda en az bir defa toplanır. Toplantıda evde sağlık ve sosyal hizmetleri değerlendirme komisyonlarının, evde sağlık, bakım ve sosyal hizmetler hakkındaki talepleri ve ilettikleri sorunlar görüşülür. Sekretarya hizmetleri kurum tarafından yürütülür. Yönergeden farklı olarak Yönetmeliğin 9. Maddesi ile Hizmet sunumunda üç tip evde sağlık hizmet birimi tanımlanmıştır. 1. T Tipi Evde Sağlık Hizmet Birimleri 2. H Tipi Evde Sağlık Hizmet Birimleri 3. D Tipi Evde Sağlık Hizmet Birimleri T Tipi Evde Sağlık Hizmet Birimleri: Toplum Sağlığı Merkezleri ne (TSM) bağlı olarak kurulan birimlerdir. Öncelikli olarak evde sağlık hizmetini sunmakla görevlidir. Ekip; hekim, yaşlı bakım teknikeri/evde hasta bakım teknikeri ve yardımcı sağlık personeli olmak üzere üç kişiden oluşturulur. Yaşlı bakım teknikeri/evde hasta bakım teknikeri olmadığı hallerde bir yardımcı sağlık personeli ekibe dahil edilir. İhtiyaç halinde psikolog, sosyal çalışmacı ve benzeri destek elemanları da hizmetin sunumunda görev alır. Evde sağlık hizmeti sunulan günlük hasta sayısı on ve üzerinde olan yerlerde en az bir T tipi birim kurulur. Birbirine yakın olan küçük ilçelerde aynı kriter doğrultusunda ortak hizmet birimi açılabilir. H Tipi Evde Sağlık Hizmet Birimleri Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu na bağlı hastaneler bünyesinde kurulan birimlerdir. Öncelikli olarak uzman hekim konsültasyonu, fizyoterapi gibi T tipi birimler tarafından verilmesi mümkün olmayan hizmetlerin sunumuyla mükelleftir. Koordinasyon Merkezi nin planlaması doğrultusunda T tipi birimleri destekler. Ekip; hekim/uzman hekim, yaşlı bakım teknikeri/ evde hasta bakım teknikeri ve yardımcı sağlık personeli olmak üzere üç kişiden oluşturulur. Yaşlı bakım teknikeri/evde hasta bakım teknikeri olmadığı hallerde bir yardımcı sağlık personeli ekibe dahil edilir. İhtiyaç halinde psikolog, sosyal çalışmacı, fizyoterapist, diyetisyen ve benzeri destek elemanları da hizmetin sunumunda görev alır. Hastanın ihtiyacına göre ekibe uzman hekim ya da hekimler dahil edilir. Hastane rollerinin belirlendiği gruplamaya göre A, B ve C tipi hastanelerin bulunduğu ilçelerde en az bir H tipi birim kurulur. 92

D Tipi Evde Sağlık Hizmet Birimleri Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu na bağlı Ağız- Diş Sağlığı Merkezleri (ADSM) bünyesinde kurulan birimlerdir. Ekipte bir diş hekimi ile birlikte bir ağız ve diş sağlığı teknikeri ya da diş protez teknikeri bulunur. T tipi birimler ihtiyaca göre, evde sağlık hizmetleri komisyonunun talebi ve müdürlüğün teklifi üzerine valilik onayı ile açılır ve aynı yolla kapatılır. H ve D tipi birimler ise evde sağlık hizmetleri komisyonunun talebi, genel sekreterliğin uygun görüşü ve müdürlüğün teklifi üzerine valilik onayı ile açılır ve aynı yolla kapatılır. Birim tescili, Genel Müdürlük tarafından yapılır. Evde sağlık hizmetinin sunulması sırasında, asgari standardı Ek-1 ve Ek-2 ile belirlenen araç-gereç ve tıbbi cihazların bulundurulması zorunludur. Evde sağlık hizmeti sunumu esnasında gerekli olan ilaç ve/veya sarf malzemesi, hizmeti sunan birim tarafından karşılanır. Başvuru Hasta, hasta yakını, diğer kişi veya kurumlar tarafından 444 3 833 numaralı telefon hattı aranarak ya da Ek-3 te yer alan Evde Sağlık Hizmeti Başvuru Formu doldurularak veya TSM/Aile Hekimliği Birimleri (AHB) aracılığıyla il koordinasyon merkezine yapılır. Koordinasyon merkezi bu yönetmelikle beraber yeni tarif edilmiş olduğu için, başvuruların koordinasyon merkezinde toplanması ve buradan dağıtılması da yeni bir uygulama olacaktır. Koordinasyon merkezi, yapacağı ön değerlendirme neticesinde taleplerini uygun görülen hasta için, ikamet ettiği yerin yakınlığını, sağlık hizmeti ihtiyacının düzeyini ve hasta yoğunluğunu dikkate alarak, uygun gördüğü birimi ya da hastanın kayıtlı olduğu AHB yi görevlendirir. Hizmetin seviyesi, kapsamı, süresi ve benzeri hususlarda birimler arasında ihtilafa düşülmesi halinde konu, evde sağlık hizmetleri komisyonu marifetiyle karara bağlanır. Evde Sağlık Hizmetleri Komisyonu nun gerekçeli kararı hizmeti sunacak birime tebliğ edilir. Evde Sağlık Hizmetleri Komisyonu nun kararı kesindir. Konsültasyon ile ilgili yönergede belirtilen hususlar dışında açıklayıcı bir değişiklik getirilmemiştir. Konsültasyon hizmeti, koordinasyon merkezi ve ilgili uzman hekimin bulunduğu hastanenin hizmetten sorumlu idarecisi ile birlikte planlanır denilmekte, bunun yöntemi ve esasları ile ilgili açıklama bulunmamaktadır. Personel görevlendirilmesi Birim tipine göre sorumlu tabip, diş tabibi ve diğer personel, müdür/genel sekreter tarafından yapılır. Yine yönetmelikte ekipte görevlendirilen personele, zorunlu haller dışında başka görev verilmez denilmektedir. Fakat zorunlu haller tanımlanmamıştır. Ekipte yer alan sağlık personeli, personel tasarrufu sağlamak adına sürücü olarak da yetkilendirilebilir ibaresi yer almaktadır. Sağlık kuruluşuna sevk Yönetmelikte sevk işlemi, evde sağlık hizmetleri için tahsis edilen hasta nakil ambulansı ile sevke karar veren birim tarafından gerçekleştirilir ve hasta nakil ambulanslarının yeterli veya uygun olmaması halinde koordinasyon merkezi, 112 acil komuta kontrol merkezi ile görüşerek destek talebinde bulunabilir denilmektedir. Evde bakım hizmeti almakta olan hastaların nakli ile ilgili getirilen bu açıklamalar da yönetmeliğin yeni taraflarından biridir. Ancak uygulamada birimlerin büyük çoğunluğunun nakil aracı olmaması ve 112 komuta merkezinin evde sağlık hastalarına yetişemediği gerçeği bu konuda sorunların halen devam edebileceğini göstermektedir. 93

Bununla birlikte bu yönetmelik sağlık kuruluşuna sevki yapılan evde sağlık hastalarının hastanedeki süreçte mağduriyetini önlemek adına ilgili hastaneler bünyesinde kısa süreli tedavilerin yapılabileceği veya uygun bir kliniğe geçiş öncesinde hastanın yatırılabileceği, en az beş yatak kapasiteli, amaca uygun olarak donatılmış Evde Sağlık Hizmet Ünitesi oluşturulması gerekliliğini koymuştur. Bu ünitelerin fiziki yetersizlik gibi makul gerekçelerle oluşturulamaması durumunda hazırlanan rapor, evde sağlık hizmetleri komisyonuna gönderilir ve komisyonun kararı doğrultusunda hareket edilir. Kayıtların tutulması Ortak veri tabanı için hastalara ait veriler Halk Sağlığı Bilgi Sistemi çalışmaları kapsamında oluşturulan Evde Sağlık Hizmetleri Modülü kullanılarak kayıt altına alınacaktır. Evde sağlık hizmetinin sonlandırılması Bu konuda yönergede belirtilen kriterler aynen korunmuş olup aşağıda belirtilen hususlarla ilgili nedenlerle hizmetin sonlandırılması kanaatinde olan birimin izleyeceği yöntem belirlenmiştir. Hazırlanan tutanak ile durumu, Koordinasyon Merkezi aracılığı ile Evde Sağlık Hizmetleri Komisyonu na iletmesi ile oluşacak komisyon kararına bağlanmıştır. Hasta veya yakınlarının tedaviye uyumsuz davranışları, direnç göstermeleri, önerilere uymamaları halinde sorumlu tabip, diş tabibi ya da aile hekimi tarafından verilen hizmetin faydası olmayacağına kanaat getirilmesi, Hasta veya küçük ya da ayırt etme gücüne sahip olmayan hastanın veli/vasisinin personelin güvenliğine yönelik uygun olmayan davranışlarda bulunmaları, Hastanın ikamet yerinin değişmesi. Koordinasyon merkezi aracılığı ile ikamet yeri değişen hastanın devri gerçekleştirilerek sunulan hizmetin devamlılığı sağlanır. Denetim ve sorumluluk Evde sağlık hizmetlerinin koordinasyonu Türkiye Halk Sağlığı Kurumu tarafından yerine getirilir. Ayrıca evde sağlık hizmetlerinin bu yönetmelik hükümlerine uygun olarak etkin bir şekilde ve eksiksiz olarak yürütülmesinden Türkiye Halk Sağlığı Kurumu ve Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu nun müştereken sorumlu tutulması da yönetmelikte belirtilen yeni bir ifadedir. Birimlerin alt yapı ve personel özellikleri ve faaliyetlerinin bu yönetmeliğe uygunluğu yine Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafından denetlenir. 94

KAYNAKLAR 1. Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Tarafından Evde Sağlık Hizmetlerinin Sunulmasına Dair Yönetmelik. http://www.resmigazete.gov.tr/ eskiler/2015/02/20150227-14.htm adresinden 31.03.2015 tarihinde erişilmiştir. 95