fizik güncesi MARMARİS KAMPÜSÜ Haftalık E-bülten Sayı: 3 / 13.03.2015 Hazırlayanlar Defne TÜRKER Herkes zekidir. Ancak bir balığı ağaca tırmanma kabiliyetine göre değerlendirirseniz tüm hayatını aptal olduğuna inanarak geçirir. A.E. Yüksek ruhlar, her zaman sıradan akılların şiddetli muhalefetleriyle karşılaşırlar. A.E. ALBERT EINSTEIN DAN 10 HAYAT DERSİ eınsteın daneinstein DA
Sevgili Okurlar; Fizik, kesinlikle bildiğimiz karmaşık formülleri kullanıp biz öğrencilerin hiçbir zaman severek çözmediği kağıt üstünde bulunan sorulardan ibaret değildir. Çoğu kişi fiziği anlaşılması oldukça zor bir ders olarak tanımlayacaktır. Halbuki fizik bu değildir. Fizik dünyamızda gerçekleşen doğal olayların nasıl meydana geldiğini araştıran, neden-sonuç ilişkisi kurarak bu olayları açıklamaya çalışan ve nicel ölçümlerden yararlanan temel bir bilim dalıdır. Aynı şekilde fizik, bugün hayatımızn her köşesinde kendisine hiçbir şekilde boşluğu doldurulamaz yerler edinen, tıp alanında olsun, askeri alanda olsun ve daha birçok alanda bize çeşitli şekillerde yararı olan pek çok ürünün de temelini oluşturur. Başka bir deyişle fizik hayatımızın olmazsa olmazıdır. İleride fen okumayacak olan öğrencilerin çoğu fizik dersinin kendilerine bir yararı olmayacağını savunmakta. Öyle ki hangi mesleği seçersek seçelim, hangi bölümle uğraşırsak uğraşalım mutlaka çeşitli problemlerle karşılacağız. Bu problemlere en etkili çözüm yolunu bulmak için de analitik düşünce yeteneğimizin gelişmiş olmasına ihtiyacımız vardır. Bu bağlamda fizik, bizlere analitik düşünce yeteneği kazandırır. Neden-sonuç ilişkisi kurdurarak sorgulamayı öğretir. Yapıcı ve eleştirel düşünme yetimizi geliştirir. İTK Marmaris Kampüsü olarak hazırladığımız bu dergide amacımız; Fizik Bilimi nin hepimizce zor görünen okul dersi olmaktan çıkarıp aslında ne kadar zevkli bir bilim dalı olduğunu göstermektir. Fiziğin az önce de belirttiğim gibi hayattaki başarımız için mental olarak bize kattığı artıların farkındalığını yaratmak ve test kitaplarındaki fiziğin aslında günlük hayatımızın neresinde olduğunu, yaşadığımız Dünya nın da ötesine taştığını gözler önüne sermek istedik. Hayatımızdaki olmazsa olmaz buluşların mucitlerinin, kendilerini bilime adayarak insanlığı, her keşfinde bir adım öne ilerleten bilim insanlarının inişli çıkışlı ve şaşırtıcı emsalsiz hayat hikayelerine de yer vererek çoğunu zaten tanıdığımız bu kişileri ve icatlarını daha iyi tanıtmayı amaçladık Umarız ki fizik biliminin farklı yüzlerini göstermek adına çıktığımız bu yolda sizler de bizim kadar zevk alırsınız. Keyifli okumalar dileğiyle... Editör Defne Türker 2
Albert Einstein çoğu insan tarafından dahi olarak görülür. Şu ana kadar yaşamış en etkili bilim insanı olmanın yanında teorik fizikçi, filozof ve yazardı.bilime birçok katkı sağlamış Einstein'ın başarı sırlarını merak ediyor musunuz? İşte Einstein'dan 10 hayat dersi: 1. MERAKINIZIN PEŞİNDEN GİDİN... "Benim özel bir yeteneğim yok. Yalnızca tutkulu bir meraklıyım. Sizin merakınızı çeken nedir? Neyi en çok merak ediyorsunuz? Benim merak ettiğim; neden bazı insanların başarılı olup, bazılarının olamadığıdır. Bu yüzden yıllarca başarı üzerine çalıştım. Merakınızın peşinden giderseniz başarıya ulaşırsınız. Bu konu hakkında Mümin Sekman görüşlerini şu şekilde ifade ediyor: Bilgi beş harflidir, beşte dördü ilgi dir! 2. AZİM PAHA BİÇİLMEZDİR... "Çok zeki olduğumdan değil, sorunlarla uğraşmaktan vazgeçmediğimden başarıyorum. Belirlediğiniz yolun sonuna ulaşacak kadar sabırlı mısınız? Posta pullarının gideceği yere varıncaya kadar mektuba yapışıp kalmasından ötürü çok değerli olduğu söylenir. Posta pulu gibi olun ve başladığınız işi bitirin. 3
3. BUGÜNE ODAKLANIN "Güzel bir kızı öperken düzgün araba kullanan birisi, öpücüğe hak ettiği dikkati vermiyor demektir." İki atı aynı anda süremezsiniz. Bir şeyler yapabilirsiniz ama her şeyi aynı anda yapamazsınız. Şimdiye odaklanın ve bütün enerjinizi şu anda yaptığınız işe verin. 4. HAYAL GÜCÜ GÜÇ VERİR... "Hayal gücü her şeydir. Sizi bekleyen güzelliklerin önizlemesi gibidir. Hayal gücü bilgiden daha önemlidir. Hayal gücü geleceğinizi belirler. Einstein şöyle der: "Zekanın gerçek göstergesi hayal gücüdür, bilgi değil." Bu yüzden hayal gücünüzün körelmesine izin vermeyin. Einstein in bu konudaki diğer bir sözü ise şudur: Mantık size A noktasından B noktasına götürür. Hayal gücü ise heryere! 5. HATA YAPIN... "Hiç hata yapmamış bir insan yeni bir şey denememiş demektir." Hata yapmaktan korkmayın. Hatta başarılı olmak istiyorsanız yaptığınız hataları üçe katlayın. 4
6. ANI YAŞAYIN... "Ben geleceği hiç düşünmem, ne de olsa gelecektir. Geleceği ayarlamanın tek yolu olabildiğiniz kadar şimdide olmaktır. Şu anda dünü ya da yarını değiştiremezsiniz. Önemli olan tek an şimdidir. 7. DEĞER YARATIN... "Başarılı olmaya değil, değerli olmaya çalışın. Zamanınızı başarılı olmak için harcamayın, değerler yaratın. Eğer değerli olursanız başarı kendiliğinden gelecektir. 8. FARKLI SONUÇLAR BEKLEMEYİN... "Delilik: Aynı şeyleri tekrar tekrar yapıp farklı sonuçlar beklemektir. Her gün aynı rutinde yaşayarak farklı görünmeyi bekleyemezsiniz. Hayatınızın değişmesini istiyorsanız kendinizi değiştirmelisiniz. 5
fizik güncesi Aralık Sayı 20143 9. BİLGİ DENEYİMDEN GELİR... "Bilgi malumat değildir. Bilmenin tek yolu deneyimlemektir. Bir konuyu tartışabilirsiniz ama bu size sadece felsefi bir anlayış kazandırır. Bir konuyu bilmek istiyorsanız onu deneyimlemelisiniz. 10. KURALLARI ÖĞRENİN, DAHA İYİ OYNAYIN... Oyunun kurallarını öğrenmek zorundasınız. Böylece herkesten iyi oynayabilirsiniz. Yapmanız gereken iki şey var. Birincisi oynadığınız oyunun kurallarını öğrenmek. İkincisi ise oyunu herkesten iyi oynamayı istemek. Bu iki şeyi yaparsanız başarı sizinle olur. HAFTANIN KİTAP ÖNERİSİ Einstein ın büyük fikirleri resimler halinde ortaya çıkıyordu. Yanı başında koştuğu bir ışık demetinin nasıl görüneceğini hayalinde canlandırdığı ilk resim, Einstein a özel görelilik kuramını ve yıldızların gizemini çözen meşhur E=mc2denklemini getirmişti. Einstein ın kendisini Bern patent ofisinde sandalyesinden düşerken gördüğü ikinci resim, kavisli uzay-zamanıyla kara delikleri ve büyük patlamayı önümüze getiren genel görelilik kuramı doğmuştu. Einstein ın bütün doğa kuvvetlerini birleştirmek için yaptığı girişimin başarısızlığı ise, üçüncü bir resim yaratmakta başarısız olmasından kaynaklanmaktaydı. Ne olursa olsun, Einstein ın daha sonraki çalışma hayatı boyunca ürettiği fikirlerin çoğu, yeni bilimsel araştırma alanları, yeni teknolojiler ve birkaç Nobel Ödülü kazanılmasına yol açmıştır. 6