Sadece Katilim Velilerin Okuldaki Katilimlari 1
Içerik Velilere hitaben 3 Katilim arzu ediliyor 5 Velilerin okuldaki katilimlari 5 Sinif Aile Birligi (Die Klassenpflegschaft 11 SchMG) 6 Sinif Toplantisi (Die Klassenkonferenz 9 SchMG ) 7 Okul Aile Birligi ( Die Schulpflegschaft 10 SchMG ) 8 Okul Toplantisi ( Die Schulkonferenz 4 und 5 SchMG ) 9 Seçimler 10 Veli temsilcilerinin dis iliskileri 11 Eyalet bazindaki veli katilimi ( 16 SchMG ) 12 Sehir veya Belediyenin Okul Aile Birligi 13 Katilim ile ilgili diger bilgiler 14 2
Velilere hitaben Velilerin okula katiiimlari sadece bir istek degil, okul içerisindeki tüm kisiler için yapici ve iyi bir isbirligini olusturacak vazgeçilmez bir unsur olmalidir. Bu sebepten dolayi tüm velilerin hak ve görevlerini aktif algilamalarini rica ediyorum. Iyi bir egitim çalismasinda velilerin katilimlari çok önemli oldugundan kanunlar, Kuzey Ren Vestfalya Eyalet Anayasasi nin 10. maddesi geregi, velilere okuldaki egitim çalismalarinda söz sahibi olmalari hususunda gerekli hakki tanimistir. Okul Katilim Kanunu (Schulmitwirkungsgesetz ) KRV de 1977 yilindan bu yana velilerin, ögretmenlerin, ögrencilerin kendi arlarindaki iliskileri düzenledigi gibi, okul idaresiyle, okuldan sorumlu makamlarla olan iliskileri de düzenler. Okul Katilim Kanunu, velilerin okuldaki haklarini ve okul üzerindeki etki oranlarini belirler. Okul ile igili tüm kisilerin verimli ve güvenli bir atmosfer altinda is birligi yapabilmeleri ve görüsebilmeleri için, kurallarin bilinmesi ve uygulanmasi katilimin ön kosuludur. Ancak, birlikte yapilan çalismalar sadece kaliplasmis kurallara uymaktan ibaret olmamalidir. Bunun disindaki veli okul çalismalari da gereklidir ve arzu edilmektedir. Iyi ve yasam dolu bir okulda, velilerin, ögretmenler ile birlikte çocuklarimiz için çalismalari faydali olacaktir. Birlikte üstlenilen böylesine bir sorumluluktan vazgeçilemeyecegine inaniyorum, zira egitimde gerekli olan aile ve okul ortakligi ancak bu sekilde pratik olarak hayata geçirilebilir. Okul hayatinda yer alanlarin arkadasça, açik ve uyumlu çalismalari halinde, veli katilimlari özellikle etkili olur. Tabii ki degisik görüslerin bulunmasi günümüz demokratik toplumumuzun bir parçasidir. Bunlar ortadan her zaman kaldirilamaz ve kaldirilma mecburiyetinde de degildir. Ancak bütün taraflar arasinda açik bilgilendirme, yapici tartismalar ve problemleri birlikte çözme arzusu, ortak iyi bir çalisma için ön kosuldur. Heyetler eger ortak bir çözüm bulamazlarsa demokraside oldugu gibi oylamaya gidilir. Yine de heyette yer alanlar azinlikta olanlarin kabul edecegi bir karar almaya gayret göstermelidirler. Degisik çikis noktalarina deger verilmeli ve saygi gösterilmelidir, çünkü çocuklarin okul basarilari için veliler ve egitimciler birbirlerine karsi degil, bilakis beraber güven dolu bir isbirligi için gayret göstermelidirler. Bu temel ikeyi veliler olarak sizler de ögretmenler gibi dikkate almalisiniz. 3
Özellikle okul idaresi ve ögretmenlerin de, velilerin okuldaki egitim çalismalarina katilimlarini saglamalari gerekir. Konu çocuklariniz oldugunda, sizlere tavsiye ve yardimlarini sunacaklardir. Ayrica sizlere okul katilimi ile, bilgilendirmeler ile, müfredat programi ile ve okul kurallariyla ilgili sorularinizda yardimci olacaklardir. Tüm yönetmelikler ve resmi bilgiler okulda incelemelerinize açiktir, ayrica bunlari ödünç de alabilirsiniz. Veli olarak okul idaresinden veya diger kuruluslardan, örnegin KRV Veli Federasyonlarindan bilgi alma imkan ve hakkina sahipsiniz. Veli olarak sizleri okula ilginizi, bilginizi ve katiliminizi sunmaniz konusunda ancak cesaretlendirebilirim. Bu durum okullarimizdaki ögrencilerin gelecekteki sorunlarini çözebilmeleri ve hayatlarini yola sokabilmeleri açisindan önemlidir. Öte yandan, bu bilgiler okuldaki veli katilimi konusunda sizleri yönlendirmek açisindan bir baslangiç olarak velilerin, özellikle de seçilmis veli temsilcilerinin hak ve görevlerini göstererek geçerli olan Okul Katilim Kanununun önemli yönetmelikleri hakkinda özet kesitler verir. Ögrenci ve ögretmenlerin katilim haklari konusu burada yer almamistir. Brosürün hazirlanmasinda katkida bulunan veli derneklerine önerileri, elestirileri ve tesvikleri için tesekkür ederim. Okul katilimi ile ilgili daha fazla bilgi edinmek isteyenler bunu degisik yollarla yapabilir. Bunun içinde bu bilgilendirme yazisi bazi ip uçlari vermektedir. Umarim bu bigilendirme araciligi ile veliler bundan sonra okuldaki katilim konusunda, birçok okulda simdiye kadar örnek teskil ettigi gibi, angaje olurlar. Genç insanlarimizi gelecege hazirlayabilmek için, ortak isleyen bir okul kültürüne ihtiyacimiz var. Aktif çalisarak, okullarimizin sekillendirilmesine katkida bulunabilirsiniz. Bu sansi degerlendirin! ( Gabriele Behler ) Kuzey Ren Vestfalya Egitim, Bilim ve Arastirma Bakani Katilim arzu ediliyor 4
Katilimdaki amaç, okul konusunda bireylerin sorumluluk bilincinin gelistirilmesi ve egitim çalismalarindaki ortak katilimlari artirmaktir ( 1Abs.1 SchMG). Bunun sorumlulugunu veliler ve ögretmenler birlikte tasirlar ve bu konu da veli 1 de hak sahibidir. Örnegin ögretmenler düzenli olarak çocuklarin ögrenim durumlari ve sosyal gelismeleri hakkinda bilgi vermeleri gerekir. Bunun yani sira sinif veya brans ögretmeni ile konusup kendi çocugunun dersine katilma hakki da vardir. Ilkokul ve özürlüler okulunda (Sonderschule) veliler bazi sartlarda ve uygun olan derslerde aktif olarak çalisabilirler. Bunun için okulun ve sinif aile birliginin onayi gereklidir. Aktif çalisma, bir proje çalismasini yürütmek, okuma saatleri yapmak, takviye dersleri (Förderstunden) vermek veya bir çalisma grubunu üstlenmek seklinde olabilir. Ders disindaki okul senliklerinde ve tam gün egitim sunan diger okul türlerinde ve siniflarinda da çalismak mümkündür. Yani veli isbirligi okulda çok arzulaniyor. Velilerin okuldaki katilimlari Veliler dogrudan dogruya veya seçtikleri temsilciler araciligiyla okuldaki katilim organlarinda yer alirlar. Bu arada katilimin her sekli ögrencinin iyiligi için olmalidir. Okul katilimindaki önemli bir prensibin temel ilkesi okulda yer alan tüm kisi ve gruplarin ortak ve güven dolu bir isbirligini gerçeklestirebilmeleridir. Bu isbirligi, velilerin, ögretmenlerin ayni zamanda ögrencilerin de okuldaki egitim çalismalarinda daha fazla birlikte plan yapma ve sorumluluk tasimalarinin temelini teskil etmektedir. Kanunlarin da ön gördügü okul katilimdaki planlama gücü, ancak herkesin bunlari algiladigi ve kendini sadece tek bir tarafin temsilcisi görmedigi zaman gerçeklesebilir. Velilerin katilimlarini saglayabilecekleri en önemli kurumlar arasinda, sinif aile birligi, sinif toplantisi, okul aile birligi, ve okul toplantisi yer almaktadir. Katilim, karar verme veya katilma hakkini kapsar, bunlar da dinlenme, danisma, tesvik etme, öneri verme ve bilgi alma haklaridir. 1 Veli 18 yasindan büyük olup çocuga bakmakla mükellif olan kisidir Bu kisiler genelde ana babalardir, ama büyükbaba ve büyükanneler de, geçici veya yurt ana babalari (Pflegeeltern, Heimeltern) da olabilir. 5
Okul katilimindaki bu kurumlarin okul idaresini bilgilendirme ve sikayet etme hakki (gerektiginde yazili bir dilekçe olmali) vardir. Bu kurumlarda görev alan veli ve ögrenciler bu isi fahri olarak yapmaktadirlar. Toplanti saatleri tayin edilirken üyelerin çalisma saatleri dikkate alinmalidir. Sinif Aile Birligi ( 11 SchMG) Bir sinifin tüm velileri bu sinifin sinif aile birligini olustururlar. Veliler kendi aralarindan sinif aile birligi baskanini ve yardimcisini seçer. Ayrica okul aile birligi sinif toplantisinda baskana danismanlik yapmak üzere bir temsilci seçer. 7.siniftan itibaren sinif baskanlari da sinif aile birligi toplantilarina katilabilirler. Ilgili veliler ayrica küme toplantilarinda veli temsilcileri olarak çalisabilirler. Sinif aile birligi kendi yetki çerçevesinde, sinifi ilgilendiren tüm meselelerle ilgilenir, fakat bunlari yaparken okul toplantisinin kararlarina bagli kalmalidir. Kendisi de okul toplantisina basvurarak taleplerde bulunabilir. Sinif aile birligi, velilere, ortak sorunlarda fikir alisverisinde bulunabilmeleri ve ayni zamanda pedagojik çalismalar için tesvik ve öneriler sunabilecekleri imkani saglar. Bunun için veliler sinif aile birligi toplantisina disardan da konusmacilar davet edebilirler. Velilerin istegi üzerine sinifta ders veren ögretmenler, derslerini ve pedagojik çalismalarini ana hatlariyla açiklayabilirler. Bu uygun bir ölçüde yapildigi takdirde, sinif içindeki çalismalar için büyük bir önem tasir. 6
Sinif aile birligi, ödevlerin türü ve kapsami sinavlarin yapilmasi çalisma gruplarin olusturulmasi okul disindaki okul müsamerelerin yapilmasi ögretim malzemelerin tanitiminda önerilerde bulunulmasi egitsel zorluklarin üstesinden gelinebilmesi konularinda danismanlik yapabilir. Bunun disinda sinif aile birligi, günlük sinif gezilerinin planlamasinda yardimci olabilir, sinif gezilerine refakat edebilir veya sinif/okul eglencelerine katilabilir. Baskan, sinif aile birligi toplantisina çagirir ve sinif ögretmenine danisarak toplanti konularini tespit eder. Genelde sinif aile birligi toplantisina sinif ögretmeni de katilir. Istisna durumlarda onsuz da olabilir.sinif aile birligi o sinifta ders veren bütün ögretmenleri toplantiya çagirabilir. Sinif Toplantisi ( 9 SchMG) Sinif toplantisi o sinifa ders veren tüm ögretmenlerden, sinif aile birligi baskanindan ve seçilmis diger bir veli temsilcisinden olusur. Her iki veli temsilcisi,-7.siniftan sonra- sinif baskani ve baska bir ögrenci daha danisilacak kisiler olarak, toplantida yer alirlar. Sinif toplantisi örnegin sinifin egitim ve ögretim çalismalari hakkinda (örn. branslardaki etkilesim veya proje çalismalari) ögrencilere verilecek olan disiplin tedbirleri hakkinda (toplantiya sebebiyet veren ögrenci karsi çikmadikça veli temsilcileri yanlizca fikir beyan edebilirler) karar verir. 7
Okul Aile Birligi ( 10 SchMG) Bir okulun tüm sinif aile birligi baskanlari, okul aile birligini olustururlar. Bu toplantiya sinif aile birligi baskan yardimcilari, okul müdürü veya yardimcisi danisman olarak katilir; veli yardimcilarinin katilma mecburiyeti yoktur. Okul aile birligi kendi temsilcisini ve onun yardimcisini, ayrica okul toplantisi ve küme toplantilari için de veli temsilcilerini seçer. Okul aile birligi toplantilarina bu kurumun baskani davet eder. Okul aile birligi veliler için okul seviyesinde ulasilabilecek en yüksek veli heyetidir. Bu kurum okuldaki tüm velilerin menfaatlerini korumalidir. Bu yüzden okul aile birligi degisik görüsleri ve velilerin ilgilerini tespit etmek için uygun bir tartisma ortamidir. Böylelikle okul idaresinin verdigi bilgiler sinif aile birligi baskanlari araciligiyla tüm velilere ulastirilir. Mümkün oldukça okul toplantisinda karara baglanacak konular, okul aile birliginde konusulup tartisilmalidir. Okul aile birligi, okul toplantisina basvurarak teklifler götürür. Bunlar ise okul toplantisinda oylamaya sunulur. Okul toplantisina seçilen veliler, okul aile birligi talimatlarina bagli degiller. Yine de okul toplantisindaki oylamalarda velilerin arzu ve isteklerini dikkate almalilar. Bunun disinda her veli okul aile birliginin ve okul toplantilarin tutanaklarina bakma hakki vardir. Veliler okul aile biligi tarafindan temsil edilirler. Bu okul idaresi, diger katilim kurumlari ve özellikle de okul toplantisi için geçerlidir.katilim heyetlerinde yer alan tüm temsilciler, diger velilerin yani ögrencilerin arzu ve isteklerini göz ardi etmemelidirler 8
Okul Toplantisi ( 4 und 5 SchMG) Okul toplantisi okulun en üst katilim heyetidir. Burada veli, ögrenci ve ögretmen temsilcileri birlikte çalisirlar. Okul aile birligi veli temsilcilerini, ögrenci heyeti ögrenci temsilcilerini ve ögretmenler toplantisi da ögretmen temsilcilerini seçer. Okul için önemli olan bütün kararlari bu heyet alir. Okul toplantisinda yer alan kisilerin yarisi ögretmen temsilcilerinden diger yarisi ise veli ve ögrenci temsilcilerinden olusur. Okul toplantisinin çok yönlü görevleri ise okul katilim kanununda (Schulmitwirkungsgesetz) açiklanir. Burada görev katalogunun son sekli yer almaktadir ve sadece kanunlari yapanlar tarafindan gelistirilir. Okul toplantisinin görevleri arasinda egitim ve ögretim çalismalari temel ilkeler olan ders dagilimi yeni kurslarin kurulmasi ders içeriginin genisletilmesi ögrencinin degerlendirilmesi hakkinda bilgi vermek, yer alir. Bunun disinda okul toplantisi uyulmasi gereken karalar da alabilir, örnegin okula verilen bütçenin araç gereç kullanimini yeni egitim araç gereçlerinin uygulanmasini yeni okul senliklerinin ve çalisma gruplarinin yapilmasini diger okullarla ortak çalisilmasini çevredeki derneklerle, din topluluklari ve meslek egitimi / meslek uygulamasi ile ilgilenen kurumlarla ortak çalisilmasini gençlik dairesine bagli ve saglik sorunlariyla ilgilenen kurumlarla, okul psikolojisi ve trafik bölümü ile ortak çalisilmasini okul yönetmeliginin çikarilmasini okul idari makamlarina önerilerde bulunulmasi bazi tatil günlerinin (bewegliche Ferientage) kararlastirilmasi gibi. Okul toplantisinin baskani olan okul müdürü,taraf tutmayan ve her iki tarafin anlasmasini saglamaya çalisan kisidir. Bu yüzden de alinacak kararlarda oy haklari yoktur. Sadece oylama sonunda çikabilecek bir esitlikte, okul idaresi kararin sonucunu belirler. 9
Seçimler Katilim heyetlerine temsilciler bir yilligina seçilir.her ögretim yilin basinda milli egitim, seçimlerin tarihlerini belirliyen ve düzenleyen bir seçim takvimi çikarir. Bu seçim takvimi gerekli formaliteler hakkinda bilgi verir. Okullar seçim takvimlerini isteyen veli temsilcilerine verebilirler. Seçimler sinif aile birliginde ders baslangicinin ilk üç haftasinda, okul aile birliginde ise ilk bes haftasinda yapilmalidir. Toplantilara bu heyetlerin baskani davet eder. Yeni seçim yapilana kadar o kisi, sayet çocugu hala o sinif veya okuldaysa, görevde kalir. Eger çocuk o sinifta veya okulda degilse toplantiya baskan yardimcisi davet eder. Sinif veya okul idaresi bir seçime, sadece baskanlik veya yardimcilik görevini yerine getiren kimse olmadigi zaman çagirir. Bu durum 1.sinifin baslangicinda, 5.sinifa geçiste veya 11.sinifta ortaya çikabilir. Seçimlerde dikkat edilecek kurallar seçim tüzügünde belirlenmistir. Katilim heyetlerinde ise genel yönetmelik kurallari geçerlidir. 10
Veli temsilcilerin dis iliskileri Okul müdürleri, okul makamlarinda okulu temsil ederler.bu arada okul toplantisinda alinan kararlara da bagli kalmalidirlar. Velileri ise okul idaresinde ve diger katilim heyetlerinde okul aile birligi temsil eder. Okul katilim kanunlari geregi, okul aile ve sinif aile birliginin veli isteklerini okul makamlarinda temsil etme haklari yoktur. Okul ve sinif aile birligi baskanlari veli isteklerini kanuni yollarin disinda da dile getirebilirler, ancak okul adina konusamazlar. Okulla ilgilenen makamlar öteden beri sinif ve okul aile birliginden seçilen temsilcileri, bunlar ayni zamanda velilerin isteklerini dile getiren konusmacilar olduklari için, dogrudan dogruya dinlerler. Veli temsilcileri bu sekilde etkili olduklari taktirde ve sadece heyetin kararlarini savunabilecekleri için önemli bir sorumluluk tasirlar. Örnegin hiç bir okul aile birligi baskani görevini kullanarak, kendi düsüncesini velilerin arzusu olarak gösteremez. 11
Eyalet bazindaki veli katilimi Veliler, okullarla ilgili genel konularda eyalet bazinda katilim gösterebilirler. Bakanliktaki bu katilim herkesçe taninan veli dernekleri tarafindan saglanir. Eyalet bazinda, veli derneklerinden fikir alinan, geneli ve bütünlügü ilgilendiren okul meseleleri, okul katilim kanunlarina göre öncelikle sunlardir: müfredat programin hazirlanmasi okulun teskilatinin ve yapisinin degistirilmesi staj, sinav ve tayin yönetmeligi okul denemeleri okul insaati için talimatlar ders araç gereçlerinin seçimindeki talimatlar okul yönetmeligi okul ve is yerindeki egitimde uyumun saglanilmasi Asagida belirtilen dernekler eyalet bazinda, maarifçiligin planlamasinda yer alirlar (derneklerin su anki dernek baskanlarinin adlari ve adresleri): Elternrat Hauptschulen Nordrhein-Westfalen e.v. Eichenstr. 9a 47665 Sonsbeck Telefon: 02838/2869 Telefax: 02838/910864 Elternrat Realschule Nordrhein Westfalen e.v. Dasnöckel 31 42329 Wuppertal Telefon: 0202/730840 Telefax: 0202/730840 Elternverein Nordrhein-Westfalen e.v. Schinkelstraße 70 45136 Essen Telefon: 0201/268326 Gemeinnützige Gesellschaft Gesamtschule e.v. Landesverband NRW Huckarder Straße 12 44147 Dortmund Telefon: 0231/148011 Telefax: 0231/147942 Katholische Elternschaft Deutschlands (KED) Landesverband Nordrhein-Westfalen Breul 23 48143 Münster Telefon: 0251/495404 Telefax: 0251/495-6075 LAG Gemeinsam Leben-Gemeinsam Lernen NRW e.v Tiefe Straße 50 44145 Dortmund Telefon: 0231/7281011 Telefax: 0231/810041 Landeselternrat der Gesamtschulen in NW e-v- Geschäftsstelle Eichengrund 15 33106 Paderborn Telefon: 05254/957186 Telefax: 05254/957186 Landeselternschaft der Gymnasien in Nordrhein-Westfalen e.v.geschäftsstelle Karlstr. 14 40210 Düsseldorf Telefon: 0211/1711883 Telefax: 0211/1752527 Landeselternschaft der Realschulen in NRW e.v. Landeselternschaft Grundschulen NW e.v. 12
Landeselternschaft der Realschulen in NRW e.v. Zur Löckerheide 25 42489 Wülfrath Telefon: 02058/6225 Telefax: 02058/6225 Landeselternschaft Grundschulen NW e.v. Geschäftsstellef Althoffweg 7 33378 Rheda-Wiedenbrück Telefon: 05242/403318 Telefax: 05242/403319 LERNEN FÖRDERN - Landesverband zur Förderung Lernbehinderter NW e.v. Postfach 1324 32327 Espelkamp Telefon: 05772/4259 Telefax: 05772/29698 Progressiver Eltern-und Erzieherverband NW e.v.(pev) Hohenstaufenallee 1 45888 Gelsenkirchen Telefon: 0209/204558 Telefax: 0209/1479079 Okuldaki veli temsilcileri çalismalari için bu veli derneklerinden ek bilgiler alabilirler (bak 48 Abs. 2 Allgemeine Schulordnung). Gönüllülük ve esitlik esaslarina dayanarak bu dernekler okuldaki katilim görevleri için destek verilebilmektedir (bak 47 Abs.7 Allgemeine Schulordnung). Sehir veya Belediyenin Okul Aile Birligi Okul katilim kanunu, sehir veya belediyeye bagli okul aile birliklerini tanimaz. Okulla ilgilenen makamlar dogrudan okul toplantisinin kararlarini uygulatan, sonuçlari,dilekçeleri ve önerileri gerekli yerlere ileten ve okulu temsil eden okul idaresini muhatap alir. Öte yandan, okul katilim kanunu, degisik okullarin okul aile birligi baskanlarinin ortak taleplerini, okulla ilgilenen makamlara sunma imkanini saglar. Sehir ve belediye aile birlikleri eyaletimizin bir çok yerinde basariyla çalismaktadir. Bu kurumlar, okul disinda ortak taleplerin dile getirilip, temsil edilmesi için iyi bir olanak saglar. Bu vesile ile genel okul yönetmeliginin 35.paragrafini hatirlatmakta fayda vardir, çünkü buna göre (Allgemeine Schulordnung 35) okulun tüm heyet üyelerinin tarafsiz olmalari gerekir. Bu tabii ki okul aile birligi baskanlari için de geçerlidir. 13
Katilim ile ilgili diger bilgiler Heyetlerdeki tüm üyelerin-özellikle de okul toplantisinin temsilcilerininokul katilim kanunu ile ek kararnamelerini bilmeleri halinde, okul katilimi daha iyi isleyecektir. Okul idaresi Milli Egitim Bakanligindan gelen kanun, kararname,genelge veya resmi yazilar gibi önemli bilgileri velilere göstermelidir. Okul idaresi ve ögretmenler konuyla ilgili bilgileri verirler. Konuyla ilgili genis kapsamli bilgi kaynagi ise Bereinigte Amtliche Sammlung der Schulvorschriften des Landes Nordrhein Westfalen dir (BASS). Bu kaynak tüm okul kanunlarini-okul katilim kanununu ve ona bagli olan uygulamalari ayni zamanda da genel okul yönetmeligini içerir. Bu yönetmelik koleksiyonu her okulda mevcuttur. Okul ayrica kanun metinlerini ve diger bilgi veren kaynaklari bulma konusunda da yardimci olur. Asagida, okul katilimiyla ilgili sorulara cevap veren bazi materyel/brosür adlari verilmistir. Bunlar Ritterbach Verlag, Rudolf-Diesel-Straße, 50226 Frenchen adresinden veya kitapçilardan ismarlanabilir: Schulmitwirkungsgesetz mit Verwaltungsvorschriften, Wahlordnung und Rahmengeschäftsordnung und Schülervertretungserlass (6,50 DM) Allgemeine Schulordnung mit Verwaltungsvorschriften (6,90 DM) Qualität als gemeinsame Aufgabe -Rahmenkonzept Qualitätsentwicklung und Qualitätssicherung schulischer Arbeit (4,50 DM) Schulprogramm-eine Handreichung (4,50 DM) Schulprogramm und Schulentwicklung (4,90 DM) Projekte und Profile: Schulen sind so frei Schulentwicklung 1 (16,50 DM)... und sie bewegt sich doch! Entwicklungskonzept Stärkung der Schule Schulentwicklung 2 (4,90 DM) Bu konu ile daha detayli ilgilenmek isteyenler, okul katilim kanunlarinin hukuk yorumlarini veya okul kanunu ile ilgili el kitapçiklarini inceleyebilirler. Bunlarin bir kismi okullarda mevcuttur ve okunabilir. Bu detayli bilgileri bölgenizdeki kütüphanelerden temin edebileceginiz gibi kitapçilardan da ismarlayabilirsiniz. 14