Aşağıdaki şiiri okuyunuz. Soruları cevaplayınız. OKULUMUZ Her yerden daha güzel, Bizim için burası. Okul, sevgili okul, Neşe, bilgi yuvası. Güzel kitaplar burda, Birçok arkadaş burda, İnsan nasıl sevinmez, Böyle yerde okur da? Rakım ÇALAPALA 1 Her yerden daha güzel olan yer neresiymiş? 2 Okulda neler varmış? 3 Siz okulda kendinizi nasıl hissediyorsunuz? 5
HARF BİLGİSİ Ağzımızın bir hareketiyle çıkan seslere harf denir. Harf, seslerin yazı dilindeki karşılığıdır. Bir dildeki harflerin belirli bir sıraya göre dizilmiş şekline alfabe denir. Türk alfabesinde 21 ünsüz (sessiz), 8 ünlü (sesli) harf vardır. Aşağıdaki trenin harf vagonlarını alfabe sırasına göre tamamlayınız. Ünlü (sesli) harflerin bulunduğu vagonları ile işaretleyiniz. A Z Aşağıdaki ünlü ve ünsüz harflerden sözcükler oluşturunuz. bayrak c... s... u... d... e... ö... f... k... a... j... h... 6
Aşağıdaki şiiri parmak takibi yapmadan okuyunuz. Soruları cevaplayınız. RÜYA Dün gece, Ay dedeye yalvardım, Uçurtmam olsun diye. Sağ olsun beni kırmadı, Yıldızlardan bir kuyruk verdi hediye. Doyasıya uçurdum... Uçurdum... Fakat ne oldu bilmem, Sabahleyin, Birdenbire kayboldu uçurtmam. Her hâlde ipliği kırılmıştır, Söyleyeyim de babama, Sağlam bir ip alsın bana. Bestami YAZGAN 1 Çocuk, ay dedeye niçin yalvarmış? 2 Ay dede çocuğa ne vermiş? 3 Çocuğun uçurtması ne zaman kaybolmuş? 7
HARF BİLGİSİ Aşağıdaki sözcükler kaç harften oluşmuştur? Sayınız. Örnekteki gibi yanlarına yazınız. Ata 3 başarı kalem kitap meslek kütüphane Aşağıdaki sözcükler kaç ünlü (sesli) harften oluşmuştur? Sayınız. Örnekteki gibi altlarına yazınız. askerlik 3 millet ulus özgürlük bayrak Atatürk Verilen harfleri kullanarak üç sözcük oluşturunuz. ç e a k i k ç m l e 1.... 2.... 3.... 1.... 2.... 3.... 8
Aşağıdaki metni parmaklarınızla takip etmeden okuyunuz. Soruları cevaplayınız. FİLİN OBURLUĞU Deve, zürafa, timsah, fil gibi iri hayvanlar arasında bir oburluk yarışması yapıldı. Hayvanlar bahçesi o gün seyircilerle dolmuştu. Yarışmayı hangi hayvan kazandı, biliyor musunuz? Fil. Yarışmayı nasıl kazandığını şöyle anlattı: Yetmiş avuç fıstık, altmış parça şekerleme, yirmi tane elma yedim. Bazı çocuklar bana mendil, kemer gibi şeyler de uzattılar. Ben de inadına yedim. İ. Hakkı SUNAT (Kısaltılmıştır.) 1 Hayvanlar arasında hangi yarışma yapılmış? 2 Oburluk yarışmasına hangi hayvanlar katılmış? 3 Yarışmayı kim kazanmış? 4 Fil, neler yemiş? 9
HECE BİLGİSİ Ağzımızın tek hareketiyle oluşan seslere hece denir. Her ünlü harf bir hecedir. Aşağıdaki sözcükleri örnekteki gibi hecelerine ayırınız. öğretmen... öğ - ret - men marangoz... mühendis... hemşire... itfaiye... doktor... Aşağıdaki sözcükler kaç heceden oluşmuştur? Sayınız. Örnekteki gibi yanlarına yazınız. 3 teneffüs...... oyun gazete harf...... masal... çalışkan... 10
Aşağıdaki şiiri parmak takibi yapmadan okuyunuz. Soruları cevaplayınız. KARDAN ADAM ERİDİ Babam bana dün sabah, Bir kardan adam yaptı. Gözlerine kömürler, Burnuna havuç taktı. Bağırır kardan adam: Aman yavaş oynayın, Soğukta çok durup da Hemen hastalanmayın! Eskiden bir şapka koyduk, Kafasına sonunda. Sımsıcak sevgi dolu, Yüreciği onun da... Gülümsüyor görünce, Onu komşu çocuklar. Sıkı sıkı giyinip, Gelip oynayacaklar. Sonra bakın siz işe, Güneş sıcağıyla tam, Çıkınca orta yere, Eridi kardan adam... Ahmet EFE 1 Kardan adamı kim yapmış? 2 Kardan adamı ne zaman yapmışlar? 3 Kardan adama neler takmışlar? 4 Komşu çocuklar kardan adamı görünce ne yapmışlar? 11
Aşağıdaki sözcüklerin hecelerini örnekteki gibi renkli kalemle çizerek gösteriniz. HECE BİLGİSİ yağmur bulutlar gökyüzü gökkuşağı rüzgârlı sis fırtına karlı Aşağıdaki hecelerin başına uygun heceler getiriniz. Sözcükler oluşturunuz....nıf...ter...lem...tap...kul...sim Aşağıda karışık olarak verilen hecelerden sözcükler oluşturunuz. Kutucuklara yazınız. Türk öy ye kâ ma sal kü hi çe 12
Aşağıdaki metni parmak takibi yapmadan okuyunuz. Soruları yanıtlayınız. CİNGÖZ ALİ Bir gün sınıfta, öğretmen sesli ve sessiz harfleri öğretiyordu. Öğrencilere, karışık olarak soruyordu: Senin adın ne? Sevil. Peki, adının baş harfi S, sesli mi sessiz mi? Sessizdir, öğretmenim. Senin adın? Uğur. Sesli mi, sessiz mi? Seslidir efendim. Sıra köşede oturan Cingöz Ali ye gelmişti. Öğretmen: Sen söyle bakalım Ali, yanındaki arkadaşının adı nedir? Salih, öğretmenim. Sesli mi, sessiz mi? Seslidir, öğretmenim. Oldu mu ya canım, neden sesli olsun? Ali hiç düşünmeden cevap verdi: Hep konuşur da ondan öğretmenim. Öğretmen ve öğrenciler bu karşılığa hep birden güldüler. Ali yine cingözlüğünü göstermişti. Mustafa Şen Şen Okuma 13
1 Öğretmen çocuklara ne öğretiyormuş? 2 Kimlerin adının baş harfi sesliymiş? 3 Salih in adı Ali ye göre neden seslidir? 4 Cingöz kelimesinin anlamı hangi görsele uygundur? İşaretleyiniz. 5 Sizin adınızın ilk harfi sesli mi, sessiz midir? Yazınız. Aşağıdaki sözcükleri hecelerine ayırınız. Hece sayılarını yanlarına yazınız. Sözcük Hecelenişi Hece Sayısı araba a - ra - ba 3 uçak metrobüs tren tank helikopter 14 HECE BİLGİSİ
Aşağıdaki şiiri parmak takibi yapmadan okuyunuz. Soruları cevaplayınız. Tavuklar haykırıyor, Gıdak gıdak, gıt gıdak. Nasıl boyun kırıyor, Şu çapkın horoza bak. KÜMES HAYVANLARI Baba hindi kabarmış, Ne büyüklük, ne gurur. Hep kendini yaz ve kış. Böyle metheder durur. Yine yalpa vurarak, Dolaşıyor ördekler. Su başında durarak, Karşıya yüzecekler. Yaşar Nabi NAYIR 1 Tavuklar nasıl haykırıyormuş? 2 Baba hindi neden kabarmış? 15
3 Ördekler nereye yüzeceklermiş? 4 Sizin en sevdiğiniz hayvanlar nelerdir? 5 Şiire yeni bir ad bulunuz. 6 Aşağıdaki boşluğa şiire uygun bir resim çiziniz. Aşağıdaki sözcükleri hecelerine ayırınız. Uygun görsellerle çizerek eşleştiriniz. ördek tavuk ör-dek HECE BİLGİSİ hindi horoz 16
Aşağıdaki metni parmak takibi yapmadan okuyunuz. Soruları cevaplayınız. MARMELAT Küçük bir kız varmış. O kadar açgözlüymüş ki annesi; yemişleri, tatlıları nereye saklayacağını bilemezmiş. Öğüt vermişler, olmamış; ceza vermişler, olmamış. Onu bir türlü bu kötü huyundan vazgeçirememişler. Bir gün mutfağın rafında bir kutu görmüş. Raf yüksekteymiş. Küçük kız, annesine koşmuş: Ne olur, bana o kutudaki tatlıdan verir misin, demiş. Annesi: Aman kızım, demiş, o kutuda tatlı yok, çok acı bir şey var. Sakın tadayım deme, ağzın yanar. Küçük kız kendi kendine düşünmüş. Hemen kararını vermiş. Bir sandalyenin üstüne çıkmış, kutuyu alıp açmış. İçindekini marmelat sanmış, ekmeğine bolca sürmüş. Kutuyu yerine koyduktan sonra bahçeye koşmuş. Dilimin bir parçasını ısırmış. Ama çiğnemek, yutmak ne mümkün. Birden ağzı kavrulmuş, gözlerinden yaşlar boşanmış. Küçük kızın tatlı sanıp ekmeğine sürdüğü şey, en acı cinsinden biber salçası değil miymiş? Mustafa ŞEN Şen Okuma 17
1 Küçük kızın en kötü huyu neymiş? 2 Küçük kız annesinden ne istemiş? 3 Küçük kız marmelata nasıl ulaşmış? 4 Küçük kızın gözlerinden neden yaşlar boşanmış? 5 Marmelat kelimesinin anlamı hangi görsele uygundur? İşaretleyiniz. HECE BİLGİSİ Aşağıdaki cümleler kaç heceden oluşmuştur? Bulunuz. Okulumu çok seviyorum. Ben bir küçük ceviz ağacıyım. Annem bana çikolatalı kek yaptı. Ben minik kedimin adını Minnoş koydum. 18 9 12 13 10
Aşağıdaki şiiri parmak takibi yapmadan okuyunuz. Soruları cevaplayınız. OYUNCAKÇI AMCA Oyuncakçı amca, Ne çok oyuncakların var. Top, tank, tüfek, tabanca, Gövdem titriyor, Onlara bakınca. Ne olursun oyuncakçı amca, Bundan böyle bizlere, Oyuncak tüfekler yerine, Ak yelkenli bir gemi, Bir de süslü bebekler getir. Unutma e mi? Abdülkadir BULUT 1 Çocuğun gövdesi niçin titriyormuş? 2 Çocuk oyuncakçı amcadan hangi oyuncakları satmasını istiyormuş? 3 Sizin en çok sevdiğiniz oyuncaklarınız nelerdir? 19