Akciğer Kanserinde Güncel Tanı ve Tedavi Yaklaşımı Editör Abdullah İrfan Taştepe Temmuz 2014
Copyright 2014 ISBN : 978-605-5121-12-9 Eser Editör : Akciğer Kanserinde Güncel Tanı ve Tedavi Yaklaşımı : Abdullah İrfan Taştepe Editör İletişim Bilgileri : GÜTF Gazi Hastanesi, Göğüs Cerrahisi AD, Beşevler, Ankara, Türkiye. T.: +90 3122025622 E-Posta: aitastepe@hotmail.com İletişim Sorumlusu Dizgi Düzenleme : Ali Çelik, Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi,Göğüs Cerrahisi Anabilim Dalı, Beşevler, Ankara, Türkiye. GSM: +905304045467 F.: +90 3122025499 E-posta: alicelik78@gmail.com : Ülker Bora Basım Tarihi : Temmuz 2014 Basım/Yayın/ : Derman Tıbbi Yayıncılık, Kartaltepe Mahallesi, Atatürk Bulvarı, Belediye İş Hanı, No: 9/9, Dağıtım/Satış Bala, Ankara, Türkiye. T.: +905303042583, E-posta: info@ jcam.com.tr Bu kitabın her türlü yayın hakkı Derman Tıbbi Yayıncılığa aittir. Yazılı olarak izin alınmadan kaynak gösterilmeden kısmen veya tamamen kopya edilemez; fotokopi, teksir veya diğer yollarla çoğaltılamaz.
Önsöz Mesleğe başladığım 1980 li yıllarda çoğunlukla enfektif patolojiler nedeni ile yaptığımız ameliyatların yerini günümüzde malignite patolojileri, özellikle de akciğer kanseri patolojileri almıştır. 30 yıl öncesi ile kıyaslandığında daha yüksek doğrulukta laboratuar ve radyolojik preoperatif değerlendirmeler yapılabilmektedir. Geçmişte medikal veya cerrahi inoperable olarak değerlendirdiğimiz bir çok hasta bu değerlendirmeler sayesinde artık opere edilebilmektedir. Cerrahi tekniklerdeki ilerlemeler her ne kadar daha yavaş olsa da, bir zamanlar sadece belirli merkezlerde yapılan parankim koruyucu cerrahiler günümüzde yaygın olarak yapılabilmektedir. Son yıllarda akciğer kanserinde cerrahi teknik bakımından en büyük değişim videotorakoskopik cerrahinin rutin yapılmaya başlanması ile olmuştur. Böylece postoperatif hasta konforu anestezi desteği ile daha iyi olabilmektedir. Benzer şekilde, günümüzde daha fazla biyomarker ile yapılan histopatolojik değerlendirmeler sıklıkla yanlış mezotelyoma tanısı alan hastaların ayrımında, yol gösterici olmuştur. Günümüzde uygulanacak olan daha selektif kemoterapi ve/veya uygun doz, kısıtlı alan radyoterapi gelişmeleri ile hastaların yaşam süreleri uzamıştır. Ancak tüm bu iyi gelişmelere rağmen akciğer kanseri tedavisi sonrası ortalama 5 yıllık yaşam Evre 1 tümörlerde dahi %65 in üzerine çıkamamıştır. Bu durum akciğer kanserinde multimodal tedavinin önemini ortaya çıkarmaktadır. Bu kitap, konusunda uzman hekimlerin katkılarıyla hazırlanmış, göğüs cerrahisi ve göğüs hastalıkları hekimlerinin yanı sıra medikal onkolog, radyasyon onkoloğu ve diğer branş hekimleri için akciğer kanseri konusunda yararlanabilecekleri bir kaynak hedeflenerek planlanmıştır. Emeklerini bizlerden esirgemeyen bölüm yazarlarına, yayın evine ve bu kitap fikrinin oluşmasında önayak olan Dr. Orhan Yücel e teşekkür ederiz. Abdullah İrfan Taştepe
Yazar İsim ve Adresleri Abdullah İrfan Taştepe Ahmed Said Çil Özel Müjde Hastanesi, Radyoloji Kliniği, Malatya Ali Çelik Alper Avcı Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Cerrahisi Kliniği, Adana Alper Gündoğan GATA Göğüs Hastalıkları AD. Ankara Celal Buğra Sezen Fatih Hikmet Candaş GATA Haydarpaşa Askeri Hastanesi, Göğüs Cerrahisi Servisi, İstanbul Göktürk Fındık Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göğüs Cerrahisi Kliniği, Ankara Hakan Çermik GATA Patoloji AD. Ankara İbrahim Can Kürkçüoğlu Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Cerrahisi AD. Şanlıurfa İrfan Eser Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Cerrahisi AD. Şanlıurfa İsmail Cüneyt Kurul Mahmut Tokur Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Cerrahisi AD. Kahramanmaraş Metin Alkan Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD. Ankara
Mehmet Furkan Şahin Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göğüs Cerrahisi Kliniği, Ankara Muhammet Sayan Aksaray Devlet Hastanesi, Aksaray Mustafa Arslan Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD. Ankara Mustafa Demiröz Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Cerrahisi AD., Kahramanmaraş Mustafa Yıldırım Özel Medical Park Gaziantep Hastanesi, Tıbbi Onkoloji, Gaziantep Nilgün Yılmaz Demirci Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi EAH, 15. Göğüs Hastalıkları Servisi, Ankara Orhan Yücel GATA Göğüs Cerrahisi AD. Ankara Sezai Çubuk GATA Göğüs Cerrahisi AD. Ankara Serdar Özkan Siirt Devlet Hastanesi, Göğüs Cerrahisi Servisi, Siirt Seyfettin Gümüş GATA Göğüs Hastalıkları AD. Ankara Suat Gezer Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Cerrahisi Kliniği, Adana Şamil Günay Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Cerrahisi A.D. Şanlıurfa Şevki Mustafa Demiröz Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Cerrahisi AD. Kahramanmaraş Şeyda Gündüz Tıbbi Onkoloji, T.C. Sağlık Bakanlığı Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Antalya Şükran Ülger Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Radyasyon Onkolojisi AD. Ankara Yusuf Ünal Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD. Ankara Zeki Yıldırım Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları AD. Anakara
İçindekiler 1 11 14 28 39 49 56 101 107 116 130 139 148 161 166 179 185 189 194 203 213 Akciğer Kanseri Etiyolojisi Akciğer Kanserinde Semptom Bulgu ve Klinik Akciğer Tümörlerinin Sınıflaması Akciğer Kanserinde Tanı ve Evreleme Teknikleri (Fob, Otofloresan Bronkoskopi Ebus, Eus) Akciğer Kanserli Hastalarda Preoperatif Değerlendirme Akciğer Kanserinde 7. TNM Evreleme Sistemi Toraks Cerrahisinde Anestezi Akciğer Kanseri Cerrahisinde Uygulanan İnsizyonlar Akciğer Rezeksiyonları Mediastinal Hastalıklar ve Kanser Evrelemesinde Cerrahi Uygulamalar Akciğer Kanserinde Video Yardımlı Torakoskopik Cerrahi (Vats) ve Robotik Cerrahi Lenf Nodu Diseksiyonu Soliter Pulmoner Nodüle Yaklaşım Pancoast Tümörleri Akciğer Kanseri Tedavisinde Sleeve Rezeksiyonlar Prognoz ve İzlem Senkron ve Metakron Akciğer Kanserleri Akciğer Kanserinde Radyoterapi, İmmunoterapi, Rf Ablasyon, Sbrt, Brakiterapi Akciğer Kanserinde Radyoterapi (Adjuvan, Neoadjuvan) Küçük Hücre Dışı Akciğer Kanserinde Medikal Tedavi Küçük Hücreli Akciğer Kanserinde Cerrahi Tedavi