PROJENİN KURGULANMASI

PROJENİN KURGULANMASI

ARDEB e 2013 de Rekor Sayıda Proje Başvurusu Geldi Türkiye nin akademik alandaki Ar-Ge faaliyetlerini yürüten TÜBİTAK Araştırma Destek Programları Başkanlığı na (ARDEB) önerilen proje sayısı son 2 yılda rekor sayıda arttı. 2013 de bir önceki yıla göre yüzde 26 artış gösteren proje sayısı 7813 e ulaştı.

PROJE Başlangıcı ve sonu olan, Boyutları önceden belirlenmiş bir süre içerisinde yapılacak, Belirli amaç ve hedeflere sahip, Planlanan uygulama adımlarıyla çeşitli çıktıların elde edildiği, Ayni ve nakdi kaynaklarla, Belli bir ekiple yürütülen çalışma.

PROJE KONULARI Tarım öncelikli alanlar içerisinde Bu çerçeveden seçilecek konularda bu dikkate alınabilir 2. Gıda güvenilirliği 4. Yenilebilir enerji teknolojilerinde yeni yaklaşımlar 5. Doğal kaynaklar, çevre korunma (iklim değişikliği)

PROJE KONULARI Bilimsel çerçevede, orijinal/özgün her fikir projeye dönüşebilir. Ancak; Mevcut bilim/teknolojideki eksiklikleri ve/veya problemleri ortaya koyan ve bu eksikliklerin giderilmesi veya problemlerin çözümüne yönelik özgün ve yaratıcı/yenilikçi öneriler sunacak, İlgili bilim/teknoloji alanlarına metodolojik/kavramsal/kuramsal olarak özgün katkıda bulunacak, Projeden nitelikli yayın, patent/tescil vb elde edilebilecek, Genç araştırmacı yetiştirilmesi, Yeni proje üretilmesi, Farklı bilim/teknoloji alanlarında kullanılabilecek sonuçlar vermesi, Toplumsal sorunları çözme, ticarileştirilme, ilgili alanda ülkenin yurtdışına bağımlılığı azaltma ve/veya rekabet gücünü arttırma potansiyeline sahip olması...

PROJE KONULARI Ancak genel olarak; Çok disiplinli, Maliyet etkin, Bilime teorik ve pratik katkıları olan fikirler proje olabilir. Bunun için; 1) Aklınıza gelen fikirleri not edin. Bilgi, deneyim ve kendinize uygun bir proje fikri seçin (en güzel yapabileceğinizi, en merak ettiğiniz). 2) Gerçekten sevdiğiniz, inandığınız bir konuyu seçerek daha kolay motive olabilirsiniz. 3) Proje konusu ve çalışma koşulları birbiriyle uygun olmalı ve belirli bir zamanda tamamlanabilmelidir. Literatürü anlayabilmeniz, rapor yazabilmeniz veya projeyi tamamlayabilmeniz için, seçtiğiniz alanda yeterli bilgiye sahip olduğunuza emin olun 4) Özel malzeme, imkan ya da kaynak ihtiyaçları dikkate alınmalı,

PROJE YAZIMINDA Özgün bir konu İyi ve titiz bir hazırlık [Literatür taraması (Science Direct, Web of Science) ve Nasıl? Kimle? Nerede? Önçalışma?, Süre?, Kaynaklar?, Kaynak alınacak kuruluşun beklentileri?] Sorunun net bir şekilde ortaya konması Son dakika aksiliklerine imkan vermeden, yeterli zaman ayırarak; iyi bir planlama ve proje taslağının yazımı

TÜBİTAK PROJELERİNİN BİLEŞENLERİ

BAŞLIK. Bilgilendirici, kısa, özgün, doğru, tanımlayıcı Aşırı iddialı ve spekülatif olmamalı Gramer ve mantıksal hata içermemeli Litaratürde taranabilen Anahtar sözcükler (key words) içermeli

ÖZET ve ANAHTAR KELİMELER Son derece kısa bir şekilde; Neden? Kısa bir tanıtım ve arka plan? Amaç? Özgün değer? Yaklaşım ve kullanılacak yöntemin ana hatları? Ulaşılmak istenen hedefler ve beklenen çıktıların bilim, teknoloji ve ekonomiye ne tür katkılar sunacağı? Anahtar kelimeler: Başlıkta bulunan kelimelere ek, konuyu olabildiğince tanımlayıcı nitelikte...

TÜBİTAK a Göre Özet 1) Proje başlığı, özeti ve anahtar kelimeler Türkçe ve İngilizce yazılmalıdır. 2) Proje özetleri birer sayfayı geçmemelidir. 3) Özet (summary) projenin soyut bir tanıtımı değil, ana hatları ile önerilen projenin: Amacı, Konunun kısa bir tanıtımı, neden bu konunun seçildiği ve özgün değeri, Kuramsal yaklaşım ve kullanılacak yöntemin ana hatları, Ulaşılmak istenen hedefler ve beklenen çıktıların bilimsel, teknolojik ve sosyo-ekonomik ne tür katkılarda bulunabileceği hususlarında ayrı paragraflar halinde kısa ve net cümlelerle bilgi verici nitelikte olmalıdır. Anahtar Kelimeler ve İngilizce karşılıkları (keywords) uluslararası literatüre uygun bir şekilde seçilerek özet sayfasının sonundaki ilgili bölümde ayrıca belirtilmelidir.

Amaç ve hedefler Amaç Hedef Ulaşmak istenilen sonuç, maksat, Gaye, HEDEF Genel, Uzun vadeye yayılmış (proje süresi) Kısmen soyut bir kavram Yapılması tasarlanan iş, AMAÇ, Net olarak tanımlanmış, Belli bir zaman dilimini kapsayan, Somut bir kavramdır.. Amaç farklı hedeflerden oluşabilir. Hedeflerin toplamıdır...

TÜBİTAK a Göre Amaç ve Hedefler

AMAÇ VE HEDEFLER

AMAÇ

AMAÇ

TÜBİTAK a Göre Literatür Özeti Literatür değerlendirmesi yapılırken ham bir literatür listesi değil, ilgili literatürün özet halinde bir analizi sunulmalıdır. Referanslar http://www.tubitak.gov.tr/ardeb-kaynakca sayfasındaki açıklamalara uygun olarak EK-1 de verilmelidir.

Literatür özeti 7. Literatür özetini yaz 1. Konu veya bilimsel soru? 6. Literatürün sentezi 5. Detaylı okuma ve analiz İyi bir literatür özeti yazmak için 7 adım 4. Referansları toparla 2. Yazım formatını belirle 3. Detaylı literatür taraması

Literatür Özeti Literatür Taraması Proje konu ile ilgili kitap, makale, web sayfası, sözlü görüşme vb. tüm bilgi kaynakları değerlendirilebilir. Kullanılan bilgilerin güncel olmasına dikkate edilmelidir. Konuyla ilgili yapılmış yayınlardan kesinlikle bahsedilmelidir. Konuya ilişkin ülkemizde yapılan çalışmalara (sizin yaptıklarınız dahil) ayrıca önem verilmelidir. Literatürde birbiriyle örtüşen veya zıt olan bilgiler tartışılmalıdır. Proje önerisinde kullanılan (genel bilgi hariç) bilgi/kaynaklarına metin ve kaynakçada yer verilir.

LİTERATÜR ÖZETİ Temel olarak iki farklı amaçla kaynak taraması yapılmalıdır. Bunlar; 1. Proje önerisinde çözülmesi planlanan sorunun/sorunların varlığını göstermek ve 2. Sorunun/sorunların çözümünde kullanılacak doğru yöntemleri belirlemek ve belirlediğini göstermek. Ayrıca sonuç raporunu hazırlarken, raporun tartışma kısmının yazılmasında yine literatür bilgisine ihtiyaç olduğu unutulmamalıdır...

LİTERATÜR ÖZETİ Sorunun Varlığına Yönelik Kaynak Taraması ile; Özgün değer, Konu ve kapsam, Yayın etki (Literatür özeti) bölümlerinin yazımı (projede öne sürdüğümüz hipotez/lerimizin desteklenebilmesi) için olmazsa olmaz... Proje önerisi kapsamında çözülecek sorunun/sorunların güncel olduğu, Mevcut kaynaklarda bu sorunun/sorunların çözümüne yönelik doğru ve yeterli bilginin bulunamadığı gösterilmiş olunur.

LİTERATÜR ÖZETİ Literatür özeti yap-boz bulmacasındaki eksik parçaları bir araya getirir şekilde hazırlanmalıdır. Her bir yapboz parçası mevcut literatürde var olan bilgi parçasına karşılık gelir. Literatür özeti alt bölümlere veya paragraflara ayrılmalıdır Yapbozu ne kadar eksiksiz tamamlarsak genel manzarayı o kadar ortaya koyabiliriz... Proje önerisinde verdiğiniz sorunlarla ilgili yapılmış yayınlardan kesinlikle bahsedilmelidir. Projemizi değerlendiren kişilerin bizler gibi bir araştırmacı olduğu unutulmamalıdır.

LİTERATÜR ÖZETİ Detaylı ve güncel bir Literatür özeti/literatür taraması; Proje konusuna hakim olduğumuzun, Proje konu ve kapsamının, yönteminin ve iş paketleri ve proje ekibinin vb doğru belirlediğinin ve dolayısıyla... Projenin Özgün olduğunun da kanıtıdır. Literatür Özeti kesinlikle Ham Literatür Listesi halinde olmamalıdır...

LİTERATÜR ÖZETİ Ham Literatür Listesi Yayınların özetlendiği, bir araya getirilmemiş, tartışılmamış, bütünlük arz etmeyen literatür özetidir. Ham literatür listesi proje iade sebeplerinden bir tanesidir. Yukarıda bahsedildiği çerçevede özellikle özgün değer, yaygın etki vb konularda değerlendiricinin zihninde bir fikir oluşturmaz. Proje önerisi hakkında olumsuz kanaate neden olur. Ham literatür listesi karma karışık bir oda gibidir.

LİTERATÜR ÖZETİ Ham Literatür Listesi Ancak bunun dahi bakış açısına göre değişebileceğini unutmayalım!

Literatür Özeti Ham Literatür Listesi

LİTERATÜR ÖZETİ Ham Literatür Listesi (yabancı otlarla biyolojik mücadele) Zengin, 2013. Herbisit kullanımının çevreyi kirletmesi, insan sağlığına olumsuz etkide bulunması, yabancı otlarda dayanıklılığın ortaya çıkması gibi olumsuz etkilerinden dolayı son yıllarda yabancı otlarla biyolojik kontrol yöntemi oldukça önem kazanmıştır. Julien (1984) yabancı otlarla biyolojik mücadelede salım yapılan dış kökenli etmenlerin %98 inin yani 178 türün böceklerden oluştuğunu bildirmektedir. Kitiş (2011) ise organik tarımda yabancı otları kontrol altına alabilecek biyolojik etmenlerin kullanıldığı bilinmektedir. Ancak organik tarımda başarılı bir yabancı ot kontrolü elde etmek entegre mücadeleyi önermektedir. Demir ve ark. (2004) yabancı otlarla en uygun mücadele yöntemini belirlemek amacıyla 2001 yılında Ceylanpınar ve 2002 yılında Diyarbakır da bir çalışma yürütmüştür. Denemede trifluralin, imazethapyr (çıkıs öncesi ve çıkıs sonrası), linuron, terbutryn, cyanazin herbisitleri ve çapa uygulaması otlu kontrol ile karşılaştırılarak verim, verim unsurları ve nodülasyon üzerine etkileri incelenmiştir. Ceylanpınar da Amaranthus albus, Polygonum bellardii, Lactuca serriola, Vicia cracca ve Hordeum spp.; Diyarbakır da ise Anagallis arvensis ve Cichorium intybus un deneme parsellerinde baskın yabancı ot türleri oldukları belirlenmiştir. Anonim (2013) Sünenin doğal düşmanlarının; yumurta parazitoitleri, yumurta predatörleri, erginlerin iç ve dış parazitoitleri, ergin veya nimflerin predatörleri ve hastalık yapan etmenler olduğunu bildirmiştir. Ayrıca kuşlardan keklik türleri, serçe, güvercin ile leyleklerde nimf ve ergin predatörü olduğunu belirtmiştir.

LİTERATÜR ÖZETİ Doğru yöntem/yöntemlerin belirlenmesi için de literatür taraması... Proje önerisinde sorunu ortaya koymak ve tanımlamak yetmez! Sorunun çözümünde kullanacağını yöntemleri de doğru belirlediğinizi göstermeniz gerekir. Doğru/güncel literatür ile desteklenmemiş Materyal ve Yöntem ne kadar uzun/detaylı olursa olsun yetersizdir! Taradığımız bilgi kaynaklarındaki yöntem kısımları ve (varsa) yazarların yöntemle ilgili önerileri dikkate alınmalıdır. Kullanacağımız standart yöntemlerle ilgili olarak da literatür verilmelidir.

LİTERATÜR ÖZETİ Doğru yöntem/yöntemlerin belirlenmesi için de literatür taraması... Bu amaçla, petri kaplarının kapaklarına zamkla bir parça kurutma kâğıdı kösesinden yapıştırılmış ve bir mikropipet yardımıyla uçucu yağlar bu kâğıt parçası üzerine damlatılmıştır. Daha sonra petri kapakları hemen kapatılmış ve parafilm ile sıkıca sarılmıştır (Önen, 2003). Çimlenme ve fide çıkış testlerinde yapılan günlük sayımlar kullanılarak ortalama çimlenme zamanı ve ortalama çıkış zamanı değerleri belirlenmiştir. Ayrıca tohum çimlenmesi üzerine olumsuz etkisi belirlenen polimerlerde bu etkinin nedenlerinin belirlenmesi amacıyla, Moore (1985) e göre TTC (2,3,5 triphenyl tetrazolium chloride) testi...... polimerin olumsuz etkisini ortadan kaldırmak için tohumlar, 0.1 M KH2PO4 tuzu (Ilbi, 1998) ile ön çimlendirme (priming) işlemine tabi tutulmuştur (15 0C sıcaklıkta 2 gün). Ön çimlendirme sonrası yapılan kaplama işleminde de tohumlar çimlendirme ve çıkış testlerine alınmıştır (ISTA, 2009). İstatistiksel yönteme de kaynak ver (SPSS, 2005)

LİTERATÜR ÖZETİ Diğer Bazı Hususlar... Literatür özeti hazırlarken verdiğiniz kaynakların sayısından daha çok niteliği önemli, Elde edilmemiş ve okunmamış bir kaynağa yer verilmemeli, Kullanılan bütün kaynakların listesi verilmeli, Yabancı kaynaklarda benzer konuların çalışılması sizin projenin değerini kaybettirmez. Önemli olan araştırma konusunun güncel olması ve ülkemize bilimde ve teknolojide avantaj sağlamasıdır. Kaynak bilgileri verirken genel cümleler yerine ilgili kaynakta verilen sonuçlar sunulmalıdır.

KONU VE KAPSAM KONU 1. Konuşmada, yazıda, eserde ele alınan düşünce, olay veya durum, mevzu, 2. Ele alınan, üzerinde konuşulan ya da yazı yazılan düşünce, sorun, durum ya da olay, 3. Bir yapıta temel olan duygu, düşünce, durum, yargı, olay. KAPSAM 1. Sınırları içine başka konuları veya anlamları alma durumu 2. Bir şeyin içinde bulunan. 3. Konuşma ya da yazıda sunulan düşünce, bilgi ve görüşlerin bütünü. 4. Bir öğretim programında üzerinde durulması ya da işlenilmesi istenilen etkinlikler, üniteler ve konular.

Konu, Kapsam ve Literatür Özeti Formu incelerseniz bizden istenen ikisinin aynı başlık altında olduğunu göreceksiniz Konu, Kapsam ve Literatür Özeti... Buda literatür özetinin önemini daha da arttıran bir husus Aslında siz buna başlığı ve amacı da katın derim

Konu ve Kapsam Proje önerisinde ele alınan konunun kapsamı ve sınırları, Projenin araştırma sorusu/problemi açık bir şekilde ortaya konulmalı, İlgili bilim/teknoloji alan(lar)ındaki literatür taraması ve değerlendirilmesi yapılarak proje konusunun literatürdeki önemi, Arka planı, Bugün gelinen durum, Yaşanan sorunlar, Eksiklikler, Doldurulması gereken boşluklar vb. hususlar açık ve net bir şekilde ortaya konulmalıdır.

SORU & CEVAP

TEŞEKKÜR EDERİM Prof. Dr. Salih AYDEMİR Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü 07.04.2014/09.04.2014 salihaydemir@harran.edu.tr