1. E İşletmesi nin 201. yılına ait B Malına ait stok bilgileri aşağıdaki gibidir: Tarih Açıklama GİREN ÇIKAN KALAN Miktar Fiyat Tutar Miktar Fiyat Tutar Miktar Fiyat Tutar 01 Ocak Alış 60 25.- 1.500.- 60 25.- 1.500.- 12 Ocak Alış 40 20.- 800,- 60 40 25.- 20.- 1.500.- 800.- 21 Şubat Satış 60 25.- 1.500.- 35 20.- 700.- 65 5 20.- 100.- 22 Mayıs Alış 20 25.- 500.- 35 20 20.- 25.- 700.- 500.- 15 Ekim Satış 35 20.- 700.- 15 25.- 125.- 40 5 25.- 125.- 23 Aralık Alış 25 24.- 600.- 15 25 25.- 24.- 125.- 600.- 29 Aralık Satış 5 25.- 125.- 10 25.- 250.- 25 24.- 600.- 31 Aralık Dönemsonu 145 3.400.- 115 2.675.- (STMM) 30 725.- (DSMM) İstenen: a) E İşletmesi nin çeşitli tarihlerdeki satılan malların maliyetleri ile dönemsonu mal mevcudunu İlkgiren - İlkçıkar ( FIFO) yöntemine göre hesaplayınız. b) E İşletmesi nin %20 kâr oranına göre çalıştığını varsayarak; 15.10.201. tarihindeki peşin mal satış kaydını yapınız. (KDV Oranı %10) Satış Fiyatı = (Malın Maliyeti + Kâr) x (1+ KDV Oranı) [825 + (825x0,2)] x 1.10 = 1089.- Mal Satış Kaydı 100 Kasa Hesabı 1.089,- 600 Yurtiçi Satışlar H. 990,- 391 Hesaplanan KDV H. 99,- Satılan Malın Maliyet Kaydı 621 STMM Hesabı 825,- 153 Ticari Mallar Hesabı 825,-
2. E İşletmesi nin şüpheli alacaklarla ilgili bilgileri şöyledir (31.12.2012): 654 Karşılık Giderleri Hesabı 32.000.- (8.000+6.400+17.600) 129 Şüpheli Ticari Alacaklar Hesabı 32.000,- Hesap Adı Borç Alacak B.Kalanı A.Kalanı 128 Şüpheli Ticari Alacaklar Hesabı 40.000,- 40.000,- 129 Şüpheli Ticari Alacak Karşılığı Hesabı 32.000,- 32.000,- 2013 hesap dönemi içinde, E İşletmesi, yukarıda bilgileri yer alan şüpheli alacağının 10.000.-TL lik kısmını tahsil etmiş, 8.000,-TL lik kısmı için aciz belgesi almış, kalanın (22.000,-) ise değersiz hale geldiğini öğrenmiştir. İstenen: Gerekli tüm kayıtları yapınız. Şüpheli Ticari Alacağın Tahsili 100 Kasa Hesabı 10.000,- 128 Şüpheli Ticari Alacaklar Hesabı 10.000,- Şüpheli Ticari Alacağın Tahsil Edilen Kısmına Düşen Karşılığın İptali 40.000 32.000 10.000 x x = 10.000 32.000/40.000 = 8.000,- 129 Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı H. 8.000,- 644 Konusu Kalmayan Karşılıklar H. 8.000,- Aciz belgesi alan alacaklı herhangi bir kayıt yapmaz. Şüpheli Ticari Alacağın Değersiz Hale Gelmesi 40.000 32.000 22.000 x x = 22.000 32.000/40.000 = 17.600,- 1. Yol 129 Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı Hesabı 17.600,- 681 Önceki Dönem Gider ve Zararları Hesabı 4.400,- 128 Şüpheli Ticari Alacaklar Hesabı 22.000,- 2. Yol 681 Önceki Dönem Gider ve Zararları Hesabı 22.000,- 128 Şüpheli Ticari Alacaklar Hesabı 22.000,- 129 Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı H. 17.600,- 644 Konusu Kalmayan Karşılıklar H. 17.600,-
128 Şüpheli Ticari Alacaklar 10.000 8.000 22.000 10.000 22.000 40.000 32.000 129 Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı 8.000 8.000 6.400 17.600 17.600 25.600 32.000 3. E İşletmesi nin, biri 20.000,-TL, diğeri 60.000,-TL olan iki senetsiz alacağı 2012 yılı içinde dava konusu yapılmış ve 31.12.2012 tarihinde bu alacaklar için toplam 60.000,-TL karşılık ayrılmıştır. Mahkemesi, 16.06.2013 tarihinde 20.000,-TL lik alacağın muhatabı hakkında gaiplik kararı vermiştir. Ayrıca, E İşletmesi 25.06.2013 tarihinde 60.000,-TL lik alacaktan Mahkemesi nde sulh yoluyla vazgeçmiştir. İstenen: Sadece 16.06.2013 ile 25.06.2013 tarihindeki kayıtları yapınız. Alacağın Şüpheli Hale Gelmesi 128 Şüpheli Ticari Alacaklar Hesabı 80.000,- 120 Alıc ılar Hesabı 80.000,- Alıcı A 20.000,- Alıcı B 60.000,- Şüpheli Hale Gelen Alacağa Karşılık Ayırma 654 Karşılık Giderleri Hesabı 60.000.- (15.000+45.000) 129 Şüpheli Ticari Alacaklar Hesabı 60.000,- 128 Şüpheli Ticari Alacaklar 20.000 60.000 20.000 60.000 80.000 80.000 129 Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı 15.000 15.000 45.000 45.000 60.000 60.000
20.000 TL.lik alacağın değersiz hale gelme kaydı (15.06.2012): 1. Yol 129 Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı Hesabı 15.000,- 681 Önceki Dönem Gider ve Zararları Hesabı 5.000,- 2. Yol 128 Şüpheli Ticari Alacaklar Hesabı 20.000,- 681 Önceki Dönem Gider ve Zararları Hesabı 20.000,- 128 Şüpheli Ticari Alacaklar Hesabı 20.000,- 129 Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı H. 15.000,- 644 Konusu Kalmayan Karşılıklar H. 15.000,- 60.000 TL.lik alacağın değersiz hale gelme kaydı (25.06.2012): 1. Yol 129 Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı Hesabı 45.000,- 681 Önceki Dönem Gider ve Zararları Hesabı 15.000,- 128 Şüpheli Ticari Alacaklar Hesabı 60.000,- 2. Yol 681 Önceki Dönem Gider ve Zararları Hesabı 60.000,- 128 Şüpheli Ticari Alacaklar Hesabı 60.000,- 129 Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı H. 45.000,- 644 Konusu Kalmayan Karşılıklar H. 45.000,-
4. E İşletmesi (anonim şirket) nin stoklarına ait bilgilerin 31.12.2012 tarihli genel geçici sağlamadaki görünümü aşağıdaki gibidir. Hesap Adı Borç Alacak Borç Kalanı Alacak Kalanı 153 Ticari Mallar Hesabı 9.000.- 6.300.- 2.700.- 300 Kg x 30,-TL 210 Kg x 30,-TL 90 Kg x 30,-TL 621 STMM Hesabı 6.090.- 90.- 6.000.- 203 Kg x 30,-TL 3 Kg x 30,-TL 200 Kg x 30,-TL 600 Yurtiçi Satışlar Hesabı 12.180-12.180.- 203 Kg x 60,-TL 203 Kg x 60,-TL 610Satıştan İadeler Hesabı 180.- 180.- 3 Kg x 60,-TL 3 Kg x 60,-TL İşletme, dönem sonunda depoda 75 Kg lık malın kaldığını tespit etmiştir. Fark, fireden kaynaklanmıştır. Kanuni fire oranı %5, katma değer vergisi oranı ise %8 dir. İstenen: Gerekli kaydı yapınız. Gerçekleşen Fire: 90kg 75kg = 15kg 30,- TL = 450,- TL Kanuni fire tutarı: 200kg 0,05 = 10kg = 10 kg 30,- TL = 300,- TL (6.000 0,05) Fark (Kanunen Kabul Edilmeyen Fire) Kanunen Kabul Edilmeyen Firenin KDV si (150,- 0,08) = 150,- TL = 12,- TL 621 STMM Hesabı 300,- 689 Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar Hesabı 162,- (Bu gider Kanunen Kabul Edilmeyen Bir Giderdir) 153 Ticari Mallar Hesabı 450,- 391 Hesaplanan KDV Hesabı 12,-
5. E İşletmesi nin 31.12.2012 tarihi itibariyle cüzdanındaki alacak senetlerinin dökümü şöyledir: Ciro yoluyla alınan bonolar 68.000,-TL, alınan vadeli çek 10.000,-TL, ciro yoluyla alınan poliçe 20.000,- TL, alınan hatır bonosu 16.000,-TL ve protesto ettirilen bonolar 5.000,-TL, A Bankası na tahsil için verilen 35.000,-TL lik bono. Senetlerin tümünün vadesi 10.06.2013 tür. İstenen: 31.12.2012 tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası iskonto oranını % 12,5 kabul ederek 31.12.2012 tarihindeki reeskont ile 2013 yılındaki reeskont iptal kaydını yapınız. TD = İD * 36000/ [36000+(Gün*İskOranı)] Gün= 31.12.2012 10.06.2013 = 5ay(5*30)+10=160 TD = 123.000*36000 / [36.000+(160*12,5)] = 116.526 (Yaklaşık) Reeskont = İD TD = 123.000 116.526 = 6.474 31.12.2012 (Reeskont Gider Kaydı) 657 Reeskont Faiz Giderleri Hesabı 6.474,- 122 Alacak Senetleri Reeskontu 6.474,- 01.01.2013 (Reeskont İptali Kaydı) 122 Alacak Senetleri Reeskontu 6.474,- 647 Reeskont Faiz Gelirleri Hesabı 6.474,- 6. E İşletmesi nin 31.12.2012 tarihi itibariyle cüzdanında 11.000 EUR luk bonosu, 3.000 EUR luk vadeli çeki ve 4.000 EUR luk da poliçesi bulunmaktadır. Senetlerin tümünün vadesi 20.07.2013 tür. Bu senetler ilk alındığında 1 EUR = 1.85 TL iken, 31.12.2012 tarihinde 1 EUR = 1.90 TL dir. İstenen: 31.12.2012 tarihinde iskonto oranını (LIBOR) % 7.5 kabul ederek reeskont ile kur farkı kaydını yapınız. Gün: 31.12.2012 20.07.2013 = 6ay (5*30)+20 = 200 gün TD = 15.000 * 36.000 / [36.000 + (200*7,5)] = 14.400,- EUR Reeskont = İD TD = 15.000 14.400 = 600 EUR = 600 * 1,90 = 1.140,- TL Kur Farkı = 1,90 1,85 = 0,05 18.000 * 0,05 = 900,- 31.12.2012 (Reeskont Gider Kaydı) 657 Reeskont Faiz Giderleri Hesabı 1.140,- 122 Alacak Senetleri Reeskontu 1.140,- 31.12.2012 (Kur Farkı Kaydı) 121 Alacak Senetleri Hesabı 900,- 645 Kambiyo Kârları Hesabı 900,- veya 601 Yurtdışı Satışlar Hesabı
7. E. İşletmesi (anonim şirketi) 05.12.2012 tarihinde alış bedeli 240,-TL olan hisse senetlerinden geçici yatırım amacıyla 6000 adet satın almış ve bedelini peşin ödemiştir. E İşletmesi, 15.12.2012 tarihinde hisse senetlerinin 5000 adedini %25 kârla satmış; kalanları ise 31.12.2012 tarihinde borsa rayicine göre değerleyecektir. Son 4 günlük hisse başına borsa rayiçleri şöyledir: 31.12.2012: 220,-TL, 30.12.2012: İşlem yok 29.12.2012: 210,-TL, 28.12.2012: 180,-TL İstenenler: a) E İşletmesi nin 15.12.2012 ve de 31.12.2012 tarihindeki kayıtlarını yapınız. b) Kalan hisse senetlerinin tümü 2013 yılı içinde her birinin 230,-TL den peşin satıldığını varsayarak gerekli kayıtları yapınız. 05.12.2012 Tarihli Hisse Senedi Alış Kaydı 110 Hisse Senetleri Hesabı 1.440.000,- (6000 adet * 240,-) 100 Kasa Hesabı 1.440.000,- 15.12.2012 Tarihli Hisse Senedi Satış Kaydı 100 Kasa Hesabı 1.500.000,- 110 Hisse Senetleri Hesabı 1.200.000,- (5000 adet * 240,-) 646 Menkul Kıymet Satış Kârları H. 300.000,- (1.200.000*,025) 31.12.2012 Tarihli Hisse Senedi Değerleme Kaydı Değer Düşüklüğü (240 210) = 30,-/ adet 1000 adet için toplam değer düşüklüğü = 30.000 (30*1000 adet) 654 Karşılık Giderleri Hesabı 30.000,- 119 Menkul Kıymet Değer Düşüklüğü Hesabı 30.000,- 2013 Yılı İçinde Kalan Hisse Senetlerinin Tümünün Satışı 100 Kasa Hesabı 230.000,- 656 Menkul Kıymet Satış Zararları H. 10.000,- (240-230)*1000 adet 110 Hisse Senetleri Hesabı 240.000,- (1000 adet * 240)
8. E İşletmesi (anonim şirket), uzun vadeli yatırım amacıyla, kayıtlı sermayesi 1.000.000.-TL olan D İşletmesi (anonim şirket) nin hisse senetlerinin 200.000,-TL lik kısmını 03.05.2012 tarihinde almak için taahhütte bulunmuş ve taahhüdünü 31.05.2012 tarihinde peşin ödeyerek yerine getirmiştir. E İşletmesi, 10.01.2013 tarihinde D İşletmesi (anonim şirket) nden 5.000,-TL kar payını peşin olarak tahsil etmiştir. İstenenler: a. Hisse senedi alım kayıtlarını yapınız. b. 10.01.2013 tarihindeki kar payı tahsil kaydını yapınız. Cevap a: Ortaklık Oranı: 200.000 / 1.000.000 = 0,20 (%20) Satın Alma Taahhüt Kaydı (03.05.2012) 242 İştirakler Hesabı 200.000,- 243 İştiraklere Sermaye Taahhütleri Hesabı 200.000,- Satın Alma Taahhüdünün Yerine Getirilmesinin Kaydı (31.05.2012) 243 İştiraklere Sermaye Taahhütleri Hesabı 200.000,- 100 Kasa Hesabı 200.000,- Cevap b: Kâr Payı Tahsil Kaydı (10.01.2013) 100 Kasa Hesabı 5.000,- 640 İştiraklerden Temettü Gelirleri Hesabı 5.000,- 9. E İşletmesi, stoklarında bulunan ve %10 dan daha fazla değer kaybeden 20.000,-TL lik ticari malı için 31.12.2012 tarihinde 16.000,- TL lik emsal bedel tespit etmiş ve ilgili karşılığı ayırmıştır. E İşletmesi, 10.03.2013 tarihinde söz konusu malların yarısını 17.700,- TL (KDV %18) ye peşin satmıştır. a. Değer düşme ile karşılık ayırma kayıtlarını yapınız. b. 10.03.2013 tarihindeki satışla ilgili kayıtları yapınız. Cevap a: Değer Düşüklüğünün Tespit Edilmesi (31.12.2012) 157 Diğer Stoklar Hesabı 20.000,- 157.10 Değeri Düşen Mallar 153 Ticari Mallar Hesabı 20.000,- Değer Düşüklüğü İçin Karşılık Ayrılması (31.12.2012) Muhtemel Zarar = Maliyet Bedeli Emsal Bedeli = 20.000 16.000 = 4.000,- 654 Karşılık Giderleri Hesabı 4.000,- 158 Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı Hesabı 4.000,- Cevap b: Değeri Düşen Malların Yarısının Satışı (10.03.2013) 100 Kasa Hesabı 17.700,- 600 Yurtiçi Satışlar Hesabı 15.000,- 391 Hesaplanan KDV Hesabı 2.700,- 623 Diğer Satışların Maliyeti Hesabı 10.000,- 157 Diğer Stoklar Hesabı 10.000,- 158 Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı Hesabı 2.000,- 644 Konusu Kalmayan Karşılıklar Hesabı 2.000,- 158 Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı Hesabı 2.000,- 623 Diğer Satışların Maliyeti Hesabı 8.000,- 157 Diğer Stoklar Hesabı 10.000,-
10. E İşletmesi 12.09.2012 tarihinde 118.000,-TL (KDV %18) ye ikinci el bir kamyonet satın almıştır. Kamyonetin faydalı ömrü 5 yıl olup amortisman ayırma yöntemi azalan bakiyeler yöntemidir. E İşletmesi, kârlılık politikası gereği 2012 ve 2013 yıllarında taşıta amortisman ayırmamıştır. İstenenler: c. Kamyonete ait amortisman tablosunu hazırlayınız. d. Sadece son yılın amortisman ayırma kaydını yapınız. e. a seçeneğindeki verilerden yararlanarak, söz konusu taşıtın 2014 yılı içinde (03.01.2014) 59.000,-TL(KDV %18) ye peşin olarak satılması halinde oluşacak kâr ya da zararı hesaplayarak kaydını yapınız. Amortisman Oranı (Azalan Bakiyeler) = 2 x (1 / Faydalı Ömür) = 2 x (1/5) = 0,40 Cevap a: Yıllar Kayıtlı Değer Oran Amortisman Tutarı Gerçekte Kalan Değer Kalan Değer (Her Yıl Ayrılırsa) 2012 100.000 0,40-100.000,- 60.000,- 2013 100.000 0,40-100.000,- 36.000,- 2014 100.000 0,40 14.400,- 85.600,- 21.600,- 2015 100.000 0,40 8.640,- 76.960,- 12.960,- 2016 100.000 0,40 12.960,- 64.000,- - Cevap b: Son Yılın Amortisman Kaydı (31.12.2016) Genel Yönetim Giderleri Hesabı 12.960,- 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabı 12.960,- 257.10 Kamyonet Amortismanı Cevap c: Kamyonetin Satış Kaydı (03.01.2014) 100 Kasa Hesabı 59.000,- 689 Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar Hesabı 50.000,- 391 Hesaplanan KDV Hesabı 9.000,- 254 Taşıtlar Hesabı 100.000,- Kamyonetin Satış Kaydı (03.01.2014) 2012 ve 2013 te amortisman ayrılmış olsaydı: 100 Kasa Hesabı 59.000,- 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabı 64.000,- 391 Hesaplanan KDV Hesabı 9.000,- 254 Taşıtlar Hesabı 100.000,- 679 Diğer Olağandışı Gelir ve Kârlar Hesabı 14.000,-
11. E İşletmesi, 12.11.2012 tarihinde 5.900,- TL (KDV %18) ye yeni bir makine almış ve kullanmaya başlamıştır. Yeni alınan makinenin faydalı ömrü 5 yıldır. Bu makine için 2010 yılında ayrılmış 2.300,-TL lik yenileme fonunu bulunmaktadır. İstenenler: a. Amortisman ayırma yönteminin normal yöntem olduğunu varsayarak fon itfa kayıtlarını yapınız. b. Amortisman ayırma yönteminin azalan yöntem olduğunu varsayarak fon itfa kayıtlarını yapınız. 549 Özel Fonlar Hesabı (2012) 1.000,- 2.300,- (2010) (2012) 1.300,- 253 Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabı (2012) 5.000,- Cevap a Amortisman Tutarı (Her Yıl Eşit) = 5.000 / 5 yıl = 1.000,- 1.Yılın Amortisman Kaydı (31.12.2012) 549 Özel Fonlar Hesabı 1.000,- 549.10 Yenileme Fonu 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabı 1.000,- Amortisman Yoluyla Kapatılamayan Yenileme Fonunun Gelire Dönüştürülmesi (31.12.2012) 549 Özel Fonlar Hesabı 1.300,- 549.10 Yenileme Fonu 671 Önceki Dönem Gelir ve Kârları Hesabı 1.300,- 2 5.Yılın Amortisman Kaydı (31.12.2013-14-15-16) Genel Yönetim Giderleri Hesabı 1000,- 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabı 1.000,- Cevap b Amortisman Tutarı Yıllar Kayıtlı Değer Oran Amortisman Tutarı Kalan Değer 2012 5.000 0,40 2.000 3.000 2013 5.000 0,40 1.200 1.800 2014 5.000 0,40 720 1080 2015 5.000 0,40 432 648 2016 5.000 0,40 648-549 Özel Fonlar Hesabı (2012) 2.000,- 2.300,- (2010) (2012) 300,- 1.Yılın Amortisman Kaydı (31.12.2012) 549 Özel Fonlar Hesabı 2.000,- 549.10 Yenileme Fonu 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabı 2.000,- Amortisman Yoluyla Kapatılamayan Yenileme Fonunun Gelire Dönüştürülmesi (31.12.2012) 549 Özel Fonlar Hesabı 300,- 549.10 Yenileme Fonu 671 Önceki Dönem Gelir ve Kârları Hesabı 300,-
12. E İşletmesi, 2010 yılı içinde 9.440,-TL (KDV %18) ye satın aldığı bir makineye, 2012 yılında 7.080,-TL (KDV %18) ye değer artırıcı gider yapmıştır. Makinenin faydalı ömrü 4 yıl, amortisman ayırma yöntemi ise azalan bakiyelerdir. İstenenler: a. Değer artırıcı giderin kapasite arttırdığını varsayarak amortisman tablosunu hazırlayınız. b. Değer artırıcı giderin kullanım ömrünü uzattığını varsayarak amortisman tablosunu hazırlayınız. Cevap a: Kapasite Arttırıcı Özellikteki Değer Arttırıcı Giderin Amortisman Tablosu Yıllar Kayıtlı Değer Oran Amortisman Tutarı Kalan Değer 2012 6.000,- 0,50 (2 1/4yıl) 3.000,- 3.000,- 2013 6.000,- 0,50 3.000,- - Cevap b: Kullanım Ömrünü Uzatıcı Özellikteki Değer Arttırıcı Giderin Amortisman Tablosu Yıllar Kayıtlı Değer Oran Amortisman Tutarı Kalan Değer 2012 6.000,- 0,50 (2 1/4yıl) 3.000,- 3.000,- 2013 6.000,- 0,50 1.500,- 1.500,- 2014 6.000,- 0,50 750,- 750,- 2015 6.000,- 0,50 750,- - 13. E işletmesi, 15.09.2008 tarihinde 354.000,-TL (%18 KDV) ye ikinci el (kullanılmış) bir minibüs satın almış, 03.07.2009 tarihinde bu minibüse 70.800,-TL (%18 KDV) lik bir değer artırıcı gider yapmıştır. Yapılan bu gider minibüsün kapasitesini artırmıştır. Minibüsün faydalı ömrü 5 yıl olup amortisman ayırma yöntemi azalan bakiyelerdir. İşletme kârlılık politikası gereği 2009 ve 2012 yıllarında minibüse ve kapasite arttırıcı gidere amortisman ayırmamıştır. İstenen: Sadece kapasite artıcı gidere ilişkin amortisman tablosunu hazırlayınız. Yıllar Kayıtlı Değer Oran Amortisman Tutarı Gerçekte Kalan Değer Kalan Değer (Her Yıl Ayrılırsa) 2009 60.000,- 0,40 (2 1/5yıl) - 60.000,- 36.000,- 2010 60.000,- 0,40 14.400,- 45.600,- 21.600,- 2011 60.000,- 0,40 8.640,- 36.960,- 12.960,- 2012 60.000,- 0,40-36.960,- (24.000+12.960) -
14. T İşletmesi, 300 Banka Kredileri Hesabının envanteri sürecinde aşağıdaki bilgilere ulaşmıştır: a. E Bankası na olan kredi borcunun kendi kayıtlarında 80.000,-TL olduğunu, hesap özetinde ise aynı borcun 75.000,-TL olduğunu tespit etmiştir. Farkın dönem içinde çek ciro edilerek ödenen kredi borcunun işletme kayıtlarında yer almamasından kaynaklandığı anlaşılmıştır. b. A Bankasına olan 50.000,-TL lik kredi borcuna %10 faiz + %5 banka ve sigorta muamele vergisi (BSMV) tahakkuk ettiği tespit edilmiştir. Cevap a: 300 Banka Kredileri Hesabı 5.000,- 300.00 E Bankası 101 Alınan Çekler Hesabı 5.000,- 101.10 Cüzdandaki Çekler Cevap b: Faiz = 50.000 0,10 = 5.000,- BSMV = 5.000,- 0,05 = 250,- 660 Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri Hesabı 5.250,- 300 Banka Kredileri Hesabı 5.250,- 300.10 A Bankası 15. E İşletmesi, 320 Satıcılar Hesabı nın envanteri sürecinde aşağıdaki bilgilere ulaşmıştır: a. Satıcı A ya olan borcunun kendi kayıtlarında 3.000,-TL, satıcının kayıtlarında ise 3.200,-TL olduğunu tespit etmiş; farkın satıcı A ya çek keşide edilerek ödenen 200,-TL lik borcun İşletme kayıtlarında mükerrer (iki kere) kaydedilmesinden kaynaklandığı tespit edilmiştir. b. Satıcı C den anlaşma şartları çerçevesinde 1.000,-TL + %18 KDV tutarında kasa iskontosu almıştır. Cevap a: Hatalı (Mükerrer) Kayıt 320 Satıcılar Hesabı 200,- 320.00 Satıcı A 103 Verilen Çekler ve Emirleri H. 200,- Düzeltme Kaydı 103 Verilen Çekler ve Emirleri H. 200,- Cevap b: 320 Satıcılar Hesabı 200,- 320.00 Satıcı A 320 Satıcılar Hesabı 1.180,- 320.10 Satıcı C 153 Ticari Mallar Hesabı 1.000,- 391 Hesaplanan KDV Hesabı 180,-
16. E İşletmesi nin 2012 yılı faaliyet döneminde 321 Borç Senetleri Hesabı ile ilgili işlemleri aşağıdaki gibi gerçekleşmiştir. Senet Türü Düzenlenen Ödenen Kalan İmzalanan Bonolar 2.000,-TL 600,-TL 1.400,-TL Verilen Vadeli Çekler 500,-TL 300,-TL 200,-TL Kabul Edilen Poliçeler 4.000,-TL 1.000,-TL 3.000,-TL Senetlerin tümünün vadesini 10.04.2013, senet üzerindeki faiz oranını %15, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nın 2012 yılı avans işlemleri için ilan ettiği faiz oranı ise %17,75 dir. İstenen: E İşletmesinin 31.12.2012 tarihindeki reeskont ile 2013 yılındaki reeskont iptal kaydını yapınız. Gün = 31.12.2012 10.04.2013 = (3ay 30 gün) + 10 gün = 100 gün 31.12.2012 Tarihindeki Reeskont Kaydı 322 Borç Senetleri Reeskontu Hesabı (-) 160,- 647 Reeskont Faiz Gelirleri H. 160,- 01.01.2013 Tarihindeki Reeskont İptal Kaydı 657 Reeskont Faiz Giderleri Hesabı 160,- 322 Borç Senetleri Reeskontu H. 160,-
17. E İşletmesinin 31.12.2012 tarihinde yabancı paralı borç senetleri ile ilgili bilgiler aşağıdaki gibidir: 10.000 USD.lık imzalanan bono 14.000 USD.lık kabul edilen poliçe 3.000 USD.lık düzenlenen vadeli çek Borç senetlerinin tümü 1 USD = 1,90 TL kurundan kayda alınmış olup, tümünün vadesi 20.07.2013 tür. 31.12.2012 tarihindeki iskonto oranı (LIBOR) %7,5 döviz alış kuru ise 1.95 TL dir. İstenen: E İşletmesinin 31.12.2012 tarihindeki reeskont ile kur farkı kaydını yapınız. Gün = 31.12.2012 20.07.2013 = (6ay 30 gün) + 20 gün = 200 gün 31.12.2012 Tarihindeki Reeskont Kaydı 322 Borç Senetleri Reeskontu Hesabı (-) 1.872,- 647 Reeskont Faiz Gelirleri H. 1.872,- Kur Artışı = (1,95 TL 1,90 TL) 27.000$ = 1.350 TL 31.12.2012 Tarihindeki Kur Artış Kaydı 153 Ticari Mallar Hesabı veya 656 Kambiyo Zararları H. 1.350,- 321 Borç Senetleri Hesabı 1.350,- 321 Borç Senetleri Hesabı 51.300,- 1.350,- 52.650,- (1,95 27.000$) 322 Borç Senetleri Reeskontu Hesabı (-) 1.872,- Vadeli Çekle Birlikte Tasarruf Değer = 52.650 1.872 = 50.778,- [(23.040$ 1,95) + (3.000$ 1,95)]
18. E İşletmesi (anonim şirket), 01.10.2012 tarihinde uzun vadeli kaynak sağlamak amacıyla, itibari değeri 1.000,-TL, faiz oranı %30, vadesi 5 yıl olan 4000 adet tahvil çıkarmış ve bu tahvillerin her birini D İşletmesine 01.11.2012 tarihinde 970,-TL ye peşin satmıştır. Tahvillerin 1. faiz ödeme dönemi: 01.11.2012-31.10.2013 tarihleri arasıdır. İşletme, 10.11.2013 tarihinde tahvil faizlerinin kupon bedellerinden %10 gelir vergisi keserek kalanı peşin olarak ödemiştir. İstenenler: E İşletmesinin; a) 01.11.2012 tarihli tahvil satış kaydını yapınız: Toplam İhraç Farkı (5 yıl 12= 60 aylık) = 4.000.000 3.880.000 = 120.000,- olduğuna göre 1 aylık ihraç farkı = 120.000/60ay = 2.000,- 2012 Hesap dönemine ait ihraç farkı (2 aylık) = 2 2.000,- = 4.000,- 2013, 2014, 2015, 2016, 2017 (58 aylık) = 58 2.000,- = 116.000,- 100 Kasa Hesabı 3.880.000,- (970,- 4000 adet) 308 Menkul Kıymetler İhraç Farkı Hesabı 4.000,- 408 Menkul Kıymetler İhraç Farkı Hesabı 116.000,- 405 Çıkarılmış Tahviller Hesabı 4.000.000,- (1.000,- 4000 adet) b) 31.12.2012 tarihli faiz tahakkuk kaydını yapınız. 661 Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (780/797Fin.Gid.) 200.000,- 304 Tahvil Anapara Borç Taksit ve Faizleri Hesabı 200.000,- c) 31.12.2012 tarihli ihraç farkı itfa (gidere dönüştürme) kaydını yapınız. 661 Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (780/797Fin.Gid.) 4.000,- 308 Menkul Kıymetler İhraç Farkı Hesabı 4.000,- d) 31.12.2012 tarihli ihraç farkı vade ayarlama kaydı yapınız (31.12.2013 te itfa edilecek -gidere dönüştürülecek- 12 aylık ihraç farkı için) 308 Menkul Kıymetler İhraç Farkı Hesabı 24.000,- 408 Menkul Kıymetler İhraç Farkı Hesabı 24.000,- e) 31.10.2013 tarihli faiz tahakkuk kaydını yapınız. 661 Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (780/797Fin.Gid.) 1.000.000,- 304 Tahvil Anapara Borç Taksit ve Faizleri Hesabı 1.000.000,- f) 10.11.2013 tarihli faiz ödeme kaydını yapınız. Brüt Faiz = 1.200.000,- GV (%10) = (120.000,-) Net Ödenecek Faiz = 1.080.000,- 304 Tahvil Anapara Borç Taksit ve Faizleri Hesabı 1.200.000,- 100 Kasa Hesabı 1.080.000,- 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı 120.000,- 360.10 Gelir Vergisi
İstenenler: D İşletmesinin; a) 01.11.2012 tarihli tahvil alış kaydını yapınız: 111 Özel Kesim Tahvil Senet ve Bonoları Hesabı 3.880.000,- 100 sa Hesabı 3.880.000,- b) 31.12.2012 tarihli faiz tahakkuk kaydını yapınız. 181 Gelir Tahakkukları Hesabı 200.000,- 642 Faiz Gelirleri Hesabı 200.000,- c) 31.10.2013 tarihli kupon gönderme kaydını yapınız. 108 Diğer Hazır Değerler Hesabı 1.200.000,- 108.00 Kuponlar 181 Gelir Tahakkukları Hesabı 200.000,- 642 iz Gelirleri Hesabı 1.000.000,- d) 10.11.2013 tarihli faiz tahsil kaydını yapınız. Brüt Faiz = 1.200.000,- GV (%10) = (120.000,-) Net Tahsil Edilecek Faiz = 1.080.000,- 100 Kasa Hesabı 1.080.000,- 193 Peşin Ödenen Vergi ve Fonlar Hesabı 120.000,- 193.10 Gelir Vergisi 108 Diğer Hazır Değerler Hesabı 1.200.000,- 108.00 Kuponlar
19. E İşletmesi (anonim şirket), 15.05.2013 tarihinde sermayesini 5.000.000,-TL artırmak için itibari değeri 1.000,-TL olan 5000 adet hisse senedi çıkarmıştır. Her bir hisse senedini 25.05.2013 tarihinde 1.250,-TL den olmak üzere tamamını peşin olarak satma konusunda D işletmesiyle anlaşmış ve D işletmesi 26.05.2013 tarihinde taahhüdünü peşin olarak ödeyerek %30 oranında E işletmesine ortak olmuştur. İstenenler: E İşletmesinin; a) 15.05.2013 tarihli sermaye taahhüt kaydını yapınız. 501 Ödenmemiş Sermaye Hesabı (-) 5.000.000,- (1.000,- 5000 adet) 500 Sermaye Hesabı 5.000.000,- b) 26.05.2013 tarihli sermaye taahhüdünün yerine getirilmesi kaydını yapınız. 100 Kasa Hesabı 6.250.000,- (1.250,- 5000 adet) 501 Ödenmemiş Sermaye Hesabı (-) 5.000.000,- (1.000,- 5000 adet) 520 Hisse Senedi İhraç Primleri Hesabı 1.250.000,- İstenenler: D İşletmesinin; a) 25.05.2013 tarihli sermaye taahhüt kaydını yapınız. 242 İştirakler Hesabı 6.250.000,- (1.250,- 5000 adet) 243 İştiraklere Sermaye Taahhütleri Hesabı 6.250.000,- b) 26.05.2013 tarihli sermaye taahhüdünü yerine getirme -ödeme- kaydını yapınız. 243 İştiraklere Sermaye Taahhütleri Hesabı 6.250.000,- 100 Kasa Hesabı 6.250.000,-
20. E İşletmesi (anonim şirket), sermaye artırımı amacıyla çıkardığı 2.000,-TL itibari değerli 3500 adet hisse senedini almayı taahhüt eden F İşletmesinin taahhüdünü yerine getirmemesi gerekçesiyle - hisse senetlerini iptal etmiştir. Bunun yerine çıkarılan, aynı itibari değerli, 3500 adet hisse senedinin her biri 2.750,-TL den olmak üzere tamamı yeni ortağa peşin olarak satılmıştır. İstenen: Hisse senetlerini çıkarma (Sermaye Taahhüt) ve satış kayıtlarını yapınız. Hisse senetlerini çıkarma (sermaye taahhüt) kaydı 501 Ödenmemiş Sermaye Hesabı (-) 7.000.000,- (2.000,- 3500 adet) 500 Sermaye Hesabı 7.000.000,- Hisse senetlerinin satış kaydı 100 Kasa Hesabı 9.625.000,- (2.750,- 3500 adet) 501 Ödenmemiş Sermaye Hesabı (-) 7.000.000,- (2.000,- 3500 adet) 521 Hisse Senedi İptal Kârları Hesabı 2.625.000,- (2.750 2.000) 3500 adet 21. E İşletmesi nin 23.04.2012 tarihinde senetli borçlarının 55.000,-TL si, senetsiz borçlarının 65.000,-TL si alacaklı D İşletmesi tarafından sulh yoluyla bağışlanmıştır. E işletmesi ortaya çıkan kârı Özel Fonlar Hesabı na almaya karar vermiştir. E, İşletmesi, 2012 yılında 60.000,-TL kâr, 2013 yılında 90.000,-TL zarar, 2014 yılında 25.000,-TL zarar beyan etmiştir. İstenenler: a) E İşletmesi nin bağışlanan borç kaydını yapınız. 320 Satıcılar Hesabı 65.000,- 321 Borç Senetleri Hesabı 55.000,- 549 Özel Fonlar Hesabı 120.000,- 549.10 Bağışlanan Borçlar Karşılığı b) D İşletmesi nin vazgeçtiği alacak için değersiz hale gelme kaydını yapınız. 689 Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar Hesabı 120.000,- 120 Alıcılar Hesabı 65.000,- 121 Alacak Senetleri Hesabı 55.000,- c) E İşletmesi nin bağışlanan borçları ile ilgili itfa kayıtlarını yıllar itibariyle yapınız. ( E, İşletmesi, 2012 yılında 60.000,-TL kâr, 2013 yılında 90.000,-TL zarar, 2014 yılında 25.000,-TL zarar beyan etmiştir.) 549 Özel Fonlar Hesabı (BBK) 90.000,- (2013) 120.000,- (2012) 25.000,- (2014) 5.000,- (2015) 31.12.2012 Tarihinde Yapılması Gereken Kayıt yoktur. 31.12.2013 Tarihinde Yapılması Gereken Kayıt 549 Özel Fonlar Hesabı 90.000,- 549.10 Bağışlanan Borçlar Karşılığı 591 Dönem Net Zararı Hesabı (-) 90.000,- 31.12.2014 Tarihinde Yapılması Gereken Kayıt 549 Özel Fonlar Hesabı 25.000,- 549.10 Bağışlanan Borçlar Karşılığı 591 Dönem Net Zararı Hesabı (-) 25.000,- 31.12.2015 Tarihinde Yapılması Gereken Kayıt 549 Özel Fonlar Hesabı 5.000,- 549.10 Bağışlanan Borçlar Karşılığı 671 Önceki Dönem Gelir ve Kârları Hesabı 5.000,-