ZÜCDER- Züccaciyeciler Derneği TÜRK EXİMBANK BİLGİ NOTU Hazırlayan: Murat TAŞOĞLU
TÜ RK EXİ MBANK AMAÇ: İhracatın Geliştirilmesi, İhraç Ürünlerinin Geliştirilmesi, İhracatta Pazar Payı Artışı, İhracatçılarımıza Rekabet Gücü Kazandırmak, İhracatçılarımıza Güvence Sağlamak. Ortak Hükümler (Mal İhracı) İhracatçı, imalatçı/ihracatçı ve ihracata yönelik mal üreten imalatçılar kredi kullanabilir. Türk menşeli malların, serbest dövizle, kesin olarak ihracı taahhüdü karşılığı kredi kullanılır. Krediler Teşvik Mevzuatı gereğince vergi, resim ve harç istisnasından yararlanırlar (Döviz Kazandırıcı işlemlerde VRHİB aranır). FOB ihracat taahhüdünün % 100 ü kredilendirilir. Türk Eximbank Faaliyetleri a. İHRACAT KREDİLERİ b. ULUSLARARASI KREDİLER c. SİGORTA İŞLEMLERİ 1
a. İHRACAT KREDİLERİ Kısa Vadeli Krediler, Orta Uzun Vadeli Krediler, Döviz Kazandırıcı Hizmetler Kapsamındaki Krediler. Kısa Vadeli Krediler Reeskont Kredisi, Sevk Sonrası Reeskont Kredisi, İhracata Hazırlık Kredisi, Sevk Öncesi İhracat Kredisi, Katılım Bankaları Sevk Öncesi İhracat Kredisi. Reeskont Kredisi Kredinin Amacı Nedir? Firmaların ihracata/döviz kazandırıcı hizmet ihracına hazırlık aşamasındaki finansman ihtiyaçlarını karşılamaktır. Krediden Kimler Yararlanabilir? Dış Ticaret Sermaye Şirketleri (DTSŞ), Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDTŞ), imalatçı-ihracatçı, ihracatçı veya ihracata yönelik mal üreten (sadece nihai üreticiler) imalatçı vasfını haiz firmalar ve döviz kazandırıcı hizmet ihracı yapan firmalardan Bankamız ve TCMB değerlendirmeleri sonucu uygun bulunanlar yararlanır. Kredi Nasıl Kullandırılır? Kredi, başvurunun uygun bulunması durumunda; uygulama esaslarında belirtilen teminatların tesisi, belgelerin teslimi ve TCMB onayını takiben kullandırılır. 2
Ne Tür Teminatlar Kabul Edilmektedir? Kredinin geri ödenmeme riskine karşılık aşağıdaki teminatlardan birisi alınır; Kredi borçlusu firma tarafından keşide edilmiş ve Bankamız nezdinde gayri nakdi limiti olan bankalardan/faktoring şirketlerinden birinin avalini/cirosu veya Kredi Garanti Fonu nun avalini taşıyan bono Kredi borçlusu firma tarafından kullandırılacak kredi tutarında keşide edilmiş bono ile birlikte bono tutarından az olmayacak şekilde Bankamız nezdinde gayri nakdi limiti olan ticari bankalar tarafından düzenlenmiş devredilebilir dövizi natık kesin teminat Mektubu Kredi taahhüdünün yerine getirilmemesi riskine karşılık aşağıdaki teminat alınır; Bono bedeli üzerinden 0-120 gün arası vadeli kredilerde %1,5 oranında, 121-240 gün arası vadeli kredilerde %2,75 oranında, 241-360 gün arası vadeli kredilerde % 3 oranında hesaplanacak tutarda nakit blokaj veya avalli bono veya banka teminat mektubu (DTSŞ Hariç) Ayrıca TL kredilerde DTSŞ firmaları hariç, talep edilen TL kredinin %15 i tutarında firma tercihine bağlı olarak aşağıdakilerden ek teminatlardan birisi alınır; Kredi borçlusu firma tarafından keşide edilen ve Bankamız nezdinde gayrinakdi limiti olan bankalardan/ KGF dan birinin avalini taşıyan 2. Bono Teminat Mektubu Nakit blokaj Asli teminata ilave olarak, her bir kredi kullandırımında aşağıdakiler alınır; Kredi tutarından az olmamak üzere düzenlenmiş Genel Kredi Sözleşmesi (Noter Tasdikli veya Bankamız Huzurunda imzalanabilir) ve Firma Taahhütnamesi (Noter Tasdikli veya Bankamız Huzurunda imzalanabilir), Bono bedeli üzerinden 0-120 gün arası vadeli kredilerde %1,5 oranında, 121-240 gün arası vadeli kredilerde %2,75 oranında, 241-360 gün arası vadeli kredilerde %3,00 oranında hesaplanacak tutarda düzenlenmiş emre muharrer senet (Sadece DTSŞ için) Firma Limiti Ne Kadardır? Program kapsamında firma limiti döviz ve Türk Lirası kredilerin toplamı olmak üzere azami 250 Milyon ABD Doları dır (DTSŞ hariç). Dış Ticaret Sermaye Şirketleri için firma limiti 300 Milyon ABD Doları dır. Firma limitlerinin, en fazla %60'ı 121-240 gün vadeli kredi kullanımlarına tahsis edilmiştir. 3
Firma limiti TCMB İhracat Reeskont Kredisi Uygulama Talimatı kapsamında uygulanan Sevk Sonrası Reeskont Kredisi işlemlerini de kapsayacak şekilde geçerlidir. TCMB tarafından belirlenen bu limitte yapılacak değişiklikler ayrıca duyurulacaktır. Türk Lirası olarak kullandırılacak kredilerin üst limiti firma limitini aşmayacak şekilde bankamızca belirlenir. Kredi İşlem Alt Limiti Ne Kadardır? Program kapsamında en az 100.000 ABD Doları ya da karşılığı TL tutarında işlem limiti uygulanacak olup, kredi başvurusu 100.000 ABD Doları ya da başvuru tarihi itibariyle karşılığı TL nin altında kalan başvurular değerlendirilmeye alınmayacaktır. KOBİ statüsüne haiz firmalar için işlem alt limiti en az 50.000,-ABD Doları dır. Döviz Cinsi Nedir? Kredi TL ya da Döviz olarak kullandırılabilir. Döviz kredilerinde USD ve EURO döviz cinsleri üzerinden işlem yapılmaktadır. Kredinin Vadesi Nedir? Program kapsamında vadesine azami 240 gün kalan bonolar iskonto edilecektir. Ayrıca yalnızca döviz kredilerinde program limiti içinde kalacak şekilde azami 50 milyon ABD Doları tutarına kadar, 240 günü aşan kısmı Bankamız kaynaklarından karşılanmak üzere vadesine 360 gün kalmış bonolar da iskonto edilebilecektir. Bono Nasıl Düzenlenir? Onay formunu alan firmalar kredi kullandırımından önce Türk Eximbank tarafından belirlenecek döviz cinsi ve tutar üzerinden Türk Eximbank lehine Bankamız nezdinde gayri nakdi limiti olan ticari bankalardan/faktoring şirketlerinden birinin avalini/cirosunu taşıyan ya da KGF tarafından keşidecisi için aval verilmiş bonoyu veya kredi kullandırımından önce Türk Eximbank tarafından belirlenecek döviz cinsi ve tutar üzerinden Bankamız nezdinde gayri nakdi limiti olan ticari bankalar tarafından düzenlenmiş devredilebilir dövizi natık kesin Teminat Mektubu ile birlikte kredi borçlusu firma tarafından aynı döviz cinsi ve tutar üzerinden keşide edilmiş avalsiz bonoyu Türk Eximbank a ileteceklerdir. Düzenlenen bonolarda imzaları bulunan firma ve banka/faktoring şirketi/ KGF yetkililerinin isim ve kaşelerinin de yer alması gerekmektedir. Aval verilmiş bonolarda veya teminat mektubunda yer alan banka/faktoring şirketi/kgf yetkililerinin imza sirkülerleri ve yetki belgeleri de bono ile birlikte bankamıza iletilecektir. 4
Bono Tutarı Nedir? TL kredilerde bono tutarı başvuru tarihindeki TCMB Döviz Alış Kurundan hesaplanır. Ancak, iskontoya esas bono tutarı ve ihracat taahhüt tutarı kullandırımdan önce TCMB Döviz Alış Kuru esas alınarak Türk Eximbank tarafından yeniden belirlenir ve kesinleşen tutar firmaya bildirilir. İhracat/Döviz Kazandırıcı Hizmet Tahhüdü Nedir? Kullanılan kredilerde kredi kullandırım tarihinden itibaren 24 ay içinde gerçekleştirilmek üzere, döviz üzerinden düzenlenecek bono tutarında mal/döviz kazandırıcı hizmet ihracı taahhüdü doğar. Ancak, döviz kazandırıcı hizmetlerin finansmanı için VRHİB (Vergi Resim Harç İstisnası Belgesi) kapsamında kullandırılan kredilerde, hizmet ihracı taahhüdünün belge süresi içinde gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Taahhüt Nasıl Kapatılır? Mal ihracatı için kullanılan kredilerde gerçekleştirilen ihracata ait belgelerle Bankamıza başvuruda bulunularak taahhüt kapatılır. Döviz kazandırıcı hizmetler için kullanılan kredilerde, kredi eğer VRHİB kapsamında kullanılmış ise taahhüt kapatma işlemi için firma tarafından TCMB ye başvuru yapılır. Taahhüt kapama işlemi Merkez Bankası şubesi tarafından yapıldıktan sonra Bankamıza bildirilir. Döviz kazandırıcı hizmetler için kullanılan kredi belgesiz kullanılmış ise taahhüt kapatma işlemi Bankamız tarafından sonuçlandırılır. Taahhüde Saydırılmayacak İşlemler Nelerdir? Türk Eximbank Ülke Kredileri/ Garanti Programları kapsamındaki işlemler ile daha önce diğer ihracat kredi programları kapsamında taahhüde saydırılmış işlemler taahhüt hesabının kapatılmasında kullanılamaz. Taahhüdün Yerine Getirilmemesi Halinde Uygulanacak Müeyyideler Nelerdir? Taahhüdün kısmen veya tamamen yerine getirilmemesi halinde FirmaTaahhütnamesi nde yer alan müeyyideler uygulanır. 5
Kredinin Vadesinde Geri Ödenmemesi Halinde Uygulanacak Müeyyideler Nelerdir? Kredinin kısmen ya da tamamen ödenmemesi halinde Firma Taahhütnamesi nde yer alan müeyyideler uygulanır. Sevk Öncesi İhracat Kredileri Krediden Kimler Yararlanır? Sevk Öncesi ihracat Kredileri; Dış Ticaret Sermaye Şirketleri hariç, imalatçı-ihracatçı, ihracatçı ve ihracata yönelik mal üreten imalatçı firmalara, Serbest Bölgelerde faaliyet ruhsatı alan İmalatçı-İhracatçı,İhracata yönelik mal üreten imalatçı firmalar ile KKTC de yerleşik İmalatçı-İhracatçı, İhracatçı, İhracata yönelik mal üreten imalatçı firmalara kullandırılır. Kredi Tipleri Nelerdir? Sevk Öncesi TL İhracat Kredisi Sevk Öncesi TL Yatırımda Öncelikli Bölgeler İhracat Kredisi, Sevk Öncesi Döviz İhracat Kredisi, Serbest Bölgeler Sevk Öncesi Döviz İhracat Kredisi - KKTC Sevk Öncesi TL İhracat Kredisi Banka Limiti/Firma Limiti Nedir? Krediye aracılık eden bankalara Türk Eximbank tarafından limit tahsis edilir. Bu limit kapsamında firma limiti 25.000.000 ABD Dolarıdır. (KKTC de yerleşik firmalara 5.000.000 TL dir.) Faiz Oranı ve Firmaya maliyeti nedir? Faiz oranı, talep edilen kredinin vadesine, kredi riskine, sigortalılık durumuna göre değişir. Aracı banka komisyonu TL kredilerde azami 1 puan,döviz kredisinde azami 0,5 puandır. Türk Eximbank a Kısa Vadeli İhracat Kredisi Sigortası yaptıran firmalar, Sevk Öncesi İhracat Kredileri kullandıklarında faiz indiriminden yararlanırlar. 6
Ne Tür Teminatlar Kabul Edilir? Kredinin teminatı aracı bankalardır. Kredinin vadesi Nedir? Kredi vadesi; TL kredilerde azami 360 gün, Döviz kredilerde ise azami 720 gündür. İhracata Hazırlık Kredileri Krediden Kimler Yararlanır? Dış Ticaret Sermaye Şirketleri (DTSŞ), Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDTŞ) hariç; İmalatçı-İhracatçı İhracatçı İhracata yönelik mal üreten imalatçı Firmalar krediden faydalanırlar. Kredinin Vadesi Nedir? Kredi vadesi; TL kredilerde azami 360 gün, Döviz kredilerde ise azami 720 gündür. Firma Limiti Nedir? Firma limiti, döviz ve Türk Lirası kredilerinin toplamı olmak üzere azami 25 milyon ABD Doları dır. 7
Ne Tür Teminatlar Kabul Edilmektedir? Türk Eximbank tarafından uygun bulunan kredi başvurusu için; kredinin anapara, faiz ve taahhüt riski toplamının % 100'ü oranında, Banka teminat mektubu Kredi Garanti Fonu Kefaleti Devlet İç ve Dış Borçlanma Senetleri talep edilir. Kredi Taahhüdü Nedir? Nasıl Kapatılır? Kredinin FOB ihracat taahhüdünün, kredinin orijinal vadesi içerisinde yapılan ihracatlarla kapatılması esastır. Dış Ticaret Şirketleri İhracat Kredisi (DTŞ) İhracatçılarımızın Bankamızdan direkt olarak kredi kullanmalarına imkan sağlayan Dış Ticaret Şirketleri Kısa Vadeli İhracat Kredisi ile Dış Ticaret Sermaye Şirketleri (DTSŞ) ve Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDTŞ) nin ihracata hazırlık dönemi finansman ihtiyaçlarının uygun vade ve maliyet ile karşılanması, böylece ihracat performanslarının artışının teşvik edilmesi amaçlanmaktadır. Kredi, Türk Lirası ve döviz cinsinden, Türk Eximbank Genel Müdürlüğü, Ankara Bölge Müdürlüğü ve İzmir Şubesi tarafından doğrudan kullandırılmaktadır. KOBİ İhracata Hazırlık Kredileri Krediden Kimler Yararlanır? Küçük ve Orta Boy İşletme tanımına giren; İmalatçı-İhracatçı İhracatçı İhracata yönelik mal üreten imalatçı Firmalar krediden faydalanırlar. Kredinin Vadesi Nedir? Kredi vadesi; TL kredilerde azami 540 gün, Döviz kredilerde ise azami 720 gün, 8
Firma Limiti Nedir? Firma limiti, döviz ve Türk Lirası kredilerinin toplamı olmak üzere azami 5 milyon ABD Doları dır. Ne Tür Teminatlar Kabul Edilmektedir? Türk Eximbank tarafından uygun bulunan kredi başvurusu için; kredinin anapara, faiz ve taahhüt riski toplamının % 100'ü oranında, Banka teminat mektubu Kredi Garanti Fonu Kefaleti Devlet İç ve Dış Borçlanma Senetleri talep edilir. Kredi Taahhüdü Nedir? Nasıl Kapatılır? Kredinin FOB ihracat taahhüdünün, kredinin orijinal vadesi içerisinde yapılan ihracatlarla kapatılması esastır. Sevk Sonrası Reeskont Kredisi Sevk Sonrası Reeskont Kredisi (SSRK) nedir? Vadeli ihracat alacaklarını temlik almak suretiyle kredilendirilmesi işlemidir. Ne tür alacaklar iskonto edilmektedir? Vadeli, herhangi bir ödeme aracına bağlanmamış, akreditif, mal mukabili veya vesaik mukabili ihracat alacakları kredilendirilebilmektedir. Kredinin faiz oranı nedir? 0-120 gün vadeli işlemlerde LIBOR/EURIBOR+0,50 121-240 gün vadeli işlemlerde LIBOR/EURIBOR+0,75 241-360 gün vadeli işlemlerde LIBOR/EURIBOR+1,50 9
Kredinin Vadesi Nedir? Azami vade 360 gündür. Krediden Kimler Yararlanır? İhracatçı, İmalatçı ihracatçı İhracata yönelik mal üreten imalatçı Kredinin teminatı nedir? Sigorta kapsamında gerçekleştirilen işlemler için: Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigorta Poliçesi Yurtiçi banka garantileri kapsamında gerçekleştirilen işlemler için: Yurtiçi banka tarafından verilen teyit/aval *Bankamız sigorta poliçesi kapsamına alınan ihracat alacaklarından, yapılan inceleme ve değerlendirme neticesinde kredilendirilmeye uygun bulunanlar kredilendirilebilir. Sigorta kapsamına alınan fakat kredilendirilmeye uygun bulunmayan alacaklar bu programa kabul edilmez. İhracata Dönük Üretim Finansman Kredisi Kredinin amacı nedir? Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş. (Türk Eximbank) ile Uluslararası Ticaret Finansmanı İslami Kurumu (International Islamic Trade Finance Corporation-ITFC) arasında imzalanan 1430/TF3/TU/0017 no'lu anlaşma (Two Step Murabaha Agreement) çerçevesinde; imalatçı-ihracatçı veya ihracata yönelik mal üreten imalatçı vasfını haiz firmalarımızın Türkiye'de üretilecek mallarının serbest dövizle, kesin olarak ihracı taahhüdü karşılığında hammadde, ara malı ve yatırım malları alımlarının finansmanı amacıyla kullandırılması planlanmaktadır. Kredinin tutarı ne kadardır? Kredinin toplam tutarı 50 milyon ABD Doları olup ABD Doları cinsinden kullandırılması planlanmaktadır. 10
Krediden yararlanabilecek firmalar Bu krediden imalatçı-ihracatçı veya ihracata yönelik mal üreten imalatçı vasfını haiz, Türkiye'de yerleşik firmalarımız, Türkiye'de üretilecek mallarının serbest dövizle, kesin olarak ihracı taahhüdü karşılığında yararlanabilir. Firma Limiti Firmanın kredilendirilecek işlemleri için esas alınacak firma limiti azami 10.000.000- ABD Doları'dır. Aynı firmaya yeni kredinin tahsisi halinde daha önce yabancı para cinsinden verilen kredilerin müteakiben tahsis edilen kredinin kullandırıldığı tarihteki cari kurlar dikkate alınarak hesaplanan risk de dahil toplam riski hiçbir şekilde o dönemdeki Bankamız özkaynağının %1'ini aşamaz. İşlem Limiti Uygulama Esasları kapsamında kredilendirilecek her bir işlem için alt limit 200.000 ABD Doları, üst limit ise 3.000.000,-ABD Doları'dır. Asli Teminatlar Türk Eximbank tarafından kullandırılacak kredinin anapara ve mark-up tutarının asgari %100'ü oranında asli teminat tesis edilir. Süresiz veya proje süresi ile uyumlu kesin banka teminat mektubu ve Devlet İç/Dış Borçlanma Senedi, KGF Kefaleti. Uygulanacak Mark-Up Kullandırılan kredi karşılığında firmadan "mark-up" adı altında bir fiyat farkı tahsil edilmektedir. Firmanın ödeyeceği yıllık mark-up oranı LIBOR+ % 2,50'dir. 11
Risk Primi Kullandırılan kredi karşılığında firmadan "mark-up" adı altında bir fiyat farkı tahsil edilmektedir. Firmanın ödeyeceği yıllık mark-up oranı LIBOR+ % 2,50'dir. Kredilendirme İşlemleri/Satın alma Şekilleri Program kapsamında kredilendirilecek mallar aşağıda ayrıntıları yer alan 3 farklı yöntemle satın alınabilir. Akreditifli İşlem Akreditifli İşlem: Onay Formu'nun, Bankamızla imzalanacak Kredi Sözleşmesi'nin Bankamıza iletilmesini ve Onay Formu'nda yer alan teminatların tesisini müteakip firma, imzalamış olduğu Onay Formu'nda belirtilen bankaya müracaat ederek, satıcı lehine, mark-up içermeyen fiyat üzerinden gayrikabilirücu akreditif açtıracaktır. Vesaik Mukabili İşlem Onay Formu'nun, Bankamızla imzalanacak Kredi Sözleşmesi'nin Bankamıza iletilmesini ve Onay Formu'nda yer alan teminatların tesisini müteakip firma, kredi konusu mal alımına yönelik vesaikin ibraz bankası aracılığıyla Bankamıza ibraz edilmesini sağlayarak vesaik mukabili işlem kapsamında kredi kullanabilmektedir. Doğrudan Ödeme Onay Formu'nun, Bankamızla imzalanacak Kredi Sözleşmesi'nin Bankamıza iletilmesini ve Onay Formu'nda yer alan teminatların tesisini müteakip firma, kredi konusu mal alımına yönelik vesaikin Bankamıza ibraz edilmesini sağlayarak doğrudan ödeme yöntemi kapsamında kredi kullanabilmektedir. Bu yöntem sadece yurtiçi alımlar için kullanılabilecektir. İhracat Belge Taahhüdünün Kapatılması Belge Taahhüdünün Kapatılması Firmaların DİİB kapsamında kullandıkları krediler için belge süresi sonunda bağlı bulundukları İhracatçı Birliklerine başvurarak belge taahhütlerini kapatmaları ve durumu ilgili kurumlardan Bankamıza hitaben getirecekleri yazı ile belgelemeleri gerekmektedir. 12
İhracat Taahhüdünün Kapatılması İhracat taahhüt yükümlülüğü DİİB kapsamında kullanılmayan kredilerde aranacaktır. İhracat taahhüdü kredi anapara, mark-up tutarı ile Bankamızın risk primi toplam tutarından az olmamak kaydıyla firmanın faaliyet konusu mallarının ihracı ile kapatılır. Orta-Uzun Vadeli İhracat Kredileri İhracata Yönelik İşletme Sermayesi Kredisi İhracata Yönelik Yatırım Kredisi Marka Kredisi Avrupa Yatırım Bankası (AYB) Kredisi Yurt Dışı Mağazalar Yatırım Kredisi Özellikli İhracat Kredisi Gemi İnşa ve İhracatı Finansman Programı İhracata Yönelik İşletme Sermayesi Kredisi Kredinin Amacı Türk ürünlerinin ihracatına yönelik olarak mal üreten imalatçıların, imalatçı-ihracatçıların ve ihracatçıların işletme sermayesi ihtiyaçlarının finansmanı amaçlanmaktadır. Krediden Yararlanabilecek Firmalar Bu krediden ihracatçı, imalatçı-ihracatçı veya ihracata yönelik mal üreten imalatçı vasfına haiz Türkiye de yerleşik firmalar yararlanabilir. Kredi Programının Genel Koşulları Program kapsamında uygun bulunan, kredi başvuru tarihinden azami 180 gün öncesine kadar olan sürede gerçekleştirilmiş olan hammadde, ara malı alımı, nihai mal, nihai ürün ve 1 aylık dönem için elektrik, su, doğal gaz, personel masrafları gibi işletme sermayesi ihtiyacı finanse edilecektir. Kredi, harcama belgeleri karşılığında; 13
İşletmenin ekonomik amacına ulaşması için temel nitelikteki harcamalar, Hammadde, ara malı alımı, nihai mal, nihai ürün ve 1 aylık dönem için elektrik, su, doğal gaz, personel masrafları gibi işletme sermayesi ihtiyacı için kullandırılacaktır. Firmaların arsa, bina ve kullanılmış mal alımları finanse edilmez. Firma Limiti Bu program kapsamında kredilendirilecek işlemler için esas alınacak firma limiti azami 50.000.000,- ABD Doları olup, kredi Euro veya TL olarak da kullanılabilir. Asli Teminatlar Türk Eximbank tarafından kullandırılacak krediye ilişkin geri ödeme ve ihracat taahhüt yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi durumunda oluşabilecek azami risk tutarının asgari %100'ü oranında asli teminat tesis edilir. Krediye ilişkin asli teminatlar; Süresiz veya kredi süresi ile uyumlu kesin banka teminat mektubu. Teminat mektuplarının vade sonunda uzatılması koşuluyla en az 15 ay vadeli olarak Türk Eximbank a iletilmesi de mümkündür. Devlet İç/Dış Borçlanma Senedi, KGF Kefaleti Geri Ödeme Kredinin dönem faizleri kredinin ilk diliminin kullanıldığı tarihten itibaren 6 ıncı ayda ödenmeye başlanacaktır. Takip eden dönemlere ilişkin faizler 6 şar aylık dönemlerde ve anapara geri ödeme tarihlerinde ilgili tarihlerdeki kredi risk bakiyeleri üzerinden tahakkuk ve tahsil edilecektir. Faiz tahsilatları ile birlikte faize ilişkin Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV) tahsilatları da yapılacaktır. Kredi anaparası, kredinin kullanıldığı tarihten itibaren; 3 yıl vadeli kredilerde 12., 18., 24., 30. ve 36. aylarda 5 eşit taksit halinde 4 yıl vadeli kredilerde 12., 18., 24., 30., 36., 42. ve 48. aylarda 7 eşit taksit halinde 5 yıl vadeli kredilerde 12., 18., 24., 30., 36., 42., 48., 54. ve 60. aylarda 9 eşit taksit halinde ödenecektir. 14
İhracat Taahhüdünün Kapatılması İhracat taahhüdü, kredinin ilk kullandırım ile son vade tarihleri arasında fiilen gerçekleştirilecek, kredinin anapara, faiz ve varsa masraflar toplam tutarından az olmamak kaydıyla, faaliyet konusu mal ihracı ile kapatılır. İhracata Yönelik Katılım Kredisi Kredinin Amacı Türk ürünlerinin ihracatına yönelik olarak mal üreten imalatçıların, imalatçı-ihracatçıların, makine, teçhizat ve diğer yatırım unsurlarının finansmanı amaçlanmaktadır. Krediden Yararlanabilecek Firmalar Bu krediden imalatçı-ihracatçı veya ihracata yönelik mal üreten imalatçı vasfına haiz Türkiye de yerleşik firmalar yararlanabilir. Kredi Programının Genel Koşulları Program kapsamında uygun bulunan makine, teçhizat ve diğer yatırım unsurları harcama belgeleri karşılığında finanse edilecektir. Program kapsamında yapılmış harcamaların finansmanı, kredi başvuru tarihinden azami 180 gün öncesine kadar olan sürede gerçekleştirilmiş olması halinde mümkündür. Harcama Belgeleri Listesinin YMM/SMM onaylı olması gerekmektedir. Arsa, bina, taşıt ve kullanılmış mal alımları ile inşaat harcamaları finanse edilmez. Firma Limiti Bu program kapsamında kredilendirilecek işlemler için esas alınacak firma limiti azami 50.000.000,- ABD Doları olup, kredi Euro veya TL olarak da kullanılabilir. 15
Asli Teminatlar Türk Eximbank tarafından kullandırılacak krediye ilişkin geri ödeme ve ihracat taahhüt yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi durumunda oluşabilecek azami risk tutarının asgari %100'ü oranında asli teminat tesis edilir. Krediye ilişkin asli teminatlar; Süresiz veya kredi süresi ile uyumlu kesin banka teminat mektubu. Teminat mektuplarının vade sonunda uzatılması koşuluyla en az 15 ay vadeli olarak Türk Eximbank a iletilmesi de mümkündür. Devlet İç/Dış Borçlanma Senedi, KGF Kefaleti İhracat Taahhüdünün Kapatılması İhracat taahhüdü, kredinin ilk kullandırım ile son vade tarihleri arasında fiilen gerçekleştirilecek, kredinin anapara, faiz ve varsa masraflar toplam tutarından az olmamak kaydıyla, faaliyet konusu mal ihracı ile kapatılır. Geri Ödeme Kredinin dönem faizleri kredinin ilk diliminin kullanıldığı tarihten itibaren 6 ıncı ayda ödenmeye başlanacaktır. Takip eden dönemlere ilişkin faizler 6 şar aylık dönemlerde ve anapara geri ödeme tarihlerinde ilgili tarihlerdeki kredi risk bakiyeleri üzerinden tahakkuk ve tahsil edilecektir. Kredi anaparası, kredinin kullanıldığı tarihten itibaren 1 yıl geri ödemesiz dönemli; 4 yıl vadeli kredilerde 12., 18., 24., 30., 36., 42. ve 48. aylarda 7 eşit taksit halinde 5 yıl vadeli kredilerde 12., 18., 24., 30., 36., 42., 48., 54. ve 60. aylarda 9 eşit taksit halinde 6 yıl vadeli kredilerde 12., 18., 24., 30., 36., 42., 48., 54., 60., 66. ve 72. aylarda 11 eşit taksit halinde 7 yıl vadeli kredilerde 12., 18., 24., 30., 36., 42., 48., 54., 60., 66., 72.,78. ve 84. aylarda 13 eşit taksit halinde, 2 yıl geri ödemesiz dönemli; 4 yıl vadeli kredilerde 24., 30., 36., 42. ve 48. aylarda 5 eşit taksit halinde 5 yıl vadeli kredilerde 24., 30., 36., 42., 48., 54. ve 60. aylarda 7 eşit taksit halinde 6 yıl vadeli kredilerde 24., 30., 36., 42., 48., 54., 60., 66. ve 72. aylarda 9 eşit taksit halinde 7 yıl vadeli kredilerde 24., 30., 36., 42., 48., 54., 60., 66., 72.,78. ve 84. aylarda 11 eşit taksit halinde geri ödenir. 16
Marka Kredisi Kredinin Amacı Kredi, Türkiye de yerleşik firmaların yurt dışında yerleşik marka alımlarının finansmanı amacıyla kullandırılmaktadır. Krediden Kimler Yararlanabilir? Türkiye de yerleşik ihracata yönelik mal üreten imalatçı, imalatçı-ihracatçı ve ihracatçı vasfına sahip olan ve Bankamızca yapılan istihbarat ve değerlendirme çalışması sonunda mali analiz, ticari etik açısından yeterli görülen ve bu alanlarda faaliyet gösteren firmalar bu programdan yararlandırılır. Krediden Yararlanma Koşulları Nelerdir? Kredi, Bankamızca yapılan değerlendirme sonucunda; Yurt dışında Türk malı/markası imajının geliştirilmesi ile moda yaratmaya veya Türk markası imajını yerleştirmeye yönelik yurt dışına açılma ve yerleşme faaliyetlerinin finansmanı amacıyla, yurt dışında yerleşik marka alımlarının finansmanı amacıyla sözleşmelere dayalı olarak kullandırılır. Firma Limiti Ne Kadardır? Marka Kredisi Programı kapsamında firma için tanımlanmış bir üst limit bulunmamakta olup, firmaya kullandırılacak kredi tutarı, markalaşmaya yönelik yapılmış harcamalar ve satın alımlara yönelik sözleşme tutarları dikkate alınarak belirlenecektir. Kredinin Vadesi Nedir? Kredi 2 yıl geri ödemesiz dönem olmak üzere azami 7 yıl ve 3 yıl geri ödemesiz dönem olmak üzere azami 10 yıldır. 17
Ne Tür Teminatlar Kabul Edilmektedir? Süresiz veya proje süresi ile uyumlu kesin banka teminat mektubu, Devlet İç/Dış Borçlanma Senedi, Kredi Garanti Fonu Kefaleti asli teminat olarak alınır. Kredinin Vadesinde Geri Ödenmemesi veya Kredi Taahhüdünün Kapatılmaması Halinde Uygulanacak Cezai Müeyyideler Nelerdir? Kredinin vadesinde geri ödenmemesi veya kredi taahhüdünün kapatılmaması halinde, kredinin geri ödenmesi gereken tarihten fiilen ödendiği tarihe kadar geçen süre için krediye uygulanan akdi faiz oranının 1,2 katı üzerinden hesaplanacak temerrüt faizi, vergi ve ilgili fonlar tahsil edilecektir. İhracat Taahhüdü Nasıl Kapatılır? Kullandırılan kredilerde ihracat taahhüdü kredi anapara, faiz ve varsa masraflar toplamı tutarında firmanın faaliyet konusu mallarının ihracı ile kapatılır. Avrupa Yatırım Bankası (AYB) Kredisi Kredinin Amacı Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş. (Türk Eximbank) ile Avrupa Yatırım Bankası (AYB) arasında imzalanan Kredi Anlaşması çerçevesinde; sanayi, turizm ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin (KOBİ) ihracata ve döviz kazandırıcı hizmetlere yönelik olarak yurt içinde gerçekleştirecekleri yatırım projeleri (yeni yatırım, tevsi ve modernizasyon) ile işletme sermayesi ihtiyaçlarının finansmanı amaçlanmaktadır. Kredinin Tutarı Kredi, ABD Doları veya Avro olmak üzere iki ayrı para biriminden kullandırılması mümkündür. Her bir kredi bazında, kullandırılacak döviz cinsi Türk Eximbank tarafından belirlenir. 18
Krediden Yararlanabilecek Firmalar Bu krediden, ihracat amaçlı veya döviz kazandırıcı faaliyetlerde bulunan Türkiye de yerleşik KOBi vasfına haiz özel sektör firmaları yararlanabilir. KOBİ Tanımı Küçük ve orta büyüklükteki işletmeler, AYB yaklaşımlarına paralel olarak yasal statüsü ne olursa olsun, bir veya birden çok gerçek veya tüzel kişiye ait olup, küçük ölçekli işletmeler 250 den ve orta ölçekli işletmeler ise 3000 den az çalışanı olan bağımsız işletmelerdir. Bu işletmelerin bağımsız kabul edilmesi için sermayesinin; %25 i ve daha fazlası başka bir şirkete/kuruluşa ait olmamalı, % 25 i veya daha fazlası başka bir şirkete/kuruluşa ait ise, grubun toplam çalışan sayısı yukarıdaki belirlenen sınırlarda olmalıdır. Kredi Programının Genel Koşulları Kredi, harcama belgeleri karşılığında; İhracatın / döviz kazandırıcı hizmetlerin finansmanı, İhracat amaçlı yatırımlar için yerel piyasalardan sağlanacak ya da ithal edilecek makine harcamaları için kullandırılır. Kredi programı kapsamında finanse edilecek mal ve hizmet alımlarının AYB Satın Alma Kılavuzuna uygun olması gerekmektedir. Projelerin, ülkemiz ve Avrupa Birliği çevre mevzuatına uygun olması şartı aranmaktadır. Arsa alımı vb. amaçlı kısa vadeli finansman ihtiyaçları ve hisse senedi alımı benzeri tamamen finansal amaçlı işlemler bu kredi kapsamında finanse edilmez. Kredi Tutarı Program kapsamında tutarı 25 milyon Avro yu geçmeyen projeler kredilendirilecektir. Firma limiti 12,5 milyon Avro dur. Kullandırılacak kredinin tutarı ve vadesi, projenin toplam yatırım tutarına, yaratacağı nakit akımına, firmanın ihracat işlemlerine sağlayacağı katkıya ve muhtemel özkaynak katkısı dikkate alınarak Türk Eximbank tarafından belirlenir. 19
Asli Teminatlar Türk Eximbank tarafından kullandırılacak krediye ilişkin geri ödeme ve ihracat taahhüt yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi durumunda oluşabilecek azami risk tutarının asgari %100'ü oranında asli teminat tesis edilir. Krediye ilişkin asli teminatlar; Süresiz veya kredi süresi ile uyumlu kesin banka teminat mektubu. Teminat mektuplarının vade sonunda uzatılması koşuluyla en az 15 ay vadeli olarak Türk Eximbank a iletilmesi de mümkündür. Devlet İç/Dış Borçlanma Senedi, KGF Kefaleti Vade ve Faiz Oranı Krediye uygulanacak vade ve faiz oranı kredi bazında Türk Eximbank tarafından belirlenir. İhracat Taahhüdünün Kapatılması İhracat veya hizmet taahhüdü, kredinin ilk kullandırım ile son vade tarihleri arasında fiilen gerçekleştirilecek, kredinin anapara, faiz ve varsa masraflar toplam tutarından az olmamak kaydıyla, faaliyet konusu mal ve hizmet ihracı ile kapatılır. Yurt Dışı Mağazalar Yatırım Kredisi Kredinin Amacı Nedir? Kredinin amacı, ihracatta kalıcı pazarlar edinilmesi ve net döviz girdisinin arttırılmasını teminen, Türk firmalarının yurtdışında marka tanıtım faaliyetlerinin desteklenmesi amacıyla kendi markası ile yurt dışında açacakları mağazaların yatırım harcamaları ile değişik pazarlarda Türk menşeili her türlü tüketim malı niteliğindeki ürünleri doğrudan pazarlama amacıyla, değişik ürün gruplarının sergilendiği çeşitli bölümleri içeren satış mağazaları veya bir ya da birden fazla firmanın biraraya gelerek kuracakları alışveriş merkezleri oluşturulmasına yönelik yatırımlara destek vermektir. 20
Krediden Kimler Yararlanabilir? Kredi, krediye konu olan yatırım projesi Türk Eximbank tarafından uygun bulunan ve Türkiye de yerleşik, yurt içi ve yurt dışında daha önce benzer işlerde deneyim sahibi olan firmalara kullandırılır. Krediden Yararlanma Koşulları Nelerdir? Krediye konu projeye ilişkin Vergi Resim Harç İstisna Belgesi (VRHİB) taahhüdünün kapatılması taahhüdü karşılığında ve yatırım dönemine ait harcama belgelerine dayalı olarak kullandırılır. Kredinin Vadesi Nedir? Kredi vadesi 1 veya 2 yılı geri ödemesiz olmak üzere azami 7 yıldır. Firma Limiti Nedir? Bu program kapsamında kredilendirilecek işlemler için esas alınacak firma limiti azami 25.000.000,- ABD Doları olup, kredi ABD Doları, Euro veya TL olarak da kullanılabilir. Ne Tür Teminatlar Kabul Edilmektedir? Vade sonunda uzatılması koşuluyla en az 15 ay vadeli kesin banka teminat mektubu, Devlet İç ve Dış Borçlanma Senedi, Kredi Garanti Fonu kefaleti asli teminat olarak alınır. Kredi Nasıl Geri Ödenir? Kredinin dönem faizleri kredinin ilk diliminin kullanıldığı tarihten itibaren 6 ıncı ayda ödenmeye başlanacaktır. Takip eden dönemlere ilişkin faizler 6 şar aylık dönemlerde ve anapara geri ödeme tarihlerinde ilgili tarihlerdeki kredi risk bakiyeleri üzerinden tahakkuk ve tahsil edilecektir. Kredi anaparası, kredinin kullanıldığı tarihten itibaren 1 yıl geri ödemesiz dönemli; 4 yıl vadeli kredilerde 12., 18., 24., 30., 36., 42. ve 48. aylarda 7 eşit taksit halinde 5 yıl vadeli kredilerde 12., 18., 24., 30., 36., 42., 48., 54. ve 60. aylarda 9 eşit taksit halinde 6 yıl vadeli kredilerde 12., 18., 24., 30., 36., 42., 48., 54., 60., 66. ve 72. aylarda 11 eşit taksit halinde 21
7 yıl vadeli kredilerde 12., 18., 24., 30., 36., 42., 48., 54., 60., 66., 72.,78. ve 84. aylarda 13 eşit taksit halinde, 2 yıl geri ödemesiz dönemli; 4 yıl vadeli kredilerde 24., 30., 36., 42. ve 48. aylarda 5 eşit taksit halinde 5 yıl vadeli kredilerde 24., 30., 36., 42., 48., 54. ve 60. aylarda 7 eşit taksit halinde 6 yıl vadeli kredilerde 24., 30., 36., 42., 48., 54., 60., 66. ve 72. aylarda 9 eşit taksit halinde 7 yıl vadeli kredilerde 24., 30., 36., 42., 48., 54., 60., 66., 72.,78. ve 84. aylarda 11 eşit taksit halinde geri ödenir. VRHİB Taahhüdü Nasıl Kapatılır? VRHİB taahhüdünün T.C. Merkez Bankası tarafından kapatılmasını takiben TCMB tarafından bildirilen sonuca göre işlem yapılır. Taahhüdün Yerine Getirilmemesi Halinde Uygulanacak Cezai Müeyyideler Nelerdir? Vergi, Resim, Harç ve İstisna Belgesi (VRHİB) taahhüdünün kısmen ya da tamamen kapatılmaması halinde ise krediye uygulanan akdi faiz oranının 1,2 katı üzerinden hesaplanancak kredi faiz tutarı ile kredi kullanıcı firmadan daha önce tahsil edilmiş bulunan faiz tutarı arasındaki fark, vergi ve fonlar tahsil edilir. Ayrıca krediye ilişkin istisna edilmiş olan vergi, resim ve harçlar tahsil edilir. Geri Ödemelerin Yapılmaması ya da Zamanında Yapılmaması Durumunda Uygulanacak Cezai Müeyyideler Nelerdir? Vergi, Resim, Harç ve İstisna Belgesi (VRHİB) taahhüdünün kısmen ya da tamamen kapatılmaması halinde ise krediye uygulanan akdi faiz oranının 1,2 katı üzerinden hesaplanancak kredi faiz tutarı ile kredi kullanıcı firmadan daha önce tahsil edilmiş bulunan faiz tutarı arasındaki fark, vergi ve fonlar tahsil edilir. Ayrıca krediye ilişkin istisna edilmiş olan vergi, resim ve harçlar tahsil edilir. 22
Özellikli İhracat Kredisi Program kapsamında, Türkiye'de yerleşik ihracata yönelik mal üreten firmaların Türk Eximbank'ın mevcut kredi programları çerçevesinde kredilendirilemeyen ancak Bankamızca uygun bulunan mal ve hizmet projelerine orta vadeli finansman imkanı sağlanmaktadır. Kredi; ihraç edilecek malın üretim süreci ya da satış koşulları nedeniyle 12 aydan uzun vadeli finansman ihtiyacı bulunan firmalar ile yeni pazarlara yeni ürün ihracı gibi özellik arz eden ihracat projelerine destek sağlamak amacıyla, proje bazında belirlenen koşullarla kullandırılmaktadır. Kredi vadesi, faiz oranı ve kredi tutarı proje bazında Türk Eximbank tarafından belirlenir. Kredi için Bankamızca doğrudan kullandırılan kredilerde uygulanan teminat unsurları aranacak olup, bu teminatların dışında ve ilave olarak başka teminatlar da alınabilecektir. Alınacak teminatların tutar ve kompozisyonu Bankamızca işlem bazında belirlenecektir. Gemi İnşa ve İhracatı Finansman Programı Kredi Amacı Nedir? Gemi inşa/ihraç edecek Türk firmalarının gemi inşa aşamasındaki finansman ihtiyaçlarının karşılanması, rekabet güçlerinin desteklenmesi, yurtdışındaki müşterileri ve kreditör kuruluşlar nezdindeki kredibilitelerinin arttırılması hedeflenmektedir. Kredi: Program kapsamında kullandırılacak krediler ile; Alıcı firma ile imzalanmış belli bir kontrat kapsamında, gemi inşa/ihraç edecek Türk firmalarının gemi inşa aşamasındaki harcamaları proje bazında finanse edilir. Teminat Mektubu: Program kapsamında düzenlenecek teminat mektupları ile; Geminin finansmanı amacıyla inşa süresince alıcı firma, alıcının bankası/finansman kurumu tarafından yapılacak avans niteliğindeki ödemeler ve bunlara ilişkin doğabilecek faizler, Proje konusu gemide kullanılacak makina ve ekipmanların vadeli ithalatı ile vadeli yurtiçi tedarik işlemlerine ilişkin ödeme yükümlülükleri, Türk Eximbank tarafından belirlenen limit çerçevesinde garanti kapsamına alınır. 23
Kredi Programının Genel Koşulları Proje konusu gemiye özkaynak katkısının sağlamasını teminen, proje genelinde gemi kontrat bedelinin en az %15'ine tekabül edecek tutarda harcamanın firma özkaynaklarından yapılması ve proje konusu geminin yerli katkı oranı ya da katma değer oranının asgari %25 olması gerekmektedir. Kimler Yararlanabilir? Krediye konu olan gemi projesi Türk Eximbank ca uygun bulunan ve Türkiye de yerleşik, gemi inşa ve/veya ihracında deneyim sahibi olan firmalar yararlanır. Nakdi Kredi/ Teminat Mektubu Tutarı Kullandırılacak kredinin/düzenlenecek teminat mektubunun tutarı ve vadesi alıcı ve satıcı firmalar arasında imzalanan sözleşme hükümleri dikkate alınarak proje bazında Türk Eximbank tarafından belirlenir. Ancak, kullandırılacak kredinin/düzenlenecek teminat mektubunun tutarı gemi kontrat bedelinin azami %85 idir. Aynı proje için kredi ve teminat mektubunun birlikte kullanılması durmunda toplam finansman tutarı gemi kontrat bedelinin azami %85 ini aşmayacaktır. Asgari Özkaynak Katkısı/Asgari Yerli Katkı Payı Proje konusu gemiye firma özkaynak katkısının sağlanmasını teminen, proje genelinde gemi kontrat bedelinin en az %15 ine tekabül edecek tutarda harcamanın firma özkaynaklarından yapılması ve proje konusu geminin yerli katkı oranı ya da katma değer oranının asgari %25 olması hususları aranacaktır. Ne Tür Teminatlar Kabul Edilmektedir? Süresiz veya proje süresi ile uyumlu kesin banka teminat mektubu, Devlet İç/Dış Borçlanma Senedi Kredi Garanti Fonu Kefaleti Faiz Oranı / Teminat Mektubu Tutarı Faiz oranı kullanılacak olan krediye göre değişmektedir. Teminat mektubu komisyon oranı 0,5 dir. 24
İhracat Taahhüdünün Kapatılması İhracat taahhüdünün, krediye/ teminat mektubuna konu olan gemi ihracı ile kapatılması zorunludur. İhracat taahhüdünün kredinin orijinal vadesi/ teminat mektubunun orijinal vadesi içerisinde gerçekleştirilmesi esastır. Fiili ihraç tarihi olarak; GB'nin arka yüzünde kayıtlı "malların yurtdışı edildiğine ilişkin tarih" veya A hanesinde kayıtlı tarihten hangisi firma lehine ise o tarih esas alınır. Gerçekleşmenin tespitinde FOB ihraç değeri esas alınır. Taahhüdün Yerine Getirilmemesi Halinde Uygulanacak Cezai Müeyyideler İhracat taahhüdünün kısmen veya tamamen yerine getirilememesi halinde; krediye uygulanan akdi faiz oranının 1,2 katı üzerinden hesaplanacak temerrüt faizi, vergi ve ilgili fonlar tahsil edilecektir. Ayrıca krediye ilişkin istisna edilmiş olan vergi, resim ve harçlar tahsil edilir. Döviz Kazandırıcı Hizmetler Kapsamındaki Krediler Turizm Kredisi Uluslararası Nakliyat Pazarlama Kredisi (UNPK) Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri Teminat Mektubu Programı Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri Köprü Kredisi Döviz Kazandırıcı Hizmetler Kredisi Yurt Dışı Fuar Katılım Kredisi Turizm Kredisi Krediden Kimler Yararlanır? TÜRSAB üyesi A grubu işletme belgesi sahibi seyahat acentaları ile tur operatörleri, yurt dışından getirilen turistlere yurt içi ve yurt dışında verilen her türlü acentalık faaliyetlerine ilişkin hizmetler karşılığında, Özel havayolu şirketleri, yurt dışından taşınan yolculara verilen her türlü ulaşım faaliyetine ilişkin hizmetleri karşılığında, Turizm işletmeleri, yurtdışından getirilen turistlere yurtiçinde verilen her türlü konaklama, yemeiçme, ulaşım, yurtdışı tanıtım ve pazarlama vb. hizmetleri karşılığında kredi imkânından yararlanırlar. 25
Kredinin Vadesi Nedir? Kredi vadesi; TL kredilerde azami 360 gün, Döviz kredilerde ise 720 gündür. Firma Limiti Nedir? Firma Limiti Nedir? Turizm TL/Döviz kredilerinin anapara bakiyeleri toplamı 25 Milyon ABD Doları nı aşamaz. Ne Tür Teminatlar Kabul Edilmektedir? Türk Eximbank tarafından uygun bulunan kredi başvurusu için; kredinin anapara, faiz ve taahhüt riski toplamının % 100'ü oranında, Banka teminat mektubu Kredi Garanti Fonu Kefaleti Devlet İç ve Dış Borçlanma Senetleri talep edilir. Kredide Uygulanan İstisnalar Nelerdir? Vergi Resim Harç İstisna Belgesi (VRHİB) kapsamında kullandırılan kredilerde, geri ödeme aşamasında tahakkuk eden faiz tutarının %5 i oranında alınan BSMV tahsil edilmez. VRHİB si Ekonomi Bakanlığı tarafından düzenlenir. Kredi Taahhüdü Nedir? Nasıl Kapatılır? VRHİB kapsamında kullanılmayan kredilerde kredi taahhüdü kredi vadesinde gerçekleştirilen hizmet faturaları karşılığı Türk Eximbank tarafından kapatılır. Kredi taahhüdü döviz kredilerde anapara ve faiz toplamından, TL kredilerde ise kredi tutarının ABD doları karşılığı üzerinden hesaplanır. VRHİB kapsamında kullanılan kredilerde kredi taahhüdü T.C. Merkez Bankası tarafından kapatılır. 26
Uluslararası Nakliyat Pazarlama Kredisi (UNPK) Krediden Kimler Yararlanır? Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Uluslararası karayolu nakliyat işi gerçekleştiren, - C2 Yetki Belgesi veya L2 Yetki Belgesi veya R2 Yetki Belgesi bulunan Uluslararası Denizyolu Taşımacılığı Uluslararası denizyolu nakliyat işi gerçekleştiren, - Gemi Tasdiknamesi / Kira Sözleşmesi bulunan, Uluslararası Havayolu Taşımacılığı Uluslararası havayolu nakliyat işi gerçekleştiren; - İşletme Ruhsatı bulunan Firmalar krediden faydalanırlar. Kredinin Vadesi Nedir? Kredi vadesi; TL kredilerde azami 360 gün, Döviz kredilerde ise 720 gündür. Firma Limiti Nedir? TL/Döviz kredilerinin anapara bakiyeleri toplamı 25 Milyon ABD Doları nı aşamaz. Ne Tür Teminatlar Kabul Edilmektedir? Türk Eximbank tarafından uygun bulunan kredi başvurusu için; kredinin anapara, faiz ve taahhüt riski toplamının % 100'ü oranında, Banka teminat mektubu Kredi Garanti Fonu Kefaleti Devlet İç ve Dış Borçlanma Senetleri talep edilir. 27
Kredide Uygulanan İstisnalar Nelerdir? Vergi Resim Harç İstisna Belgesi (VRHİB) kapsamında kullandırılan kredilerde, geri ödeme aşamasında tahakkuk eden faiz tutarının %5 i oranında alınan BSMV tahsil edilmez. VRHİB si Ekonomi Bakanlığı tarafından düzenlenir. Kredi Taahhüdü Nedir? Nasıl Kapatılır? VRHİB kapsamında kullanılmayan kredilerde kredi taahhüdü kredi vadesinde gerçekleştirilen navlun hizmet faturaları karşılığı Türk Eximbank tarafından kapatılır. Kredi taahhüdü döviz kredilerde anapara ve faiz toplamından, TL kredilerde ise kredi tutarının ABD doları karşılığı üzerinden hesaplanır. VRHİB kapsamında kullanılan kredilerde kredi taahhüdü T.C. Merkez Bankası tarafından kapatılır. Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri Teminat Mektubu Programı Kredinin Amacı Nedir? Müteahhitlik sektöründe faaliyet gösteren firmaların mevcut pazarlarda kalıcılığının sağlanmasının yanısıra, yeni pazarlara açılmalarını teminen yurt dışında üstlenilen projelerin teminat mektubu ile desteklenmesi amaçlanmaktadır. Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetlerine Yönelik Teminat Mektubu Programı ile Türk bankaları tarafından kredibilitesi ve üstlendiği/üstleneceği projesi uygun bulunan müteahhitlik firmalarının yurtdışında katılacakları ihalelere ve/veya taahhütlerine yönelik olmak üzere Türk bankalarının Türk Eximbank'a muhatap kontrgarantileri karşılığında, Türk müteahhitlik firmaları lehine yurtdışı işveren ihale makamına ya da işveren makamın bankasına muhatap; Geçici teminat mektubu, İhalenin müteahhit firma tarafından kazanılması halinde kesin teminat mektubu, İşverenin müteahhit firmaya avans şeklinde yapacağı ödemelerin geri ödeme garantisi olarak avans teminat mektubu, talepleri karşılanabilecektir. Firma Limiti Ne Kadardır? Program kapsamında Türk bankalarının kontrgarantisi karşılığında, bir firma lehine düzenlenecek toplam garanti tutarı 25 Milyon ABD Doları'nı aşmayacaktır. Herhangi bir firmanın belirli bir andaki riskinin tespitinde, müteahhit firmaların oluşturacakları konsorsiyumlar kapsamında üstlenecekleri proje içindeki payları dikkate alınacaktır. 28
Proje Limiti Ne Kadardır? Firma limitini aşmayacak şekilde işveren ihale makamı ile yapılmış sözleşmede belirtilen tutarın ya da ihale bedelinin azami % 25'ine kadar teminat mektubu verilebilecektir. Ülke Limiti Ne Kadardır? Ülke bazında teminat mektubu tahsisi toplam program limitinin % 20'sini geçmeyecektir. Teminat Mektubu Tutarı ve Vadesi Düzenlenecek teminat mektubunun tutarı ve vadesi; firma, proje ve ülke limitlerinde belirtilen miktarlarla sınırlı kalacak şekilde, talep edilen mektubun türü, ihale şartnamesi ya da sözleşme metni esas alınarak işlem bazında Türk Eximbank tarafından belirlenir. Herhangi bir proje için yukarıda belirtilen sınırlamalar içerisinde kalacak şekilde Türk Eximbank tarafından düzenlenecek teminat mektubu tutarı Türk bankaları tarafından Türk Eximbank'a muhatap düzenlenecek kontrgaranti tutarını hiçbir şekilde aşamaz. Teminat Mektubu Komisyonu Ne Kadardır? İşveren ihale makamına ya da ihale makamının bankasına muhatap düzenlenecek teminat mektupları için Türk Eximbank tarafından yıllık %0,5 oranında komisyon alınacaktır. Sözkonusu komisyon tutarları 3'er aylık dönemler itibariyle müteahhit adına ilgili Türk bankalarından peşin olarak tahsil edilecektir. Müracaat Şekli Nasıldır? Sözkonusu programdan yararlanmak isteyen firma/konsorsiyum temsilcisi firma; işveren ihale makamı, ihtiyaç duyulan teminat mektubu türü, verilecek mektup örneği, talep edilen teminat mektubunun tutarı, süresi, kime hitaben düzenleneceği, işveren ihale makamının bankası, firmasına ilişkin özet bilgi ve belgeleri içeren Niyet Mektubu Talep Formu, Türkiye Müteahhitler Birliği'nce onaylanan Proje Bilgileri Onay Formu ve kontrgaranti düzenleyecek Türk bankasının niyet mektubu ile Türk Eximbank'a Niyet Mektubu için müracaat edecektir. 29
Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri Köprü Kredisi Kredinin Amacı Nedir? İnşaat faaliyetleri devam eden ülkelerdeki ulusal ve/veya uluslararası işverenlerden iş almış olup, bu projeler kapsamında 2008 ve takip eden yıllarda tahakkuk etmiş ve işveren makamlar tarafından onaylandığı halde tahsil edilemeyen alacağı olan müteahhitlik firmalarına kredi kullandırılacaktır. Krediden Kimler Yararlanabilir? Krediye konu olan projelere ilişkin işlerin devam ettiğini ilgili ülkelerdeki Ticaret Müşaviri/T.C. Büyükelçiliği nce düzenlenecek olan belgeler ile tevsik eden ve proje bilgileri/alacak tutarları Bankamız ve Türkiye Müteahhitler Birliği yetkililerinden oluşacak komite tarafından yürütülen incelemeler neticesinde belirlenen müteahhitlik firmaları bu programdan yararlandırılır. Ancak Libya'da ve Suriye'de yaşanan belirsizlik durumu nedeniyle, Libya'da ve Suriye'de iş yapan müteahhitlik firmalarının yanı sıra, bu ülkelerde yerleşik ulusal ve/veya uluslar arası işverenlerden iş almış taşeron firmalar ile müşavirlik firmaları da Libya ve Suriye'deki faaliyetlerinin savaş koşulları nedeniyle durduğunu Ticaret Müşavirliği/T.C. Büyükelçiliği'nce düzenlenecek olan referans yazısı belgelemeleri koşulu ile 1 Eylül 2010 tarihinden itibaren tahakkuk etmiş alacakları için bu kredi programına başvurabiliriler. Bu kapsamda kredi başvuruları için son başvuru tarihi 31.12.2014'e uzatılmıştır. Firma Limiti Ne Kadardır? Firma limiti 25 milyon ABD Doları'dır. Firmaya tahsis edilecek kredi tutarı, firma limitini aşmayacak şekilde, proje bilgileri ve kredinin Uygulama Esasları nın 2. maddesinde belirtilen çerçeveye uygun tahsil edilmemiş hakediş ve belgeye bağlanmış diğer alacak tutarları dikkate alınarak Türk Eximbank tarafından belirlenir. Gerektiğinde Türkiye Müteahhitler Birliği nin görüşü alınır. Tahsis edilen kredi TL veya döviz kredisi olarak kullanılabilecektir. Limit iptali hususunda Türk Eximbank yetkilidir. Kredinin Vadesi Nedir? Kredinin vadesi azami 720 gündür. Kredi 360 (Tek Taksit) ve 720 (3 Taksit) gün vadeli kullandırılır. Libya ve Suriye'deki projeler ile ilgili tahakkuk etmiş alacaklar karşılığında kullanılan kredilerde vade 1,5 yıl anapara ve faiz geri ödemesiz dönem olmak üzere 3 yıldır. Bu kapsamda kredi başvuruları için son başvuru tarihi 31.12.2014'e uzatılmıştır. 30
Ne Tür Teminatlar Kabul Edilmektedir? Türk Eximbank nezdinde teminat mektubu limiti olan bankalardan alınan ve kredinin kullandırılacağı para cinsinden düzenlenmiş süresiz veya kredinin geri ödeme süresine uygun vadeli kesin banka teminat mektubu ya da Devlet İç/Dış borçlanma senetleri asli teminat olarak alınır. Ayrıca teminat mektuplarının vade sonunda uzatılması koşuluyla en az 15 ay vadeli olarak Türk Eximbank'a iletilmesi de mümkündür. Kredinin Vadesinde Geri Ödenmemesi veya Kredi Taahhüdünün Kapatılmaması Halinde Uygulanacak Cezai Müeyyideler Nelerdir? Kredinin vadesinde geri ödenmemesi veya Vergi, Resim, Harç ve İstisna Belgesi (VRHİB) taahhüdünün kapatılmaması halinde, kredinin geri ödenmesi gereken tarihten fiilen ödendiği tarihe kadar geçen süre için krediye uygulanan akdi faiz oranının 1,2 katı üzerinden hesaplanacak temerrüt faizi, vergi ve ilgili fonlar tahsil edilecektir. Kredi Taahhüdü Nasıl Kapatılır? VRHİB kapsamında kullanılan kredilerde VRHİB taahhüdünün T.C Merkez Bankası tarafından kapatılmasını takiben TC Merkez Bankası tarafından bildirilen sonuca göre işlem yapılır. Taahhüdün TCMB tarafından kapatılmasından sonra Bankamız nezdinde bulunan ve firma lehine tesis edilmiş olan teminatlar iade edilir. 31
Döviz Kazandırıcı Hizmetler Kredisi Türkiye de yerleşik firmaların yurtdışında gerçekleştirecekleri döviz kazandırıcı hizmetler ile yurtdışına ihraç edilecek proje niteliğindeki yazılım, projelendirme ve danışmanlık gibi hizmetlerin finansmanına yönelik olarak hazırlanan Döviz Kazandırıcı Hizmetler Kredisi programını uygulamaya koymuştur. Belirtilen alanlardaki projeler Bankamızca değerlendirilerek uygun bulunan firmalara, TL veya döviz cinsinden kullandırılacak krediye ilişkin koşullar işlem bazında Türk Eximbank tarafından belirlenecektir. Kredinin Amacı Nedir? Türkiye de yerleşik firmaların, Yurt dışına yönelik olarak gerçekleştirilecek müteahhitlik, müşavirlik, yazılım ve mühendislik hizmetleri gibi döviz kazandırıcı hizmet projeleri, Yabancı uyruklulara (diplomatik temsilcilikler ve mensupları dahil), turistlere veya yurt dışında çalışan Türk vatandaşlarına ülkemizde bulundukları sürede, bedelleri yurt dışındaki sağlık ve sigorta kuruluşlarından tahsil edilmek kaydıyla dövz karşılığı verilecek sağlık hizmetleri, Bedelleri döviz olarak alınmak kaydıyla yurt dışında yerleşik firmalar adına garanti kapsamında gerçekleştirilen bakım ve onarım hizmetiyle, yabancı bandıralı gemi, uçak veya tırların bakımı ve onarımı ile bunlara yapılan mal (yakıt ve madeni yağlar hariç) ve hizmet satışları, Yurt içinde yerleşik haber ajanslarınca, yurt dışındaki yayın organlarına görüntülü veya görüntüsüz haber satışları projeye ilişkin T.C. Ekonomi Bakanlığı tarafından düzenlenen Vergi, Resim ve Harç İstisnası Belgesi (VRHİB) kapsamında finanse edilir. Krediden Kimler Yararlanabilir? Bankamızca yapılan istihbarat ve değerlendirme çalışması sonunda mali analiz, ticari etik açısından yeterli görülen ve bu alanlarda faaliyet gösteren firmalar bu programdan yararlandırılır. Krediden Yararlanma Koşulları Nelerdir? Türkiye de yerleşik firmalara kredi konusu proje için imzalanmış sözleşme kapsamında yapacakları harcamaların finansmanına yönelik kredi, Vergi Resim Harç İstisna Belgesinin (VRHİB) kapatılması taahhüdü karşılığında proje bazında kullandırılır. Bu uygulama Esaslarında açıklık olmayan hallerde Teşvik ve Kambiyo Mevzuatındaki genel düzenlemeler dikkate alınır. 32
Firma Limiti Ne Kadardır? Döviz Kazandırıcı Hizmetler Kredisi Programı kapsamında bir firmaya tanınan azami limit tutarı 25 milyon ABD Doları dır. Söz konusu limit ABD Doları, EURO ve TL olarak kullanılabilir. Proje Limiti Ne Kadardır? Proje limiti, firma limitini ve VRHİB tutarını aşmamak kaydıyla hizmet veren ve hizmet alan firmalar arasında imzalanan sözleşme hükümleri dikkate alınarak Türk Eximbank tarafından proje bazında belirlenir. Kredinin Vadesi Nedir? Kredinin vadesi, krediye ilişkin VRHİB süresi ile sınırlı kalmak kaydıyla azami 720 gündür. Kredi 180, 360, 540 veya 720 gün vadeli olarak kullandırılır. VRHİB süresi 24 ayı aşan projeler için kredinin azami vadesi ayrıca değerlendirilir. Ne Tür Teminatlar Kabul Edilmektedir? Süresiz veya proje süresi ile uyumlu kesin banka teminat mektubu, Devlet İç/Dış Borçlanma Senedi, Kredi Garanti Fonu Kefaleti, asli teminat olarak alınır. Kredinin Vadesinde Ödenmemesi veya Kredi Taahhüdünün Kapatılmaması Halinde Uygulanacak Cezai Müeyyideler Nelerdir? Kredinin vadesinde geri ödenmemesi veya kredi taahhüdünün kapatılmaması halinde, kredinin geri ödenmesi gereken tarihten fiilen ödendiği tarihe kadar geçen süre için krediye uygulanan akdi faiz oranının 1,2 katı üzerinden hesaplanacak temerrüt faizi, vergi ve ilgili fonlar tahsil edilecektir. İhracat Taahhüdü Nasıl Kapatılır? VRHİB taahhüdünün T.C Merkez Bankası tarafından kapatılmasını takiben TCMB tarafından bildirilen sonuca göre işlem yapılır. Taahhüdün TCMB tarafından kapatılmasından sonra Bankamız nezdinde bulunan ve firma lehine tesis edilmiş olan teminatlar iade edilir. 33