Componenta Dökümcülük A.Ş. Faaliyet Raporu 2009
İçindekiler Genel Kurul Gündemi... 4 Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO nun Mesajı... 4 Yönetim Kurulu nun Raporu... 6 Genel Müdür ün Mesajı... 8 Componenta A.Ş nin Müşteri Segmentindeki Yeri...11 Componenta A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeleri ve Şirket Yönetimi... 12 Kurumsal Yönetim Politikası... 14 Yönetim Kurulu Denetçi Raporu... 20 Bağımsız Denetim Şirketi Raporu... 21 Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2008 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolar... 22 İletişim Bilgileri... 52 2 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009
COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİC. VE SAN. ANONİM ŞİRKETİ NİN 22 Mart 2010 GÜNÜ TOPLANACAK 38.OLAĞAN ORTAKLAR GENEL KURUL GÜNDEMİ 1. Açılış ve Başkanlık Divanı seçimi 2. 2009 yılı faaliyet ve hesapları hakkında Yönetim Kurulu Raporu, Denetçi Raporu ile Bağımsız Dış Denetleme Kuruluşu ( Pricewaterhouse Coopers Başaran Nas Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş.) Rapor Özetinin okunması, müzakeresi, Yönetim Kurulu nun 2009 yılı Bilançosu ve Gelir Tablosu ile ilgili önerisinin kabulü, değiştirilerek kabulü veya reddi. 3. Yönetim Kurulu Üyeleri ve Denetçilerin Şirketin 2009 yılı faaliyet ve hesaplarından dolayı ibra edilmeleri. 4. Yönetim Kurulu nun 2009 yılı kazancının dağıtılması konusundaki önerisinin kabulü, değiştirilerek kabulü veya reddi, 5. Kurumsal Yönetim İlkeleri gereğince 2010 yılı ve izleyen yıllara ilişkin kar dağıtım politikalarının genel kurulun bilgisine sunulması 6. Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayınlanan Sermaye Piyasası Bağımsız Dış Denetleme hakkında yönetmelik gereği Yönetim Kurulumuz tarafından yapılan Bağımsız Denetleme Kuruluşu seçiminin onaylanması 7. 2010 yılı faaliyetlerini incelemek için toplanacak Genel Kurul a kadar vazife görmek üzere, Yönetim Kurulu Üyelerinin seçimi. 8. 2010 yılı faaliyet ve hesaplarını incelemek üzere toplanacak Genel Kurul a kadar görev yapmak üzere Denetçilerin seçimi. 9. Yönetim Kurulu Başkan ve Üyeleri ile Denetçilerin yıllık ücretlerinin tespiti. 10. Yönetim Kurulu Üyelerine, Şirket konusuna giren işleri bizzat veya başkaları adına yapmaları ve bu nev i işleri yapan Şirketlerde ortak olabilmeleri ve diğer işlemleri yapabilmeleri hususunda, Türk Ticaret Kanunu nun 334 ve 335 nci maddeleri gereği izin verilmesi. 11. Genel Kurul Toplantı Tutanağının Başkanlık Divanınca imzalanması ve bununla yetinilmesi hususunda yetki verilmesi. 12. Dilekler. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 3
Ortak Bir Gelecek İnşa Etme 2009 yılında ekonomik durgunluğun etkileri Componenta Grup un faaliyetlerinde derinden hissedilmiştir. Birçok müşterimizin sektörlerindeki nihai ürün talebi düşüşleri, yatırımların durdurulması ve stoklardaki eş zamanlı daralmalar Grup un siparişlerini ve üretim hacmini önemli ölçüde azaltmıştır. Componenta nın 2009 net satışı 300 milyon EURO ile bir önceki yılın satışlarından %56 daha az gerçekleşmiş, Finansman gideri sonrası konsolide net zarar 37 milyon EURO tutarında olmuştur. Taleplerdeki düşüşün ilk belirtisi, faaliyetlerimizi düşük hacimlere adapte etmeye yönelik ilk adımlarımızı attığımız 2008 sonbahar döneminde görülmüştür. Biz 2009 yılı boyunca önlemlerimizi almaya devam ettik. Net satışlardaki ani düşüşleri yakalayabilmek için faaliyet giderlerini azaltmayı başardık. Üretim hacmi düşerken, en etkin şekilde üretimimize devam etmeye çalıştık ve aynı zamanda tüm faaliyetlerimizden tasarruffun yollarını aradık. Personele ilişkin düzenlemelerde, çalışma saatlerini azaltacak tüm uygulamalardan yararlandık, fakat yine de gönüllü maaş kesintileri ve geçici/sürekli işten çıkartmalarla maliyetleri düşürmeye mecbur kaldık. Temel amacımız stokları azaltarak ve alacakların devir hızını arttırarak işletme sermayesini azaltmaktı. Grup un farklı fonksiyonları arasındaki üstün işbirliği sayesinde, söz konusu amacı başarıyla gerçekleştirdik ve bütün bir yıl boyunca faaliyetlerimizden gelen nakit akışının pozitif kalması sağladık. Componenta hissedarları ve yatırımcılarının güven ve taahhütlerinin önemli bir göstergesi de sonbahar döneminde sermaye yapısının sermaye ikrazi ve hisse senedi ihracı ile güçlenmesi olmuş, 2009 yılının sonunda şirket likiditesi güç kazanmıştır. COMPONENTA CORPORATION NET SATIŞLAR (MEUR) MEUR 800 700 600 500 400 300 200 100 0 2005 COMPONENTA CORPORATION FAALİYET KARI (MEUR) MEUR 60 50 40 30 20 10 0-10 -20 2005 2006 2007 2008 2009 2006 2007 2008 2009 Gelecekte de rekabetçi kalabilmek için, müşteri hizmetini geliştirmeyi sürdürdük ve satış, teknik ve ürün geliştirme kaynaklarımızı arttırdık. Aynı zamanda, gelecekteki gücümüzü yapılandırmaya yönelik, yeni ve uzman Componenta çalışanı geliştirecek uluslararası eğitim programları gibi uzun dönem projelere de devam ettik. Pazardaki düşük talep ve birçok tedarikçinin yaşadığı finansal zorluklar rekabeti pekiştirmiş, müşterilerin pazarın bu durumundan yararlanmak istemesi ve alternatif tedarikçi arayışına girmesiyle fiyatlar üzerinde bir baskı oluşarak fiyat teklifi taleplerini arttırmıştır. Yıl boyunca, rekor sayıda fiyat teklifi verilmiş ve yeni müşteri/ ürüne yönelik satışlarımızın sayısı artmıştır. 4 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009
COMPONENTA CORPORATION Satış ve Kar rakamları 31.12.2009 31.12.2008 Net satışlar, MEUR 299.6 681.4 Faaliyet karı (Tek seferlik kalemler hariç), MEUR -15.4 47.9 Finasman gideri sonrası kar kar (Tek seferlik kalemler hariç), MEUR -37.2 19.2 Hisse başına düşen kar (EPS), EUR -2.30 1.28 Üretim faaliyetlerindeki yatirimlar, MEUR 15.5 44.6 Personel (taşaron personel dahil) 3,698 4,488 COMPONENTA CORPORATION FİNANSAL HEDEFLERİ 2012 Hedef Mevcut 2009 Net Satışlar, MEUR 800 299.6 EBIT (Faaliyet karı), % *) 10-5.2 ROI (Yatırımın Geri Dönüş Süresi), % > 20-4.2 Equity ratio (Özsermaye oranı) % 40 26.5 2010 için Yeni Yapı Componenta nın stratejik hedefi 2012 yılına kadar Avrupa nın önde gelen döküm tedarikçisi olmaktır. Bu hedefe yönelik olarak, 2010 Şubat ayında organizasyonumuzu satış operasyonlarımızın faaliyet alanlarına göre ayrılacak şekilde yeniden yapılandırıyoruz. Tek Compenenta çalışma yöntemi kadar, faaliyetlerimizi geliştirecek tedarik zinciri yönetimi, dökümhane ve işleme teknolojisilerinin geliştirilmesi, satınalma ve ürün optimizasyonu gibi grup işlevleri de faaliyetler alanlarını ve bunların yönetimlerini desteklemiştir. Bu yeni iş modeli kapsamında, bizler mühendislik, döküm ve işlemeden oluşan toplam pakedin daha etkin kullanımını sağlayarak müşterilerimiz için bir katma değer yaratıyoruz. Her bir müşteri grubu için tahsis edilen satış, mühendislik ve ürün geliştirme uzmanları, gelecekte müşteri hizmetlerinden sorumlu olacaklardır. Müşteri alanlarına yoğunlaşmamız, piyasa ve müşteri anlayışımızı geliştirerek ve daha iyi hizmet sunabilmemiz sağlanacaktır. Birçok müşterimizin sektör öngörüleri zayıf olmasına karşın, mali göstergelerde belirli seviyede düzelme yaşandığını göstermektedir. Geçen yıllara ait üretim hacmine geri dönülmesi zaman alacaktır. Ancak inanıyorum ki, 2010 yılı bizim için şüphesiz bir önceki yıla kıyasla daha iyi olacaktır. Tek Componenta artık değişen koşullar altında faaliyetlerini etkin bir şekilde sürdürebilen ve hedeflerine ulaşabilen daha güçlü bir tedarikçidir. Filozof Friedrich Nietzsche nin ünlü sözleri Öldürmeyen şey, güçlü kılar anlamını bir kez daha kanıtlamıştır. Çalışanlarımız, hissedarlarımız, yatırımcılarımız, müşterilerimiz ve diğer paydaşlarımıza güven ve inançlarından ötürü en içten teşekkürlerimi sunarım. Heikki Lehtonen Başkan ve CEO Componenta Corporation Componenta nın misyonu ileriye dönük çözümler üretmektir.vizyonumuz 2012 yılında Avrupanın Lider Döküm Parça tedarikçisi olmaktır. Bu Uzun vadeli stratejik hedefler doğrultusunda gelişmeye ve rekabetçiliğimize 2009 yılında da devam ettik. 2009 yılında Componenta; operasyonlarını düşen üretim miktarlarına göre adapte etmek durumun kaldı. Deneyimli ve yetenekli personeli ile sağladığı güçlü rekabetçi yapısını 2009 yılındada sürdürdü. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 5
NİN 22 Mart 2010 TARİHİNDE TOPLANAN 38. HİSSEDARLAR OLAĞAN GENEL KURULU NA SUNULAN YÖNETİM KURULU RAPORU Değerli Ortaklarımız, Componenta Dökümcülük A.Ş. nin 2009 çalışma yılına ilişkin faaliyet ve hesaplarının görüşüleceği Olağan Genel Kurulu na hoşgeldiniz. Göstermiş olduğunuz ilgiye teşekkür eder, hepinizi saygıyla selamlarız. 2009 SEKTÖRE BAKIŞ 2009 yılını sektör açısından değerlendirdiğimizde, 2008 yılı son çeyreğinde derinleşen krizle birlikte azalan üretim ve talep düşüşü 2009 yılında da etkisini göstermiştir. Piyasadaki talep düşüşüne ek olarak 2008 yılı sonundaki stok etkisi ile tedarik zinciri içindeki 1. seviye ve 2. seviye ürün tedarikçisi işletmelerde 70%- 80% talep-üretim düşüşü yaşanmıştır. AB de 2009 yılı otomotiv sektörünü incelediğimizde, özellikle ağır ticari araç talebinde çok büyük bir düşüş yaşanmış, bu talep 48% oranında azalmıştır. Ağır ticari araç üreticisi firmalar, bu seviyenin sektör için bir dip olduğu konusunda hemfikir olmakla birlikte 2010 yılında, stok etkisinin de azalması ile, çok düşük oranda bir iyileşme yaşanmasını beklenmektedirler. Avrupa Birliği ndeki diğer ticari araç piyasalarında ise, 2009 yılında, 2008 yılına kıyasla, 33% oranında daralma yaşanmıştır. Otomobil piyasalarında ise, 2008 yılı 2. yarısı ve 2009 yılı ilk yarısında görülen talep azalmasını takiben, hükümetlerin hurda araç teşviği ve filo yenileme ile ilgili diğer bazı düzenlemeleri neticesinde 2009 yılı 2. yarısında otomobil talebinde artış gözlenmiştir. 2009 yılı toplam otomobil satışlarında, 2008 yılına göre sadece 1.6% azalma olmuştur. Aralık 2008 ile Aralık 2009 kıyaslaması yapıldığında ise bu oranda 16% lık artış dikkat çekmektedir. Türkiye de, özellikle ağır ticari araç pazarında yaşanan keskin düşüşlere bağlı olarak bir önceki yıla göre, 2009 yılında ihracatta % 31 ve toplam üretimde ise % 24 düzeyinde daralma yaşanmıştır. Türk Otomotiv Sanayii nin yapmış olduğu yeni yatırımlar sonucunda üretimini 2008 yılında 1.150 milyon adede yükseltmiş ve bunun % 80 ni ihraç edebilir hale gelmiştir. 2009 yılında ise 24% lük bir daralma ile, genel toplamda 885 bin araç üretilmiştir. Hükümetin, 15 Mart- 30 Eylül 2009 tarihleri arasında uyguladığı ÖTV indirimi sayesinde, 1.600 cc den küçük otomobiller ile kamyonetlerden oluşan hafif ticari araçlarda pazarda talep yıl toplamında % 23 dolayında artmış ve bu artış toplam pazara % 10 olarak yansımıştır Diğer ticari araçlarda ve traktörde herhangi bir teşvik uygulanmamış ve pazarda talep sırası ile % 34 ve % 50 gibi yüksek oranda gerilemiştir.sektörün elindeki stoklar uzun süre yük olarak taşınmış, tedarik zinciri içindeki tüm işletmeler toplam çalışılan günlerin 2/3 ü oranında üretime ara vermek zorunda kalmıştır. 2009 yılı otomobil üretimi % 18 oranında azalarak 511 bin adet düzeyine gerilemiştir. 2009 yılında hafif ticari araç üretimi, minibüste % 44, küçük kamyon da % 89 ve kamyonette % 27 oranında azalmıştır. Ağır vasıta üretiminde ; otobüs % 22, büyük kamyon % 74, midibüs % 75 oranında azalmıştır. 2009 EKONOMİ YE BAKIŞ Krizden çıkış, dünya ekonomisinde olduğu gibi Türkiye de de vakit alacaktır. Krizle birlikte çok yüksek seviyelere ulaşmış olan işsizlik muhtemelen bir süre daha yüksek kalacak ve bu da tüketim harcamalarını frenleyecektir. Kapasite kullanım oranlarındaki düşük seviye yeni yatırım kararlarının kısıtlı kalmasına sebep olacaktır. 2008 yılında 125 milyar USD olarak gerçekleşen Türkiye ihracatı yaşanan global krizin de etkisiyle 2009 yılında 98.5 milyar USD olarak gerçekleşmiş ve 2008 yılına göre % 21 oranında gerilemiştir. 2009 yılı Aralık ayı itibariyle Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) %6.53 olarak gerçekleşerek, %7.5 olan yıl sonu hedefinin altında kalmıştır. Uluslararası piyasalarda artan petrol ve emtia fiyatlarının etkisiyle ciddi bir şekilde yükselen ÜFE, 2008 yılı ikinci yarısından itibaren keskin bir düşüş eğilimine girmiş, 2008 Aralık ayında %8.11 olarak gerçekleşerek, 2009 yılı aralık ayını %5.93 ile kapatmıştır. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası nın uyguladığı istikrarlı politikalar çerçevesinde gecelik (O/N) borçlanma faizleri 2008 yılı sonunda düşürülmeye başlanmış ve %16.25 olan borçlanma faizi,2009 yılı aralık ayında %6.5 seviyelerine kadar düşmüştür. 2008 yılı sonunda TCMB USD alış kuru 1.5123 TL olan dolar, 31 Aralık 2009 tarihinde 1.5057 TL den işlem görerek yılı % 0.44 oranında azalışla kapatmıştır. TCMB Euro alış kuru 2008 yıl sonunda 2.1408 TL gerçekleşirken, 31 Aralık 2009 tarihinde 2.1603 TL olarak gerçekleşmiş ve yılı % 0.91 artışla kapatmıştır. MALİ SONUÇLAR Şirketimizin 2009 yılı faaliyet sonuçları konsolide edilmiş olarak ve Sermaye Piyasası Kanunu Seri XI, No:29 sayılı Tebliğ kapsamında Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarına uygun olarak hazırlanmıştır. Satış cirosu 2008 e göre % 47 azalan şirketimizin 2009 yılı satışları 254.168.643 TL, brüt satış kârı 39,477,329 TL, Esas Faaliyet kârı ise 831,774 TL kar olarak gerçekleştmiştir. Şirketimiz 2009 yılında UFRS sonuçlarına göre 7.352.180 TL amortisman ayırmış, 2008 yılında 22.999.245 TL olan vergi öncesi faaliyet karı, 2009 yılını -5,980,996 TL zararla kapamıştır. 2008 yılında 17,938,002 TL olan vergi sonrası net kar, yaşanan global krizin etkisiyle 2009 yılını -5,933,107 TL zararla kapamıştır. Milyon TL 2005 2006 2007 2008 2009 Satışlar 348,7 387,9 454,0 475,4 254,2 Faaliyet Karı 8,4 44,0 27,1 29,7 0,8 Net Dönem Karı 6,30 55,65 8,89 17,94-5,93 Sayın Ortaklarımız, 2009 yılının çalışmalarını ve elde edilen sonuçların özetini bilgilerinize sunmuş bulunmaktayız. Küresel resesyondan çıkışın kademeli ve yavaş olacağı tahmin edilmektedir. Krizden çıkış, dünya ekonomisinde olduğu gibi Türkiye de de vakit alacaktır. Şirketimiz içinde bulunduğumuz global krizle birlikte döküm sektöründe yaşanan krizi en az zararla atlatabilmesi için gerekli tüm 6 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009
önlemleleri almıştır. Ve bu performansı faaliyet karının pozitif yönde olmasıyla ortaya koymuştur. 2009 yılında stratejik faaliyetlerin yanı sıra dört ana konuya odaklanılmıştır. Maliyetlerin azaltılması ve operasyonların etkinliğini artırma, İşletme sermayesinin azaltması ve nakit akışının güçlendirilmesi, Grup içinde tesisler arası optimum üretimi yapabilmek adına üretim transferleri yapılması, yeni müşterilere odaklanma ve mevcut satışların arttırılması 2010 yılındada aynı hedeflere odaklanılmaya devam edilecektir. Hedefimiz 2012 itibariyle Avrupa nın lider döküm tedarikçisi olmaktır. Müşteri odaklı yeni organizasyonlarla bu hedef doğrultusunda daha sıkı adımlarla ilerleyeceğimize inanıyoruz. 2010 da sektorde yaşanacak gelişmelere de bağlı olarak, Componentanın Grup bazında sağladığı sinerji ile 2010 yılında performansını hep beraber izleyip göreceğiz. Gelecek yılların Ülkemize ve Şirketimize hayırlı olması dileği ile Bilanço ve Gelir Tablosunu onaylarınıza sunar, muhterem heyetinizi saygıyla selamlarız. 2009 daki Stratejilerimiz Operasyonel Verimlilik ve maliyet düşürme Nakit akışının yönetimi Grup içi ürün optimizasyonu Satışlar Verimlilik karılılığı İşletme sermayesinin düşürülerek, Nakit Artışının sağlanması Urun optimizasyonu ile maliyetlerin Düşürülmesi Yeni satışlara ve müşterilere odaklanma Heikki Lehtonen Yönetim Kurulu Başkanı Componenta Dökümcülük A.S. İŞTİRAKLERİMİZ Componenta Dökümcülük A.Ş nin Sermaye yapisi ve dağılımi Ünvani Faaliyet konusu Sermayesi İştirak Kumsan Döküm Malzemeleri Döküm kumu Üretim 600.000 TL % 25,1 Sanayi ve Ticaret A.Ş./Türkiye ve Ticareti Componenta UK limited /Ingiltere İthalat İhracat 287.850 GBP % 100 Sermaye dağılımı Componenta Corporation 93,57 % 62 543 860 Halk Ortaklığı 6,43 % 4 300 940 100,00 % 66 844 800 Halk Ortaklığı % 6,43 Componenta Corporation % 93,57 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 7
Genel Müdür ün Mesajı 2009, Yeniden Yapılanma Yılı 2008 in son çeyreğinde tüm dünyadaki finans piyasaları ile başlayan hızlı daralma Componenta Türkiye de de 2009 yılında önemli üretim hacmi düşüşlerine neden oldu. 2008 yılında 242 mn Euro olan Componenta Türkiye net satışları 113 mn Euro ya geriledi; bu satış hacminde % 54 lük bir daralmayı göstermektedir. Hacimdeki bu düşüş, özellikle İş Makinaları ve Ağır Ticari Vasıta sektörlerindeki faaliyetin ağırlıklı olması sebebiyle, Orhangazi iş birimlerinde çok net bir şekilde görüldü. Manisa daki aluminyum iş birimleri hükümetlerin 2009 un birinci çeyreği itibariyle Binek Otomobil Endüstrisi ne sağlamış olduğu destek programlarından yararlandı ve hatta Nisan-Mayis aylarından itibaren yeni işçi alımlarına başlandı. İş Makinaları ve Ağır Ticari Vasıta Endüstrileri nin tedarik zincirlerindeki stok hacmi, 2009 seyrinde oldukça azalmış ve çok yerde bitmiştir. Türkiye operasyonlarının krize adaptasyonu da, Componenta grubu stratejilerine paralel bir şekilde hızlı ve etkili olmuştur. Düşük iş hacimlerine göre yapılanmalar Ekim 2008 de başlamış ve Aralık 2009 sonuna kadar mavi yaka çalışanların %35 i çıkarılmıştır. İçeriye çekilen işler ile, bu oran toplam çalışan sayısında (dış taşeronlar dahil) % 38 e denk gelmektedir. Şubat 2009 dan başlayarak, devletimizin sağlamış olduğu kısa dönem çalışma desteği 12 ay için geniş çapta kullanılmış, bu da çalışma gücümüzü etkili bir şekilde yapılandırmamıza fırsat tanımıştır. Verimlilik kontrolleri neredeyse günlük yapılmış, enerji tasarrufu için avcı komiteler kurulmuş, tüm sabit giderler yakın bir şekilde takip edilmiş, beyaz yakalı çalışanların maaşlarında gönüllülük esasına dayalı bir % 20 lik kesintiye yönelik program başlatılmıştır. Bu yoğun takım çalışmasının sonucunda, birçok Kritik Performans Gösterge (KPI) değerleri neredeyse 2008 ile aynı seviyede tutularak Türkiye operasyonlarının çok düşük iş hacimlerine rağmen pozitif faaliyet karı yaratması sağlanmıştır. COMPONENTA Dökümcülük A.Ş / Personel sayısı 2008 2009 Mavi yaka (Blue Collar) 1279 967 Beyazyaka (White Collar) 166 157 Orhangazi 1445 1124 Mavi yaka (Blue Collar) 464 476 Beyazyaka (White Collar) 72 68 Manisa 536 544 Total (Turkey) 1981 1668 Componenta Türkiye, 4 iş biriminden oluşmaktadır; Orhangazi de bir demir döküm fabrikası ve işleme tesisi, Manisa da bir aluminyum döküm fabrikası ve yine Manisa da bir hafif alaşımlı jant fabrikası. Krizin farklı iş alanlarındaki farklı etkisi sebebiyle, 2008 ile kıyaslandığında satış portföyünde farkedilir değişimler olmuştur. Devletimizin yürütmüş olduğu destek programları sayesinde Otomotiv sektöründeki payımız 2009 yilinda %40 tan % 54 e yükselmiştir. Buna paralel olarak İş Makinaları nın payı %46 dan %34 e düşerken; Ağır Ticari Vasıta payı da %12 den %9 a inmiştir. Bu değişimler sonucu Manisa İş Birimleri Türkiye içindeki payını %29 dan %41 lere çıkarmıştır. İşletme sermayesinin azaltılmasına da yoğun çaba harcanmış ve alınan diğer aksiyonlarla beraber işletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit akışında 33 mn Euro tasarruf edilmiş, bu da Componenta Türkiye nin düşük hacimlere rağmen bilançosunun sağlıklı bir şekilde dengede kalmasını sağlamıştır. Orhangazi de Düşük Talep Componenta Türkiye, Orhangazi deki dökümhanede demir döküm parçalar üretmektedir. 8 farklı ebattaki kalıplama hattı ile gruptaki en büyük dökümhanedir. 2008 deki yatırımlar ile Orhangazi Dökümhane nin kapasitesi 180,000 tona çıkarılmış ancak 2009 yılında kapasite kullanım oranı %30 ların altında kalmıştır. Orhangazi Pik Döküm Teisleri 180,000 160,000 140,000 120,000 100,000 80,000 60,000 40,000 20,000 0 2005 2006 2007 2008 2009 Kapasite Satışlar Hacimlerdeki ani düşüş, stokların göreceli artışına sebep olmuş ve bu da hammadde fiyatlarındaki hızlı düşüşle birleştiğinde karlılık üzerinde ters bir etki yaratmıştır. Hammadde stoklarının karlılık üzerindeki toplam negatif etkisi 1 MEUR civarlarında hesaplanmıştır. 2008 in üçüncü çeyreğinden gelen yüksek fiyatlı hammadde stoğundan dolayı ilk pik demir alımı ancak, Eylül ayında yapılmıştır. Sürecin doğasından dolayı dökümhane faaliyetleri devamlı olduğunda verimlidir. 2009 hacimlerine bakıldığında KPI ları makul seviyelerde tutmak büyük bir zorluk idi. Grup calışması ve iyi bir planlama sayesinde bu işin başarılı bir şekilde üstesinden gelinmiştir. Orhangazi deki İşleme İş Birimi, dökümhane faaliyetleriyle birleştirildiğinde, Orhangazi tesisleri komple tedarik noktası haline gelmektedir. Müşterilerimizin işleme faaliyetlerini içeriye alma kararı sebebiyle işleme atölyesinin iş hacmindeki daralma dökümhaneden de fazla olmuştur. Bu iş biriminde de verimlilik seviyelerini korumak için, işçilerin Orhangazi deki iki iş birimi arasında paylaşımını sağlayan bir mekanizmayla beraber diğer tüm aksiyonlar alınmıştır. Halihazırda, Orhangazi İşleme İş Biriminde, dökümhanenin ham dökümlerinin sadece %6 sı işlemektedir; rekabet gücü artışı göz önünde bulundurulduğunda büyüme potansiyeli bir hayli yüksektir. 8 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009
Grup Üretim Stratejileri, Orhangazi nin genellikle üretimin kaydırıldığı iş birimi olduğu ürün optimizasyonu ve dengeleme projeleri için 2009 yılında da sürdürüldü. 2009 yılının sonlarına doğru grup stratejisi doğrultusunda Orhangazi ve Pietarsaaari deki Disa hatları için, özellikle Orhangazi Dökümhane ve İşleme Atölyesi ndeki büyük serilerin yoğun üretimiyle sonuçlanacak yeni bir proje başlatıldı. Bu kapsamda 2010 boyunca bazı parçaların Pietarsaari de olan üretimi Orhangazi ye transfer edilecek, bu da Orhangazi nin iş hacmini arttıracaktır. Pietarsaari Dökümhane ve İşleme Atölyesi gelecekte küçük ve orta ölçekteki serilerin üretimini tüm grupta etkinleştirerek müşterilere daha esnek bir hizmet sağlamaya odaklanacaktır. Orhangazi düşük hacimlerde bile verimli ve etkin olduğunu göstermiştir, artan hacimlerde de elde edilen tüm tasarruflar farkedilir bir karlılık artışına sebep olacaktir. Manisa Otomotiv Endüstrisi ndeki Destek Programlarından Yararlanma Türkiye kanadının Manisa faaliyetleri iki iş biriminden oluşmaktadır; birisi ham/işlenmiş aluminium parça üretimi ve diğeri de aluminium jant üretimi. Kullanılan üretim teknikleri yüksek basınçlı döküm (YBD), alçak basınçlı döküm (ABD) ve kokil dökümdür (KD). YBD üretimi büyük seriler için uygunken, ABD ve KD küçük seriler ve maça kullanımı gerektiren parçaların üretiminde kullanılmaktadır. Aluminyum üretimindeki en önemli elementlerden biri de Aluminyum İş Birimi içine entegre olan ve ham aluminyum dökümlerin üçte ikisinden fazlasının işlendiği İşleme Atölyesidir. Aluminyum Döküm İş Birimleri nin müşterilerinin %95 i Otomotiv sektöründen, kalan % 5 ise Ağır Ticari Vasıta ve İş Makinaları ndan oluşmaktadır. Demir dökümün yerini aluminyumun almasina yönelik genel trend ile doğru orantılı olarak Ağır Ticari Vasıta daki payın da artması beklenmektedir. Devletimizin yürütmüş olduğu destek programları sayesinde krizin etkileri Mart ayından itibaren azalmış, hacimlerin artmasıyla beraber mavi yaka personelde yeniden işe alımlar başlamıştır. Sendikalarla yapılan anlaşmalara göre yeni alımlar ağırlıklı olarak daha önceden çıkarılan personelden yapılmıştır. Tasarım ve eş zamanlı mühendislik Otomotiv Endüstrisi ndeki tedarikçiler için şimdiden önemli bir yer edinmiştir. Bu bağlamda takımımız, yeni tasarım projelerinde yeterliliğini kanıtlamıştır. Büyük İtalyan müşterilerden birinin karlılığımızı pozitif yönde etkileyecek ve diğer projelerde seçilebilirliğimizi arttıracak bir projesi başarı ile sonuçlandırılmış ve seri imalat safhasına gelmiştir. Manisa Aluminyum Dökümhanesi için hem kapasite ve hem de yeterliliği arttıracak yeni yatırım kararı 2008 sonunda durdurulmuştur. Fakat bu yatırımı gerçekleştirme isteğimiz azalmamış, aksine artmıştır. Yatırım planlarımız hazırdır ve finansal durumlar düzeldiği takdirde hızlıca başlanabilecektir. Bu alandaki rekabet gücümüzün 2008 e kıyasla daha iyi olduğu düşünülürse, yeni yatırım kararının çok da uzak olmadığına inanıyorum. Componenta Jant İş Birimi 1.2 milyon adet üretim kapasitesi ile 13 den 22 e kadar hafif alaşımlı jant üretebilmektedir. Müşteriler genellikle Avrupa dandır ve Almanya en büyük pazardır. Tesis ayrıca kendi ticari markasi olan DJ ve Maxx jantlarını Rusya, Yunanistan, Ukrayna ve Türkiye iç pazarına da satmaktadır. MANİSA ALÜMİNYUM JANT DÖKÜM TESİSLERİ (Adet) 1,400,000 1,200,000 1,000,000 800,000 600,000 400,000 200,000 0 2005 2006 2007 2008 2009 Kapasite Satışlar Diğer iş birimlerinin aksine, Jant İş Birimi için 2009 yılı bir dönüm noktası oldu. Pazardaki rekabet gücünü arttırmaya yönelik, 2008 yılındaki ürün geliştirme teknikleri, ağırlık azaltma, verimlilik, ıskarta oranı ve enerji tüketimindeki iyileştirmelerle ürün maliyet azaltma çabaları bu yıl geri dönmüştür. Bu da Jant İş Birimi nin artan karlılık ve geliştirilmiş KPI lar ile 2009 yılında Componenta içindeki en verimli ve etkin iş birimi olarak ödüllendirilmesiyle sonuçlanmıştır. MANİSA YUKSEK BASINÇLI ALÜMİNYUM DÖKÜM TESİSLERİ (Ton) 14,000 12,000 10,000 Yatırımlar (MEUR) 24 21 18 15 8,000 12 6,000 4,000 2,000 0 2005 2006 2007 2008 2009 Kapasite Satışlar 9 6 3 0 2005 2006 2007 2008 2009 2009 da yılında yapılan harcaması tutarı 4.9 milyon EUR dur. Bunun 3.2 milyon EUR su 2008 de başlayan ve 2009 yılında tamamlanan yatırımlardır. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 9
2010 a Pozitif Bakış 2009 yılı ani hacim düşüşlerinin olduğu ve tüm iş birimlerinin verimlilik ve etkinliklerini korumak için mücadele ettiği bir yıldı. Grup dökümhaneleri, en iyi uygulamaların katkılarıyla beraber, daha verimli üretim ve artan rekabetçilik ile çalışmaya başladı. Gelişme çabaları kriz ile beraber rafa kaldırılmadı; bunun en güzel kanıtı Japon Verimlilik Enstitüsü JIPM-S nin Japon uzmanlarının değerlendirmeleriyle, Orhangazi nin geçen yılki başarısının ardından Manisa daki iş birimlerinin de TPM Mükemmellik Ödülü nü almasıdır. Bu çabalar bizim rekabetçiliğimizin temelini oluşturduğu için artan bir şekilde devam edecektir. Grup Stratejisi doğrultusunda Orhangazi de 2010 yılında, Manisa da da 2011 yılında 6 Sigma yayılım çalışmaları başlayacaktır. Türkiye operasyonlarındaki kanıtlanmış rekabetçiliğimizin Componenta nın gücü ve tecrübesi ile birleştirildiğinde, 2009 un ardından 2010 yılının büyük gelişmelerin yılı olacağına inanıyorum. Üstün kalite ve üstün sevkiyat performansı bizim rekabetçi tarafımızı oluşturmaya devam edecektir. 2009 yılındaki üstün destek ve katkılarından dolayı başta hissedarlarımız ve personelimiz olmak üzere tüm paydaşlarımıza teşekkürlerimi sunarım. COMPONENTA DOKUMCULUK A.Ş. SATIŞLARIN DAĞILIMI % 68.3 Yurt dışı % 31.7 Yurt içi Orhangazi % 59.4 Manisa % 40.6 Jant % 34.9 % 65.1 Presli Döküm Toplam CT Satışlarinda Yurtdışı Satışlar % 59.5 Yurtiçi Satışlar % 40.5 Yurtdiçi Satışlar % 65.5 Yurtiçi Satış % 34.5 Yurtdiçi Satışlar % 36.8 Yurtiçi Satışlar % 63.2 Hakan Göral Genel Müdür COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK A.Ş İHRACAT (Milyon EURO) Componenta Dökümcülük A.S. Satışların Ülkelere Dağılımı 200 160 120 80 40 Türkiye % 41 İngiltere % 19 Fransa % 5 İsveç % 2 Almanya % 18 Belçika % 2 0 2005 2006 2007 2008 2009 İtalya % 8 Diğer % 6 10 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009
Componenta Dökümcülük A.Ş. nin Müşteri Segmentindeki Yeri Componenta Dökümcülük A.Ş. dört faklı müşteri segmentinde faaliyet göstermektedir. Bu sektörler ağır vasıta, iş makinaları, makina aksamları ve otomotiv gibi üretim sektörleridir. Componenta Dökümcülük A.Ş., müşteri talebini dizayn, döküm ve işleme tecrübesiyle birleştirerek, müşteri ve tedarikçi arasında istenildiğinden daha fazla değer sunmayı hedefler. 2012 deki hedefi ortak tasarım/ileri mühendislik hizmetleriyle çüzüm merkezi olmaktır. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK A.Ş./ SATIŞLAR (Milyon Euro) 300 250 200 150 100 50 0 2005 2006 2007 2008 2009 AĞIR VASITA Ağır kamyon endüstrisi için Componenta, şasi, motor, aks, transmisyon ve frenlerde kullanılan montaja hazır parçalar imal etmektedir. Şirket, müşterilerine üretim tasarımın ve imalattan, yüzey işlemi, boya ve ön montaja kadar tedarik zincirinin tüm parçalarını sunmaktadır. 9% Toplam satışlar içindeki payı Müşteriler arasında Iveco, MAN, Ford Trucks, Renault ZF, Scania, Volvo, Eaton, DAF, WOCO, Aston Martin, Getrag, Tramec gibi müşteriler bulunmaktadır. İŞ MAKİNALARI Off-road endüstrisinde müşteriler arasında traktör, forklift, orman makineleri, kombine biçiciler, kazı makineleri ve damperler olup Componenta bunlara motor, güç transmisyonu, tahrik ve şasi için çeşitli parçalar temin etmektedir. Müşterileri arasında Caterpillar, JCB, New Holland, TTF, Ford, WOCO, Renault, Valtra, Volvo, Agco Fendt, Bomag, Carraro, Case New Holland, Dana, Anvis gibi müşteriler bulunmaktadır. 48% Toplam satışlar içindeki payı MAKİNA ÜRETİMİ Makine yapım endüstrisi için şirket, halat ve seyahat tekerlekleri, muhafaza ve kasalar, dişli çarkı ve gövde gibi çeşitli makine ve ekipman parçaları imal etmektedir. Temin edilen parçalar genelde asansör ve robotlar, çeşitli vinç ve kaldırma parçalarında kullanılan parçalar gibi müşteri açısından stratejik öneme sahip olup pompa, beton kırıcılar ve hidrolik motorlar için talep edilen döküm ürünlerdir. 2% Toplam satışlar içindeki payı Müşterileri arasında ABB, KONE, ZF Passau, Asko Appliance, Bosh Rexroth, Ingersoll-Rand, Atlas Copco gibi müşteriler bulunmaktadır. OTOMOTİV Grup,yolcu araçları ve hafif ticari araçlarınında dahil olduğu, otomotiv sanayi için geniş ürün yelpazesinde demir ve alüminyum döküm parçalar ile hafif alaşım jantlar temin etmektedir. Manisa alüminyum tesislerinde DJ Wheels ve MAXX ticari markaları ile jant üretilmektedir. 41% Toplam satışlar içindeki payı Müşteriler ATU, Tofaş, Ford, Fiat, Renault, Valeo,Woco, Visteon, Dana spicer, Aston Martin, Alfa Romeo, KSM, CF Gomma, Paksan, Palsis, Proline Wheels gibi müşteriler bulunmaktadır. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 11
Componenta Dökümcülük A.Ş. Yönetimi Componenta Dökümcülük A.Ş. Yönetim KURULU Heikki LEHTONEN: Yönetim Kurulu Başkanı Harri SAUKKOMAA: Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Hakan Sadık GÖRAL: Yönetim Kurulu Üyesi Genel Müdür Tezcan YARAMANCI: Yönetim Kurulu Üyesi MİSyONuMUZ İleriye Dönük Çözümler Üretmek vizyonumuz 2012 yılında Avrupanın Lider Döküm Parça Tedarikçisi Olmak Componenta Grubu nun Değerleri Şeffaflik - Dürüstlük - Saygi Bu değerlerimizi günlük işlerimize yansıması: Yeni fikirlere, değişime ve kendimizi geliştirmeye açığız. Bu yol ile çalışma yöntemlerimizi sürekli iyileştirmeye çalışıyoruz. Kendimize ve birbirimize karşı dürüstüz. Söz verdiğimizi yerine getiririz. Soldan Sağa: Harri Saukkomaa, Heikki Lehtonen,Tezcan Yaramanci, Hakan Sadık Göral. Adil Giray ÖZTOPRAK: Yönetim Kurulu Denetçisi Ayşegül Eder UYANIKDENİZ : Yönetim Kurulu Denetçisi Çalışanlarımızla, amirlerimizle,astlarımızla, müşterilerimizle vediğer paydaşlarımızla ilişkilerimiz güven ve karşılıklı saygıya dayanır. Adil Giray Öztoprak Ayşegül Eder Uyanıkdeniz COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK A.Ş. ŞİRKET YÖNETİMİ Heikki LEHTONEN: CEO ve Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Sadık GÖRAL: Yönetim Kurulu Üyesi Genel Müdür Pasi VİLHUNEN: CFO Heikki Lehtonen Hakan Göral Tunçay ŞULAN: Orhangazi Pik Döküm İş Birimi Direktörü Faruk ÇOKLAR: Orhangazi İşleme İş Birimi Direktörü Tevfik GÜNHAN: Manisa Aluminyum Parça İş Birim Direktörü Sabri ÖZDOĞAN: Manisa Jant İş Birimi Direktörü Sibel BİNİCİ: Hazine Direktörü Ali Alper ÇELTEK: Satış Direktörü - Otomotiv Pasi Vilhunen Tunçay Sulan Tevfik Günhan Sabri Özdoğan Faruk Çoklar Ali Alper Çeltek Sibel Binici 12 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009
FAALİYET RAPORU 2009 2008 13
Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş. Kurumsal Yönetim Politikası 1. Kurumsal Yönetim İlkeleri ne Uyum Raporu SPK tarafından 04.07.2003 tarih ve 35/835 sayılı kararı ile kabul edilen ve Temmuz 2003 de kamuya açıklanmış olan Kurumsal Yönetim İlkeleri nin uygulanması ve hayata geçirilmesi; özellikle halka açık şirketlerin kredibilitesi ve finansman imkanları açısından önem arz etmektedir. Kurumsal yönetim kalitesini ortaya çıkaran söz konusu ilkeler şirketimiz tarafından benimsenmiş olup, kısmen uygulanmaktadır. Bu düzenlemeye paralel olarak uygulanması talep edilen diğer ilkeler de, idari ve teknik alt yapı çalışmalarının tamamlanmasının akabinde uygulamaya konacaktır. SPK nın 10.12.2004 tarih ve 48/1588 sayılı toplantı kararı gereğince, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda (İMKB) işlem gören şirketlerin 2004 yılına ilişkin faaliyet raporlarından başlamak üzere, faaliyet raporlarında ve varsa İnternet sitelerinde söz konusu Kurumsal Yönetim İlkeleri ne uyumuyla ilgili beyanlarına yer vermeleri uygun görülmüştür. Buna göre Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş., 2009 Faaliyet Raporu na aşağıdaki ilkelere uyum konusundaki bilgileri eklemiştir. 14 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 2008
BÖLÜM I PAY SAHİPLERİ 2. Pay Sahipleri ile İlişkiler Birimi Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş. de pay sahipleri ile ilişkiler, Hazine bölümü bünyesinde oluşturulmuş sorumlu birim tarafından yürütülmektedir. Bu birimde Hazine Direktörü Sibel BİNİCİ (sibel.binici@componenta.com / 02245734263) tarafından yönetilmektedir. Birim Sorumlusu Hissedarlar Sorumlusu Yıldıray DOMAÇ dır (yildiray.domac@componenta.com / 02245734263-282 ) Birimin yürüttüğü başlıca faaliyetler arasında şunlar yer alır: - Şirketimizin, bireysel ve kurumsal yatırımcılara tanıtımının yapılması; potansiyel yatırımcıların ve hissedarların bilgilendirilmesi, - Şirketimiz ve sektör hakkında araştırma yapan lisans, yüksek lisans öğrencileri ile üniversitelerdeki öğretim üyelerinin bilgi taleplerinin karşılanması, - Şirket Genel Kurul toplantısının yapılması, pay sahiplerinin yararlanabileceği dokümanların hazırlanması, tutanakların talep edenlere gönderilmesi, - Hissedarlarımızın bilgilendirilmesi, - SPK nın Seri VIII, No:39 sayılı tebliği dikkate alınarak gerekli Özel Durum Açıklamalarının İMKB ve SKP na bildirilmesi, - Genel Kurul öncesi toplantı hazırlıklarının yapılması, ilgili dokümantasyonun hazırlanması, ana sözleşme değişikliklerine ilişkin ön izinlerin alınarak Genel Kurul un onayına sunulması, - Sermaye Piyasası Kanunu ile ilgili mevzuatta meydana gelen değişikliklerin takip edilmesi ve şirket ilgili birimlerinin dikkatine sunulması. 3. Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklarının Kullanımı Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş. de, bilgi alma ve inceleme hakkının kullanımında, pay sahipleri arasında ayrım yapılmamaktadır. Pay sahiplerinin bilgi edinme haklarının genişletilmesi amacıyla, hakların kullanımını etkileyebilecek her türlü bilgi güncel olarak elektronik ortamda pay sahiplerinin kullanımına sunulur. Dönem içinde pay sahiplerinden telefonla çok az sayıda bilgi talebi gelmiştir. Bu talepler esas itibariyle genel kurula katılma, bedelsiz hisse dağıtımı, temettü ödemelerine ve kesilen stopaj vergilerine ilişkindir. Yöneltilen soruların tamamı şifahi veya yazılı olarak yanıtlanmıştır. Şirket sitesinde (www.componenta.com) mali tablolarla birlikte aşağıdaki birçok bilgi de yer almaktadır: Tübitak-Bilten tarafından teknik çalışmaları yürütülmekte olan KAP (Kamuoyunu Aydınlatma Projesi) sistemi Şirket te kurulmuş olup, Şirketimizden İMKB ye bildirimler elektronik imza kullanılarak da gönderilmektedir. Ayrıca sermaye piyasası araçlarının kayden izlenmesi amacıyla kurulmuş bulunan Merkezi Kayıt Kuruluşu na üyelik işlemleri tamamlanarak hisse senetlerinin kayden izlenmesinde önemli bir adım atılmıştır. - Şirket ana sözleşmesi - Genel Kurul un toplanma tarihi, hangi gazetelerde yayımlandığı, gündem, gündem konuları hakkında açıklamalar - Genel Kurul toplantı tutanağı ve hazirun cetveli - SPK Özel Durum Açıklamaları - Vekaletname örneği - Şirketin ortaklık yapısı - Yönetim Kurulu üyeleri ve şirket üst yönetimi hakkında bilgi - Sıkça sorulan sorular bölümü - Yatırımcı raporları Ana sözleşmemizde özel denetçi atanması talebi bireysel bir hak olarak düzenlenmemiştir. Bu yönde hissedarlarımızdan herhangi bir talep de gelmemiştir. 2009 yılı Şirket faaliyetleri, Genel Kurul da tespit edilen Bağımsız Dış Denetçi (PriceWaterhouseCoopers), ve Genel Kurul da seçilen Denetçiler tarafından periyodik olarak denetlenmektedir. 4. Genel Kurul Bilgileri Şirketimiz 2009 yılı içerisinde sadece bir Olağan Genel Kurul yapılmıştır. 2008 yılı faaliyetlerinin görüşüldüğü ve 31 Mart 2009 tarihinde yapılan Genel Kurul Toplantısı nda, Şirket sermayesini temsil eden 6.360.000.000 adet hisseden, 5.928.327.946 adet hisse temsil edilmiştir. (% 93,57) Şirketin menfaat sahipleri (vekaletname vererek) toplantılara katılmıştır. Genel Kurul toplantısına davet Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu ve şirket ana sözleşmesi hükümlerine göre, Yönetim Kurulunca yapılmaktadır. Genel Kurul un yapılması için Yönetim Kurulu kararı alındığı anda İMKB ve SPK ya açıklamalar yapılarak kamuoyu bilgilendirilmektedir. Ayrıca Genel Kurul dan en az 15 gün önce Genel Kurul un toplanacağı yer, gündem, varsa ana sözleşme değişiklik taslakları ve vekaletname örneği Türkiye baskılı 2 adet günlük gazetede yayımlanır. Bu ilanda ilgili döneme ait bağımsız denetimden geçmiş mali tabloların nerelerde incelemeye açık olduğu belirtilmektedir. Genel Kurul da söz alan her hissedar şirket faaliyetleri hakkında görüş belirtip şirket yönetimine soru sorarak bilgi talep edebilmekte ve kendisine yanıt verilmektedir. Genel Kurulumuz Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Hükümet Komiseri gözetiminde yapılmaktadır. 2009 yılındaki Genel Kurul da şirket hakim ortaklarının yaptığı öneriler dikkate alınmıştır. Genel Kurul Tutanakları web sitemizde yer almaktadır. Ayrıca şirket merkezinde bu tutanaklar hissedarlarımızın incelemesine açık olup talep edenlere verilmektedir. 5. Oy Hakları ve Azınlık Hakları Şirketimizde oy haklarının kullanımına yönelik ana sözleşmemizde bir imtiyaz bulunmamaktadır. Ortaklarımız arasında bizim iştirakimiz olan tüzel kişi yer almamaktadır. 6. Kâr Dağıtım Politikası ve Kâr Dağıtım Zamanı Kar dağıtımında, Kurumsal Yönetim İlkeleri ne uygun olarak pay sahiplerinin menfaatleri ve Şirket menfaatlari arasında dengeli ve tutarlı bir politika izlenmektedir. Şirketimizin kar dağıtımı TTK na ve SPK ya uygun şekilde ve yasal süreler içinde gerçekleşmektedir. 31 Mart 2009 tarihinli Genel Kurulumuz da 2008 yılı faaliyet sonuçlarına göre brüt % 5.5 (= net % 5.5 ) oranında kar payı dağıtımı kararı alınmış ve bu temettünün sermayeye ilave edilerek bedelsiz hisse senedi olarak dağıtılmasına COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 15
Kurumsal Yönetim Politikası karar verilmiştir.. Kâr payı dağıtımında, Şirketimizin uzun vadeli stratejileri, yatırım ve finansman politikaları, kârlılık durumu ve Sermaye Piyasası Kurumunun düzenlemeleri esas alınmakta ve kâr dağıtımı Genel Kurulun tasvibine sunularak, belirlenen yasal sürelere uyulmaktadır. 7. Payların Devri Ana sözleşmemizde, pay sahiplerinin paylarını serbestçe devretmesini zorlaştırıcı uygulamalar ve pay devrini kısıtlayan hükümler mevcut değildir. BÖLÜM II KAMUYU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK 8. Şirket Bilgilendirme Politikası Şirketimiz kamuoyu aydınlatma ve şeffaflık ilkesi doğrultusunda zamanında doğru, eksiksiz, anlaşılabilir, analiz edilebilir ve düşük maliyetle kolay erişilebilir bilgilerin ilgililere sunulmasını amaçlar. Ticari sır kapsamında olmaması kaydıyla, talep edilebilecek her türlü bilginin değerlendirmeye alınması sağlanır. 9. Özel Durum Açıklamaları Özel Durumlara ilişkin bilgilendirme, mevcut durumda yazılı olarak ve Kamuyu Aydınlatma Platformu üzerinden BIY kullanılarak elektronik imza ile yapılmaktadır. Söz konusu açıklamalar, kapsamlı olarak mevzuat ile belirlenen süre içerisinde zaman geçirmeksizin kamuya duyurulur 2009 yılı içinde, şirketimizce 9 adet özel durum açıklaması yapılmıştır. Şirketimiz yurt dışı borsalarda kote olmadığından SPK ve İMKB dışında Özel Durum Açıklaması gerekmemektedir. Özel Durum Açıklamaları, Kanunun öngördüğü süreçte yapıldığından SPK tarafından yaptırım uygulanmamıştır. 10. Şirket İnternet Sitesi ve İçeriği Şirketimizin internet sitesi adresi www.componenta.com dur. İnternet sitemiz yeniden yapılandırma aşamasındadır. 11. Gerçek Kişi Nihai Hâkim Pay Sahibi/Sahiplerinin Açıklanması Şirketin gerçek kişi ve sahiplerinin kamuya açıklanmasında yatırımcıyı etkileyebilecek özel bir durum mevcut değildir. 12.İçeriden Öğrenebilecek Durumda Olan Kişilerin Kamuya Duyurulması Şirketin Yönetim Kurulu üyeleri, denetçiler ve üst yönetimde görev alan kişilerin adları her yıl yayınlanan faaliyet raporlarında belirtilmektedir. Yıl içinde vuku bulan değişiklikler de özel durum açıklamalarıyla kamuya duyurulmaktadır. Rapor tarihi itibariyle, içeriden öğrenebilecek durumda olan kişiler aşağıdaki listede gösterilmişlerdir: Heikki LEHTONEN: Yönetim Kurulu Başkanı Harri SAUKKOMAA: Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Hakan Sadık GÖRAL: Yönetim Kurulu Üyesi Genel Müdür Tezcan YARAMANCI: Yönetim Kurulu Üyesi Adil Giray ÖZTOPRAK: Denetçi Ayşegül Eder UYANIKDENİZ: Denetçi Tunçay Şulan: Orhangazi Pik Döküm İş Birimi Direktörü Faruk ÇOKLAR: Orhangazi İşleme İş Birimi Direktörü Tevfik GÜNHAN: Manisa Aluminyum Parça İş Birim Direktörü Sabri ÖZDOĞAN: Manisa Jant İş Birimi Direktörü Sibel BİNİCİ: Hazine Direktörü 16 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009
Ali Alper ÇELTEK: Satış Direktörü - Otomotiv Ömer Lütfü ERTEN: Grup, iş değerlendirme Direktörü Uğur DEMİRCİ: Satınalma Direktör Yardımcısı Şeffaflık ile şirket çıkarlarının korunması arasındaki dengeyi sağlamada tüm şirket çalışanlarının içeriden öğrenilen bilgilerin kullanımıyla ilgili kurallara dikkat etmesine çok önem verilmektedir. Çalışma süresince öğrenilen, şirkete ait, gerekli kişiler dışında bilinmesi şirketçe arzu edilmeyen, ticari sır olarak nitelendirilebilecek bilgiler Şirket Bilgisi olarak kabul edilir. Tüm çalışanlar Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş. de çalışırken ve sonrasında şirket bilgisini korurlar, doğrudan veya dolaylı olarak kullanmazlar. BÖLÜM III MENFAAT SAHİPLERİ 13. Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi Şirket ile ilgili menfaat sahipleri, kendilerini ilgilendiren hususlarda gerektikçe toplantılara davet edilerek veya telekomünikasyon araçları kullanılarak bilgilendirilmektedir. Toplu Sözleşme kapsamındaki çalışanlarımızla ilişkiler sendika temsilcileri vasıtası ile yürütülmektedir. Şirketimiz işveren sendikası olarak MESS (Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası), Şirketimiz in mavi yakalı çalışanları ise Türk Metal Sendikası Üyesi dir. 2008 yılı Aralık ayı içerisinde, MESS ile Türk Metal Sendikası arasında 01.09.2008-31.08.2010 dönemini kapsayan Toplu İş Sözleşmesi Anlaşma Tutanağı imzalanmıştır. 14. Menfaat Sahiplerinin Yönetime Katılımı Menfaat sahiplerinin yönetime katılması konusunda yürütülen faaliyetler; Çalışma koşulları, ortamı ve çalışanlara sağlanan haklar konusunda yapılacak yapılacak uygulama değişiklikleri için işçi sendikasının görüşü ve mutabakatı alınmakta, kararlar birlikte oluşturulmaktadır. 15.İnsan Kaynakları Politikası Şirketimizde insan kaynakları politikası kapsamında, personel alımına ve terfi mekanizmasına ilişkin kriterler yazılı olarak belirlenmiştir. İnsan Kaynakları süreci olarak amacımız; - Doğru işe doğru insan - Eşit işe eşit ücret - Başarıya bağlı liyâkat - Herkes için eşit fırsat ilkelerine bağlı kalarak, insan gücümüzün yetkinliklerini sürekli geliştirmek ve global rekabet ortamında kalıcı üstünlüğümüzü korumaktır. Bu amaçla belirlenen insan kaynakları sistemlerinin işleyişi prosedürlerle tanımlanır ve tüm çalışanlara duyurulur. Her yıl gerçekleştirilen Çalışan Memnuniyeti Anketi ile çalışanların memnuniyeti ölçülmekte ve geliştirilmesi gereken alanlar tesbit edilerek iyileştirici önlemler alınmaktadır. Toplu İş Sözleşmesi uyarınca belirlenen sendika işyeri temsilcileri dışında, çalışanlar ile ilişkileri yürütmek üzere bir temsilci atanmamıştır. Bu fonksiyon esas itibariyle İnsan Kaynakları Bölümü tarafından yürütülmektedir. Çalışanlardan özellikle ayrımcılık konusunda herhangi bir şikayet gelmemiştir. 16. Müşteri ve Tedarikçilerle İlişkiler Hakkında Bilgiler Şirketimiz mal ve hizmetlerinin pazarlanmasında, satışında ve satış sonrasında müşteri memnuniyetini sağlayıcı her türlü tedbir alınmakta ve uygulamalara yer verilmektedir. Müşterinin satın aldığı ürünümüze ilişkin talepleri süratle karşılanarak, müşteri bilgilendirilir. Kalite standartları ve yüksek kaliteye ilişkin garantiler sağlanır. Gerek tedarikçilere yönelik ilke ve politikalar, gerekse müşteri odaklı ürün ve hizmetlerdeki memnuniyet kriterleri düzenli olarak ölçülür ve Şirket içindeki birimlerce takip edilir. 17. Sosyal Sorumluluk Gerek fabrikamızın bulunduğu bölge ve gerekse genel olarak kamuya yönelik sosyal çalışmalar çerçevesinde kurumsal sosyal sorumluluk ve toplum üzerinde etki kriterlerine göre faaliyetler düzenlenir. Bu bağlamda dönem içinde yapılan çalışmalarımıza ilişkin bilgiler web sitemizde bulunmaktadır. BÖLÜM IV YÖNETİM KURULU 18. Yönetim Kurulunun Yapısı ve Oluşumu Şirketimizin Yönetim Kurulunda icracı ve icracı olmayan üye ayırımı yoktur. Yönetim Kurulu üyelerinin seçildiği Genel Kurul toplantılarını müteakip, görev taksimine ilişkin karar almak suretiyle Yönetim Kurulu Başkan ve vekili tespit edilmektedir. Dönem içerisinde Yönetim Kurulu üyeliklerinde boşalma olduğu takdirde Türk Ti- COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 17
Kurumsal Yönetim Politikası caret Kanunu nun 315. maddesi hükümleri uygulanır. Yönetim Kurulu Başkan ve üyelerinin, şirket konusuna giren işleri bizzat veya başkaları adına yapmaları ve bu tür işleri yapan şirketlere ortak olabilmeleri hususunda TTK 334 ve 335. maddeleri kapsamında Genel Kurul dan onay alınmaktadır. 19. Yönetim Kurulu Üyelerinin Nitelikleri Yönetim Kurulu Başkan ve Üyeleri, en üst düzeyde etki ve etkinlik sağlayacak şekilde oluşur. Yönetim Kurulu Üyelerimiz SPK nın Kurumsal Yönetim İlkeleri nin 4. Bölüm madde 3.1.1, 3.1.2, 3.1.3 ve 3.1.5 de belirlediği nitelikleri taşımaktadır. Bununla birlikte, Şirket Ana Sözleşmesi nde bu hususa yer verilmemiştir. 20. Şirketin Misyon ve Vizyonu ile Stratejik Hedefi Şirketimiz misyon, vizyon ve değerleri oluşturulmak suretiyle yayımlanmış ve gelişmeler doğrultusunda revize edilerek yenilenmektedir. Yönetim Kurulu yıllık faaliyetlerin gözden geçirilmesi doğrultusunda geçmiş yıl performansını değerlendirmek suretiyle Üst Yönetim yeni yıl hedeflerini kararlaştırır ve kararlar verir. 18 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009
21. Risk Yönetimi ve iç kontrol mekanizması Şirketimiz de finansal risklerin yönetimi Hazine bünyesinde oluşturulan Hazine Direktörlüğü ve finansman bölümü tarafından gerçekleştirilmektedir. Ayrıca, sağlıklı bir iç kontrol mekanizması oluşturulması amacıyla Mali Kontrolörler tarafından üst yönetime sunulmaktadır. 22. Yönetim Kurulu Üyeleri ile Yöneticilerin Yetki ve Sorumlulukları Yönetim Kurulu üyelerinin yetki ve sorumlulukları şirketin ana sözleşmesinde açıkça belirlenmiştir. Şirketin imza sirkülerinde yetkiler detaylı olarak belirtilmiştir. 23. Yönetim Kurulunun Faaliyet Esasları Yönetim Kurulu toplantılarının gündemi, şirket ana sözleşmesinin açıkça Yönetim Kurulu kararına bağlanmasını emrettiği hususların, ilgili birimlerce Şirket üst yönetimi ve Yönetim Kurulu üyelerine bildirilmesiyle belirlenmektedir. Bunun dışında, Yönetim Kurulu üyelerinden herhangi birisinin spesifik bir konuya ilişkin karar alınması hususunu Şirket Üst Yönetimine bildirmesiyle de toplantı gündemi belirlenmektedir. Şirket Yönetim Kurulunda görüşülmesi istenen konular, Hazine bölümünde toplanmakta ve konsolide edilerek gündem oluşturulmaktadır. Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş Yönetim Kurulu toplantılarının gündeminin belirlenmesi, TTK 330/II hükmü dairesinde alınan Yönetim Kurulu kararlarının hazırlanması, Yönetim Kurulu üyelerinin bilgilendirilmesi ve iletişimin sağlanması amacıyla Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş. Şirket Hazine Direktörlüğü görevlendirilmiştir. Yönetim Kurulu, işlerin gerektirdiği ölçüde her halükarda, Şirket esas sözleşmesinin tespit ettiği asgari sayıda olmak üzere karar almaktadır. Yönetim Kurulu toplantılarında açıklanan farklı görüş ve karşı oy gerekçeleri karar zaptına geçirilmektedir. Ancak yakın zamanda bu türde bir muhalefet veya farklı görüş beyan edilmediğinden kamuya açıklama yapılmamıştır. 24. Şirketle Muamele Yapma ve Rekabet Yasağı Yönetim Kurulu Üyeleri nin Şirket le işlem yapma veya rekabet etmesi ile ilgili bir kısıtlama bulunmamakla birlikte, mevcut durumda böyle bir hal söz konusu değildir. 25. Etik Kurallar Şirketimizin değerleri arasında Açıklık, Dürüstlük ve Saygı bulunmaktadır. Bu kapsamda değerlerimizi günlük işlerimize aşağıdaki şekillerde yansıtırız: Yeni fikirlere ve değişime, kendimizi geliştirmeye açığız. Bu yol ile çalışma yöntemlerimizi sürekli iyileştirmeye çalışıyoruz. Kendimize ve birbirimize karşı dürüstüz. Söz verdiğimizi yerine getiririz. Çalışanlarla, amirlerimizle, astlarımızla, müşterilerimizle ve diğer paydaşlarımızla ilişkilerimiz güven ve karşılıklı saygıya dayanır. 26. Yönetim Kurulunda Oluşturulan Komitelerin Sayı, Yapı ve Bağımsızlığı Şirketimiz de, Yönetim Kurulu nun görev ve sorumluluklarını sağlıklı olarak yerine getirmesi amacıyla denetimden sorumlu Denetim Komitesi oluşturulmuştur. Denetim Komitesi iki kişiden oluşmaktadır. 2008 yılı için Sayın Harri SAUKKOMAA ve Sayın Tezcan YARAMANCI Denetim Komitesi ne üye olarak Yönetim Kurulumuz tarafından seçilmiştir. Denetim Komitesi, faaliyetlerini Sermaye Piyasası Mevzuatı ve SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri nde öngörüldüğü üzere düzenli bir şekilde yürütmektedir. 27. Yönetim Kuruluna Sağlanan Mali Haklar Yönetim Kurulu başkan ve Üyelerince Genel Kurulca kararlaştırılan ücret haricinde herhangi bir menfaat sağlanmamaktadır. Yönetim Kurul na yönelik olarak performansa veya ödüllendirmey dayalı herhangi bir uygulama yapılmamaktadır. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 19
Yönetim Kurulu Denetçi Raporu Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş. Genel Kurulu na, Denetçisi bulunduğumuz Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş. nin 01.01.2009 31.12.2009 dönemine ilişkin hesap ve işlemlerini Türk Ticaret Kanunu, Şirket Ana Sözleşmesi ve diğer mevzuat çerçevesinde incelemiş bulunmaktayız. İncelemelerimiz sonucunda, Şirket muamelelerine ilişkin kayıtların düzgün ve düzenli bir şekilde tutulduğu, Yönetim Kurulu nca hazırlanmış bulunan Faaliyet Raporunun Şirketin 2009 yılı faaliyetlerinidoğru bir şekilde yansıttığı, Şirketin 31.12.2009 tarihi itibariyle düzenlenmiş bulunan Bilançosunun kayıtlara uygun bir şekilde düzenlenmiş olduğu ve Şirketin anılan tarihteki mali durumunu doğru ve gerçeğe uygun bir şekilde yansıtmakta olduğu, Keza 01.01.2009 31.12.2009 dönemine ait Gelir Tablosunun da kayıtlara uygun bir şekilde düzenlenmiş olduğu ve Şirketin anılan dönemine ait faaliyet sonuçlarını doğru ve gerçeğe uygun olarak yansıtmakta olduğu, Şirketin 2009 yılı faaliyetlerinin zararla sonuçlanmış olması nedeniyle kar dağitımı önerisi yapılmasına gerek olmadığı tespit edilmiştir. Bilançonun ve Gelir Tablosunun onaylanmasını ve Yönetim Kurulu nun aklanmasını arz ederiz. 03.03.2010 Adil G. Öztoprak Denetçi Ayşegül Eder Uyanıkdeniz Denetçi 20 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009