HYOSCYAMUS NİGER (Hyos.) Banotu, kara banotu, gavur haşhaşı Hyos. Özellikle beyne etki eder ve değişik organlarda bir dizi semptomlara sebep olur. KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ: 1- KONSTİTÜSYON VE TİP: Özellikle etkisini sinirli ve gergin insanlar üzerinde gösterir. 2- AKUT DELİRLER: Bunda ya yorgunlukla beraber görülür ya da hızlı bir şekilde bilinç kaybına giden bir durum söz konusu olur. Başlangıçta şiddetli bir delirium görülebilir ve nöbetler halinde gelir ve hemen tekrar yumuşar. Bu şiddetli delirium nöbetleri zaman içinde daha çok stuporla bölünür ve yavaş yavaş durgunluğa doğru kaymalar olur.
Aynı Opium da olduğu gibi ki bunda da tam bir bilinç kaybı olur ki her iki ilacı birbirinden ayırt etmek çok zor olur. Belladonna da da aynı şekilde bu şiddetli delirium ön plandadır ama stuporda ise (ki bu nadir görülür) yüzde kızarıklık ve hiperemi vardır. Bunun yanında Stramonyum un deliryumunun şiddeti hiçbir ilaçla kıyaslanamaz. Hyos.daki deliriumlar yani şiddetli periyotlar arasında mutlaka yorgunluk periyotları vardır. Stram.da bu yoktur. 3- KONTRAKSİYONLAR, KAS SPAZMLARI, KONVÜLSİYONLAR: Başparmağından göz kapağındaki kaslara kadar vücuttaki bütün kaslar kasılırlar. (dd: Nux-vom.da da bazen klonik, bazen da tonik nöbetler olur ve Hyos.unkine benzerler.) Hyos.da bolca kramplar, kontraksiyonlar, kas seyirmeleri görülür. Güçlü insanlarda meydana gelen konvülsiyonlarda ki bu konvülsiyonlar birdenbire şiddetle başlayabilir ve bütün vücuda yayılırlar, baygınlıkla sonuçlanırlar, gece gelirler. Kadınlarda menstürasyon sırasında konvülsiyonlar görülebilir. Tek kas gruplarına indirgenen, tek kas gruplarını tutan kramplar görülebilir. Ufak kas seyirmeleri görülebilir, klonik hareketler görülebilir, deliryum sırasında parmaklar sanki eliyle bir şey kazıyormuş gibi sürekli hareket eder. Sürekli yorgunluk ve halsizlik durumu artırır. Bu yorgunluk her durumda görülür. İster çok şiddetli bir deliryum olsun ya da hasta delirsin ya da sinirsel gerginlik yaşasın ya da kas huzursuzluğu olsun mutlaka gittikçe yorgunluk artar. Bu ilacın en önde gelen özelliklerinden biridir bu. Yemekten sonra ya da ürkmekten sonra çocuklarda oluşan kramplar. İçmekten sonra çocuk kusar ve krampları başlar birden bağırır, kesinlikle iletişim kurulamaz ve birden bayılır. Uyku sırasında kramplar gelebilir. Hamilelik esnasında olabilir. Doğum esnasında nefes darlığı ve kramp nöbetleri olabilir. Başparmakta spastik kramplar olabilir. 4- KRONİK MANİ: Hyos.taki mani özellikle akut bir hastalıktan sonra başlar. Mani esnasında hasta çok tipik semptomlar gösterir. Mesela hiç kimseye güvenmez, herşeyden şüphelenir. örneğin: kendisini zehirleyeceklerini düşündüğü için ilaç almaktan korkar. Diğer bir semptom kıskançlıktır ve hatta bu hastalığın nedeni olabilir ya da hastalık sırasında önemli bir semptom olabilir. MODALİTE: AGG: Gece Yatarken Menstürasyon sırasında Yemekten sonra AMEL: İnlediğinde Öne eğilince ZİHİN SEMPTOMLARI: Zihin semptomları bu ilacın en önemli semptomlarını oluşturur. Sinir sistemi tamamen zayıflamıştır, düşüncelerini bir sıraya sokamaz.
Ruhu zihni tamamen darmadağın olmuştur. Hareketleri düzensiz ve dengesizdir. Eğer bu durum kötüleşirse bu ruhsal, zihinsel karışıklık heyecenlanmaya, deliriuma, halüsinasyona, maniye hatta deliliğe kadar götürebilir. Kramp nöbetleri başlar ve bütün bu sinirsel ve muskuler (kassal) olaylar sonuçta bilinç kaybına yol açacak duruma giderler. Uzun süren kaygılar ya da uzun süren çalışmalar, işten sonra oluşan sinirsel yorgunluklar ve zayıflıklar. Hastalar sinirsel olarak tamamen bitkindirler ve düşüncelerini bir arada tutmakta çok zorluk çekerler ve doğru kelimeleri bulmakta zorlanırlar. Konuşurken doğru ifadeleri bulmakta zorlanırlar, düşüncelerini bir türlü ifade edemezler. Yaşlı insanlarda ruhsal karışıklıklar olur. Hyos. hastaları güvensizdir, her şeyden, herkesten şüphelenirler, kıskançtırlar. Hemen tartışmaya müsaittirler, herkese karşı hep olumsuz bir ruh hali içindedirler. Güvensiz, şüpheci, gergin ruh hali fobileri besler, fobileri oluşturur. Hasta yalnız kalmaktan korkar, öldürülmekten korkar, yemek yemekten, bir şey içmekten, ilaç içmekten korkar, çünkü zehirlendirileceğini düşünür. Deliryumda bazen aşırı heyecan, hareketlilik, uyarılmış ruh hali olur, bazen tamamen depressif bir durum olur. İkisi değişkendir. ( dd: Bell. Bell.da daha çok ön planda uyarılmış ruh hali vardır ve çok şiddetlidir ve durgunluk, stupor çok nadir görülür. Hyos.ta ise tamamen terstir. Hyos.ta pasif deliryumlar olur, halüsinasyonlar olur ve deliryuma benzer kendi kendine konuşmalar olur. Stupordan birden uyanır ve konuşmaya başlar. Karışık karışık, birbirine uymayan konuşmalar yapar kendi kendine ve tekrar sessizliğine gömülür. Uyku sırasında hasta konuşur, bağırır ya da uzun uzun konuşmalar yapar kendi kendine. Uyandığında ise deliryumla illizyonlar, halüsinasyonlar birbirine karışır, bir o gelir, bir o gelir. Ve kısa süre sonra artık halüsinasyonları gerçek sanmaya başlar. Ve sonra tekrar bunların illüzyon olduğunu anlar ve gerçek olmadığını bilir ve sürekli bunlar değişkendir. Yani bazen delire girer, bazen girmez. Deliryumları pasif, hafif, yumuşaktır, bazen da hemen kendine gelir, kızar, heyecanlanır. Hasta stupor esnasında yatar, kendi kendine bir şeyler mırıldanır, yatak örtüsünü çekiştirir, etrafında olan bitenden bir şey anlamaz, kavramaz ve pasif hareketler yapar. Yani kas seyirmeleri, kas fibrilasyonları, bilinçsiz hareketler, kendi kendine konuşur, bazen çok keskin bağırır, çağırır, parmaklarıyla oynar, onları hareket ettirir. Bir şey tutacakmış gibi, onları hareket ettirecekmiş gibi hareketler yapar parmaklarıyla. Yatak örtüsünü çekiştirir. Pijamasını buruşturur parmaklarıyla, her şeyi kavramaya çalışır, uzanmaya çalışır. Gerçekte olmayan, havada görünmeyen şeyleri de yakalamaya çalışır. Sanki sinekleri avlıyormuş gibi yapar. Bu pasif deliryumlar tekrar derin bir bilinçsizlik haline, baygınlığa düşünceye kadar devam eder. Bir delide bu deliryumlar bazen şiddetli de olabilir ama sık görülen bir şey değildir. Pasif bir deliryum vardır ve hastalar bol bol konuşur. Gevezelik yapar. Hasta, bir köşede oturur ya da yatar, kendi kendine hareket eder ya da hiçbirşey yapmaz, kendi kendine habire konuşur. Konuşmaları daha çok işle ilgili olabilir, güler, anlamsız konuşur. Halüsinasyonlarında her şeyi görebilir. Kendisi ve çevresindeki insanlarla ilgili akla gelebilecek her şeyi uydurur. Güvensizliğinde, örneğin karısının onu aldattığını düşünür, onu suçlar. Ya da karısının onu zehirlemeye çalıştığını düşünür, onu bununla suçlar. Bütün ilaçları geri çevirir, çünkü zehirleneceğinden korkar. (dd: Lach., Rhus-tox, aynı şekilde zehirlenme korkusu taşırlar.) Takip edildiğinden korkar. Sanki bütün insanlar ona karşı birleşmişler ve ona bir kötülük yapacaklar diye korkar. Hiçbirinin arkadaşı olmadığını düşünür. Hayal ettiği insanlar ya da varlıklarla da konuşmalar yapar. Sanki yanına biri oturduğunu düşünür ve onunla konuşur, diyaloglar kurar. Ölmüş insanlarla da konuşur. Yalnız kalmaktan korkar, sudan korkar. Aynı Bell., Cantaris, Stram. gibi suyu gördüğünde, akarken gördüğünde ya da duyduğunda korkulu ve huzursuzdur.
Soyunmak ister, çıplak olmak ister, her şeyini çıkarır. Başlarda bu çıplak olma isteği delinin aşırı hassasiyetinden kaynaklanır ki bu hassasiyet giysilerinin oluşturduğu basıncın derisine dokunmaya katlanmaya imkansız hale getirir. Ama zaman içinde deliryum ortaya çıktığında ya da hasta delirdiğinde, ya da ateş nöbetleri sırasında kıyafetlerini çıkarmakta ve çıplak olmakta onun için hiçbir mahsur yoktur. Ve anormal utanılacak bir şey yaptığının farkında bile değildir. O sadece derisinin aşırı hassasiyetinden dolayı buna uygun davranmaktadır. Ama bazı hastalar bunu şehvet yüzünden de yapabilirler ve tahmin edilemeyecek kadar çok şiddetli seksüel uyarılmış olabilirler. (dd: Lach., Phos., Cantaris bunlarda da aynı erotik delilik görülebilir.). Şiddetli seksüel uyarılar, heretomani, milkomani, ahlaksız konuşmalar görülür. Hasta şiddete başvurabilir, dövmek ister, ısırmak ister. Hızlı konuşur, şarkılar söyler. Şiddetli kıskançlıkla beraber erotik delilik görülebilir. Herkese cinsel organlarını göstermek ister. BAŞ: Baş dönmesi, sanki sarhoşmuş gibi Beyinde konjesyon ile baygınlık ve bilinç kaybı Baş bir yandan bir yana sürekli sallanır, sanki beyin kafasının içinde sürekli sağa sola çarpıyormuş hareket ediyormuş gibi his olur. Özellikle yürürken GÖZLER: Kırmızı, dik bakışlı, öne çıkmış gözler Genişlemiş pupiller. Göz kaslarında spazm. Şaşılık. Çift görme Tek tek göz kasları gruplarının spastik gerginliği ya da felci olabilir. Göz kasları zayıflığına bir eğilim vardır. Retinada konjesyonlar olabilir. Bulanık görme olabilir. Gece körlüğü olur Pupiller genişlemiştir ve ışığa tepki vermezler Bazen pupiller kasılabilir de ama genelde genişlemiştir Göz kapaklarında titremeler, seyirmeler olur. Bütün bu semptomlar ateş öncesinde, esnasında ya da konvülsiyonlar sırasında görülebilir. Baktığı şeylerin sıçradığını görür. Örneğin bir şey okurken harflerin hareket ettiğini görür. YÜZ: Bell.nın tam aksine (Bell. kırmızı ve şiştir) yüz solgun ve zayıftır. Pupiller genişlemiş ve fikse olmuştur. Bakışları güvensizdir. Yüz hatlarında ifadesiz bir görünüm vardır. Alt çene bu yorgunluk, zayıflık dönemlerinde aşağı sarkabilir. AĞIZ VE BOĞAZ: Ağız ve dil sanki ona bir deli gibi gelir ve kurudur. Dil kurudur, kahverengidir, sert ya da çatlaktır. Dil sertleşmiş, hareket etmesi çok zor gibi hisseder ve zorlukla dilini dışarı çıkarır. Aynı Lach.de olduğu gibi dili dışarı çıkardığında dili titrer.
Dilini dışarı çıkarırken kuruluk yüzünden dişlerine takılır. Alt çene aşağı doğru sarkmıştır ve ağız sürekli açık durur. Dişler kirlidir Bazen hasta dişlerini o kadar sıkar ki insan onu açma isteği duyar. Diş gıcırdatması olabilir. Dil ve boğaz kasları felç olmuştur ve hasta yutkunamaz. İstese de yutamaz artık ve sıvılar burnundan gelir. Su içmeye çalıştığında ya da akan suyun sesi ya da suyu sadece görmesi bile boğazında kramplara neden olabilir. Aynı zamanda özöfagusta da. MİDE: Suya karşı reddetme, istememe olmasına rağmen dayanılmaz bir susuzluk vardır. Susuz olmasına rağmen hasta su içmek istemez çünkü boğazında sürekli kramplar olur. Hasta çok açtır. Özellikle yemekten sonra hıçkırık olur, geğirmeler olur. Mide bulantısı ile baş dönmesi görülür. Midede yanma hissi olur. Midede şiddetli kramplar olur ki bunlar kusunca amel Epigastrium hassatır. Şiddetli mide ağrıları olur. KARIN, DIŞKI, ANÜS: Karın şiştir. Sanki karın patlayacakmış gibi kolikler olur. Timpani vardır. Karnı sanki ezilmiş gibi ağrır ve dokunulamaz, dokunmaya karşı hassastır. Hastaya dokunamayız bile ve çok zorlukla çevirebiliriz. Kesici karın ağrıları olur. Barsak kaslarındaki zayıflık yüzünden kabızlık olur. Sık dışkılama isteği ile küçük, az miktarda dışkı çıkar. İstemsiz, ağrısız, sulu dışkılama olur. Nedeni sfinkter felcidir. İDRAR YOLLARI: İdrar retansiyonu olabilir. Sık, az miktarda idrar çıkışı ile yanma görülür. Sfinkter felci yüzünden idrar tutamama görülebilir. ERKEK CİNSEL ORGANLARI: Artmış libido ile beraber şiddetli ereksiyonlar olur ama genelde impotens görülür, eşlik eder. KADIN CİNSEL ORGANLARI: Genellikle beyin irritasyonunda artmış cinel istek görülebilir Adet öncesi histerik kramplar olur. Adet az miktarda gelir ve bu esnada kramplar olur ve idrar çıkışı artar ve aşırı bir terleme görülür. Menoraji de görülebilir SOLUNUM YOLLARI: Larinkste düğümlenme olur İltihaplanmış kuru boğazla beraber larinkste ve bronşlarda bol miktarda balgam olur. Bu durum, ses kısıklığı yapar
Zorlaşmış konuşma, histerik afoni Sanki küçük dil uzamış gibi boğazda kaşınma ile beraber gece kuru, kramp benzeri öksürmeler olur. Yatınca agg., yatağa oturunca amel. Bu gece öksürükleri bu ilaç için tipiktir. ( dd: Bell. Dros. Bunlarda da aynı zamanda gece boğazda kaşınmanın da sebep olduğu öksürükler vardır.) Yemek içmekten sonra ve soğuk havadan sonra öksürükler daha kötüleşir. Bu öksürükler yorgunluk verici nöbetler halinde gelir ki hasta artık öksürmekten kan ter içinde kalır. Hasta biraz rahatlayabilmek için öne doğru eğilir ve sürekli öksürür, artık öksüremeyinceye kadar öksürür. Histerik öksürükler olur Nefes darlığı olabilir. Göğüs kaslarındaki zayıflık yüzünden zorlaşmış nefes almalar olabilir. SIRT VE EKLEMLER: Eklemlerde büyük bir huzursuzluk vardır, sürekli hareket ettirir Korea görülebilir Kramplar olabilir, epileptik kramplar görülebilir, kas seyirmeleri olur, kas sıçramaları olabilir El ve ayak kaslarında sık sık kasılmalar, seyirmeler olur. Eklemlerde kontraktürler görülebilir Baldır ve üst bacaktaki kaslarda kasılmalar olabilir Eklemlerde paralitik bir zayılık görülebilir DERİ: Deri kuru ve serttir Vücutta kahverengi lekeler olabilir, peteşiler görülebilir UYKU: Ya aşırı uykusuzlukla beraber sinirsel bir duyarlılık vardır ya da sürekli uyku hali vardır. Uykusuzluk durumları sürekli uyku halinde sürekli değişkendir. Bazen sürekli uyku halinde, bazen uykusuzluk çekerler. Hasta uykusuzdur ve sürekli uyumak ister. Uyku esnasında mırıldanır ama uzun periyotlar tamamen uykusuz geçebilir. Rüyalarında cinsellikler olabilir, kabuslar olabilir. Birden uyanır, yatakta aniden oturur, etrafına bakınır ve kabusta gördüğü şeylerin etrafta olup olmadığını kontrol eder. Odaya şöyle bir göz gezdirir ve hiçbirşey görmezse tekrar yatar ve uyumaya devem eder. Bu olay aynı gecede birçok kez tekrarlayabilir. Uykudan aniden uyanır, kasılır, bağırır. Dişlerini gıcırdatır, uykuda gülebilir, sanki ürkmüş gibi titreyebilir. ATEŞ: Adinamik bir ateş vardır. Bütün vücut soğukken yüzde sıcaklık olabilir ve sık, bol miktarda terleme görülür. Bell. ve Camphre antidotudur. LATU