New Project User guide
Table of Contents New Project... 3 Katman Yöneticisi... 4 Katman Yöneticisi Araçları... 6 Katman İşlemleri... 8 Katman Görünümü... 9 Katman Ekleme... 10 Aktif Katman Yapma... 12 Katman Kaldır... 13 Katman Taşıma... 14 Katmana Yaklaş... 15 Tablo Görünümü... 16 Nesne Seçimi... 17 Veri Yapısı... 18 Veri Aktar... 19 Katman Aktar... 20 Google Earth Göster... 21 Katman Özellikleri... 22 Bilgi... 24 Geometri... 25 Nokta... 26 Çizgi... 27 Kapalı Alan... 28 Etiketleme... 30 Seçim... 32 Kırıklar... 33 Alt Tip... 34 Filtre... 35 Editör... 37 Nokta Semboloji Editörü... 38 İşaret Editörü... 40 Grafik Editörü... 41 Metin İşareti Editörü... 43 Harici Grafik Editörü... 45
New Project
Katman Yöneticisi Katman Özellikleri Katman Yöneticisi ekranın sağında bulunur. Katman yöneticisinde sıralama ve gruplama işlemi fare yardımı ile sürükle-bırak şeklinde yapılır. Katman Yöneticisi penceresine çift tıklandığında pencere boyutu küçültülür. Tekrar çift tıklanırsa ekranın sağ kısmına yerleştirilir. "Otomatik Gizle" butonuna tıklandığında "Otomatik Gizle", yöneticisi ekranın sağında sabitlenir. butonuna döner ve katman veya "Kapat" butonuna tıklandığında katman yöneticisi kapatılır. Uygulamada kullanıcı tarafından eklenmiş olan katmanlar, katmanlarda oluşturulan renk ve sembolojiler, katmanların sırası, tematik haritalar, harita projeksiyonları, haritanın görünebilirlik düzeyi vb. ayarlar değiştirilip, saklanabilir. Katman yöneticisinde katmanlar sıralanabilir; katmanın görüntülenebilme, düzenleme, etiketleme, seçme, kırık ve yakalama özellikleri açılıp kapatılabilir. Katmanda seçili olan nesne varsa seçili olan nesne sayısı, katman yöneticisinde yazılıdır. Uygulamada katmana ait bir öznitelik değerine göre bir renk skalasında tematik harita üretilebilir. Uygulamada alt tipler yapılabilir ve dinamik olarak değiştirilebilir. Özgün Tematik, Aralıklı Tematik, Kodlanmış Alan Tematiği yapılabilir. Katman yöneticisinde kullanıcı; nokta, çizgi ve kapalı alan için semboloji tanımı yapabilir. Katmanların görüntülenmesinde ölçek faktörü kullanılır. Katman, istenilen ölçekte görünür veya görünmez yapılabilir. Katman Yöneticisi, menü çubuğundaki "Görünüm" menüsü altında bulunur. tıklanarak katman yöneticisi ekranın sağına butonuna
getirilebilir. Menü çubuğunda "Dosya" dan Aç > Veri Kaynağı Aç denir. Buradan sürücü seçilir ve yan tarafta gerekli bilgiler girildikten sonra "Tamam" butonuna tıklanır. Böylece katman yöneticisi açıldığında katman isimleri ve araçları gelir. Katmanların yanlarındaki işaretlerine tıklandığında katman, ekranda görünmez olur. Katman yöneticisinin en üstündeki özellikler kullanılarak katmanlar üzerinde işlemler yapılabilir.
Katman Yöneticisi Araçları Katman Adı Katmanların adı burada sıralanır. Katmanı Aç/Kapat "Katmanı Aç/Kapat" seçildiğinde katmanlar ekranda görünür. Düzenleme "Düzenleme" seçildiğinde katman üzerinde düzenleme işlemleri yapılabilir. Katmanda bulunan nesnelerin özellikleri değiştirilebilir. Etiketleri Aç/Kapat "Etiket" seçildiğinde katmandaki nesnelerin etiketleri ekrana gelir.
Seçme "Seçme" seçildiğinde katman üzerinde seçim işlemleri yapılabilir. Seçili Nesne Sayısı "Seçili Nesne Sayısı", katmandaki seçili nesnelerin sayısını gösterir. Katman üzerinde herhangi bir obje seçili durumdayken burada seçili olan obje sayısı yazılır. Kırıkları Aç/Kapat "Kırıkları Aç/Kapat" seçildiğinde nesneye ait kırıklar açılıp kapatılır. Böylece kırıklar, çizim ekranında görüntülenebilir. Yakalama "Yakalama" seçildiğinde fare imleci nesneleri noktalarından yakalamayı aktif hale getirir.
Katman İşlemleri Katman yöneticisinde katmanlardan herhangi birinin üzerine gelip farenin sağ tuşuyla tıkladığımızda aşağıdaki görüntü gelir. Buradan, katmanla ilgili işlemler yapılabilir.
Katman Görünümü Katman görünümünde, katmanlar ve veri kaynakları olmak üzere 2 çeşit görünüm bulunur. Katmanlar alt alta listelenir. Katmanlar, veri kaynaklarına göre listelenir.
Katman Ekleme? Dosyadan Katman Ekle? Sorgu Katmanı Ekle Katman yöneticisinde katmanın üzerine gelinir. Farenin sağ tuşuna tıklanarak "Sorgu Katmanı Ekle" ye tıklanır. "Bina Sorgu Editörü" penceresi açılır. Buradan katman adı belirlenerek sorgulama işlemi yapılır. İlgili alandan öznitelik seçilir. Operatörler yardımıyla sorgu ifadesi yazılır. Katman yöneticisine, aranan niteliklere sahip yeni katman gelir.
Aktif Katman Yapma Katman yöneticisinde katmanın üzerine gelinir. Farenin sağ tuşuna tıklanarak "Aktif Katman Yap" tıklanır. Katman, aktif katman seçilir.
Katman Kaldır Katman yöneticisinde katmanın üzerine gelinir. Farenin sağ tuşuna tıklanarak "Katman Kaldır" tıklanır. Böylece katman yöneticisinden katman kaldırılır.
Katman Taşıma Katman yöneticisinde katmanın üzerine gelinir. Farenin sağ tuşuna tıklanır. Açılan pencerede "En Üste Taşı", "Yukarı Taşı", "Aşağı Taşı" ve "En Alta Taşı" bulunur. "En Üste Taşı" işaretine tıklandığında seçili olan katman, katman sıralamasında en üst sıraya taşınır. "Yukarı Taşı" işaretine tıklandığında seçili olan katman bir üst sıraya taşınır. "Aşağı Taşı" işaretine tıklandığında seçili olan katman bir alt sıraya taşınır. "En Alta Taşı" işaretine tıklandığında seçili olan katman, katman sıralamasında en alt sıraya taşınır.
Katmana Yaklaş Katman yöneticisinde katmanın üzerine gelinir. Farenin sağ tuşuna tıklanır. "Katmana Yaklaş" a tıklanarak haritada katmana yaklaşılır.
Tablo Görünümü Katman yöneticisinde katmanın üzerine gelinir. Farenin sağ tuşuna tıklanır. "Tablo Görünümü" olarak getirilir. ne tıklanarak katmandaki tüm nesnelerin öznitelik ve geometri bilgileri tablo
Nesne Seçimi Katman yöneticisinde katmanın üzerine gelinir. Farenin sağ tuşuna tıklanır. Tüm Nesneleri Seç "Tüm Nesneleri Seç" e tıklandığında katmandaki tüm nesneler seçilir. Tüm Nesneleri Seçimden Kaldır "Tüm Nesneleri Seçimden Kaldır" a tıklandığında katmandaki seçili tüm nesneler, seçimden kaldırılır.
Veri Yapısı Katmanla ilgili açıklama, alan adları, koordinat sistemi ve alt tip bilgileri bulunur.?düzenlenebilir mi?
Veri Aktar Katman yöneticisinde katmanın üzerine gelinir. Farenin sağ tuşuna tıklanır. "Veri Aktar" a tıklandığında veriler dışarı tablo şeklinde aktarılır. Dosya adı belirlenir. Kayıt türü (*.mdb) veya(*.sqlite) seçeneklerinden biri seçilir. "Kaydet" butonuna tıklanarak işlem tamamlanır veya "İptal" butonuna tıklanarak işlemden vazgeçilir.
Katman Aktar Katman yöneticisinde katmanın üzerine gelinir. Farenin sağ tuşuna tıklanır. "Katman Aktar" a tıklandığında veriler dışarı katman olarak aktarılır. Dosya adı belirlenir. Kayıt türü (*.mcl) / MapCodeX Layer Files' dır. "Kaydet" butonuna tıklanarak işlem tamamlanır veya "İptal" butonuna tıklanarak işlemden vazgeçilir.
Google Earth Göster Katman yöneticisinde katmanın üzerine gelinir. Farenin sağ tuşuna tıklanır. "Google Earth Göster" e tıklandığında harita Google Earth Arayüzüyle altlık olarak getirilir.
Katman Özellikleri Katman yöneticisinde katmanın üzerine gelinir. Farenin sağ tuşuna tıklanır. "Özellikler" e tıklandığında aşağıdaki "Bina Özellikleri" penceresi açılır. Bilgi "Bilgi" bölümünde katman ile ilgili bilgiler gelir. Burada katmanın kaynağı, koordinat referans sistemi, WKT tanımı ve sınırlar bölümleri bulunur. Geometri
"Geometri" bölümünde katmanın sembolojisi ile ilgili bilgiler gelir. Burada katmanın geometrisine uygun olarak işaret, dolgu, çizgi, sembol, hizalama, çizim ve zum aralığı gibi çeşitli özellikler bulunur. Kullanıcı, bu özelliklerden dilediğini seçerek kendi katman geometrisini oluşturabilir. Etiketleme "Etiketleme" bölümünde katmandaki nesnelerin etiketleri ekrana gelir ve ekranda görüntülenebilir. "Etiket Alanı/Biçimi", "Etiket Sembolojisi" ve "Etiket Zum Aralığı" ana bölümlerinden oluşur. Seçim Kırıklar Seçim rengi seçilir. "Kırıklar" bölümünde "Kırık Stili", "Kırık İşareti" ve "Kırık Zum Aralığı" ana bölümlerinden oluşur. Alt Tip "Alt Tip" bölümünden uygun tematik stil seçilerek tematik haritalar oluşturulur. "Özgün Tematik", "Aralıklı Tematik", "Kodlanmış Alan Tematik" ve "Alt Tipleri Temizleme Aracı" bölümlerinden oluşur. Filtre "Filtre" bölümünde katman ile ilgili sorgulama işlemleri yapılır.
Bilgi "Bilgi" bölümünde katman ile ilgili bilgiler gelir. Burada katmanın kaynağı, koordinat referans sistemi, WKT tanımı ve sınırlar bölümleri bulunur. Kaynak "Katman" kısmında katmanın adı, "Veri Kaynağı" kısmında kullanılan veri kaynağı ve "Nesne Sayısı" kısmında katman içindeki toplam nesne sayısı bulunur. Koordinat Referans Sistemi yazılıdır. Katmanın tanımlı olduğu koordinat sistemi ve adı, İyi Bilinen Metin (WKT) Tanımı Sınırlar Katmanın sınırları koordinat cinsinden yazılıdır.
Geometri "Geometri" bölümünde katmanın sembolojisi ile ilgili bilgiler gelir. Burada katmanın geometrisine uygun olarak işaret, dolgu, çizgi, sembol, hizalama, çizim ve zum aralığı gibi çeşitli özellikler bulunur. Kullanıcı, bu özelliklerden dilediğini seçerek kendi katman geometrisini oluşturabilir.
Nokta Katman geometrisi "Nokta" ise geometri kısmındaki görünüm aşağıdaki gibi olur. "Semboloji", "Zum Aralığı" ve "Çizim" ana bölümlerinden oluşur. Semboloji Zum Aralığı Nokta sembolojisine tıklandığında "Nokta Semboloji Editörü" penceresi ekrana gelir. "Zum Aralığı"nda ölçek için minimum ve maksimum değerler tanımlandığında nesneler, tanımlanan minumum ve maksimum değer aralığında ekranda görünür. Çizim seçilir. "Katman" veya "Nesne" seçeneklerinden biri çizim modu olarak
Çizgi Katman geometrisi "Çizgi" ise geometri kısmındaki görünüm aşağıdaki gibi olur. "Semboloji", "Zum Aralığı" ve "Çizim" ana bölümlerinden oluşur. Semboloji Zum Aralığı Çizgi sembolojisine tıklandığında "Çizgi Semboloji Editörü" penceresi ekrana gelir. "Zum Aralığı"nda ölçek için minimum ve maksimum değerler tanımlandığında nesneler, tanımlanan minumum ve maksimum değer aralığında ekranda görünür. Çizim seçilir. "Katman" veya "Nesne" seçeneklerinden biri çizim modu olarak
Kapalı Alan Katman geometrisi "Kapalı Alan" ise geometri kısmındaki görünüm aşağıdaki gibi olur. "Semboloji", "Zum Aralığı" ve "Çizim" ana bölümlerinden oluşur. Semboloji gelir. Kapalı Alan sembolojisine tıklandığında "Kapalı Alan Semboloji Editörü" penceresi ekrana Zum Aralığı "Zum Aralığı"nda ölçek için minimum ve maksimum değerler tanımlandığında nesneler, tanımlanan minumum ve maksimum değer aralığında ekranda görünür. Çizim
seçilir. "Katman" veya "Nesne" seçeneklerinden biri çizim modu olarak
Etiketleme "Etiketleme" bölümünde katmandaki nesnelerin etiketleri ekrana gelir ve ekranda görüntülenebilir. "Etiket Alanı/Biçimi", "Etiket Sembolojisi" ve "Etiket Zum Aralığı" ana bölümlerinden oluşur. Etiket Alanı/Biçimi Uygun etiket biçimi seçilir. "Etiket Biçim Düzenleyici" seçeneği ile aşağıdaki gibi birden çok etiket biçimi aynı anda seçilebilir.
Etiket Sembolojisi butonuna tıklanır. "Metin Semboloji Editörü" penceresi gelir. Buradan tıklandığında aşağıdaki gibi "Yazı Tipi" penceresi butonuna gelir. Yazı tipi ve boyutu belirlenir. "Kalın", "İtalik", "Altı Çizili" ve "Üstü Çizili" stilleri seçilebilir. Örnek bölümünden yazı stili görülebilir. Etiket Zum Aralığı "Zum Aralığı"nda ölçek için minimum ve maksimum değerler tanımlandığında etiket, tanımlanan minumum ve maksimum değer aralığında ekranda görünür.
Seçim Renk paletinden RGB kodlarına göre seçim rengi belirlenir.
Kırıklar "Kırıklar" bölümünde "Kırık Stili", "Kırık İşareti" ve "Kırık Zum Aralığı" ana bölümlerinden oluşur. Kırık Stili Kırık boyutu ayarlanabilir. İstenirse "Kırık Numaralarını Göster" seçilerek, haritada kırık numaraları gösterilebilir. Kırık İşareti işaretine tıklandığında "İşaret Editörü" penceresi ekrana gelir. Buradan gerekli ayarlamalar yapılır. Kırık Zum Aralığı "Zum Aralığı"nda ölçek için minimum ve maksimum değerler tanımlandığında kırık, tanımlanan minumum ve maksimum değer aralığında ekranda görünür.
Alt Tip "Alt Tip" bölümünden uygun tematik stil seçilerek tematik haritalar oluşturulur. "Özgün Tematik", "Aralıklı Tematik", "Kodlanmış Alan Tematik" ve "Alt Tipleri Temizleme Aracı" bölümlerinden oluşur.
Filtre "Filtre" bölümünde katman ile ilgili sorgulama işlemleri yapılır. Alanlar Operatör Katmana ait öznitelik listesi bulunur. Buradaki araçlar kullanılarak istenen sorgu yazılır. Sorgu Metin Penceresi Sorgu yazıldıktan sonra "Tamam" butonuna tıklandığında istenen filtre işlemi ekranda görüntülenir. Filtre işlemi kaldırılmak isteniyorsa sorgu kısmındaki ifadeler silinip "Tamam" butonuna tıklanır. Böylece katman, çizim ekranına filtresiz olarak gelir. Değerler Özniteliklerden biri seçilip ''Değerleri Getir''e tıklandığında özniteliğin içindeki değerler burada sıralanır.
Herhangi bir değerin üzerine çift tıklandığında değer, sorgu penceresine gelir.
Editör Katmanlardaki nesnelerin metin ve geometrileri aşağıdaki editörlerle düzenlenir: Nokta Semboloji Editörü İşaret Editörü Grafik Editörü Metin İşareti Editörü Harici Grafik Editörü
Nokta Semboloji Editörü Semboller "Ekle" butonuna tıklandığında "İşaret Ekle", "Metin İşareti Ekle" ve "Harici Grafik Ekle" seçenekleri gelir. Buradan ilgili editör pencereleri açılarak işlem yapılabilir. "Kaldır" butonuna tıklanarak sembol kaldırılabilir. "Düzenle" butonuna tıklandığında "İşaret Editörü" penceresi gelir. Buradan gerekli ayarlamalar yapılabilir. Opaklık opaklaşır. "Saydamlık çubuğu" kaydırılarak nesneler ekranda saydamlaşır ve Boyut Dönüklük Nesnenin boyutu ayarlanır. "Dönüklük" bölümünden istenilen derece ayarlanıp "Tamam" butonuna tıklandığında ekran üzerinde nokta objeleri, girilen değer kadar döner.
Hizalama "Hizalama" kısmından, nokta sembolojisinin ekran üzerinde nerede konumlanacağı ayarlanır. İstenirse X, Y değerleri girilerek o doğrultuda hizalama yapılır. Kaydırım "Kaydırım", nokta sembolojisinin koordinatları üzerinden X, Y doğrultusunda kaç birim kaydırılacağını belirler.
İşaret Editörü İyi-Bilinen İsmi Fırça İşaret seçeneklerinden biri seçilir. Renk paletinden renk seçilir. butonuna tıklanarak opaklık ayarlanır. "Grafik Fırça" butonuna tıklandığında "Grafik Editörü" penceresi gelir. Buradan gerekli ayarlamalar yapılabilir. Kalem Renk, kalınlık, çizgi deseni, çizgi ofseti, başlangıç imi, bitiş imi, köşe biçimi, grafik kalem ve grafik fırça özellikleri ayarlanabilir. Grafik Kalem veya Grafik Fırça'ya tıklandığında "Grafik Editörü" penceresi açılır. Buradan gerekli ayarlamalar yapılabilir.
Grafik Editörü Semboller Ekle" butonuna tıklandığında "İşaret Ekle", "Metin İşareti Ekle" ve Harici Grafik Ekle" seçenekleri gelir. Buradan ilgili editör pencereleri açılarak işlem yapılabilir. "Kaldır" butonuna tıklanarak sembol kaldırılabilir. "Düzenle" butonuna tıklandığında "İşaret Editörü" penceresi gelir. Buradan gerekli ayarlamalar yapılabilir. Opaklık opaklaşır. "Saydamlık çubuğu" kaydırılarak nesneler ekranda saydamlaşır ve Boyut Dönüklük Nesnenin boyutu ayarlanır. "Dönüklük" bölümünden istenilen derece ayarlanıp "Tamam" butonuna tıklandığında ekran üzerinde nokta objeleri, girilen değer kadar döner.
Hizalama "Hizalama" kısmından, nokta sembolojisinin ekran üzerinde nerede konumlanacağı ayarlanır. İstenirse X, Y değerleri girilerek o doğrultuda hizalama yapılır. Kaydırım "Kaydırım", nokta sembolojisinin koordinatları üzerinden X, Y doğrultusunda kaç birim kaydırılacağını belirler.
Metin İşareti Editörü Metin "Metin" butonu seçiliyken; yazı tipi ve boyutu ayarlanabilir. Uygun butonuna tıklandığında "Yazı Tipi" penceresi açılır. Buradan stiller seçilebilir. "Sembol" butonu seçiliyken; açılır pencereden sembol seçimi yapılır. Fırça Renk paletinden renk seçilir. butonuna tıklanarak opaklık ayarlanır. "Grafik Fırça" butonuna tıklandığında "Grafik Editörü" penceresi gelir. Buradan gerekli ayarlamalar yapılabilir.
Kalem Renk, kalınlık, çizgi deseni, çizgi ofseti, başlangıç imi, bitiş imi, köşe biçimi, grafik kalem ve grafik fırça özellikleri ayarlanabilir. Grafik Kalem veya Grafik Fırça'ya tıklandığında "Grafik Editörü" penceresi açılır. Buradan gerekli ayarlamalar yapılabilir.
Harici Grafik Editörü Grafik adı ve biçimi girilir. Dosyadan seçim yapılarak veya URL (Tekdüzen Kaynak Bulucu) 'si yazılarak grafik eklenebilir.