DANIŞTAY BAŞKANLIĞI NA - YÜRÜTMENİN DURDURULMASI TALEPLİDİR- DAVACI VEKİLİ DAVALI : Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği : Av Ayşegül Banker Etker Necatibey Cad. No: 19/20 Kızılay/ANKARA : Milli Eğitim Bakanlığı Ankara D. KONUSU : Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü nün 17.09.2015 tarih 10058203-774.01-E.9350162 sayılı özel okullar ile özel eğitim ve rehabilitasyon Rehber Öğretmen Kursu düzenlenmesi hakkındaki işlemin iptali talebidir. YAYIM TARİHİ : 17.09.2015 AÇIKLAMALAR : OLAY : Milli Eğitim Bakanlığı Özle Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğünün 17.09.2015 tarih 10058203-774.01-E.9350162 sayılı düzenleme ile Öğretme Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğünün 15/01/2015 tarihli ve 43501582/774/01/485787 sayılı Makam Onayı ile 20/02/2014 tarih ve 9 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının Kararının İlgi gösterilerek ; özel okullar ile özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde görevlendirilecek yeterli sayıda rehber öğretmen temininde güçlüklerle karşılaşıldığından ilgi(b) karar kapsamında öncelikle bu alanlara kaynak gösterilen yüksek öğretim programlarınca karşılanması amacıyla Rehberlik Kursu nun düzenlendiği duyurulmuştur. Duyuru incelendiğinde kurslara katılımın Felsefe Grubu Öğretmenliği Mezunlarını, Orta Öğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans ya da Pedagojik Formasyon Programı Belgesi bulunan Felsefe Bölümü ( ) ve Sosyoloji Bölümü( ) Mezunları ; Eğitim Fakültelerinin Eğitim Programları ve Öğretimi, eğitim Yöneticiliği ve Denetçiliği, Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme,Eğitim Yönetmi Teftişi ve Planlanması ile Halk Eğitimi Bölümü/Ana Bilim Dalları( Lisans) mezunu olup, özel okullar ile özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde halen görev alan öğretmenler HİZMET İÇİ EĞİTİM İLE ve sonucunda REHBER ÖĞRETMEN olarak görev alabilecekleri hükmü düzenlenmiştr. Anılan düzenleme hem Psikoloji /Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık mesleğinin amacına ve hem de 1739 Sayılı Milli Eğitim Kanunun ile 2 madde ile düzenlenen eğitimin amacına aykırıdır. Şöyle ki; 1-Psikolojik Danışma ve Rehberlik hizmetleri olarak tanımlanan bireyin kendisini tanıması, problemleri çözmesi, gerçekçi kararlar alması, kapasitesini kendi,ne uygun düzeyde gerçekleştirmesi, kendine uygun mesleği seçmesi, öğrenme becerilerini geliştirmesi, içerisinde yaşadığı topluma dengeli ve sağlıklı uyum sağlaması ve böylece kendini gerçekleştirerek toplumla bütünleşmesinin sağlanmasının adı Rehber Öğretmenlik/Psikolojik Danışmanlık tır. Meslek, psikolojik yardımın ve desteğin icrasına yöneliktir. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMA HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİ Resmî Gazete : 17.4.2001/24376 Tebliğler Dergisi : MAYIS 2001/2524 Tanımlar Madde 4 Bu Yönetmelikte geçen; i) Rehber Öğretmen (Psikolojik Danışman): Eğitim-öğretim kurumlarındaki rehberlik ve psikolojik danışma servisleri ile rehberlik ve araştırma merkezlerinde öğrencilere rehberlik ve psikolojik danışma hizmeti veren,
üniversitelerin psikolojik danışma ve rehberlik ile eğitimde psikolojik hizmetler alanında lisans eğitimi almış personeli, olarak tanımlanmaktadır. Rehber Öğretmenlik/Psikolojik Danışmanlık Eğitimi veren Üniversitenin Lisans Bölümleri Yüksek Puan ile ile öğrenci almaktadır. Kimi üniversitelerin Psikoloji / Psikolojik Rehberlik Danışmanlık Bölümleri nin üniversite puanları Hukuk Fakültesi Puanları ile eş değerdir. Toplumca öncelikle ihtiyaç duyulan ve sonrasında rağbet gören Lisans Bölümlerinde 4 yıl boyunca; Psikolojiye Giriş, Gelişim Psikolojisi, Psikolojik Danışma ve Rehberlik,Bireyi Tanıma ve Yöntemleri, Öğrenme Psikoojisi, Kişilik ve Uyum Problemleri, Psikolojik Danışma İlke ve Teknikleri, emel Eğitimde Rehberlik, Grupla Psikolojik Danışma, Kişilerarası İlişkiler,Endüstride Rehberlik Evlilik ve Aile Danışmanlığı, Aile İlişkileri ve Eğitim, Özel Eğitime Giriş, Enmgelli Çocuklar ve Eğitimi, Çocuk İstismarı ve ihmali, Uyumsuz Çocuklar gbi derslerle eğitim almakta bireysel ve gruplşa psikolojik danışma,psikolojik değerlendirme, krize müdahale,bireylerdde ruhsal ve davranışsal sorunları tanımlama ve çözümü gerçekleştirme, normal gelişimlerini desteklemek amacıyla, eğitsel,mesleki sosyal ve duygusal gelişimlerini de içerecek şekilde rehberlik yapma, engellerin veya kaza ve hastalık sonucu kişisel ve toplumsal uyum düzeyi azalan bireylerin rehabilitasyonunu yapma, müşavirlik sağlama, araştırma yapma,sevk etme hizmetlerini gerçekleştirme ve özel eğitimi ve yetişmişliği gerekli kılan psikolojik danışma müdahale teknikleri çerçevesinde ilgili eğitimleri alarak ve yeterlilik kazanarak mezun olmak hedeflenmektedir. 2-Açıköğretim Fakültelerinde ve ya uzaktan eğitim veren üniversitelerin programlarında dahi, 4 yıllık sosyoloji ve felsefe bölümlerinden uzaktan eğitim ile mezun olunabilirken, psikoloji bölümü için aynı kolaylık sağlanmamış, uygulamada Psikoloji Eğitimi / Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Eğitimi nin ancak ve ancak ÖRGÜN EĞİTİM (belirli yaş grubundaki ve aynı seviyedeki bireylere, amaca göre hazırlanmış programlarla okul çatısı altında yapılan düzenli eğitimdir) içerisinde mümkün olabileceği gerçekliği tespit ve kabul olunmuştur. Psikoloji /Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık- Lisans Eğitiminin süresince örgün eğitim ile alınan dersler/uygulamalar sonucu elde edilen kazanımların; sosyoloji /felsefe, Eğitim Programları ve Öğretimi, eğitim Yöneticiliği ve Denetçiliği, Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme,Eğitim Yönetimi Teftişi ve Planlanması ile Halk Eğitimi Bölümü/Ana Bilim Dalları mezunlarının Psikoloji /Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık bölümleri mezunlarının alacağı kısa süreli hizmet içi eğitim ile edinilebileceğini öngörmek 1739 sayılı Milli Eğitim Kanunu nun Milli Eğitimin Genel Amaçları nı düzenleyen mad.2 ye sair düzenlemelere aykırıdır. Özel Okulların ;Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezlerinin tabi bulunduğu 1739 sayılı Milli Eğitim Kanunu nun Milli Eğitimin Genel Amaçları adı altında düzenlenen 2 maddesinin 1/ 3. Bendinde İlgi, istidat ve kabiliyetlerini geliştirerek gerekli bilgi, beceri, davranışlar ve birlikte işgörme alışkanlığı kazandırmak suretiyle hayata hazırlamak ve onların, kendilerini mutlu kılacak vetoplumun mutluluğuna katkıda bulunacak bir meslek sahibi olmalarını sağlamak MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMA HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİ
Resmî Gazete : 17.4.2001/24376 Tebliğler Dergisi : MAYIS 2001/2524 Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetlerinin Temel Özellikleri Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetlerinin Amacı Madde 6 -Türk Eğitim Sisteminin genel amaçlan çerçevesinde eğitimde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri temelde; öğrencilerin kendilerini gerçekleştirmelerine, eğitim sürecinden yetenek ve özelliklerine göre en üst düzeyde yararlanmalarına ve gizilgüçlerini en uygun şekilde kullanmalarına ve geliştirmelerine yöneliktir. Öğrencilere yönelik olarak düzenlenen her türlü rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri bu amaçlar doğrultusunda bütünleştirilerek verilir. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖZEL EĞİTİM KURUMLARI YÖNETMELİĞİ Özel Eğitim Kurumlarında Verilen Eğitim Hizmetlerinin Amacı Özel eğitim okullarında verilen eğitim hizmetlerinin amacı ve okulun birimleri MADDE 4 (1) Özel eğitim okulunun amacı; 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanununda belirtilen Türk Millî Eğitiminin genel amaç ve temel ilkeleri doğrultusunda, özürlü bireylerin; a) İlgi, istek, yeterlilik ve yetenekleri doğrultusunda, genel ve meslekî eğitim görme haklarını kullanabilmelerini, b) Toplum içindeki rollerini gerçekleştiren, başkaları ile iyi ilişkiler kurabilen, iş birliği içinde çalışabilen, çevresine uyum sağlayabilen, üretici bireyler olarak yetişmelerini, c) Öğrenciyi merkez alan bir yaklaşımla hazırlanan programlarla; zihinsel, fiziksel, işitsel, görsel, sosyal, duygusal, dil ve konuşma güçlüğü ve davranış problemlerini azaltmak, öz bakım, bağımsız yaşam ve işlevsel akademik becerilerini geliştirmek, kendi kendilerine yeterli bir duruma gelmelerini ve topluma uyumlarını, ç) Uygun eğitim programları ile özel yöntem, personel, araç ve gereç kullanarak; ilgileri, gereksinimleri, yetenekleri ve yeterlilikleri doğrultusunda üst öğrenime, iş ve meslek alanlarına ve hayata hazırlanmalarını, sağlamaktır. Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinde verilen eğitim hizmetlerinin amacı MADDE 5 (1) Merkezin amacı, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanununda belirtilen Türk Millî Eğitiminin genel amaç ve temel ilkeleri doğrultusunda; a) Özürlü bireylerin Bakanlıkça belirlenmiş destek eğitim programları ile özel yöntem, personel, araç ve gereç kullanarak ilgileri, ihtiyaçları, yetenek ve yeterlilikleri doğrultusunda hayata hazırlanmasını, b) Toplum içindeki rollerini gerçekleştiren, başkaları ile iyi ilişkiler kurabilen, iş birliği içinde çalışabilen ve çevresine uyum sağlayabilen üretici bireyler olarak yetişmelerini, c) Dil ve konuşma güçlüğü ile zihinsel, fiziksel, duyusal, sosyal, duygusal ve davranış problemleri olan özürlü bireylerin engellilik hâlinin ortadan kaldırılmasını ya da etkilerinin en az seviyeye indirilerek yeteneklerinin en üst seviyeye çıkarılması ve topluma uyumlarının sağlanması, temel öz bakım becerilerinin ve bağımsız yaşam becerilerinin geliştirilmesini, sağlamak için destek eğitimi çalışmaları yapmaktır. Rehber öğretmen veya psikoloğun görevleri MADDE 14 (1) Kurumda görevli rehber öğretmen veya psikoloğun görevleri şunlardır:
a) BEP te alanıyla ilgili gelişim ölçekleri ile ölçme ve değerlendirme araçlarının hazırlanıp uygulanmasında BEP geliştirme birimi ile iş birliği yapmak, b) BEP te alanıyla ilgili uygulama ve değerlendirme yapmak, c) Özürlü bireylerin eğitim performanslarını ve yetersizlik türünü dikkate alarak eğitimleri sırasında kullanılmak üzere alanıyla ilgili gerekli materyalleri hazırlamak, ç) Kurum rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri programını merkezde uygulanan destek eğitim programına göre hazırlamak, uygulamak ve bu programın uygulanmasında özel eğitim ve rehabilitasyon personeline rehberlik etmek, d) Özürlü bireylerin ilgi alanları, yetenekleri, yeterlilikleri ve iletişim becerileri gibi özelliklerini tanımalarına, kendileri ve çevreleriyle ilgili farkındalık kazanmalarına, temel problem çözme stratejilerini geliştirmelerine, çevreleriyle olumlu ilişkiler kurmalarına, daha verimli çalışma alışkanlıkları geliştirebilmelerine, ders dışı etkinliklere katılıma özendirilmelerine; kendileri, çevreleri ve eğitimle ilgili sorunlarını ve güçlüklerini çözebilmelerine yönelik psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerini planlamak ve yürütmek, e) Özürlü bireyleri tanımaya yönelik, rehberlik ve psikolojik danışma biriminde kullanılacak ölçme araçları, doküman ve kaynakları hazırlamak, geliştirmek ve uygulamak, f) Özürlü bireylerin yaşadıkları problem ve güçlüklerin çözümünde diğer eğitim personeli, bireyin anne ve babasıyla iş birliği içinde çalışmalar geliştirmek ve yürütmek, g) Öğrencilerinin devam ettikleri okul rehberlik servisleri ve sınıf öğretmenleriyle iş birliği yapmak ve çalışmaları planlamak, ğ) Özürlü bireylerin bireyselleştirilmiş eğitim programları hakkında alanına uygun değerlendirme ve önerilerde bulunmak, h) Eğitim alan özürlü bireylerin anne, baba veya kardeşlerine yönelik psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerini yürütmek veya psikolojik yardım alabilecekleri kurum ya da kuruluşlara yönlendirmek, ı) Kurum personeline yönelik psikolojik danışma, rehberlik ve destek çalışmalarını planlamak ve yürütmek, i) Aile eğitimi ve danışmanlığı programlarında alanı ile ilgili konularda yer almak ve uygulamaya katılmak. Ailelere, özürlü bireylere, sınıf öğretmenlerine ve diğer kurum personeline yönelik hizmet alanına uygun, toplantı, konferans ve seminer gibi hizmet içi eğitim planı hazırlamak ve uygulamak, j) Görev tanımında belirtilen görevlere benzer diğer görevleri yapmak. 3-Alanında uzmanlaşmış mesleğe münhasır eğitim almış Psikoloji /Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık mezunlarınında işsiz sayısı azımsanamayacak sayısal çoğunluğa ulaşmışken, kısa süreli kurslarla Felsefe Grubu Öğretmenliği Mezunlarını, Orta Öğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans ya da Pedagojik Formasyon Programı Belgesi bulunan Felsefe Bölümü ( ) ve Sosyoloji Bölümü( ) Mezunları ; Eğitim Fakültelerinin Eğitim Programları ve Öğretimi, eğitim Yöneticiliği ve Denetçiliği, Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme,Eğitim Yönetmi Teftişi ve Planlanması ile Halk Eğitimi Bölümü/Ana Bilim Dalları( Lisans) mezunlarının kısa süreli eğitimle Psikoloji /Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Mesleğine kazandırılması HAKKANİYETE AYKIRIDIR. Bu durumda meslekler arası uzmanlaşmayı anlamsız kılmaktadır. Farklı alanlardan mezun kişileri bir hizmeti yürütmek için atamak veya görevlendirmek istisna olması gerekirken kural haline gelmiş, kaynaktanm mezunları atanması istisna haline dönüşmüştür.
Gelinen noktada Bakanlık farklı alanlardan psikolojik danışma ve rehberlik hizmetini yürütmek üzere atadığı ya da görevlendirdiği personel ile bu hizmeti yürüten ve kaynağından mezun personel sayısı azınlıkta kalmıştır. 4- Milli Eğitim Bakanlığının geçmişten bugüne değişen iktidarlara rağmen, değişmeyen uygulaması, başka bir alan için yetiştirilmiş kişilere başka bir alanda istihdama yönelik düzenlemelerdir. Bu yöntem adeta geleneksel hale dönüşmüştür. Bu uygulamanın mağdur alanlarından birisi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık hizmet alanıdır. Uygulanagelen bu yöntem bilimsel, pedagojik ve hukuksal ilkelere ve teamüllere aykırıdır. Bu uygulama Bakanlığın kendi düzenlemöesi olan 07/07/2009 tarih ve 80 sayılı TTK Başkanlığının kararına aykırılık teşkil etmektedir. Bu karara göre Milli Eğitim Balkanlığına bağlı Eğitim kurumlarına öğretmen olarak atanacaklarına atamalarına esas olan alanlar ile mezun oldukları yüksek öğrenim programları ve aylık karşılığı okutacakları derslere ilişkin esasların çizelge ekinin 66. Sırasında rehber öğretmenliğine atanabilecek lisans programlarının; 1. Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümü Anabilim Dalı 2. Eğitimde Psikolojik Hizmetler Bölümü Anabilim Dalı 3. Psikoloji Bölümü (*Pedagojik Formasyon almış olması) Mezunu olması gerektiği belirtilmektedir. Yukarıda anılan nedenlerle Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü nün 17.09.2015 tarih 10058203-774.01-E.9350162 sayılı özel okullar ile özel eğitim ve rehabilitasyon Rehber Öğretmen Kursu düzenlenmesi hakkındaki işleminin iptali gerekmektedir. HUKUKİ NEDENLER : Anayasa, Dernekler Kanunu, Medeni Kanun, 3797 Sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu, 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu,Özel Eğitim Okulları Yönetmeliği,Talim ve Terbiye Kurulu Kararları, Milli Eğitim Bakanlığı Özel dersaneler Yönetmeliği, Milli Eğitim Bakanlığı Rehber ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği vs. mevzuat. DELİLLER :Dernek Tüzüğü, Denek Yönetim Kurulu Kararı, Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü nün 17.09.2015 tarih 10058203-774.01-E.9350162 sayılı yazısı vs. düzenlemeler. SONUÇ VE İSTEM : Yukarıda arz ve izah olunan nedenlerle ; 1-Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü nün 17.09.2015 tarih 10058203-774.01-E.9350162 sayılı yazısına ilişkin işlemin İCRASI HALİNDE TELAFİSİ Güç i, İmkaznsız Zararların doğumu kuvvetle muhtemel olduğundan Yürütmenin Durdurulmasına 2-Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü nün 17.09.2015 tarih 10058203-774.01-E.9350162 sayılı yazısına ilişkin işlemin iptaline ve talep ederiz. 3- Yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini arz Saygılarımızla Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği VEKİLİ Av Ayşegül Banker Etker EKİ : Onanmış Vek Örn. Dernek Tüzüğü 20/02/2014 tarih ve 9 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu Kararı Dernek Yönetim Kurulu Kararı