Türkiye Cumhuriyeti Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü Belediyeler için Sismik Mikrobölgeleme Genişletilmiş Özet Hazırlayan Kurum: Mali Destek Veren Kurum:
Belediyeler için Sismik Mikrobölgeleme Tüm hakları Türkiye Cumhuriyeti Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü ne aittir. Afet Risk Yönetimi Dünya Enstitüsü ve İsviçre Kalkınma ve İşbirliği Teşkilatı, Bu belgeyi kullanma, çoğaltma ve dağıtma haklarını da içerecek şekilde, belgeye serbest olarak erişim hakkına sahiptir. Bu belgeler, Afet Risk Yönetimi Dünya Enstitüsü ve Türkiye Cumhuriyeti Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü yönetiminde, İsviçre Kalkınma ve İşbirliği Teşkilatı (SDC) tarafından yapılan mali destekle sağlanan ortak bir çabanın ürünüdür. Aşağıdaki kurum ve kişiler bu çabaya katkıda bulunmuştur: Türkiye Cumhuriyeti Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Afet İşleri Genel Müdürlüğü (AİGM); Boğaziçi Üniversitesi, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü (BÜ-KRDAE), İstanbul; Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ), Ankara; Sakarya Üniversitesi (SAÜ), Adapazarı; İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü, Zürih, Geoteknik Mühendisliği Enstitüsü (ETHZ-IGT); İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü, Zürih, Jeofizik Enstitüsü (ETHZ-IG); İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü, Lozan, Yapı Enstitüsü (EPFL-IS); İsviçre Federal Kar ve Çığ Araştırmaları Enstitüsü (SLF), Davos; Studer Mühendislik, Zürih; Virginia Teknoloji Enstitüsü ve Eyalet Üniversitesi (VT), Mimarlık ve Şehir Çalışmaları Koleji; Pennsylvania Üniversitesi (UP), Wharton Okulu - Risk Yönetimi ve Karar İşlemleri Merkezi. Greifenhagen (EPFL-IS), A. Güldemir (AİGM), Ümit Gülerce (İTÜ), Polat Gülkan (ODTÜ), Jürg Hammer (DRM), Walter Hofmann (Brandenberger+Ruosch), İ. Kayakıran (AİGM), Ruşen Keleş (Ankara Üniversitesi), S. Kök (AİGM), M. Dinçer Köksal (DRM), Oliver Korup (SLF), Frederick Krimgold (DRM, VT), H. Kunreuther (UP), Aslı Kuruluş (İTÜ), Jan Laue (ETHZ-IGT), Pierino Lestuzzi (EPFL-IS), George G. Mader (Spangle Associates), Alberto Marcellini (CNR-IDPA, Milan), Robert Meli (Meksika Ulusal Üniversitesi), E. Nebioğlu (AİGM), Heinrich Neukomm (İsviçre Federal Teknoloji Enstitüleri Yönetim Kurulu Üyesi), Akın Önalp (SAÜ), K. Özener (AİGM), Rocco Panduri (Studer Mühendislik), Karin Şeşetyan (BÜ-KRDAE), Bilge Siyahi (BÜ-KRDAE), Sarah Springman (ETHZ-IGT), Franz Stössel (SDC), Jost Studer (Studer Mühendislik), Mustafa Taymaz (AİGM), M. K. Tüfekçi (AİGM), Natasha Udu-gama (DRM), Robert Whitman (MIT, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü), S. Yağcı (AİGM), A. Yakut (ODTÜ), Susumu Yasuda (Tokyo Denki Üniversitesi), U. Yazgan (ODTÜ), T. Yılmaz (ODTÜ). Atıf: Afet Risk Yönetimi Dünya Enstitüsü, 2004: Belediyeler için Mikrobölgeleme. Genişletilmiş Özet. www.drmonline.net H. Akman (BÜ-KRDAE), Walter J. Ammann (SLF), Atilla Ansal (BÜ-KRDAE), Sami Arsoy (SAÜ), Marc Badoux (EPFL), Sadık Bakır (ODTÜ), Murat Balamir (ODTÜ), Pierre-Yves Bard (Grenoble Üniversitesi), Jonathan Bray (Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley), Juliane Büchheister (ETHZ-IGT), K. Önder Çetin (ODTÜ), Andreas Christen (ETHZ-IG), Barbara Dätwyler (SDC), A. Demir (AİGM), S. Demir (AİGM) Ekrem Demirbaş (geçmişte AİGM günümüzde TAUGM), Mine Demircioğlu (BÜ- KRDAE), M. E. Durgun (AİGM), Muzaffer Elmas (SAÜ), Mustafa Erdik (BÜ-KRDAE), Ayfer Erken (İTÜ), Donat Fäh (ETHZ-IG), Yasin Fahjan (BÜ-KRDAE), Liam Finn (Kagawa Üniversitesi), Domenico Giardini (ETHZ-IG), Oktay Gökçe (AİGM), Christian
Önsöz 17 Ağustos 1999 Kocaeli Depremi, depremlerin toplum ve ekonomi üzerinde meydana getirebileceği yıkıcı etkileri açığa çıkarmıştır. Bu deprem sonrasındaki olumsuz etkilerin ardından Afet İşleri Genel Müdürlüğü Türkiye deki deprem riskini azaltmak amacı ile çeşitli girişimlerde bulunmuştur. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü (AİGM) Deprem Risklerini Azaltmak için Mikrobölgeleme (MERM) adı verilen çalışmaya başlamıştır. Afet Risk Yönetimi Dünya Enstitüsü (DRM), İsviçre Federal Dış İlişkiler Dairesi, İsviçre Kalkınma ve İşbirliği Teşkilatı nın (SDC) mali desteği ile bu projeyi yürütmüştür. Projenin tasarlanmasına 1999 yılının Eylül ayında başlanmış ve proje Mart 2002-Şubat 2004 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Bu çalışma sonucunda, Belediyeler için Sismik Mikrobölgeleme genel başlığı altında aşağıdaki proje belgeleri oluşturulmuştur: (1) Genişletilmiş Özet; (2) Sismik Mikrobölgeleme El Kitabı; ve, (3) Örnek Uygulamalar, Bilimsel Son Durum Raporu ve Sürdürülebilir Uygulama için Yardımcı Bilgiler Raporunu içeren Kaynak Bilgiler. DRM, MERM Projesini Türkiye den ve uluslararası katkılarla gerçekleştirmiştir: Boğaziçi Üniversitesi, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü (BÜ-KRDAE), İstanbul; Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ), Ankara; Sakarya Üniversitesi (SAÜ), Adapazarı; İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü Zürih, Geoteknik Mühendisliği Enstitüsü (ETHZ-IGT); İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü Zürih, Jeofizik Enstitüsü (ETHZ-IG); İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü Lozan, Yapı Enstitüsü (EPFL-IS); İsviçre Federal Kar ve Çığ Araştırmaları Enstitüsü (SLF), Davos; Studer Mühendislik, Zürih; Virginia Teknoloji Enstitüsü ve Eyalet Üniversitesi (VT), Mimarlık ve Şehir Çalışmaları Koleji; Pennsylvania Üniversitesi (UP), Wharton Okulu - Risk Yönetimi ve Karar İşlemleri Merkezi. Genişletilmiş Özet olarak isimlendirilen bu belgede, projenin takdimi yapılmakta ve bütün çalışmanın bölümlerine ait mevcut çalışmaların özeti verilmektedir. Bunların yanısıra, çalışmaya katılarak farklı faaliyetlerde görev alan kurum ve kişiler ile ilgili genel bilgilerde bu belgede belirtilmiştir.
Teşekkür Yerel ve idari yetkililer ile uluslararası üne sahip üniversitelerin farklı bölümlerini içeren, birbiri ile sıkı olarak bağlantılı çalışmaları kapsayan bu boyutlardaki bir proje, ancak bütün katılımcı grupların özverili desteği ile gerçekleştirilebilir. Bu konuda aşağıdaki kurum ve kişilere özel olarak teşekkür edilmelidir: - Afet İşleri Genel Müdürlüğü (AİGM) Genel Müdürü Dr. Mustafa Taymaz a, eski Genel Müdür Yardımcısı Ekrem Demirbaş a, Oktay Gökçe ye ve projenin gelişiminde ve uygulanmasındaki işbirliğinden dolayı AİGM personeline. - Projeyi mali olarak desteklediği ve gelecek uygulamalardaki ihtiyaçları karşılamak amacı ile projenin kalıcılığının geliştirilmesine yönelik değerli katkıları için İsviçre Federal Dış İlişkiler Dairesi, İsviçre Kalkınma ve İşbirliği Teşkilatı na (SDC), özellikle Bayan Barbara Dätwyler ve Dr. Franz Stössel e. - Proje gruplarına yardım ve desteklerinden dolayı Kocaeli ve Sakarya illeri valilerine ve pilot çalışmaların yapıldığı belediyelerin yetkililerine. - Projenin her aşamasındaki önemli çabalarından dolayı Sakarya Üniversitesi Rektörü Prof. Mehmet Durman a. - El Kitabı ile ilgili değerlendirmeleri ile, en güncel araştırmaların sonuçlarına dayanan bilimsel-son durum yöntemlerini içeren bir uluslararası standarda erişilmesini sağlayan Teknik Danışma Kurulu üyelerine. - Tanımlanan çalışmaların hazırlanmasında gösterdiği kararlılıktan dolayı proje grubunun bütün üyelerine.
İçindekiler Sayfa Önsöz Teşekkür 1. Deprem Riskini Azaltmak için Temel İlkeler 1 2. Sismik Riski Azaltmak için Kamusal Yaptırımların Yasal Temeli 2 3. Arazi Kullanım ve Yapı Standartlarını Düzenlemede Belediye Yönetimlerinin Sorumlulukları 4 4. Çalışmaların Amacı ve Kullanılması 5 5. Çalışmaların Özeti 6 5.1 Sismik Mikrobölgeleme El Kitabı 6 5.2 Kaynak Bilgiler 7 5.2.1 Örnek Uygulamalar 7 5.2.2 Bilimsel Son Durum 9 5.2.3 Sürdürülebilir Uygulama için Yardımcı Bilgiler Raporu 10 5.2.4 Deprem Kayıplarını Azaltmak Amacı ile Arazi Kullanım Yönetimi için Maliyet-Yarar Analizi 12 5.2.5 Arazi Kullanım Yönetiminde Toplumsal Bilgi 12 5.2.6 Belediyeler için Eğitim 13 6. Proje Katılımcıları 14
Türkiye de Mikrobölgeleme, Genişletilmiş Özet, 1. Bölüm Sayfa 1 1. Deprem Riskini Azaltmak için Temel İlkeler Depremlerdeki can ve mal kayıpları, temel olarak deprem etkilerinin binalar ve altyapıda neden olduğu hasarların bir sonucudur. Bu kayıpları azaltmak için iki temel yaklaşım: 1. Mümkünse, bina ve altyapı yerleşimi için yüksek derecede tehlike olan alanlardan uzak durulması. 2. Binalar ve altyapının beklenen deprem yüklerine karşı koyacak şekilde tasarlanarak inşa edilmesinin ve acil durum koşullarına hazırlıklı olmasının sağlanması. Güvenli yerleşim alanlarının aranması için ilk yaklaşım arazi kullanım yönetimi ile ilişkilidir. Kentsel alanlarda sismik tehlikelerin şiddetine göre göreceli olarak haritalanması, şehir plancılar, belediye yetkilileri ve özel inşaat şirketleri için binalar ve altyapının inşa edileceği güvenli alanların belirlenmesinde önemli bir yol gösterici olmakta ve aynı zamanda piyasa kararlarının güvenli bir şekilde işleyebileceği genel bir çerçeve oluşturmaktadır. Belediyelerin genişleyebileceği uygun gelişme alanların belirlenmesi ve kentsel gelişimin göreceli olarak daha az tehlikeli bölgelere yönlendirilmesi deprem kayıplarını ve güvenli inşaat masraflarını azaltmada önemli bir faktör olabilir. Deprem riskinin azaltılması için ikinci yaklaşım, binaların tekil olarak tasarımı ve inşaatı ile ilgilidir. Türkiye Cumhuriyeti Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yayınlanan Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik ile bina tasarımı ve inşaatı için gerekli standartlar düzenlenmiştir. Yapılar için ilgili bina standartları, deprem bölgesi, sahadaki zemin koşulları ve inşaat türüne göre tanımlanmaktadır. Belediye bazında yapılan sismik mikrobölgeleme ve Yapılar için Deprem Yönetmeliği birlikte, hem yer seçimi hem de tasarım açısından kentsel gelişmenin güvenli olmasını sağlamaktadır. Deprem Yönetmeliği son olarak 1997 yılında güncellenmiştir. Mevcut standartlar, genel olarak yeterli bir güvenlik seviyesi sunmaktadır. Deprem Riskinin Azaltılması için Mikrobölgeleme Projesi nin amacı belediye bazında yapılacak sismik mikrobölgeleme için temel ilkeleri oluşturmaktır. Gelecekte deprem güvenliğini sağlamak için belediye bazında yapılacak sismik mikrobölgeleme ve Yapılar için Deprem Yönetmeliği, gelişme planlarının ve bina tasarım ve yapım yönteminin oluşturulmasında beraberce göz önünde bulundurulmalıdır. Bu yaklaşımların yeni kent planlamaları, gelişme ve inşaat aşamalarında özenle uygulanması gereklidir. Bu yöntemlerin bilimsel ve mühendislik temelleri, deprem hasarı üzerine uluslararası tecrübe ve kapsamlı araştırmalara dayanmaktadır. Bu bilimsel temele dayanan yöntemler, artık şehir plancıların, imar üzerine çalışanların, tasarımcıların ve inşaat yapanların kullanımına açıktır. Fakat bunların uygulanması ve kullanımı, belediye yetkililerince öngörülmeli ve zorunlu tutulmalıdır. Bu standartların belediyeler tarafından uygulanması ve zorunlu tutulması, Türkiye de gelecekte depreme bağlı can kayıpları ve hasarı azaltmak için en önemli öncelik olmalıdır.
Türkiye de Mikrobölgeleme, Genişletilmiş Özet, 2. Bölüm Sayfa 2 2. Sismik Riski Azaltmak için Kamusal Yaptırımların Yasal Temeli Türkiye de afet yönetimi için yasal altyapı iki kanunda ele alınmıştır: 1. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yürütülen ve 1959 yılında yürürlüğe girmiş olan 7269 sayılı Umumî Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun (Afetler Kanunu), ve 2. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yürütülen ve 1985 yılında yürürlüğe girmiş olan 3194 sayılı İmar Kanunu. Tarihsel olarak Afetler Kanunu, afete karşı müdahale yönetimi, yardım ve tekrar yapılaşmayı belirlemektedir. Burada önemle üzerinde durulan ana noktalar, kriz yönetimi ve afetzedelere yardımın dağıtımı için kurumsal sorumluluklardır. Bu kanunun afet etkilerini azaltma ile ilgili bileşeni, Afet Etkileri Altındaki Bölgelerdeki Binalar için Tasarım İlkeleri nin tanımlanması ve kent imar planlarının bir parçası olarak doğal afetlerden kaynaklanan tehlikenin belirlenmesi ile temsil edilmiştir. Afetler Kanunu, diğer konuların yanında, aşağıdaki konularla ilgili düzenlemeleri de sağlamaktadır: Acil durum yardım ve faaliyetleri, ve yönetim talimatlarının hazırlanması Afetlerin sosyal yaşam üzerindeki etkilerinin belirlenmesi için temel ilkeler Afetzedelerin (yasal) haklarının belirlenmesi Kamu amaçları için inşa edilen binaların ödeme planlarında afetzedelerin yapılacak indirimler Kalan binaların ve mülkün dağıtımı için ilkeler Afet etkileri altındaki alanlardaki binalar için tasarım ilkeleri Hasarlı mülkün kalıntılarının değerlendirilmesi için ilkeler İmar Kanunu genellikle kent imar planlarının hazırlanması ile ilgili kural ve yöntemleri belirlemekte özel binaların inşaatına ve kullanımına izin vermektedir. İmar Kanunu diğer konuların yanında, aşağıdaki konularla ilgili düzenlemeleri de sağlamaktadır: Kentsel alanların üniform olarak geliştirilmesi İmar planlarının hazırlanması, uygulanması ve revizyonu Planlamanın zorunlu olmadığı alanların geliştirilmesi Yeni arazi düzenleme işlemleri Kent planlarını hazırlamak üzere seçilebilecek kişiler Topoğrafik haritaların hazırlamak üzere seçilebilecek kişiler Şehir plancıları, mimarlar ve mühendisler dışında kalan diğer teknik personelin sorumlulukları ve görevleri Barınakların sağlanması Belirlenen metropol belediyelerinin dışında, bütün belediyeler Türkiye deki tüm kentsel inşaatı düzenleyen İmar Gelişme
Türkiye de Mikrobölgeleme, Genişletilmiş Özet, 2. Bölüm Sayfa 3 Yönetmeliği ne tabidir. Gelişme Kanunu nun özel olarak afet risk yönetimine veya afet risklerinin azaltılmasına yönelik olmadığının bilinmesi önemlidir. Deprem risklerinin azaltılması için en etkili ve en ekonomik imkanlar, planlama, geliştirme, tasarım ve inşaat aşamalarında ortaya çıkmaktadır. Mevcut durumda Afet ve İmar Kanunları ile getirilen düzenlemeler, deprem güvenliği konusuna yeterince değinmemektedir. Belediyeler için afet yönetiminde bir üçüncü yasal temel, 1930 yılında yürürlüğe giren ve İçişleri Bakanlığı tarafından yürütülen 1580 sayılı Belediyeler Kanunu dur. Belediyeler Kanunu, yerleşimlerin yönetimi ve vatandaşların temel ihtiyaçlarını sağlamak için belediyelerin sorumluluklarını tanımlamaktadır. Belediyeler Kanunu, diğer konuların yanısıra, aşağıdaki konularla ilgili düzenlemeleri de kapsar : Belediye sınırlarının genişletilmesi için işlemler İnşaat kontrol gücü ve bina tamiri için izinlerin verilmesi İzinsiz gelişmenin kontrolü ve tehlikeli binaların yıkılması Merkezi yönetim ile halk sağlığını etkileyen konularda işbirliği Yeterli eğitimi görmüş teknik personelin istihdamı için belediyenin yükümlülükleri Belediyelerin gelişmesi için kanun ve yasal düzenlemelerin uygulanması Mevcut kanun, afet tehlikelerinin belirlenmesi ve haritalanması ve tehlike bilgilerinin kent imar planlarında belirtilmesi için yasal altyapıyı sağlamaktadır. Arazi kullanım yönetimi için resmi olanaklar sınırlı olmakla beraber, kentsel gelişme sürecinde riskin azaltılmasına yönelik, deprem tehlikesiyle ilgili bulguların sismik mikrobölgeleme biçiminde efektif olarak tanımlanabilmesi için kritik seçenekler bulunmaktadır. Bu konuda daha ileri bir gelişme, 2001 yılında çıkarılan 4708 sayılı Yapı Denetim Kanunu olmuştur.
Türkiye de Mikrobölgeleme, Genişletilmiş Özet, 3. Bölüm Sayfa 4 3. Arazi Kullanım ve Yapı Standartlarını Düzenlemede Belediye Yönetimlerinin Sorumlulukları Afet Kanunu ve İmar Kanunu, merkezi yönetimin bakanlıklarına önemli sorumluluklar yüklemekle beraber, 1985 yılında çıkarılan İmar Kanunu nun merkezi otoritenin yetkilerini azaltıcı hükümlerine göre, arazi kullanımı ve bina düzenlemelerinde başlıca sorumluluk belediyelerdedir. İmar Kanunu, gelişim (imar) planlarının belediye ve il idareleri tarafından hazırlanmasını şart koşmaktadır. Belediyeler, kent imar planlarını sınırlı teknik yardım veya merkezi yetkililerin incelemesi ile geliştirmelidir. Kalifiye danışmanlar veya belediyenin teknik personeli kentsel imar planlarını geliştirmelidir. İmar Planlarının Hazırlık, Yürütme ve Tadilatı ile ilgili yasal düzenlemede açıklandığı üzere, bu planlar aşağıdaki noktalara değinmelidir: Daha yüksek seviyedeki plan kararları ile tutarlılık Doğal kısıtlamaların göz önüne alınması Sosyo-ekonomik uygulanabilirlik Arazi kullanım kararları ile uyumluluk Planın yapılabilirliği (fizibilitesi) Planın uygulanabilirliği Güvenli gelişime (imara) rehberlik edecek sismik mikrobölgeleme için standartlar ve güvenli inşaat için bina deprem yönetmelikleri Afet Bölgelerindeki Binalar için Tasarım İlkeleri adlı yasal düzenleme kapsamında Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından geliştirilmekle beraber, bu standartların uygulamada kullanılmasının uygulanması ve zorunlu tutulması belediyelerin sorumluluğudur. Bu standartların uygulanabilmesi için; Planlama ve inşaat bölümlerinde plan incelemesi ve denetimi için uygun eğitime ve vasfa sahip teknik personel, Harita ve plan malzemelerinin saklanması ve kullanımı için uygun tesisler ve ekipman, Kurallara uymayan yapıların yıkılması için yaptırım yetkisi ve idari ve politik destek.
Türkiye de Mikrobölgeleme, Genişletilmiş Özet, 4. Bölüm Sayfa 5 4. Çalışmaların Amacı ve Kullanılması Bu çalışma, bugün için üzerinde durulmayan bir konu olan, Türkiye ye özel koşullar için geliştirilen sismik mikrobölgeleme yöntemini ve bu yöntemin belediyelerin idari yapısı altında uygulanmasını anlatmaktadır. Bu çalışmanın amacı, belediyelere mikrobölgeleme çalışmalarının planlaması, yönetilmesi ve sonuçlarının arazi kullanımına yönelik uygulanmasında rehberlik etmektir. Aynı zamanda, bu çalışma Türkiye deki mikrobölgeleme uygulamaları için bilimsel tabana dayanan bir asgari kalite standardının oluşmasına da katkıda bulunmaktadır. Belediyeler mikrobölgeleme çalışmaları yapmak için genel olarak bir şirketi görevlendirmekte veya merkezi yetkililer tarafından yürütülen ihale işlemlere katılmaktadır. El kitabı, bu işlerin yapılması için gerekli teknik yöntemi ve asgari koşulları açıklamaktadır. Tüm çalışma üç bölümden oluşmaktadır: - Genişletilmiş Özet: Bu çalışmadır. - Sismik Mikrobölgeleme El Kitabı: Bu çalışma üç ana bölümden oluşmaktadır: 1. Bölüm de, terimlerin açıklamaları verilmekte ve genel yöntem açıklanmaktadır. 2. Bölüm mikrobölgeleme çalışmalarını yapmak üzere görevlendirilmiş kuruluşlara yöneliktir. Bu bölümde, teknik konularla ilgili ana hususlar ve mikrobölgelemeyi etkin bir şekilde uygulayabilmek için öneriler verilmektedir. 3. Bölüm de mikrobölgeleme çalışmaları için yetki veren belediyelerin görev ve sorumlulukları ile bu çalışmaların sonuçlarının arazi kullanım kararlarında gözönüne alınması anlatılmaktadır. - Kaynak Bilgiler: Konu ile ilgili ek destek bilgiler ve mikrobölgeleme çalışması için pratik örnekler vermek amacı ile derlenen belgelerden oluşmaktadır. Kaynak bilgiler aşağıdaki bölümleri içermektedir: Örnek uygulamalar: Yöntemi denemek için iki örnek uygulama yapılmıştır. Bilimsel son durum raporu: Uygulamada gelinen en son durum hakkında kapsamlı bir değerlendirme vermektedir. Sürdürülebilir uygulama için yardımcı bilgiler: Arazi kullanım kararları için yasal temelin gözden geçirilmesini, arazi kullanımında yasal düzenlemelerin uygulanmasının analizini, arazi kullanım yönetimini güçlendirmek için önerileri, arazi kullanım kararları ile ilgili halk bilgisi örneklerini ve belediyeler için bir eğitim programını içermektedir.
Türkiye de Mikrobölgeleme, Genişletilmiş Özet, 5. Bölüm Sayfa 6 5. Çalışmaların Özeti 5.1 Sismik Mikrobölgeleme El Kitabı 1. Bölüm Bu bölüm mikrobölgeleme çalışması yapılırken izlenmesi önerilen genel yöntemin bir değerlendirmesini vermektedir. Bunun ötesinde, bu bölüm altında deprem mühendisliğindeki önemli terimlerin açıklamaları ve Türkiye de dikkate alınması gereken başlıca deprem etkilerinin son depremlerden hasar örnekleri gösterilerek anlatımı yapılmaktadır. 2. Bölüm Bu belgenin ana bölümü esas olarak mikrobölgeleme çalışması yapacak kuruluşlara yöneliktir. Burada görev verilen kuruluşların başlıca sorumluluklarının genel bir özeti verilmiştir. Mikrobölgeleme işleminin bütün adımları, özellikle veri toplama işlemlerine karşı gelen asgari ön şartlar vurgulanarak anlatılmıştır. Önerilen veri toplama yöntemlerinin avantajlarına ve dezavantajlarına işaret eden ayrıntılı yorumlar yapılmıştır. Tavsiye edilen yöntemler için detaylı açıklamalar ve öneriler Ekler bölümünde bulunabilir. Mikrobölgeleme haritalarının oluşturulması için bütün işlemler, toplanan verilerden başlayarak açıklanmıştır. Göz önüne alınan bütün deprem etkileri için bölge sınıflandırma kriterleri (genellikle her deprem etkisi için üç bölge) verilmiştir. Bu bilgi ile, doğrudan ham verilere dayanan sonuçların bağımsız olarak kontrol edilmesi de sağlanarak mikrobölgeleme haritalarının oluşturulması mümkündür. El kitabında tavsiye edilen ve açıklanan mikrobölgeleme raporu yapısı, sorumlu kurumun incelemesi ve onayı için bir temel teşkil etmektedir. İlave olarak, özellikle bölge ilişkili yapı yönetmeliklerinin geliştirilmesi ile hayati önem taşıyan altyapının hasar görebilirliğinin azaltılması ve müdahale güçlerinin kapasitesinin belirlenmesi için mikrobölgeleme haritalarının kullanımına yönelik öneriler getirilmiştir. Bir deprem sonrası, deprem hasarlarının belirlenmesi için resmi bir yöntemin yanında Avrupa Makro Sismik Ölçeği (EMS-98) de sunulmuştur. 3. Bölüm Bu bölümde, belediye arazi kullanım kararlarının uygulanması için yol gösterici bilgiler sunmaktadır. Bu bilgiler doğrudan belediye yetkilileri ve planlamacılarına yöneliktir. Arazi kullanım kararları ve deprem güvenliği ile ilgili yapı yönetmeliklerinin uygulanması için ana sorumluluk belediyelere verilmiştir. Deprem riskini azaltmak için arazi kullanım kararlarında ve yapı standartlarıda mevcut bilimsel bilginin kullanılması gelecekteki deprem afetlerinin önlenmesi ve azaltılması için en iyi umuttur. Uygulama işlemi, arazi kullanım kararları için yasal altyapı ve deprem güvenliği için belediye arazi kullanım kararlarının dayandığı temel noktalar sunulmuş ve arazi kullanımı ve fiziksel gelişim sistemi incelenmiştir. Mikrobölgeleme işleminin yönetimi için, merkezi hükümet
Türkiye de Mikrobölgeleme, Genişletilmiş Özet, 5. Bölüm Sayfa 7 yetkilileri ile bu sorumluluğun paylaşılabileceği de göz önüne alınarak, yol gösterici bilgiler verilmiştir. Sismik mikrobölgeleme haritalarının kentsel imar planlarında ve belediye seviyesinde deprem güvenliğinin kontrolünde uygulanması ile ilgili özel yol gösterici bilgiler verilmiştir. Göreceli deprem tehlikesi haritalarının oluşturulması için temel ilkeler sunulmuş ve mikrobölgelemenin özel planlama ve imar kararlarında uygulanması açıklanmıştır. Sonuç olarak, arazi kullanım kararlarının oluşturulması ve uygulanması ile ilgili konulara değinilmiştir. Sismik mikrobölgeleme ve arazi kullanım kararları planlamasının etkinliği tamamen izlenen yaklaşıma ve bölgelere göre tanımlanan imar kurallarının uygulanmasındaki etkinliğine bağlıdır. 5.2 Kaynak Bilgiler 5.2.1 Örnek Uygulamalar İçerik Örnek uygulamalar iki farklı konu bazında yapılmıştır: - Araştırma Çalışma Grubunun örnek çalışması. - Sürdürülebilir Uygulama Grubunun örnek çalışması. Örnek Uygulamalar Araştırma Çalışma Grubu Örnek mikrobölgeleme çalışmaları, Mikrobölgeleme El Kitabı nda önerilen mikrobölgeleme yönteminin uygulanabilirliğini göstermek ve denemek amacı ile iki pilot bölgede gerçekleştirilmiştir: (1) Adapazarı, (2) Gölcük, İhsaniye ve Değirmedere. Pilot bölgelerdeki mikrobölgeleme çalışmaları, Türkiye den Boğaziçi, Orta Doğu Teknik ve Sakarya Üniversiteleri ve Afet İşleri Genel Müdürlüğü (AİGM); İsviçre den Federal Teknoloji Enstitüsü Zürih den Geoteknik Mühendisliği ve Jeofizik Enstitüleri, Federal Teknoloji Enstitüsü, Lozan dan Yapı Mühendisliği Enstitüsü, Studer Mühendislik ve Afet Risk Yönetimi Dünya Enstitüsü kuruluşlarından araştırmacıların katılımı ile yapılmıştır. Mikrobölgeleme çalışmaları ile ilgili faaliyetler, bir kısmı eş zamanlı, bir kısmı ardışık olan toplam yedi aşamada yürütülmüştür. İlk aşama, farklı amaçlar için önceden toplanan mevcut jeolojik ve geoteknik verilerin derlenmesini içermiştir. Mevcut verilerin önemli bir bölümü Sakarya Üniversitesi tarafından sağlanmıştır. Aynı zamanda, mevcut verilere ek olarak sınırlı sayıda ilave yeraltı araştırmaları da yapılmıştır. İkinci grup verileri, Afet İşleri Genel Müdürlüğü sağlamıştır. Bu veriler, İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü Geoteknik Mühendisliği Enstitüsü tarafından analiz edilerek değerlendirilmiştir. Mevcut olan geoteknik verilerin tümü önceden mutabık kalındığı üzere Afet İşleri Genel Müdürlüğü tarafından GIS formatına çevrilmiştir. Çalışmanın ikinci aşaması, mikrobölgeleme çalışması için deprem tehlikesinin değerlendirilmesidir. Bu aşamada, her iki pilot çalışma
Türkiye de Mikrobölgeleme, Genişletilmiş Özet, 5. Bölüm Sayfa 8 bölgesi de yaklaşık 500m x 500m hücrelere bölünerek her hücre için deprem tehlike parametreleri değerlendirilmiştir. Bölgede yakın zamanda çok şiddetli bir deprem olması nedeni ile iki tür değerlendirme yapılmıştır. İlk değerlendirme, Poisson modeline göre 50 yıl için %10 aşılma olasılığına karşı gelen tehlike parametrelerinin tahminidir. İkinci değerlendirme ise, tehlike parametrelerinin 1999 yılındaki son depremleri de hesaba katarak zamana bağlı yenileme olasılık modeline göre tahminidir. Mikrobölgeleme çalışmasının başlıca amacının arazi kullanımı ve şehir planlamasına yönelik olması nedeni ile, istenen deprem tehlike parametrelerinin Poisson modeli esas alınarak 100 yıl dönüşüm periyodu için hesaplanmasına karar verilmiştir. Bu değer, yaklaşık olarak 50 yıl için %40 aşılma olasılığına karşı gelmektedir. Bu üçüncü değerlendirme yöntemi pilot bölgelerdeki örnek mikrobölgeleme çalışmaları için bölgesel tehlike parametrelerinin tahmininde kullanılacak yöntem olarak benimsenmiştir. Çalışmanın üçüncü aşaması pilot bölgelerde mikrotremor ölçümlerinin yapılmasını ve bunlardan elde edilen sonuçların değerlendirilmesini içermektedir. Çalışmanın dördüncü aşaması, farklı parametrelere göre mikrobölgeleme yapmak için gerekli parametrelerin belirlenmesi amacı ile mevcut geoteknik verilerin değerlendirilmesi ve analizidir. Bu amaçla her nokta için temsili zemin profilleri ve saha koşulları belirlenmiştir. Her hücre noktası için sismik tehlike çalışmasından üretilmiş yapay deprem kayıtları kullanılarak saha davranış analizleri yapılmıştır. Fakat, Mikrobölgeleme El Kitabı nda her hücre noktası için en az iki üretilmiş yapay deprem kaydının kullanılması önerilmekle beraber, zaman sınırlamaları nedeni ile saha davranış analizlerinde sadece bir tane üretilmiş yapay deprem kaydı kullanılmıştır. Beşinci aşama, sıvılaşma olasılığının ve şev kayması tehlikesinin çalışmanın dördüncü aşamasında elde edilen sonuçlara göre değerlendirilmesidir. Benimsenen işlemler ve bulunan sonuçlar detaylı olarak açıklanmıştır. Altıncı aşama, pilot bölgeler için sonuçların önceki aşamalarda elde edilen bulgular göz önüne alınarak haritalanmasıdır. Her iki pilot bölgede hesaplanan parametrelerin değişimini değerlendirmek için bir GIS haritalama işlemi benimsenmiştir. Son aşama, zemin büyütmesi, sıvılaşma olasılığı ve şev kayması tehlikesine göre yapılan mikrobölgeleme çalışmalardan elde edilen bulguların son değerlendirmesini içermektedir. Standart bir mikrobölgeleme çalışmasının kapsamı dışında kabul edilmekle beraber, bölgede iki önemli depremin meydana gelmesi nedeni ile, elde edilen mikrobölgeleme ile karşılaştırma amacıyla bu depremler sonrasında karşılaşılan hasarı değerlendirmek ve belirlemek için bir deneme yapılmıştır. Hasar verileri, 1999 depremlerinden sonra bölgede yapılan farklı çalışmalardan alınmıştır.
Türkiye de Mikrobölgeleme, Genişletilmiş Özet, 5. Bölüm Sayfa 9 Örnek Uygulamalar Sürdürülebilir Uygulama Çalışma Grubu Sürdürülebilir Uygulama Çalışma Grubunun örnek çalışmasında ilk olarak Adapazarı ve Değirmendere Belediyeleri hakkında genel bilgi verilmiştir. Yerel idarenin görev ve sorumluluklarının açıklanmasından sonra, Değirmendere deki mevcut durum nüfus artışı ve planlama geçmişini de içerecek şekilde örneklerle gösterilmiştir. 17 Ağustos 1999 depremi ile meydana gelen hasarın incelenmesinden sonra, bu deprem sonrasında karşılaşılan idari problemler ele alınmış ve Değirmendere için imar uygulama planı sunulmuştur. 5.2.2 Bilimsel Son Durum Özet DRM-MERM Projesinde Bilimsel Son Durum Raporu, Türkiye deki bölgeleme yöntemini iyileştirmek amacıyla Sismik Mikrobölgeleme El Kitabının temel çerçevesini tanımlanamak üzere hazırlanmıştır. Bu nedenle, mevcut yayınların incelenmesi, Türkiye de uygulamadaki son durum dikkate alınarak yapılmıştır. Eksiksiz bir inceleme için önemli ölçüde bir çaba gösterilmesine rağmen, konunun çok disiplinli doğası ve konu üzerinde çok yüksek sayıda yayın olması nedeni ile sismik mikrobölgeleme ve ilgili disiplinler üzerine bütün mevcut yayınların incelendiğini iddia etmek gerçekçi olmayacaktır. Mevcut yayınların incelenmesindeki amaç; yerel zemin koşullarının tanımlanması, sismik tehlikenin belirlenmesi, zemin yüzeyindeki yer hareketi özelliklerinin tahmini, sıvılaşma olasılığının ve şev kayması tehlikesinin belirlenmesi olmak üzere beş farklı aşamadan oluştuğu kabul edilebilecek sismik mikrobölgelemede, bilimsel ve uygulamadaki son durumu özetlemektir. Mevcut yayınlar incelenirken her aşama tek başına ve işlemin tanımlanması ve açıklanması, ilgili ve ihtiyaç duyulan veri tabanlarının derlenmesi, elde edilen veri tabanlarının analizi ve yorumlanması başlıkları altında birbirini izleyen ardışık evreler halinde ele alınmıştır. Mevcut yayınlarda karşılaşılan araştırmalar ve öneriler, Türkiye deki bilim insanlarını ve mühendisleri sismik mikrobölgelemenin bütün aşamaları hakkında bilgilendirmek üzere değerlendirilmiştir. Bu nedenle, sismik mikrobölgeleme bileşenlerinin herbirinde ve hepsinde izlenmesi gereken ardışık adımlar şu şekilde düşünülebilir: deprem sırasındaki yer hareketinin sayısal olarak tanımlanması, gerekli jeolojik ve geoteknik yerel saha koşullarının belirlenmesi, eldeki verilerin analizi ve elde edilen sonuçların mühendislik yorumu. Bu aşamalarla ilgili bulgu ve öneriler, okuyucunun tüm süreci anlaması için kısaca değerlendirilecektir. Raporun son bölümünde, okuyuculara sismik mikrobölgeleme süreci hakkında kapsamlı bir görüş sunabilmek amacıyla dünyanın farklı bölgelerinde yapılan bazı sismik mikrobölgeleme uygulamalarından örnekler anlatılmıştır.
Türkiye de Mikrobölgeleme, Genişletilmiş Özet, 5. Bölüm Sayfa 10 5.2.3 Sürdürülebilir Uygulama için Yardımcı Bilgiler Raporu İçerik Yardımcı Bilgiler Raporu üç ayrı bölümden oluşmaktadır: - Arazi Kullanımı için Yasal Altyapı nın incelenmesi - Arazi Kullanım Düzenlemeleri Uygulamalarının Analizi - Arazi Kullanım Yönetimini Güçlendirmek için Öneriler Bu üç bölümün içeriği aşağıda özetlenmiştir. Arazi Kullanım Yönetimi için Yasal Altyapının İncelenmesi Sismik mikrobölgelemenin deprem kayıplarını azaltmaya katkıda bulunabilmesi için, elde edilen sonuçlar belediye arazi kullanım yönetiminde uygulanmalıdır. Belediyenin kamu ve özel arazi kullanımını halk güvenliği için yönetme yetkisi anayasa ve yasal sistemden gelmektedir. Mikrobölgeleme haritalarının oluşturulması, bilimsel veri toplama ve analizlere dayanmakla beraber, mikrobölgelemenin uygulanması imar ve arazi kullanımını düzenleyen kanunların uygulanmasına bağlıdır. Arazi kullanım yönetiminde kullanışlı olacak son mikrobölgeleme haritalarının oluşturulması için, idari düzenleme sürecinin potansiyel ve sınırlarını tam olarak anlamak gereklidir. Bu, idari düzenleme ve denetleme uygulamalarını düzenleyen kuralları içerecektir. Bu bölüm, tüm yerel uygulamalara dayanak oluşturması ve sistemin kuvvetli ve güçlü olduğu noktaların belirlenmesi için halihazırdaki ulusal arazi kullanım yönetim sisteminin bir anlatımını içermektedir. Bu bölümde, arazi kullanım yaklaşımlarındaki son gelişmeler ve sismik mikrobölgelemenin arazi kullanım yönetimi uygulaması ile birleştirilmesi için olanaklar da incelenmektedir. Ayrıca, 1999 depremlerinden sonra arazi kullanım yönetiminde yapılan değişiklikler incelenmiş ve kritik konular tanımlanmıştır. Belediye imar ve arazi kullanım yönetiminde makro-çerçevede yapılabilecek iyileştirmelere yönelik görüş belirtilmiştir. Arazi Kullanım Düzenlemeleri Uygulamalarının Analizi Sismik mikrobölgeleme haritalarının deprem risklerini azaltmak için kullanılacağı genel durumu anlamak için, Adapazarı ve Değirmendere de belediye seviyesinde mevcut arazi kullanım düzenlemeleri uygulanmasının analizi yapılmıştır. Bu bölümde, idari yapı ve denetleme güçleri ile belediye seviyesindeki arazi kullanım yönetiminin uygulanması anlatılmaktadır. Aynı zamanda, belediye yetkilileri ile hükümet ve merkezi idare yetkilileri arasındaki ilişkiler üzerine görüşlerde verilmiştir. Bu bölümde, arazi kullanım yönetimi uygulamasının yaptırım gücü ve yöntemi, belediye kent planlamasında profesyonel ve teknik personel kapasitesi ile belediye kent planlama ve yapı denetim birimlerinin etkinlikleri incelenmektedir. Bu bölümde planlama kararlarının iyileştirilmesinde sismik mikrobölgelemenin içerdiği olanaklara da değinilmiştir. Örnek uygulama olarak seçilen Adapazarı ve Değirmendere belediyeleri için arazi kullanım planlamalarında belediyelerin idari yükümlülükleri ve uygulama çalışmaları anlatılmıştır.
Türkiye de Mikrobölgeleme, Genişletilmiş Özet, 5. Bölüm Sayfa 11 Arazi Kullanım Yönetimini Güçlendirmek için Öneriler Bu bölüm, sismik mikrobölgeleme sürecinde açıklanan doğal hasar görebilirliklerin belirlenmesini kapsamaktadır. Aynı zamanda, gelecekte deprem hasar görebilirliğini en aza indirmek için gerekli yöntemler, ön koşullar ve öneriler de açıklanmaktadır. Bu bölüm : Mikrobölgeleme bulgularının arazi kullanım yönetimi ve planlama süreçlerine dahil etmek için yöntemler, Riskleri düşürmek ve daha yüksek seviyede güvenlik sağlamak için arazi kullanım yönetimini düzenleyici sistemleri iyileştirmek için öneriler, Kentsel hasar görebilirliği azaltmak için yöntemler ve bunların sürdürülebilir uygulamalarını, Arazi kullanımın düzenleme süreçlerinde önerilen sistemin parçaları için açıklayıcı maliyet-yarar analizlerini, Süregelen uygulamanın gücünü arttırıcı önerilerin ve etkenlerin sürdürülebilirliğinin değerlendirilmesini kapsamaktadır. Tanımlanan yüksek tehlike bölgelerinde uygun arazi kullanımını ve etkilenebilirliği belirlemede sismik mikrobölgelemenin uygun yapı standartları ile beraber etkin bir şekilde uygulanması gelecekteki deprem kayıplarını azaltmak için bir çözüm yoludur.
Türkiye de Mikrobölgeleme, Genişletilmiş Özet, 5. Bölüm Sayfa 12 5.2.4 Deprem Kayıplarını Azaltmak Amacı ile Arazi Kullanım Yönetimi için Maliyet-Yarar Analizi Özet Bu analizin amacı, deprem kayıplarını azaltmada arazi kullanım yönetiminin faydasını göstermektir. Açıklayıcı bir uygulama, hangi koşullar altında uzun dönemde deprem kayıplarını azaltması ile birlikte kontrollu bir gelişmenin net kazancının, daha fazla deprem kayıpları ile birlikte kontrolsuz gelişmenin net kazancından daha yüksek olduğunu gösterebilir. Belirli bir düzenleyici yaklaşım ile ilgili maliyet ve yararların belirlenmesi, eldeki uygulama ile ilgili özel etkenlerin dikkatle değerlendirilmesini gerektirir. Bu nedenle buradaki yöntem, yerel uzmanların en iyi tahminlerini esas alan başlıca etkenlerin temsili değerler ile gösterilmiştir. Deprem kayıplarının azaltılmasının maliyeti ve yararlarının hesaplanmasındaki kritik değişkenler: ilgilenilen bölgeyi etkileyecek yıkıcı depremlerin meydana gelme olasılığı, yıkıcı depreme karşı gelen hasar ve yaralanmaların olasılığı, hasarları azaltıcı önlemlerin maliyeti, hasarları azaltıcı önlemlerin tahmin edilen etkinliği, dikkate alınan zaman aralığının belirlenmesi ve analiz yapılacak zaman aralığı için bununla ilgili uygun indirim oranıdır. Burada sunulan yöntem kullanılarak bu değişkenler herhangi bir belediyenin gerçek durumuna karşı gelen değerleri belirlemek için ayarlanabilir. Açıklayıcı örnek, toplu olarak ve özel yatırımcılar için arazi kullanım yönetiminin kayıpları azaltmadaki elde edilebilir yararını göstermektedir. Her yatırımcı aynı oranda kazanç sağlamayabilir. Bu nedenle, kamu ve özel kazançlarının dengesinin incelenmesi ve adil bir yaklaşım yapılması önemlidir. 5.2.5 Arazi Kullanım Yönetiminde Toplumsal Bilgi Özet Deprem güvenliği için başarılı bir arazi kullanım yönetimi, sonuçta toplumun konuyu anlamasına ve desteğine bağlıdır. Halkın deprem tehlikelerinden ve gelecekteki kayıpları azaltmak için alınması gereken önlemlerden haberdar olması, bilgili tüketiciler ve bilgili vatandaşlar sağlamak açısından gereklidir. Sismik mikrobölgelemenin bilimsel altyapısının anlaşılması ve kayıpların azaltılması için önlemlerin maliyet yarar analizi bilinçli tartışma ve kararlar için bir temel oluşturur. Bu rapor aşağıdakileri içermektedir: Sismik Mikrobölgeleme ve Deprem Güvenliği için Arazi Kullanım Yönetimi üzerine bir broşür örneği. Deprem Güvenliği için Sismik Mikrobölgeleme yi gösteren açıklayıcı uygun bir metnin bulunduğu bir poster örneği. MERM projesi ve Deprem Güvenliği için Sismik Mikrobölgeleme nin önemi ile ilgili bir gazete yazısı örneği. Sismik Mikrobölgeleme ve Deprem Güvenliği için Arazi Kullanım Yönetimi üzerine televizyonda sunulmak üzere bir senaryo örneği. Uygun kamu ve özel imar kontrolü ve arazi kullanım yönetimini garanti altına almak için deprem risklerinin azaltılmasına halk desteği çok önemlidir. Deprem risk yönetimi, herkes için uzun vadeli bir sorumluluktur.
Türkiye de Mikrobölgeleme, Genişletilmiş Özet, 5. Bölüm Sayfa 13 5.2.6 Belediyeler için Eğitim Özet Mikrobölgeleme el kitabının geliştirilmesinin ardından, belediyenin başlıca arazi kullanım yönetimi fonksiyonlarına sismik mikrobölgelemenin uygun bir şekilde uygulanması için belediyelerdeki planlama personeline gerekli eğitimin verilmesi şarttır. Bu rapor, sismik mikrobölgelemenin belediye seviyesinde uygulanmasında seminerler ve brifingler yapmak için (yazılı ve görsel) malzemelerin hazırlanmasını içermektedir. Eğitim planı aşağıdakileri içermektedir: - Eğitilebilecek insan gücünün belirlenmesi, ve - Hedef grupların eğitimi için yöntemlerin ve malzemenin geliştirilmesi. Yazılı ve görsel malzeme aşağıdakileri içermektedir: - Bir eğitim planı - Bir eğitmen el kitabı - Sunulan tüm konuların Power Point te hazırlanmış sunumu. Burada amaç, bu malzemelerin Türkiye nin sismik olarak aktif olan bölgelerindeki planlamacıların eğitimine bir temel sağlamasıdır.
Türkiye de Mikrobölgeleme, Genişletilmiş Özet, 6. Bölüm Sayfa 14 6. Proje Katılımcıları Projeye katılan kuruluşlar Bu proje, İsviçre Kalkınma ve İşbirliği Teşkilatı nun (SDC) mali desteği ile Afet Risk Yönetimi Dünya Enstitüsü (DRM) tarafından gerçekleştirilmiştir. Proje, uluslararası bir Teknik Danışma Kurulu (TAB) tarafından desteklenen uluslararası bir bilimsel takımın ve Türkiye de risk azaltılması için yetkili otorite olan Afet İşleri Genel Müdürlüğü nün (AİGM) ortak emeğini sunmaktadır. DRM, bu proje için aşağıdaki kuruluşlarla ortak çalışmıştır: - Boğaziçi Üniversitesi, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü (BÜ-KRDAE), İstanbul - Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ), Ankara - Sakarya Üniversitesi (SAÜ), Adapazarı - İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü Zürih (ETHZ); Geoteknik Mühendisliği Enstitüsü (IGT); Jeofizik Enstitüsü (IG) - İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü Lozan, Yapı Enstitüsü (EPFL-IS) - İsviçre Federal Kar ve Çığ Araştırmaları Enstitüsü (SLF), Davos - Studer Mühendislik, Zürih - Virginia Teknoloji Enstitüsü ve Eyalet Üniversitesi (VT), Mimarlık ve Şehir Çalışmaları Koleji - Pennsylvania Üniversitesi (UP), Wharton Okulu - Risk Yönetimi ve Karar İşlemleri Merkezi Sorumlu Yöneticiler Kişisel sorumluluklar aşağıdaki gibidir: - Projec tasarımı, proje yönetimi: Dr. Jürg Hammer (DRM) Dr. M. Dinçer Köksal (DRM, Yerel Koordinatör) Prof. Frederick Krimgold (DRM, VT) Dr. Jost Studer (Studer Mühendislik) Dr. Walter Ammann (SLF) - Genel Konu Sorumluları : Araştırma Çalışma Grupları: Prof. Atilla Ansal (BÜ- KRDAE), Prof. Sarah Springman (ETHZ-IGT) El Kitabı Hazırlama Çalışma Grubu: Prof. Atilla Ansal (BÜ-KRDAE), Dr. Mustafa Taymaz (AİGM), Dr. Jost Studer (Studer Mühendislik) Sürdürülebilir Uygulama Çalışma Grubu: Prof. Frederick Krimgold (DRM, VT), Prof. Murat Balamir (ODTÜ)
Türkiye de Mikrobölgeleme, Genişletilmiş Özet, 6. Bölüm Sayfa 15 Ayrıntılı Görevler: Yöneticiler (altı çizili) ve Katılımcılar Ayrıntılı görevler için sorumluluklar aşağıdaki gibidir: - Yönetim, kontrol: Dr. Jürg Hammer (DRM), Walter Hofmann (Brandenberger & Ruosch), yerel koordinatör Dr. M. Dinçer Köksal (DRM) - Teknik Danışma Kurulu: Prof. Robert Whitman (MIT, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü), Prof. Susumu Yasuda (Tokyo Denki Üniversitesi), Prof. Pierre-Yves Bard (Grenoble Üniversitesi), Prof. Liam Finn (Kagawa Üniversitesi), Prof. Alberto Marcellini (CNR-IDPA, Milan), Prof. Jonathan Bray (Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley), Prof. Robert Meli (Ulusal Meksika Üniversitesi), Prof. George G. Mader (Spangle Associates), Prof. Ruşen Keleş (Ankara Üniversitesi) - Jeolojik/Geoteknik Görevler: Prof. Atilla Ansal (BÜ-KRDAE), Prof. Sarah Springman (ETHZ/IGT), Prof. Akın Önalp (SAÜ), Dr. Sami Arsoy (SAU), Dr. M. Dinçer Köksal (DRM), Oktay Gökçe (AİGM), Dr. Jost Studer (Studer Mühendislik) - Deprem Tehlikesi Görevleri: Prof. Mustafa Erdik (BÜ- KRDAE), Prof. Domenico Giardini (ETHZ-IG) - Yapısal Hasar Görevleri: Prof. Polat Gülkan (ODTÜ), Prof. Muzaffer Elmas (SAÜ), Y.Doç. Sadık Bakır (ODTÜ), Prof. Marc Badoux (EPFL-IS), Dr. Pierino Lestuzzi (EPFL-IS), Dr. M. Dinçer Köksal (DRM), Oktay Gökçe (AİGM) - Mikrotremor Ölçümleri: Dr. Donat Fäh (ETHZ-IG) - El kitabının hazırlanması: 1. ve 2. Bölümler: Dr. Jost Studer (Studer Mühendislik), Prof. Atilla Ansal (BÜ-KRDAE), Rocco Panduri (Studer Mühendislik) 3. Bölüm: Prof. Frederick Krimgold (DRM, VT), Prof. Murat Balamir (ODTÜ) - Bilimsel-Son-Durum Raporu: Prof. Atilla Ansal, Prof. Mustafa Erdik, (BÜ-KRDAE) Aslı Kurtuluş, Doç. Ayfer Erken, (İTÜ), Karin Şeşetyan, Doç. Bilge Siyahi (BÜ-KRDAE) ve Prof.Sarah Springman, Dr. Jan Laue (ETHZ-IGT) işbirliği ile - Örnek çalışmalar: Genel Koordinasyon: Prof. Atilla Ansal (BÜ-KRDAE) Jeolojik/Geoteknik özellikler: Prof. Akın Önalp (SAÜ) Sismik tehlike: Prof. Mustafa Erdik, Karin Şeşetyan, Mine Demircioğlu, Doç. Bilge Siyahi ve H. Akman (BÜ- KRDAE) Mikrotremor ölçümleri: Dr. Donat Fäh ve Andreas Christen (ETHZ-IG), ve Ümit Gülerce (İTÜ), Christian Greifenhagen (EPFL-IS) işbirliği ile Geoteknik yerel zemin koşullarının tanımlanması ve zemin davranış analizleri: Prof. Sarah Springman, Dr. Jan Laue ve Juliane Buchheister (ETHZ-IGT) Zemin sıvılaşması: Y.Doç. K. Önder Çetin (ODTÜ) Şev kayması tehlikesi: Doç. Bilge Siyahi ve Y.Doç.Yasin Fahjan (BÜ-KRDAE) Yapısal Hasar: Prof. Polat Gülkan, Y.Doç. Sadık Bakır, A.