DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS ETKİLİ VE GÜZEL KONUŞMA TBY305 3 1 + 0 1 3 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Türkçe Dersin Seviyesi Önlisans Dersin Türü Zorunlu Dersin Koordinatörü Öğretim Görevlisi Handan BOYALI Dersi Verenler Dersin Yardımcıları Dersin Amacı Dersin İçeriği Konuşma dili olarak Türkiye Türkçesinin ses özelliklerini, vurgu sistemini, tonlama düzenini temel bilgi olarak edindirmek ve toplum karşısında Türkçeyi doğru ve güzel kullanabilme becerisi kazandırmak. Derste doğru ses ve nefes alıştırmaları yapılarak, Türkçenin fonetik yapısı ve kuralları incelenecek. Türkiye Türkçesine özgü tonlama,vurgu, artikülasyon kuralları çerçevesinde anlatım teknikleri ve üslup üzerine alıştırmalar yapılacak. Sözsüz iletişim ( beden dili ), kişisel imaj ve resmî ve sosyal protokol kurallarına göre sunum yapma ve topluluk karşısında konuşma alıştırmaları yapılacaktır. Dersin Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri 1) Doğru ses ve nefes sayesinde doğru sesler çıkarmak 4,5,6 A,C 2) Türkçenin ses özelliklerini, seslerin boğumlanma noktalarını ( çıkaklarını ) bilerek bu sesleri doğru telaffuz etmek. 3) Ünlü harflerin söyleniş özelliklerini bilerek doğru telaffuz etmek 1,4,5,6 A,C 1,4 A,C 4) Tonlama ve vurguları doğru ve yerinde yapmak 1,6 B 5) Heyecan-Telaş farkı, Mantıklı ve kurallı konuşma, konuşmayı planlama, etkileyici anlatıma hakim olmak 1,4,8 A,B 6) Beden dili ile etkili konuşmayı desteklemek 1,4,5,6 F 7) Topluluk önünde ve kamera karşısında güzel ve etkili konuşabilmek 1,4,5,6 B,F 8) Resmi ve sosyal protokol kurallarına göre sunum teknikleri 1,4,5,6 C
Öğretim Yöntemleri: Ölçme Yöntemleri: 1: Anlatım, 4: Alıştırma ve Uygulama, 5: Gösteri, 6: Gösterip Yaptırma, 8: Grup Çalışması A: Sınav, B: Sözlü Sınav, C: Ödev, F: Performans Görevi DERS AKIŞI Hafta Konular Ön Hazırlık 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Etkili ve güzel konuşmaya neden ve niçin ihtiyacımız var? Konuşmanın bu özelliklere sahip olabilmesi için neleri hangi ölçüde bilmemiz gerekiyor? Doğru ve yanlış örnekler, uygulama ( Öğrencilerin söyleyiş özelliklerinin tespiti ). Doğru söyleyiş ( Sesletim/Diksiyon ) için ortak dilin ses bilgisi ( Fonetik ) kurallarını bilmek gerekir. ( Tanımlar ) Doğru sesletim için doğru nefes almak gerekir. ( Diyafram nefesi, kafes nefesi uygulamaları ) Ünlü ve ünsüz harflerin boğumlanma ( çıkak ) yerleri, alıştırma ve uygulamalar. Ünlü-ünsüz uyumları kurallarımızı hatırlama. Ses olayları ( Benzeşme, türeme, düşme, ulama... ) Örnek ve uygulamalar. Konuşma sırasında sıkça yapılan yanlışlar. [ Hazırlıksızlık, plansızlık, duygu kontrolü (aşırı heyecan ve korku, telaş ) konuşma hızını ayarlayamama, yanlış nefes, ses yutma, konuşma bozuklukları... Örnekler, çözüm önerileri, uygulamalar. Düz ünlülerin ( A-E-I-İ ) telaffuzları ile ilgili hece-kelime-cümle alıştırmaları. Yuvarlak ünlülerin ( O-Ö-U-Ü ) telaffuzları ile ilgili hece-kelime-cümle alıştırmaları. Ünsüzlerin seslendirilmesinde dikkat edilmesi gereken sorunlu harfler ( s, z, r, t ) ile ilgili hece-kelime-cümle alıştırmaları. Türkçede okunuşları yazılışından farklı kelimeler ve telaffuzları. Örnekler ve alıştırmalar Vurgu nedir? Tanımı. Vurgu çeşitleri. Hece vurgusu, Kelime Vurgusu,. Cümle vurgusu. Anlam ayırıcı vurgu. Örnekler ve alıştırmalar. Seminer 10 ARA SINAV 11 12 13 14 Ulama ve ulama çeşitleri. Ulamanın olması ve olmaması gereken yerler. Tonlama. örnekleri ve uygulamalar. Seminer Etkili ve güzel konuşma için ön hazırlık. Fiziksel şartlar, Bilimsel donanım ve planlı hazırlık,. Stres ve zaman yönetimi. Beden dili. Kişisel bakım ve zarafet. Seminer Topluluk önünde ve mikrofonda konuşma kuralları. Selamlama, sunuculuk ve takdim. Seminer Basın-yayın kuruluşlarında en çok yapılan hatalara örneklerin tespiti, irdeleme ve inceleme. Yanlışı fark edebilirlik davranışı. Örnek şiir, makale, haber okuma alıştırmaları. Seminer. Öğrenci yetkinlik kazanımını gösterir sunumlar ve değerlendirme KAYNAKLAR Ders Notu Diğer Kaynaklar Yrd. Doç.Dr. Muharrem ÖÇALAN,?Etkili ve Güzel Konuşma Hizmet İçi Eğitim Notları? AKSOY, Ö.Asım ( 1991 ); Dil Yanlışları, Adam Yay. BALTAŞ, A., BALTAŞ, Z.; Bedenin Dili İletişim Becerinizin Anahtarı, Sessiz Diliniz:
Remzi DÖKMEN, Üstün ( 1994 ); İletişim Çatışmaları ve Empati, Sistem Yay. GÜRZAP, Can ( 2008 ); Söz Söyleme ve Diksiyon, Remzi Kitabevi GÜRZAP C,; Konuşan İnsan, YKY HEPÇİLİNGİRLER F,( 2002); Türkçe Off YKY ŞENBAY, Nüzhet (2004);. Söz ve Diksiyon Sanatı: YKY KOYUNCU, Z.Polat ( 2007 ); Hızlı Okuma ve Algılama, Omega Yay. ÖZDEM, Y.(2003); Konuşma Sanatı, Diksiyon: Kariyer TAŞER, Suat ( 2000 ); Konuşma Eğitimi, Papirüs Yay. TELLİOĞLU, Cevdet ( 2000 ); Güzel Konuşma Pratiği, Timaş TEMİZYÜREK, Fahri v.d.( 2007 ); Konuşma Eğitimi, Öncü Kitap. VURAL, B. (2003); Doğru ve Güzel Konuşma, Fonetik, Diksiyon, Artikülasyon: Hayat Etkili ve Güzel Konuşma Sanatı, Suat Yamaner, Deniz Kitap, 2002. MATERYAL PAYLAŞIMI Dökümanlar Ödevler Sınavlar DEĞERLENDİRME SİSTEMİ YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI SAYISI KATKI YÜZDESİ Ara Sınav 1 60 Kısa Sınav 2 30 Ödev 1 10 Toplam 100 Yıl İçi Değerlendirmelerin Başarıya Oranı 40 Finalin Başarıya Oranı 60 Toplam 100 DERS KATEGORİSİ Temel Mesleki Dersler
DERSİN PROGRAM ÇIKTILARINA KATKISI No Program Öğrenme Çıktıları Katkı Düzeyi 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 6 7 8 Hukuk, muhasebe, temel işletmecilik, yönetim ve alanının gerektirdiği konularda yeterli altyapıya sahip olma; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kazanmak. Alanında edindiği temel düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak, verileri yorumlayabilme ve değerlendirebilme, sorunları tanımlayabilme, analiz edebilme, kanıtlara dayalı çözüm önerileri geliştirebilme becerisine sahip olmak. Alanı ile ilgili uygulamalar için gerekli olan modern teknikleri, araçları ve bilişim teknolojilerini seçebilmek ve etkin kullanabilmek. Alanı ile ilgili mesleki ortam ve araçları kullanarak tasarım yapabilmek, plan ve proje gerçekleştirme becerisine sahip olmak. Alanı ile ilgili uygulamalarda öngörülmeyen durumlarla karşılaştığında çözüm üretebilmek, takımlarda sorumluluk alabilmek veya bireysel çalışma yapabilme becerisini kazanmak. Etkili iletişim kurma tekniklerine hâkim ve alanındaki yenilikleri takip edebilecek düzeyde bir yabancı dil bilgisine sahip olmak. Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci; bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme bilincini kazanmak. Tarihi değerlere saygılı, sosyal sorumluluk, evrensel, toplumsal ve mesleki etik bilincine sahip olmak. 9 İş hukuku ve iş güvenliği, çevre koruma bilgisi ve kalite bilincine sahip olmak. 10 11 Alanının gerektirdiği temel düzeyde bilgisayar yazılım ve donanımlarını kullanabilme becerisi kazanmak. Kamu ve özel sektör kuruluşlarındaki alanı ile ilgili süreçleri yerinde inceleyerek uygulama becerisi kazandırmak. AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU Etkinlik SAYISI Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat) Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 1 16 Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32 Ara Sınav 1 10 10 Ödev 1 12 12 Final 1 20 20 Toplam İş Yükü 90 Toplam İş Yükü / 30 (s) 3 Dersin AKTS Kredisi 3