ULAÞIMDA AKP NÝN 5 YILI Türkiye de çok partili yaþama geçildikten sonra pek az partiye nasip olabilecek bir parlamento çoðunluðuyla iktidara gelen AKP, istikrar, büyüme, kalkýnma ve istihdam adýna ciddi bir beklentinin de kaynaðý olmuþtur. Ancak kýsa sürede iktidarýn aslýnda küresel sermayenin bir figüraný olduðu ve kendisine biçilen görevlerin dýþýna çýkmaya kudretinin bulunmadýðý anlaþýlmýþtýr. Bu adamý deliðe süpürmeyin onu kullanýn söylemi dönemin en belirgin göstergesi olmuþtur. Makro bazda borçlanma, spekülatif sermayeye yönelik nemalandýrma ve peþkeþ noktasýnda sürdürülen özelleþtirme politikalarý ile AKP aslýnda aldýðý ödevi layýkýyla yerine getirmiþ ve bu haliyle de patronlarýndan büyük bir aferin hak etmiþtir. Ulaþtýrma sektörü de özelde bu oluþum ve genel anlayýþtan nasibini almakta gecikmemiþtir. Bu 5 yýl içinde; genel bir ulaþtýrma politikasýnýn oluþturulmadýðýný, ulaþtýrmaya ait bütün yatýrým ve projelerin birbirinden baðýmsýz gündeme getirildiðini ve hatta birbiriyle çeliþen projelerin bile yürütüldüðüne þahit olunmuþtur. AKP iktidarýnýn parti programý ve hükümet programýnda ulaþtýrma politikasý sözünün geçtiði yerde sadece duble yol ve otoyoldan söz etmesi esasen ulaþtýrmaya nasýl yaklaþtýðýnýn da somut göstergesi olmaktadýr. Cumhuriyetle hesaplaþmak adýna demiryolunu devlet politikasý haline getirdikleri ve son elli yýlýn en büyük ödeneklerini verdiklerini söylemeleri ise sadece bir laf olarak kalmýþtýr. Devlet politikasý haline getirildiði söylenen demiryollarýnýn hali içler acýsýdýr. Tam bir iþ bilmemezlikle iddialaþarak yapýlan hýzlandýrýlmýþ trenin 41 kiþinin hayatýna mal olan kazasý hala ortadadýr. Marmaray bahanesi ile Haydarpaþa nýn kapatýlacak olmasý, yapýlan duble yollarýn daha üstünden bir yýl bile geçmeden bozulmasý ve tekrar yapýmý için ihaleye çýkýlmasý, 5.07.2003 temeli atýlýrken Baþbakanýn aðzýndan 5.12.2005 tarihinde çalýþmaya baþlanacaðý ilan edilen Ankara-Ýstanbul hýzlý tren hattýnýn ilk etabýnýn bile hala tamamlanamamýþ olmasý, ülkenin belkemiði olan Mersin ve Ýzmir 1 limanlarýnýn ne gerekçeyle olduðu belli olmadan satýlmasý, çarçur edilen kamu kaynaklarý ve yandaþlara ihale yoluyla aktarýlan kaynaklar. Ulaþtýrma politikasý oluþturmanýn temel yolu önümüzdeki orta ve uzun vadede ülkemizin ihtiyaçlarýnýn tespit edilerek makro ulaþtýrma ana planýnýn hazýrlanmasýdýr. Böyle olmalýyken, Ulaþtýrma Bakanlýðýnýn ÝTÜ ye ana plan yaptýracaðým dedikten sonra bunu ana plan stratejisine çevirmesi, ortaya çýkan strateji raporunun yönelimlerine bile aykýrý davranmasý aslýnda siyasi iktidarýn ulaþtýrma sorununu iþlerin yandaþlarýna ihale edilmesi suretiyle bir kaynak transferi olarak gördüðünü ortaya koymaktadýr. Devlet politikasý haline getirdikleri demiryollarýnda geldikleri tarihten itibaren 2003 2006 yýllarýnda yapýlan yol yenilemeleri toplam 311 km dir. 10000 km civarýndaki þebekede 4 senede 311 km yol yenileyebilen bir anlayýþýn demiryolu politikasýný devlet politikasý haline getirmesi mümkün deðildir. Son elli yýlýn en fazla ödeneðinin ayrýldýðý ise gerçekleri ifade etmemektedir. Evvela ödenek ayýrdýk dedikleri projenin temeli dýþ kaynakla yapýlan hýzlý tren projesidir. Yani baþkasýnýn parasýyla yaptýklarý iþle övünmektedirler. Onun dýþýnda verilen ödeneklerin gerçekleþmeleri % 50 civarýndadýr. Yatýrým projeleri belirtilen bitim sürelerinde bitirilememekte, bu suretle maliyetler katlanarak artmaktadýr. Tüm atýlan adýmlarda yolsuzluk kokularý yükselmiþ Kurum yöneticileri aldýklarý % lerle tanýmlanýr hale gelmiþtir. Örneðin; TCDD daha önce hurda demirlerini kendisi doðrudan MKE ye satarken bu dönemde hurda satýþlarý yandaþ belediyeler eli ile yapýlmaya baþlanmýþ, belediyelere rant kapýsý açýlýrken TCDD zarara uðratýlmýþtýr. Bu konu Baþbakanlýk Yüksek Denetleme Kurulu tarafýndan da tespit edilerek raporlara geçmiþtir. Yapýlmasý gereken açýk basit ve kolaydýr: Bütün ulaþtýrma modlarýnýn iliþkisini bir makro plan ve yaklaþým çerçevesinde ele almak ve buna uygun yatýrým projeleri hazýrlamak Toplu taþýmaya önem vermek ve özellikle kent içi ulaþýmýný bu temel üzerine oturtmak. Ulaþýmýn bir kamu hizmeti olduðunun bilinci ile bu hizmeti veren kamu kurumlarýný sermaye yapýsý ve teknolojik donaným olarak güçlü hale getirmek ve yeterli personel sayýsýna ulaþmak. Bütün bunlar yapýlamayacak iþler deðildir. Yeter ki irade olsun, niyet olsun. AKP nin ulaþtýrma alanýndaki icraatlarýna baktýðýmýzda diðer tüm kurumlarda olduðu gibi siyasi kadrolaþmanýn öncelik taþýdýðý görülür. 2

SÝYASÝ KADROLAÞMA TAMAMLANDI AKP iktidarýnýn yüzünün akýyla çýktýðý tek icraatý Ulaþtýrma iþkolunda yapmýþ olduklarý siyasi kadrolaþmadýr. AKP hükümete gelir gelmez Ulaþtýrma iþkolunda Müsteþarlar dahil olmak üzere baðlý ve ilgili kurumlarýn üst düzey yöneticilerini (Genel Müdür ve Yardýmcýlarý, Daire baþkanlarý) deðiþtirmiþtir. Bunlarýn yerlerine siyaseten kendine yakýn kadrolarý bu görevlere getirmiþtir. Diðer yandan bu dönem içinde kanuna karþý hile yoluna baþvurularak AKP kendi kadrolarýný önce hiçbir sýnava tabi tutmadan baþuzmanlýk kadrolarýna atamýþ daha sonra bu unvandan yine herhangi bir görevde yükselme sýnavýna tabi tutmadan Müdürlük ve daha üst unvanlara yüzlerce atama yapmýþtýr. Hatta daha da fütursuz davranýlmýþ müdür unvanýna atanmak istenen personelden bazýlarý yine kuralsýz olarak ve sýnav engeli aþýlmak amacýyla önce baþkan yardýmcýsý unvanýna daha sonra rütbe tenzili ile þube müdürlüðü görevine atanmýþtýr. Usulüne uydurma gayretkeþliði ile yürütülen bu kadrolaþma hareketi Baþbakanlýk Yüksek Denetleme Kurulu raporlarýnda da yer almýþ, buna raðmen uygulamalar fütursuzca sürdürülmüþtür. Sendikamýz tarafýndan sürdürülen bu kadrolaþma hareketi sürekli olarak kamuoyunun dikkatine sunulmuþ ve en son 8 Aralýk 2006 tarihinde yapýlan geniþ katýlýmlý basýn açýklamasý sonrasý gelen tepkiler ve basýnýn konuya eðilmesi üzerine TCDD yönetimi 23 Aralýk 2006 tarihinde görevde yükselme yönetmeliðini uygulamaya koyarak bu döneme son vermiþ görünmüþtür. Ancak, seçimler yaklaþtýkça gerçek yüzler tekrar gösterilmiþ ve Genel Müdür ün yakýn çalýþma arkadaþlarý (sekreter, danýþman ve tabii ki partili ve cemaatlere yakýn kiþiler) hýzla müþavir kadrolarýna atanmaya baþlamýþtýr. AKP iktidarýnýn diðer bir kadrolaþma yöntemi ise geçici görevlendirme adý altýnda yüzlerce yandaþýný asil olarak atamasý mümkün olmayan görevlere vekâleten atamýþtýr. (Bunun en tipik örneði Mersin Gar Müdürlüðüne vekâleten yürüten Mersin Gar müdür yardýmcýsý üyemizin isteði dýþýnda Konya Gar Müdürlüðüne Geçici görevle gönderilmesi yerine ise Mersinde 3 Gar Müdür yardýmcýsý olduðu halde Adana dan kendilerine yakýn bir istasyon þefinin Gar müdür yardýmcýlarýnýn üzerine Gar müdürlüðüne vekâleten atanmasýdýr. Bu uygulama açtýðýmýz dava ile iptal edilmiþtir.) Daha önceki yönetimler tarafýndan uygulanan sürgün yöntemi bu dönemde sýk sýk baþvurulan bir yöntem olmuþ, yüzlerce insan sürgün edilerek maðdur edilmiþ, emekliye ayrýlmak zorunda býrakýlmýþtýr. Diðer yandan deðiþtirilen görevde yükselme yönetmeliklerinde kadrolaþmak için açýklar býrakýlmýþ ve bu açýklar yönetim tarafýndan kullanýlmýþtýr. Bu Yönetmeliðin iptali için sendikamýzca dava açýlmýþtýr. 3 YENÝDEN YAPILANMA ADI ALTINDA TASFÝYE AKP nin 4.5 yýllýk iktidar dönemi aslýnda küresel güçlerin dayatmalarýna uygun bir þekilde reorganizasyon ve yeniden yapýlanma söylemleri ile geçmiþtir. IMF nin çizdiði genel rota içerisinde; Dünya Bankasý ve Avrupa Birliði fonlarý bu amaç doðrultusunda kullanýlmýþ, bedeli öz kaynaklardan karþýlanmak üzere yerli firmalarýnda katýlýmý ile deðiþik adlar altýnda yeniden yapýlanma-reorganizasyon çalýþmalarýnýn birinden bir diðerine yelken açýlmýþtýr. Temel perspektif kamu hizmeti yükümlülüðünün kaldýrýlmasý ve demiryolu hizmetinin piyasalaþtýrýlmasýdýr. Bu temel perspektifin ana hatlarýný oluþturmak üzere AKP döneminde yaklaþýk 10 milyon $ tutarýnda bir kaynak tüketilmiþtir. CANAC, EUROMED, DB, ARGEDA ayrý ayrý çalýþmalarda yeniden yapýlanma süreçlerini tarifleyen þirketler olarak öne çýkarken, dönemin genel sloganý HEKULA (Hýzlý, Ekonomik, Kaliteli Ulaþým) olarak þekillenmiþ ve yapýlan toplantýlarda çalýþanlar HEKULA diye baðýrtýlarak motivasyon ve sloganýn içselleþtirilmesi saðlanmaya çalýþýlmýþtýr. Çalýþmalar birbirlerini doðrular nitelikte olmalarýna karþýn hep yeni bir çalýþma gereksinimini de beraberinde doðurmuþ ve yeni fonlarla yeniden yapýlanmanýn yeni aþamalarýný þekillendirecek yepyeni ihaleler gündeme taþýnmýþtýr. Raporlar bir hap halinde yeniden yapýlanmayý sunamamýþsa da önerilen genel reçeteler doðrultusunda TCDD için adým adým tasfiye süreci baþlamýþtýr. Bu kapsamda Ýstasyonlar kapatýlmýþ, bölgesel trenler kaldýrýlmýþ, geçitler ve giþe hizmetleri ve özellikle yemekli vagon hizmetleri tekrar tekrar özelleþtirilmiþ, TCDD hastaneleri devredilmiþ, eðitim merkezleri iþlevsiz hale getirilmiþ, limanlar özelleþtirilmiþ, tren iþletmeciliði özel sektöre açýlmýþ, kurum kapasitesi atýl býrakýlarak hizmetler dýþardan satýn alýnmaya baþlanmýþtýr. TCDD taþýnmaz mallarýnýn önemli bir bölümü ESKÝDJÝ isimli bir firma kanalýyla Yýllardýr Beklenen Fýrsat sloganýyla satýlmýþtýr. Özetle atýlan adýmlarla TCDD nin bütünlüklü yapýsý parçalamaya yönelik çalýþmalar hýzla sürdürülürken, her ne hikmetse yeniden yapýlanma çalýþmalarý bir türlü tamamlanamamýþtýr. 4 1

TREN KAZALARINDA REKOR KIRILDI Yönetimlerde demiryollarý konusunda bilgi ve tecrübe sahibi olmayan personelin atanmasý sonucu demiryollarýnda meydana gelebilecek kazalarýn en büyükleri bu dönemde meydana gelmiþtir. Bu kazalar demiryollarýnýn saygýnlýðýný ve yurttaþlarýn demiryollarýna olan güvenini sarsmýþtýr. Demiryolu sisteminin güvenilirliði ben yaptým oldu anlayýþý yüzünden zedelenmiþtir. PAMUKOVA HIZLANDIRILMIÞ TREN FACÝASI Bilim insanlarýnýn ve sendikamýzýn itirazýna raðmen uygulamaya konulan Hýzlandýrýlmýþ Tren projesi sonucu 22 Temmuz 2004 Tarihinde Pamukova da meydana gelen kazada 37 si kaza anýnda olmak üzere toplam 41 yurttaþýmýz hayatýný kaybetmiþ,100 ün üzerinde yurttaþýmýzda yaralanmýþtýr. Bu kaza sonucu Demiryollarý saygýnlýk kaybetmiþ, özellikle yolcu taþýmacýlýðýnda önemli oranda azalma meydana gelmiþtir. Ankara Ýstanbul Demiryolu uzun süre ulaþýma kapanmýþtýr. ERDEMÝR LOJÝSTÝK ÖZEL TREN KAZASI Özel tren iþletmeciliðine yönelik TCDD nin Erdemir A.Þ ile yaptýðý anlaþmaya istinaden Divriði Ýskenderun arasýnda 19 Eylül 2005 tarihinde sefer konulan tren Ulugüney istasyonu mevkiinde dray etmiþ, dizide bulunan 2 lokomotif, 30 vagon ve 10 km demiryolu kullanýlamaz hale gelmiþtir. Bu olay basýndan gizlenmiþ olayýn zararý ise TCDD ye yýkýlmýþtýr. LALA BEL -ANKARA GAR TREN KAÇMASI Yerköy'den Ankara'ya gelmekte olan yük treni, Lalabel mevkiinde freninin boþalmasý sonucu kaçmýþ, tren saat 06:40'da Ankara Garý'na kontrollü bir þekilde dray ettirilek ve daha fazla mal ve can kaybý önlenmiþtir. Kaza sonucu tren personelinden iki kiþi olay yerinde ölmüþ iki kiþide aðýr yaralanmýþtýr. 35 vagondan oluþan katarsa kulllanýlamaz hale gelmiþtir. SÝVAS AVÞAR DA HEYELAN NEDENÝYLE TREN DEVRÝLMESÝ Yol bakým ve kontrol personelinin yetersizliðinden 12 Mayýs 2007 Cumartesi günü Avþar istasyonu yakýnlarýnda yola heyelan gelmesi nedeniyle tren devrilmiþ bu kazada bir tren personeli ölmüþ üç personelde aðýr yaralanmýþtýr. Yukarýda sýralanan kazalar bu dönem içinde meydana gelen önemli simgesel kazalardan bir kaçýdýr. Kazanýn gerçek sorumlularý yargý önüne çýkarýlmamýþ, haklarýnda her hangi bir iþlem yapýlmamýþtýr. TAVÞANÇIL KARAMBOLU Hýzlandýrýlmýþ tren kazasýndan 20 gün sonra bu kez 12 Aðustosta, Tavþancýlda. Ankara dan Ýstanbul'a hareket eden Baþkent Ekspresi, Ýstanbul'dan Adapazarý na hareket eden Adapazarý Ekspresi'yle kafa kafaya çarpýþmýþ, kaza sonucu 6 kiþi ölmüþ 85 kiþi yaralanmýþtýr. 5 6

ULAÞIMDA ÖZELLEÞTÝRME HIZLANDIRILDI 24 Ocak 1980 kararlarýyla ülke gündemine giren özelleþtirme uygulamalarý 1985 yýlýnda DPT ce hazýrlanan özelleþtirme planý ile öncelikler belirlenerek hýzlanmýþtýr. Bu planla Ulaþtýrma iþ kolunda USAÞ, THY, TDÝ, DHMÝ ve TCDD özelleþtirme kapsamýnda yer almýþtýr. Bu plan dâhilinde enerji, maden ve iletiþim sektöründen sonra en fazla özelleþtirme ulaþtýrma sektörüne olmuþ, bu furya halen devam etmektedir. Özellikle bu sektördeki aðýrlýðý teþkil eden hava meydanlarý, demiryollarý, otoyollar, köprüler ve limanlar hedef haline getirilmiþ bunlar seçim döneminde birer birer özelleþtirilmektedir. 2) Havacýlýk alanýndaki özelleþtirmeler Ulaþým alanýnda Devlet hava Meydanlarý Ýþletmesi DHMÝ ve Türk hava yollarý (THY) özelleþtirme kapsamýna alýnmýþtýr. THY nýn halka arz yöntemiyle özelleþtirme çalýþmalarý tamamlanýrken; DHMÝ ye baðlý hava meydanlarý ise yap iþlet devret metoduyla özelleþtirmeye alýnmýþ bu kapsamda Antalya, Esenboða, Dalaman, Atatürk, Adnan Menderes ve Bodrum havaalanlarýnýn terminalleri yap iþlet devret modeliyle özelleþtirilmiþtir. DHMÝ dýþýnda ise Sabiha Gökçen Hava limanýnýn özelleþtirilme ihalesi yangýndan mal kaçýrýrcasýna seçim beklenmeden tamamlanmýþtýr. 1) Denizcilik ve Limanlarýn özelleþtirmeleri TCDD'nin iþlettiði Ýzmir, Ýskenderun, Derince, Bandýrma ve Samsun limanlarýndan bu dönemde özelleþtirme kapsamýna alýnmýþ, Mersin limaný 11.05.2007 Ýzmir limaný 03.05.2007 tarihinde iþletme hakký devri yöntemiyle özelleþtirilmiþtir. Derince limaný içinse ihale tarihi belirlenmiþtir. Haydarpaþa Limaný içinse aslýnda tüm Ýstanbullularýn içini sýzlatan Haydarpaþa rant tesisleri projesi oluþturularak Limanýn kapatýlmasý öngörülmüþtür. Türkiye Denizcilik Ýþletmeleri tarafýndan iþletilen limanlardan Dikili Limaný, Trabzon Limaný, Çeþme Limaný, Kuþadasý Limaný bu dönemde özelleþtirilmiþtir. Diðer yandan TDÝ altý boþaltýlarak faaliyet alaný iþlettiði iskele ve deniz araçlarý satýlarak ya da devir edilerek daraltýlmýþtýr. 4) Demiryolu alanýndaki özelleþtirmeler Demiryolu özelleþtirmelerine önce hizmet alýmlarý yöntemiyle baþlanmýþ, giþe hizmetleri, temizlik hizmetleri, yatakhanelerin kapatýlarak hizmet satýn alýnmasý, yemekli vagonlarýn özelleþtirilmesi, eðitim merkezlerinin iþlevsiz hale getirilerek hizmet satýn 7 8 3) Otoyollar ve köprüler alanýndaki özelleþtirmeler Bu dönemde otoyollar ve köprülerin özelleþtirilmesi için çalýþmalar baþlamýþ, bunlar özelleþtirme idaresince özelleþtirme kapsamýna alýnmýþtýr.

alýnmasý, hastanelerin devri ve en son olanakta özel tren iþletmeciliði ile sürmüþtür. Özel tren iþletmeciliði sendikamýz tarafýndan açýlan dava sonucu Danýþtay tarafýndan iptal edilmiþtir. ( Erdemir Lojistik aþ tarafýndan iþletilen özel trenin uçmasý sonucu 2 lokomotif 30 vagon ve kilometrelerce yol kullanýlmaz hale gelmiþtir) 5) TCDD Tren Garlarýnýn Kentsel Dönüþüm adý altýnda Rantsal Dönüþüme açýlmasý ve taþýnmazlarýn satýþý TCDD yönetimi asli iþlevini bir yana býrakmýþ bu dönem adeta emlakçý gibi hareket etmiþtir. Elindeki taþýnmaz mallarý satmak için anayasa ve mevcut yasalarý çiðnemekten geri durmamýþtýr. Bu konuda attýklarý adýmlarýn bir kýsmý Danýþtay ve anayasa mahkemesine takýlmýþ fakat TCDD taþýnmazlarýn satýlmasý konusunda ýsrar devam etmiþtir. Bu dönemde özellikle büyük þehirlerdeki garlarýn þehir dýþýn taþýnmasý ve garlarýn arsalarýyla birlikte yandaþ AKP li belediyelere devri Kentsel Dönüþüm adý altýnda projelendirilmiþ ve belediyeler ile protokoller imzalanmýþtýr. Sendikamýz tarafýndan Kayseri gar arazisinin ve 25 km demiryolu ile Kayseri Büyük þehir Belediyesine devir edilmesi üzerine dava açmýþ ve Mahkemece yürütme durdurmuþtur. Bunun üzerine TCDD bu uygulamalarýnda þimdilik vazgeçmiþtir. ESNEK ÇALIÞMA OLAÐAN HALE GETÝRÝLDÝ Esnek çalýþma ulaþýmýn her alanýnda yaygýnlaþtýrýlmýþtýr. TCDD iþ gücü açýðýný yeni personel istihdam ederek kapatmak yerine, esnek çalýþma, fazla çalýþma ve unvan birleþtirmelerle ve hizmet satýn alma yöntemini seçmiþtir. Özellikle sözleþmeli memur statüsündeki tren personeli için aylýk 200-250 saate ulaþan fazla mesailer normal karþýlanýr hale gelmiþtir. PERSONEL AZALDI, ÝÞ YÜKÜ ARTTI Buna karþýn hükümetin personel politikasý küresel efendilerin taleplerine uygun bir þekilde yürütülmüþtür. Çalýþan sayýsý hýzla eritilmiþ kuralsýz özelleþtirmeler ile yürütülen tasfiye süreci iþlerin taþeronlar eliyle sürdürülmesi politikasý sayesinde iþsizleþtirme ile pekiþtirilmiþ ve bunu da her platformda baþarý olarak lanse etmekten çekinilmemiþtir. Personel Daðýlýmý Memur Sözleþmeli Daimi Ýþçi Geçici Ýþçi Toplam 2002 1395 21291 18307 985 41978 2006 1160 16550 14247 1107 33064 % Azalýþ (17) (22) (22) 12 (21) Baðlý ortaklýklarý ile birlikte, ( memur 1395, sözleþmeli 21291, geçici iþçi 985 daimi iþçi 18307) 2002 yýlýnda 41978 olan TCDD nin personel sayýsý 2006 sonu itibariyle ( memur 1160, sözleþmeli 16550, geçici iþçi 1107 daimi iþçi 14247) olmak üzere toplam 33064 e düþmüþtür. Özellikle faal personel dediðimiz bu personeldeki azalýþ kurumda az adamla çok iþ anlayýþýný hayata geçirmiþ zaten iþ yükü altýnda ezilen personelin iþ yükünü daha da artýrmýþtýr. Bunun sonucu özellikle manevra hizmetlerinde ve trafik hizmetlerinde personel azlýðý nedeniyle meydana gelen ölümlü iþ kazalarýnda artýþ olmuþtur. Yine TCDD ye ait içinde lojman ve iskelelerinde bulunduðu 306 adet taþýnmaz ESKÝDJÝ isimli emlak þirketiyle anlaþýlarak satýþa çýkarýlmýþ bunlarýn önemli bir bölümü satýlmýþtýr. 9 10

TAMAMLANMAYAN ANKARA- ESKÝÞEHÝR HIZLI TREN HATTINDA SEÇÝME YÖNELÝK DENEME SEFERÝ! Ulaþtýrma Bakanlýðýnýn vitrin projelerinden olan Ankara-Ýstanbul Hýzlý Tren Projesi bu dönemde baþlamýþ, 2003 Haziran ayýnda baþlanan ve Baþbakan tarafýndan temeli atýlan projenin 5 Aralýk 2005 yýlýnda biteceði kamuoyuna bildirilmiþti. Daha sona 29 Ekim 2006 tarihinde açýlýþýn ertelendiði, bu tarihte daha sonra 23 Nisan 2007 tarihine ertelenmiþti. Bu tarihte de bitmeyen proje erken Genel Seçim kararý alýnmasý üzerine 26 Nisan 2007 tarihinde tamamlanmadan Ulaþtýrma Bakaný Tarafýndan Ýtalya dan kiralanan Hýzlý Tren Seti ile deneme seferleri test sürüþlerine baþlanmýþ, bu konu ile ilgili olarak Sendikamýz tarafýndan iki basýn açýklamasý yapýlmýþ eksiklikler ve eleþtirilerimiz kamuoyu ile paylaþýlmýþtý. Hýzlý tren hattýnýn 1. etabýný oluþturan Ankara-Eskiþehir hattýnda sadece Esenkent- Hasanbey arasýný kapsayan bu açýlýþ TCDD tarafýndan Ankara- Eskiþehir hattý tamamlanmýþ gibi kamuoyuna yansýtýlmýþ ve AKP nin seçim bildirgesinde bu etap tamamlanmýþ olarak yer almýþtýr. MARMARAY PROJESÝ BÜNYESÝNDE YÜZLERCE SORU TAÞIYOR Hükümetin bir baþka yalaný da Asya ile Avrupa yý demiryolu ile baðlamak iddiasý ile yola çýkýlan MARMARAY Projesidir. MARMARAY Projesi ihale edildiði þekliyle aslýnda sadece Ýstanbul kent içi ulaþým sorununun çözümüne yöneliktir. MARMARAY Projesi hayata geçirildiðinde, demiryolu sistemi için tüpün dýþýndaki bölümlerde sadece tek hat tahsis edilecektir. Marmaray projesi ile aradolu trenlerinin Haydarpaþa ya varmalarý imkansýz hale gelmekte, Haydarpaþa nýn olduðu alan çok uluslu þirketlere ticaret merkezi olarak pazarlanmaktadýr. Sit alaný içerisinde bulunan Haydarpaþa ve çevresi için TCDD yönetimi koruma kurulu kararýnýn iptali için mahkemeye baþvurmuþtur. Bu, Gebze den sonra tüm trenlerin bu tek hat üzerinde karþýlýklý olarak iþletilebileceði gerçekliðine iþaret etmektedir. Öte yandan tüp içerisinden geçiþlerde demiryolu araçlarýna ayrýlan süre gece 01.00 ile 05.00 arasýndadýr ki bu sürenin yaklaþýk 2 saati tüplerin günlük bakýmlarý için ayrýlmaktadýr. Bunun yaný sýra güvenlik nedeniyle tüpe girmeden önce demiryolu araçlarýnýn kontrolünün yapýlmasý zorunluluðu vardýr ki, Haydarpaþa yý satma telaþýna düþmüþ bu hükümet maalesef özellikle Anadolu yakasýnda bu amaca uygun bir alan bulamamakta ve bazý hýzlý trenlerin Gebze de son bulmasýna yönelik ön çalýþmalar yapmaktadýr.. Yaklaþýk 7 10 milyar $ lýk bu iki projenin entegrasyonunu saðlayamamak ve en açýk anlamýyla eline yüzüne bulaþtýrmak iþte baþarý denilen þey 11 12

TCDD BÝLGÝLERÝ ÇARPITILIYOR! PERFORMANS Temel göstergeler bazýnda Ulaþtýrma alt sektörlerinin genel performanslarýnýn irdelenmesi 4,5 yýllýk AKP iktidarýnýn yarattýðý tahribatýn boyutunun anlaþýlmasýnda katký sunacaktýr. TCDD Genel Müdürlüðü Ýþletme Performansý 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Netton (Bin Ton) 17.746 16.149 16.244 18.980 14.618 14.616 15.941 17.989 19.195 20.185 Netton-Km(Milyon) 9.716 8.466 8.446 9.895 7.561 7.224 8.669 9.417 9.152 9.676 Ort. Taþ. Mes. 548 524 520 521 517 494 544 523 476 479 Yük taþýmacýlýðýnda yapýlan iþ yönünden incelediðimizde söylemlerinin aksine bu hükümet döneminde 2001 krizi öncesi döneme dahi henüz eriþilemediði gözlenmektedir. Yapýlan iþ daha kýsa mesafeli yük operasyonlarý ile artýrýlmaya çalýþýlmakta bu da demiryolu sisteminin avantajýný kaybetmesine neden olmaktadýr. Blok tren iþletmeciliðine geçildiði gibi koca bir yalan sürekli söylenmiþ ve bu konudaki gerçeklerde sürekli gözden uzak tutulmuþtur. Blok tren iþletmeciliðine iliþkin en önemli gösterge rotasyon süreleri yani bir vagonun kaç günde bir doldurulduðudur. Bu konuda Kurum tarafýndan yayýnlanan istatistikler incelendiðinde 10 güne kadar gerilemiþ olan rotasyonun bu hükümet döneminde 15 güne kadar yükseldiði gözlenmektedir. Yolcu taþýmacýlýðý da ayný paralelde bu hükümet döneminde hýzla gerilemiþtir. Böylesine baþarýlý bir hükümet döneminde demiryolu sisteminin payýný incelemek gerçek durumun algýlanmasýnda söze gerek býrakmamaktadýr. 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Yolcu Taþýma Payý 2,0 2,1 2,3 2,2 2,4 2,3 2,7 2,1 1,9 1,6 Yük Taþýma Payý 5,6 4,2 3,9 4,4 3,7 3,8 4,9 5,5 4,9 4,8 Bu dönemde hýzlý sermaye artýrýmlarý ve üstü kapalý tahkimlerle genel zarar oranlarýnýn saklanmasý bir muhasebe tekniði olarak kullanýlmaktadýr. Ancak yýllar itibariyle iþletme faaliyetlerinde gelirin gideri karþýlama oranýnýn incelenmesi tüm muhasebe oyunlarýna karþýn bu hükümet döneminde saðlanan geliþimi açýkça ortaya koyacaktýr. 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Gelir/Gider 50,31 52,34 43,17 42,04 46,25 45,29 48,98 45,51 44,48 46,78 Tüm söylemlerde en yüksek yatýrým ödeneklerinin TCDD ye aktarýldýðý söylenmesine karþýn hýzlý tren hattý dýþýnda kalan 10.984 Km.lik hatta yapýlan iþlere baktýðýmýzda durumun vahimliði ve aslýnda demiryolu sisteminin kendi kaderine terk edildiði daha iyi anlaþýlacaktýr. 1997-2002 Dönemi 2003-2006 Dönemi Yol Yenilemeleri (Km) 1288 311 Yol Takviyesi (Km) 180 103 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Yolcu (Milyon Kiþi) 107 110 99 85 76 73 77 76 76 77 Yolcu-Km(Milyon) 5.840 6.160 6.146 5.832 5.568 5.204 5.878 5.163 5.036 5.27 Yani hýzlý tren hayali peþinde harcanan paralar dýþýnda reel anlamda geriye kalan iþletmecilik faaliyetleri için harcanan koskoca bir hiçtir. 13 14

SONUÇ YERÝNE AKP iktidarý gerek seçim beyannamelerinde ve gerekse hükümet programlarýnda yer aldýðý üzere iktidara gelir gelmez hýzla karayollarýna yönelmiþ bölünmüþ yol inþaatlarý ile ulaþtýrma sektöründeki dengesiz geliþimi keskinleþtirecek þekilde çalýþmaya baþlamýþtýr. Trafiðin, bütçenin en önemli gider kalemlerinden bir tanesi olduðunu fark etmeden trafiðin ve trafik kazalarýnýn sadece can kaybý olmadýðýný bilmeden, küresel anlamda bir rantýn bölüþümü anlamýný taþýdýðýný önemsemeden bölünmüþ yol yapýmýna baþlamýþlardýr. Siyasi otoritelerin yandaþlarýna rant aktarmak uðruna yaptýklarý tercihlerin bedelini her yýl 5 10 bin arasýnda insanýmýz canýyla ödemek zorunda kalmaktadýr. On binlerce insanýmýz ise yaralanmakta ve/veya sakat kalmaktadýr. Bu kazalarýn maliyeti 8 10 milyar $/yýl seviyesine ulaþmýþtýr. Her gün binlerce araç karayolu trafiðine katýlmaktadýr. Ýstatistikler Türkiye deki kamyon filosunun Avrupa Birliði ndekinden daha fazla olduðuna iþaret etmektedir. Karayolu taþýmacýlýðýnýn payý %95 lere ulaþmýþtýr. Buna karþýn toplam taþýmacýlýk içinde %2 lere kadar gerilemiþ payý ile demiryolu iþletmeciliði. Karayoluna göre 22 kat daha güvenli, karayolundan 3,5 kat daha uzun ömürlü, ayný kapasitedeki bir karayoluna göre7 kat daha ucuz, karayoluna göre 6 kat daha az enerji tüketen demiryolu iþletmeciliði. 1950 den bu güne kadar karayollarýmýzýn uzunluðu % 80 artarken, demiryollarýmýzýn uzunluðu % 11 artmýþ ve bu hükümet döneminde de düþük standartlý duble yollarla karayolu öncelikli politikalar kararlýlýkla sürdürülmüþtür. Bir yandan karayolu öncelenirken bir yandan da kabine üyelerinin çocuklarý hýzla gemi sahipliðine soyunmaktadýr. AKP iktidarý tüm alanlarda olduðu gibi ulaþtýrma alanýnda da aslýnda resmi bir tasfiye için çalýþmýþ ve bunu küresel sermayenin taleplerine uygun politikalarla taçlandýrmýþtýr. Yerli iþbirlikçilerce yürütülen kampanyalara raðmen atýlan adýmlardan alýnan sonuçlar iflasýn giderek yaklaþtýðýný açýkça göstermektedir. Görev hepimize düþmektedir. Kurulmak istenen bu tuzak görülmeli ve engel olunmalýdýr. Bu görev yarýna býrakýlamayacak kadar acildir. 15 16