1. Giriş ve Tarihçe TÜRKİYE HALK BANKASI A.Ş. (HALKBANK) UYGULAMA KILAVUZU ÇEVRESEL İNCELEME PROSEDÜRLERİ KOBİ lerin Finansmana Erişimi Projesi İkinci İlave Kredi kapsamında finanse edilecek tüm krediler, bu bölümde ele alınan prosedürler çerçevesinde, Halkbank tarafından çevresel inceleme sürecine tabi olmalıdır. Halkbank projenin başarı ile uygulanmasından sorumludur. Dünya Bankası (DB) kredisi Halkbank tarafından KOBİ lere kullandırılmak üzere verilmektedir. Halkbank aşağıdakileri sağlayacaktır: Türkiye Cumhuriyeti ve Dünya Bankası(DB) nın çevre koruma tedbirleri dikkatle uygulanacaktır, İhtiyaç duyulduğunda çevre konusunda DB na bilgi verilecektir. Halkbank, tüm kredilerin çevre dostu şekilde uygulanabilmesini teminen, bu prosedürleri hem projelerin incelenmesi ve değerlendirilmesi sürecinde ve hem de KOBİ leri kredilerin çevresel koşulları hakkında bilgilendirilmesi amacıyla kullanmalıdır. Burada yer alan prosedürler ve koşullar, Çevre ve Orman Bakanlığı (Bakanlık) tarafından 17 Temmuz 2008 tarih ve 26939 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Yönetmeliği nde yer alan hükümler ile uyumludur. Dünya Bankası kredisi ile sektör kısıtlaması olmaksızın orta vadeli işletme sermayesi ihtiyacı (ör: hammadde, genel giderler, stoklar, işçilik giderleri) ve yatırımlar (ör: makine, ekipman, inşai harcama) finanse edilecektir. Bu prosedürler, esasen, Çevresel İzleme, Çevresel Dokümantasyon ve Çevresel Riskten Kaçınma bileşenlerinden oluşmaktadır. Krediler için uygun çevresel risk kategorisinin belirlenebilmesini teminen, ilk Çevresel İzleme çalışmasının Halkbank tarafından, kredi inceleme sürecinin ilk aşamalarında yürütülmesi gereklidir. Fiziksel tesis inşasına ilişkin bazı kredi türlerinin, ÇED ihtiyacı olup olmadığının belirlenmesi amacıyla, Bakanlık tarafından ilave izleme sürecine tabi tutulması gerekli olabilir. Bu konu, bir sonraki bölümde (Çevresel İzleme Kategorileri) daha detaylı olarak ele alınmaktadır. İzleme sürecini takiben, çevresel sınıflandırma yapılır. Çevresel dokümantasyonun hazırlanması ve önerilen projelerin ulusal çevre mevzuatı ve/veya prosedürleri ile uyumlu olmasının sağlanması ve ilgili düzenleyici kurumlardan gerekli izin/onayların alınması Banka müşterisinin yükümlülüğünde olacaktır. Çevresel koşulların karşılanması ve önerilen proje kapsamına yansıtılmasından sonra, Halkbank önerilen kredi paketini değerlendirecektir. Düzenleyici kurumlar tarafından getirilen çevresel yükümlülüklere uyum da Halkbank tarafından izlenecektir. Çevresel izleme süreci ve başlıca tarafların yükümlülükleri aşağıda açıklanmıştır. 2. Çevresel İzleme Kategorileri Projenin çevresel risk kategorisinin belirlenmesi ve gerekli olacak çevresel dokümantasyon türünün belirlenmesi için, kredi başvurusunun çevresel değerlendirmesi sürecinin ilk aşaması Çevresel İzleme dir. Banka müşterisi tarafından Halkbank a sunulan her kredi başvuru paketinin, birinci kısmı Banka müşterisi ve ikinci kısmı Halkbank tarafından doldurulacak olan iki kısımlı Çevresel İzleme Formunu (Ek V.A) içermesi gereklidir. Çevresel izleme formu banka müşterisi/kredi yapısını ve izleme kategorisini özetleyecektir. 1
Proje çevresel izleme kategorileri (I, II, III & IV) aşağıdaki şekilde tanımlanmaktadır: Kategori IV: Dünya Bankası tarafından finanse edilmeyecek malzemelerin (Ek V.B de listelenmiştir) üretim ve/veya kullanımını içeren krediler yer alır. Kategori III (yüksek risk): Proje tanımlama sürecinde büyüklüğü tahmin edilmesi güç ciddi, olumsuz ve/veya uzun vadeli çevresel etkileri olan projeler yer alır. Bu projeler, ÇED Yönetmeliği Ek I de çevresel etki değerlendirmesi uygulanacak projeler olarak belirlenmiştir. Kategori II (orta derece risk ve/veya daha fazla inceleme gerektirenler): (a) tehlikeli madde (mevzuatta, AB mevzuatı ve prosedürleri ile uyumlu olarak tanımlandığı şekliyle, bkz. Ek V.B) satın alımı ve/veya kullanımını içeren işletme sermayesi kredilerini ya da (b) sağlık ve güvenlik riski arz eden ekipman/ makina alımını içeren kredileri kapsamaktadır. Bkz.(Ek V.C) ve/veya (c) ÇED Yönetmeliği Ek II de yer alan seçme eleme kriterleri uygulanacak projeler. ÇED Yönetmeliği Ek II de listelenen projeler için, Bakanlık tarafından ÇED Gereklidir ya da ÇED Gerekli Değildir kararının alınması için detaylı çalışma yapılması gereklidir. Bakanlık, kararını banka müşterisi tarafından kendisine sunulan proje tanıtım dosyasını (ÇED Yönetmeliği Ek IV de belirtildiği şekilde) inceleyerek verir. Kategori I (düşük risk): (a) tehlikeli madde satın alımı ve/veya kullanımını içeren işletme sermayesi kredilerini kapsamayan, yada (b) sağlık ve güvenlik riski arz eden ekipman/ makine alımını içermeyen yada (c) ÇED Yönetmeliği Ek I ya da II de listelenmeyen projeler yer almaktadır. Bu projelere, İşletme Kılavuzu nda yer verilmemiştir. 3. Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED), Halkın Katılımı ve Duyurular ÇED, önerilen projeden kaynaklanabilecek çevresel etki ve riskleri belirlemek, tahmin etmek, değerlendirmek ve kaçınmak için Banka müşterisi tarafından yürütülen bir süreçtir. ÇED in amacı, çevresel etki ve olumsuz sonuçların daha proje hazırlık aşamasında belirlenmesini sağlamak ve böylece, proje tasarım kapsamına alınmalarını sağlamaktır. ÇED, olumsuz etkilerin asgariye indirgenmesi, risklerden kaçınılması ve telafisi suretiyle projelerin çevresel açılardan iyileştirilmesi için yöntemler belirler. ÇED ler halkın ve STK ların katılımı çerçevesinde atılan adımları da içermektedir. ÇED Yönetmeliği Ek II de belirtilen Kategori II projeleri için, Banka müşterisi, Bakanlık a, ÇED Yönetmeliği Ek IV de (Proje Tanıtım Dosyası) yer alan bilgileri sunmalıdır. Bakanlık, bu bilgileri kullanarak ÇED Gereklidir ya da ÇED Gerekli Değildir kararı verir. Genellikle, Kategori II projelerinin muhtemel olumsuz etkileri daha azdır. Bu projeler için alıncak önlem ve riskten kaçınma planları kolayca uygulanabilmektedir. ÇED Yönetmeliği Ek I de belirtilen, muhtemel uzun vadeli ya da geri döndürülemez olumsuz etkileri olma ihtimali yüksek Kategori III projeleri için, ÇED gereklidir. ÇED kapsamı uygulanacak projenin bulunduğun yere ve doğasına bağlı olacağı için, ÇED hazırlığı için gerekli zaman ve bütçe tahmini yapmak zordur. Halk katılımı toplantısı dahil olmak üzere, ÇED hazırlığı ve finansmanı banka müşterisi sorumluluğundadır ve genellikle önerilen faaliyete ilişkin fizibilite çalışması ile birlikte ele alınır. 2
Halkın Katılımı Toplantısı: Kategori III projeleri için, halkı yatırım hakkında bilgilendirmek, projeye ilişkin görüş ve önerilerini almak üzere Banka müşterisi tarafından projenin gerçekleştirileceği yerde Bakanlık ile mutabakat sağlanarak belirlenen tarihte, halkın katılımı toplantısı düzenlenir. Toplantı yeri, Valilik ve proje sahibi tarafından belirlenir ve Valilik tarafından Bakanlığa bildirilir. Toplantı için projeden en çok etkilenmesi beklenen ilgili halkın kolaylıkla ulaşabileceği merkezi bir yerin seçilmesine özen gösterilir. Banka müşterisi, toplantı tarihini, saatini, yerini ve konusunu belirten bir ilanı ulusal düzeyde yayımlanan bir gazete ile o yörede yayımlanan yerel bir gazetede toplantı tarihinden en az on gün önce yayınlatır. Toplantı İl Çevre ve Orman Müdürünün veya görevlendireceği bir yetkilinin başkanlığında yapılır. Toplantıda; halkın proje hakkında bilgilendirilmesi, görüş, soru ve önerilerinin alınması sağlanır. Başkan katılımcılardan görüşlerini yazılı olarak vermelerini isteyebilir. Toplantı tutanağı, bir sureti Valilikte kalmak üzere Bakanlığa gönderilir. Duyurular: Kategori III deki projelerde banka müşterisi ile projeden etkilenen gruplar ve yerel STK lar arasında etkili bir istişare sürecinin yürütülebilmesi için, Banka müşterisi halkın katılımı toplantısından önce ilgili materyalleri zamanında ve danışılan gruplar tarafından anlaşılabilecek ve erişilebilecek bir dilde ve şekilde sunar. Kategori III deki projeler için, Valilik, halkın katılımı toplantısı ile halkın görüş ve önerilerini bildirebileceği süreç ile ilgili zamanlama takvimini ve iletişim bilgilerini halka duyurur. Halkın görüş ve önerileri zamanlama takvimi içerisinde komisyona (İnceleme Değerlendirme Komisyonu) sunulur. Halkbank Kategori III deki alt projeler için ÇED raporlarının ilgili bölümlerini (Projenin Önemli Çevresel Etkileri ve Alınacak Önlemler) projeden etkilenen gruplar ve yerel STK lar tarafından erişilebilecek şekilde Halkbank ın web sayfasında yayınlar. Halkbank, Kategori III ÇED raporunu DB na resmi olarak ilettikten sonra, DB rapor özetini (İngilizce) icra direktörlerine dağıtır ve InfoShop yoluyla raporu görüşlere sunar. Halkbank Kategori II ÇED raporunu DB na resmi olarak ilettikten sonra, DB raporu InfoShop yoluyla raporu görüşe sunar. Halkbank ın, DB nın bir ÇED raporunu InfoShop yoluyla açıklamasına itiraz etmesi halinde, DB personeli projeye devam edip etmeme konusunu icra direktörlerine sunar. 4. Çevresel İnceleme Süreci ( Halkbank ve DB) Tüm projelerin aşağıda şematik şekilde belirtilen çevresel inceleme sürecine dahil olması gereklidir. AŞAMA 1: Banka müşterisi öncelikle proje kavramsal tasarımını hazırlar. Halkbank ile yapılan gayri resmi görüşmelerde Halkbank, banka müşterisini çevresel değerlendirme yükümlülükleri hakkında bilgilendirir; ve bu görüşmelerden sonra banka müşterisi çevresel izleme formunun A Kısmını (Ek V.A) doldurarak, bu formu proje kavramsal tasarımına dahil eder. Bu süreçte, ulusal ya da yerel çevresel inceleme yükümlülüklerine (örneğin resmi onay/izinler) ilişkin olarak İl Çevre ve Orman Müdürlüğü ile görüşmeler yapılması, Banka müşterisinin sorumluluğundadır. İl Çevre ve Orman Müdürlüğünden onay alınmasına ilişkin sürecin tamamlanabilmesi için, ulusal mevzuat tarafından öngörülen ilgili onay ve izinlerin alınması Banka müşterisinin sorumluluğundadır. Bu yükümlükler, burada belirtilenlerden ayrı olarak (ama bunlara paralel olarak) dikkate alınmaktadır ve bu yükümlülüklerin karşılanması Banka müşterisinin sorumluluğundadır. 3
AŞAMA 2: Halkbank, projeyi inceler ve değerlendirme aşamasına geçmeden önce Banka müşterisi projenin çevresel kategorisini ve kredi kullanımına ilişkin ilgili yükümlülüklerini bildirir. AŞAMA 3: Banka müşterisi, ya da danışmanları, varsa, gerekli çevresel dokümantasyonu sunarlar. Bu dokümantasyon arasında (a) zararlı madde onayları, (b) riskli ekipman onayları, ve (c) Bakanlıktan alınan ÇED Gerekli Değildir veya ÇED olumlu kararı yer alabilir. Bu dokümanlar koşulsuz olarak alınabilir, ancak lisans, onay ya da ÇED Gerekli Değildir kararının geçerliliğinin korunabilmesi için bazı kurallara uyumu gerekli kılan hükümler içermeleri kuvvetle muhtemeldir. AŞAMA 4: Halkbank sunulan çevresel dokümantasyonu inceler ve bulgularını Banka müşterisine raporlar. Halkbank, dokümantasyonun yeterli olduğuna kanaat getirdiğinde onayını verir. AŞAMA 5: Banka müşterisi, onay sürecinde belirtilen koşulları, tahmini maliyetleri ile birlikte, proje tasarımına ve uygulama planına yansıtır. AŞAMA 6: Banka müşterisi, ilgili çevresel dokümantasyonu ve onayın bağlı olduğu şartları da dahil ederek, kredi başvuru paketini tamamlayarak, değerlendirme için Halkbank a sunar. AŞAMA 7: Kredi, proje hazırlık aşamasının herhangi bir aşamasında alınabilen onay ve izinlerden sorumlu İl Çevre ve Orman Müdürlüğü ya da diğer kamu kurumu tarafından teyit edilmesinden sonra yürürlüğe girer. AŞAMA 8: Banka müşterisi, onay ve izinlerden sorumlu İl Çevre ve Orman Müdürlüğü ya da diğer kamu kurumu tarafından verilen izin ve/veya onay yazılarını Halkbank a sunar. AŞAMA 9: Halkbank, onay verilmesi sürecinde belirtilen tüm şartlara uyulmasını teminen, proje uygulamasını izler. 5. Proje Öncesi ve Sonrası İncelemeler (Halkbank ve DB) Çevresel değerlendirme ve inceleme prosedürleri, Halkbank ve DB tarafından herhangi bir zamanda denetlenebilir. DB, tüm projeleri, proje öncesinde ve sonrasında denetleme yetkisine sahip olacaktır. Değerlendirme incelenmelerinin amacı, izleme sürecinin tutarlı ve doğru şekilde yapılmasının sağlanması, yapılan çalışmanın yeterli kalitede olmasının sağlanması, onay verilmesi sürecinde getirilen şartlara uyumun sağlanması, tüm dokümantasyonun gerektiği gibi dosyalanması ve kaydedilmesinin sağlanması ve İl Çevre ve Orman Müdürlüğü ya da diğer kamu kurumu tarafından izin verilmesi için gerekli görülen şartlara uyumun sağlanmasıdır. KOBİ İkraz uygulaması sürecinde, DB misyonları, seçilen bazı Banka müşterisi/projeler için tüm izleme sürecini ve çevresel önerilerin uygulanma seviyelerini denetleyecektir. DB denetleme ekibi, çevresel dokümantasyonu herhangi bir zamanda denetleyebilir. Bu nedenle, tüm bu dokümantasyonun Halkbank tarafından dosyalanarak saklanması ve talep edildiğinde DB na iletilmesi gereklidir. 4
Proje süreç akışları aşağıda belirtilmiştir: Metin Kutusu 1: Proje Süreç Akışı Banka Müşterisi (KOBİ) Kavramsal tasarım hazırlığı Çevresel sertifikasyon koşullarının karşılanması Halkın Katlımı Toplantısının yapılması (ÇED gerekli) Projenin Çevresel İzleme amacıyla Halkbank a sunulması Halkbank Projenin izlenmesi Kategori I Kategori II Kategori III Kategori IV Proje devam eder. Proje devam eder Proje devam eder Proje devam edemez Çevresel yükümlülük yoktur. Proje Tanıtım Dosyası ÇED Raporu ÇED Gereklidir Kararı ya da ÇED Gerekli Değildir Kararı ÇED Olumlu Kararı ya da ÇED Olumsuz Kararı Halkbank Çevresel dokümantasyonun incelenmesi Onay sırasında belirtilen hususların proje tasarımında yer almasını sağlanması Projenin onaylanması KOBİ (Banka Müşterisi) Projenin Onay/ lisans vb. belirtilen koşullarla uygulanması Halkbank DB Uyumun denetlenmesi 5
6. Gerekli dokümantasyon ve sorumluluklar Banka müşterisi, aşağıda Tablo 1 de yer alan çevresel dokümantasyonu kredi başvurularına eklemek zorundadırlar. Ayrıca tüm tarafların sorumluluklar, katılımcılar tarafından yürütülmesi gereken işlemler ve onay süreci aşamalarını desteklemek için gerekli dokümanlar Tablo 2 de özetlenmiştir: Tablo 1: Gerekli çevresel dokümantasyon Çevresel Kategori Kategori I Kategori II Kategori III Kredi başvuru paketinde yer alması gereken Çevresel Dokümantasyon Çevresel İzleme Formu (Ek V.A) Çevresel İzleme Formu (Ek V.A) Seçme eleme kriterlerine tabi projeler için ÇED uygulamasının gerekli olup olmadığının belirlenmesi amacıyla Proje Tanıtım Dosyası hazırlanır. Yetkili mercilerden tüm emisyon ve deşarj belgeleri ve izinleri Not: Eğer ÇED Gereklidir kararı alınmışsa, proje Kategori III e aktarılır. Çevresel İzleme Formu (Ek V.A) ÇED Olumlu kararı ÇED Raporu Tablo 2: Gerekli çevresel dokümantasyon Katılımcı Aktivite Destekleyici Belge Banka Müşterisi Proje kavramsal tasarımının Halkbank a sunulması İşletme ve çevresel etki açısından gerekli izin/ lisansların alınması Kategori II projeleri için İlgili kuruluştan (ÇED Gerekli Değildir) değerlendirmesi alınması DB finansmanı için önerilen Kategori III projeleri için çevre değerlendirmesi sürecinde tüm taraflar ve yerel sivil toplum kuruluşları ile istişare toplantılarının yapılması Halkbank Kredi başvurusu paketinin gerekli çevresel dokümantasyon açısından incelenmesi Çevresel İzleme Formu, (Ek V.A) Kısmı B nin doldurulması DB incelemesi için, tüm çevresel dokümantasyonun saklanması Riskten kaçınma planlarına uyumun izlenmesi Çevre ve Orman Bakanlığı/İl Müdürlüğü Dünya Bankası Banka müşterisi ve projenin ulusal / yerel düzenleyici gereksinimler çerçevesinde değerlendirilmesi ve onaylanması İzin ve lisans ihtiyaç bilgilerinin ilanı Ön ve nihai değerlendirmeler Problemlerin ve sorunların belirlenmesi ve çözüm önerilerinin geliştirilmesi Çevresel İzleme Formu, Kısım A İzin, lisans suretleri (Kategori II projeleri için) ÇED Gerekli Değildir kararı Halkın Katılımı Toplantısı için proje ile ilgili materyaller (Kategori III için) Kredi başvurusunda yer alan Çevresel İzleme Formu Gerekli durumlarda çevresel koşulları da içeren, periyodik izleme raporları Çevresel durum değerlendirmesini de içeren Halkbank Yıllık Yatırım İzleme Formları (YİF) Banka müşterisine onay yazısı verilmesi İlgili dokümantasyon Seyahat raporları Hatırlatıcı Notlar 6
Ek V.A: Çevresel İzleme Formu KISIM - A (Banka Müşterisi Tarafından Doldurulacak) Banka müşterisi: Projenin Türü: YENİ TEVSİ MODERNİZASYON Projenin Sektörü: Üretilecek Ürünleri de içeren Projenin Kısa Tanıtımı: Mevcut Yatırım Sonrası Üretim Kapasitesi: Arsa yüzölçümü: Bina Kapalı Alanı: Yatırım Tutarı :(*) YTL EUR USD (*) Yatırım tutarı formun doldurulduğu tarih itibariyle TCMB satış kurları baz alınarak diğer para birimlerine çevrilecektir. İşletme Kredisi E H AÇIKLAMA İşletme Belgesi Var mıdır? Kredi ile Hammadde Alınacak mı? Evet ise açıklayınız. Alınacak hammaddeler İçinde Kimyasal Madde var mı? Varsa açıklayınız. Alınacak Kimyasallar İçinde Tehlikeli Kimyasallar Var mıdır? Varsa açıklayınız. Alınacak Kimyasal Hammadde Miktarı Nedir? Faaliyet ÇED kapsamında mıdır? (ÇED Yönetmeliği EK I ve II listeleri) ÇED Olumlu Kararı var mıdır? ÇED Gerekli Değildir Kararı var mıdır? Yatırım Kredisi E H AÇIKLAMA a. İnşai Tesis Yatırımı: İnşaat Ruhsatı var mıdır? Atık su Bağlantı İzni alınmış mıdır? Turizm Yatırım Belgesi (gerekli ise) alınmış mıdır? Emisyon Ön İzni (gerekli ise) alınmış mıdır? Faaliyet ÇED kapsamında mıdır? (ÇED Yönetmeliği EK I ve II listeleri) ÇED Olumlu Kararı Var mıdır? ÇED Gerekli Değildir Kararı Var mıdır? b. Makine-Teçhizat Yatırımı: Kredi ile Hangi Makine ve Tesisler Alınacaktır? Alınacak makine ve ekipmanın CE Belgesi var mıdır? CE Belgesi olmayan makine ve ekipmanı belirtiniz. TARİH İMZA İMZA BANKA MÜŞTERİSİ HALKBANK YETKİLİSİ 7
Ek V.A: Çevresel İzleme Formu KISIM - B (Halkbank Tarafından Doldurulacak) 1. Proje DB na göre hangi izleme kategorisinde yer almaktadır? E H AÇIKLAMA KATEGORİ I KATEGORİ II KATEGORİ III KATEGORİ IV 2. Projenin çevreye önemli etkileri nelerdir? Aşağıdaki etkilerden mevcut olanları açıklayınız. a. Baca gazı emisyonları b. Atıksu deşarjı c. Tehlikeli atık bertarafı d. Diğerleri 3. Projenin neden olabileceği atıklar hangileridir? Aşağıdaki atıklardan mevcut olanları açıklayınız. a. Ambalaj atıkları b. Tıbbi atıklar c. Tehlikeli atıklar d. Atık yağ e. Bitkisel atık yağ f. Diğer 4. Mevzuattaki standartlara uyum durumu nedir? Aşağıda yer alan analizlerden hangileri yapılmıştır? a. Baca gazı emisyon ölçümü b. Atıksu deşarj analizi c. Çevresel gürültü ölçümü d. Diğer 5. Emisyon İzni (gerekli ise) alınmış mıdır? 6. Tesis inşa aşamasında Atıksu Bağlantı İznini almış mıdır? 7. Çevresel önlemlerle ilgili uygulama planı var mıdır? Varsa, termini ve bütçesi nedir? 8. Acil Durum Planları hazırlanmış mıdır? 9. Firmanın uyguladığı çevre önlemleri izlenmekte midir? 10. Diğer Hususlar varsa belirtiniz. (Halkbank, Banka müşterisi ve varsa çevre danışmanı tarafından yapılacakları belirtiniz) TARİH İMZA HALKBANK YETKİLİSİ / ÇEVRESEL İNCELEMEYİ YAPAN KİŞİ 8
Ek V.B: Kategori IV; Dünya Bankası Finansmanı İçin Uygun Görülmeyen Borçlular / Projeler; Dünya Bankası Yasaklı Listesi 1. CITES konvansiyonu çerçevesinde yasak olan vahşi yaşam ve ürünlerine ilişkin ticari işlemler, 2. Genetik olarak değiştirilen organizmaların tabi yaşama salıverilmesi, 3. Yasaklı böcek ve tarımsal ilaçların imalatı, dağıtımı ve satışı, 4. Trol Balıkçılığı 5. Radyoaktif ürünler, 6. Tehlikeli atık depolama, işleme ve yok edilmesi, 7. Montreal Protokol ü çerçevesinde düzenlenen CFC, halon ve diğer maddeleri içeren ekipman ve malzemelerin üretilmesi, 8. Ağırlığı % 0.005 i aşan PCB (polychlorinated biphenyls) içeren elektrikli ekipman imalatı, 9. Asbestli ürün imalatı, 10. Nükleer reaktörler ve parçaları, 11. İşlenmiş ya da işlenmemiş tütün, 12. Tütün işleme makinası. 9
Ek V.C: Proje Kategori Örnekleri 1 Aşağıda verilen proje örnekleri sadece bilgi amaçlıdır; benzer şekilde, önerilen kategorizasyon da bilgi amaçlıdır ve Halkbank a fiilen sunulan projelerin türleri dikkate alınarak proje sürecinde incelenmeleri gerekli olacaktır. Bu listenin tüm olasılıkları kapsaması mümkün olamayacağı için, aşağıda belirtilen kategorilerden birine girmediği düşünülen proje/ Banka müşterisi, Halkbank Proje Uygulama Birimi vasıtasıyla, daha detaylı bilgi için DB na sunulması gereklidir. Kategori I Projeler (Düşük Risk) Bu kategoride, hiç çevresel etkisi olmayan projeler yer almaktadır. Bu kategoriden örnekler arasında aşağıdakiler yer alabilir: 1. Ahşap ürün imalatı; küçük mobilya imalatı, oymacılık, vb. 2. Küçük çaplı mücevher zanaatı, 3. Küçük çaplı fabrikasyon yemek üretimi ve geliştirilmesi, 4. Küçük çaplı enstrüman ve donanım imalatı, 5. Yazılım geliştirme ve imalatı, 6. Sanat, tasarım ve telekomünikasyon stüdyolarının kurulması ve mobilyalarının satın alınması, 7. Bilgisayar ekipmanı satın alımı ve 8. Ulaşım ekipmanı satın alımı. Kategori II Projeler (Orta Risk) (ÇED Yönetmeliği çerçevesinde Proje Tanıtım Dosyası Gerekli Olanlar ÇED Yönetmeliği Ek - II) 1. Kimyasalların üretimi, petrolden yağlama maddesi üretimi veya ara ürünlerin işlenmesi ve atık yağın yeniden kullanımı için tasarlanan tesisler; 2. Tarım ilaçları ve farmasotik ürünlerin, boya ve cilaların, elastomer esaslı ürünlerin ve peroksitlerin üretildiği veya elastomer esaslı ürünlerin işleme tabi tutulduğu tesisler; 3. Sabun veya deterjan üretimi yapan tesisler; 4. Demiryolları ve havayollarında kullanılan metal malzemelerin üretimi ya da tamiri; 5. Demir çelik veya demir dışı metal tesisleri; 6. Tekstil; 7. Motor ve motorlu araçların üretimi ya da montaj tesisleri; 8. Cam ya da fiberglas üretim tesisleri; 9. Ham deri işleme tesisleri (işlenmiş ham deriden son ürün elde eden tesisler hariç); 10. Her çeşit kağıt, karton veya mukavva üretim tesisleri; 11. Yıllık kapasitesi 100.000 adet ve üzerinde olan lastik kaplama tesisleri; 12. Lastik üretim tesisleri (iç ve dış motorlu taşıt ve uçak lastikleri, kolon, sırt kauçuğu, kord bezi vb); 13. Hayvan ve bitki ürünleri ile ilgili projeler; 1 Bu bölümde verilen proje listeleri sadece bilgi amaçlıdır. 10
14. Madencilik projeleri a) 5.000 m3/yıl ve üzeri kapasiteli blok ve parça mermer, dekoratif amaçlı taşların çıkartılması, işlenmesi ve yıllık 100.000 m² ve üzeri kapasiteli mermer kesme, işleme ve sayalama tesisleri; b) Taş Ocakları Nizamnamesine göre bir hammaddenin çıkarılması ya da her türlü işleme sokulması (25.000 m3/yıl ve üzeri); c) 50.000 ton/yıl ve üzeri tuzun çıkarılması ve/veya her türlü tuz işleme tesisleri; 15. Klinker öğütme tesisleri ya da hazır beton ya da ön gerilmeli beton bileşenler üreten tesisler; 16. Tuğla veya kiremit üretimi yapan tesisler. (Atölye tipi tesisler hariç); 17. Seramik veya porselen üretimi yapan tesisler (Atölye tipi tesisler hariç); 18. Kireç fabrikaları. Kategori III Borçlu / Projeler (Yüksek Risk) (ÇED Yönetmeliği çerçevesinde ÇED Raporu Gerekli Olanlar ÇED yönetmeliği Ek I e tabi olanlar) 1. Demir ve çeliğin ergitildiği tesisler; 2. Demir dışı metallerin ergitildiği tesisler; 3. Endüstriyel ölçekte üretim yapan kimya tesisleri; 4. Yük ve yolcu gemilerinin yapım, bakım, onarımı amaçlı tersaneler; 5. Et entegre tesisleri; 6. Orman ürünleri ve selüloz tesisleri; 7. Çimento fabrikaları veya klinker üretim tesisleri; 8. Pil ve akü üretim tesisleri; 9. Şeker fabrikaları. 11