1/11 l.amaç Hastanedeki bölümlerin risk durumlarına göre sınıflandırılması ve temizliğinin doğru ve etkin yapılması için yöntem belirlemektir. 2. KAPSAM Tüm birimleri kapsar. 3. TANIMLAR Çok Yüksek Riskli Alanlar : Ameliyathane, yoğun bakım, yenidoğan yoğun bakım, anne dinlenme odası, yanık servisi, yanık ameliyathanesi, cerrahi yoğun bakım, izolasyon odaları (koruyucu ve ayırt edici), intaniye servisi, nötropenik hasta odası, TPN ünitesi, Bu alanlardaki tüm oda, banyo, koridor, büro ve personel odaları. Yüksek Riskli Alanlar : Acil servis (muayene, müdahale ve emzirme odaları), morg, merkezi sterilizasyon ünitesi, laboratuar (mikrobiyoloji, biyokimya, patoloji, kan transfüzyon merkezi ve kan alma birimi), tıbbi atık asansörü Bu alanlardaki tüm oda, banyo, koridor, büro ve personel odaları. Orta Riskli Alanlar : Süt çocuğu 1, Süt çocuğu 2, Süt çocuğu 3, Süt çocuğu 4, büyük çocuk servisi, yandal servisi ( nötropenik hasta odası hariç), cerrahi servisi, poliklinikler (muayene, müdahale ve emzirme odaları), radyoloji, eczane ve sarf malzeme deposu, biyomedikal departmanı, çamaşırhane, hastane okul, mutfak, Bu alanlardaki tüm oda, banyo, koridor, büro ve personel odaları. Düşük Riskli Alanlar : Başhekimlik birimindeki tüm bürolar ( başhekim, başhemşire, müdür, kalite, satınalma, faturalama, mutemetlik, ICD 10 kodlama, istatistik,konferans salonu, arşiv, bodrum 2 deki teknik servis odaları (morg ve biyomedikal odaları hariç), bahçe, asansör (tıbbi atık asansörü hariç) Bu alanlardaki tüm oda, banyo, koridor, büro ve personel odaları. 4-İŞLEM: 4.1.Temel ilkeler: 4.1.1.Temizlik, temizden kirliye doğru yapılır. 4.1.2. Temizlik, hareketlilik başlamadan önce yapılır. 4.1.3. Temizlik solüsyonu, temizlenen bölgenin risk durumuna göre hazırlanır. 4.1.4. Normal temizlik yapılırken; deterjanın üzerinde yazılı talimat göz önüne alınarak deterjan sulandırılır ve durulanmaz. Eğer yoğun kirlenme söz konusu ise sulandırılmadan direkt kullanılır ve sonrada durulanır. 4.1.5. Dezenfeksiyon yapılırken; farklı dezenfektanlar ve bunların sulandırılma oranları vardır. Eğer dezenfeksiyon için çamaşır suyu kullanılacaksa, normal dezenfeksiyon için 1/ 100 oranında, kan ve vücut salgılarından kontamine olmuş yüzeye 1/ 10 oranında sulandırılarak kullanılır. 4.1.6.Temizlik malzemeleri her bölüm için farklıdır. Risk alanlarına göre ayrı kullanılmalıdır. 4.1.7. Temizlenecek alana göre malzeme rengi belirlenir. 4.1.8.Kirli bezle temizliğe devam edilmemeli, bez sık sık yıkanmalıdır. Temizlik bezleri ve malzemeleri kova içinde ve ıslak bırakılmaz. 4.1.9.Kirlenen bezler sıcak su ve deterjanla yıkanıp azami 20 dak. süre ile 100/1 oranında sulandırılmış çamaşır suyunda bekletilip, durulanıp, kurutulduktan sonra kullanılmalıdır.
2/11 4.1.10.Toz alma dışında her türlü temizlik işlemi sırasında uygun eldiven giyilmeli, işlem bitiminde eldiven çıkarılıp el hijyeni sağlanmalıdır. Eğer elde yara, çizik, vs. varsa toz alma sırasında da eldiven giyilmelidir. 4.1.11.Eldivenli eller sadece temizlik yapılacak alanlara temas ettirilir, kapı kolu telefon masa vs. gibi alanlara temas edilmez. 4.1.12. Tuvalet temizliği için kullanılan eldivenler diğer alanların temizliğinde kesinlikle kullanılmaz. 4.1.13. Tuvaletler en son temizlenir. 4.1.14. Temizlik işlemi için mop tipleri belirlenmelidir. 4.1.15. Kuru süpürme ve bakım amaçlı moplama esnasında mop önünde kontrol edilemeyecek kadar fazla kir /materyal birikimi var ise çek çek ve faraş ile alınmalıdır. 4.1.16. Mop temiz alanda S şeklinde, kirli alanda ise düz hat üzerinde hareket ettirilerek temizlik yapılmalıdır. Mop ile temizlik yapılarak ilerlenirken temizlenmemiş alan bırakılmamalıdır. 4.1.17. Kirli mop ile temizlik yapılmamalı, kirlenen moplar her günün sonunda sıcak su ve deterjanla yıkanıp azami 20 dak. süre ile 100/1 oranında çamaşır suyunda bekletilip, durulandıktan sonra çamaşır makinesinde yıkanıp kurutulup kullanılmalıdır. 4.1.18. Paspaslama için kullanılacak su ılık olmalıdır. 4.1.19. Temiz su için mavi kova, kirli su için kırmızı kova kullanılmalıdır. Mavi kovaya uygun Konsantrasyonda, kırmızı kovaya ise bunun yarısı kadar sıvı deterjan konulmalıdır. 4.1.20. Kirli paspasla temizlik yapılmamalı, kirlenen paspas önce kırmızı kovada kirinden arındırılmalı, sonra mavi kovada yıkanmalı, sıkma presi kırmızı kova üzerine çevrilerek sıkma işlemi yapılmalıdır. Günün sonunda da sıcak su ve deterjanla çamaşır makinasında yıkanıp kurutulduktan sonra tekrar kullanıma sokulmalıdır. 4.1.21. Islak paspasla silinen alanlar kuru mop ile hemen kurulanmalı, paspaslama işlemi sırasında kirlenme, kayma ve düşmeleri önlemek için uyarı levhaları konulmalıdır. 4.1.22. Temizlik maddeleri ve dezenfektanlar birbirleriyle karıştırılmamalıdır. 4.1.23. Temizlik /dezenfektan çözeltileri aşırı kirlendiğinde, 2 3 hasta odasında kullanımdan sonra, izolasyon odasında kullanımdan sonra, koruyucu izolasyon odasında kullanımdan önce değiştirilmelidir. 4.1.24. Gerekli görülen durumlarda periyot beklenmeden temizlik yapılır. 4.1.25. Tekerlekli sandalyeler, sedyeler, temizlik arabaları günde bir kere ve gereğinde normal temizlenir. Haftada bir rutin olarak dezenfekte edilir. 4.1.26. Kapı önünde kullanılan plastik ve kıl paspaslar ise haftada bir ve gereğinde yıkanır. 4.2.Hasta Odalarının Temizliği: 4.2.1. Steril olmayan eldiven kullanılarak çöpler günde en az iki kere " Atık takip formu ve"çöp Toplama Talimatına " göre toplanır. 4.2.2.Çöp kovaları görünür kir varlığında hemen, periyodik olarak da haftada bir kere yıkanıp durulanır. 4.2.3.Atık kovaları riskli infeksiyöz materyalle kontamine olduysa 1/100 çamaşır suyu ile dezenfekte edilir. 4.2.4.Lavabolar günlük temizlenir. 4.2.5.Pencere kenarı, ve kapı kolu günlük temizlenir.
3/11 4.2.6. Hasta yatağı, etajer, sandalye, yemek masası gibi düz yüzeyler deterjanlı su ile günlük temizlenir. 4.2.7. Duvarlar, kapı ve kapı çevresi gerektiğinde ıslak temizlik veya leke temizliği yapılır. 4.2.8. Oda zeminindeki kaba kirler çekçek ile temizlenir. 4.2.9. Kan ve diğer potansiyel riskli materyal ile bulaş durumunda kirli alan dezenfektanla ıslatılır. kağıt havlu ile temizlenir ve sonra dezenfektanlı ıslak paspas yapılır. 4.2.10. Kan ve diğer riskli materyalle temasta temizlikten sonra paspas başlığı değiştirilir. 4.2.11. Bütün işlemler toz kaldırmadan yapılır. 4.3.Personel odalarının temizliği: 4.3.1.Steril olmayan eldiven ile çöpler Atık takip formu ve"çöp Toplama Talimatına " göre toplanır. 4.3.2.Temiz alandan kirli alana doğru her yer su ve deterjanla silinir. 4.3.3.Cam, kapı, kapı tokmağı periyodik olarak haftada bir silinir. 4.4.Zemin ve koridor temizliği: 4.4.1.Deterjanlı su ile kirlendiğinde ve günlük olarak s şeklinde paspaslanır, kurulanır. 4.5.Banyo ve duş temizliği: 4.5.1.Banyo ve duş kaba kirinden arındırılır. 4.5.2.Lavabo ve kenarları su ve deterjanla temizlenir. 4.5.3.Bez yıkandıktan sonra lavabo arkasındaki fayanslar silinir. 4.5.4.Duş ve küvet temizlenirken önce fayanslar silinir, arkasından musluk ve duş teknesi silinir. 4.5.5. En son zemin silinir. 4.6.Tuvalet Temizliği: 4.6.1. Sifon çekilir. 4.6.2. Klozetin içi toz deterjanla fırçalanır. 4.6.3. Klozet çevresi ayrı bir bezle silinir, durulanır. 4.6.4. Tuvalet zemini en son temizlenir, temizlik malzemeleri başka yerde kullanılmaz. *Yüksek riskli,riskli, Orta riskli ve Düşük riskli bölümlerdeki tuvaletlerin temizliği; dezenfektanlı solüsyon ile yapılır. 4.7.Kan Ve Vücut Sıvıları Döküldüğünde Yapılacak Temizlik: 4.7.1. Koruyucu giysi ve eldiven giyilir. 4.7.2. Kan ve vücut sıvıları döküldüğünde beklemeden hemen kağıt havlu ile kaba kiri alınır, atıklar kırmızı poşete atılır. 4.7.3. 1/10 çamaşır suyu solüsyonu kan ve vücut sıvılarının döküldüğü yere sıkılarak 15.dk. bekletilir. Sonra 1/100 çamaşır suyu ile temizlenir. ( 1/10 çamaşır suyu solüsyonu hazırlanması: 1 ölçek çamaşır suyu 9 ölçek su) (1/100 çamaşır suyu solüsyonu hazırlanması: 1 ölçek çamaşır suyu 99 ölçek su. Pratik yolu: 20 litre su doldurulup içinden bir su bardağı (200 ml.) su boşaltılacak, yerine 1 su bardağı (200 ml.) çamaşır suyu konulacak) 4.7.4. İşlem sonrası paspas dezenfekte edilir, eller yıkanır.
4/11 4.8.Muayene ve Müdahale Odalarının Temizliği: 4.8.1.Odadaki çöpler uygun şekilde toplanır 4.8.2.Çöp kovaları görünür kir varlığında hemen, periyodik olarak da haftada bir kere yıkanıp durulanır.uygun renkte poşet geçirilir. 4.8.3.Temizlikte su ve deterjan kullanılır, ancak ortamda kan yada vucut çıktısı bulunduğunda uygun konsantrasyonda dezenfektan kullanılır. 4.8.4.Lavabolar günlük olarak klorlu temizlik maddesiyle temizlenir. 4.8.5.Muayene masası deterjanlı su ile temizlenir ve kurulanır. 4.8.6.Telefon ahizeleri hergün deterjanlı su ile temizlenir ve kurulanır 4.8.7.Muayene masası çarşafı her hastadan sonra değiştirilir, (Koruyucu sedye rulosu kullanılır. 4.8.8.Doktor ve sekreter masası deterjanlı su ile, temizlenir ve kurulanır 4.8.9.Pencere kenarlarının tozu günlük olarak alınır, 4.8.10.Pencere camları her kirlendiğinde temizlenir,ayrıca haftada bir temizlenir. 4.8.11.Her gün kapı tokmağı silinir,haftada bir kapılar silinir. 4.8.12.Zemin mop ile temizlenri ve daha sonra paspaslanır. Kullanılan moplar gün sonunda çamaşır makinesinde yıkanır, 4.8.13.Pencere perdeleri gözle görülür bir kirlenme olduğunda veya yılda bir yıkanır. 4.8.14.Odalardaki tıbbi cihazlar her gün deterjanlı su ile temizlenir ve kurulanır. Ancak ortamda kan yada vucut çıktısı bulunduğunda uygun konsantrasyonda dezenfektan kullanılır. 4.9.Sterilizasyon Ünitesi ve TPN Ünitesi Temizliği 4.9.1.Kirli alan kuru mopla toz kaldırmadan alınır.%1'lik çamaşır suyu (99ölçek su+1ölçek çamaşır suyu) ile paspaslanır. 4.9.2.Steril alanın yerleri kuru mopla toz kaldırmadan alınır. %1'lik çamaşır suyu (99ölçek su+1ölçek çamaşır suyu)ile paspaslanır. 4.9.3. Temiz alanın yerleri kuru mopla toz kaldırmadan alınır. %1'lik çamaşır suyu (99ölçek su+1ölçek çamaşır suyu) ile paspaslanır. 4.9.4.Dinlenme odası kuru mopla toz kaldırmadan alınır.%1'lik çamaşır suyu (99ölçek su+1ölçek çamaşır suyu) ile paspaslanır. 4.9.5. Lavabolar ve tuvaletler her gün ovucu iletemizlenip durulanıp ve %1 lik çamaşır suyu ile silinir. 4.9.6.Steril alan ile diğer alanlar için ayrı paspas kullanılır. 4.9.7.Temizlik kovaları her alan için ayrı ayrı%10 luk çamaşır suyu ile yıkanır. 4.9.8.Kirli alanda kan döküldüğü ve sıçradığı zaman kağıt havlu ile kiri alındıktan sonra atıklar kırmızı poşete atılır. 4.9.9. Kanın temas ettiği yüzeylerin temizliğinde %10'luk (9 ölçek su+ 1 ölçek çamaşır suyu)çamaşır suyu kullanılır. 4.9.10.Cihaz yüzeyleri ve çalışma masaları uygun dezenfektanla silinir. 4.9.11.Atık kovaları gün bitiminde %10luk çamaşır suyu ile temizlenir. 4.9.12.Temizlik yapılırken koruyucu giysi ve eldiven giyilir. 4.9.13.TPN kabin içi duvarları her gün dezenfektan ile silinir.
5/11 4.10.Radyoloji ve Eczane Birimi temizliği : 4.10.1.Temizlik temizden kirliye doğru yapılır. 4.10.2.Kuru süpürme ve silkeleme yapılmamalıdır 4.10.3.Temizlik malzemeleri,çekim odaları,depolar, dinlenme odaları, tuvaletler vs yerler için farklı olmalıdır. 4.10.4. Zemin temizliği detejanlı su ile yapılır.tüy bırakmayan temizlik bezi tercih edilir. Yer temizliğinde çift kovalı-presli paspas arabası kullanılır.iki bölmeli olan silme kovasının bir tarafına duru su,diğer tarafına yüzey temizleyici su konur.paspas önce duru suda yıkanır, sıkılır, ardından yüzey temizleyici suda yıkanıp,sıkılır.yer temizliğine devam edilir.temizlik/dezenfektan çözeltileri kirlendiğinde sık sık değiştirilir. 4.10.5.Görüntüleme cihazlarının, ilaç raflarının,çekim maslarının ve diğer ekipmanların yüzeyleri günlük olarak deterjanla temizlenir. Ancak ortamda kan yada vücut çıktısı bulunduğunda uygun konsantrasyonda dezenfektan kullanılır. 4.10.6. Lavabolar ve tuvaletler her gün klorlu bir toz ovucu ile temizlenir. Yerler %1 lik çamaşır suyu ile silinir. 4.10.7.Çöp kovaları görünür kir varlığında hemen, periyodik olarak da haftada bir kere yıkanıp durulanır. Uygun renkte poşet geçirilir. 4.10.8.Pencere camları her kirlendiğinde temizlenir,ayrıca haftada bir temizlenir. 4.10.9.Her gün kapı tokmağı silinir,haftada bir kapılar silinir. 4.10.10.Telefon ahizeleri ve masalar her gün deterjanlı su ile temizlenir ve kurulanır. 4.10.11.Muayene masası çarşafı her hastadan sonra değiştirilir, (Koruyucu sedye rulosu kullanılır) 4.11.Riskli birimlerde temizlik ; 4.11.1.Riskli Birimlerde ıslak temizlik yöntemleri kullanılır, temizlik toz kaldırılmadan yapılır. 4.11.2.Temizlik temiz bölgeden (mikroorganizma yoğunluğu en düşük olan bölge) kirli bölgeye (mikroorganizma yoğunluğu yüksek olan bölge) doğru yapılır. 4.11.3.Temizlik bezleri her kullanımdan sonra mutlaka çamaşır makinesinde 80 C de 2 saat yıkanır ve kurutulur. Temizlik bezlerinin uygun şekilde temizlenebilmesi için her yatak için 3-4 takım yedek bulundurulur. 4.11.4.Riskli Birimlerde enfeksiyon riski yüksek olduğu için yer yüzey dezenfeksiyonunda 1:100 oranında çamaşır suyu uygundur. Ancak yere dökülen etrafa sıçrayan kan ve/veya kanlı materyal varsa 1:10 oranında sulandırılır. 4.11.5Çöp kovaları yıkanıp kurulanır ve uygun renkte poşet geçirilir. 4.11.6.Lavabolar günlük olarak klorlu bir bileşikle temizlenir. 4.11.6.Hasta yatağı,panelleri ve çevresinde bulunan malzemeler günlük temizlenir. Asla ıslak bırakılmaz, mutlaka kurulanır. 4.11.7.Gün içinde hasta değişimlerinde mutlaka hasta yatağı tekrar temizlenir. 4.11.8.Riskli Birimlerde her hasta yatağı için ayrı su hazırlanmalıdır. Su temizliğe başlamadan hemen önce hazırlanmalı ve temizlik bittiğinde kovalar hemen boşaltılmalı, dezenfektan solüsyonla yıkanmalı ve kuru olarak saklanmalıdır.
6/11 4.11.9.Paspas arabalarında su asla bekletilmemeli, temizliğe başlamadan hemen önce su hazırlanmalı ve temizlik bittiğinde kovalar hemen boşaltılmalıdır. Gün sonunda kovalar dezenfektan solüsyonla yıkanmalı ve kuru olarak saklanmalıdır. 4.11.10.Paspas arabalarında mavi kovaya dezenfektanlı solüsyon, kırmızı kovaya mavi kovanın ¼ olacak kadar durulama suyu konmalıdır. Temiz paspas mavi kovaya batırıldıktan sonra kırmızı kovaya sıkılmalı, paspas ile 10-15 m² alan (kirliliğe göre ) silindikten sonra, paspas kırmızı kovada durulanıp iyice sıkılır. Mavi kovada dezenfektana batırılıp fazla suyu biraz süzüldükten sonra kırmızı kovaya sıkılmalı ve işlem bu şekilde devam etmelidir. 4.11.11.Paspaslama işlemi S çizecek şekilde yapılmalı,paspaslar günün sonunda mutlaka yıkanmalı ve kuru şekilde saklanmalı, ayrıca geniş kan veya sekresyon temizliği yapıldıktan sonra da yıkanmalı ve kurutulmalı, paspaslar kullanıldıktan sonra sıcak su veya %1 çamaşır suyu veya 1000 ppm klor (>30 dakika) dezenfekte edilir. Kullanılan moplar gün sonunda çamaşır makinesinde yıkanır. 4.11.12.Pencere kenarlarının tozu günlük olarak alınır,,pencere camları haftada bir temizlenir., 4.11.13.Her gün kapı kolu silinir,kapılar haftada bir silinir. 4.11.14.Telefon ahizeleri ve bilgisayar klavyelerinde gözle görülür kir ve sekresyon varlığında deterjanlı su ile temizlenip kurulanır., 4.11.15.Yatak perdelerinde gözle görülür bir kirlenme olduğunda veya her 3 ayda bir yıkanmalıdır. 4.11.16.Riskli Birimlerin duvarları silinebiliyorsa 6 ayda bir temizlenmelidir. Kontaminasyon olmadığı sürece dezenfeksiyon gerekmez. Temizlik sonrası duvarlar ıslak bırakılmaz. 4.12.Temizlik malzemeleri Lavabo Fırçası: Temizlik malzemelerinin lavabo yüzeylerine uygulanmasında kullanılır. Umuma açık lavabolarda periyodik değiştirilmesi tavsiye edilir. T Paspas Takma Aparatı: Orlon ya da nemli mopların zeminlere uygulanmasında kullanılan aparattır Tuvalet Fırçası (Klozet İçin): Tuvalet ve klozetlerin iç temizliğinde kullanılır ve aynı bölgede bırakılır. Umuma açık wclerde periyodik değiştirilmesi tavsiye edilir. Saplı Faraş Süpürge: Zeminlerdeki küçük çöplerin pratik toplanmasında kullanılır. Temizlik Eldiveni (Sarı-Mavi-Kırmızı): Temizlik işlerinde ellerin korunmasında ve kimyasalların ellerle temasını engellemekte kullanılır. Renk kodlamasına göre sadece belirlenen bölgelerde kullanılır. Kullanılan eldiven ters çevrilerek içindeki nemin kuruması sağlanır. Cam Sileceği: Cam yüzeylerin pratik ve hızlı temizliğinde kullanılır. Toz Bezi (Beyaz-Sarı): Nemli olarak masa, sandalye, kapı, pencere, çerçeve vs. temizliğinde kullanılır. Renk kodlamasına göre sadece belirlenen renk o bölgede kullanılır. T Paspas Mavi Mop Orlon: Yaya trafiğinin yoğun olduğu bölgede ıslak paspasa gerek olmadan tozların toplanmasında kullanılır. T Paspas Beyaz Mop Pamuklu: Islak paspas sonrası zeminde kalan fazla suyun alınmasında ve nemli olarak zeminlerdeki toz ve kirlerin temizliğinde kullanılır. Halı Yıkama Şampuanı: Belirtilen oranda hazırlanan solüsyon halı yıkama makinalarında halı ve koltuklara uygulanır. Temizlik yapılan yüzeyler kurumadan üzerlerinde gezinilmemelidir. Cam Temizleme Maddesi: Cam ve parlak yüzeylerin temizliğinde kullanılır. Spreyleme yoluyla yüzeylere uygulanır ve hav bırakmayan temiz bez ile kurulanır.
7/11 Genel Amaçlı Yüzey Temizleyici: Zemin, kapı, pencere ve dolapların temizliğinde kullanılır. Ürün üzerinde tavsiye edilen oranlarda hazırlanan solüsyon yüzeylere bez mop sünger vs. ile uygulanır. Çöp Torbası Kırmızı: Çöp torbası üzerinde Dikkat Hastane Atığı yazmalı ve tehlikeli atık işareti bulunmalıdır. Tehlikeli hastane atıklarının toplanmasında kullanılır. Toplanan poşetler taşınırken vücuttan uzak tutulmalı ve kesinlikle tekrar kullanılmamalıdır. Krem Banyo ve Lavabo Temizleyici: Banyo ve Lavaboların temizliğinde kullanılır. Yüzeylere uygulanan ürün bez sünger fırça ile tatbik edilir. Uygulama sonrası durulanır. Çizilmelere dayanıklı yüzeylerde kullanılabilir. Çamaşır Suyu: Banyo lavabo, tuvalet ve zeminlerin temizlik ve hijyen sağlamak amacıyla kullanılır. Ürün üzerinde belirtilen oranlarda hazırlanan solüsyon yüzeylere fırça bez sünger yardımıyla uygulanır.3-5 dak. beklendikten sonra bol suyla durulanır. İyi havalandırılan yerlerde kullanılmalıdır. Asit içeren (Kireç, sökücü, tuz ruhu) ürünlerle karşılaştırılması zehirli gaz oluşumuna sebep olur. Cila Makinesi Pedi Beyaz: Polimer bazlı zemin cilalarının parlatılmasında kullanılır. Z Katlı Dispencer Havlu: Toplu kullanım alanlarında ellerin kurulanmasında kullanılır. Tek kullanımlık olduğu için hijyeniktir. Tuvalet Kağıdı: Temizlenecek bölgenin el ile temasını engellemek için kullanılan tek kullanımlık kağıt temizlik ürünüdür. Sıvı El Sabunu: Toplu kullanım alanlarında el temizliğinde kullanılır. Sıvı sabun aparatıyla kullanıldığı için kişiler sadece kendi kullanacağı ürünle temas eder ve bu sayede hijyen sağlanır. Eller ıslatıldıktan sonra yeterli miktarda alınan ürün köpürtülerek eller temizlenir ve bol su ile durulanır. WC Temizleyici: Sadece aside dayanıklı yüzeylerde kullanılır. Belirtilen oranda hazırlanan ürün yüzeylere fırça ile uygulanır bir süre beklendikten sonra bol su ile durulanır. İyi havalandırılan ortamlarda kullanılmalıdır. Klor (çamaşır suyu) içeren ürünlerle karıştırılması zehirli gaz oluşumuna sebep olur mutlaka eldiven kullanılmalıdır. Cilt ile temasından kaçınılmalıdır. Çekpas: Yapılan temizlik ve durulamadan sonra kalan suyun giderlere doğru yönlendirilmesinde kullanılır. WC Koku Giderici Askılı: Banyo ve WClerde kötü kokuların engellenmesinde kullanılır. Ürün ambalajında 2cm*2cm kesilerek tavana yakın asılmalıdır. Elle temasından kaçınılmalıdır. Polimer (Süt) Cila: Zeminlerin parlatılmasında kullanılır. İyi temizlenmiş zeminlere yeterli miktarda sürülerek kuruması beklenir ve ped ile parlatılır. Paspas Püskülü( Islak Mop): Yüzeylerin paspaslanmasında kullanılır. Zeminlere sekiz çizilerek uygulanır. Çift Kovalı Paspas Arabası: Çift kovası sayesinde temiz ve kirli suyu biriktirir. Mavi kovasında hazırlanan temiz deterjanlı su paspas yardımıyla zeminlere uygulanır. Kirlenen paspas kirli (kırmızı) su bölümünde yıkanıp sıkılır. Kireç Çözücü: Banyo lavabo ve WClerde biriken kireç kalıntılarını temizlemede kullanılır. Yeterli miktarda kullanılan ürün sünger fırça ile yüzeylere uygulanır ve bol su ile durulanır. İyi havalandırılan yerlerde kullanılmalıdır. Klor (çamaşır suyu) içeren ürünlerle karıştırılması zehirli gaz oluşumuna sebep olur. Mutlaka eldiven kullanılmalıdır. Cilt ile temasından kaçınılmalıdır.
8/11 4.13.1 Temizlik kovası ve temizlik bezi renkleri KIRMIZI KOVA/BEYAZ BEZ Tüm hasta odaları Laboratuar işlem alanları Radyoloji hasta alanları Ameliyathane hasta alanları Yoğun bakımlar hasta alanları Anne odaları Asansörler Çamaşırhane Morg SARI KOVA/SARI BEZ Personel odaları Okul Konferans salonu İdari bürolar Laboratuar personel odası Radyoloji personel odası Eczane Teknik birimler 4.13.2.Temizlik solüsyonlarının hazırlanması: TOZ ALMA SOLÜSYONU Çok yüksek riskli alanlar Yüksek riskli alanlar Orta riskli alanlar ve düşük riskli alanlar Hızlı yüzey dezenfektanı ile (firmanın kullanma talimatına uygun) temizlik ya da 1/100 çamaşır suyu ile temizlik SOLÜSYONA DETERJAN KESİNLİKLE KARIŞTIRIL MAYACAK Temizlik deterjanı (firmanın kullanma talimatına uygun temizlik) SOLÜSYONA DEZENFEKTAN YA DA ÇAMAŞIR SUYU KESİNLİKLE KARIŞTIRIL MAYACAK. YER SİLME SOLÜSYONU 1/100 Çamaşır suyu ile paspaslanacak, paspas kovasının mavi bölümüne 20 litre su doldurulup içinden bir su bardağı (200 ml.) su boşaltılacak, yerine 1 su bardağı (200 ml.) çamaşır suyu konulacak, kırmızı bölüme 10 litre su doldurulup içinden yarım su bardağı (100 ml.) su boşaltılacak, yerine yarım su bardağı (100 ml.) çamaşır suyu konulacak. Kirlenen paspas kırmızı kovada yıkanıp sıkıldıktan sonra mavi kovada tekrar yıkanıp sıkılarak temizlik yapılacak. SOLÜSYONA DETERJAN KESİNLİKLE KARIŞTIRIL MAYACAK. Yer yüzey deterjanı (firmanın kullanma talimatına uygun temizlik) SOLÜSYONA DEZENFEKTAN YA DA ÇAMAŞIR SUYU KESİNLİKLE KARIŞTIRIL MAYACAK. Eğer gözle görülür lekelenme mevcut ise günde bir kez 1/100 lük çamaşır suyu ile silinebilir. Ancak bu işlemde kesinlikle deterjan kullanılmaz. 1/100 çamaşı suyu solüsyon hazırlanması: 1/100 Çamaşır suyu ile paspaslanacak, paspas kovasının mavi bölümüne 20 litre su doldurulup içinden bir su bardağı (200 ml.) su boşaltılacak, yerine 1 su bardağı (200 ml.) çamaşır suyu konulacak, kırmızı bölüme 10 litre su doldurulup içinden yarım su bardağı (100 ml.) su boşaltılacak, yerine yarım su bardağı (100 ml.) çamaşır suyu konulacak. Kirlenen paspas kırmızı kovada yıkanıp sıkıldıktan sonra mavi kovada tekrar yıkanıp sıkılarak temizlik yapılacak.
9/11 4.14.Ameliyathanelerin Temizliğinde Temel İlkeler: 4.14.1. Ameliyathane temizliğinde görevli personele (temizlik şirketi elemanları) ameliyathane temizliği konusunda eğitim verilir. 4.14.2. Özel ameliyathane gereçlerinin (mikroskop...) temizliğinde, aleti kullanan ekipler görev alır. 4.14.3. Ameliyathane temizliğinde ameliyat odasındaki görevli (sirküle) hemşire işlemlerin, ameliyat arası temizliğin yapılmasını sağlar ve denetler. 4.14.4. Ameliyathanelerde kullanılacak temizlik kovaları ve paspaslar servislerde kullanılanlardan farklı renkte, mümkünse her ameliyat odası için ayrı renk kova ve paspas sağlanır. 4.14.5. Ameliyathanede kullanılacak temizlik ekipmanı ve malzemelerin depolandığı, temiz ve kirliler için ayrı yeri olan, ameliyathane girişindeki alan bu amaçla kullanılmalı ve bu alanda paspas ve kovalar temiz ve kuru olarak saklanır. 4.14.6. Temizlik solüsyonları her oda için ayrı hazırlanır, dezenfektan solüsyonlar ve yıkama suları sık sık değiştirilir. 4.14.7. Toz kalkmayacak şekilde ve her zaman en temiz alandan temiz alana doğru yapılır. 4.14.8. Zeminde kesinlikle fırça veya süpürge kullanılmaz. 4.14.9. Gün içinde en az iki kez ve kirlendikçe koridor temizliği tekrarlanır. 4.14.10. Temizliğe başlamadan önce paspas ve temizlik bezlerinin kuru olmasına dikkat edilir.( ıslak ve nemli temizlik bezi kullanılmaz.) 4.14.11. Temizlik solüsyonlarını her oda için ayrı ve işlemden hemen önce hazırlanır. 4.14.12. Tüm temizliklerde ilk önce eldiven giyilir. 4.14.13.Tüm işlemlerin sonunda kovalardaki suyu boşaltarak, bezler ve paspas temizlenir. 4.14.14. Eldivenler kırmızı atık kovasına atılır. 4.14.15. İşlem sonrasında eller mutlaka yıkanır. 4.15.Günün İlk Ameliyatından Önce: 4.15.1.Tüm aletlerin, eşyaların ve ameliyathane lambalarının tozu alınır. 4.15.2.Toz alma işleminde hav bırakmayan nemli bez kullanılır. 4.15.3 Yerler deterjanlı su ile silinirsonra 1/100 lük çamaşır suyu ile dezenfekte edilir. 4.16.Ameliyatlar Arasında/ Her Ameliyatın Sonunda: 4.16.1.Görevli temizlik personeli uygun kıyafet giymiş olarak ( maske, eldiven, önlük, bone) ameliyathaneye girerek işleme başlar. 4.16.2.Her ameliyattan sonra çıkılan tüm çöpleri ve tek kullanımlık örtüleri kırmızı atık torbasına koyarak uzaklaştırılır. 4.16.3. Kompresler ve diğer atılacak malzemeler dikkatle elden geçirilerek çöp kovasına atılır. Bu süreçte kullanılan ameliyat aletlerinin kompres içinde kalmamasına özellikle özen gösterilmesi gerekir. 4.16.4.Kesici/delici atıklar mutlaka özel plastik toplama kapları içine atılır. Örtüler, kompresler arasında delici/kesici alet kalmaması görevli hemşire ve toplayan temizlik elemanının sorumluluğundadır. Ameliyat öncesi ve sonunda yapılan sayım sonucu eksik alet çıkması durumunda kirli kompreslerin aralarında cerrahi aletler kalması ihtimali ile kontrol yapılır. 4.16.5.Çöpler ve örtüler toplanınca kapların ağzı kapatılarak odadan dışarıya alınır. Yeni ameliyat için yeni bir çöp poşeti takılır.
10/11 4.16.6.Ameliyat masası ve yakın çevresi 1/100 çamaşır suyuyla (görünür kirlenme saptanıyorsa 1/10 çamaşır suyu kullanılır) silinir. 4.16.7.Önce tüm malzemelerin yüzeyi (ventilasyon cihazı, lambalar, koter, aspiratör vb.) sonra zemin içi; oda için ayrılmış temizlik malzemeleri kullanılarak 1/100 çamaşır suyuyla silinir. Her ameliyattan sonra kovadaki suyu boşaltıp, bezi ve paspası yıkanır. Bu silinme aşamasının gerekliliği ve nerelerin silinmesi gerektiği hemşirenin sorumluluğundadır. 4.16.8.Çamaşır suyu kullanılamayacak küçük yüzeyler için %70 alkol kullanılır. 4.16.9.Ameliyathanede hasta çıkartıları ile kirlenmiş alanlar temizlenir ve 1/10 çamaşır suyu ile dezenfekte edilir. 4.16.10.Çöpler ve kirli örtüler ayrı ayrı ilgili bölümlere temiz alana hiç uğramadan ulaştırılır. 4.16.11.Tıbbi atıklar belirlenmiş Atık takip formu ve"çöp Toplama Talimatına uygun şekilde ortamdan uzaklaştırılır doluluk oranı en fazla ¾ oranında, ağzı bağlandıktan sonra ünite adı yazılarak ana çöp bidonuna taşınır. 4.16.12. Ameliyat aralarında odada bulunan (anestezi makinesi, monitör, hasta masası vb. ) gözle görülür kirlenme yoksa hızlı yüzey dezenfektanı kullanılır. 4.16.13.Kan ve vücut sıvıları ile kirlenmiş yüzeyler organik materyalden arındırılıp dezenfekte edilir. 4.16.14.Temizlik ve dezenfeksiyon için kullanılan solüsyonlar her ameliyattan sonra değiştirilir. 4.16.15. Her bölümün ameliyatları farklı saatlerde bittiği için her ameliyat odası için aynı şekilde temizlik yapılır. 4.16.16.Yerde kalan diğer atıklar çek çek ve faraş ile uzaklaştırılır,fırça ve süpürge kullanılmaz. 4.17.Gün Sonunda: 4.17.1.Odadaki tüm taşınabilir aletler oda dışına çıkarılır. 4.17.2.Lambalar, dolaplar,... 1/100 çamaşır suyu ile silinir.çamaşır suyu ile silinemeyecek yüzeyler %70 alkol ya da %l-3 hidrojen peroksit ile silinir ve aşağıdaki işlem basmakları uygulanır: 4.17.2.1.Deterjanlı suyla silinir. 4.17.2.2.Kovadaki suyu boşaltılıp,bezi yıkanır. 4.17.2.3.Dezenfektan madde ile temizlenir. 4.17.2.4Malzemeleri odaya yerleştirilir. 4.17.2.5.Aspiratörlerin temizliği yapılır. 4.17.3.Yerler ıslak vakum uygulanarak veya ıslak paspas ile deterjanla temizlenir ve sonrasında 1/100 çamaşır suyu ile dezenfekte edilir. Dışarıya çıkarılan malzemelerin tekerlekleri ve yüzeyleri 1/100 çamaşır suyu ile silinerek içeriye alınır. 4.17.4.Havalandırma filtrelerinin dış yüzeyleri gün sonunda 1/100 çamaşır suyu ile silinir. 4.17.5. Cerrahi el yıkama lavaboları yıkanır, yüzeyleri çamaşır suyu ile dezenfekte edilir, kurutulur. 4.17.6. Hasta nakil sedyeleri gün sonunda 1/100 çamaşır suyu ile silinir. Eğer her hasta için tek kullanımlık özel örtü kullanılabiliyorsa tercih edilir, aksi durumda her hastadan sonra çamaşır suyu ile silme işlemi tekrarlanır. 4.18.Periyodik Temizlik: 4.18.1. Ameliyathane faaliyet yoğunluğuna ve kontaminasyon durumuna göre haftada ya da 15 günde bir kapsamlı şekilde temizlenir. 4.18.2. Tüm taşınabilir aletler dışarı çıkarılır, temizlik sonunda yüzey ve tekerlekleri dezenfekte edilerek içeri alınır.
11/11 4.18.3. Zemin su ve deterjanla yıkanır (yıkama arabaları kullanılabilir), temizlik sonrasında 1/100 çamaşır suyu ile silinerek dezenfekte edilir. 4.18.4. Duvarları temiz bezle silinir ve kurulanır. 4.18.5. Kapı kollan, kapılar, cam aralan, dolaplar, raflar, prizler... gibi tüm yüzeyler temizlenip kurulanır. 4.18.6. Ameliyat masasının tüm yüzeyleri, aspiratör, askılar, oksijen tanklarının hortumları, yıkanır. 1/100 çamaşır suyu ile dezenfekte edilir, kurulanır. 4.19.Banyo Duş ve Tuvalet Temizliği: 4.19.1. Ameliyathane içinde yer alan banyo, duş ve tuvaletlerin temizliğinde ilgili talimata ek olarak,yer ve yüzey dezenfeksiyonu yapılır. 4.20.Kayıt formları: 4.20.1.Hastane temizliğinde genel olarak temizlik takip formları ve tuvalet temizlik takip formları doldurulur.bu formları temizliği yapan kişi ve kontrol eden birim sorumluları ve nöbetçileri imzalar. 4.20.2.Her birimin kendine ait temizlik planı ve takip formu ile birim temizlikleri takip edilir. 4.20.2.Atık takip formları ile birimlerden çıkan atıklar kayıt altına alınır. 4.21 Laboratuvarların temizliği Laboratuvar temizlik dezenfeksiyon ve sterilizasyon talimatına göre yapılır. 4.22.Hastane temizliği konusunda temizlik elemanlarına ve birim sorumlularına 6 aylık periyodlarla Enfeksiyon Hemşiresi tarafından eğitim verilir. 5-SORUMLULUK: Bu talimatın uygulanmasından birimlerde çalışan tüm personel, hemşire,doktor.anestezi teknisyenleri,radyoloji teknisyenleri,memurlar ve enfeksiyon kontrol komitesi sorumludur. 6- EKLER: HAZIRLAYAN: ENFEKSİYON KONTROL HEKİMİ KONTROL EDEN: KALİTE YÖNETİM DİREKTÖRÜ ONAYLAYAN: BAŞHEKİM