HASTANE TEMİZLİĞİ FATMA ARSLAN Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi
Amaç: Hastane ortamından kaynaklanabilecek enfeksiyonları önlemek, hasta, hasta yakını ve hastane çalışanları için sağlıklı bir ortam oluşturmak amacıyla uyulması gereken temizlik kurallarını belirlemek ve uygulanmasını sağlamak
Hastanede tüm alanlar 3 bölge olarak ele alınır. NEDEN?
HASTANE TEMİZLİĞİ YÜKSEK RİSKLİ ALANLAR KRİTİK ALAN ORTA RİSKLİ ALANLAR YARI KRİTİK ALAN DÜŞÜK RİSKLİ ALANLAR KRİTİK OLMAYAN ALAN
YÜKSEK RİSKLİ ALANLAR AMELİYATHANELER STERİLİZASYON ÜNİTESİ (steril destek alanları) YOĞUN BAKIMLAR DİYALİZ ÜNİTESİ ANJİO ÜNİTESİ İZOLASYON ODALARI YANIK ÜNİTESİ (Yanık tedavisi gören hasta odası) TIBBİ ATIK DEPOSU KİMYASAL ATIK DEPOSU
ORTA RİSKLİ ALANLAR ACİL SERVİS KLİNİKLER POLİKLİNİKLER (Çevre Polklinikler Dahil muayene odaları, uygulama odaları, ) LABORATUVARLAR (kan alma, kan merkezi, tüm laboratuarlar) ENDOSKOPİ ÜNİTESİ RADYOLOJİ ÜNİTESİ ECZANE MORG ÇAMAŞIRHANE
DÜŞÜK RİSKLİ ALANLAR İDARİ BİRİMLER YEMEKHANE MUTFAK TOPLANTI SALONU STERİL OLMAYAN DESTEK ALANLAR (depolar, personel odaları, asansörler, evsel atık deposu) ARŞİV TEKNİK BÖLÜMLER ÇEVRE ALANLAR
KULLANILACAK MALZEMELER Bölüm Kova Rengi Bez Rengi Tuvalet hariç bütün ıslak alanlar (duş, küvet vs) Bütün kuru alanlar (kapı, pencere, mobilya, ayna, vb.) Tuvaletler ve laboratuvar alanları Sarı Mavi Kırmızı Sarı Mavi Kırmızı
Hastane Temizliğinde Eldiven Kullanımı Alan Eldiven Türü Renk Temizlik Plastik Kırmızı Evsel Nitelikli Atık Toplama Tıbbi Atık Toplama Plastik Kumaş üzerine kauçuk kaplı Sarı veya mavi Turuncu
YÜKSEK RİSKLİ ALANLARIN TEMİZLİK VE DEZENFEKSİYON Zemin: Deterjanlı su ile, paspaslanır, kurulanır. Makine ile yıkama ve cilalama yapılır 5 litre suya 1 klor tablet eritilerek yada 1/100 çamaşır suyu (5 litre suya 100cc bir çay bardağıçamaşır suyu) konularak hazırlanmış dezenfektanla silinir. Her vardiyada 1 kez Gerekli durumlarda Yüzey kirlendikçe
YÜKSEK RİSKLİ ALANLARIN TEMİZLİK VE DEZENFEKSİYON Hasta yatakları Dezenfektan ile silinir. Günde 1 kez Gerektikçe Hasta O2 ve floumetri ve destekleri O2 floumetrisinde su azaldığında üzerine distile su eklemesi yapılmadan floumetre çıkarılıp temizlenir. Yüksek düzey dezenfektanda 20 dakika bekletilerek steril distile su ile durulanmalı ve kurutularak kullanılmalıdır. Oksijen başlıkları hızlı yüzey dezenfektanları sıkılıp 1-5 dakika beklenir. Dezenfekte edildikten sonra distile su eklenir. Her hasta değişiminde Gerekli durumlarda
YÜKSEK RİSKLİ ALANLARIN TEMİZLİK VE DEZENFEKSİYON Mobilya yüzey temizliği 5 litre suda 1 klor tablet eritilerek yada 1/100 çamaşır suyu ile hazırlanan dezenfektanlı su ile silinir Günde 2 kez Tıbbi cihazlar 5 litre suda 1 klor tablet eritilerek yada 1/100 çamaşır suyu ile hazırlanan dezenfektanlı su ile silinir, kurulanır. Her kullanım sonrası
YÜKSEK RİSKLİ ALANLARIN TEMİZLİK VE DEZENFEKSİYON Tedavi arabaları ve ekipmanları 5 litre suda 1 klor tablet eritilerek hazırlanan dezenfektanlı su yada 1/100 çamaşır suyu ile silinir, kurulanır. Kurumun temin ettiği yüzey dezenfektanı ile dezenfekte edilir. Günde 2 kez yapılır Gerektiğinde tekrarlanır Duvar temizliği 5 litre suda 1 klor tablet eritilerek hazırlanan dezenfektanlı su yada 1/100 çamaşır suyu ile silinir. Ayda 1 kez Gerektiğinde
Lavabolar, YÜKSEK RİSKLİ ALANLARIN TEMİZLİK VE DEZENFEKSİYON Her vardiyada 1 kez Gerektiğinde 5 litre suda 1 klor tablet eritilerek yada 1/100 çamaşır suyu ile hazırlanan dezenfektanlı su ile silinir. Yemek masası-etajer Günde 3 kez(sabah-öğle-akşam)- Deterjanlı su ile silinir.- Kuruduktan sonra yüzey dezenfektanı ile dezenfekte edilir.
YÜKSEK RİSKLİ ALANLARIN TEMİZLİK VE DEZENFEKSİYON Serum askıları tekerlekli sandalye sedye ilaç taşıma arabaları Günde 1 kez Gerektiğinde Deterjanlı su ile silinir. 5 litre suda 1 klor tablet eritilerek yada 1/100 çamaşır suyu ile hazırlanan dezenfektanlı su ile dezenfekte edilir.
YÜKSEK RİSKLİ ALANLARIN TEMİZLİK VE DEZENFEKSİYON Doktor-hemşire odaları Her vardiyada Gerektiğinde Deterjanlı su ile silinir, zeminler paspaslanır. 5 litre suda 1 klor tablet eritilerek yada 1/100 çamaşır suyu ilehazırlanan dezenfektanlı su ile dezenfekte edilir. Çöp kovaları Günde en az 1 kez Gerektiğinde Deterjanlı su ile temizliği yapılır, durulanır ve kurulanır.
YÜKSEK RİSKLİ ALANLARIN TEMİZLİK VE DEZENFEKSİYON Ameliyat masaları Her vaka arasında Gün sonunda Deterjanlı su ile temizlenir. - Dezenfektan madde ile dezenfeksiyonu sağlanır. Tıbbi atık çöp kovaları Günde 1 kez Bulaş olduğunda Deterjanlı su ile temizliği yapılır, durulanır ve kurulanır. 1 litre suda 2 klor tablet eritilerek (1 litre suya 100 cc çamaşır suyu) hazırlanmış dezenfektanlı su ile dezenfekte edilir
YÜKSEK RİSKLİ ALANLARIN TEMİZLİK VE DEZENFEKSİYON Hasta çıkartıları ile bulaşta (idrar, gaita, kan, vb.) Her bulaştan sonra- Çıkartı kâğıt peçete (pamuk, gazlıbez vb)ile toplanıp tıbbi atığa atılır. Cam kırığı varsa fırça ve kürekle toplanır, kesici-delici tıbbi atık kabına atılır. 1 litre suya 2 klor tab. veya 1 litre suya 100 cc çamaşır suyu ile hazırlanan solüsyon dökülerek 5/15 dak. beklenip paspas ile silinip dezenfekte edilir. Kullanılan malzemeler dezenfekte edilir.
YÜKSEK RİSKLİ ALANLARIN TEMİZLİK VE DEZENFEKSİYON Tıbbi atık deposu Günde 1 kez Gerektiğinde Talaşlar tıbbi atık poşetine atılır. 1 litre suya 2 klor tab. veya 1/10 luk (1 litre suya 100 cc)çamaşır suyu ile paspaslanarak silinir. Temizlik yapılan paspas tıbbi atığa atılır Kesinlikle ıslak bırakılmaz.
ORTA RİSKLİ ALANLARIN TEMİZLİK VE DEZENFEKSİYON Cenaze dolapları ve Cenaze yıkama sedyeleri Her cenaze tesliminden sonra Deterjanlı su ile temizlenir. 5 litre suda 1 klor tablet eritilerek 1/100 çamaşır suyu hazırlanmış dezenfektanlı su ile temizlenir. Enfekte cenaze tesliminden sonra Deterjanlı su ile temizlenir. 1 litre suda 2 klor tablet eritilerek yada 1 litre suya 100 cc hazırlanmış dezenfektanlı su ile temizlenir.
ORTA RİSKLİ ALANLARIN TEMİZLİK VE DEZENFEKSİYON Temizlik malzemelerinin temizliği Her kullanımdan sonra Temizlik ekipmanları (paspas, kova, toz bezi vb.)her kullanımdan sonra enfeksiyon kontrol komitesinin verdiği eğitim ve talimatlar doğrultusunda temizlenir. Paspas Her temizlikten sonra, 25 litre suya 1 klor tablet atılarak veya 50 litre suya 1 litre çamaşır suyu koyularak hazırlanmış dezenfektanda 30 dk. bekletilir, kurumaya bırakılır. Günde 1 kez paspas yıkama makinesinde yıkanır.
ÖNEMLİ NOKTA!!!!!! HASTA ÇIKARTILARI İLE BULAŞTA KURAL YÜKSEK VE ORTA RİSK DÜZEYLERİ İÇİN AYNI İŞLEM GEÇERLİDİR. TEMİZLENMESİ ÖZELLİK ARZ EDEN CİHAZ VE YÜZEYLER; BİRİM SORUMLUSUNUN GÖZETİMİNDE, ÖNERDİĞİ TEMİZLİK MALZEMESİ İLE YAPILIR. BİRİM SORUMLULARI TARAFINDAN TEMİZLİK KONTROL EDİLMELİ VE KAYIT ALTINA ALINMALIDIR.
TEMEL İLKELER Temizlik temiz alandan kirli bölgeye doğru yapılır Temizlik malzemeleri her bölüm için farklıdır Temizlik çalışan personelin hareketliliği başlamadan önce yapılır. Günsonunda işlem tekrarlanır (alanın risk durumuna göre) Temizlik solüsyonu temizlenen bölgenin risk durumuna göre hazırlanır Temizlenecek alana göre kova ve bez rengi belirlenir Temizlik bitiminde malzemeler uygun şekilde yıkanıp kurutulur
TEMEL İLKELER Temizlik malzemeleri kova içinde ve ıslak bırakılmaz Temizlik maddeleri ve dezenfektanlar birbiri ile karıştırılmaz. Tuvaletler en son temizlenir Kuru süpürme, silkeleme yapılmaz Temizlik/dezenfektan çözeltileri kirlendiğinde ve/veya 2-3 hasta odasında kullanımdan sonra, her izolasyon odası için kullanımda sonra (koruyucu izolasyon hariç), koruyucu izolasyon odasında kullanımdan önce dezenfektan/temizlik solüsyonu değiştirilmelidir
TEMEL İLKELER Tüy bırakmayan temizlik bezleri tercih edilmelidir,bez ve kova renkleri kullanım alanına göre belirlenmelidir. Kirli bezle temizliğe devam edilmemeli, sık bez değiştirilmelidir. Kirlenen bezler sıcak su ve deterjanla yıkanıp kurutulduktan sonra kullanılmalıdır Toz alma dışında her tür temizlik işlemi sırasında uygun eldiven giyilmeli, işlem bitiminde eldiven çıkarılıp el hijyeni sağlanmalıdır. Ellerinde yara, çizik, vb. bulunan temizlik personeli toz alma işlemi sırasında steril olmayan temiz eldiven giymelidir.
TEMEL İLKELER Eldivenli ellerle kapı kolu, telefon, masa, vb. yüzeylere temas edilmemelidir. Tuvalet temizliği için kullanılan eldivenler diğer alanların temizliğinde kesinlikle kullanılmamalıdır. Yüksek riskli alanlar için kullanılan tüm temizlik bezleri (paspas, mop, toz bezi, vb.) alana/odaya özel olmalıdır. Su ve deterjanla temizlik yapılan alanlarda her üç odada bir temizlik solüsyonu değiştirilmelidir. Yoğun kirlenme meydana gelmişse daha sık solüsyon değişimi yapılmalıdır. Tüm temizlik bezleri (paspas, mop, toz bezi, vb.) kirlendikçe değiştirilmeli, kirli bezle temizlik işlemine devam edilmemelidir. Kirlenen temizlik bezleri bekletilmeden çamaşır makinasında sıcak su (>60 C) ile yıkanarak kurutulmalıdır.
TEMEL İLKELER Sıvı sabun kaplarının üstüne ekleme yapılmamalıdır. Boşalan sabunluk yıkanıp kurutulduktan sonra tekrar doldurulmalıdır. Tuvalet temizliğinde kullanılan bezler (mop, paspas dahil) gün sonunda sıcak su ve deterjanla çamaşır makinasında yıkanmadan ve kurutulmadan kesinlikle başka bir alanda kullanılmamalıdır. Silinen tüm yüzeyler önce durulanıp ardından kurulanmalı kesinlikle ıslak bırakılmamalıdır.
TEMEL İLKELER Oda zemini çekçek ve faraş ile kaba kirlerden arındırılmalı, kesinlikle fırça veya süpürge kullanılmamalıdır. Odadaki tüm yüzeylerin (pencere önleri, radyatörler, yemek masası, etajer, vb.) tozu alınmalıdır. Oda zemini temiz alandan başlayarak yatak altları dahil olacak şekilde kapıya doğru paspaslanmalı ve hemen kuru mop ile kurulanmalıdır. Eksik malzeme varsa temizliğe başlamadan önce tamamlanmalıdır. Paspas S şeklinde hareket ettirilmeli, zeminden mümkün olduğunca uzaklaştırılmadan temizlik yapılmalıdır.
TEMEL İLKELER Kirli mop ile temizlik yapılmamalı, kirlenen moplar sıcak su ve deterjanla çamaşır makinasında yıkanıp kurutularak saklanmalıdır. Gün sonunda tüm moplar mutlaka sıcak su ve deterjanla çamaşır makinasında yıkanıp kurutularak saklanmalıdır. Saçaklı mop kullanımında zemin ıslak bırakılmamalı, kurulama işlemi yapılmalı ve kirlenme, kayma ve düşmeleri önlemek için uyarı levhaları konulmalıdır.