ERNST & YOUNG Güney S.M.M.M. A.fi. Büyükdere Cad. Beytem Plaza No: 22 Kat: 910, 34381 fiiflli stanbul Turkey Tel: (0212) 315 30 00 Faks: (0212) 230 82 91 www.ey.com BA IMSIZ DENET M RAPORU Tofafl Türk Otomobil Fabrikas Anonim fiirketi Yönetim Kurulu'na: Tofafl Türk Otomobil Fabrikas Anonim fiirketi ve ba l ortakl klar n n 31 Aral k 2006 tarihi itibariyle haz rlanan ve ekte yer alan konsolide bilançosunu, ayn tarihte sona eren y la ait konsolide gelir tablosunu, önemli muhasebe politikalar n n özetini ve dipnotlar denetlemifl bulunuyoruz. Finansal Tablolarla lgili Olarak flletme Yönetiminin Sorumlulu u flletme yönetimi konsolide finansal tablolar n Sermaye Piyasas Kurulunca yay mlanan finansal raporlama standartlar na göre haz rlanmas ve dürüst bir flekilde sunumundan sorumludur. Bu sorumluluk, konsolide finansal tablolar n hata veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli yanl fll klar içermeyecek biçimde haz rlanarak, gerçe i dürüst bir flekilde yans tmas n sa lamak amac yla gerekli iç kontrol sisteminin tasarlanmas n, uygulanmas n ve devam ettirilmesini, koflullar n gerektirdi i muhasebe tahminlerinin yap lmas n ve uygun muhasebe politikalar n n seçilmesini içermektedir. Ba ms z Denetim Kuruluflunun Sorumlulu u Sorumlulu umuz, yapt m z ba ms z denetime dayanarak bu konsolide finansal tablolar hakk nda görüfl bildirmektir. Ba ms z denetimimiz, Sermaye Piyasas Kurulunca yay mlanan ba ms z denetim standartlar na uygun olarak gerçeklefltirilmifltir. Bu standartlar, etik ilkelere uyulmas n ve ba ms z denetimin, konsolide finansal tablolar n gerçe i do ru ve dürüst bir biçimde yans t p yans tmad konusunda makul bir güvenceyi sa lamak üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. Ba ms z denetimimiz, konsolide finansal tablolardaki tutarlar ve dipnotlar ile ilgili ba ms z denetim kan t toplamak amac yla, ba ms z denetim tekniklerinin kullan lmas n içermektedir. Ba ms z denetim tekniklerinin seçimi, konsolide finansal tablolar n hata veya hileden ve usulsüzlükten kaynaklan p kaynaklanmad hususu da dahil olmak üzere önemli yanl fll k içerip içermedi ine dair risk de erlendirmesini de kapsayacak flekilde, mesleki kanaatimize göre yap lm flt r. Bu risk de erlendirmesinde, iflletmenin iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmufltur. Ancak, amac m z iç kontrol sisteminin etkinli i hakk nda görüfl vermek de il, ba ms z denetim tekniklerini koflullara uygun olarak tasarlamak amac yla, iflletme yönetimi taraf ndan haz rlanan konsolide finansal tablolar ile iç kontrol sistemi aras ndaki iliflkiyi ortaya koymakt r. Ba ms z denetimimiz, ayr ca iflletme yönetimi taraf ndan benimsenen muhasebe politikalar ile yap lan önemli muhasebe tahminlerinin ve konsolide finansal tablolar n bir bütün olarak sunumunun uygunlu unun de erlendirilmesini içermektedir. Ba ms z denetim s ras nda temin etti imiz ba ms z denetim kan tlar n n, görüflümüzün oluflturulmas na yeterli ve uygun bir dayanak oluflturdu una inan yoruz. Görüfl Görüflümüze göre, iliflikteki konsolide finansal tablolar, Tofafl Türk Otomobil Fabrikas Anonim fiirketi ve ba l ortakl klar n n 31 Aral k 2006 tarihi itibariyle konsolide finansal durumunu ve ayn tarihte sona eren y la ait konsolide finansal performans n, Sermaye Piyasas Kurulunca yay mlanan finansal raporlama standartlar (Not 2) çerçevesinde do ru ve dürüst bir biçimde yans tmaktad r. Görüflümüzü de ifltirmeksizin afla daki hususa dikkatinizi çekmek istemekteyiz: Not 9 da belirtildi i üzere, fiirket in sat fllar n n ve al mlar n n önemli bir bölümü iliflkili kurulufllarla gerçeklefltirilmifltir. Güney Ba ms z Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müflavirlik Anonim fiirketi An Affiliated Firm of Ernst & Young International Ethem Kutucular Sorumlu Ortak, Bafldenetçi 16 Mart 2007 stanbul, Türkiye 24 Güney S.M.M.M. A.fi. is an affiliated firm of Ernst & Young International.
TOFAfi TÜRK OTOMOB L FABR KASI ANON M fi RKET KONSOL DE B LANÇO 31 Aral k 2006 Tarihi itibariyle (Para birimi Aksi belirtilmedikçe, Bin Yeni Türk Liras (YTL)) VARLIKLAR Dipnot Referanslar (Ba ms z Denetimden Geçmifl) 31 Aral k 2006 (Ba ms z Denetimden Geçmifl) 31 Aral k 2005 Cari/Dönen varl klar 1.261.832 1.120.255 Haz r De erler Menkul K ymetler Ticari Alacaklar (net) Finansal Kiralama Alacaklar liflkili Taraflardan Ticari Alacaklar (net) Di er Alacaklar (net) Canl Varl klar (net) Stoklar (net) Devam Eden nflaat Sözleflmelerinden Alacaklar (net) Ertelenen Vergi Varl klar Di er Cari/Dönen Varl klar 4 5 7 8 9 10 11 12 13 14 15 518.364 174.457 331.056 3.854 157.055 77.046 483.726 10.324 188.841 266.439 1.622 148.527 20.776 Cari Olmayan/Duran varl klar 1.157.005 812.740 Ticari Alacaklar (net) Finansal Kiralama Alacaklar liflkili Taraflardan Alacaklar (net) Di er Alacaklar (net) Sat lmaya Haz r Finansal Varl klar (net) Pozitif/Negatif fierefiye (net) Yat r m Amaçl Gayrimenkuller (net) Maddi Varl klar (net) Maddi Olmayan Varl klar (net) Ertelenen Vergi Varl klar Di er Cari Olmayan/Duran Varl klar 7 8 9 10 16 17 18 19 20 14 15 29.819 23.994 751.474 314.020 37.656 42 7.286 30.684 486.666 143.853 144.194 57 Toplam Varl klar 2.418.837 1.932.995 Sayfa 6 ile 39 aras nda yer alan dipnotlar bu mali tablolar n tamamlay c parçalar d r 25
TOFAfi TÜRK OTOMOB L FABR KASI ANON M fi RKET KONSOL DE B LANÇO 31 Aral k 2006 Tarihi itibariyle (Para birimi Aksi belirtilmedikçe, Bin Yeni Türk Liras (YTL)) YÜKÜMLÜLÜKLER Dipnot Referanslar (Ba ms z Denetimden Geçmifl) 31 Aral k 2006 (Ba ms z Denetimden Geçmifl) 31 Aral k 2005 K sa Vadeli Yükümlülükler 949.559 732.577 Finansal Borçlar (net) Uzun Vadeli Finansal Borçlar n K sa Vadeli K s mlar (net) Finansal Kiralama fllemlerinden Borçlar (net) Di er Finansal Yükümlülükler (net) Ticari Borçlar (net) liflkili Taraflara Ticari Borçlar (net) Al nan Avanslar Devam Eden nflaat Sözleflmeleri Hakedifl Bedelleri (net) Borç Karfl l klar Ertelenen Vergi Yükümlülü ü Di er Yükümlülükler (net) 6 6 8 10 7 9 21 13 9, 23 14 10 12.981 57.878 305.224 479.335 63.085 31.056 102.395 48.348 153.454 326.976 66.420 34.984 Uzun Vadeli Yükümlülükler 451.282 162.141 Finansal Borçlar (net) Finansal Kiralama fllemlerinden Borçlar (net) Di er Finansal Yükümlülükler (net) Ticari Borçlar (net) liflkili Taraflara Borçlar (net) Al nan Avanslar Borç Karfl l klar Ertelenen Vergi Yükümlülü ü Di er Yükümlülükler (net) 6 8 10 7 9 21 23 14 10 376.499 53.985 20.798 115.743 46.398 ANA ORTAKLIK DIfiI PAYLAR 24 ÖZSERMAYE 1.017.996 1.038.277 Sermaye Karfl l kl fltirak Sermaye Düzeltmesi Sermaye Yedekleri Hisse Senedi hraç Primleri Hisse Senedi ptal Karlar Yeniden De erleme Fonu Finansal Varl klar De er Art fl Fonu Öz Sermaye Enflasyon Düzeltmesi Farklar Kar Yedekleri Yasal Yedekler Statü Yedekleri Ola anüstü Yedekler Özel Yedekler Sermayeye Eklenecek fltirak Hisseleri ve Gayrimenkul Sat fl Kazançlar Yabanc Para Çevrim Farklar Nakit Ak m Korumas ile lgili Birikmifl Kazanç Net Dönem Kar Net Dönem Kar ndan Sermaye Hesab na Transfer Edilen Maddi Duran Varl k Sat fl Kar Geçmifl Y l Karlar 25 25 16 26 2728 26, 38 2728 500.000 361.796 12.261 349.535 31.700 7.741 10.704 13.255 81.875 42.625 500.000 368.486 18.951 349.535 58.721 58.721 141.845 (31.632) 857 Toplam Öz Sermaye ve Yükümlülükler 2.418.837 1.932.995 26 Sayfa 6 ile 39 aras nda yer alan dipnotlar bu mali tablolar n tamamlay c parçalar d r
TOFAfi TÜRK OTOMOB L FABR KASI ANON M fi RKET KONSOL DE GEL R TABLOSU 31 Aral k 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait (Para birimi Aksi belirtilmedikçe, Bin Yeni Türk Liras (YTL)) Dipnot Referanslar (Ba ms z Denetimden Geçmifl) 31 Aral k 2006 (Ba ms z Denetimden Geçmifl) 31 Aral k 2005 Esas Faaliyet Gelirleri Sat fl Gelirleri (net) Sat fllar n Maliyeti () Hizmet Gelirleri (net) Esas Faaliyetlerden Di er Gelirler (net) 36 36 36 3.054.160 (2.758.498) 1.004 50.971 2.543.292 (2.320.898) 1.263 54.906 Brüt Esas Faaliyet Kar 347.637 278.563 Faaliyet Giderleri () 37 (268.295) (243.137) Net Esas Faaliyet Kar /Zarar 79.342 35.426 Di er Faaliyetlerden Gelir ve Karlar Di er Faaliyetlerden Gider ve Zararlar () Finansman Gelirleri / (Giderleri) (net) 38 38 39 17.151 (4.158) 86.271 56.456 (132) 72.154 Faaliyet Kar 178.606 163.904 Net Parasal Pozisyon Kazanc 40 Ana Ortakl k D fl Kar 24 Vergi Öncesi Kar 178.606 163.904 Vergiler 41 (96.731) (22.059) Net Dönem Kar 81.875 141.845 A rl kl ortalama hisse adedi (herbiri 1 Yeni Kurufl tutar nda bin adet) 50.000.000 50.000.000 Hisse Bafl na Kazanç (Yeni Kurufl) 42 0,16 0,28 Sayfa 6 ile 39 aras nda yer alan dipnotlar bu mali tablolar n tamamlay c parçalar d r 27
TOFAfi TÜRK OTOMOB L FABR KASI ANON M fi RKET KONSOL DE MAL TABLOLARA L fik N D PNOTLAR 31 Aral k 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait (Para birimi Aksi belirtilmedikçe, Bin Yeni Türk Liras (YTL)) 1. fi RKET N ORGAN ZASYONU VE FAAL YET KONUSU 1968 Y l nda Türk talyan ortakl yla kurulan Tofafl Türk Otomobil Fabrikas A.fi. nin (bir Türk flirketi, fiirket Tofafl) faaliyet konusu Fiat Auto S.p.A. (Fiat) lisans alt nda binek oto ve hafif ticari araç üretimi, ithalat ve sat fl d r. Koç Holding A.fi. ve Fiat n ortak yönetiminde olan Tofafl ayr ca kendi otomobillerinde kullan lan çeflitli otomobil yedek parçalar da üretmektedir. fiirket in Genel Müdürlük adresi Büyükdere Cad. No:145 Zincirlikuyu fiiflli stanbul dur. Üretimin yap ld fabrikas ise Bursa da bulunmaktad r. fiirket taraf ndan üretilen araçlar Fiat ile yap lan lisans sözleflmeleri uyar nca üretilmektedir. Sözkonusu lisans sözleflmeleri gere ince Tofafl n Fiat Grubu araçlar d fl nda araç üretmesi, ithalat, ihraç etmesi veya satmas yasaklanm flt r. Tofafl, Sermaye Piyasas Kurulu na (SPK) kay tl olup, stanbul Menkul K ymetler Borsas na (IMKB) 1991 y l nda kote edilmifltir. fiirket, ticari faaliyetlerinin önemli bir k sm n Koç Holding ve Fiat Grubu fiirketleri ile gerçeklefltirmektedir (Bak n z Not 9). 31 Aral k 2006 tarihi itibariyle fiirket in konsolidasyona tabi tutulmufl ba l ortakl klar afla da yer almaktad r. fiirket in smi Faaliyet Alan fiirketin Ortakl k Pay 31 Aral k 2006 31 Aral k 2005 Koç Fiat Kredi Tüketici Finansman A.fi. (KFK) Mekatro Araflt rma Gelifltirme A.fi. (Mekatro) Platform Araflt rma Gelifltirme Tasar m ve Tic. A.fi. (Platform) Fer Mas Oto Ticaret A.fi Tüketici finansman Araflt rma gelifltirme Araflt rma gelifltirme Otomobil ve yedek parça ticareti %99.9 %97.0 %99.0 %99.4 %99.9 %97.0 %99.0 %99.4 Bundan böyle konsolide mali tablolarda Tofafl ve konsolide edilmifl ba l ortakl klar Grup olarak adland r lacakt r. Kategorileri itibariyle dönem içinde çal flan personelin ortalama say s afla daki gibidir: 31 Aral k 2006 31 Aral k 2005 Mavi yakal Beyaz yakal Toplam çal flan say s 4.122 966 5.088 3,548 892 4,440 2. MAL TABLOLARIN SUNUMUNA L fik N ESASLAR Mali tablolar n haz rlanma ilkeleri Grup, konsolide mali tablolar Sermaye Piyasas Kurulu (SPK) taraf ndan yay mlanan muhasebe ve raporlama ilkelerine (SPK Muhasebe Standartlar ) uygun olarak haz rlanm flt r. SPK XI25 numaral Sermaye Piyasalar nda Muhasebe Standartlar tebli inde kapsaml bir muhasebe ilkeleri seti yay nlanm flt r. An lan tebli de, alternatif olarak Uluslararas Muhasebe Standartlar Kurulu (IASB) ve Uluslararas Muhasebe Standartlar Komitesi (IASC) taraf ndan ç kar lm fl olan muhasebe standartlar n n uygulanmas n n da, SPK muhasebe standartlar na uyulmufl say laca belirtilmifltir. SPK, 17 Mart 2005 tarihinde alm fl oldu u bir kararla, Türkiye de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartlar na uygun mali tablo haz rlayan flirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamas n n gerekli olmad n ilan etmifltir. Mali tablolar yukar da bahsedilen SPK n n izin verdi i alternatif uygulama çerçevesinde haz rlanm flt r. Mali tablolar ve dipnotlar, SPK taraf ndan uygulanmas zorunlu k l nan formatlara uygun olarak sunulmufltur. Konsolide mali tablolar 16 Mart 2007 tarihinde fiirket Yönetim Kurulu taraf ndan yay nlanmak üzere onaylanm fl ve Yönetim Kurulu ad na Muhasebe, Finans ve Kontrol Grup Direktörü Nezih Olcay ve Muhasebe Direktörü Selçuk Öncer taraf ndan imzalanm flt r. Genel Kurul un ve baz düzenleyici organlar n yasal mali tablolar yay mland ktan sonra de ifltirmeye yetkileri vard r. 28
TOFAfi TÜRK OTOMOB L FABR KASI ANON M fi RKET KONSOL DE MAL TABLOLARA L fik N D PNOTLAR (devam ) 31 Aral k 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait (Para birimi Aksi belirtilmedikçe, Bin Yeni Türk Liras (YTL)) 2. MAL TABLOLARIN SUNUMUNA L fik N ESASLAR (devam ) fllevsel ve Raporlama Para birimi Grup un ifllevsel ve raporlama birimi Yeni Türk Liras (YTL) olarak kabul edilmifltir. SPK n n 17 Mart 2005 tarih ve 11/367 say l karar na istinaden mali tablolardaki tutarlar yeniden ifade etme iflleminin uygulanmas n gerektiren objektif koflullar n gerçekleflmemifl olmas ve SPK n n varolan verilere dayanarak ileride de bu koflullar n gerçekleflme emarelerinin büyük ölçüde ortadan kalkt n öngörmesi sebebiyle, mali tablolar en son 31 Aral k 2004 tarihi itibariyle UMS 29 uyar nca (Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama) yeniden ifade etme ifllemine tabi tutulmufltur. Dolay s yla, 31 Aral k 2006 ve 2005 tarihli bilançolarda yer alan parasal olmayan aktif ve pasifler ve sermaye dahil özkaynak kalemleri, 31 Aral k 2004 tarihine kadar olan girifllerin 31 Aral k 2004 tarihine kadar endekslenmesi, bu tarihten sonra oluflan girifllerin ise nominal de erlerden tafl nmas yla hesaplanm flt r. Bilanço ve gelir tablosundaki kalemlerin genel fiyat endeksi ve ilgili katsay lar kullan larak 31 Aral k 2004 itibariyle cari de erlerine getirilmesi Grup un bu aktif ve pasifleri konsolide bilançoda gösterildi i de erlerinden nakde çevrilebilece i anlam na gelmez. Benzer olarak, bu durum Grup un sermayesinde ortaya ç kan de er art fl n n da ortaklar na da t labilece i anlam na da gelmemektedir. Uygulanan Konsolidasyon Esaslar Ana ortakl n do rudan veya dolayl olarak bir ortakl ktaki oy haklar n n yar dan fazlas n kontrol etmesi ve iflletmenin finansal ve faaliyet politikalar n idare etme yetkisine haiz olmas durumunda, kontrolün var oldu u kabul edilir. Mali tablolar n konsolidasyonunda flirketler aras bakiye, ifllemler ve gerçekleflmemifl kar ve zararlar dahil olmak üzere kar ve zararlar mahsup edilmektedir. Konsolide mali tablolar benzer ifllem ve hesaplar için tutarl muhasebe politikalar uygulanarak haz rlanmaktad r. 3. UYGULANAN DE ERLEME LKELER /MUHASEBE POL T KALARI Haz r De erler Haz r de erler, kasa ve bankalardaki nakit paray içermektedir. Nakit benzeri de erler kolayca nakde dönüfltürülebilir ve de er kaybetme riski bulunmayan k sa vadeli yüksek likiditeye sahip yat r mlard r. Konsolide nakit ak m tablosunda yer alan haz r de erler bakiyeleri, vadeleri üç ay aflan mevduatlar içermemektedir. Menkul K ymetler Vadeye Kadar Elde Tutulacak Menkul De erler Vadesine kadar elde tutma niyetiyle edinilen, sabit veya belirlenebilir ödemeleri bulunan finansal varl klar vadeye kadar elde tutulacak menkul k ymetler olarak s n flan r. Vadeye kadar elde tutulacak menkul de erler ilk kayda al nd ktan sonra, var ise de er azal fl için ayr lan karfl l k düflülerek, iç verim oran yöntemi kullan larak iskonto edilmifl de erleri ile muhasebelefltirilmektedir. skonto edilmifl maliyet de eri ile tafl nan menkul de erlerin de er düflüklü üne u ramas veya elden ç kart lmas durumunda oluflan kar ya da zarar gelir tablosuna kaydedilir. Vadeye kadar elde tutulacak menkul k ymetlerin tafl nmas ndan elde edilen faizler, gelir tablosunda gösterilir. Grup, vadeye kadar elde tutulacak menkul de erlerini 2005 y l içerisinde vadesinden önce satm flt r. Bu ba lamda, UMS 39: Finansal Enstrümanlar n Kayda Al nmas ve De erlemesi kapsam nda Grup 2005 hesap dönemi ile sonraki iki hesap dönemi boyunca finansal varl klar n vadeye kadar elde tutulacak menkul k ymetler olarak s n fland ramamaktad r. Geçmifl döneme de bak larak Grup un vadeye kadar elde tutulacak menkul k ymetlerini piyasa koflullar ndaki de iflikliklere istinaden elden ç karma e ilimi bulunmas sebebiyle, tüm menkul k ymet portföyü sat lmaya haz r menkul k ymetler olarak s n fland r lm fl ve bu kapsamda de erlendirilmifltir. 29
TOFAfi TÜRK OTOMOB L FABR KASI ANON M fi RKET KONSOL DE MAL TABLOLARA L fik N D PNOTLAR (devam ) 31 Aral k 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait (Para birimi Aksi belirtilmedikçe, Bin Yeni Türk Liras (YTL)) 3. UYGULANAN DE ERLEME LKELER /MUHASEBE POL T KALARI (devam ) Sat lmaya Haz r Finansal Varl klar, net Di er s n fland rmalar n d fl nda kalan tüm finansal varl klar sat lmaya haz r finansal varl k olarak s n fland r lm flt r. lk kayda al mdan sonra sat lmaya haz r k ymetlerin müteakip de erlemesi rayiç de eri üzerinden yap lmaktad r. Sat lmaya haz r menkul de erlerin rayiç de erdeki de iflikliklerden kaynaklanan kar ya da zarar, özsermaye içinde Finansal Varl klar De er Art fl Fonu hesab nda gösterilir (Not 16). Sat lmaya haz r menkul de erler üzerinden etkin faiz metodu kullan larak hesaplanan faiz tutar gelir olarak muhasebelefltirilir. flletme Kaynakl Krediler (Tüketici Finansman Kredileri) Ba l ortakl k KFK taraf ndan tahsis edilmifl tüketici finasman kredileri indirgenmifl net de erleri ile tafl n r. Söz konusu kredilere iliflkin faizler etkin faiz metodu kullan larak tahakkuk esas na göre gelir kaydedilmektedir. lgili kredinin tahsilinin flüpheli olmas durumunda, belirli bir tutar de er düflüklü ü karfl l yönetimin tahmini do rutusunda ayr l r. E er kredinin tahsili mümkün de ilse tüm yasal gerekli ifllemler tamamland ktan sonra ilgili tutar kay tlardan ç kar l r. Bu tutarlarla ilgili müteakip tahsilatlar ilgili döneme gelir olarak kaydedilirler. Ticari Alacaklar Vadeleri genel olarak 3090 gün aras nda de iflmekte olan ticari alacaklar, flüpheli ticari alacak karfl l düflüldükten sonra, indirgenmifl net de erleri ile tafl nmaktad r. Vadesi gelmifl alacaklar n tahsil edilemeyece ine dair somut bir gösterge varsa flüpheli alacak karfl l ayr l r. Tahsili tamamen mümkün olmayan alacaklar tespit edildikleri durumlarda tamamen silinirler. Ticari Borçlar Ödeme süreleri ortalama 30 ile 90 gün aras nda olan ticari borçlar, gerçekleflmifl mal ve hizmet al mlar ile ilgili faturalanm fl ya da faturalanmam fl tutarlar ihtiva etmekte olup, indirgenmifl net de erleri ile tafl nmaktad r. Stoklar Stoklar, stok de er düflük karfl l ayr ld ktan sonra net gerçekleflebilir de er veya maliyet de erinden düflük olan ile de erlenmektedir. Maliyet belirleme yöntemi tüm stoklar için ayl k a rl kl ortalama olup, yar mamuller ve mamuller üretim maliyetlerinden pay almaktad r. Net gerçekleflebilir de er, sat fl fiyat ndan stoklar sat fla haz r hale getirebilmek için yap lan giderlerle, pazarlama ve sat fl giderleri düflüldükten sonraki de erdir. Kullan lamaz durumdaki stoklar ise kay tlardan ç kar lmaktad r. Maddi Varl klar Maddi varl klar maliyet de erleri üzerinden birikmifl amortisman ve varsa birikmifl de er kayb düflülerek gösterilmektedir. Maddi varl klar sat ld zaman bu varl a ait maliyet ve birikmifl amortismanlar ilgili hesaplardan düflüldükten sonra oluflan gelir ya da gider, gelir tablosuna dahil edilmektedir. Maddi varl n maliyet de eri; al fl fiyat, ithalat vergileri ve geri iadesi mümkün olmayan vergiler, maddi varl kullan ma haz r hale getirmek için yap lan masraflardan oluflmaktad r. Maddi varl n kullan m na baflland ktan sonra oluflan tamir ve bak m gibi masraflar, olufltuklar dönemde gider kaydedilmektedir. Yap lan harcamalar ilgili maddi varl a gelecekteki kullan m nda ekonomik bir de er art fl sa l yorsa bu harcamalar varl n maliyetine eklenmektedir. 30
TOFAfi TÜRK OTOMOB L FABR KASI ANON M fi RKET KONSOL DE MAL TABLOLARA L fik N D PNOTLAR (devam ) 31 Aral k 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait (Para birimi Aksi belirtilmedikçe, Bin Yeni Türk Liras (YTL)) 3. UYGULANAN DE ERLEME LKELER /MUHASEBE POL T KALARI (devam ) Amortismana tabi varl klar, tahmini ekonomik ömürlerine dayanan oranlarla do rusal amortisman yöntemine göre amortismana tabi tutulmaktad r. Ekonomik ömür ve amortisman metodu düzenli olarak gözden geçirilmekte, buna ba l olarak metodun ve amortisman süresinin ilgili varl ktan edinilecek ekonomik faydalar ile paralel olup olmad na bak lmaktad r. Amortisman süreleri afla daki gibidir: Yer alt ve yerüstü düzenleri Binalar Makina ve ekipmanlar Tafl tlar Demirbafllar Kal p ve aparatlar Özel maliyetler 1 Ocak 2006 Tarihinden tibaren Süre (Y l) 33 33 12 14 4 8 8 6 8 30 31 Aral k 2005 Tarihine Kadar Süre (Y l) 33 25 8 12 4 5 6 8 6 8 30 Grup, cari dönem içerisinde sabit k ymetlerinin amortisman sürelerini de erlendirmeye tabi tutmufl ve bu ba lamda baz sabit k ymetlerinin ömürlerini 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren geçerli olacak flekilde revize etmifltir. lgili de iflikli in 31 Aral k 2006 tarihinde sona eren dönem gelir tablosu üzerindeki etkisi 29.359 YTL tutar nda olup, amortisman giderleri bu tutarda azalm flt r. Varl n de erinin düfltü üne dair bir belirti oluflursa maliyetlerin gerçekleflebilir de eri yeniden tahmin edilir, de er düflüklü ü karfl l mali tablolara yans t l r. Maddi Olmayan Varl klar Maddi olmayan varl klar elde etme maliyetleri üzerinden kayda al n rlar. Grup bünyesinde yarat lan, üretimi planlanan yeni araçlar n gelifltirilmesine yönelik katlan lan harcamalar hariç, maddi olmayan varl klar aktiflefltirilemez ve yap lan harcamalar olufltuklar dönem içerisinde giderlefltirilirler. Maddi olmayan varl klar tahmini kullan m ömürleri (5 y l) do rultusunda do rusal amortisman metodu ile itfa edilirler. Aktiflefltirilen gelifltirme giderleri, ürünün ticari üretiminin bafllamas n müteakip tahmini kullan m ömürleri do rultusunda do rusal amortisman metodu ile itfa edilirler. Maddi olmayan varl klar; tafl d klar de erler, koflullardaki de iflikliklerin ve olaylar n tafl nan de erin düflebilece ine dair belirti oluflturmalar durumunda, gözden geçirilir, ve gerekli karfl l k ayr l r. Araflt rma ve Gelifltirme (ARGE) Giderleri Araflt rma harcamalar olufltuklar tarihte gider yaz l r. Afla da belirtilen kriterlere sahip proje harcamalar d fl nda gelifltirme için yap lan harcamalar da, olufltuklar dönem içerisinde gider olarak kay t edilmektedir: Ürün ile ilgili maliyetleri net olarak tan mlanabiliyor ve de güvenilir bir flekilde ölçülebiliyorsa, Ürünün teknik yeterlili i/fizibilitesi ölçülebiliyorsa, Ürün sat fla sunulacak ya da flirket içerisinde kullan lacaksa, Ürün için potansiyel bir pazar mevcutsa, ya da flirket içi kulan rl l ispatlanabiliyorsa, Projenin tamamlanabilmesi için yeterli teknik, mali ve di er gerekli kaynaklar temin edilebiliniyorsa, Yukar da bahsedilen kriterleri karfl layan gelifltirme projelerinin maliyetleri aktiflefltirilmektedir (Not 20). Faiz Gelir ve Gideri Faiz gelir ve giderleri etkin faiz metodu kullan larak tahakkuk esas na göre kay t edilmektedir. Grup taraf ndan tahsis edilmifl tüketici finansman kredilerinin tahsilat flüpheli duruma düfltü ü zaman ilgili faiz gelir tahakkuku kay tlara yans t lmaz. 31
TOFAfi TÜRK OTOMOB L FABR KASI ANON M fi RKET KONSOL DE MAL TABLOLARA L fik N D PNOTLAR (devam ) 31 Aral k 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait (Para birimi Aksi belirtilmedikçe, Bin Yeni Türk Liras (YTL)) 3. UYGULANAN DE ERLEME LKELER /MUHASEBE POL T KALARI (devam ) Gelirlerin Muhasebelefltirilmesi Gelirler, faaliyetler ile ilgili olarak Grup a ekonomik getiri sa lanmas n n muhtemel ve getirinin güvenilir olarak ölçülebilmesinin mümkün oldu u zaman muhasebelefltirilir. Gelirler verilen iskontolar ile katma de er ve sat fl vergileri düflülerek hesaplan r. Gelirler mal ile ilgili önemli risk ve mülkiyetin getirdi i haklar al c ya geçti i zaman mali tablolarda tan mlan r. Bunun için ayr ca gelirin miktar n n güvenilir bir biçimde ölçülmesi gerekmektedir. Verilen hizmetlere iliflkin gelirler, hizmetin sunuldu u ve gelir tutar n n güvenilir bir biçimde ölçülebildi i durumlarda tan mlan r. Temettü gelirleri, Grup un temettü ödemesi almaya hak kazand anda gelir yaz l r. Kira gelirleri ise ayl k olarak kazan ld nda mali tablolara yans t l r. Finansal Varl k ve Yükümlülüklerin Kayda Al nmas ve Ç kar lmas Grup, finansal varl k veya yükümlülükleri, ilgili finansal araç sözleflmelerine taraf oldu u takdirde bilançosuna yans tmaktad r. Grup finansal varl n tamam n veya bir k sm n, sadece söz konusu varl klar n konu oldu u sözleflmeden do an haklar üzerindeki kontrolünü kaybetti i zaman kay tlar ndan ç kart r. Grup finansal yükümlülükleri, ancak sözleflmede tan mlanan yükümlülü ü ortadan kalkar, iptal edilir veya zaman afl m na u rar ise kay tlar ndan ç kart r. Bütün normal finansal varl k al m ve sat mlar ifllem tarihinde, yani Grup un varl almay veya satmay taahhüt etti i tarihte kay tlara yans t l r. Söz konusu al m ve sat mlar genellikle piyasada oluflan genel teamül ve düzenlemelerle belirlenen zaman dilimi içerisinde finansal varl n teslimini gerektiren al m sat mlard r. Banka Kredileri Bütün banka kredileri, ilk kay t an nda rayiç de erlerini de yans tt düflünülen ve ihraç maliyetini içeren maliyet bedeli ile kaydedilir. lk kayda al mdan sonra krediler, etkin faiz oran yöntemiyle indirgenmifl net de erleri ile gösterilir. ndirgenmifl de er hesaplan rken ilk ihraç an ndaki maliyetler ve geri ödeme s ras ndaki indirimler ve primler göz önünde bulundurulur. Borçlanma Maliyetleri Borçlanma maliyetleri bir varl n sat n al nmas, inflaat veya üretimi ile do rudan iliflkisi kurulabildi i takdirde, ilgili özellikli varl n maliyetinin bir unsuru olarak aktiflefltirilir. Bu tür maliyetler güvenilebilir bir biçimde ölçülebilmeleri ve gelecekte ekonomik yararlardan iflletmenin faydalanabilmesi muhtamel olmas durumunda, varl n maliyetine dahil edilir. Bu kapsamda olmayan borçlanma maliyetleri ise olufltuklar tarihte giderlefltirilir. 31 Aral k 2006 tarihi itibariyle Grup, devam etmekte olan Mini Cargo projesinin finansman amac yla al nan kredilerin 4.568 YTL tutar ndaki faizi aktiflefltirilerek maddi duran varl klar hesab nda muhasebelefltirilmifltir. Finansal Araçlar n Makul De eri Makul (rayiç) de er, zorunlu sat fl veya tasfiye d fl nda taraflar n r zas dahilindeki bir ifllemde, bir finansal arac n al m sat m n n yap labilece i tutard r. Mevcut olmas durumunda kote edilmifl piyasa fiyat makul de eri en iyi biçimde yans t r. 32