ERGÜN KORKMAZ MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ RÜZGAR TÜRBİNİ PROJESİ ÖNSÖZ Çağımızda yenilenebilir enerji artık büyük önem taşımaktadır. Fosil yakıtlar, kaynaklarının azalması ve buna bağlı olarak fiyatlarının sürekli yükselmesinin yanında yakılmaları sonucunda çevreye de zarar vermektedirler. Bu sebeple, ilerici enerji üretimi gitgide yenilenebilir kaynaklara doğru kaymaktadır. Gelecek nesillerin ihtiyaçlarını karşılayabilmek için tüm enerji süreçlerini daha sürdürülebilir bir hale getirmemiz şart. Sürdürülebilir enerji, enerji ihtiyaçlarımızı karşılamak için gerekli olan kaynakları tehlikeye atmadan üretilen enerjiye denir. Bunun için en geçerli yöntem de yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanmaktır. Yenilenebilir enerjinin çeşitleri, jeotermal enerji, rüzgar enerjisi, güneş enerjisi, hidroelektrik ve biokütle enerjisi olarak sayılabilir.
GİRİŞ Bir bölgede kullanılabilecek yenilenebilir enerji türü o bölgenin fiziki ve coğrafi özelliklerine bağlıdır. Eski adı Chariupolis (Hanri-polis; Rüzgarlı şehir) olan ilçemizde, öğrencilerde yenilenebilir enerji kaynaklarına karşı ilgi uyandırabilmek, örnek bir uygulama ile temel bilgi ve beceri kazandırmak amacıyla öğretmenlerimizin rehberliğinde Elektrik-Elektronik Teknolojisi Alanı ve Metal İşleri Alanı öğrencileri ile rüzgar türbini yapılmıştır. Gerçekleştirilen projede elektrik, metal ve mekanik ile ilgili olan donanımlar proje ekibi tarafından hazırlanmıştır. Resim-1
PROJENİN TEKNİK BİLGİLERİ Gücü 750 Watt Çıkış Gerilimi 24V Alternatör tipi Sabit mıknatıslı nüvesiz eksenel akılı Alternatör faz sayısı/tipi 3 / AA Bıçak uzunluğu / sayısı 1200 mm / 3 Başlangıç rüzgar hızı 2 m/sn Nominal güç rüzgar hızı 10-12 m/sn Nominal çıkış rotor devri 120 rpm Rotor adeti / çapı 2 / 320 mm Rotor tipi / pozisyonu Yatay / rüzgara karşı Mıknatıs boyutları /derecesi 25mm x 40mmx10mm / N42 Stator çapı 410 mm Kule yüksekliği 9 m Kuyruk uzunluğu 1200 mm Güvenlik Mekanik kuyruk kapatma sistemi Tablo-1
PROJE YAPIM AŞAMALARI 1. ELEKTRİK-ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ ALANI İŞLERİ 1.1. STATOR YAPIMI Resim-2 Stator bobinlerinin çizimi Resim-3 Bobin sarmak için hazırlanan çıkrık
Resim-4 Bobinlerin çıkrıkta sarılması
Resim-5 Sarılan bir bobinin gösterimi Resim-6 Sarılan bobinlerin gösterimi
Resim-7 Stator için kalıp çizimi Resim-8 Mobilya ve İç Mekan Tasarımı Alanı tarafından hazırlanan stator kalıbı
Resim-9 Stator kalıbının içine yerleştirilen bobinler Resim-10 Stator kalıbına epoksi reçinenin dökülme aşaması
Resim-11 Statorun kalıptan çıkarılması Resim-12 Statorun tamamlanmış hali
1.2 Rotor Yapımı Resim-13 Rotor üzerindeki mıknatısların dizilimi Resim-14 Rotorun statora göre konumu
Resim-15 Rotor diskinin zımparalanması Resim-16 Rotor kalıbı
Resim-17 Rotor kalıbının diske yerleştirilmesi Resim-18 Mıknatısların diske dizilmesi
Resim-19 Mıknatısların işaretlenmesi Resim-20 Mıknatısların diske yapıştırılması
Resim-21 Dolguya hazır hale getirilen rotorlar Resim-22 Dolgu için rotor kalıbının hazırlanması
Resim-23 Rotora sıvı polyesterin dökülmesi Resim-24 Rotorların tamamlanmış hali
1.3 STATOR VE ROTORUN BİRLEŞTİRİLMESİ Resim-25 Rotorun sabitlenmesi Resim-26-27 Stator yerinin hazırlanması
Resim-28 Statorun sabitlenmiş hali Resim-29-30 Alternatörün tamamlanmış hali
Resim-31 Alternatörün osilaskop ile test edilmesi Resim-32 Alternatörün çıkış gerilimlerinin ölçülmesi
Resim-33 Resim-34 Yer altı kablosunun yerinin hazırlanması
Resim-35 Bağlantı kutusunun hazırlanması Resim-36 Kule topraklamasının yapılması
Resim-37 Meger ile topraklama direnci ölçümü Resim-38
Resim-39 Kule Tablosunun Montajı Resim-40 Uyarıcı levhaların asılması
2- METAL TEKNOLOJİSİ ALANI İŞLERİ 2.1. ROTOR DİSK YAPIMI 2.2. ROTOR GÖBEĞİ Resim-1 Lazer kesimde hazırlanan rotor diski Resim-2 Otomobil poyrasından rotor göbeği uyarlanması
2.3. TÜRBİN KANATLARININ YAPIMI Resim-3 Kanat sac kesimi Resim-4
Resim-5 Resim-6
FJ Resim-7 2.4. KUYRUK YAPIMI Resim-8 Resim-9 Resim-10
Resim-11 Resim-12
Resim-13 Resim-14 Resim-15
Resim-16 2.5. RÜZGAR KESİCİ YAPIMI Resim-17
Resim-18 Resim-19
Resim-20 Resim-21
2.6. KULE YAPIMI Resim-22 Resim-23
2.7. KULENİN YERİNE MONTAJI Resim-24 Resim-25
Resim-26 Resim-27