KAMU PERSONELÝ SEÇME SINAVI PUANLARI ÝLE LÝSANS DÝPLOMA NOTU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝLERÝN ÇEÞÝTLÝ DEÐÝÞKENLERE GÖRE ÝNCELENMESÝ *

Abant Ýzzet Baysal Üniversitesi Eðitim Fakültesi Dergisi Cilt: 8, Sayý: 1, Yýl: 8, Haziran 2008 KAMU PERSONELÝ SEÇME SINAVI PUANLARI ÝLE LÝSANS DÝPLOMA NOTU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝLERÝN ÇEÞÝTLÝ DEÐÝÞKENLERE GÖRE ÝNCELENMESÝ * Ýlker KÖSTERELÝOÐLU** Meltem AKIN KÖSTERELÝOÐLU*** Sevilay KÝLMEN**** ÖZET Kamu kurum ve kuruluþlarýna ilk defa atanacak olan personelin seçme ve yerleþtirmesi, ÖSYM tarafýndan düzenlenen merkezi bir sýnavla yapýlmaktadýr. Bu araþtýrmada, öðretmen adaylarýnýn kamu personeli olabilmek için baþarýlý olmalarý gereken, Kamu Personeli Seçme Sýnavý (KPSS) puanlarý ve bu puanlar ile lisans diploma notu arasýndaki iliþkilerin çeþitli deðiþkenler açýsýndan incelenmesi amaçlanmýþtýr. Araþtýrma, Abant Ýzzet Baysal Üniversitesi Eðitim Fakültesi nden 2005-2006 öðretim yýlýnda mezun olan 1052 öðrenci ile yürütülmüþtür. Yapýlan analizler sonucunda, Kamu Personeli Seçme Sýnavý ve lisans diploma notu arasýnda, orta düzeyde anlamlý bir iliþki olduðu saptanmýþtýr. Mezun olunan on bir bölüm ayrý ayrý ele alýndýðýnda, Okul Öncesi Öðretmenliði (r=0.047) ve Sosyal Bilgiler Öðretmenliði nden (r=0.042) mezun olan öðrenciler için bu iliþki yok denecek kadar azdýr. En yüksek iliþkiler ise, Resim Öðretmenliði nden (r= 0.517) mezun olan öðrenciler ve Matematik Öðretmenliði nden (r=0.518) mezun olan öðrencilerde gözlenmiþtir. Cinsiyet açýsýndan bu iliþkiler incelendiðinde, erkek öðrencilere göre, kýz öðrencilerin Kamu Personeli Seçme Sýnavý puanlarý ile lisans diploma notlarý arasýndaki iliþkinin daha yüksek olduðu saptanmýþtýr. I. Öðretimden mezun olan öðrencilerin Kamu Personeli Seçme Sýnavý puanlarý ve lisans diploma notu arasýndaki iliþkiler incelendiðinde, bu iliþkinin.27 düzeyinde olduðu; II. öðretimden mezun olan öðrencilerde ise bu iliþkinin.38 düzeyine yükseldiði görülmüþtür. Cinsiyete göre KPSS puanlarý incelendiðinde erkek öðrencilerin kýz öðrencilere göre daha yüksek puan aldýðý, öðretim türüne göre ise I. ve II. Öðretimden mezun olan öðrencilerin KPSS puanlarý arasýnda anlamlý bir fark olmadýðý saptanmýþtýr. Anahtar Kelimeler: Kamu Personeli Seçme Sýnavý, Öðretmen yetiþtirme. * Bu araþtýrma 5-7 Eylül 2007 Tarihlerinde, Gaziosmanpaþa Üniversitesi nde yapýlan 16. Ulusal Eðitim Bilimleri Kongresi nde sözlü bildiri olarak sunulmuþtur. ** Öðretmen, Yazýlar Ýlköðretim Okulu, E-posta: ikostereli@hotmail.com ***Araþtýrma Görevlisi, Abant Ýzzet Baysal Üniversitesi Eðitim Fakültesi Eðitim Yönetimi ve Denetimi Anabilim Dalý, E -posta: mkostereli@hotmail.com ****Araþtýrma Görevlisi, Abant Ýzzet Baysal Üniversitesi Eðitim Fakültesi Ölçme ve Deðerlendirme Anabilim Dalý E-posta: kaplansevilay@yahoo.com 151

A STUDY OF THE RELATIONSHIP BETWEEN THE CIVIL SERVANT SELECTION EXAMINATION AND UNDERGRADUATE CUMULATIVE GENERAL POINT AVERAGES ACCORDING TO A NUMBER OF VARIABLES ABSTRACT Selection and placement of personnel to be appointed to public institutions and establishments for the first time is performed through a central examination carried out by the Center for Student Selection and Placement. This study aims to review the scores teacher candidates need to achieve in the Civil Servant Selection Examination (KPSS) in order to be appointed as public personnel and the relationships between these scores and undergraduate cumulative general point average (CGPA) in terms of various variables. The subjects of the research were 1052 students who graduated from Abant Ýzzet Baysal University Faculty of Education in the 2005-2006 academic year. As a result of the analyses, it was found that there is a medium-level meaningful relationship between Civil Servant Selection Exam and undergraduate CGPA. When eleven departments were taken into consideration separately, it is observed that this relationship was rather low for the students who graduated from Pre-School Teaching (r=0.047) and Social Sciences Teaching (r=0.042). The strongest relationship is observed in students who graduated from Art Teaching (r= 0.517) and Mathematics Teaching (r=0.518). When these relationships were examined in terms of gender, it was found that the relationship between the Civil Service Selection Exam scores and undergraduate CGPA of female students was higher than that of male students. When the relationships between Public Personnel Selection Exam scores and undergraduate CGPA of students who graduated from formal education programs were examined, it was observed that the relationship was at a level of.27 and it was found to be at a level of.38 for the students who graduated from secondary education programs. It was also found that male students achieved higher scores than female students when KPSS scores were compared in terms of gender while there was no meaningful difference between KPSS scores of students who graduated from formal and secondary education programs in terms of education type. Keywords: Civil Servant Selection Exam, Teacher training. 152

Kamu Personeli Seçme Sýnavý Puanlarý Ýle Lisans Diploma... 1.GÝRÝÞ 1.1 Problem Toplumda meydana gelen deðiþme ve geliþmeler, bu yeniliklere uyum saðlayacak bireylerin yetiþtirilmesini zorunlu kýlmaktadýr. Bu da hiç þüphesiz eðitimle mümkündür. Ertürk (1994, 12) e göre, eðitim bireyin yaþantýsýnda kendi yaþantýsý yoluyla ve kasýtlý olarak istendik davranýþ deðiþikliði meydana getirme sürecidir. Eðitim kurumlarýnda davranýþlarý deðiþtirecek temel öðe öðretmendir. Eðitim sisteminin baþarýsý, temelde, sistemi iþletip uygulayacak olan öðretmenlerin ve diðer eðitim personelinin niteliklerine baðlýdýr. Hiçbir eðitim modeli, o modeli iþletecek personelin niteliðinin üzerinde hizmet üretemez. Bundan dolayý, Bir okul ancak içindeki öðretmenler kadar iyidir denilebilir (Kavcar, 1999, 267). Eðitim sistemine yön verecek kiþiler olarak öðretmenlerden beklenen, yeni gelen kuþaklarý bilgi çaðýnda baþarýlý kýlacak donanýma sahip kiþiler olarak yetiþtirmelerdir (Baþer, Günhan ve Yavuz, 2005, 515). Cumhuriyet dönemi ile birlikte her alanda olduðu gibi eðitim-öðretim alanýnda yaþanan geliþmelere paralel olarak öðretmen yetiþtirmede de yenilikler ve geliþmeler ortaya çýkmýþtýr. Köy enstitüleri ile sürdürülen öðretmen yetiþtirme politikasý, köylünün kalkýndýrma projesine uygun olarak geliþtirilmiþtir. Daha sonraki yýllarda çeþitli nedenlerle bu okullarýn kapatýlmasýnýn ardýndan Yüksek Öðretmen Okullarý, bunun sonrasýnda ise öðretmen okullarý, öðretmen yetiþtiren fakülteler ile eðitim enstitüleri öðretmen yetiþtirmeye kaynaklýk etmiþtir (Yýldýz, 2004, 322). 1982 yýlýnda yürürlüðe giren 2547 sayýlý yasa gereðince hizmet öncesi öðretmen yetiþtirme iþlevi tamamýyla üniversitelerin eðitim fakültelerine devredilmiþ ve Yüksek Öðretim Kurumu Baþkanlýðý 1996 yýlý baþýnda Milli Eðitim Bakanlýðý ile birlikte baþlattýðý bir çalýþma ile eðitim fakültelerinin öðretmen yetiþtirme programlarýný yeniden düzenlemiþtir. Bu düzenleme ile eðitim fakültelerinin, ülkenin öðretmen ihtiyacýný daha etkili ve verimli biçimde karþýlamalarý, daha nitelikli öðretmen yetiþtirmeye yönelik programlar yürütmeleri ve daha saðlýklý bir yapý içinde iþlevlerini yerine getirmeleri öngörülmektedir (Yüksek Öðretim Kurumu [YÖK], 1997). Milli Eðitim Bakanlýðý Öðretmen Yetiþtirme ve Eðitimi Genel Müdürlüðü nce Öðretmenlik mesleði genel yeterlikleri þöyle tanýmlanmýþtýr (Milli Eðitim Bakanlýðý [MEB], 2006, 12-13); 1. Kiþisel ve Mesleki Deðerler- Mesleki Geliþim 2. Öðrenciyi Tanýma 3. Öðretme ve Öðrenme Süreci 4. Öðrenmeyi, Geliþimi Ýzleme ve Deðerlendirme 5. Okul, Aile ve Toplum Ýliþkileri 6. Program ve Ýçerik Bilgisi Kamu kurum ve kuruluþlarýna atanmak için, üniversitelerde yetiþtirilen öðretmen adaylarý Kamu Personeli Seçme Sýnavý (KPSS) nda baþarýlý olmak durumundadýrlar. KPSS sisteminin içeriðine bakýldýðýnda; Genel Yetenek alanýnda; % 50 Türkçe, % 50 Matematik, Genel Kültür alanýnda; % 40 Atatürk Ýlke ve Ýnkýlaplarý, % 15 Temel Yurttaþlýk Bilgisi, % 5 Türkiye ve Dünya ile ilgili Güncel ve Sosyo-Ekonomik Konular, % 10 Türk Kültür ve Medeniyetleri, % 30 Türkiye Coðrafyasý, Eðitim Bilimleri alanýnda; %50 Eðitim Psikolojisi, %35 Eðitim Programlarý ve Öðretim, %15 Rehberlik konularýný içermektedir (ÖSYM, 2007). 153

Ýlker KÖSTERELÝOÐLU - Meltem AKIN KÖSTERELÝOÐLU - Sevilay KÝLMEN Türkiye de KPSS puanlarý Ýle lisans baþarýsý arasýndaki iliþkileri inceleyen sýnýrlý sayýda araþtýrma vardýr. Bunlardan biri Ergün (2005) tarafýndan yapýlmýþtýr. Araþtýrmada, Gazi Üniversitesi Kastamonu Eðitim Fakültesi nden mezun 744 öðrencinin KPSS puanlarý ile fakülte mezuniyet ortalamalarý arasýndaki iliþki incelenmiþ ve bu iliþkinin.455 düzeyinde pozitif yönde anlamlý bir iliþki (p<.001) olduðu saptanmýþtýr. Bu konuda yapýlan bir diðer araþtýrma ise, Orbay ve Öner (2006) tarafýndan yapýlmýþtýr. Araþtýrmada, Amasya Eðitim Fakültesi nden mezun olan öðrencilerin lisans diploma notlarý ve KPSS puanlarý arasýndaki iliþkiler farklý bölümlere göre incelenmiþtir. Araþtýrma soncunda bu iliþkilerin Fen Bilgisi Öðretmenliði için.53; Matematik Öðretmenliði için.51; Türkçe Öðretmenliði için.37; Sosyal Bilgiler Öðretmenliði için.35; Sýnýf Öðretmenliði için.40 düzeyinde olduðu saptanmýþtýr. Araþtýrmada KPSS içeriðinin yeniden gözden geçirilerek gerekli düzeltmelerin yapýlmasý önerilmiþtir. Özçýnar (2006) tarafýndan yapýlan bir baþka araþtýrmada, 1999, 2000 ve 2001 yýllarýnda Pamukkale Üniversitesi Eðitim Fakültesi, Sýnýf Öðretmenliði Bölümü nden mezun olan öðrencilerin KPSS puanlarý ve LDN arasýndaki iliþkileri incelenmiþtir. Araþtýrma sonucunda, KPSS puanlarý ile LDN arasýnda, orta düzeyde (.469) anlamlý bir iliþkinin olduðu saptanmýþtýr. Öðretmen yeterlikleri ve KPSS içeriði göz önüne alýndýðýnda, KPSS nýn, genel kültür ve genel meslek bilgisi ana yeterlik alanlarýný kapsadýðý, ancak, özel alan bilgisini içeren bir sýnav olmadýðý görülmektedir. Üniversitelerin öðretmen yetiþtirme politikalarýnýn ve KPSS nýn içeriðinin birbiriyle tam olarak örtüþmemesi nedeniyle KPSS puanlarý ve lisans baþarýsý arasýndaki iliþkilerin incelenmesi zorunluluðu doðmuþtur. Bu araþtýrmada, KPSS puanlarý ve lisans baþarýsý arasýndaki iliþkiler, cinsiyet, bölüm ve öðretim türüne göre (1. ve 2. öðretim) incelenmiþtir. 1.2 Amaç Bu araþtýrmanýn amacý, Abant Ýzzet Baysal Üniversitesi Eðitim Fakültesi nden 2005-2006 eðitim öðretim yýlýnda mezun olan öðrencilerin, lisans diploma notu (LDN) ile KPSS puanlarý arasýnda iliþki olup olmadýðý çeþitli deðiþkenler açýsýndan incelemektir. Bu genel amaç doðrultusunda aþaðýdaki sorulara yanýt aranacaktýr: 1. Çalýþma grubunda yer alan öðrencilerin lisans diploma notu ile KPSS puanlarý arasýnda anlamlý iliþki var mýdýr? Varsa iliþkinin yönü ve derecesi nedir? 2. Çalýþma grubunda yer alan öðrencilerin lisans diploma notu ile KPSS puanlarý arasýnda cinsiyetlerine göre anlamlý iliþki var mýdýr? Varsa iliþkinin yönü ve derecesi nedir? 3. Çalýþma grubunda yer alan öðrencilerin lisans diploma notu ile KPSS puanlarý arasýnda öðretim türüne göre anlamlý iliþki var mýdýr? Varsa iliþkinin yönü ve derecesi nedir? 4. Çalýþma grubunda yer alan öðrencilerin lisans diploma notu ile KPSS puanlarý arasýnda mezun olunan bölüme göre anlamlý iliþki var mýdýr? Varsa iliþkinin yönü ve derecesi nedir? 1.3 Sayýltýlar Çalýþma grubunda yer alan öðrencilerin lisans diploma notunun, gerçek lisans baþarýsýný yansýttýðý varsayýlmaktadýr. 1.4 Sýnýrlýlýklar Bu araþtýrma, eriþilebilirlik kolaylýðý nedeniyle, 2005-2006 eðitim öðretim yýlýnda, Abant Ýzzet Baysal Üniversitesi Eðitim Fakültesi nden mezun olup KPSS sýnavýna giren 1052 öðrenci ile sýnýrlýdýr. 154

Kamu Personeli Seçme Sýnavý Puanlarý Ýle Lisans Diploma... 2. YÖNTEM 2.1 Araþtýrma Modeli Bu araþtýrmanýn amacý, Abant Ýzzet Baysal Üniversitesi Eðitim Fakültesi nden 2005-2006 eðitim öðretim yýlýnda mezun olan öðrencilerin, lisans diploma notu ile KPSS puanlarý arasýnda iliþki olup olmadýðýný çeþitli deðiþkenler açýsýndan incelemektir. Araþtýrma, sözü edilen deðiþkenler arasýndaki iliþkileri ortaya koymayý amaçladýðýndan betimsel türde bir araþtýrma niteliði taþýmaktadýr ve araþtýrma, iliþkisel tarama modelindedir. 2.2 Araþtýrma Grubu 2005-2006 eðitim öðretim yýlýnda, Abant Ýzzet Baysal Üniversitesi Eðitim Fakültesi nden 1132 öðrenci mezun olmuþ, bu öðrencilerden 80 i KPSS na girmemiþtir. Bu araþtýrmanýn araþtýrma grubunu, 2005-2006 eðitim öðretim yýlýnda, Abant Ýzzet Baysal Üniversitesi Eðitim Fakültesi nden mezun olup KPSS sýnavýna giren 1052 öðrenci oluþturmaktadýr. Araþtýrmaya katýlan öðrencilerin cinsiyete ve mezun olduklarý bölümlere göre daðýlýmlarý Tablo 1 de verilmiþtir. Tablo 1: Araþtýrmaya Katýlan Öðrencilerin Cinsiyete Ve Bölümlere Göre Daðýlýmlarý Cinsiyet Bölümler Kýz Erkek Toplam 1. öðretim 2. öðretim 1. öðretim 2. öðretim Okul Öncesi Öðrt. 43 (%6,9) - 12 (%2,8) - 55 (%5,2) Sýnýf Öðretmenliði 124 (%20) 107 (%17,3) 96 (%22,2) 46 (%10,6) 373 (%35,5) Fen Bil. Öðretmenliði 20 (%3,2) 21(%3,4) 19 (%4,4) 21 (%4,6) 81 (%7,7) Sosyal Bilgiler Öðrt. 20 (%3,2) 20 (%3,2) 31 (%7,2) 25 (%5,8) 96 (%9,1) Matematik Öðrt. 24 (%3,9) 22(%3,5) 26 (%6) 27 (%6,3) 99 (%9,4) Türkçe Öðretmenliði 55 (%8,9) 23 (%3,7) 42 (%9,7) 19 (%4,4) 139 (%13,2) Ýngilizce Öðrt. 18 (%2,9) - 5 (%1,2) - 23 (2,2) Müzik Öðretmenliði 14 (%2,3) - 13 (%3) - 27 (%2,6) Resim Öðretmenliði 31 (%5) 26 (%6) 8 (%1,9) 5 (%1,2) 70 (%6,7) Psik. Dan. Rehberlik 30 (%4,8) - 11 (%2,5) - 41 (%4,6) Zih. Eng.Öðrt. 22(%3,5) - 26 (%6) - 48 (%4,6) Toplam 401 (%64,7) 219 (%35,3) 289 (%66,9) 143 (%33,1) 1052 (%100) 2.3 VerilerinToplanmasý Bu araþtýrmada, iki grup veri kullanýlmýþtýr. Bu veriler, 2005-2006 eðitim öðretim yýlýnda, Abant Ýzzet Baysal Üniversitesi Eðitim Fakültesi nden mezun olup KPSS sýnavýna giren 1052 öðrencinin KPSS puanlarý ve lisans diploma notlarýdýr. Öðrencilerin lisans diploma notu, öðrencilere ait dokümanlarýn incelenmesi yoluyla toplanmýþtýr. Öðrencilerin KPSS puanlarý ise, internet aracýlýðý ile elde edilmiþtir. 2.4 Verilerin Çözümlenmesi Ve Yorumlanmasý Çalýþmada toplanan tüm veriler SPSS 15,0 paket programýnda iþlenmiþtir. Öðrencilerin LDN ve KPSS puanlarýna iliþkin betimsel istatistikler hesaplanmýþtýr. Cinsiyet ve öðretim türü deðiþkenlerine göre araþtýrmada ele alýnan deðiþkenler arasýndaki iliþkiler Pearson Momentler Çarpým Korelasyon Katsayýsý ile hesaplanmýþtýr. Mezun olunan bölüme göre ise, Ýngilizce 155

Ýlker KÖSTERELÝOÐLU - Meltem AKIN KÖSTERELÝOÐLU - Sevilay KÝLMEN Öðretmenliði ve Müzik Öðretmenliði Bölümü hariç, araþtýrmada ele alýnan tüm gruplarda, iki deðiþken arasýndaki iliþki, Pearson Momentler Çarpým Korelasyon Katsayýsý ile; Ýngilizce Öðretmenliði ve Müzik Öðretmenliði Programlarý ndan mezun olan öðrenci sayýsýnýn 30 dan az olmasý nedeniyle bu gruplardaki iki deðiþken arasýndaki iliþki Spearman Sýra Farklarý Korelasyon Katsayýsý ile hesaplanmýþtýr. Ýki deðiþken arasýndaki iliþkide, korelasyon katsayýsýnýn, mutlak deðer olarak, 0.70 1.00 arasýnda olmasý, yüksek; 0.70 0.30 arasýnda olmasý orta; 0.30 0.00 arasýnda olmasý ise, düþük düzeyde bir iliþki olarak tanýmlanabilir (Büyüköztürk, 2004). Araþtýrmada bulunan iliþkiler bu tanýma dayanarak yorumlanmýþtýr. 3. BULGULAR VE YORUMLAR Bu araþtýrmada, araþtýrma grubunda yer alan öðrencilerin farklý deðiþkenlere göre, lisans diploma notu ile KPSS puanlarý arasýndaki iliþkiler saptanmaya çalýþýlmýþtýr. Çalýþma grubundaki öðrencilere ait lisans diploma notu ile KPSS puanlarýna iliþkin hesaplanan betimsel istatistikler Tablo 2 de verilmiþtir. Tablo 2: Öðrencilerin KPSS ve Lisans Diploma Notlarýna Ýliþkin Hesaplanan Betimsel Ýstatistikler Deðiþkenler N Erkek 432 Kýz 620 1. Öðretim 690 2. Öðretim 362 Okul Öncesi Öðretmenliði 55 Sýnýf Öðretmenliði 373 Fen Bilgisi 81 Sosyal Bilgiler Öðretmenliði Matematik Öðretmenliði 96 99 Türkçe Öðretmenliði 139 Ýngilizce Öðretmenliði 23 Müzik Öðretmenliði 27 Resim Öðretmenliði 70 Psik. Dan. ve Rehberlik 41 Zihinsel Engelliler 48 Puan türü Ortalama Medyan Mod Ss Çarpýklýk Basýklýk LDN 76,39 76,20 76,50 2,81 0,45 0,54 KPSS 71,12 72,26 72,30 11,51-0,54 0,12 LDN 78,33 78,50 81,30 3,30 0,06 0,59 KPSS 69,56 70,83 58,24 11,28-0,74 0,93 LDN 77,61 77,50 76,50 3,32 0,34 0,43 KPSS 70,18 71,45 82,02 11,28-0,54 0,15 LDN 77,39 77,50 76,70 2,92-0,01-0,22 KPSS 70,24 71,43 58,24 11,64-0,84 0,95 LDN 80,72 81,00 81,00 3,48 0,12-0,37 KPSS 67,61 68,84 43,45 8,82-0,42 0,44 LDN 77,88 77,80 77,60 2,61-0,08-0,09 KPSS 72,93 73,21 82,08 8,49-0,25-0,16 LDN 76,47 76,60 76,70 3,03 0,31 0,22 KPSS 74,59 76,01 52,30 9,58-0,63-0,38 LDN 76,01 75,75 76,70 2,39 0,59 0,27 KPSS 68,92 68,87 72,30 8,98-0,11-0,23 LDN 78,00 77,80 76,10 3,57 0,59 0,27 KPSS 79,08 81,83 49,74 9,75-0,96 0,42 LDN 78,12 78,10 76,20 2,61 0,20-0,21 KPSS 73,16 73,15 48,28 8,27-0,34 0,01 LDN 78,21 77,40 73,30 3,96 0,87 0,92 KPSS 68,06 66,89 53,38 7,13-0,24-0,72 LDN 79,51 79,50 80,30 2,72 0,01 0,22 KPSS 52,56 51,83 38,83 7,61 0,276-0,70 LDN 75,62 75,35 75,20 3,71 0,52 0,12 KPSS 51,87 50,46 22,74 9,97 0,32 0,72 LDN 75,43 74,90 73,90 3,28 0,59 0,45 KPSS 71,62 71,77 50,20 7,76-0,52 0,26 LDN 76,61 76,25 74,60 3,33 0,21-0,68 KPSS 59,26 59,36 45,47 8,05 0,79 0,87 Köklü, Büyüköztürk ve Bökeoðlu (2006) na göre, çarpýklýk katsayýsýnýn +1 ile -1 arasýnda sýnýrlý kalmasý daðýlýmýn normale yakýn bir daðýlým gösterdiði þeklinde yorumlanabilir. Tablo 2 deki, çarpýklýk ve basýklýk katsayýlarý incelendiðinde tüm puan 156

Kamu Personeli Seçme Sýnavý Puanlarý Ýle Lisans Diploma... türlerinde grubun normal daðýlýma yakýn bir daðýlým gösterdiði ifade edilebilir. 1. Araþtýrma sorusu: Çalýþma grubunda yer alan öðrencilerin, lisans diploma notu ile KPSS puanlarý arasýnda anlamlý iliþki var mýdýr? Varsa iliþkinin yönü ve derecesi nedir? Birinci araþtýrma sorusunu yanýtlamak için, araþtýrmada ele alýnan deðiþkenler arasýndaki iliþkiler, Pearson Momentler Çarpým Korelasyon Katsayýsý ile hesaplanmýþtýr. Hesaplanan korelasyonlar Tablo 3 te verilmiþtir. Tablo 3: KPSS Puanlarý Ýle LDN Arasýndaki Ýliþkiler Grup N r p Genel 1052 0,302,000** **p<.01 Tablo 3 te görüldüðü gibi, çalýþma grubunda yer alan öðrencilerin, lisans diploma notu ile KPSS puanlarý arasýndaki iliþkinin pozitif yönde, orta düzeyde ve anlamlý olduðu saptanmýþtýr (p<.01). 2. Araþtýrma sorusu: Çalýþma grubunda yer alan öðrencilerin lisans diploma notu ile KPSS puanlarý arasýnda cinsiyete göre anlamlý bir iliþki var mýdýr? Varsa iliþkinin yönü ve derecesi nedir? Ýkinci araþtýrma sorusunu yanýtlamak için, araþtýrmada ele alýnan deðiþkenler arasýndaki iliþkiler, Pearson Momentler Çarpým Korelasyon Katsayýsý ile hesaplanmýþtýr. Hesaplanan korelasyonlar Tablo 4 te verilmiþtir. Tablo 4: Cinsiyete Göre KPSS Puanlarý Ýle LDN Arasýndaki Ýliþkiler Grup N r p Kýz 432 0,260,000** Erkek 620 0,390,000** ** p<.01 Tablo 4 de görüldüðü gibi, çalýþma grubunda yer alan erkek öðrencilerin, lisans diploma notu ile KPSS puanlarý arasýndaki iliþkinin pozitif yönde, orta düzeyde ve anlamlý olduðu saptanmýþtýr (p<.01). Kýz öðrencilerde ise bu iliþkinin düþük düzeyde pozitif yönde ve anlamlý olduðu görülmektedir. 3. Araþtýrma sorusu: Çalýþma grubunda yer alan öðrencilerin lisans diploma notu ile KPSS puanlarý arasýnda öðretim türüne göre anlamlý iliþki var mýdýr? Varsa iliþkinin yönü ve derecesi nedir? Üçüncü araþtýrma sorusunu yanýtlamak için, araþtýrmada ele alýnan deðiþkenler arasýndaki iliþkiler, Pearson Momentler Çarpým Korelasyon Katsayýsý ile hesaplanmýþtýr. Hesaplanan korelasyonlar Tablo 5 te verilmiþtir. Tablo 5: Öðretim Türüne Göre KPSS Puanlarý Ýle LDN Arasýndaki Ýliþkiler Grup N r p 1. öðretim 690.272.000** 2. öðretim 362.377.000** ** p<.01 157

Ýlker KÖSTERELÝOÐLU - Meltem AKIN KÖSTERELÝOÐLU - Sevilay KÝLMEN Tablo 5 te görüldüðü gibi, 1. öðretimde öðrenim gören öðrencilerin lisans diploma notu ile KPSS puanlarý arasýnda iliþki düþük düzeyde, pozitif yönde ve anlamlý bir iliþkidir. 2. öðretim öðrencilerinin lisans diploma notu ile KPSS puanlarý arasýnda iliþki ise pozitif yönde, orta düzeyde ve anlamlý bir iliþkidir. 4. Araþtýrma sorusu: Çalýþma grubunda yer alan öðrencilerin lisans diploma notu ile KPSS puanlarý arasýnda mezun olunan bölüme göre anlamlý bir iliþki var mýdýr? Varsa iliþkinin yönü ve derecesi nedir? Dördüncü araþtýrma sorusunu yanýtlamak için, Ýngilizce Öðretmenliði ve Müzik Öðretmenliði Bölümü hariç, araþtýrmada ele alýnan tüm gruplarda, iki deðiþken arasýndaki iliþki, Pearson Momentler Çarpým Korelasyon Katsayýsý ile; Ýngilizce Öðretmenliði ve Müzik Öðretmenliði Programlarý ndan mezun olan öðrenci sayýsýnýn 30 dan az olmasý nedeniyle bu gruplardaki iki deðiþken arasýndaki iliþki Spearman Korelasyon Katsayýsý ile hesaplanmýþtýr. Hesaplanan korelasyonlar Tablo 6 ve Tablo 7 de verilmiþtir. Tablo 6: Mezun Olunan Bölüme Göre KPSS Puanlarý ile LDN Arasýndaki Ýliþkiler Mezun Olunan Bölüm N r p Okul Öncesi Öðretmenliði 55.047.733 Sýnýf Öðretmenliði 373.365.000** Fen Bilgisi Öðretmenliði 81.210.059 Sosyal Bilgiler Öðretmenliði 96.042.566 Matematik Öðretmenliði 99.518.000** Türkçe Öðretmenliði 139.305.000** Resim Öðretmenliði 70.517.000** Rehberlik ve Psikolojik Danýþmanlýk 41.494.001** Zihinsel Engelliler Öðretmenliði 48.345.016* *p<.05, ** p<.01 Tablo 7: Mezun Olunan Bölüme Göre KPSS Puanlarý ile LDN Arasýndaki Ýliþkiler Mezun Olunan Bölüm N rho p Ýngilizce Öðretmenliði 23.259.323 Müzik Öðretmenliði *p<.05 158 27.489.010* Tablo 6 ve Tablo 7 de görüldüðü gibi, KPSS ile LDN arasýnda en yüksek iliþkinin gözlendiði bölümler Matematik Öðretmenliði (.518) ve Resim Öðretmenliði Bölümü (.517) dür. Bu sýralamayý Rehberlik ve Psikolojik Danýþmanlýk, Sýnýf Öðretmenliði, Zihinsel Engelliler Öðretmenliði ve Türkçe Öðretmenliði Bölümü izlemektedir. Okul Öncesi Öðretmenliði, Fen Bilgisi Öðretmenliði, Sosyal Bilgiler Öðretmenliði ve Ýngilizce Öðretmenliði Bölümü nden mezun olan öðrencilerin KPSS puanlarý ile LDN arasýnda anlamlý bir iliþki gözlenmemiþtir.

Kamu Personeli Seçme Sýnavý Puanlarý Ýle Lisans Diploma... 4. SONUÇ VE TARTIÞMA Bu araþtýrmanýn bulgularýndan elde edilen sonuçlar aþaðýda verilmiþtir. Çalýþma grubunda yer alan öðrencilerin, lisans diploma notu ile KPSS puanlarý arasýndaki iliþkinin pozitif yönde, orta düzeyde (.302) ve anlamlý olduðu saptanmýþtýr (p<.01). Ergün (2005) tarafýndan yapýlan araþtýrmada ise, KPSS puaný ile LDN arasýndaki iliþkinin.455 düzeyinde anlamlý bir iliþki olduðu bulunmuþtur. Orbay ve Öner (2006) tarafýndan eðitim fakültesi öðrencilerinin bölümlere göre KPSS puanlarý ile LDN arasýndaki iliþkilerin incelendiði araþtýrmada,.351 ile.524 arasýnda deðiþen deðerler alan iliþkilerin olduðu saptanmýþtýr. Özçýnar (2006) tarafýndan yapýlan araþtýrmada ise KPSS puanlarý ile LDN arasýndaki iliþkilerin.469 düzeyinde olduðu saptanmýþtýr. Bu dört araþtýrmadan elde edilen bulgular, KPSS puanlarý ile LDN arasýnda pozitif yönde orta düzeyde anlamlý bir iliþkinin olduðunu göstermektedir. Çalýþma grubunda yer alan erkek öðrencilerin, lisans diploma notu ile KPSS puanlarý arasýndaki iliþkinin pozitif yönde, orta düzeyde ve anlamlý olduðu saptanmýþtýr (p<.01). Kýz öðrencilerde ise bu iliþkinin düþük düzeyde pozitif yönde ve anlamlý olduðu görülmüþtür. Birinci öðretimde öðrenim gören öðrencilerin lisans diploma notu ile KPSS puanlarý arasýnda iliþki düþük düzeyde, pozitif yönde ve anlamlý bir iliþkidir. 2. öðretim öðrencilerinin lisans diploma notu ile KPSS puanlarý arasýndaki iliþki ise pozitif yönde, orta düzeyde ve anlamlý bir iliþkidir. KPSS puanlarý ile LDN arasýnda en yüksek iliþkinin gözlendiði bölümler Matematik Öðretmenliði (.52) ve Resim Öðretmenliði Bölümü (.52) dür. Bu sýralamayý (.49) düzeyinde iliþki ile Rehberlik ve Psikolojik Danýþmanlýk Bölümü, Sýnýf Öðretmenliði, Zihinsel Engelliler Öðretmenliði ve Türkçe Öðretmenliði Bölümü izlemektedir. Okul Öncesi Öðretmenliði, Fen Bilgisi Öðretmenliði, Sosyal Bilgiler Öðretmenliði ve Ýngilizce Öðretmenliði Bölümü nden mezun olan öðrencilerin KPSS puanlarý ile LDN arasýnda anlamlý bir iliþki gözlenmemiþtir. ÖNERÝLER 1. Bu araþtýrmada, KPSS ve LDN arasýndaki iliþkiler cinsiyet, bölüm ve öðretim türüne göre incelenmiþtir. Lise türü bu araþtýrmanýn kapsamý dýþýnda býrakýlmýþtýr. Bundan sonra yapýlacak olan araþtýrmalarda, bu deðiþken ele alýnabilir. 2. Bu araþtýrma Abant Ýzzet Baysal Üniversitesi Eðitim Fakültesi nden mezun olan öðrencilerle sýnýrlý tutulmuþtur. Ayný araþtýrma farklý üniversitelerin eðitim fakülteleri için tekrarlanabilir. 3. Bu araþtýrma, eðitim fakültesinden mezun olan öðrencilerle sýnýrlý tutulmuþtur. Ayný araþtýrma, farklý fakültelerden mezun olup, kamu kurum ve kuruluþlarýnda görev alabilmek için bu sýnava girmek zorunda olan öðrenciler için de tekrarlanmalýdýr. 4. Araþtýrma sonucunda, KPSS ve LDN arasýndaki iliþkilerin yüksek olmadýðý saptanmýþtýr. Bu durumun, KPSS ile lisans dersleri içeriðinin örtüþmemesinin doðal bir sonucu olduðu düþünülmektedir. Bu nedenle KPSS içeriði özel alan bilgisini de kapsayacak þekilde düzenlenmelidir. KAYNAKÇA Büyüköztürk, Þ. (2004). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabý(4. Baský). Ankara: Pegem A Yayýncýlýk. Baþer, N.Günhan, C.B. ve Yavuz, G. (2005). Ýlköðretim Öðretmen Adaylarýnýn ve Öðretmenlerin Öðretmen Yeterlik Algýlarýnýn Karþýlaþtýrýlmasý Üzerine Bir Araþtýrma. XIV. Ulusal Eðitim Bilimleri Kongresi. Pamukkale Üniversitesi Eðitim Fakültesi. Denizli 159

Ýlker KÖSTERELÝOÐLU - Meltem AKIN KÖSTERELÝOÐLU - Sevilay KÝLMEN Köklü, N. Büyüköztürk, Þ.ve Bökeoðlu Ç.Ö. (2006). Sosyal bilimler için istatistik (2. Baský). Ankara: Pegem A Yayýncýlýk. Ergün, M (2005). Ýlköðretim Okullarý Öðretmen Adaylarýnýn KPSS deki Baþarý Düzeylerinin Bazý Deðiþkenlere Göre Ýncelenmesi (Kastamonu Ýli Örneði). Kastamonu Eðitim Dergisi, 13 (2), 311-326. Ertürk, S. (1994). Eðitimde program geliþtirme. Ankara: Meteksan A.Þ. Kavcar, C. (1999). Nitelikli öðretmen sorunu. 21. Yüzyýl Eþiðinde Türk Eðitim Sistemi Ulusal Sempozyumu. 25-27 Kasým. Baþkent Öðretmenevi. Ankara. MEB (2006). Öðretmenlik mesleði genel yeterlikleri. Ankara: Milli Eðitim Yayýnevi. MEB (1990). Milli eðitim temel kanunu. Ankara: Milli Eðitim Yayýnevi. Orbay, M. ve Öner, F. (2006). KPSS ile öðretmen atamalarý hakkýnda bir deðerlendirme. http:// www. memurlar.net/ haber/602431. Eriþim Tarihi: 19 Aralýk 2006. ÖSYM (2007). Kamu personeli seçme sýnavý tercih kýlavuzu. Ankara: ÖSYM Yayýnlarý. Özçýnar, H. (2006). KPSS sonuçlarýnýn veri madenciliði yöntemleriyle tahmin edilmesi. Yayýmlanmamýþ yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Denizli. Yýldýz, K. (2004). Türkiye de Öðretmen Yetiþtirme. Öðretmenlik mesleðine giriþ (2. Baský). Ankara: Öðreti, Pegem A Yayýnlarý. YÖK (1997). Eðitim fakülteleri öðretmen yetiþtirme programlarýnýn yeniden düzenlenmesi. www.yok.gov.tr. 160