YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK İNŞ. VE MALZ. TUR. İTH. İHR. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. (1000 TON/YIL) ADALA KASABASI, SALİHLİ / MANİSA (109 ADA, 4 PARSEL) PROJE TANITIM DOSYASI LANSY ÇEVRE DANIŞMANLIK MÜHENDİSLİK İNŞAAT SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Hürriyet Mah. 5. Anadolu Sok. No:1/Zemin Kat Osmangazi / BURSA Tel: 0224 229 28 20 Fax: 0224 246 83 21 Gsm: 0533 427 79 25 www.lansydanismanlik.com.tr 1
YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK PROJE SAHİBİ Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. Ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti. ADRESİ Camikebir Mah. Hükümet Cad. Uludağ İş. No:4 İçkapı No:2 TELEFON VE FAKS NUMARALARI Telefon: 0236 438 22 40 Faks: 0236 438 22 40 E-POSTA recep@lansy.com.tr PROJENİN ADI Zeytinyağı Üretim Tesisi PROJE BEDELİ 950.000 TL PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN AÇIK ADRESİ (İLİ, İLÇESİ, MEVKİİ) Manisa İli, Salihli İlçesi, Adala Kasabası, 109 Ada, 4 Parsel PROJENİN ÇED YÖNETMELİĞİ 03.10.2013 tarih ve 28784 sayılı Resmi KAPSAMINDAKİ YERİ (SEKTÖRÜ, Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren ALT SEKTÖRÜ) Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliği, Ek-2 Seçme-Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler Listesi, 28-Bitkisel Ürünlerin Üretimi İle İlgili Projeler, a) Bitkisel ham yağ veya rafine yağ üreten tesisler, (kekik, papatya ve benzeri esansiyel yağların üretimi hariç) PROJENİN NACE KODU 104107 PROJE TANITIM DOSYASINI HAZIRLAYAN KURULUŞUN ADI Lansy Çevre Danışmanlık Mühendislik İnşaat San. Ve Tic. Ltd. Şti. PROJE TANITIM DOSYASINI HAZIRLAYAN KURULUŞUN ADRESİ, TELEFON VE FAKS NUMARALARI Hürriyet Mah. 5.Anadolu Sok. No: 1/Zemin Kat Osmangazi / BURSA Tel: 0 224 249 28 20 Faks: 0 224 246 83 21 PROJE TANITIM DOSYASI 26.06.2014 HAZIRLANIŞ TARİHİ (GÜN, AY, YIL) 2
YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER LİSTESİ 3 PROJENİN TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ 5 1.PROJENİN ÖZELLİKLERİ 6 a)projenin ve yerin alternatifleri (proje teknolojisinin ve proje alanının seçilme 6 nedenleri), b)projenin iş akım şeması, kapasitesi, kapladığı alan, teknolojisi, çalışacak personel 7 sayısı, c)doğal kaynakların kullanımı (arazi kullanımı, su kullanımı, kullanılan enerji türü 11 vb.), ç)atık miktarı (katı, sıvı, gaz ve benzeri) ve atıkların kimyasal, fiziksel ve biyolojik 13 özellikleri, d)kullanılan teknoloji ve malzemelerden kaynaklanabilecek kaza riski. 25 2.PROJE YERİ VE ETKİ ALANIN MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ 27 a) Mevcut arazi kullanımı ve kalitesi (tarım alanı, orman alanı, planlı alan, su yüzeyi 27 ve benzeri), b) EK-5 deki Duyarlı Yöreler Listesi dikkate alınarak korunması gereken alanlar. 31 3. PROJENİN İNŞAAT VE İŞLETME AŞAMASINDA ÇEVRESEL 34 ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER NOTLAR VE KAYNAKLAR 44 EKLER 45 3
YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK Tablolar TABLOLAR LİSTESİ Sayfa Numaraları Tablo 1 Proje Bedeli Hesaplaması 6 Tablo 2 Yıllık Üretim Miktarı 8 Tablo 3 Makine Listesi 8 Tablo 4 Yakıt olarak kullanılan pirinanın özellikleri 12 Tablo 5 Tehlikeli Atıklar ve Miktarları 18 Tablo 6 Emisyon Faktörleri 20 Tablo 7 Toplam Toz Emisyon Miktarı 21 Tablo 8 Gürültü Düzeyi 22 Tablo 9 Mesafeye göre Eşdeğer Gürültü Seviyesi 23 Tablo 10 Gürültüye Duyarlı Yapıların Yönetmeliğe Göre Sınır Değerleri 24 ŞEKİLLER LİSTESİ Şekiller Sayfa Numaraları Şekil 1 Zeytinyağı Üretimi İş Akım Şeması 7 Şekil 2 İnşaat Aşamasında Mesafeye Göre Gürültü Seviyesi Grafiği 23 Şekil 3 Manisa İli Deprem Haritası 31 4
YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK PROJENİN TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ Türkiye nin ekonomik ve sosyal yapısının sürdürülebilir kalkınma sürecinin önde gelen sorunlarından biri de sanayileşme olgusu ve çevre dostu üretim ve ürün oluşturulmasıdır. Sanayileşme hızının yüksekliği, Türkiye de, toplumsal ve ekonomik yapının oluşması ve değişmesini belirleyen önemli etmenlerin başında gelmektedir. Türkiye de her alanda olduğu gibi zeytinyağı üretim sektöründe de büyük yatırımlar yapan yeni projeler uygulayan ülkelerin başında gelmektedir. Günümüz dünyasında ekonomi; üretimin sürekli, çevre açısından daha temiz teknolojilerin kullanılmasıyla beraber, üretim maliyetlerin düşük olması ve rekabet esasları üzerinde şekillenmektedir. Dünyadaki gelişmelere paralel olarak ülkemizdeki yatırımcılar da bu yönde adımlar atmakta, bu yöndeki eksikliklerini gidermek, kaliteli ürün ve iyi bir pazar oluşturabilmek, rekabet edebilmek, ekolojik dengeyi koruyarak ve çağdaş dünya ile entegre olabilecek çalışmalar yapmaktadır. Bu projenin amacı; Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından Manisa İli, Salihli İlçesi, Adala Kasabası, 109 Ada, 4 parsel adresinde kurulması planlanan, 03.10.2013 tarih ve 28784 sayılı Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliği göre; Ek-2, Seçme-Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler Listesi, 28-Bitkisel Ürünlerin Üretimi İle İlgili Projeler, a) Bitkisel ham yağ veya rafine yağ üreten tesisler, (kekik, papatya ve benzeri esansiyel yağların üretimi hariç) kapsamında değerlendirilen Zeytinyağı Üretim Tesisinin tüm çevresel etkilerinin incelenerek bu etkileri en aza indirilmesi için önlemlerin tarif edilmesidir. 5
YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK 1.PROJENİN ÖZELLİKLERİ a)projenin ve yerin alternatifleri (proje teknolojisinin ve proje alanının seçilme nedenleri) Manisa İli, Salihli İlçesi, Adala Kasabası, 109 Ada, 4 parsel adresinde, Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından Zeytinyağı Üretim Tesisi kurulması planlanmaktadır. Proje ile ön görülen kuruluş yeri özellikle üretim hizmet kavramında uygun ortam sağlamaktadır. Hammaddenin ulaşım ve temininde büyük kolaylıklar arz etmektedir. En önemlisi standart kalite mamul üretimini gerçekleştirmek için en büyük etken kalifiye iş gücü temininde çok elverişli bir durum olduğu için seçilmiştir. Proje için gerekli kuruluş yeri, çalışma koşulları, bölgedeki zeytin üretiminin varlığı ve yürürlükteki mevzuatlar çerçevesinde değerlendirildiğinde, özellikle Zeytincilik Kanunu açısından, tesisin kurulabilir olması için, söz konusu alan kuruluş yeri olarak seçilmiştir. Zeytinyağı işletmesinde genellikle iç piyasaya hizmet edeceğinden, pazardan gelecek olan talebe bağlı olarak, değişen teknolojilere uyum sağlayarak yeni ürün ve ürün çeşitleri arttırılabilir. Tesis teknolojisi; işçiliğinin kolay, zamandan tasarruf etmek, birim iş gücünden faydalanmak ve üretim kapasitesini arttırmak amacıyla seçilmiştir. Proje Bedeli: Tablo 1: Proje Bedeli Hesaplama NO MAKİNE ADI FİYATI KONTİNİ SİSTEM 1 Zeytin Taşıma Bandı ve Yaprak Aspiratörü 18.700 2 Yıkama Makinesı 22.350 3 Malaksör ve Kırıcı 110.350 4 Dekantör 203.750 5 Besleme Helezonu 10.250 6 Pirina Helezonları 15.000 7 Seperatör 86.000 8 Sıcak Su Kazanı 29.500 9 Kumanda Panosu ve Paneli 35.750 10 Tavalar 12.600 11 Hamur pompası 7.000 12 Yağ Pompası 1.000 13 Çekirdek Ayırıcı 23.250 14 Malaksör 58.500 15 Dekantör 230.000 16 Seperatör (2. Ekstraksiyon) 86.000 TOPLAM 950.000 6
YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK b)projenin iş akım şeması, kapasitesi, kapladığı alan, teknolojisi, çalışacak personel sayısı İş Akım Şeması: Şekil 1: Zeytinyağı Üretimi İş Akım Şeması 7
YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK Kapasitesi: Manisa İli, Salihli İlçesi, Adala Kasabası, 109 Ada, 4 parsel adresinde, Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından kurulması planlanan Zeytinyağı Üretim Tesisinde 5000 ton/yıl zeytin işlenerek, 1000 ton/yıl zeytinyağı ve 4000 ton/yıl prina üretilmesi planlanmaktadır. Tablo 2: Yıllık Üretim Miktarı Ürün Adı Zeytinyağı Sulu Prina Üretim Miktarı 1000 ton/yıl 4000 ton/yıl Kapladığı Alan: Manisa İli, Salihli İlçesi, Adala Kasabası, 109 Ada, 4 parsel adresinde kayıtlı alanda, Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından kurulması planlanan Zeytinyağı Üretim Tesisi 3.337,98 m 2 açık alanın 1.430 m 2 lik kapalı kısmında kurulması planlanmaktadır. Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. ve Tic. Ltd. Şti. Zeytinyağı Üretim Tesisinde, üretimde kullanılması planlanan makine listesi aşağıdakitablo 3 te sunulmuştur. Tablo 3: Makina Listesi NO MAKİNE EKİPMAN ADI KAPASİTESİ BİRİM MİKTAR Zeytin taşıma bandı 4-6 ton/saat aralığında 1 ZEYTİN TAŞIMA BANDI VE YAPRAK kapasiteye sahiptir. Adet ASPİRATÖRÜ Yaprak aspiratörünün kapasitesi 1000 1 m3/saattir. 2 ZEYTİN YIKAMA MAKİNASI Zeytin yıkama makinesinin kapasitesi 4-6 ton/saat aralığındadır. Adet 1 3 ZEYTİN BESLEME HELEZONU Makinenin kapasitesi 4-6 ton/saat aralığındadır. Adet 1 4 KIRICI Kırıcının kapasitesi 4-5 ton/saat aralığındadır. Adet 1 5 MALAKSÖR (MODÜLER) Modüler malaksör, 6 gözden oluşur, her gözün hamur alma kapasitesi 0.7 m 3 tür. Adet 1 6 HAMUR POMPASI Hamur pompası kapasitesi 4-6 ton/saat aralığındadır. Adet 1 7 DEKANTÖR Dekantör günlük kapasitesi 60 tondur. Adet 1 1 8 VİBRASYONLU YAĞ ELEĞİ VE BUHAR ASPİRATÖRÜ Adet 1 9 10 PRİNA HELEZONLARI(YATAY VE DİKEY) SEPARATÖR Prina helezonlarının kapasitesi 3-4 ton/saat aralığındadır. Adet 2 Saatte 3000 lt kapasiteye sahiptir. Adet 2 11 YAĞ POMPASI Yağ pompasının kapasitesi 3 ton/saattir. Adet 2 12 SICAK SU KAZANI 150.000 kcal/saat ısı kapasitesine sahiptir. Adet 1 13 SU HAZIRLAMA ÜNİTESİ Su kapasitesi 3 m 3 tür. Adet 1 14 ELEKTRİK PANOSU ve KUMANDA PANELİ Adet 1 15 PİSTONLU PRİNA POMPASI Prina pompasının kapasitesi 5-8 ton/saat aralığındadır. Adet 1 16 ZEYTİNYAĞI STOK TANKI Zeytinyağı stok tankı kapasitesi 5000ltdir. Adet 2 8
YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK Ayrıca yukarıdaki makinelerin haricinde tesiste sıcak su ihtiyacını karşılamak amacıyla 1 Adet sıcak su kazanı bulunacaktır. Söz konusu kazan yakıt olarak prina kullanılacaktır. Teknolojisi: Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından kurulması planlanan Zeytinyağı Üretim Tesisi iki fazlı kontinü sistem olarak çalışacaktır. Proses sonrasında yağ ve pirina hamuru (prina ve karasu birleşimi) olmak üzere iki faz oluşmaktadır. Malaksörlerde homojen hale getirilen zeytin hamuru, yağı ayrılmak üzere santrifüjleme sistemine tabi tutulur. Dekantörde gerçekleştirilen birincil işlemde hamur dakikada 3000-4000 devirle çalışan yatay dekantörde santrifüj kuvveti uygulanarak yağ ve pirina hamuru (prina ve karasu birleşimi) olmak üzere iki faza ayrıştırılır. Dekantörde yağ ve prina hattı olmak üzere iki çıkış bulunmaktadır. Prina Hamuru (prina ve karasu birleşimi) tekrar 2. Ekstraksiyon işlemine tabi tutulmaktadır. Bu işlem sonucunda yağ ve prina çamuru oluşur, atıksu oluşumu söz konusu değildir. Prina çamuru, prina işleme fabrikalarına hammadde olarak satışa sunulmak üzere helezon veya pompa ile nakliye aracına veya geçici stok alanına (prina havuzuna.) aktarılır. Dekantörde iki faz olarak ayrışan yağ separatöre giderek beraberinde kalan mikronize tortulardan arındırılarak natürel zeytinyağı elde edilir. Elde edilen natürel zeytinyağı, daha sonra tüketiciye sunulması için paslanmaz çelikten imal edilen kaplarda bir süre muhafaza edilir ve müstahsil tarafından alınır. İki faz zeytinyağı üretim tekniğinde, sıkılan zeytine bağlı olarak ilave proses suyu kullanılmamakta ya da zeytin hamurunun yoğunluğuna göre gerektiğinde 1/10 oranında az bir su kullanılmaktadır. İki fazlı zeytinyağı üretim tekniği, zeytinyağı tesislerinin çevreye etkilerinin en aza indirildiği tekniktir. Bu bakımdan iki fazlı üretim tekniği daha çevreci bir zeytinyağı üretim tekniğidir. Diğer yandan İki faz zeytinyağı üretim tekniğinde daha az su kullanılması itibariyle antioksidanlar açısından daha zengin olan zeytinyağındaki kalite artışları bu tekniğin kullanılmasında teşvik edici diğer bir etkendir. Zeytinyağı üretim tesislerinde oluşacak atık suyun miktarı ve kirlilik özellikleri, tesiste uygulanan yönteme ve teknolojiye bağlı olarak farklılıklar göstermektedir. 2 fazlı santrifüj yöntemi, proses suyu gereksinimi olmadığından, su ve enerji ihtiyacı yönünden avantajlı olan tek yöntemdir. Oluşan düşük atık su hacmi ve çok düşük kirlilik yükü bu yöntemin diğer bir avantajıdır. Bu yöntemin diğer ilave avantajları, elektrik tüketiminde azalma ve atık su uzaklaştırmadaki kolaylık olarak sıralanabilir. 3 fazlı üretim sisteminde oluşan atık su hacmi ve oluşan kirlilik yükü, 2 fazlı sisteme kıyasla daha yüksektir. Pres sisteminde oluşan atık su hacmi daha az olmakla beraber, oluşan kirlilik yükü, iki fazlı sistemden daha fazladır. Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti. nin planlanan zeytinyağı fabrikasında kullanılacak makine Pms470- Px70 model 2,5 ton/saat zeytin sıkma kapasiteli bilgisayar kontrollü makinedir. Ekolojik (iki 9
YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK faz) teknolojisine sahip bu makinede teknolojisi gereği su kullanılmaya ihtiyaç bulunmayacaktır. Bu tesiste gerçekleşen prosesler; Yaprak Ayırma ve Yıkama: Hasat esnasında yaprak, yapraklı dallar, ölü dallar, toprak, taş ve diğer katı maddeler gibi mineral kaynaklı yabancı maddeler zeytinlerle birlikte toplanır veya taşınır. Zeytin tanesinin koku absorbe etme özelliği olması nedeni ile iyi kalitede bir yağ elde edilmesi ve sistemlerdeki muhtemel arızaları gidermek için bu maddelerin temizlenmesi gerekmektedir. Kontinü Sistem Tesislerde yaprak ayırma ve yıkama ünitesi bir elek ve yıkama havuzundan oluşmaktadır. Kırma: Kontinü Sistemlerde kırma ünitesi, eski sistemlerde yer alan taş değirmenler veya metal değirmenlerin aksine çekiçli kırıcılar vasıtasıyla iş görmektedir. Yoğurma ( Malaksasyon ) : Kırıcılardan sonra yer alan malaksörlerde kırılmış zeytinler hamur haline getirilir. Yatay karıştırıcı aralarında geçiş bağlantıları olan her biri 0,8 m³ hacme sahip iki sıralı 6 gözden meydana gelir. Zeytin hamuru bir gözden diğerine karıştırıcılar vasıtası ile karıştırılarak aktarılır. Hamur karıştırıcı helezon vasıtası ile homojen hale getirilir. Gözler etrafında bulunan su ceketleri içerisinde dolaşan 35 38 C su vasıtası ile hamur ısıtılır. Ayrıştırma yoğunluğuna 35 45 dakikada ulaşır. Yağ veriminin artması için bu işlem gereklidir. Dekantasyon: Farklı yoğunluktaki su ve yağın ayrılmasıdır. Dakikada 2100 4000 devir yapan yatay dekantörlerde, sulu hamura santrifüj kuvveti uygulanarak, aynı anda yağ, zeytin suyu ve prina birbirinden ayrılır. Hamur pompası ile iletilen hamur flovmetreden gelen 35 45 C su ile beraber dekantör tamburu içersine gelir. Su tambur arkasındaki geçiş kanalından dekantörün alt haznesine oradan da dekantörün yanında bulunan vibrasyonlu eleğe gönderilir. Tambur içindeki yağ özel olarak dizayn edilmiş, iki adet karşılıklı bulunan beklerden tambur dışına alınır. Dekantörün alt haznesine inen yağ buradan vibrasyonlu eleğe gönderilir. Tamburun ön kısmında monte edilmiş olan şanzıman tambur ile iç helezon arasında belli bir devir farkı yaratarak prinanın sistemden dışarıya atılmasını sağlar. Helezon sarımları 60-65 rockwell sertlikte 2,5 mm. Kalınlıkta tungsten karbür ile kaplanmıştır. Bunun nedeni zamanla oluşabilecek aşınmaları en aza indirmektir. Zeytin hamurunun dekantöre girişinden itibaren temas ettiği tüm yüzeyler ve ekipmanlar tamamıyla gıda tüzüğüne uygun 316 ti malzemelerden üretilmiştir. Prinanın tamburdan çıkışında yüzeylerde toplanmasını engellemek amacıyla tamburun ön kısmında sıyırıcı sistemi geliştirilmiştir. Bunun yanında dekantörün çalışması esnasında herhangi bir sıkışma durumuna karşı hamur pompası ile çalışmasını sağlayan hız kontrol sistemi kullanılmıştır. Dekantör tamburunun yataklanmasını sağlayan ana şase ST37 malzemelerden imal edilmiştir. Seperasyon: Yağ ve zeytin öz suyu dekantörlerden sonra seperatörlere gelir. Burada yağ ve zeytin özsuyu ayrı seperatörlerde yine santrifüje tabi tutularak birbirlerinden bir kez daha ayrıştırılır ve yemeklik zeytinyağı elde edilir. Bu işlemlerin birbiri ardına uygulanmasının en önemli özelliği yağ asidini düşürülmesinin temin edilmesidir. Filtrasyon: Filtrasyon yağın statik basıncıyla kaseler içindeki pamuklardan geçişiyle gerçekleşir. 4 bölümden ibarettir. 2 bölüm filtreleme 1 bölüm dinlendirilerek akıtma, 1 bölümde depolamadır. 2. Ekstraksiyon: Oluşan prina tekrardan ikinci ekstraksiyon işlemine tabi tutulmaktadır. Ekstraksiyon işlemi prinadan yağ ayırma işlemidir. Bu işlem sonucunda %3 oranında yağ elde edilir. Karasu oluşumu söz konusu değildir. 10
YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK Paketleme, Depolama ve Sevkiyat: Tesiste paketleme sistemi bulunacaktır. Talebe göre zeytinyağları paketlenerek depolanacak veya tanklara doldurularak siparişe göre müşteriye gönderilecektir. Zeytinyağı normal olarak hoş ve çok aranan aroma ve tadını kaybetmemesi için rafine edilmez. Ancak yaralı bereli haşereler tarafından delinmiş zeytinlerden elde olunan yağ rafine edilir. Çalışacak Personel Sayısı: Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından kurulması planlanan Zeytinyağı Üretim Tesisinde, inşaat aşamasında 5 kişi, işletme aşamasında 3 kişi çalıştırılması planlanmaktadır. c)doğal kaynakların kullanımı (arazi kullanımı, su kullanımı, kullanılan enerji türü vb.) Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından kurulması planlanan Zeytinyağı Üretim Tesisinde, doğal kaynak kullanımı aşağıda sunulmuştur. Arazi Kullanımı: Manisa İli, Salihli İlçesi, Adala Kasabası, 109 Ada, 4 parsel adresinde kayıtlı alanda, Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından kurulması planlanan Zeytinyağı Üretim Tesisi 3.337,98 m 2 açık alanın 1.430 m 2 lik kapalı kısmında kurulması planlanmaktadır. Proje alanı 23/06/2014 tarih ve 9948 sayılı Bakanlık Olur'u ile onaylanan İzmir-Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planında Tarım Arazisi sınıfında yer almaktadır. Proje alanının işaretlendiği 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı, plan lejantı ve plan hükümleri Ek-10 da sunulmuştur. Proje kapsamında Çevre Düzeni Plan Hükümlerine uyulacaktır. Zeytinyağı Üretim Tesisine ait Proje Alanı Koordinatları Ek-1 de, Tapu Ek-2 de, Vaziyet Planı Ek-3 te ve Makine Yerleşim Planı Ek-4 te sunulmuştur. Su Kullanımı: İnşaat ve işletme aşamasında, tesiste kullanılacak olan suyun temini ve çalışacak personel için kullanma suyu temini tesis alanına açılması planlanan kuyu suyundan temin edilecektir. Açılması planlanan kuyuyla ilgili olarak DSİ 2. Bölge Müdürlüğü nden gerekli izinler alınacaktır. İnşaat aşamasında su temini, en yakın yerleşim yerinden (300m mesafede bulunan Doğanlar Mah.) sağlanacaktır. Projenin inşaat aşamasında 5 işçi çalışacaktır. Bir personelin günlük su tüketimi kişi başına 200L/gün (Kaynak: İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik)olarak esas alındığında; 5 x 200L/gün = 1000 lt/gün olacaktır. 11
YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK Projenin işletme aşamasında tesiste 3 kişi çalışacaktır. Çalışacak olan işçilerin su ihtiyacı için, bir personelin günlük su tüketimi kişi başına 200 L/gün (Kaynak: İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik)olarak esas alındığında 3 x 200L/gün = 600 lt/gün olacaktır. Projenin işletme aşamasında; Mülga Çevre ve Orman Bakanlığı nın 01.09.2009 tarih ve 51641 sayılı yazısında belirtildiği üzere; Zeytinyağı üretiminde kullanılan 2 fazlı kontinü sistemlerde, 1000 kg zeytinin işlenmesi neticesinde yaklaşık 50-100 lt arasında atıksu meydana gelmektedir. denilmektedir. Tesisin yılda ortalama 100 gün çalıştırılması planlanmaktadır. Tesiste zeytinyağı üretiminde, yıkama suyu olarak 1 ton zeytin için, 0,1 m3/gün su kullanılacaktır. Buna göre tesiste 50 ton/gün zeytin işleneceğinden; Zeytin yıkama suyu ihtiyacı = 50 ton x 0,1 m 3 = 5 m 3 /gün olacaktır. Tesiste Kullanılacak Günlük Su Miktarları aşağıdaki tabloda verilmiştir. Kullanılan Suyun Özelliği Proses Suyu (yıkama suyu) İçme Suyu (İnşaat) İçme Suyu (İşletme) Toplam Birim 5 m 3 /gün 1 m 3 /gün 0,6 m 3 /gün 6,6 m 3 /gün Ayrıca tesiste malaksasyon ünitesinde zeytin hamurunun ısıtılması için sıcak su kullanılmaktadır. Ancak söz konusu sıcak su devir daim olarak kanallarda kullanılmaktadır. Kullanılan Enerji: Tesiste çalışacak personelin ısınması amaçlı ve üretim aşamasında makine ekipmanların çalıştırılması amacıyla elektrik enerjisi kullanılacaktır. Tesiste sıcak su ihtiyacını karşılamak amacıyla 1 adet sıcak su kazanı bulundurulacak olup söz konusu kazanda yakıt olarak prina kullanılacaktır. Yakıt olarak kullanılacak prina uygunluk belgesi olan tesislerden temin edilecek. İşlenmemiş prina yakıt olarak kullanılmayacaktır. Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. Ve Malz. Tur. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. işlenmemiş prinayı tesisinde yakıt olarak kullanmayacağını taahhüt ve beyan eder. Kazanda yakıt olarak kullanılmakta olan prinanın özellikleri aşağıda verilmiştir. Tablo 4: Yakıt olarak kullanılan pirinanın özellikleri Parametreler % Oran Nem % 20 Kül % 2.97 Yağ % 2.5 Uçucu madde % 72 Karbon % 45.3 Oksijen % 27.6 12
YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK Hidrojen % 5.9 Azot % 1.85 Toplam kükürt % 0.15 Alt ısıl değeri Kcal/kg 4480 Üst ısıl değeri Kcal/kg 484 (Kaynak: Biyokütle Olarak Pirinanın Enerji Üretiminde Kullanılması, Sebahat Akın, Balıkesir üniversitesi) Tesisin 24.02.2010 tarih ve 27503 sayılı Çevre Kanunca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik kapsamına girip girmediğine dair Manisa Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü nden görüş yazısı alınacaktır. Kapsama girmesi durumu söz konusu olduğunda Çevre İzni için ÇED Gerekli Değildir Belgesi alındıktan sonra Manisa Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ne müracaat yapılarak Çevre İzni alınacağı ve 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliği Kontrol Yönetmeliği ve 24.02.2010 tarih ve 27503 sayılı Çevre Kanunca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik hükümlerine uyulacağı proje sahibi tarafından beyan ve taahhüt edilmektedir. Diğer Doğal Kaynaklar: Tesisten yukarıda sunulan doğal kaynaklar dışında her hangi bir doğal kaynak kullanımı söz konusu değildir. ç) Atık miktarı (katı, sıvı, gaz ve benzeri) ve atıkların kimyasal, fiziksel ve biyolojik özellikleri Bu bölümde kurulması planlanan Zeytinyağı Üretim Tesisinde oluşabilecek tüm atıklar incelenmiş ve atık miktarları verilmiştir. Katı Atıklar İnşaat Aşaması; Hafriyat Atığı: Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından kurulması planlanan Zeytinyağı Üretim Tesisinde kazı çalışması yapılacaktır. Tesis alanında kurulacak olan inşaat alanı 1.430 m 2 dir. Buna göre hafriyat çalışması sırasında; 1.430 m 2 x 0.3 m = 429 m 3 hafriyat toprağı çıkması beklenmektedir. Buradan çıkacak malzeme, inşaat temel dolgu malzemesi olarak kullanılacak ve arazinin boş alanlarına yayılarak, arazinin tesviyesi sağlanacaktır. Hafriyat sırasında parlayıcı, patlayıcı, tehlikeli ve toksik maddeler kullanılmayacaktır. Hafriyatın tamamı, faaliyet alanı içinde zemin düzenlemesi, temel dolgu malzemesi, bahçe düzenlemeleri için kullanılacaktır. Bu nedenle dışarıya herhangi bir inşaat hafriyatının atılması kesinlikle söz konusu olmayacaktır. Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti., Zeytinyağı Üretim Tesisinde, 18.03.2006 tarih ve 25406 sayılı 13
YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK Hafriyat Toprağı İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyacağını taahhüt ve beyan etmektedir. Evsel Nitelikli Katı Atıklar: Evsel nitelikte katı atıklar tesiste inşaat aşamasında çalışan personelden kaynaklanacak olan katı atıklardır. Tesisinde çalışanların oluşturduğu katı atık miktarı, çalışan personel başına 1,34 (i) kg/kişi-gün kabulü ile; 5 kişi x 1,34 kg/kişi-gün = 6,7 kg/gün dür. Tesisten çıkacak evsel nitelikte katı atıklar tesis dışında katı atık konteynerlerinde toplanacak ve Adala Belediyesi tarafından alınacaktır. Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti., Zeytinyağı Üretim Tesisinde, 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği nin 18. Madde hükümlerine uyacağını taahhüt ve beyan etmektedir. İşletme Aşaması; Evsel Nitelikli Katı Atıklar: Evsel nitelikte katı atıklar tesiste işletme aşamasında çalışan personelden kaynaklanacak olan katı atıklardır. Tesisinde çalışanların oluşturduğu katı atık miktarı, çalışan personel başına 1,34 kg/kişi-gün kabulü ile; 3 kişi x 1,34 kg/kişi-gün = 4,02 kg/gün dür. Tesisten çıkacak evsel nitelikte katı atıklar tesis dışında katı atık konteynerlerinde toplanacak ve Adala Belediyesi tarafından alınacaktır. Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti., Zeytinyağı Üretim Tesisinde, 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği nin 18. Madde hükümlerine uyacağını taahhüt ve beyan etmektedir. Prosesten Kaynaklanan Katı Atıklar: 2 fazlı sistemlerde 1 ton zeytin işlenmesine bağlı olarak proseste madde ve enerji dengesi girdi ve çıktı analizi aşağıda verilmiştir. Üretim Prosesi Girdiler Girdi Miktarları Çıktılar Çıktı Miktarları 2 Fazlı Dekantör Zeytin Yıkama Suyu Enerji 1 ton 0.1-0.12 m 3 <90-117 kwh Yağ Katı Atık (Sulu pirina - % 60 su + % 3 yağ) Yıkama suyu 200 kg 800-950 kg 0.1-0.15 m 3 Kaynak: www.deu.edu.tr/cevmer i Devlet İstatistik Enstitüsü 2005 Çevre İstatistikleri 14
YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK 50 ton/gün zeytin miktarına göre, faaliyetten çıkacak olan ürün miktarları aşağıdaki tabloda verilmiştir. Prosese Giren Zeytin Miktarı (ton/gün) Katı atık miktarı (Sulu Pirina) (ton/gün) 50 40 Tesisten kaynaklanacak olan 40 ton/gün miktardaki sulu pirina, sızdırmaz betonarme zemin ile donatılmış 250 m 3 (10 m x 10 m x 2,5 m ) hacminde havuzda biriktirilerek pirina fabrikalarına satılacaktır. İşletmede maksimum kapasite ile çalışıldığında 40 ton/gün sulu prina oluşacağı öngörülmektedir. Dekantörden çıkan prina direkt sızdırmasız prina havuzuna alınacaktır. Prina havuzundan 4 günlük periyotlarda Orpir Orman Ürünleri Prina-Yağ Katı Yakıt San. Tic. Ltd. Şti. tarafından alınacaktır. Konu ile ilgili Prina Alımı Yazısı Ek-5 te sunulmuştur. Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti. Zeytinyağı Üretim Tesisinde, 3 Temmuz 2009 tarih ve 27277 sayılı Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak (Kirletici vasfı yüksek tesisler için özel emisyon sınırları) A) Birinci grup tesisler başlıklı bölümün 3. maddesi Biokütlenin yakıt olarak kullanıldığı tesisler kısmında verilen sınır değerlerine uyacağını, emisyon ölçümü yaptıracağını ve emisyon iznine tabi olup olmadığını belgelemek amacıyla Manisa Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü nezdinde gerekli başvuruları yapacağını ve tabi bulunması halinde Çevre İzin Belgesi alacağını taahhüt ve beyan etmektedir. Sıvı Atıklar İnşaat Aşaması Personelden Kaynaklı Evsel Nitelikli Atıksular: Zeytinyağı Üretim Tesisinde inşaat aşamasında çalışan personelden kaynaklanan evsel nitelikte atıksu oluşacaktır. Tesiste çalışan personelin günlük ihtiyaçları için kullanılan su miktarı kişi başına 200 lt/gün (ii) olarak esas alındığında: 5 kişi x 200 lt /gün = 1000 lt/gün olacaktır. Günlük su tüketiminin tamamının atıksu olarak ortaya çıktığı varsayımı ile 1000 lt/gün evsel nitelikte atıksu oluşacaktır. (Oluşan evsel nitelikteki atıksuların tümü, tesis bünyesinde yapılacak olan sızdırmazlığı sağlanmış fosseptikte biriktirilerek vidanjör vasıtasıyla çekilmesi sağlanacaktır. Sızdırmaz Fosseptik Planı Ek-6 da sunulmuştur. Çekilen atıksu Manisa Büyükşehir Belediyesi MASKİ Genel Müdürlüğüne Ait Salihli Atıksu Arıtma Tesisine gönderilecektir. Firma atıksularını Manisa Büyükşehir Belediyesi MASKİ Genel Müdürlüğüne Ait Salihli Atıksu Arıtma Tesisine göndereceğini taahhüt ve beyan eder. ii - 17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik 15
YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK Proje kapsamında 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği ve bu yönetmelikte değişiklik yapan diğer yönetmelik hükümlerine uyulacağı proje sahibi tarafından beyan ve taahhüt edilmektedir. İşletme Aşaması Personelden Kaynaklı Evsel Nitelikli Atıksular: Zeytinyağı Üretim Tesisinde işletme aşamasında çalışan personelden kaynaklanan evsel nitelikte atıksu oluşacaktır. Tesiste çalışan personelin günlük ihtiyaçları için kullanılan su miktarı kişi başına 200 lt/gün (iii) olarak esas alındığında: 3 kişi x 200 lt /gün = 600 lt/gün olacaktır. Günlük su tüketiminin tamamının atıksu olarak ortaya çıktığı varsayımı ile 1000 lt/gün evsel nitelikte atıksu oluşacaktır. (Oluşan evsel nitelikteki atıksuların tümü, tesis bünyesinde yapılacak olan sızdırmazlığı sağlanmış fosseptikte biriktirilerek vidanjör vasıtasıyla çekilmesi sağlanacaktır. Sızdırmaz Fosseptik Planı Ek-6 da sunulmuştur. Çekilen atıksu Manisa Büyükşehir Belediyesi MASKİ Genel Müdürlüğüne Ait Salihli Atıksu Arıtma Tesisine gönderilecektir. Firma atıksularını Manisa Büyükşehir Belediyesi MASKİ Genel Müdürlüğüne Ait Salihli Atıksu Arıtma Tesisine göndereceğini taahhüt ve beyan eder. Proje kapsamında 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği ve bu yönetmelikte değişiklik yapan diğer yönetmelik hükümlerine uyulacağı proje sahibi tarafından beyan ve taahhüt edilmektedir. Prosesten Kaynaklanan Atıksular: Projenin işletme aşamasında; Mülga Çevre ve Orman Bakanlığı nın 01.09.2009 tarih ve 51641 sayılı yazısında belirtildiği üzere; Zeytinyağı üretiminde kullanılan 2 fazlı kontinü sistemlerde, 1000 kg zeytinin işlenmesi neticesinde yaklaşık 50-100 lt arasında atıksu meydana gelmektedir. denilmektedir. Tesisin yılda ortalama 100 gün çalıştırılması planlanmaktadır. Tesiste zeytinyağı üretiminde, yıkama suyu olarak 1 ton zeytin için, 0,1 m 3 /gün su kullanılacaktır. Buna göre tesiste 50 ton/gün zeytin işleneceğinden; Zeytin yıkama suyu ihtiyacı = 50 ton x 0,1 m 3 = 5 m 3 /gün olacaktır. Tesis sezonda 100 gün çalışacak olup oluşacak toplam yıkama suyu miktarı 500 m 3 olacaktır. Oluşacak yıkama suyu 625 m 3 hacmindeki (25 m x 10 m x 2,5 m) betonarme havuzda biriktirilerek buharlaşması sağlanacaktır. Tesiste oluşacak olan sulu pirinadan su ayırma işlemi yapılmayacak olup tesiste oluşacak olan günlük 40 tonluk sulu pirina 250 m 3 hacmindeki pirina havuzunda biriktirilerek 4 günlük periyotlarda Orpir Orman Ürünleri Prina-Yağ Katı Yakıt San. Tic. Ltd. Şti. tarafından alınacaktır. Konu ile ilgili Prina Alımı Yazısı Ek-5 te sunulmuştur. iii - 17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik 16
YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK Oluşan atıksu tesis bünyesinde yapılacak olan sızdırmazlığı sağlanmış beton lagünde biriktirilerek buharlaştırılması sağlanacaktır. Beton lagün, Mülga Çevre ve Orman Bakanlığı nın 01.09.2009 tarih ve 51641 sayılı yazısında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılacak ve sezon boyunca oluşacak olan yıkama suyunu alacak şekilde dizayn edilecektir. Beton Lagün Planı Ek-7 de sunulmuştur. Ayrıca tesiste malaksasyon ünitesinde zeytin hamurunun ısıtılması için sıcak su kullanılmaktadır. Ancak söz konusu sıcak su devir daim olarak kanallarda kullanılmaktadır. Yapılması planlanan Zeytinyağı Üretim Tesisinde, 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği ve bu yönetmelikte değişiklik yapan diğer yönetmelik hükümlerine ve 26.11.2005 tarih ve 26005 sayılı Tehlikeli Maddelerin Su ve Çevresinde Neden Olduğu Kirliliğin Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacağı proje sahibi tarafından beyan ve taahhüt edilmektedir. Gaz Atıklar Zeytinyağı Üretim Tesisinde malaksörde ihtiyaç duyulan sıcak suyun elde edilmesi için yakıt olarak prina kullanılacaktır. Prina dışarıya gönderilerek kurutulmakta, mevcut tesiste kurutma işlemi yapılmamakta, kurutulmuş olarak dışarıdan alınan prina yakıt olarak kullanılmaktadır. Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti. Zeytinyağı Üretim Tesisinde, 3 Temmuz 2009 tarih ve 27277 sayılı Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak Ek-5 (Kirletici vasfı yüksek tesisler için özel emisyon sınırları) A) Birinci Grup Tesisler: Yakma Tesisleri başlıklı bölümün 3. maddesi Biokütlenin yakıt olarak kullanıldığı tesisler kapsamına göre pirinayı yakıt olarak kullanılacağını taahhüt etmektedir. Tesiste sıcak su ihtiyacını karşılamak amacıyla bir adet sıcak su kazanı bulunacaktır. Söz konusu kazan yakıt olarak prina kullanılacaktır. Yakıt olarak kullanılacak prina uygunluk belgesi olan tesislerden temin edilecek. İşlenmemiş prina yakıt olarak kullanılmayacaktır. Proje sahibi, işlenmemiş prinayı tesisinde yakıt olarak kullanmayacağını taahhüt ve beyan eder. Kazanda yakıt olarak kullanılmakta olan prinanın özellikleri aşağıda verilmiştir. Prina ve elektrik enerjisi haricinde tesiste üretim veya ısınma amacıyla herhangi bir yakıt tüketimi yoktur. Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti. Zeytinyağı Üretim Tesisinde, 3 Temmuz 2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine göre emisyon ölçümü yaptıracağını ve emisyon iznine tabi olup olmadığını belgelemek amacıyla Manisa Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü nezdinde gerekli başvuruları yapacağını ve tabi bulunması halinde Çevre İzin Belgesi alacağını taahhüt ve beyan etmektedir. 17
YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK Söz konusu tesis 29.04.2009 tarih ve 27214 ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğinin Ek-2: Çevreye Kirletici Etkisi Olan Faaliyet veya Tesisler listesinde Madde-7.28 Bitkisel yağ üreten tesisler (Eleme ve tozdan arındırma, kırma, ezme, ısıtma, pres veya santifüj ve benzeri işlemlerin tümünü veya birkaçını yaparak ham yağ üreten bitkisel yağ üretim tesisleri hariçtir).* kapsamında değerlendirilmiştir. Tıbbi Atıklar Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti. Zeytinyağı Üretim Tesisi içinde herhangi bir acil tıbbi müdahale sırasında ortaya çıkan tıbbi atıkları, 22.7.2005 tarih ve 25883 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğü giren Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine göre uygun toplama ambalajları ile toplayacaktır. Bu atıkların oluşumu için herhangi bir periyot yoktur. Bu nedenle spesifik durumlarda ortaya çıkan tıbbi atıklar en yakın sağlık kuruluşuna teslim edilerek Tıbbi Atık Sterilizasyon Tesisine gönderilmesi sağlanacaktır. Tehlikeli Atıklar Tesiste oluşacak tehlikeli atıklar Tablo 5 te verilmiştir. Tablo 5: Tehlikeli Atıklar ve Miktarları Tehlikeli atık Ampul ve Floresan Akü ve Piller Miktar 10 adet/yıl 10 adet/yıl Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti. Zeytinyağı Üretim Tesisinden kaynaklanacak olan tehlikeli nitelikteki katı atıkları 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından lisanslandırılmış Tehlikeli Atık Taşıma araçları ile yine Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından lisanslandırılmış Tehlikeli Atık Bertaraf Tesislerinde bertaraf ettireceğini taahhüt ve beyan etmektedir. Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti. Zeytinyağı Üretim Tesisinde,14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ne uygun olarak tesisten kaynaklanacak tehlikeli atıkların insan sağlığı ve çevreye yönelik zararlı etkisini en aza düşürecek şekilde atık yönetimini sağlayacağını ve 3 yıllık Atık Yönetim Planı hazırlayarak Manisa Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ne sunacağını taahhüt ve beyan etmektedir. Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti. Zeytinyağı Üretim Tesisinden oluşacak tehlikeli atıkların bertarafı ile ilgili olarak 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ve 30.11.2010 tarih ve27744 sayılı Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümlerine, 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümlerine uyacağını taahhüt ve beyan etmektedir. 18
YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK Atık Yağlar Tesiste kullanılan araçların bakım ve temizliği aşamasında ortaya çıkacak atık yağların miktarı mevcut tecrübeler ışığında yıllık 10 ila 20 kg yağ olarak öngörülmektedir. Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti. Zeytinyağı Üretim Tesisinde, oluşacak atık yağları sızdırmaz varillerde depolayarak 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ne ve 30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği ne uygun olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı nca lisanslandırılmış Atık Yağ Geri Kazanım Tesisine taşıyarak geri kazanımını sağlayacaktır. Bitkisel Atık Yağlar Tesiste prosesten kaynaklanan herhangi bir bitkisel atık yağ söz konusu değildir. Personelin yemek ihtiyacı ücreti karşılığında hazır yemek üreten firmalardan karşılanmakta ve tesis içerisinde mutfak bulunmamaktadır. Tesisten bitkisel atık yağ kaynaklanmamaktadır. Tesiste proses içerisinde olası bir hatalı üretim sonucu, gıda olarak kullanılamayacak duruma gelen bitkisel yağlar ise sızdırmaz bidonlarda depolanarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yetki verilmiş olan lisanslı Bitkisel Atık Yağ Geri Kazanım tesislerine yine Bakanlık tarafından lisanslandırılmış olan nakliye araçları ile gönderilecektir. Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. ve Tic. Ltd. Şti., Zeytinyağı Üretim Tesisinde, söz konusu durumun devamlılığını sağlayacağını ve 19.04.2005 tarih ve 25791 sayılı Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği ne uyacağını taahhüt ve beyan eder. Ambalaj Atıkları Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti. Zeytinyağı Üretim Tesisinde, inşaat ve işletme aşamalarında kullanılan tehlikesiz maddelerin ambalajları ve çalışan personel kaynaklı ambalaj atıkları ortaya çıkacaktır. Söz konusu atıklar aylık 15 kg civarında oluşacaktır. Bu atıklar 24.08.2011 tarih ve 28035 sayılı Ambalaj Atıklarının kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı nca lisanslandırılmış Ambalaj Atığı Geri Dönüşüm Tesisine taşıyarak geri dönüşümü sağlayacağını beyan ve taahhüt etmektedir. Atık Lastikler Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti. Zeytinyağı Üretim Tesisinde, nakliye amaçlı kullanılacak araçların bakım ve onarımları yetkili servislerinde yapılacaktır. Ancak beklenmedik bir arıza durumunda ortaya çıkabilecek atık lastikler 27.04.2011 tarih ve 27917 sayılı Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak yeniden değerlendirilmek üzere Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından lisanslandırılmış Ömrünü Tamamlamış Lastik Geri Kazanım Tesisine gönderilerek geri kazanımı sağlayacağını beyan ve taahhüt etmektedir. 19
YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK Toz Oluşumu İnşaat Aşaması; Tesis alanında yapılacak hafriyat çalışmaları sırasında toplam 429 m 3 hafriyat toprağı oluşacağı hesaplanmıştır. Oluşacak hafriyat miktarı, özgül ağırlığı ile çarpıldığında ton cinsinden miktarı aşağıda hesaplanmıştır: 429 m 3 x 1,5 kg/m 3 = 644 ton Hafriyat çalışması 30 gün boyunca, günlük 8 saat çalışması ile tamamlanması planlanmaktadır. Toplam hafriyat miktarı: = 644 ton / 30 gün = 21 ton/gün = 21 ton/gün x 1gün/8 saat = 2,62 ton/saat olarak hesaplanmıştır. 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği Tablo12.6 Toz Emisyonu Kütlesel Debi Hesaplamalarında Kullanılacak Emisyon Faktörleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 6: Emisyon Faktörleri Kaynaklar Emisyon Faktörleri kg/ton Kontrolsüz Kontrollü Sökme 0.025 0.0125 Yükleme 0.010 0.005 Nakliye (Gidiş-Dönüş) 0.700 0.350 Boşaltma 0.010 0.005 Yükleme ve boşaltmada oluşacak tozlanmaya karşı önlem olarak savurma yapılmadan yükleme ve boşaltma işlemlerinin yavaş yavaş ve kontrollü yapılması sağlanacaktır. Bu koşullar toz çıkışında bir miktar azalmaya sebep olacaktır. Bu nedenle emisyon debileri hesaplanırken yukarıdaki tabloda yer alan kontrollü emisyon debileri esas alınmıştır. Hafriyatın Sökülmesi Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu: Toz Emisyon Debisi = Saatlik Hafriyat Miktarı x Emisyon Faktörü Toz Emisyon Debisi = 2,62 ton/saat x 0.0125 kg /ton = 0.03 kg/saat Hafriyatın Kamyonlara Yüklenmesi Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu: Toz Emisyon Debisi = Saatlik Hafriyat Miktarı x Emisyon Faktörü Toz Emisyon Debisi = 2,62 ton/saat x 0.005 kg /ton = 0.01 kg/saat Hafriyatın Boşaltılması Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu: 20
YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK Toz Emisyon Debisi = Saatlik Hafriyat Miktarı x Emisyon Faktörü Toz Emisyon Debisi = 2,62 ton/saat x 0.005 kg /ton = 0.01 kg/saat Hafriyatın Nakliyesi Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu: Hafriyatın nakliyesinde 1 adet kamyon yaklaşık 100 metrelik stabilize yolda günde ortalama 3 sefer yapacaktır. Toz Emisyon Debisi = 0.35 kg/km-sefer-saat x 3 sefer/gün x 1 kamyon x 0.10 km= 0.10 kg/saat Tablo 7: Toplam Toz Emisyon Miktarı İnşaat Aşamasında Oluşacak Toplam Toz Emisyonu Hafriyatın sökülmesi işlemindeki toz miktarı Hafriyatın yüklemesi işlemindeki toz miktarı Hafriyatın boşaltılması işlemindeki toz miktarı Hafriyatın taşınması işlemindeki toz miktarı Toplam 0,03kg / saat 0,01 kg / saat 0,01 kg / saat 0,10 kg / saat 0,15 kg / saat İnşaat aşamasında oluşacak toplam toz emisyonu miktarı 0.15 kg/saat tir. 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği nde (Ek-2 Tablo 2.1 de) belirtilen 1 kg/saat lik sınır değerinden altında olduğundan, hava kirlenmesine katkı değerlerinin hesaplanmasına gidilmemiştir. Planlanan tesiste inşaat aşamasında 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği hükümleri gereğince, taşımadan dolayı tozumanın engellenmesi için gerekli önlemler alınacaktır. Hafriyat toprağı savurma yapılmadan yükleme ve boşaltma yapılacaktır. Arazide kullanılan yollar tozlanmaya karşı sulanacaktır. Yapılması planlanan Zeytinyağı Üretim Tesisinde, 18.03.2006 tarih ve 25406 sayılı Hafriyat Toprağı İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacağı proje sahibi tarafından beyan ve taahhüt edilmektedir. İşletme Aşaması; Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti. Zeytinyağı Üretim Tesisinde, işletme aşamasında toz oluşması beklenmemektedir. Proje kapsamında yapılması planlanan Zeytinyağı Üretim Tesisinde, 29.04.2009 tarih ve 27214 ve sayılı Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik ve 24.02.2010 tarih ve 27503 sayılı Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümlerine uyulacağı proje sahibi tarafından beyan ve taahhüt edilmektedir. 21
YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK Gürültü İnşaat Aşaması; Planlanan tesiste inşaat faaliyetin 3 aylık bir sürede tamamlanması planlanmaktadır. Faaliyet alanında inşaat aşamasında 1 adet kepçe, 1 adet kamyon, 1 adet traktör, 1 adet beton karıştırıcı ve 1 adet beton pompası kullanılacaktır. Faaliyet alanında bulunan kepçe, kamyon ve vinç sürekli olarak faaliyet alanında bulunacak, kamyon çıkan malzemenin taşınması amacıyla kullanılacaktır. Bu nedenle tüm araçlar aynı anda çalışır durumda olacaktır. Her bir ekipmanın ses gücü düzeyi bilgileri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 8: Gürültü Düzeyi Makine ve Aletler Adedi Gürültü Düzeyi Lw (dba) Kepçe 1 105 Kamyon 1 85 Traktör 1 95 Beton Karıştırıcı 1 115 Beton Pompası 1 125 Kaynak: Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca hazırlanan ve 30.12.2006 tarih ve 26392 sayılı R.G. yayımlanan Açık Alanda Kullanılan Teçhizat tarafından Oluşturulan Çevredeki Gürültü Emisyonu ile ilgili Yönetmelik (2000/14/AT) Faaliyet alanında arazinin ve yapının hazırlanması sırasında kullanılması planlanan makine ekipmanlar ve elde edilen malzemenin taşınması sırasında kullanılması planlanan kamyondan kaynaklanan gürültü seviyesi ile ilgili hesaplamamalar için, 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği 13. maddesi uyarınca; Açık alanda kullanılan ekipmanların gürültü düzeyi, Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca hazırlanan 30.12.2006 tarih ve 26392 sayılı Açık Alanda Kullanılan Teçhizat tarafından Oluşturulan Çevredeki Gürültü Emisyonu ile ilgili Yönetmelik (2000/14/AT) hükümlerince değerlendirmeye alınmıştır. İşletmede saha düzenlemesi sırasında oluşacak gürültü seviyeleri hesaplamalarında; TS 9798 (ISO 1996-2) Akustik - Çevre Gürültüsünün tanımlanması ve ölçülmesi - kısım 2 Arazi kullanımında meydana gelen gürültülerle ilgili verilerin elde edilmesi metodu kullanılmaktadır. Faaliyet alanında inşaat aşamasında çalışmalar gündüz saatlerinde yapılması planlandığı için oluşacak ortalama ses basınç seviyesi gündüz saatleri göz önünde tutularak yapılmıştır. Bu faaliyetler sırasında oluşacak gürültü seviyelerinin hesaplanması amacıyla TS 9798 standardında (Akustik - Çevre Gürültüsünün tanımlanması ve ölçülmesi - kısım 2 Arazi kullanımında meydana gelen gürültülerle ilgili verilerin elde edilmesi) belirtilen formülle hesaplanmaktadır. 22
YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK Leq 1 10Log Li n 10i 1 10 = 10 log 1/5 10 10,5 + 10 8,5 + 10 9,5 + 10 11,5 + 10 12,5 = 114 dba Oluşacak gürültünün r mesafedeki ayrı ayrı yayılımının hesaplanması durumunda aşağıdaki formül kullanılmaktadır. Lpi = Lw + 10 log(q/(4 r 2 ) şeklindedir, Lp Lw : r metre mesafedeki ses gücü düzeyi : Kaynağın ses gücü düzeyi : Pi sayısı (3,14) r : Kaynaktan olan uzaklık Q : Arazi indirgeme faktörü = 2 r = 10 m için; LP = 114 + 10 log 2/ (4 x x 10 2 ) = 114 + (-27,98) = 86 dba r = 100 m için; LP = 114 + 10 log 2/ (4 x x 100 2 ) = 114 + (-47,98) = 66 dba r = 300 m için; LP = 114 + 10 log 2/ (4 x x 300 2 )= 114 + (-67,50) = 46 dba Tablo 9:Mesafeye göre Eşdeğer Gürültü Seviyesi Gürültü Kaynağına Uzaklık (m) Eşdeğer Gürültü Seviyesi (dba) 10 86 dba 100 66 dba 300 46 dba Şekil 2: İnşaat Aşamasında Mesafeye Göre Gürültü Seviyesi Grafiği 23
YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK 350 300 250 200 150 100 50 0 İnşaat Aşamasında Mesafeye Göre Gürültü Seviyesi Grafiği 86 66 46 İnşaat Aşamasında Mesafeye Göre Gürültü Seviyesi Grafiği Hesaplamalar sonucunda elde dilen değerlerin 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği Madde 26 ile karşılaştırılması, hangi mesafede sınır değerin sağlandığı, gürültüye duyarlı yapının bu mesafeyle bağlantısı aşağıda değerlendirilmiştir. Tablo 10: Gürültüye Duyarlı Yapıların Yönetmeliğe Göre Sınır Değerleri Faaliyet Türü Lgündüz (dba) Bina 70 Yol 75 Diğer Kaynaklar 70 İnşaat aşamasında kullanılan makine ve ekipmanlardan kaynaklanabilecek olan gürültü seviyesi tesis alanına en yakın mesafede (300m mesafede bulunan Doğanlar Mah.) bulunan yerleşim yerinde 46 dba olarak hissedilmektedir. Bu seviye 04.06.2010 tarih ve 27601 Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği nde belirlenen kabul edilebilir seviyenin altında olduğu görülmüştür. İşletme Aşaması; Tesiste çevreyi rahatsız edecek herhangi bir gürültü kaynağı, makine ve ekipman bulunmamaktadır. Proje alanı ve etki alanı içerisinde yerleşim bölgesi veya gürültüye hassas hastane, okul, yurt vs. bulunmamaktadır. İşletme esnasında faaliyet ünitelerinden kaynaklanan gürültü makinelerin çalışmasından kaynaklanacaktır. 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği nde belirtilen hususlara uyulacaktır. Tesiste Yönetmeliğin 22 nci maddesinin (a) bendi çerçevesinde yapılan değerlendirme sonuçlarına göre, endüstriyel tesisler için çevresel gürültü düzeyleri Lgündüz için 70 dba ve Lgece için 60 dba (07.03.2008 tarih ve 26809 sayılı Çevresel Gürültünün Değerlendirmesi ve Yönetimi Yönetmeliği Tablo 4 deki Sınır Değerler) aşılmayacaktır. Tesiste Çevresel Gürültünün Değerlendirmesi ve Yönetimi 24
YİĞİT ZEYTİNCİLİK GIDA TARIM TAŞIMACILIK Yönetmeliği Madde-45: ekipman ile gürültüye maruz kalan işçiler bazında sorumlu kurum veya kuruluşlarca hazırlanan ilgili mevzuat çerçevesinde getirilen esasları sağlanmaya yönelik tedbirlerle birlikte etkin ve uygulanabilir çevresel kontrol tedbirleri alınacaktır. Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. ve Tic. Ltd. Şti. Zeytinyağı Üretim Tesisinde, 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği nde belirtilen hususlara uyacağını beyan ve taahhüt etmektedir. d)kullanılan teknoloji ve malzemelerden kaynaklanabilecek kaza riski. Kontinu Sistem Zeytinyağı Üretim Tesisinde yıkama makinesinde yıkanan zeytin kırıcılardan sonra malaksöre gelir. Kırılmış zeytinler belirli ısıda yoğrularak hamur haline getirilir. Dekantör dakikada 3000 4000 devir ile hamura santrifüj kuvveti uygulayarak, aynı anda yağ ve zeytin özsuyu prina ayrılır. Seperatörde yağ ve zeytin özsuyu santrifüje tabi tutularak birbirlerinden bir kez daha ayrıştırılır ve yemeklik zeytinyağı elde edilir. Tesiste tehlikeli, zararlı ve toksik kimyasal madde kullanılmamaktadır. Acil müdahale planı, olası acil durumlarda zararın en aza indirilmesi için yapılması gereken çalışmalardır. Müdahalenin zamanında yapılabilmesi için acil durum organizasyonu yapılacaktır. Müdahaleleri kolay yapabilmek için tesis risk değerlendirilmesi yapılacaktır. Alan içerisinde kullanılan hammaddelerin özellikleri, depolanmaları gibi konular değerlendirilecek ve olası riskin boyutuna bağlı olarak alan risk değerlendirilmesi yapılacaktır. Tesis müdürü planın uygulanması için Acil Durumlara Hazırlık Ekibi kuracak ve bu ekibin oluşmasından sonra bağlı olarak Acil Müdahale Ekibi kurulacaktır. Acil durumlarda kullanılmak üzere uyarı ve iletişim sistemleri kurulacak ve kullanılması sağlanacaktır. Elektrik kaçağı ve yangına karşı her türlü teçhizat ve malzeme tesiste bulundurulmaktadır. Tesis binasında görülebilir yerlere gerekli ikaz işaretleri konularak çalışan personel kazalara karşı uyarılacaktır. Acil durumlarda kullanılmak üzere gerekli donanım sağlanmıştır. Herhangi bir acil durumda personelin şaşırmaması ve gerekli müdahaleyi yapabilmesi için belirli aralıklarla düzenli acil durum tatbikatları yapılacaktır. Tesiste çalışma alanına çalışan personelden başka yetkisiz kişilerin girmesine izin verilmemektedir. Yiğit Zeytincilik Gıda Tarım Taşımacılık İnş. ve Malzemeleri Turizm İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti. Zeytinyağı Üretim Tesisinde, işletmede herhangi bir doğal afet, kaza, sabotaj vb. durumlarda uygulanacak bir Acil Durum Planı oluşturulmuştur. Söz konusu Acil Durum Planı Ek-9 da sunulmuştur. Yeterli sayıda işçiye, yangın söndürme cihazı ve teçhizat kullanılması hususunda belirli görevler verilerek bir yangın ekibi teşkil edilecektir. Yangın ekibi gerekli eğitime tabi tutulacaktır. Yangın tehlikesine karşı etkili ve yeterli söndürme malzemesi ve bu malzemelerin kullanılmasını öğrenmiş personel ve ekipler, çalışma süresince işyerinde hazır bulundurulacaktır. 25