DENİZDE ÇATIŞMAYI ÖNLEME 1 of 58
GİRİŞ Denizde gerçekleşen çatışmalara karışan gemilerde, güverte zabitlerinin elleri altında çatışmaları engelleyebilecek radar ve diğer elektronik seyir yardımcıları bulunduğu görülmektedir. Buna örneklerden biri; Çok iyi görüşte, Aden Körfezi'nde, bir VLCC olan "Samco Europe" ile bir konteyner gemisi olan "MSC Prestige" arasında gerçekleşmiş olan çatışmadır. Her iki gemide de ARPA, AIS ve ECDIS olmasına ve gemilerin birbirlerini 15 milde farketmelerine rağmen bu çatışma gerçekleşmiştir. Soru şudur; "Bu etkili elektronik seyir yardımcılarının güverte zabitlerinin kullanımına sunulmasına rağmen neden hala çatışmalar gerçekleşmektedir?" Cevap COLREG'in uygulanmamasıdır. "MSC Prestige" in vardiya zabiti, COLREG Kural 15 ve 16'yı çiğneyerek "Samco Europe" un yolunda çıkmak için tam ve erken hareketi yapmamış, "Samco Europe" ise COLREG Kural 17'yi çiğneyerek rotasını iskeleye almıştır. Bu doküman, COLREG'in gerekli ve hayati önemine dikkat çekmek için hazırlanmıştır. COLREG'in asla akıldan çıkartılmaması gereken temel kurallarından ve modern köprüüstündeki tüm ekipmanlara rağmen bu kuralların dışarı çıkılmaması gerekliliğinden bahsedilmiştir. Bu ekipmanlar çatışmaları önleyemez. Çatışmayı önlemede sadece yardımcıdırlar. Çatışmayı önleyen; COLREG'dir. 2 of 58
Çatışmalar, deniz kazalarının en yüksek profile sahip olanları arasındadır. Çatışma sayıları ve bunların kişisel ve finansal maliyetleri yakın tarihte iyice artmıştır ve bunlardaki ortak tek faktör "insan faktörü" olarak karşımıza çıkmaktadır. 3 of 58
Kural 2 - Sorumluluk 4 of 58
(a) Bu kurallardaki hükümlerden hiçbiri, herhangi bir tekneyi veya sahibini, Kaptanı veya gemi adamlarını, bu Kurallara uyma veya gemicilerin her zamanki görevlerinin veya özel durum ve koşullarının gerektirdiği herhangi bir tedbirin alınması hususundaki ihmallerinin sonuçlarından kurtaramaz. (b) Bu kuralları yorumlarken ve uygularken ilgili teknelerin sınırlı oluşları hususu da dahil, ani bir tehlikeden kaçınırken bu kuralların hükümlerinden ayrılmayı gerektirebilecek olan hususlar dahil seyir ve çatışmanın ve herhangi bir özel şartın tüm tehlikeleri gözönünde tutulacaktır. SORUMLULUK SİZE AİT Kural 2 genellikle yanlış anlaşılan, hayati bir kuraldır. COLREG' in bir çok kuralından farklı olarak size ne yapacağınızı söylemez. Bunun yerine, kendi hareketlerinizden sorumlu olduğunuz gerçeğinin altını çizer. Kurallara uymak için yapılması gerekenin anlık kararını vermesi gereken sizsiniz. Emniyetli Yönetim Sistemi'niz Kaptan'ı ne zaman çağıracağınızı veya görüş mesafesinin düşmesi durumunda ne yapmanız gerektiğini size söyleyebilir, fakat Kural 2 sizi kendi personelinize ve etraftaki gemilere karşı sorumlu kılar. 5 of 58 Sorumluluğunuz sadece COLREG'e uymak değildir. Siz ayrıca çatışma riskini ve seyir tehlikelerini engellemek için her şeyi yapmak ile sorumlusunuz.
- Kural 2 (a), hem kuralları hem de "alışılagelmiş denizcilik uygulamaları" nı takip etmenizi gerektirir. Bu şu anlama gelir; her zaman sağduyulu olmalısınız. - Kural 2 (b) genellikle yanlış anlaşılır, bu sebeple çok iyi okumak gerekir. Sadece, anlık tehlikeyi önlemek için tek yolun kuralların dışına çıkılması olması durumunda kuralların dışına çıkmanıza müsaade eder. Fakat neredeyse her durumda, tehlikeden korunmak için en iyi yol kuralların uygulanmasıdır. Kural 2 (b) asla kuralları düzgün şekilde uygulamamak için bir mazeret olarak kabul edilemez. Kural 2 mazeret kabul etmez. Eski moda dilde yazılmıştır bu sebeple çok dikkatli okunmalı ve anlaşılmalıdır. Her zaman kendinize şunları sorun: - Kural 2 bu durumda nasıl uygulanır? - Kural 2 ne yapmamı gerektiriyor? COLREG'E UYMAK VE ÇATIŞMALARI ÖNLEMEK SİZİN SORUMLULUĞUNUZDUR. 6 of 58
Kural 5 - Gözcülük 7 of 58
İçinde bulunulan durum ve koşullarda, durumun ve çatışma tehlikesinin tamamen değerlendirilmesini sağlamak üzere, elde mevcut tüm uygun araçların yanı sıra her tekne her zaman tam bir görme ve işitme gözcülüğü de yapacaktır. İYİ GÖZCÜLÜK YAP Kural 5, Kural 2 ile birlikte en önemli kurallardandır. Kural 5 kısadır fakat 2 hayati unsura sahiptir: - Her şeye dikkat etmeniz gerekir - sadece pruvaya bakmak yeterli değildir, köprüüstü lumbuzlarından geminin tüm çevresine bakılmalıdır. Bu esnada tüm duyular (göz, kulak), elinizdeki personel ve size tanınmış olan tüm ekipmanlar kullanılmalıdır. Her daim gözleyen biri olmalıdır. Çevrenizdeki şartlar veya hava koşulları endişe yaratıyorsa, birden fazla gözcüye ihtiyaç duyulabilir ve tereddütsüz şekilde çağırılabilir. - Geminizin içinde bulunduğu durumu ve çatışma riskini değerlendirmek için elinizdeki tüm bilgileri sürekli olarak değerlendirmelisiniz. 8 of 58
İyi bir gözcülük için gereklilikler şunları içerir: - Bakma ve işitme: Hem köprüüstünün içinde hem dışında, gözle ve kulakla sürekli gözcülük yapılması. - Bakmak demek her zaman köprüüstü lumbuzlarından bakmaktır. - ECDIS kullanma: ECDIS'in esas işlevi, geminizin tehlikeye gitmediğini anlamanız için size yardım etmektir. Diğer işlevleri de faydalıdır fakat bu özellikler dikkatinizi dağıtmamalıdır. - ARPA kullanımı: Clutter etkileri, küçük hedefler, range ve ayarlanmış limitler konularında uyanık olunmalıdır. - Telsiz kullanımı: Geminizin etrafında neler döndüğünün farkına varabilmek için telsizi dinlemelisiniz. Fakat başka bir gemiyi VHF'den çağırmadan önce çok dikkatli düşünmek gerekir, çünkü bu her zaman düşünüldüğünden daha fazla zaman alır, gecikme ve kafa karışıklığına yol açar. - Ses sinyallerini takip etme: Köprüüstünün dışında neler olduğunu anlayabilecek şekilde dinleme yaptığınızdan emin olmalısınız. Köprüüstü kaportalarının kapalı olduğu veya köprüüstü içinde seslerin olduğu durumlara çok dikkat edilmelidir. 9 of 58
- İskandil kullanma: Sık sık ve sistematik olarak omurga altınızda kalan suyu takip etmelisiniz. En yakın tehlike genellikle deniz dibidir. - Köprüüstü ve güverte aydınlatması, diğer insanlar, seyir ile ilgili kayıtlar ve rutin kağıt işleri, harita düzeltmeleri gibi konuların dikkatinizi dağıtmasından kaçının. - Köprüüstünde görevinizin geminizi emniyette tutmak için vardiya tutmak olduğunu unutmayın. Tıpkı Kural 2'de bahsedildiği gibi. Çatışma riskini değerlendirebilmek için aşağıdaki soruları kendinize sormalısınız: - Sizin geminiz de dahil olmak üzere görünürdeki gemilerin hareketi veya hareketsizlikleri sebebiyle bir çatışma olması mümkün mü? - Çatışma muthemel mi? Eğer öyleyse çatışma riski vardır ve derhal harekete geçmelisin. HER ZAMAN GÖZLE VE KULAKLA UYGUN BİR GÖZCÜLÜK YAP. 10 of 58
Kural 6 - Emniyetli sürat 11 of 58
Çatışmayı önlemek üzere, uygun ve etkili harekete geçebilmek ve içinde bulunulan durum ve koşulların gerektirdiği bir mesafede durdurulabilmesi için, her tekne her zaman emniyetli bir hızla ilerleyecektir. Emniyetli hız saptanırken aşağıda yazılı faktörler dikkate alınacaktır. (a) Tüm tekneler tarafından; (i) Görüş durumu, (ii) Balıkçı tekneleri veya diğer teknelerin bir araya toplanmış durumu dahil trafik yoğunluğu, (iii) Teknenin durdurulma mesafesine ve içinde bulunduğu koşullarda dönme kabiliyetine özel surette dikkat edilerek teknenin manevra yapabilme yeteneği, (iv) Sahil ışıkları ve kendi ışıklarının geceleyin geriye doğru yayılması gibi arka cephe ışıklarının varlığı, (v) Rüzgar, deniz ve akıntının durumu ve seyir tehlikelerinin yakınlığı, (vi) O yerde var olan su derinliği ile tekne su çekiminin ilişkisi, 12 of 58
(b) Çalışır radarı olan tekneler için ek olarak: (i) Radar cihazının karakteri, yeterlilik ve sınırlılığı, (ii) Kullanılmakta olan radar mesafe ayarının zorunlu kıldığı kısıtlamalar, (iii) Denizin durumu, hava ve diğer müdahale kaynaklarının radar, alıcılığı üzerindeki etkisi, (iv) Küçük tekneler buz ve diğer yüzer maddelerin yeterli bir radar mesafesinde, radar tarafından alınamaması durumu, (v) Radarda görülen teknelerin sayısı, bulundukları yer ve hareketleri, (vi) Yakın çevrede bulunan tekneler ve diğer maddelerin radar kullanılarak mesafesi saptanırken görüşün daha kesin olarak saptanmasına olanak bulunacağı. SÜRATİNİZİ KONTROL EDİN Kural 6, bulunduğunuz ve bulunacağınız durumları hesaba katarak uygun sürate karar vermenizi gerektirir. Bir çok çatışmanın sebebi aşırı sürat olmuştur. Gözcülük ile ilgili olan Kural 5 ve bahsettiğimiz Kural 6 birbirlerine çok yakın bağlıdırlar. Kural 5'e uymazsanız Kural 6'ya da uyamazsınız. 13 of 58
İstisnasız şekilde "Emniyetli Sürat" azaltılmış sürat demektir, çünkü: - Bir çok durumda, eğer gemilerden bir süratini azaltırsa, CPA artacak ve çatışma riski azalacaktır. - Size düşünmek ve hareket etmek için daha çok zaman verir. Düşünmek ve hareket etmek için gereken süre çok önemlidir. Aşırı sürat ve kısıtlı zaman sizin risk değerlendirmesi sürecinizi ölümcül şekilde etkileyebilir. - Daha efektif şekilde durmanızı sağlar. - Eğer çatışma gerçekleşirse, sonucundaki hasar çok daha az olacaktır. Unutmayın: - Emniyetli süratle seyretmekle sorumlusunuz. Sürat değiştirmeniz gerekiyorsa, bunun için izin almak zorunda değilsiniz. - Radar ve ARPA yanılmaz değildir. Bazı hedefleri kaçırabilirler veya büyük hedefleri zayıf ekolar olarak gösterebilirler. 14 of 58
- ECDIS ve GPS gibi seyir yardımcıları da aynı oranda şüpheli olabilir. Hiçbir zaman tek bir cihaza veya tekniğe güvenmeyin, her zaman double-check yapın. - Her zaman süratinizi takip edin: denizde şartlar her zaman değişkendir ve bir durum için emniyetli olan sürat başka bir durum için fazla hızlı olabilir. Durumlar aniden değişebilir. - Ticari sebeplerle yüksek süratle gitmek; emniyetsiz süratle gitme konusunda bir mazeret veya savunma olarak kabul edilmeyecektir. HER ZAMAN EMNİYETLİ SÜRATLE SEYREDİN 15 of 58
Kural 7 - Çatışma Tehlikesi 16 of 58
(a) Her tekne çatışma tehlikesi olup olmadığını saptamak için içinde bulunduğu durum ve koşullara uygun olan elde mevcut araçların tümünü kullanacaktır. Herhangi bir tereddüt mevcut olduğu takdirde, böyle bir tehlike varsayılacaktır. (b) Radar varsa ve çalışıyorsa, çatışma tehlikesini önceden saptamak ve radarla artarda mevki koymak veya buna benzer radar ekranında görülen cisimlerin usulüne uygun gözlemlerini yapmak üzere uzak mesafe taramalar da dahil radar cihazından gerekli şekilde faydalanılacaktır. (c) Varsayımlar, yetersiz bilgi üzerine kurulmayacaktır, özellikle de yetersiz radar bilgisi üzerine. (d) Çatışma tehlikesinin mevcut olup olmadığı saptanırken aşağıda yazılı hususlar dikkate alınacaktır: (i) Yaklaşan bir teknenin pusula kerterizinin farkedilir derecede değişmemesi halinde tehlike var sayılacaktır. (ii) Özellikle çok büyük bir tekneye veya yedek çekene veya yakın mesafede olan bir tekneye yaklaşırken farkedilir derecede kerteriz değişmesi görüldüğü durumlarda da çatışma tehlikesi bazen mevcut olabilir. 17 of 58
ÇATIŞMA TEHLİKESİ VAR MI? Kural 5 ve Kural 7 de birbirine yakından bağlıdır. Kural 5 etrafınızdaki şartlar hakkında bilgi sahibi olabilmek için her türlü yöntemi kullanın derken, Kural 7 bu bilgileri kullanarak çatışma riskini sürekli olarak değerlendirmeniz gerektiğini söyler. Çatışma riskini değerlendirmek için, sürekli olarak kendinize şunları sormalısınız: - Sizin geminiz de dahil olmak üzere görünürdeki gemilerin hareketi veya hareketsizlikleri sebebiyle bir çatışma olması mümkün mü? - Çatışma muhtemel mi? Eğer öyleyse çatışma riski vardır ve derhal harekete geçmelisin. Uygun hareketi yapması gereken siz iseniz, risk değerlendirme süreci çok önemlidir. Risk değerlendirme teknikleri şunları içerir: - Bak ve dinle: Gözcülük yaparken çatışma tehlikesini belirleyebilmek için tüm bilgi ve ekipmanları kullanmalısınız. 18 of 58
- Yaklaşan gemilerin kerterizlerini kontrol etmek için pusulayı kullanın ve bunu alışkanlık haline getirin. Değişmeyen kerteriz çatışma riskine işarettir fakat kerterizin değiştiği durumlarda bile çatışma tehlikesi olabilir, özellikle kısa mesafedeki büyük gemilerde. - RADAR'ı şöyle kullanın: - ARPA ile, relative vektör kullanarak çatışma tehlikesinin belirlemek için. - Hedef pruvanızdan mı geçiyor, kıçından mı geçiyor yoksa çatışacak mısınız? - ARPA'nın size verdiği CPA değerine güvenmeyin. ARPA'nın size verdiği CPA değerini 0,5 NM küçültün, CPA 0,5 NM veya daha küçükse çatışma tehlikesi var kabul edin. 19 of 58 - Kerteriz değişimini neta geçileceğinin bir göstergesi olarak kabul etmeyin. Hedef gemi yaklaştıkça kerterizinin değişimi çok ciddi hızlanır. Hedef iyice yaklaşmasına rağmen kerteriz değişim hızı artmıyorsa çatışma tehlikesi vardır. Asla rahatladım demeyin: Hedef gemi geçip neta olana kadar durum değerlendirmesi yapmaya devam edin. HER ZAMAN ÇATIŞMA RİSKİNİ DEĞERLENDİRİN.
Kural 8 - Çatışmayı Önleme Hareketi 20 of 58
(a) Olayın koşulları elverişli olduğu ve iyi gemicilik kurallarına uyularak yeterli bir süre içinde yapıldığı takdirde çatışmayı önlemek için girişilecek herhangi bir hareket olumlu olacaktır. (b) Olayın koşulları elverişli olduğu takdirde çatışmayı önlemek üzere yapılacak her rota ve/veya hız değişimi gözle veya radarla diğer bir teknenin çabucak görebileceği kadar büyük olacak ve birbiri ardından yapılacak küçük rota ve/veya hız değişimlerinden kaçınılacaktır. (c) Eğer manevra sahası varsa, yakın düşme durumundan sakınmak için sadece zamanında yapılmış rota değişikliği, oldukça önemli ve diğer yakın düşmelere sebep olmayan en etkili bir hareket olabilir. (d) Diğer bir tekne ile çatışmayı önlemek üzere girişilecek hareket, bu teknenin emniyetli bir mesafeden geçmesi ile sonuçlanacak harekettir. Hareketin etkili olup olmadığı diğer tekne tam olarak geçilinceye ve neta oluncaya kadar dikkatle kontrol edilecektir. (e) Çatışmayı önlemek veya durumu değerlendirmek için biraz daha zaman kazanmak üzere, bir tekne gerekiyorsa yürütücü kuvvetlerini durdurarak veya geri çalıştırarak hızını azaltacak veya ilerleyişini durduracaktır. 21 of 58
(f) (i) Bir başka geminin geçişini yada güvenli geçişini engellememesi bu kurallarla istenen gemi, durumunun şartlarına göre istendiğinde diğer geminin güvenli geçişine yetecek, yeterli deniz sahasına öncelikle kendi güvenlik tedbirlerini alarak izin verecek. (ii) Bir geminin geçiş veya güvenli geçişini engellememesi istenen gemi bu zorunluluktan kurtulamaz şayet bu yaklaşma diğer gemi ile çatışma riskini azaltıyorsa önlem alırken bu bölümdeki kuralların tümüne riayet edecektir. (iii) Geçişi engellenmeyen gemi bu bölümdeki kuralların tümüne uyacak ve gemilerin birbirlerine çatışma oluşturacak şekilde yaklaşmayacaklardır. 22 of 58
23 of 58 BİR ŞEY YAP VE YAPTIĞIN ŞEYİ ERKEN YAP Çatışma tehlikesinin tespit eder etmez, çatışmayı önleyecek ve gemilerin "emniyetli mesafe" den geçmelerini sağlayacak doğru hareketi belirlemelisiniz. Sonrasında uygun olduğunu düşündüğünüz anda hemen belirlediğiniz hareketi yapmalısınız. Çatışmayı önleme hareketi her zaman şu özelliklere sahip olmalıdır: - Rota ve/veya sürat değişiklikleri büyük olmalıdır, - İyi bir zamanda yapılmalıdır, yani erken - Etraftaki diğer gemiler için durumu kötüleştirmemelidir, ne yapabilecekleri değerlendirilmelidir. - Diğer gemiler tarafından kolayca görülebilmelidir. Ardı ardına gerçekleştirilen küçük rota ve/veya sürat değişikliklerinden kaçınılmalıdır. Şunu unutmayın, erken yapılan küçük bir değişiklik, geç yapılan çok büyük bir değişiklikten daha iyidir. Diğer gemiye ne kadar çok yaklaşırsanızçatışma riskiniz o kadar artar ve emniyetli mesafeden geçebilmek için yapmanız gereken şey daha büyük olur. Küçük rota ve sürat değişiklikleri de tehlikelidir; problemi genellikle çözmezler ve diğer gemiye ne yaptığınız hakkında açık bir işaret vermezler.
Uygun ses ve ışık işaretlerini vermeyi unutmayın. Çatışmayı önleme hareketinizin etkinliğini CPA'deki değişimi takip ederek ölçün. Pusula kerterizi almaya devam edin ve çatışma tehlikesi geçene kadar durumu kontrol edin. Makinenizi de unutmayın; rota değiştiremiyorsanız yavaşlayın veya durun. Yol Verme ve Engellememe Eğer COLREG diğer bir gemiye yol vermenizi veya engellememenizi gerektiriyorsa, çatışma tehlikesinin oluşmaması için çok erken hareket etmelisiniz. Eğer siz yol verilen veya engellenmemesi gereken gemi iseniz, yol vermesi gereken geminin doğru hareketi yapmaması durumuna hazırlıklı olmalısınız. Çatışma tehlikesi oluşursa, siz hareket yapmak zorunda kalacaksınız. Kural 2'deki sorumluluklarınızı ve Kural 17'deki yol verilen teknenin hareketlerini hatırlayınız. ÇATIŞMAYI ÖNLEMEK İÇİN HER ZAMAN KESİN VE ZAMANINDA HAREKETLER YAPIN. 24 of 58
Kural 10 - Trafik Ayırım Düzenleri 25 of 58
(a) Bu kural Teşkilatın kabul ettiği trafik ayrımı düzenlerine uygulanacaktır ve gemilerin diğer kurallarla saptanmış olan hiçbir sorumluluğunu kaldırmaz. (b) Trafik ayırım düzenleri kullanan bir tekne : (i) Uygun trafik şeridinde, o şeridin genel trafik akımı yönünde ilerleyecektir. (ii) Uygulanabildiği kadar trafik ayırım hattı veya ayırım bölgesinden açık bulunacaktır. (iii) Normal olarak, şeridin bitiminde trafik şeridine girecek veya çıkacaktır. Fakat her iki taraftan girer veya çıkarken genel trafik akım yönüne, uygulanabildiği kadar, küçük bir açı ile girip çıkacaktır. (c) Bir tekne mümkün olduğu kadar, trafik şeritlerinde karşıdan karşıya geçmekten kaçınacaktır. Fakat böyle bir geçiş zorunluluğunda olduğu zaman, geçişi uygulayabileceği kadar genel trafık akımı yönüne dik açıya en yakın bir açı ile yapacaktır. (d) (i) Bir gemi uygun trafık ayırım düzeni içindeki trafik şeridini güvenli olarak kullanabildiği sürece iç trafik bölgesini kullanmayacaktır. Bununla birlikte, uzunluğu 20 m.den küçük gemiler, yelkenli gemiler ve balıkçı gemileri dahili trafik bölgesini kullanabilirler. 26 of 58
(ii) Alt paragraf (d) (i) ye rağmen bir gemi bir limana Deniz platformlarına veya yapılarına pilot istasyonlarına veya dahili trafik bölgesinde inşa edilen diğer yerlere dahili trafik bölgesi içinde yer almak suretiyle ani kazayı önlemek için giriş-çıkış yapabilir. (e) Aşağıdaki durumlar hariç olmak üzere karşıdan karşıya geçen bir tekne ya da bir trafik şeridine giren ya da çıkan tekne dışında bir tekne, normal olarak ayırım bölgesine girmeyecek ve ayırım hattını geçmeyecektir. (i) Acil durumlarda, ani bir tehlikeden kaçınma durumunda; (ii) Bir ayırım bölgesi içinde balıkçılıkla uğraşıldığında. (f) Trafik ayırım düzeni sonlarına yakın alanlarda seyreden bir tekne özel bir dikkat gösterecektir. (g) Bir tekne bir trafik ayırım düzeni içinde veya bu düzenin sonlarına yakın alanlarda demirlemekten mümkün olduğu kadar kaçınacaktır. (h) Bir trafik ayırım düzenini kullanmayan bir tekne mümkün olduğu kadar, uzak geçerek bu düzenden kaçınacaktır. (i) Balıkçılıkla uğraşan bir tekne bir trafik şeridini takip eden herhangi bir teknenin geçişini engellemeyecektir. 27 of 58
(j) Boyu 20 metreden az olan bir tekne veya yelkenli bir tekne bir trafik şeridini takip eden herhangi bir kuvvetle yürütülen teknenin emniyetle geçişini engellemeyecektir. k) Manevra kabiliyeti sınırlı bir tekne bir trafik ayırma düzeni içinde seyir güvenliği için bakım tutum işleri yapıyorsa işin süresince bu Kuralı uygulamak zorunda olmayacaktır. l) Manevra kabiliyeti sınırlı bir tekne bir trafik ayırma düzeni içinde denizaltı kablosu döşeme, hizmet verme ya da kaldırma işinde çalıştığı zaman, işin süresince, bu Kuralı uygulamak zorunda olmayacaktır. 28 of 58
TRAFİK AYIRIM DÜZENLERİ İÇİNDE HAKKINIZ YOK. Kural 10 en uzun ve anlaşılması zor kurallardan bir tanesidir. Aşağıdakileri her zaman hatırlayın: - Yol hakkınız yoktur: bir trafik ayırım düzeni şeridi size diğer bir gemi üzerinde yol hakkı vermez. (Trafik ayırım şeridi içinde balıkçılık yapan bir gemi hariç) - Trafik ayırım düzeni içinde diğer tüm kurallar geçerli olmaya devam edecektir. - Trafik ayırım düzeni içinde veya buna yakın seyreden gemiler beklenmedik hareketler yapabilir. Trafik ayırım düzenleri, seyri zor olan kalabalık bölgelerde oluşturulurlar. Normalin üzerinde trafik yoğunluğu, karşıya geçen gemiler, balıkçı gemileri ve yüksek-süratli gemilerle karşılaşabilirsiniz. Vardiyanızdan önce sefer planına çalışın ve yardıma ihtiyacınız varsa çok erkenden yardım isteyiniz. 29 of 58
Traik ayırım düzenleri için seyir hakkında ipuçları: - Diğer tüm kurallara uyunuz. - Kendi şeridinizde kalınız. - Yetişmekten kaçınınız, özellikle de düzenin sonuna doğru. - Diğer gemileri VHF'den çağırmamaya çalışın, bu onların dikkatini dağıtacaktır. - Balıkçı gemilerine dikkat edin, trafik ayırım düzeni içinde balıkçılık yapmak serbesttir. - Karşıya geçen gemilere dikkat edin, bu gemiler her ne kadar trafik ayırım düzenini dik açıyla geçseler de, bazen fırsat bulabilmek adına düzene paralel seyir yapabilirler. - Yüksek-sürat gemilere dikkat edin, özellikle bordanızda olanlara. - Mutlu değilseniz yavaşlayın veya durun. - Her zaman tedbirli şekilde davranın. TRAFİK AYIRIM DÜZENİ İÇİNDE SEYREDİYORSUNUZ DİYE EK HAKLARINIZ OLDUĞUNU ZANNETMEYİN, YOKTUR. 30 of 58
Kural 13 - Yetişme 31 of 58
(a) Bir tekneye yetişen diğer herhangi bir tekne bu Kuralların, Bölüm B Kısım 1 ve Kısım II deki mevcut hükümlerine bakılmaksızın yetişilen teknenin yolundan çıkacaktır. (b) Herhangi bir tekneye, kemeresinin 22.5 derece (2 kerte) den daha fazla gerisindeki herhangi bir yönden yaklaşan bir tekne, yani yetişmekte olduğu tekneye göre, geceleyin o teknenin sadece pupa fenerini görüp borda fenerlerinden hiçbirini göremeyecek mevkide bulunan tekne yetişen bir tekne sayılacaktır. (c) Bir tekne diğer bir tekneyi yetişip geçtiği hususunda herhangi bir tereddüde düştüğü takdirde, kendini yetişen tekne sayarak buna göre hareket edecektir. (d) İki tekne arasındaki kerterizlerde sonraki herhangi bir değişim, yetişen tekneyi bu Kurallara göre, aykırı geçen bir tekne yapmayacak veya yetişilen tekne tam olarak geçilinceye ve neta oluncaya kadar, yetişen teknenin yükümlülüğünü kaldırmayacaktır. 32 of 58
YETİŞİRKEN NETA OLUN Kural 13'ün istisnası yoktur; yetişen gemi her zaman yoldan çıkmalıdır. Yetişen gemi olup olmadığınız konusunda tereddütte iseniz, Kural 13 yetişen gemi olduğunuzu söylüyor. Hatırlayın: - Her zaman diğer geminin sizin varlığınızdan haberdar olmadığını düşünün. -Pruvadan geçmeyin, her zaman kıç taraftan geçmek daha emniyetlidir. - Yakın geçmeyin, yetişmek zaman alır, bu sebeple iki geminin de geniş manevra sahası olduğundan emin olunuz. Diğer geminin rotasını ve süratini koruyacağı varsayımında asla bulunmayınız. - Etkileşim konusunu unutmayınız, yakın geçmek zorunda kalırsanız iki gemi arasındaki etkileşim hakkında çok dikkatli davranınız. Her zaman uyanık olun. Unutmayın diğer gemiyi yetişip geçene ve tamamen neta oluncaya kadar siz yetişen gemisiniz. Bir kere yetişen gemi olduysanız, o gemi ile ilgili her durum için siz yetişen gemi olarak kabul edileceksiniz. YETİŞTİĞİNİZ GEMİDEN HER ZAMAN NETA BULUNUN. 33 of 58
Kural 14 - Pruva Pruvaya Geliş Durumu 34 of 58
(a) Kuvvetle yürütülen iki teknenin, çatışma tehlikesi söz konusu edilecek surette, birbirlerine karşı veya karşıya yakın birer rota ile yaklaşmaları halinde, bu teknelerden her biri diğerinin iskelesinden geçmek üzere, rotasını sancağa değiştirecektir. (b) Bir teknenin diğerini pruvasında veya pruvasına yakın ve gece silyon fenerlerini bir doğru üzerinde veya doğruya yakın bir halde ve/veya her iki borda fenerini birlikte gördüğü, gündüz ise, diğer tekneyi buna benzer bir durumda gördüğü zaman, yukardaki durumun mevcut olduğu varsayılacaktır. (c) Böyle bir durumun varlığından tereddüde düşen bir tekne bu durumun hakikaten mevcut olduğunu varsayacak ve buna uygun olarak hareket edecektir. 35 of 58
PRUVANDA GEMİ Mİ VAR? ROTANI SANCAĞA AL Eğer pruvanızda gemi varsa rotanızı sancağa doğru değiştirmelisiniz. Geminin illa ki tam pruvanızda olması gerekmiyor. Kural 14, kabaca sizin rotanızın tersinde, pruvanızın iki tarafına da 6 veya 7 derecelik bir alandan size doğru gelen gemiler için uygulanır. Gece, diğer geminin silyon fenerlerini aynı hat üzerinde görüyorsa, veya nerdeyse aynı hat üzerinde görüyorsa, ve/veya borda fenerlerini görüyorsa Kural 14 uygulanır. Emin değilseniz yine Kural 14 uygulanır. Kural 14'ü anlamak için, Kural 8 (Çatışmayı önleme hareketi)'i ve Kural 16 (Yol veren teknenin davranışı)' yı da anlamak gerekir. - Kural 8 (a) şöyle diyor: "Çatışmayı önleme hareketi bu bölümün kurallarına uygun şekilde olmalıdır. (Bu bölüm steering ve sailing kuralları oluyor) Bu şu anlama geliyor: sancağınızda gemi varsa, mesafesi uzaksa bile, green to green mesafesini artırmak için rotanın iskeleye alınması COLREG'e uygun bir hareket olmayabilir. - Kural 14, çatışma tehlikesi varsa, her zaman sancağa doğru dönülmelidir diyor. 36 of 58
- Kural 16 şöyle diyor: eğer siz yol vermesi gereken tekne iseniz, erken ve gerekli hareketi yapmalısınız. Yani rotanızı veya süratinizi iyi ve erken şekilde değiştirmelisiniz. - Diğer geminin hareket etmesini beklemeyiniz. Ne kadar yaklaşırsanız, o kadar büyük değişiklik yapmanız gerekir. PRUVANIZDAN YAKLAŞAN BİR GEMİ GÖRDÜĞÜNÜZDE DAİMA ROTANIZI SANCAĞA ALIN. 37 of 58
Kural 15 - Aykırı Geçiş 38 of 58
Kuvvetle yürütülen iki teknenin çatışma tehlikesi doğuracak şekilde birbirini aykırı olarak geçmeleri halinde, diğer tekneyi sancak tarafından gören tekne onun yolundan çıkacak koşullar elverdiği takdirde diğerinin pruvasından geçmekten kaçınacaktır. SANCAĞINDAKİ GEMİLERE DİKKAT ET Sancağınızda gördüğünüz aykırı geçen geminin geçiş hakkı vardır. Diğer gemi sizin hareketinizi dikkatle takip edecek ve sizin doğru hareketi yaptığınızdan emin olana kadar ihtiyatlı olacaktır. Hayatı iki gemi için de kolaylaştırın: - Erken yol verin, yol veren tekne iseniz, hareketinizi erken yapın ki diğer gemi niyetinizi anlasın. - Pruvadan geçmekten kaçının, mümkünse her zaman diğer geminin kıç tarafından geçin. - Anlayışlı olun, eğer diğer gemi herhangi bir sebeple hareketi yapamıyorsa, sizin erken davranmanız durumu kurtarır. 39 of 58
- Hep olumlu hareketler yapın, özellikle de şüphe duyuyorsanız. - Makinenizi unutmayın, her zaman makinenizi kullanma gibi bir opsiyonunuz var. Sürati azaltmak iki gemiye de daha fazla zaman ve alan sağlar. SANCAĞINIZDA GÖRDÜĞÜNÜZ AYKIRI GEÇEN GEMİYE DAİMA YOL VERİN. 40 of 58
Kural 16 - Yol Veren Teknenin Davranışı 41 of 58
Diğer bir tekneye yol vermekle yükümlü olan tekne iyice neta olmak üzere, olanağı kadar erken ve belirgin manevra yapacaktır. HERKESİ MUTLU EDECEK HAREKETİ YAP Kural 16 en kısa kurallardan bir tanesidir fakat herkes için hayatı kolaylaştırır. Temel noktalar şunlardır: - Çekinmeyin, rotanızı veya süratinizi erkenden değiştirin. - Küçük değişiklikler yapmayın, sadece büyük değişiklikler diğer gemilere niyetinizi gösterebilir. - Hiç bir şey varsaymayın, hareketinizi yaptıktan sonra etkinliğini anlamak için CPA' ı kontrol etmeye ve kerteriz almaya devam edin. - Herkesi mutlu edin. 42 of 58
Kural 16 tüm gemiler için hayatı kolaylaştırır. Eğer diğer gemi yaptığınız hareketten memnunsa, beklenmedik bir hareket yapma olasılığı çok düşüktür. Kendi geminize nasıl davranılmasını istiyorsanız siz de diğer gemilere öyle davranın. İyi denizciliğin içinde nezaket ve sağduyu da vardır. YOL VERİLMESİ GEREKEN TEKNEYE HER ZAMAN ERKENDEN, AÇIK VE NEZAKETLİ BİR ŞEKİLDE YOL VERİN. 43 of 58
Kural 17 - Yol Verilen Teknenin Davranışı 44 of 58
(a) (i) İki tekneden biri diğerinin yolundan çıkmak zorunluluğunda bulunduğu yerlerde diğeri kendi rotasını ve hızını koruyacaktır. (ii) Bu kurallar uyarınca yol vermesi gereken teknenin uygun manevra yapmadığı görülür görülmez, manevra yapmakla yükümlü olmayan tekne çatışmayı sadece kendi manevrası ile önlemek üzere harekete geçebilir. (b) Rotasını ve hızını muhafaza etmesi gereken tekne, herhangi bir sebepten dolayı, sadece yol vermesi gereken teknenin yapacağı manevra ile çatışmanın önüne geçilemeyecek kadar kendisini yakın bulursa, çatışmayı önlemeye yardımcı olacak en iyi hareketi yapacaktır. (c) Bir aykırı geçiş durumunda, diğer kuvvetle yürütülen bir tekne ile çatışmayı önlemek üzere, bu Kuralın (a) (ii) sayılı alt paragrafı uyarınca manevra yapan kuvvetle yürütülen bir tekne, olayın koşulları elverdiği takdirde, kendi iskele tarafından gördüğü bir tekne için rotasını iskelesine alarak değiştirmeyecektir. (d) Bu kural, yol vermesi gereken teknenin yol verme yükümlülüğünü kaldırmaz. 45 of 58
YOL VERİYOR MU? Kural 17 anlaşılması ve uyulması gereken en zor kurallardan biridir. Yol verilen tekne olmanıza rağmen rahat edemezsiniz. Kural 17'nin üç aşaması vardır ve her biri tanımlanmalı ve değerlendirilmelidir: 1 - Kural 17 (a) (i): Yol verilen tekne iseniz, rotanızı ve süratinizi muhafaza etmelisiniz. Beklenmedik bir hareket yapmamalısınız. 2 - Kural 17 (a) (ii): Yol vermesi gereken teknenin gerekli hareketi yapmadığı anlaşır anlaşılmaz, siz çatışmayı önlemek için kendi hareketinizi yapabilirsiniz. 3 - Kural 17 (b): Çatışma sadece yol veren teknenin hareketi ile engellenemeyecekse, çatışmayı engellemek için en iyi hareketi yapmalısınız. Kural 17 (b) altındaki hareketiniz çatışmayı önleyebilecek zamanda olmalıdır. Yani çok geçe bırakmamalısınız. 46 of 58
Fakat aykırı geçiş durumunda rotanızı iskeleye almayın, çünkü böyle yaparsanız ve diğer gemi de yapması gerektiği gibi rotasını sancağa alırsa iki gemi de birbirlerine doğru gitmeye başlayacaktır. Kural 34 (d)'deki ikaz sinyallerini vermeyi unutmayınız. VHF'e sarılmadan önce düdük çalınız ve aldis lambası ile işaret veriniz, çünkü VHF'ten çağırmak çatışma tehlikesinin bulunduğu durumlarda çok ciddi zaman kaybına sebep olmaktadır. YOL VERMESİ GEREKEN TEKNEYE YAKLAŞIRKEN, ROTA VE SÜRATİNİZİ KORUYUN FAKAT ÇATIŞMAYI KENDİ HAREKETİNİZLE DE ÖNLEMEK İÇİN HAZIRLIKLI OLUN. 47 of 58
Kural 19 - Kısıtlı Görüş Koşullarında Teknelerin Davranışları 48 of 58
(a) Bu kural, görüş şartları kısıtlı olan bir alanda veya böyle bir alana yakın yerlerde seyrederken birbirini görmeyen teknelere uygulanacaktır. (b) Her tekne, kısıtlı görüşün içinde bulunan durum ve koşullarına göre ayarlanacak olan emniyetli bir hızla ilerleyecektir. Kuvvetle yürütülen bir tekne, ani manevralar için makinelerini hazır bulunduracaktır. (c) Her tekne bu Bölümün 1 inci Kısmındaki Kuralları uygularken, kısıtlı görüşün içinde bulunulan durum ve koşullarını dikkate alacaktır. (d) Sadece radarla diğer bir teknenin varlığını anlayan bir tekne bir çatışma alanına girme halinin oluşup oluşmadığını ve/veya çatışma tehlikesinin bulunup, bulunmadığını saptayacaktır. Böyle bir durumun mevcut olması halinde önleyici manevrayı zamanında yapacak, ancak, bu manevra bir rota değiştirilmesini gerektiriyorsa aşağıdaki hususlardan olanağı ölçüsünde kaçınılacaktır. (i) Yetişilen bir tekne hariç, kemere doğrultusunun ilersinde bulunan bir tekne için rotanın iskeleye alınması; (ii) Rotanın kemere doğrultusunda veya kemere doğrultusunun gerisinde olan bir tekneye doğru değiştirilmesi. 49 of 58