4. Coğrafi Bilgi Sistemleri Bilişim Günleri, 13 16 Eylül 2006 / Fatih Üniversitesi / İstanbul-Türkiye 4 th GIS Days in Türkiye, September 13-16, 2006 / Fatih University / İstanbul-Türkiye META-VERİ STANDARTLAŞTIRILMASIYLA TÜRKİYE, FRANSA, İZLANDA VE AZOR ÜLKELERİNDE ÜRETİLEN CBS VERİLERİNDE UYUM SAĞLANMASI Harmonization of GIS Data Generated in Turkey, France, Iceland and Azores through Meta-data Standardization Erhan ALPARSLAN 1, Reşat KAFAROV, Semih ERGINTAV, Aslı S. DÖNERTAŞ, Cihangir AYDÖNER, Hilal YÜCE, Bora ERKAN ÖZET TUBITAK Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsü (YDBE) Sürekli gözlemler ile birbirini tetikleyen jeofiziksel afetlerin (deprem, heyelan, tsunami, volkanlar) izlenmesi ve modellenerek, olası bir tetiklenmenin kestirilmesi, son kullanıcılara karar verilmesini sağlayacak bilgilerin ulaştırılması konulu ve iki yıl süreli bir AB projesine Eylül 2004 tarihinden itibaren katılmaktadır. Bu projenin önemli iş paketlerinden birisi de her biri doğal bir laboratuar olan ortak ülkelerde üretilen ve kullanılan CBS verilerinin bütünleştirilmek amacı ile uyumunun sağlanmasıdır. Yürütücülüğünü yapmakta olduğumuz bu çalışmada öncelikle Avrupa Topluluğu için mekânsal bilgi altyapısını geliştiren INSPIRE projesinin ana hedefleri, bu hedeflere ulaşılması için hangi ana adımlardan geçildiği incelenmiştir (INSPIRE proje önerisi ve web sitesi, 2005). Fakat bu proje henüz bitmemiş olduğu için çıktıları kullanılamamıştır. Daha sonra metaveri altyapısının mevcut ISO19115:2003 (ISO/TC211, 2004) metaveri standartlarına göre kurulmasına karar verilmiş, bu standartlara uygun çalışmalara göz atıldığında Amerika daki Federal Coğrafik Veri Komitesi (Federal Geographic Data Committee) FGDC tarafından yapılan çalışmaların temel olarak alınabileceği görülmüştür. FGDC metaveri standartlarına uyumlu geliştirilen diğer çalışmalar çeşitli işletim sistemleri için metaveri yaratma, güncelleme ve sorgulama araçlarını tanımlamaktadır. Bu nedenlerden ötürü FGDC nin sayısal yer mekânsal metaveri içerik standardı (Content Standard for Digital Geospatial Metadata), (CSDGM) çalışma rehberinde listelenen veri setlerinin kullanılması uygun bulunmuştur (FGDC-CSDGM, 2005). FGDC CSDGM rehberinin CBS ortamında analiz edilecek veri setinin metaverisini yaratmak için kullanılmasının yanı sıra INSPIRE projesi sonuçlarının da izlenerek gelecekte çalışmalarımıza yansıtılmasının yararlı olacağı düşünülmektedir. Çalışmamız kapsamında yaratılmış olan metaveriler XML formatında tanımlandığından, INSPIRE meta veri standartlarına bir sorun olmadan çevrilebilecektir. FGDC metaveri kısımlarına ve her kısmın elemanlarına girilmesi hedeflenen kimlik, veri kalitesi, uzamsal veri organizasyonu, uzamsal referans, varlık ve öznitelik, dağılım ve metaveri referans bilgilerinin zorunlu bilgiler olduğu ve INSPIRE kapsamında da bunların mutlaka kullanılacağı düşünülerek gerekli düzenlemeler yapılmıştır. Anahtar Kelimeler: Coğrafi Bilgi Sistemleri, CBS Uyumu, Metaveri, ISO19115:2003 Metaveri Standartları, AB INSPIRE Projesi, FGDC ABSTRACT The Earth and Marine Sciences Institute (EMSI) of TUBITAK has been participating in a two year EC project on modeling and monitoring geophysical hazards triggering each other such as earthquakes, landslides, tsunamis and volcanoes to determine a possible triggering and to disseminate information to end-users to help them make their final decisions. A part of this project is the harmonization of GIS data created in each partner country considered as a natural laboratory. In this study, the project proposal INSPIRE was first investigated which is supposed to develop the spatial information infrastructure for the European Community. The project s related website was also visited to learn more about the project s main targets and the main steps followed to reach these targets. However, the project s results could not be used because this project is yet incomplete. Later a meta-data infrastructure was established according to the existing ISO19115:2003 metadata standards. The work accomplished by the Federal Geographic Data Committee (FGDC) of USA became the basis for this study. There exist several other studies compatible to metadata standards of FGDC which define the tools to create/update/query meta-data for various operating systems. However, the Content Standard for Digital Geospatial Metadata (CSDGM) Workbook was utilized to list the existing datasets and to create the meta-data for the dataset to be analyzed in GIS environment. The metadata generated in XML format within the framework of this study will later be converted into INSPIRE metadata standards without any problem. Considering that identification, data quality, spatial data organization, spatial reference, entity and attribute, distribution and metadata reference information are the mandatory information to be entered into FGDC metadata sections and the section elements and these will also be used within the framework of INSPIRE, necessary arrangements were made. Keywords: GIS, GIS Harmonization, Metadata, ISO19115:2003 Metadata Standards, EC INSPIRE Project, FGDC 1 TUBITAK, Marmara Araştırma Merkezi, Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsü, Gebze, Erhan.Alparslan@mam.gov.tr 1

1. GİRİŞ Metaveri veri hakkında veri anlamına gelmektedir. Bir verinin güvenilirliği, kullanılabilirliği, doğruluğu, hangi kurum tarafından hangi tarihte üretildiği, verinin üretilirken hangi yöntemlerden yararlanıldığı o verinin metaverisi içinde bulunması gereken bilgiler arasındadır. Verilerin kullanıcısı o ülkede çalışan personel olması açısından, metaverinin o ülkenin kendi dilinde yaratılması en faydalı bir yaklaşım olacağı şüphesizdir. Bu bakımdan FORESIGHT gibi uluslararası bir projede, Türkiye, Fransa, İzlanda ve Azor da üretilen verilerin metaverilerinin kendi ana dillerinde hazırlanması, ülkeler arasında uyum sağlayabilmek için de bir metaveri sözlüğünün oluşturulması kaçınılmazdır. Bu sözlükte yer alacak bilgiler, metaveri olarak kullanılan terimlerin İngilizce karşılıkları, veri üreten kurumların akronimlerinin İngilizce açılımları olacaktır. Bildirimizde Türkiye de üretilen ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından kullanılması düşünülen metaveri örnekleri ve diğer ülkelerin ülkemizde üretilen veriler için başvurabilecekleri bir metaveri sözlüğü yer alacaktır. 2. METAVERİ ÇALIŞMALARI Proje kapsamında üretilmiş olan metaveriler şunlardır: İBB tarafından JICA ya hazırlatılmış İstanbul un dolgu alanları verilerin metaverileri, İhsan Ketin tarafından hazırlanmış İstanbul un jeoloji haritasının metaverileri, İBB tarafından JICA ya hazırlatılmış İstanbul un jeoloji haritasının metaverileri, İTÜ ve SHOD tarafından üretilen Yedikule-Marmara Ereğlisi arası batimetri verisinin metaverileri, TUBITAK MAM YDBE de üretilmiş olan deprem katalogunun metaverileri, TUBITAK MAM YDBE de üretilmiş (Campbell, 1997) e göre Marmara Denizi içerisinde 33 km uzunluğunda KAF ın dolgu parçasının kırılarak M=6,5 moment büyüklüğünde depremin TUBITAK MAM YDBE de üretilmiş(campbell, 1997) e göre Marmara Denizi içerisinde 112 km uzunluğuna sahip KAF ın batı parçasının kırılarak M=7 moment büyüklüğünde depremin TUBITAK MAM YDBE de üretilmiş (Campbell, 1997) e göre Marmara Denizi içerisinde 145 km uzunluğuna sahip KAF ın tamamının kırılarak M=7,5 moment büyüklüğünde depremin TUBITAK MAM YDBE de üretilmiş (Özbey, 2004) e göre Marmara Denizi içerisinde 33 km uzunluğa sahip KAF ın doğu parçasının kırılarak M=6,5 moment büyüklüğünde depremin TUBITAK MAM YDBE de üretilmiş (Özbey, 2004) e göre Marmara Denizi içerisinde 112 km uzunluğa sahip KAF ın batı parçasının kırılarak M=7 moment büyüklüğünde depremin TUBITAK MAM YDBE de üretilmiş (Özbey, 2004) e göre Marmara Denizi içerisinde 145 km uzunluğa sahip KAF ın batı parçasının kırılarak M=7,5 moment büyüklüğünde depremin Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü Deprem Araştırma Dairesi bünyesinde işletilmekte olan ve 1973 yılında kurulan Ulusal kuvvetli yer hareketi kayıt şebekesi içerisinde bulunan toplam 15 adet istasyona ait yer ivmesi anlık kayıtlarının metaverileri, İTÜ-ODTÜ Marine geology yayınlarından derlenmiş Marmara Deniz dibi heyelan alanlarının metaverileri Türkiye il ve ilçe sınırlarına ait metaveriler, An Electronic Journal of the Earth Sciences dan alınarak üretilen Marmara denizi ve çevresine ait diri fayların metaverileri, Earth and Planetary Sciences dan alınarak üretilen Marmara Denizine ait diri fayların metaverileri, MTA tarafından 1992 de üretilmiş Türkiye ye ait diri fayların metaverileri, İTÜ, SHOD ve Columbia Üniversitesi tarafından yapılmış olan İzmit körfezi batimetri verisinin metaverileri, TUBITAK İTÜ ve Ifremer tarafından yapılmış Marmara Denizi batimetri verisinin metaverileri, 2

4. Coğrafi Bilgi Sistemleri Bilişim Günleri, 13 16 Eylül 2006 / Fatih Üniversitesi / İstanbul-Türkiye 4 th GIS Days in Türkiye, September 13-16, 2006 / Fatih University / İstanbul-Türkiye İÜ-ODTÜ Marine Geology yayınlarından derlenmiş tarihi tsunami envanterinin metaverileri, NASA tarafından üretilmiş Marmara Bölgesine ait SRTM yükseklik verilerinin metaverileri, 2.5.2001 tarihli İstanbul Landsat 7 uydu görüntüsünün metaverileri, 12.6.1984 tarihli İstanbul Landsat 5 uydu görüntüsünün metaverileri, 28.9.1994 tarihli İstanbul Landsat 5 uydu görüntüsünün metaverileri, 4.10.1999 tarihli İstanbul Landsat 5 uydu görüntüsünün metaverileri, 6.6.2005 tarihli İstanbul Landsat 5 uydu görüntüsünün metaverileri, 6.8.1998 tarihli İstanbul Landsat 5 uydu görüntüsünün metaverileri, 17.8.1999 tarihli İstanbul Landsat 7 uydu görüntüsünün metaverileri, 26.7.2000 tarihli İstanbul IRS1D LISS uydu görüntüsünün metaverileri, 6.6.2000 tarihli İstanbul IRS1D LISS uydu görüntüsünün metaverileri, 6.6.2000 tarihli İstanbul Kocaeli Yalova Bursa bir kısmına ait IRS1D PAN uydu görüntüsünün metaverileri, 6.6.2000 tarihli İstanbul Kocaeli Yalova Bursa bir kısmına ait IRS1D LISS+PAN renkli bileşik uydu görüntüsünün metaverileri, 26.7.2000 tarihli İstanbul IRS1D LISS uydu görüntüsünün metaverileri, 26.7.2000 tarihli İstanbul Kocaeli Yalova Bursa bir kısmına ait IRS1D PAN uydu görüntüsünün metaverileri, 26.7.2000 tarihli İstanbul Kocaeli Yalova Bursa bir kısmına ait IRS1D LISS+PAN renkli bileşik uydu görüntüsünün metaverileri, 3. META-VERİ ÖRNEKLERİ 3.1. 06.06.05 tarihli İstanbul Uydu Görüntüsü 06.06.05 tarihli Landsat 5 İstanbul uydu görüntüsü hakkında hazırlanan meta-veriler aşağıda verilmiştir: Anahtar Sözcükler Tema: Landsat 5 uydu görüntüsü Yer: İstanbul ve yakın çevresi Tarif: Özet: 180 no lu Landsat 5 uydu görüntüsü. Bantlar (1 2 3 4 5 7) 06.06.2005 tarihli güncel ve bulutsuz görüntü Amaç: İstanbul ve yakın çevresinin güncel durumunu araştırmak amacı ile derlenmiştir. Durum: Tam Veri güncelleme sıklığı: Planlanan bulunmuyor. Verinin geçerli olduğu zaman süresi Tarihi ve zamanı: 06.06.2005 Tanımlama: 06.06.2005 Yayınlanma Bilgisi Veriyi kim üretti: Eurimage Tarihi ve zamanı: bilinmiyor Yayınlayan ve yeri: Eurimage, Via E D onofrio 212 0155 Roma İtalya Seri ismi: Landsat 5 Veri depolama ve erişim bilgileri Dosya adı: 180-050606.bil Veri türü: uzaktan algılama görüntüsü Verinin bulunduğu yer: \\magellan\d$\foresight\meta\180\18032-050606\180-050606.bil Veri işleme çevresi: 3

4 Microsoft Windows 2000 Version 5.1 (Build 2600) Service Pack 2; ESRI ArcCatalog 8.3.0.800 Veriye erişim Verinin hacmi: 231,4122 MB Veri transfer hacmi: 231,4122 MB Erişim ve Kullanım Kısıtlamaları: Erişim kısıtlamaları: Proje Bu veri araştırma amacı ile TUBITAK MAM YDBE arşivinde açıktır. Kullanım Kısıtlamaları: Elde edilen bilimsel bulguların yayınlanmasında görüntünün TUBITAK MAM YDBE görüntü arşivinden kullanıldığını belirtmek gerekmektedir. Doküman hakkında detaylar İçeriğin son güncellendiği tarih: 28.04.2006 16.49 Bu dokümanı kim tamamladı: Doç. Dr. Erhan Alparslan TUBITAK MAM Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsü Posta Adresi: TUBITAK MAM Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsü Gebze, Kocaeli 41470 Türkiye +90 262 677 2861 (ses) +90 262 641 2309 (fax) Erhan.Alparslan@mam.gov.tr (e-posta) Hizmet saatleri: Hafta içi 08.15 ile 17.15 arası Kontak Yönergesi: Önce e-posta ile randevu alınması sonra tercihen TUBITAK MAM da görüşülmesi gerekmektedir. Bu dokümanı hazırlarken kullanılan standartlar Standart ismi: Sayısal Mekânsal Meta-veri için FGDC içerik standartları Standart sürümü: FGDC-STD-001-1998 Bu dokümanda kullanılan zaman anlamı: mahalli zaman Ek bilgi tanımlayan meta-veri profili ESRI Metaveri Profili: http://www.esri.com/metadata/esriprof80.html 3.2. Türkiye Deprem Katalogu Türkiye deprem katalogu hakkında üretilen metaveriler aşağıda verilmiştir: Anahtar Sözcükler Tema: Deprem Katalogu Tarif: Özet: Nüfus yoğunluğunun ve büyük sanayi yatırımlarının arttığı ülkemizde, deprem üreten aktif fay zonlarının belirlenmesi ve karakterlerinin ortaya çıkartılması için tarihsel zamanlardan beri oluşan depremlerin incelenmesi gereklidir. Çeşitli yayınlardan alınan depremler aynı şekilde verilmiştir. Depremlerin seçimlerine ait açıklamalar için ilgili yayınlara bakılmalıdır. Katalogda kimden alındığını belirlemek için referans kolonundaki kısaltmalara bakılmalıdır. Buna göre: HS: Hüseyin Soysal KE: Kazım Ergin AJ: Ambraseis ve Jackson AP: Papazachos, B.C. ve diğerleri. NEI: Web adresi verilen katalog KU: Kondorskaya, N.V. ve Ulomov, V.I. Amaç: Tarihsel depremlerin bir araya getirildiği deprem katalogları değişik araştırmacılar tarafından düzenlenmiştir. Ancak, bunların bir araya getirilerek derli toplu şekilde tek bir katalogda toplanması için bu katalog oluşturulmuştur. Durum: Üzerinde çalışılıyor Veri güncelleme sıklığı: Gerektikçe

4. Coğrafi Bilgi Sistemleri Bilişim Günleri, 13 16 Eylül 2006 / Fatih Üniversitesi / İstanbul-Türkiye 4 th GIS Days in Türkiye, September 13-16, 2006 / Fatih University / İstanbul-Türkiye Verinin geçerli olduğu zaman süresi Başlangıç tarih ve zaman: -2100 Bitiş tarihi ve zamanı: 31.12.2004 Tanımlama: yer koşulu Yayınlanma Bilgisi Veriyi kim üretti: TUBITAK MAM Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsü Tarihi ve zamanı: 22.09.2005 Veri depolama v erişim bilgileri Dosya adı: epicenter_tur_mam_vek Veri türü: Sayısal vektör verisi Verinin bulunduğu yer: \\magellan\d$\asli\veriler\yerbilimleri\epicenter\epicenter_tur_mam_vek.shp Veri işlen birimi: Microsoft Windows 2000 Version 6.1 (Build 2600) Service Pack 2; ESRI ArcCatalog 8.3.0.800 Veriye erişim Verinin hacmi: 1,359 MB Veri transfer hacmi: 1,359 MB Erişim ve Kullanım Kısıtlamaları: Erişim kısıtlamaları: İnternet ortamından (<http://www.mam.gov.tr/enstituler/ydbe/index.html>) ücretsiz olarak indirilebilir Kullanım Kısıtlamaları: Kaynak belirlemek şartıyla tüm araştırmacıların kullanımına açıktır. Doküman hakkında detaylar İçeriğin son güncellendiği tarih: 27.04.2006 11.33 Bu dokümanı kim tamamladı: Cihangir Aydöner TUBITAK MAM Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsü Posta ve Fiziksel Adres: TUBITAK MAM Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsü P.K.21 Gebze, Kocaeli 41470 Türkiye 90 262 677 2850 (ses) 90 262 641 2309 (fax) Cihangir.Aydoner@mam.gov.tr Hizmet saatleri: Hafta içi 08:16 ile 17:15 arası Bu dokümanı hazırlarken kullanılan standartlar Standart ismi: Sayısal Mekânsal Metaveri için FGDC içerik standartları Standart sürümü: FGDC-STD-001-1998 Bu dokümanda kullanılan zaman anlamı: mahalli zaman Ek bilgi tanımlayan metaveri profili ESRI Metaveri Profili: http://www.esri.com/metadata/esriprof80.html 3.3. ITU Batimetri Haritası Yedikule - Marmara Ereğlisi arasının batimetri verisi hakkında üretilen metaveriler aşağıda verilmiştir: Anahtar Sözcükler Tema: SHOD (Seyir Hidrografi ve Oşinografi Dairesi) -İTÜ (İstanbul Teknik Üniversitesi) Batimetri haritası Tarif: Özet: Yedikule - Marmara Ereğlisi arasının batimetri verisi Amaç: SHOD-İTÜ nün Yedikule-Marmara Ereğlisi arası batimetri çalışması Ek bilgi 5

Sismik kesitlerden sayısallaştırılmıştır. Durum: Tamamlanmıştır. Veri güncelleme sıklığı: Gerektikçe Verinin geçerli olduğu zaman süresi Tarihi ve zamanı: 24.06.2005 Tanımlama: yayınlanma tarihi Yayınlanma Bilgisi Veriyi kim üretti: Prof. Dr. Emin Demirbağ Tarihi ve zamanı: Bilinmiyor Veri depolama v erişim bilgileri Dosya adı: bat_ist_itu_vek Veri türü: Sayısal vektör verisi Verinin bulunduğu yer: \\magellan\d$\asli\veriler\yerbilimleri\batimetri\bat_ist_itu_vec.shp Veri işlen birimi: Microsoft Windows 2000 Version 6.1 (Build 2600) Service Pack 2; ESRI ArcCatalog 8.3.0.800 Veriye erişim Veri formatı: ASCII Verinin hacmi: 0,417 MB Veri transfer hacmi: 0,417 MB Erişim ve Kullanım Kısıtlamaları: Erişim kısıtlamaları: Proje çalışanları ve ortaklarının veriye ulaşın izni vardır. Kullanım Kısıtlamaları: Verinin kullanım hakkı sadece TUBITAK MAM YDBE ye aittir. Doküman hakkında detaylar İçeriğin son güncellendiği tarih: 27.04.2006 14.24 Bu dokümanı kim tamamladı: Hilal Yüce TUBITAK MAM Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsü Posta ve Fiziksel Adres: TUBITAK MAM Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsü P.K.21 Gebze, Kocaeli 41470 Türkiye 90 262 677 2873 (ses) 90 262 641 2309 (fax) Hilal.Yuce@mam.gov.tr (e-posta) Hizmet saatleri: Hafta içi 08.15 ile 17.15 arası Bu dokümanı hazırlarken kullanılan standartlar Standart ismi: Sayısal Mekânsal Metaveri için FGDC içerik standartları Standart sürümü: FGDC-STD-001-1998 Bu dokümanda kullanılan zaman anlamı: mahalli zaman Ek bilgi tanımlayan metaveri profili ESRI Metaveri Profili: http://www.esri.com/metadata/esriprof80.html 4. METAVERİ SÖZLÜĞÜ Türkiye de üretilen metaverilerin diğer ortak ülkelerce anlam kazanması için hazırlamış bulunduğumuz metaveri sözlüğünü Tablo 1 de sunmaktayız. Projenin diğer ortaklarının da kendi ülkeleri için hazırlamış bulundukları sözlükleri bize göndermeleri ile diğer ülkelerde hazırlanan metaveriler de bizim için anlamlı olacaktır. 6

4. Coğrafi Bilgi Sistemleri Bilişim Günleri, 13 16 Eylül 2006 / Fatih Üniversitesi / İstanbul-Türkiye 4 th GIS Days in Türkiye, September 13-16, 2006 / Fatih University / İstanbul-Türkiye Tablo 1: Metaveri Sözlüğü-1 Table 1: Metadata dictionary-1 Türkçe İngilizce Türkiye Deprem Katalogu Earthquake Catalog of Turkey Afet İşleri Genel Müdürlüğü(AİGM) General Directorate of Disaster Affairs Yer İvmesi Ground Acceleration Bayındırlık ve İskan Bakanlığı(BB) The Ministry of Public Works and Settlement Marmara Araştırma Merkezi(MAM) Marmara Research Center Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsü(YDBE) Earth and Marine Sciences Institute TUBITAK Scientific and Technological Council of Turkey Deprem Earthquake Türkiye Kuvvetli Yer Hareketi Kayıt Şebekesi Strong Ground Motion Network of Turkey Deprem Araştırma Dairesi Earthquake Research Department İstasyon Station İvme Kaydı Acceleration Record Marmara Depremi İvme Kayıtları Acceleration Records of Marmara Earthquakes BIMTAS An Engineering Company of IMM Yerleşimler ve Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü Directorate of New Settlements and Urban Transform İstanbul Su ve Kanalizasyon İşleri (ISKI) Istanbul Sewage and Water Distribution Company İstanbul Deprem mastır Planı EMPI Earthquake Master Plan for Istanbul Küresel Konumlandırma Sistemi / KKS Global Position System / GPS Department of Navigation, Hydrography and Seyir, Hidrografi ve Oşinografi Dairesi (SHOD) Oceanography Durum State Sürekli Continuous Kampanya Campaign Veri Toplama Data Collection Alıcı Tipi Receiver Type Yazılım Sürümü Software Version MARMARA Bölgesi Marmara Region Hız Vektörleri Acceleration Vectors Zeytinburnu Belediyesi Zeytinburnu Municipality 1 /1000 ölçek Jeoloji haritası 1/1000 scaled geology map Katman Layer Liman Marina Formasyon Formation Yerleşime Uygunluk Bilgileri (YER_UYG) Settlement Suitability Information Sondaj Probe PGA Peak Ground Acceleration Ulaşım Transportation Dere River Jeoloji Geology Altyapı Infrastructure Sınır Boundary Mahalle Quarter İlçe County Batimetri Bathymetry Yükseklik Elevation Eğim Slope Zemin Sınıfı Basement Class Fay Geometrisi Fault Geometry Deprem katalogu Earthquake Catalog Tablo 2: Metaveri Sözlüğü-2 7

Table 2: Metadata dictionary-2 Heyelan Köprü Viyadük Uydu Görüntüsü Hasar Görebilirlik Kritik Etki Alanı Kıyı Çizgisi Dolgu Alanı Havzalar Ormanlar Bitişik Nizam Bina Kullanımı Kat Sayısı Bina Yapısı Azimut Mutlak Değer Kritik Türkçe Landslide Bridge Viaduct Satellite Image Vulnerability Critical Affected Area Coast Line Filling Area Watersheds Forestry Adjacent order Building usage Number of stories Number of Buildings Azimuth Absolute Value Critical İngilizce 5. SONUÇLAR Bu bildiride TUBITAK MAM Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsünde AB FORESIGHT projesi çerçevesinde, projenin çalışma alanı olan İstanbul ve yakın çevresine ait veriler için meta veriler üretilmiş ve bazı örnekler bildiride sunulmuştur. Meta veri hazırlama konusunda ülkemizde veri üreten ve kullanan kuruluşların da gerekli hassasiyeti göstererek kullandıkları ve ürettikleri veriler için metaveri hazırlamaları verileri kullanacak kuruluşlar için de bir kolaylık sağlayacak, verilerin güvenilmez bulunup yeni baştan üretilmesini engelleyecektir. Bu proje çerçevesinde yapmış olduğumuz bu çalışmanın diğer AB projesi ortaklarımızdan da kendi laboratuarlarında bulunan veriler için tamamlayacaklarını, böylece projenin sonuç ürünü olarak proje ortaklarının verilerinde bir uyuma gidileceğini ümit etmekteyiz. KAYNAKLAR Campbell, K. W., 1997. Empirical near-source attenuation relationships for horizontal and vertical components of peak ground acceleration, peak ground velocity, and pseudo-absolute acceleration response spectra. Seism. Res. Letters, 68, 154 179. INSPIRE proje önerisi: http://inspire.jrc.it/proposal/en.pdf, 25.10.2005 INSPIRE web sayfası: http://inspire.jrc.it, 19.10.2005 ISO/TC211: http://www.isotc211.org/, 17.11.2004 Federal Geographic Data Committee (FGDC) - Content Standard for Digital Geospatial Metadata (CSDGM) Workbook: http://www.fgdc.gov/publications/documents/metadata/workbook_0501_bmk.pdf, 27.10.2005 Özbey C., Sari, A., Manuel, L., Erdik, M. And Fahjan, Y., 2004. An empirical attenuation relationship for northwestern Turkey ground motion using random effects approach. Soil dyanmics and earthquake engineering, 24, 115-125 8