www.salthukuk.com facebook.com/salthukuk twitter.com/salt_hukuk 1 İçindekiler SAĞLIK HUKUKU-PART5-SAYFA SAYISI :6 Konular sayfa Adli tıp 2-6 16/01/2015 tarihinde Sağlık Hukuku dersi işlenmemiştir. 1
www.salthukuk.com facebook.com/salthukuk twitter.com/salt_hukuk 2 ADLİ TIP 09.01.15 Malpraktis in Dünya Tabipler Birliği tarafından verilmiş bir tanımı bulunmaktadır. Tıbbi uygulama hatası, doktorun tedavisi sırasında standart uygulamaları yapmaması, beceriksizliği veya hastaya tedavi uygulamamasından oluşur. Ancak hocaya göre hastanın suretinden bağımsız tıbbi yönetimden kaynaklanan yaralanmalar tanımı malpraktise daha uygundur. Çünkü hastanede doktorun hatası olmadan gerçekleşen yaralanmalar da bulunmaktadır. Bu nedenle böyle geniş bir tanımlama malpraktise daha uygundur. Yargıtay daha önce malpraktis davalarında zenginleşmemeyi arıyordu. Ama artık bunu aramamaktadır. Destekten yoksun kalma vb. unsurlara bakıldığı için dava sonucunda çok büyük meblağlar ortaya çıkmaktadır. Sigorta sadece belli bir kısmını ödemektedir ve geriye kalan miktarı doktorun ödemesi gerekmektedir. 2015 yılı itibariyle tıbbi dava olarak 5.000-6.000 civarında dava bulunmaktadır. Bu sayı sadece adli tıp kurumundaki sayıdır. 2
www.salthukuk.com facebook.com/salthukuk twitter.com/salt_hukuk 3 Türkiye de üç çeşit otopsi yapma zorunluluğu vardır. Bir ölümde üçüncü şahısların rolünün olması ihtimali varsa cumhuriyet savcısına ihbar edilir ve savcılar ya keşif muayenesi sırasında olayı çözerler veya otopsi talebinde bulunurlar. Otopsi kararı alma yetkisi bu durumda savcıdadır. Otopsi savcının gözetiminde yapılır. Doktor bu otopside bilirkişi olarak yer almaktadır. Sadece tıbbi tanı amacıyla yapılan otopsilere tıbbi otopsi denilmektedir. Üçüncü olarak da Umumi Hıfzisıhha Kanunu çerçevesinde bulaşıcı hastalık durumunda bir şikayet veya tanı amacı aranmaksızın otopsi yapılır. Bunun nedeni ülkede yayılmasının önüne geçmektir. Ancak bu uygulamaya artık pek başvurulmamaktadır. Gelişen tıp bilimi bu uygulamaya artık ihtiyaç duymamaktadır. Doktor şüpheli bir ölüm halinde, örneğin; akrabalarından şüpheleniyor ise, bu şüpheli ölümü otopsi ile çözebilir. Ancak otopsiyi doktorun talep etmesi mümkün değildir. Şüphe halinde şüpheli durumun savcıya ihbar edilmesi gerekir. Otopsi yapılmayan durumlarda hekimlerin suçlanma oranı yüzde 20 daha fazladır otopsi yapılan durumlara göre. Otopsi yapılmayan durumlarda ölüm nedeni 3
www.salthukuk.com facebook.com/salthukuk twitter.com/salt_hukuk 4 belirlenemediği için hekimlerin suçlanma oranı daha fazladır. Bir otopsinin devlete maliyeti 10 bin lira civarındadır. Ancak Türkiye de hala yanlış otopsiler yapılmaktadır. Kanunda yer almamasına rağmen her trafik kazasında otopsi yapılmaktadır. Hepsi için geçerli olmamasına rağmen yapılmaktadır ve yerleşmiş bir uygulamadır. Türkiye de hastane ölümlerinde gerçek ölüm sebebi bilinmiyorsa, ailenin bir şikayetçi durumu varsa defin ruhsatını doktorun düzenlememesi gerekir ve savcının gelip otopsi yapıp yapmayacağına karar vermesi gerekir. Türkiye deki yasal mevzuat bunu gerektirmektedir. Her olaya otopsi yapılmasını öngören bir kanun yapılabilir ancak bu kadar ölüme otopsi yapılmasına idarenin gücü yetmeyebilir. ( hoca sınavda otopsi hakkında soru soracağını belirtti.) Hastanın yakınlarının defin ruhsatı istemediğini ve otopsi istediğini söylemeleri yeterlidir. Doktor bu durumda defin ruhsatı vermeyip savcıya haber verecektir. Ancak doktorlar ve savcılar otopsi hakkında karar verdikten sonra hasta yakınlarının otopsiyi istememe hakkı bulunmamaktadır. Hatta bu konuda adli tıp uzmanının kitabında Ceset adliyenin malıdır. 4
www.salthukuk.com facebook.com/salthukuk twitter.com/salt_hukuk 5 diye bir ibare kullanılmıştır. Örneğin Turgut Özal ın kabrinin açılması hususunda oğlu muvafakat vermemiştir lakin bu durum aile iznine tabi olmadığı için savcının kararı ile kabir açılmıştır. CMK ya 2005 yılı sonrası tarafların otopsi salonuna kendi uzmanlarını sokma hakkı konulmuştur. Eskiden bu düzenleme yoktu. Savcı ve savcının belirlediği bilirkişi otopside bulunmaktaydı. CMK- OTOPSİ Madde 87 - (1) Otopsi, Cumhuriyet savcısının huzurunda biri adlî tıp, diğeri patoloji uzmanı veya diğer dallardan birisinin mensubu veya biri pratisyen iki hekim tarafından yapılır. Müdafi veya vekil tarafından getirilen hekim de otopside hazır bulunabilir. Zorunluluk bulunduğunda otopsi işlemi bir hekim tarafından da yapılabilir; bu durum otopsi raporunda açıkça belirtilir. (2) Otopsi, cesedin durumu olanak verdiği takdirde, mutlaka baş, göğüs ve karnın açılmasını gerektirir. (3) Ölümünden hemen önceki hastalığında öleni tedavi etmiş olan tabibe, otopsi yapma görevi verilemez. Ancak, bu tabibin otopsi sırasında hazır bulunması ve hastalığın seyri hakkında bilgi vermesi istenebilir. (4) Gömülmüş bulunan bir ceset, incelenmesi veya otopsi yapılması için mezardan çıkarılabilir. Bu husustaki karar, soruşturma evresinde Cumhuriyet savcısı, kovuşturma 5
www.salthukuk.com facebook.com/salthukuk twitter.com/salt_hukuk 6 evresinde mahkeme tarafından verilir. Mezardan çıkarma kararı, araştırmanın amacını tehlikeye düşürmeyecekse ve ulaşılması da zor değilse ölünün bir yakınına derhâl bildirilir. (5) Yukarıdaki fıkralarda sözü edilen işlemler yapılırken, cesedin görüntüleri kayda alınır. Ailelerin çocukların aleyhine bir onam vermeleri halinde eskiden medeni kanunda bulunan şimdi hasta hakları yönetmeliğinde yer alan bir hüküm bulunmaktadır. Ailenin çocuğun aleyhine bir onam vermeleri halinde doktor savcıya derhal başvurması halinde savcı velayeti kaldırabilir. 6