ALS ÜRETME FONKSĐYONLARI BÖLÜM 2 2. - TO foknksiyonu : Belirli bir darbe sayısı ve çevrim süresi için kare dalga (%50 kapalı, % 50 açık) oluşturur. Darbe sayısı ile 4.294.967.295 arasında tanımlanabilir. Çevrim süresi ya mikrosaniye ( 50-65535 mikrosaniye), ya da milisaniye ( 2-65535 milisaniye) olarak girilebilir. Çevrim süresinin tek sayı girilmesi distorsiyona (darbe şekillerinin bozulmasına) yol açacağından tek sayı girilmemelidir. Örneğin, 5 mili saniye gibi bir değer girilirse 5 /2 = 75,5 milisaniye olur. Ondalıklı değer pals süresinin hatalı çalışmasına neden olabilir ya da dalga şeklinde bir miktar bozulmaya neden olabilir. Dolayısıyla çevrim süresi çift rakam girilmelidir. 2.2 - WM fonksiyonu (Darbe genişliği süresi ): Sabit bir çevrim süresi içinde % 0 ile % 00 arası ayarlanabilir bir darbe çıkışı oluşturur. Çevrim zamanı ya mikrosaniye ( 50-65535 mikrosaniye), ya da milisaniye ( 2-65535 milisaniye) olarak girilebilir. 2' den küçük girilen çevrim zamanı değeri 2 olarak varsayılır. Darbe genişliği zamanı, 0 ile 65535 mikrosaniye ya da 0 ile 65535 milisaniye olarak ayarlanabilir. Darbe genişliği, çevrim zamanına eşitse % 00' lük (sürekli açık), sıfıra eşitse % 0'lık (sürekli kapalı) bir darbe çıkışı söz konusudur. TO ve WM fonksiyonlarında açmadan kapamaya ve kapamadan açmaya olan gecikme, birbirinin aynı değildir. Bu da bir miktar distorsiyona (darbe şekillerinin bozulmasına) neden olur. Bu nedenle bağlı olan minimum yükün, anma yükünün % 0' undan küçük olmaması gerekir. 2.3 - TO/WM işleminin başlatılması : Her TO/WM üretecinin bir kontrol bayt' ı bir durum bayt' ı, işaretli 32 bitlik birer sayma değeriyle darbe genişliği değeri, işaretsiz 32 bit'lik bir darbe genişliği değeri bulunmaktadır. (bunlardan bazıları TO ya da WM seçimine göre işlevsiz yani geçersiz' dir). Örneğin, darbe genişliği değerinin TO için anlamı yoktur. Bu değerler girildikten sonra işlem komutunun çalıştırılmasıyla başlatılabilir. komutu ile CU, ilgili ayar değerlerini özel hafıza bölgesinden alır ve TO/WM çıkışının programlanması amacıyla kullanır. als üretme işlemi, sadece Q0.0 veya Q0. çıkışında yapılabilir. programlanması kullanır. %50 açık WM Darbe genişliği süresi %50 kapalı eriyot (çevrim süresi) % 50 açık % 50 kapalı %.. açık > %.. kapalı WM Darbe genişliği süresi periyot 3 periyot 353
%.. açık < %.. kapalı Darbe genişliği süresi WM periyot 3 periyot 2.4 - TO ve WM çıkışlar için özel hafıza bölgeleri : Q0.0 Q0. Darbe çıkışları için Kontrol bitleri SM66.4 SM76.4 Delta hesaplama hatası 0 = Hesaplama hatası yok = Hesaplama hatası var SM66.5 SM76.5 Q0.0 ve Q0. için ortak kullanım hatası 0= ortak kullanım hatası yok = ortak kullanım hatası var SM66.6 SM76.6 Aralık değerleri hatalı girildiğinde aktif olur. Örneğin (50...65535) aralığında 50' den küçük değer girilemez. 20 girilirse hatalı olur. SM66.7 SM76.7 TO ve WM için pals üretme bilgisi 0 = Aralık hatası yok = Aralık hatası var 0 = TO' da pals üretiliyor = TO dışında (WM gibi) pals üretiliyor. Q0.0 Q0. Darbe çıkışları için Kontrol bitleri SM 67.0 SM 77.0 TO/WM çevrim süresini güncelle 0= güncelleme = güncelle SM 67. SM 77. WM darbe genişliği zamanını güncelle 0 = güncelleme = güncelle SM 67.2 SM 77.2 TO darbe sayısını güncelle 0 = güncelleme = güncelle SM 67.3 SM 77.3 TO/WM zaman birimi seçimi 0 = mikrosn. = milisn. SM 67.4 SM 77.4 WM güncelleştirme metodu 0 = Asenkron = Senkron SM 67.5 SM 77.5 TO operasyon 0=Tekli operasyon (tek bölge) = Çoklu operasyon ( çok bölge) SM 67.6 SM 77.6 TO /WM modu şeçimi 0 = TO' yu seçer = WM'yi seçer SM 67.7 SM 77.7 TO /WM izni 0= TO/WM çalışmaz =TO/WM' ye izin verir. 354
TO/WM için çevrim süresi değerleri ( Aralık 2-65535) Q0.0 Q0. Darbe çıkışları için Kontrol word'leri SMW 68 SMW 78 TO/WM çevrim zamanı değerinin sol bayt' ı ( 2-65535) SMW 69 SMW 79 TO/WM çevrim zamanı değerinin sağ bayt' ı WM için darbe genişliği değerleri (Aralık 0-65535) Q0.0 Q0. Darbe çıkışları için Kontrol Word'leri SMW 70 SMW 80 WM darbe genişliği değerinin sol bayt' ı SMW 7 SMW 8 WM darbe genişliği değerinin sağ bayt' ı TO için darbe sayısı değerleri (Aralık - 4.294.967.295) Q0.0 Q0. Darbe çıkışları için Kontrol Word'leri SMD 72 SMD 82 TO darbe sayısı değerinin. (en sol,en büyük) bayt' ı ( - 4.294.967.295) SMW 73 SMW 83 TO darbe sayısı değerinin 2. bayt' ı SMW 74 SMW 84 TO darbe sayısı değerinin 3. bayt' ı SMW 75 SMW 85 TO darbe sayısı değerinin 4.(en sağ, en küçük) bayt' ı SMB 66 SMB76 Kullanımdaki segment numarası ( Sadece çok segmentli operasyonlu TO operasyonlarında kullanılır) SMB 68 SMB 78 TO operasyonu için Vo bitinden başlayan tablosunun başlama yeri (çoklu segment). rofil komutu, belirli SM alanında yazılı bilgileri okur ve TO/WM üreteçlerini buna göre programlar. SMB 67, TO 0' a veya WM 0' a ve, TO ' e veya WM ' e kumanda eder. TO ve WM işlemlerini, SM 67.7 veya SM 77.7 bitine sıfır (0) yazıp komutunu işleterek devre dışı bırakabilirsiniz. Darbe sayısı (TO) SMD 72 veya SMD82, darbe genişliği (WM) SMW70 veya SMW 80 ile belirlenir. Çevrim süresi ise SMW68 veya SMW78 ile belirlenmelidir. 355
2.5 - TO/WM Kontrol Bit'leri Tablosu Kontrol Listesi (Heksadesimal) komutunun çalışma sonuçları Đzin Mod TO WM metodu Zaman als als Döngü verme Seçimi bölümü güncelleştirme birimi Sayma genişliği zamanı operasyonu 6#8 Evet TO Tek bölge mikro sn. Yükle 6#84 Evet TO Tek bölge mikro sn. Yükle 6#85 Evet TO Tek bölge mikro sn. Yükle Yükle 6#89 Evet TO Tek bölge mili sn. Yükle 6#8C Evet TO Tek bölge mili sn. Yükle 6#8D Evet TO Tek bölge mili sn. Yükle Yükle 6#A0 Evet TO Çok bölge mikro sn. 6#A8 Evet TO Çok bölge mili sn. 6#D Evet WM Senkron mikro sn. Yükle 6#D2 Evet WM Senkron mikro sn. Yükle 6#D3 Evet WM Senkron mikro sn. Yükle Yükle 6#D9 Evet WM Senkron mili sn. Yükle 6#DA Evet WM Senkron mili sn. Yükle 6#DB Evet WM Senkron mili sn. Yükle Yükle 2.6 - ALS ÜRETME ÇEŞĐTLERĐ - TO (ulse Train Output) Tek Bölge (Tekli operasyon) Çok Bölge (Çoklu operasyon) als süresi als süresi als sayısı Bölge sayısı 000 Hz T/2 periyot T 2... 65535 msn. 50...65535 µ sn. T = 2mili sn ise F = = = 500 Hz T 0,002 T =50mikrosn ise F = = = 20 KHz T 50 x 0-6 TO' da üretilen pals sinyali kare dalgadır. Yani % 50 açık, % 50 kapalı sinyaldir. 500 Hz 00 Hz 60 Hz 2 3 4 5 6 7 Yukarıda verilen frekans değerleri bir örnektir. Şekilde 7 bölge görülmektedir. Örneğin. bölgede frekans, belirli bir sürede 00 Hz' den 500 Hz' e çıkmaktadır. Örneğin 5. bölgede frekans, belirli bir süre içersinde 60 Hz' den 000 Hz' e çıkmaktadır. t 356
a) TO Tek bölge pals üretme : Örnek 4sn.lik bir pals için, pals sayısı = 4 olsun. % 50 açık % 50 kapalı 2000 msn 4000 msn. 4 periyot b) WM (ulse Width Modulacion ) : eriyot süresi ( T = 2...65535 msn., T = 50...65535µ sn.) Đletim zamanı (Duty cycle - Görev saykılı) (...65535 msn.,...65535 µ sn.) 5 sn açık 5 sn kapalı : % 50 açık % 50 kapalı 5000 periyot msn = 0.000 5000 msn 9 sn açık sn kapalı : %.. açık> %.. kapalı 9000 msn 000 msn periyot = 0.000 msn. 3 periyot 2 sn açık, 8 sn kapalı : %.. açık< %.. kapalı 2000 msn 8000 msn periyot = 0.000 msn 4 periyot 357
TO pals üretiminde kontrol bitlerinin durumu : SM67.3 SM67. 0 0 0 0 Q0.0 için 0 = periyot süresi değiştirilemez (yenilenemez) = periyot süresi değiştirilebilir (yenilenebilir) 0 = WM (iletim zamanı) değiştirilemez (yenilenemez) = WM (iletim zamanı) değiştirilebilir (yenilenebilir) 0 = TO üretilecek pals sayısı değiştirilemez (yenilenemez) = TO üretilecek pals sayısı değiştirilebilir (yenilenebilir) 0 = TO/WM zaman birimi µ sn = TO/WM zaman birimi m sn 0 = WM, asenkron modda pals üretir (msn' den µ sn' ye geçiş gibi) = WM, senkron modda pals üretir (sadece msn gibi) 0 = TO Tek bölge (single segment) = TO Çok bölge (multiple segment) 0 = TO Mod seçimi = WM Mod seçimi 0 = als üretme işlemi pasif (devre dışı) = als üretme işlemi aktif SM67.3 SM67. 0 0 0 0 8 D 6# 8D SM67.3 SM67. 0 0 0 0 0 8 9 6# 89 SM77.7 SM77.6 SM77.5 SM77.4 SM77.2 SM77. SM77.0 0 0 0 0 0 A 8 6# A8 358
Örnek : LC' nin Q0.0 çıkışında periyotluk süresi 8sn (4 sn açık, 4 sn kapalı) olan bir sinyal üretimi için LC programı yazalım. Network : I0.0 aktif olduğunda 6# 8D bilgisi SMB 67 byte' na atansın, 8000 msn bilgisi SMW 68 alanına atansın, 4 bilgisi (periyot sayısı) SMD72 Double word'e atansın. als sayısı bilgisi SMD olarak girilmelidir. Bu bilgilere göre, LC' nin Q0.0 çıkışı çalışsın. I0.0 O SM77. 0 0 0 0 6# 8D 8 D O 6# 8D 8000 ( periyotluk süre ) SMW68 MOV_DW O 4 SMD72 (eriyot sayısı) O Q0.0 4 sn 8 sn 0 4 periyot Network 2 :. als sayma işlemi herhangi bir anda durdurulabilsin I0. O 6# 00 O 0 Şekil 2. : Örnek ' in LADDER devresi 359
Örnek 2 : LC' nin Q0. çıkışı periyotluk sürede (3 saniyelik) açık ve kapalı süreleri eşit (,5 saniye açık,,5 saniye kapalı). olan 4 adet sinyal üretsin. 4. sinyal bitiminde bu kez periyotluk süresi 2 saniye olan ( saniye açık, saniye kapalı) sinyallerden 9 adet üretsin ve dursun. OB (MA) Network I0.0 sensörü aktif olduğunda Q0. çıkış rölesi reset edilsin( Reset işlemi tedbir içindir). LC' nin döngü işlemi SUBRE 0 (SBR0) sayfasına yönlensin. Bu sayfadaki bilgiler bir defaya mahsus alınır ve döngü ana sayfada(ob) devam eder. Diğer döngülerde bu sayfaya yönlendirilmedikçe SUBRE 0 sayfasına uğramaz. I0.0 Q0. R SBR0 Network 2 SBR0 (SUBRE 0) Network 8D bilgisi alanına atansın. SMW78 alanına 4 saniye bilgisi yüklensin. als sayısı (4) SMD82 alanına yüklensin. Q0. çıkışında 4 pals üretsin. 4 pals bittiğinde döngü,terrut2 sayfasına yönlensin. TERRUT2 sayfasındaki bilgileri alıp ana sayfaya yönlensin. 20, Q0. çıkışının pals ile ilgili bilgisidir Bu sayı Q0.0 için 9 dur. Bu kez 89 bilgisi alanına (heksa desimal olarak) yüklensin. I, Interrupt 2 ' yi etkin hale getirir. I0. Sistem, herhangi bir anda durdurulabilsin 6# 00 MOW_B O O SM0.0 O SM77.7 SM77.6 SM77.5 SM77.4 SM77.2 SM77. SM77.0 6# 8D 0 0 0 0 O 8 D 4000 periyotluk süre MOV_DW O SMW78 6# 8D 4 (eriyot sayısı) 2 20 ATCH O T EVNT SMD82 Đnterrupt 2' ye yönlendir. I Đnterrupt 2' yi etkinleştir O SM77.7 SM77.6 SM77.5 SM77.4 SM77.2 SM77. SM77.0 0 0 0 0 0 6# 89 Q0.x O Q0. için als işlemini çalıştır 8 9 6# 89 360
T2 (TERRUT2) Bu sayfayı Edit menüsünden >ınsert> interupt ile açmalısınız. Network SMW78 alanı içersindeki bilgi 4000 ' e ( 4 saniye' ye) eşit olduğunda 2 saniye (2000) bilgisi SMW78 alanına yüklensin. Ayrıca 8C bilgisi (heksadesimal olarak) alanına yüklensin. LC, RETI komutunu gördüğünde Network 2' ye geçmez ve ana sayfaya (MA) döner. SMW78 ==I MOV_ W O 4000 2000 SMW78 O Q0.x SM77.7 SM77.6 SM77.5 SM77.4 SM77.2 SM77. SM77.0 O 0 0 0 0 0 6# 8C 8 C RETI 6# 8C Network 2 SMD82 alanındaki bilgi, 4' e eşit olduğunda (4, pals sayısıdır) 5 sayısı (pals sayısı) SMD82 alanına yüklensin. Q0. çıkışı 2 sn'lik pals'lerden 4+5 = 9 pals' i üretmeye başlasın. LC, RETI komutunu gördüğünde Network 3' e geçmez OB (ana sayfa) sayfasına döner. SMD82 MOV_DW ==D O 4 5 SMD82 O Q0.x RETI Đnterrupt 2' den ana sayfaya dön Network 3 SMD82 alanı içersindeki bilgi 5' e eşit olduğunda (2 sn' lik 9(4+5) pals üretiminin sonunda) alanı içersindeki bilgiler sıfırlansın yani pals üretme işlemi dursun. SMD82 ==D 5 6#00 O O SM77.7 SM77.6 SM77.5 SM77.4 SM77.2 SM77. SM77.0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Q0.x 6# 00 Şekil 2.2 : Örnek 2' nin LADDER devresi 36
Şekil 2.2' deki çalışmaya göre Q0. çıkışı sinyal akış diyagramı : Q0. 2 sn sn 4 sn 2 sn 4 periyot 9 (4 + 5) periyot Örnek 3 : LC' nin Q0.0 çıkışında saniyelik (0.5 saniye açık, 0.5 saniye kapalı) 4 adet sinyal üretildikten sonra, 2 saniyelik ( saniye açık, saniye kapalı) 4 adet yeni bir sinyal üretilsin ve yeniden saniyelik sinyal üretilmeye devam etsin. Sistem durduruluncaya kadar periyodik çalışsın. OB (MA) Network I0.0 sensörü aktif olduğunda Q0.0 çıkış rölesi reset edilsin( Reset işlemi tedbir içindir). LC' nin döngü işlemi SUBRE 0 (SBR0) sayfasına yönlensin. Bu sayfadaki bilgiler bir defaya mahsus alınır ve döngü ana sayfada(ob) devam eder. Diğer döngülerde (bilgi taramasında) SUBRE 0 sayfasına uğramaz. I0.0 Q0.0 R SBR0 Network 2 I0. sensörü aktif olduğunda sistemin çalışması dursun. I0. O SM67.3 SM67. 6# 00 0 0 0 0 0 0 0 0 0 O 0 0 6# 00 362
SBR0 (SUBRE 0) Network 8D bilgisi, alanına atansın. saniye bilgisi, SMW 68 alanına yüklensin. als sayısı (4) SMD72 alanına yüklensin. Q0.0 çıkışında 4 pals üretilsin. 4 pals bittiğinde döngü,terrut2 sayfasına yönlensin. TERRUT2 sayfasındaki bilgileri alıp ana sayfaya yönlensin. 9, Q0.0 çıkışının pals ile ilgili bilgisidir Bu sayı Q0. için 20 dir. Bu kez 89 bilgisi alanına (heksa desimal olarak) yüklensin. I, Interrupt 2 ' yi etkin hale getirir. SM0.0 O SM67.3 SM67. 6# 8D 0 0 0 0 O 8 D 000 periyotluk süre MOV_DW O SMW68 6# 8D 4 (eriyot sayısı) 2 9 ATCH O T EVNT SMD72 Đnterrupt 2' ye yönlendir. I Đnterrupt 2' yi etkinleştir 0 O O Q0.0 için als işlemini çalıştır SM67.3 SM67. 0 0 0 0 0 6# 89 8 9 6# 89 363
A T2 (TERRUT2) Bu sayfayı Edit menüsünden >ınsert> interrupt ile açmalısınız. Network SMW68 alanı içersindeki bilgi 000 ' e ( saniye' ye) eşit olduğunda 2 saniye (2000) bilgisi SMW68 alanına yüklensin. LC, RETI komutunu gördüğünde Network 2' ye geçmez ve ana sayfaya OB' e (MA) döner. SMW68 ==I 000 2000 MOV_ W O SMW68 O 0 Q0.x RETI Network 2 SMW68 alanındaki bilgi, 2000' e eşit olduğunda Q0.0 çıkışı yeniden saniyelik pals üretmeye başlasın. Döngü işlemi yeniden OB (ana sayfa) sayfasına döner. SMW68 ==I O 2000 000 SMW68 O 0 Q0.x Şekil 2.3 : Örnek 3' ün LADDER devresi Şekil 2.3' deki çalışmaya göre Q0.0 çıkışındaki sinyal akış diyagramı : sn 2 sn Q0.0 4 periyot 4 periyot Interrupt 2' nin oluşumu Interrupt 2' nin oluşumu 364
2 - WM als üretme eriyot süresi als genişliği ( iletim zamanı) - (ulse width) %.. açık< %.. kapalı WM periyot 3 periyot %.. açık> %.. kapalı WM periyot 3 periyot WM pals üretme işlemlerinde % 50 açık, % 50 kapalı pals üretme ' de yapılabilir. WM pals üretiminde kontrol bitlerinin durumu : SM77.7 SM77.6 SM77.5 SM77.4 SM77.2 SM77. SM77.0 0 0 Q0. için 0 = periyot süresi değiştirilemez (yenilenemez) = periyot süresi değiştirilebilir (yenilenebilir) 0 = WM (iletim zamanı) değiştirilemez (yenilenemez) = WM (iletim zamanı) değiştirilebilir (yenilenebilir) 0 = TO üretilecek pals sayısı değiştirilemez (yenilenemez) = TO üretilecek pals sayısı değiştirilebilir (yenilenebilir) 0 = TO/WM zaman birimi µ sn = TO/WM zaman birimi m sn 0 = WM, asenkron modda pals üretir (msn' den µ sn' ye geçiş gibi) = WM, senkron modda pals üretir (sadece msn gibi) 0 = TO Tek bölge (single segment) = TO Çok bölge (multiple segment) 0 = TO Mod seçimi = WM Mod seçimi 0 = als üretme işlemi pasif (devre dışı) = als üretme işlemi aktif 365
SM77.7 SM77.6 SM77.5 SM77.4 SM77.2 SM77. SM77.0 0 0 D B 6# DB = 0# 29 DB seçeneğinde: SM77.0 = rojede periyot süresi değiştirilebilmelidir. Dolayısıyla SM77.0 bit'i "" alınmıştır. Bu bit, "0" alınırsa periyot süresini değiştirmek mümkün olmaz. SM77. = rojede iletim (WM) zamanı değiştirilebilmelidir. Bu nedenle SM77. biti "" alınmıştır. Bu bit "0" alınırsa iletim zamanı değiştirilemez. = rojede palslerin zaman birimi milisaniye olarak tercih edildiğinden.3 bit' i "" alınmıştır. Bu bit "0" alınsaydı palslerin zaman birimi mikrosaniye olurdu. SM77.4 = als sisteminde genelde çalışma modunun senkron olması arzu edilir. Bu nedenle bu bir "" alınmalıdır. Bu bit "0" alınırsa çalışma modu asenkron olur. SM77.6 = rojede WM olarak işlem yapılacağına göre bu bit "" seçilmelidir. TO' da bu bit "0" dır. SM77.7 = rojede pals üretme işlemi yapılacağına göre SM77.7 biti "" olmalıdır. Bu bit "0" olursa pals üretme işlemi gerçekleşmez. SM77.7 SM77.6 SM77.5 SM77.4 SM77.2 SM77. SM77.0 0 0 0 D 6# D3 D3 seçeneğinde : SM77.0 = rojede periyot süresi değiştirilebilmelidir. Dolayısıyla SM77.0 bit'i "" alınmıştır. Bu bit, "0" alınırsa periyot süresini değiştirmek mümkün olmaz. SM77. = rojede iletim (WM) zamanı değiştirilebilmelidir. Bu nedenle SM77. biti "" alınmıştır. Bu bit "0" alınırsa iletim (WM) zamanı değiştirilemez. = Bu bit 0 alınarak palslerin zaman birimi mikrosaniye seçilmiştir. SM77.4 = als sisteminde genelde çalışma modunun senkron olması arzu edilir. Bu nedenle bu bir "" alınmalıdır. Bu bit "0" alınırsa çalışma modu asenkron olur. SM77.6 = rojede WM olarak işlem yapılacağına göre bu bit "" seçilmelidir. TO' da bu bit "0" dır. SM77.7 = rojede pals üretme işlemi yapılacağına göre SM77.7 biti "" olmalıdır. Bu bit "0" olursa pals üretme işlemi gerçekleşmez. 3 366
Örnek : LC' nin Q0. çıkışı 4 saniyelik periyot süre içersinde saniye açık, ( aktif) 3 saniye kapalı (pasif) olsun. UYARI : als sinyalinin açık ve kapalı sürelerini farklı zamanlı olarak belirlediğinizde pals sayısını sınırlayamazsınız. Örneğin 0 pals sonra dur komutu veremezsiniz., Network : I0.0 aktif olduğunda 6# DB bilgisi byte' na atansın, periyotluk (4 saniyelik) süre SMW78 alanına atansın, Aktif (açık) olacak süre ( saniye) SMW80 alanına atansın. Bu bilgilere göre LC' nin Q0. çıkışı çalışsın. I0.0 O SM77.7 SM77.6 SM77.5 SM77.4 SM77.2 SM77. SM77.0 0 0 6# DB D B O 6# DB 4000 SMW78 O 000 SMW80 O Q0. sn 3 sn 4 sn als üretme işlemi, durdurma Đşlemine kadar devam eder. Network 2 :. als sayma işlemi herhangi bir anda durdurulabilsin I0. O SM77.7 SM77.6 SM77.5 SM77.4 SM77.2 SM77. SM77.0 0 0 0 0 0 0 0 0 6# 00 0 0 O 6# 00 Şekil 2.4 : Örnek ' in LADDER devresi 367
Örnek 2 : Bir sistemde. sensör aktif olduğunda LC' nin Q0.0 çıkışı 7 saniyelik (2 saniye açık, 5 saniye kapalı) bir sinyal üretecektir. 2. sensör aktif olduğunda ise bu kez 5 saniyelik pals sinyalleri üretilecek ancak 4 saniye açık, saniye kapalı sinyal olacaktır. 3.sensör ise sistemi herhangi bir anda durdurabilecektir. OB (MA) Network I0.0 sensörü aktif olduğunda Q0.0 çıkış rölesi reset edilsin( Reset işlemi tedbir içindir). LC' nin döngü işlemi SUBRE 0 (SBR0) sayfasına yönlensin. Bu sayfadaki bilgiler bir defaya mahsus alınır ve döngü ana sayfada(ob) devam eder. Diğer döngülerde (bilgi taramasında), yönlendirilmedikçe SUBRE 0 sayfasına uğramaz. I0.0 Q0.0 R SBR0 Network 2 I0. sensörü aktif olduğunda LC' nin döngü işlemi SUBRE (SBR) sayfasına yönlensin. Bu sayfadaki bilgiler bir defaya mahsus alınır ve döngü ana sayfada (OB) devam eder. Diğer döngülerde (bilgi taramasında), yönlendirilmedikçe SUBRE sayfasına uğramaz. I0. SBR Network 3 I0.2 sensörü aktif olduğunda sistemin çalışması dursun. I0.2 6# 00 O SM67.3 SM67. 0 0 0 0 0 0 0 0 O 0 0 0 6# 00 368
SBR0 (SUBRE 0) Network 6#DB bilgisi alanına yüklensin. 7 saniye (periyot süresi) SMB68 alanına yüklensin. WM süresi (palsin açık olan süresi) 2 saniye olarak SMW70 alanına yüklensin. Bu bilgilere göre LC' nin Q0.0 çıkışı çalışsın. eriyot süresinin değiştirilmesine ihtiyaç olmadığından bit' i "0" yapılarak 6#DA bilgisi alanına yüklensin. SM0.0 O SM67.3 SM67. 0 0 6# DB O D B 6# DB 7000 SMW68 O 2000 SMW70 O 0 O SM67.3 SM67. 0 0 0 6#DA D A 6# DA 369
SBR (SUBRE )Bu sayfayı Edit menüsünden >ınsert> interrupt ile açmalısınız. Network 6#DB bilgisi alanına yüklensin. 5 saniye (periyot süresi) SMB68 alanına yüklensin. WM süresi (palsin açık olan süresi) 4 saniye olarak SMW70 alanına yüklensin. Bu bilgilere göre LC' nin Q0.0 çıkışı çalışsın. eriyot süresinin değiştirilmesine ihtiyaç olmadığından bit' i "0" yapılarak 6#DA bilgisi alanına yüklensin. SM0.0 O SM67.3 SM67. 0 0 6# DB O D B 6# DB 5000 SMW68 O 4000 SMW70 O 0 O SM67.3 SM67. 0 0 0 6#DA D A Şekil 2.5 : WM, örnek 2' nin LADDER devresi 6# DA Örnek 2' deki devreye göre Q0.0 çıkılının sinyal akışı : I0.0 I0. 2 sn 4 sn 2 sn Q0. 7 sn 5 sn 370
UYARI! : als işlemlerinde Q0.0 veya Q0.' in kontağını kullanarak başka bir elemanı çalıştıramazsınız. Örneğin bir zaman rölesini, sayıcıyı, çıkış rölelerini (Q0.5 gibi), dahili röleleri (M0.0 gibi) çalıştıramazsınız. Q0.0 C0 R CTU Q0.0 M0.0 V c) TO çok bölgeli pals üretme : Bu yöntem, daha çok otomasyon sistemlerde adım (step ) motoruna veya servo motora değişik zaman aralıkları ile değişik frekansları uygulayarak motorun devir sayısının istenilen zamanda istenilen sayıda olması sağlanabilir. Örneğin aşağıdaki grafikte de görüldüğü gibi adım motoru için KHz' den başlayarak (0' dan da başlayabilirsiniz) 5 ayrı devirde ve 5 ayrı zamanda bir çalışma ortamı oluşturalım. Adım motoruna uygulanacak frekanslar ve pals sayısı aşağıdaki gibi olsun: als sayısı Frekans Bir periyotluk zaman (msn) Bir periyotluk zaman (µsn) 00 500 Hz T= /500 = 0.002 sn = 2 msn 2000 µsn 500 KHz T= /000 = 0.00 sn = msn 000 µsn 20 5 KHz T= /5000 = 0.0002 sn = 0.2 msn 200 µsn 2000 0 KHz T= /0000 = 0.000 sn = 0. msn 00 µsn Buradaki değerler sadece bir örnektir. Adım motoru ile yapılacak işin özelliğine göre her bölge için pals sayısını ve frekansı değiştirmek gerekir. Burada dikkat edilmesi gereken her pals sinyalinde adım motorunun kaç derece açı ile döndüğüdür ( 90 0-45 0-22.5 0-5 0-7.5 0-3.75 0 -.8 0-0 -0.5 0 gibi). Örneğin dönme açısı.8 0 olan bir motora 20 pals sinyali uygulandığında 20 x.8 = 36 0 dönmüş olur. a F 00 µsn (0KHz) 200 µsn (5KHz) 000 µsn (KHz) 2000 µsn (500Hz) Bölge 2. Bölge 3. Bölge 4. Bölge 5. Bölge t Örnek : 00 als olsun 500 als olsun 20 als olsun 2000 als olsun 90 als olsun 37
LC programında ivme değerlerinin girilebilmesi bakımından her bölge için ayrı ayrı hesaplama yapılması gerekmektedir. 5 bölge bulunduğuna göre 5 bölge ile ilgili bilgileri yükleme işlemine VB599' dan başlayalım. Örneğin siz de VB299' dan başlayabilirsiniz.. Bölge : Đvme değeri = eriyodun bitiş değeri (msn veya µsn olarak) als sayısı eriyodun başlangıç değeri (msn veya µsn olarak) 200-000 Đvme değeri = = - 8 00 Uyarı! : Bu sayı tam sayı olmalıdır. VW 600 : 000 ( periyot başlangıç değeri µsn) VW 602 : - 8 VDW 604 : 00 (pals sayısı) VDW 604 = VW 604 ve VW 606' yı kullanır. 2. Bölge : 200-200 Đvme değeri 2 = = 0 500 Uyarı! : Bu sayı tam sayı olmalıdır. VW 608 : 200 ( periyot başlangıç değeri µsn) VW 60 : 0 VDW 62 : 500 (pals sayısı) VDW 62 = VW 62 ve VW 64' ü kullanır. 3. Bölge : 00-200 Đvme değeri 3 = = - 5 20 Uyarı! : Bu sayı tam sayı olmalıdır. VW 66 : 200 ( periyot başlangıç değeri µsn) VW 68 : - 5 VDW 620 : 20 (pals sayısı) VDW 620 = VW 620 ve VW 622' yi kullanır. 4. Bölge : 00-00 Đvme değeri 4 = = 0 2000 Uyarı! : Bu sayı tam sayı olmalıdır. VW 624 : 00 ( periyot başlangıç değeri µsn) VW 626 : 0 VDW 628 : 2000 (pals sayısı) VDW 628 = VW 628 ve VW 630' u kullanır. 372
5. Bölge : 2000-00 Đvme değeri 5 = = 0 90 Uyarı! : Bu sayı tam sayı olmalıdır. VW 632 : 00 ( periyot başlangıç değeri µsn) VW 634 : 0 VDW 636 : 90 (pals sayısı) VDW 636 = VW 636 ve VW 638' i kullanır. NOT : Grafiğe dikkat edilecek olursa 5. bölge sonunda periyot bitiş değeri, 0 alınmamıştır. Eğer 0 alınmış olsaydı işlem: 0-00 Đvme değeri 5 = = -.9 90 olacaktı. Yani tam sayı olmayacaktı Aynı zaman- da yukarıdaki hesaplamalara dikkat edilirse - değerli olan bölgelerde (. ve 3. bölgeler) ivme yukarı doğrudur. 5. bölgede 5 değeri eksi çıkarsa sanki ivme yukarı olacak gibi bir durum ortaya çıkar. Bu durum LC için hata demektir. Bu nedenle bu değer "0" dan farklı ve periyodun başlangıç değerinden büyük olmalıdır. Yani sonuç - (eksi) çıkmamalıdır. TO çok bölge pals üretmenin LC' de programlanması : OB (MA) Network I0.0 sensörü aktif olduğunda Q0. çıkış rölesi reset edilsin( Reset işlemi tedbir içindir). LC' nin döngü işlemi SUBRE 0 (SBR0) sayfasına yönlensin. Bu sayfadaki bilgiler bir defaya mahsus alınır ve döngü ana sayfada(ob) devam eder. Diğer döngülerde (bilgi taramasında), yönlendirilmedikçe SUBRE 0 sayfasına uğramaz. I0.0 SM0. Q0. R SBR0 Network 2 M0.0 iç rölesi aktif olduğunda sistemin çalışma amacına uygun olarak değişik işlemler yaptırılabilir. I0., yaptırılan değişik işlemlerin durdurulması amacı ile kullanılmıştır. M0.0 I0. Değişik işlemler yaptırılabilir. 373
SBR 0 (SUBRE 0) Network 6# A0 bilgisi alanına yüklensin. Daha önce açıklandığı gibi 5 bölge ile ilgili bilgiler, VB599 alanına yükleneceğini kabul etmiştik dolayısıyla 5 bölge ile bilgiler VB599 alanı içersine yüklensin. VB599 içindeki bilgiler de SMW78 alanına atansın.....5. bölgelerin bilgileri VW600' den başlayan adreslere (VW638' e kadar VW638 dahil) yüklensin. Interrupt 2 sayfasına geçiş şartı oluştuğunda Đnterrupt 2' ye geç. SM0.0 O SM77.7 SM77.6 SM77.5 SM77.4 SM77.2 SM77. SM77.0 6# A0 0 0 0 0 0 0 O A 0 5 VB599 6# A0 O 599 SMW78 O 000 VW600 O - 8 VW602 MOV_DW O 00 VD604 O 200 VW608 O 0 VW60 MOV_DW O 500 VD62 O 200 VW66 O MOV_DW O 20 VD620 O 00 VW624 O 0 VW626 MOV_DW O 2000 VD628 O 00 VW632 O 0 VW634 MOV_DW O 90 VD636 2 20 I ATCH O T EVNT - 5 VW68 O 374
T 2 (TRRUT2) Network 5 bölge halindeki pals üretiminin sonunda interrupt 2' ye geçiş koşulu oluşur. Bilgi taraması ( döngü) interrupt 2' de iken M0.0 iç rölesi çalışarak amaca uygun işlemleri gerçekleştirir. SM0.0 M0.0 S Şekil 2.6 : TO çok bölgeli pals üretme LADDER devresi Eğer sistemi istediğiniz zamanda durdurmak için bir işlem yapmak istiyorsanız ana sayfa' ya yani OB sayfasına aşağıdaki devreyi ilave ediniz. OB (MA ) Network 3 Sistemin istenilen zamanda durdurulması. I0.3 O 6#00 O Step (adım) ve servo motorların hız ve pozisyon kumandalarında TO ve WM işlemleri yerine son zamanlarda EM 253 ozisyonlama modülü kullanılmaktadır. EM 253 pozisyonlama modülü amaca uygun darbe çıkışlar üreten bir modüldür. S7-200 ile genişleme I/Q bus üzerinden iletişim sağlanır ve giriş çıkış yapılandırmasında 8 dijital çıkışa sahip bir akıllı modül olarak görünür. ozisyonlama modülünde hareketi kontrol etmek için S7-200'ün V hafızası kullanarak gereken darbe dizi ve şekillerini üretir. Eğer MicroW 32 versiyon 3.2 ve daha üst versiyon kullanıyorsanız pozisyon kontrolünü basitleştirmek için pozisyon kontrol sihirbazı bulunmaktadır. Bu sihirbazla pozisyonlama modülünü kısa sürede ayarlamak mümkündür. ozisyonlama komutları (OSx_CTRL, OSx_MAN, OSx_GOTO, OSx_RUN, OSx_RSEEK, OSx_LDOFF, OSx_LDOS, OSx_SRATE, OSx_DIS, OSx_CLR ve OSx_CFG) bu sihirbaz tarafından oluşturulur. ozisyonlama modülünün özellikleri: - Bir saniyede 2 ile 200.000 arasında darbe üretebilir. 2 - Doğrusal hızlanma ve yavaşlama ya da S şeklinde hızlanma ve yavaşlama mümkündür 3 - Verilerin darbenin yanı sıra inç veya cm. olarak girilmesi mümkündür. 4 - pozisyon kontrolünün mutlak, göreceli veya manuel yöntemlerini destekler. 5 - Kesintisiz çalışma sağlanabilir. 6 - Her biri 4 hız değişimine izin veren 25' e kadar hareket profili sağlar 7 - Dört ayrı başlangıç noktası araştırma moduna izin verir. ozisyonlama modülünü programlayabilmeniz için programın Tools menüsünden osition Control Wizard (pozisyon kontrol) sihirbazını açarak EM 253 pozisyonlama modülü ile ilgili ve bazı bilgileri girmeniz gerekir. Bu işlem için çok detaylı bilgi gerektiğinden daha detaylı bilgi için SIMATIC S7-200 Türkçe kullanım kılavuzu' ndan yararlanmanız gerekmektedir. 375