PROJE Avrupa Birliği IPA 1. Bileşeni kapsamında T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı nın Sanayi Stratejisine İlişkin İdari Kapasitesinin Güçlendirme Projesi (IPA Component I, TR 2009/0320.01) 22 Ocak 2013-22 Temmuz 2014 tarihleri (18 ay) arasında başarıyla tamamlamıştır. Proje; şartnamesinde belirtilen hedef ve çıktılara ulaşmıştır. Proje faaliyetlerinin teknik olarak uygulanması, Sanayi Genel Müdürlüğü Sanayi Politikaları Daire Başkanlığınca yürütülmüştür. Projenin temel hedefi Türkiye nin sanayi alanında rekabet edebilirliğini güçlendirilmesi amacıyla sanayi politikası oluşturma ve uygulamada T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı nın idari kapasitesini güçlendirmektir. Proje ile Bakanlığımız sorumluluğunda hazırlanmakta olan Türkiye Sanayi Stratejisi ve Sektörel Stratejilerin başarıyla uygulanması, sürekliliğinin ve etkinliğinin sağlanmasına yönelik olarak Bakanlığımızın bu alandaki idari ve teknik kapasitesinin geliştirilmesi, sanayi politikası ve stratejileri konusunda paydaşlar arasında diyalogun artırılması amaçlanmıştır. Proje Kapsamında Yürütülen Faaliyetler: 1. En iyi Uygulamalar Rehberinin Hazırlanması: Bakanlığımız personelinin çalışmalarda yararlanması için Sanayi Alanında Başarılı AB Uygulamaları adında bir rehber hazırlanmış ve 500 adet basılmıştır. 2. Çalışma Ziyaretleri: Bakanlığımızdan 10 ar kişilik heyetleriyle Avusturya-Macaristan, İspanya, İtalya, İsveç ve Almanya ya olmak üzere beş adet çalışma ziyareti gerçekleştirilmiştir.
PROJE 3. Eğitim Faaliyetleri: Bakanlık merkez birimleri, bağlı ve ilgili kuruluşlarından 553 kişi (toplamda 2200 adam*gün); 14 adet farklı konularda düzenlenen eğitim programların faydalanmıştır. 4. Danışmanlık Hizmeti: Sanayi Stratejisi ve Sektörel Stratejileri geliştirmek, politika oluşturma sürecinde daha etkin analizler yapabilmek için Girişimci Bilgi Sistemi (GBS) ve Sanayi Sicil Sistemi (SSS)verilerinin analizinden faydalanılması konusunda danışmanlık hizmeti alınmıştır. 5. Makine ve Tekstil Sektörlerine Yönelik Rekabet Edebilirlik Modelleri: Proje kapsamında Makine ve Tekstil sektörü departmanlarına danışmanlık hizmeti de sağlanmıştır. Küresel pazarda sektörlerin rekabet edebilirliğini arttırmak bu iki sektör için Rekabet Edebilirlik Modeli geliştirilmiştir. Bu iki modele ek olarak rekabet edebilirlik modelinin nasıl geliştirileceği hakkında kapsamlı bir kılavuz hazırlanmış ve diğer birimler ile de paylaşılmıştır. 6. Politika ve Stratejilerle İlgili Önemli Belgelerin Çevrilmesi: Bakanlık personelinin yararlanması için sanayi politikası ve stratejisi konuları ile ilgili olarak 3.000 sayfa civarında uluslararası doküman Türkçeye çevrilip 6 kitap halinde basılmıştır. 7. Web Portalı Hazırlanması: Türkiye Sanayi Stratejisine yönelik olarak yürütülen çalışmalarda kamu kurumları ve özel sektör ile diyalogu güçlendirmek amacıyla hazırlanan Web Portalı (http://sanayipolitikalari. sanayi.gov.tr), Bakanlık ve Bakanlık dışındaki kamu/özel sektör paydaşlarıyla diyalogun arttırılmasına katkıda bulunacaktır. 8. Proje Açılış ve Kapanış Toplantısı: Projenin görünürlük faaliyetleri kapsamında Ankara da proje açılış ve kapanış etkinlikleri yapılmıştır. Her iki etkinliğe de sanayi politikası ve stratejisi paydaşlarından geniş sayıda katılım sağlanmıştır.
PROJE AÇILIŞ VE KAPANIŞ TOPLANTILARI Proje açılış ve kapanış toplantıları geniş bir katılımla başarılı bir biçimde gerçekleştirilmiştir. Proje resmi açılış toplantısına 200 den fazla kişi katılmış, kapanış toplantısında ise 300 kişilik katılımcı hazır bulunmuştur. 12 Haziran 2014 günü Ankara Sheraton Otelinde yapılan Proje Kapanış Toplantısında Bakanlığımız Müsteşar Yardımcısı Ramazan YILDIRIM, Sanayi Genel Müdürü Prof. Dr. İbrahim KILIÇASLAN, AB Türkiye Delegasyonu Başkan Yardımcısı, Merkezi Finans ve İhale Başkan Yardımcısı birer konuşma yaptılar. Kapanış toplatışına Bakanlıkların temsilcileri ile Bakanlık çalışanlarında çok sayıda katılım oldu.
6 12 Haziran 2014 Proje Kapanış Toplantısı, Ankara Sheraton Oteli
EN İYİ UYGULAMALAR REHBERİ Proje nin kilit çıktılarından bir tanesi olan En İyi Uygulamalar Rehberi; AB üye ülkelerinde sanayi politikasının nasıl geliştirildiğine dair çeşitli örnekler içermekte, bunun yanı sıra da üye devletlerde akıllı, sürdürülebilir ve kapsamlı büyümeyi hedef alan Avrupa 2020 ekonomik kalkınma stratejisinde yer alan programların nasıl uygulandığına dair örnek vakalar hakkında bilgi vermektedir. Rehberin amacı Bakanlık personeline etkin bir sanayi politikasının geliştirilmesi konusunda farklı yaklaşımlar sunmaktır. Okunmasını kolaylaştırmak amacıyla rehber Türkçeye çevrilmiş ve ilgili departmanlara dağıtılmak üzere rehberden 500 adet bastırılmıştır. Rehberde Yenilikçilik, Teknoloji Transferi, Düzenleyici Yüklerin Azaltılması ve Kümelenme gibi çeşitli konulara ağırlıklı olarak yer verilmiştir. Rehberde ele alınan konular: Yenilikçilik ve akıllı ekonomiler Risk değerlendirme ve düzenleyici etki analizi Veri toplama yükünün hafifletilmesi Kümelenmenin geliştirilmesine ilişkin çalışmalar Politika geliştirme aracı olarak kamu-özel sektör diyalogu
ÇALIŞMA ZİYARETLERİ Proje kapsamındaki kapasite güçlendirme programının önemli bir parçası da Bakanlık personelinin uluslararası örnekleri yerinde incelemesi amacıyla toplam 50 çalışan için uluslararası çalışma ziyaretleri düzenlenmiştir. Çalışma ziyaretlerinin hedefleri: Bakanlık personeline birçok ülkenin ulusal program ve stratejilerini tanıtmak Çeşitli Avrupa kurumlarına T.C Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını tanıtmak Kurumlar arasında karşılıklı deneyim paylaşımında bulunmak
Avusturya-Macaristan Çalışma Ziyareti, Türkiye Konsolosluğu - 16-20 Eylül 201
9
ÇALIŞMA ZİYARETLERİ İspanya, Avusturya, Macaristan, İtalya, İsveç ve Almanya da çeşitli kamu kuruluşları, özel sektör kuruluşları ve sivil toplum kuruluşları ziyaret edilmiştir. Bakanlık çalışanları sınai kalkınma konusunda zamanla uluslararası bir ağa dönüştürebilecekleri fırsatlar elde etmiş, diğer ülkelerde kamu ve özel kurumlarda çalışan benzer paydaşlarla tanışma olanağına sahip olmuşlardır. Çalışma ziyaretlerinde Bakanlığın farklı birimlerinden katılımcıların da yer alması ziyaretlerin etkinliğine katkıda bulunulmuştur. Çeşitli Bakanlıklar, Sanayi ve Ticaret Odaları, Tekno-Parklar, özel sektör kuruluşları, Almanya daki BMW gibi çeşitli sanayi kuruluşları, geri dönüşüm tesisleri, risk sermayesi yatırım ortakları, iş destek kuruluşları, yenilikçilik kuruluşları, araştırma kurumları, teknoloji transferi kuruluşları, kuluçka merkezleri ile yerel ve bölgesel yönetimler ziyaret edilmiştir.
11 EĞİTİMLER Kapasite güçlendirme programının kilit noktası, etkin sanayi politikası geliştirme süreci ve stratejinin güçlendirilmesi için on dört adet geniş konuyu kapsayan yoğun eğitim programıdır. Eğitimler üç başlıkta düzenlenmiştir: a. Kapasite Güçlendirme b. Sanayi Stratejisinin uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi c. Etki Analizi Eğitimler, beş yıldızlı bir otelde gerçekleştirilmiş ve bir günlük eğitimler üç gün boyunca elli civarında katılımcı için tekrarlanmıştır. Toplamda yaklaşık 2,200 katılımcı eğitimlerden faydalanmıştır. İlk altı aylık süre zarfında iki adet eğitim verilmiştir: Makroekonomi ve Makroekonomik Göstergelerin Yorumlanması Stratejilerin Hazırlanması, Uygulanması ve Değerlendirilmesinde Bilgi Teknolojilerinin Kullanımı Lizbon Stratejisi, Avrupa 2020, Küçük İşletmeler Yasası ve Politikaların uygulanmasında AB Programları
EĞİTİMLER İkinci altı aylık süre zarfında yedi adet eğitim verilmiştir: Örnek Vaka Çalışmaları ile Stratejide İyi Uygulamalar Rekabet Edebilirlik Analizi Veri Analizi Finansal Analiz Uygulamada Katılımcılık ve Paydaş Analizi Lizbon Stratejisi, Avrupa 2020, Küçük İşletmeler Yasası, Politikaların Uygulanmasında AB Programları Son altı aylık süre içerisinde ise aşağıdaki beş adet eğitim verilmiştir: İzleme ve Değerlendirme Yöntemleri Eylem Planı ve Performans Göstergelerinin Yorumlanması Düzenleyici Etki Analizi Raporlama Teknikleri Paydaş Analizi Yapılması planlanan on dört adet eğitime ek olarak aşağıdaki başlıklarda ek çalıştaylar da düzenlenmiştir: AB Bilgi Günü Makine Rekabetçilik Modeli Çalıştayı İzleme ve Değerlendirme Yöntemleri Çalıştayı Kurumsal Sosyal Sorumluluk Çalıştayı
13 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Kullanımı Finansal Analiz SWOT Analizi Veri Analizi Paydaş Analizi Rekabetçilik Rekabetçilik Analizi Analizi Raporlama Göstergelerin Yorumlanması Örnek stratejide Vaka Çalışmaları iyi uygulamalar ile Eylem Planı ve Performans Düzenleyici Teknikleri Etki Analizi Makroekonomi ve Makroekonomik İşletmeler Yasası ve Politikaların Lizbon Stratejisi, uygulanmasında Avrupa 2020, AB Göstergelerinin Programları Yorumlanması İzleme ve Değerlendirme Küçük Yöntemleri Stratejilerin Değerlendirilmesinde Hazırlanması, Bilgi Uygulanması Teknolojilerinin ve Uygulamada Katılımcılık ve Paydaş Analizi Eğitimlerde Memnuniyet Düzeyi (%)
DANIŞMANLIK Girişimci Bilgi Sistemi & Sanayi Sicil Bilgi Sistemi Verilerinin Analizi Konusunda Danışmanlık Hizmeti Alınması T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından firmaların bilançoları, mali yapıları, almış oldukları devlet destekleri gibi bazında bilgileri içeren Girişimci Bilgi Sistemi ni (GBS) tasarlamış ve hayata geçirmiştir. Bakanlık aynı zamanda GBS ye firma bazında üretim trendleri ile ilgili önemli girdi sağlayan ve imalat sektörüne ait dinamik kayıtları içeren Sanayi Sicil Sistemini de geliştirmiştir. GBS, sistemde kayıtlı olan temel faaliyet alanları hakkında kilit veri ve aynı zamanda istihdam, insan kaynağı, envanter, stoklar, enerji kullanımı, makine ve kapasite kullanımı gibi verileri de içermektedir. Proje kapsamında, Sanayi Sicil Bilgi Sistemi nin (SSBS) kapsamını genişletmek ve strateji dokümanları için SSBS yi referans noktası yapmak, sanayi politikaları ve bölgesel politikaların güçlendirilmesi, kümelenme ve değer zinciri analizinin geliştirilmesi ve dar boğazları belirleyebilmek için imalat sürecinin analizi gibi gelecekte neler yapılabileceği hakkında danışmanlık hizmeti sağlanmıştır. Yapılan öneriler arasında, sadece GBS ye yönelik bir araştırma biriminin kurulması, GBS nin kapsamının daha çok araştırma yapılmasına olanak sağlamak üzere genişletilmesi, sektör analizleri, bölgesel ve sanayi politikaları gibi konuların belirlenmesi sayılabilir.
15 MODELLERİ E REKABET EDEBİLİRLİK EDEBİLİRLİK MODELLERİ Proje kapsamında, imalat sanayinin rekabetçiliğini arttırmak Bakanlık Makine ve Tekstil Birimleri ne rekabet edebilirlik modelleri geliştirebilme hususunda danışmanlık hizmeti sağlanmıştır. Proje Teknik Destek Ekibi nin temel amaçlarından biri de Bakanlık personeli ile yakın işbirliği içerisinde bilgi ve beceri aktarımı sağlamaktır. Bu şekilde proje bittikten sonra da yeni modeller geliştirilebilmesi için gereken teknik kapasite oluşturulmuştur. Bunu sağlamak üzere, tüm sektörlerden bağımsız ve genel bir Rekabetçilik Modeli Geliştirme Kılavuzu hazırlanmıştır. Dünya çapında hangi sektörlerin gerçekten rekabetçi olduğu belirlenmeden önce kılavuzda özellikle rekabetçiliği etkileyen çeşitli faktörlerin dikkatli bir şekilde analiz edilebilmesi için filtreleme yönteminin faydalarından bahsedilmektedir. Aşağıdaki başlıklar model içerisinde yer almaktadır: Rekabetçi sınıflandırma yoluyla fark analizi Rekabetçilik Analizi SWOT analizi ile sektör stratejisi Kilit Başarı Faktörleri nin belirlenmesiyle alt sektör politikaları Sektör verilerinin filtrelenmesi için ekonometrik model Makine ve tekstil sektörü rekabetçilik modellerinde hem sayısal hem de nitel veri analiz yöntemleri kullanılmıştır. Tekstil sektöründeki model hazır giyim alt sektörüne odaklanmıştır ve insan kaynakları, geri dönüşüm konuları ve Türkiye deki uluslararası tasarım ve markalaşma gerekliliği gibi sektör sorunlarına değinmiştir. Bakanlık personelinin yararlanması açısından Avrupa daki çeşitli ülkelerde yayınlanmış olan 3000 sayfadan fazla önemli politika ve strateji dokümanı
Y ÇALIŞMA ZİYARETLERİR Türkçeye çevrilmiş ve basılmıştır. Ekonomik ve yıllık raporlar gibi dokümanların çevirisinden kaçınılmış ve uzun vadede geçerliliğini koruyacak faydalı belgelerin seçilmesi hususuna dikkat edilmiştir. Çevirisi Yapılan Dokümanlar: 1. CARS 2020: Avrupa da Rekabetçi ve Sürdürülebilir bir Otomotiv Sanayine Yönelik Eylem Planı 2. Temiz ve Enerji Verimli Araçlara İlişkin bir Avrupa Stratejisi 3. Avrupa 2020 Akıllı, Sürdürülebilir ve Kapsayıcı Büyüme için Avrupa Stratejisi 4. CARS 21: 21. Yüzyıl için Rekabetçi Otomotiv Düzenleyici Sistem 5. Maliyet Fayda Analizi Kılavuzu 6. Sosyo Ekonomik Kalkınma Değerlendirme Kılavuzu 7. Etki Değerlendirmeleri ve Kalkınma 8. KOBİ ler ve Girişimcilik üzerine OECD Çalışmaları 9. Küreselleşme Çağı için Entegre Sanayi Politikası 10. Büyüme ve Ekonomik İyileşme İçin Daha Güçlü Bir Avrupa Endüstrisi 11. BÜYÜME için İnovasyon ve Araştırma Stratejisi 12. Başarıyı Artırma Birleşik krallık Otomotiv Sektöründe Büyüme ve Sürdürülebilirlik Stratejisi 13. Birleşik Krallık Araştırma Vizyonu 14. Değerlendirme Raporu 15. Seramik Faaliyet Raporu 16. AB Makine Sektörünün Rekabetçiliğine İlişkin Bir Çalışma 17. Avrupa Rekabet Edebilirlik Raporu
17 WEB PORTALI PORTALIPORTA Sanayi Politikaları ve Stratejisiyle İlgili Paydaşlar Arasındaki Diyalogun Artırılması Proje kapsamında, Bakanlığın sanayi politikası ve stratejisi ile ilgili olarak paydaşlarla arasındaki diyalogun arttırılması amacıyla Sanayi Politikaları Portalı (http://sanayipolitikalari.sanayi.gov.tr) başlıklı bir web portalı tasarlanmış ve hayata geçirilmiştir. Amaçları arasında aşağıdakileri sayabiliriz; Etkili sanayi politikası tasarlanması ve analizi açısından kamu ve özel sektör paydaşlarının katılımını sağlamak Bakanlık ve dış paydaşları arasında daha sıkı iş birliği sağlamak Ulusal ve bölgesel düzeyde sanayi politikasının başarısını ve rekabetçiliğini ölçmek üzere bir araç olarak hizmet etmek Web portalında on iki adet sanayi sektörüne ilişkin sektör stratejileri, sektör raporları ve eylem planları yer almaktadır. Türkiye Sanayi Stratejisi ve Sektörel Stratejiler ile ilgili tüm dokümanlar bu web portalında yayımlanmaktadır. Dolayısıyla kamuoyuyla paylaşım ve katılımcılık sağlanmasında web portalı önemli bir görevi yerine getirmiş olacaktır.