RADYOTERAPİ CİHAZLARINDAKİ GELİŞMELER Hatice Bilge
KISA TARİHÇE 1895: X-ışınlarının keşfi 1913: W.E.Coolidge, vakumlu X-ışını tüplerinin geliştirilmesi 1931: Sikletronun Lawrence tarafından geliştirilmesi 1932: 1 MV Van de Graaff hızlandırıcının kullanılması, ABD 1939: Nötron terapi için ilk medikal sikletronun kurulması, ABD 1946: 20 MeV Betatron ile elektron hızlandırıcının kurulması, ABD 1952: Co-60 tedavi ünitesinin kurulması, Kanada 1956: İlk 6 MeV lineer hızlandırıcının kurulması, ABD 1958: İlk proton hızlandırıcısının kurulması, İsviçre 1959: İlk scanning elektron hızlandırıcısının kurulması, ABD 1976: İlk pion ışın tedavi, ABD 1990: İlk hastanede proton tedavi, ABD
RADYASYON ÜRETEN CİHAZLAR kvp tedavi cihazları Van de Graaff hızlandırıcıları Betatron Microtron Lineer hızlandırıcılar Cyclotron Radyoaktif kaynakla çalışan tedavi üniteleri
TEDAVİ TİPLERİ
Kilovoltaj Tedavi Cihazları Elektronların targete çaptırılmasıyla Bremmsstrahlung sonucu oluşan 300 kv tan düşük foton ışınlarının kullanıldığı cihazlar.
İlk tedavi edilen hastalardan Karahisarlı Fatma hanım, 45 yaşında, yüzde epitelioma
RADYASYON ÜRETEN CİHAZLAR kvp tedavi cihazları Van de Graaff hızlandırıcıları Betatron Microtron Lineer hızlandırıcılar Cyclotron Radyoaktif kaynakla çalışan tedavi üniteleri
Van de Graaff hızlandırıcıları Elektrostatik hızlandırıcıdır. 2 MV kadar olan foton ışınları üretilebilir. Günümüzde kullanılmamaktadır.
RADYASYON ÜRETEN CİHAZLAR kvp tedavi cihazları Van de Graaff hızlandırıcıları Betatron Microtron Lineer hızlandırıcılar Cyclotron Radyoaktif kaynakla çalışan tedavi üniteleri
Betatron Elektronlar dairesel yörüngede manyetik alan içinde hızlandırılırlar. 6 40 MeV enerji seviyesinde elektronlar oluşur. Foton ışınları ile tedavi için elektron akımı ve doz hızı düşüktür. Alan açıklığı küçüktür. Bugün tedavide kullanılmamaktadır.
RADYASYON ÜRETEN CİHAZLAR kvp tedavi cihazları Van de Graaff hızlandırıcıları Betatron Microtron Lineer hızlandırıcılar Cyclotron Radyoaktif kaynakla çalışan tedavi üniteleri
Microtron Elektronlar, elekrik alanla hızlandırılırlar. Sadece elektronlar için kullanılmışlardır. Enerjileri düşüktür. Bugün kullanılmazlar.
RADYASYON ÜRETEN CİHAZLAR kvp tedavi cihazları Van de Graaff hızlandırıcıları Betatron Microtron Lineer hızlandırıcılar Cyclotron Radyoaktif kaynakla çalışan tedavi üniteleri
Lineer hızlandırıcılar
Lineer Hızlandırıcının Bölümleri
Lineer Hızlandırıcıların Gantry Bölümü Elektron tedavilerinde target yoktur. Target yerine özel saçıcı filtreler vardır. Elektron tedavilerinde kon adı verilen ikincil kolimatörler kullanılır.
Lineer Hızlandırıcılarda Kolimasyon
0 1 1 1 1 0 0 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 0 0 0 0 1 1 1 0 0 1 1 1 1 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 1 1 1 0 0 1 1 1 1 0 0 Segment 1 Segment 2 Segment 3 Segment 4 Her bir açı için akı haritası vardır. 0 radyasyon yok 100 maksimum doz Segmentlerin toplanmasıyla akı haritası elde edilir.
Yoğunluğu Ayarlı Tedaviler
Görüntü Rehberliğinde Tedaviler
200 KV luk X-ışını cihazıyla rotasyon tedavisi uygulaması: Tüp sabit, hasta koltuğu 360 derece dönmektedir.
RADYASYON ÜRETEN CİHAZLAR kvp tedavi cihazları Van de Graff hızlandırıcıları Betatron Microtron Lineer hızlandırıcılar Cyclotron Radyoaktif kaynakla çalışan tedavi üniteleri
Cyclotron Proton Hızlandırıcıları Proton ve ağır iyonlar üretmek için kullanılır. Deuteronları hızlandırarak nötron üretmek için kullanılır. Elektronlardan daha ağır partüküllerin veya lineer enerji transferi yüksek olan partiküllerin radyoterapide kullanılması radyobiyolojik olarak avantajlıdır.
RADYASYON ÜRETEN CİHAZLAR kvp tedavi cihazları Van de Graaff hızlandırıcıları Betatron Microtron Lineer hızlandırıcılar Cyclotron Radyoaktif kaynakla çalışan tedavi üniteleri
Radyoaktif Kaynaklı Tedavi Cihazları Radyoaktivite 1896 yılında keşfedildi. Keşfedildikten hemen sonra tedavi amaçlı kullanılmaya başlandı. 1950-1960 yılları arasında Co-60 kaynaklı cihazlar ön plana çıkmıştı.
Cobalt-60 Cihazı Kaynak 59 Co(n, γ) nuclear reactor Stabil 59 Co radioactive 60 Co Silindir, disk ve palet şeklindedir. Enerjisi 60Co 60Ni + 0β(0.32 MeV) + γ(1.17 & 1.33 MeV) Yarı ömrü: 5,26 yıl 28
Co-60 cihazlarında alan kenarlarında oluşan penumbra bu cihazların kullanımında problem olmuştur.
Gammaknife
Gammaknife