Kuru Kayısı Üretim Dünya Üretimi Türkiye, Dünya Yaş Ve Kuru Kayısı Üretiminde Birinci Sırada Yer Almaktadır. Uluslararası Sert Kabuklu Ve Kuru Meyve Konseyi nin Verilerine Göre Türkiye nin Toplam Kuru Kayısı Arzının 2011 Yılı İtibariyle 120.000 Ton Olarak Gerçekleştiği Tahmin Edilmektedir. Dünya Kuru Kayısı Üretiminde Yıllar İtibarıyla Sezon Durumuna Göre Dalgalanmalar Olabilmektedir. 2011 Yılı Dünya Kuru Kayısı Üretiminin 182 Bin Ton Civarında Gerçekleştiği Tahmin Edilmekte Olup, Türkiye Bunun 66 sını Tek Başına Karşılamaktadır. İran, Çin, Abd, G. Afrika Ve Avustralya Dünyada Kuru Kayısı Üretimi Yapan Diğer Ülkelerdir. (Tablo 1) Tablo 1: Ülkeler İtibariyle Dünya Kuru Kayısı Üretimi (Ton) Ülkeler 2006 2007 2008 2009 2010 2011* Türkiye 90.000 98.000 120.000 100.000 80.000 120.000 İran 25.000 30.000 18.000 25.000 24.000 23.500 Çin 5.000 5.000 4.500 5.000 5.500 5.700 Abd 3.500 2.500 2.600 2.500 2.500 2.600 G. Afrika Cum. 800 1.200 1.400 1.400 1.500 1.550 Avustralya 400 400 450 450 600 650 Toplam 124.700 137.100 146.950 134.350 144.100 182.000 Kaynak: Uluslararası Sert Kabuklu Ve Kuru Meyve Konseyi - Inc *Gerçekleşme Tahmini Türkiye Üretimi Ülkemizde Kayısı Başta Malatya Olmak Üzere, Elazığ, Erzincan, Sivas, Kars, Iğdır İlleri İle Ege, Akdeniz, İç Anadolu Ve Marmara Bölgelerinde Üretilmektedir. Üretilen Kayısının Önemli Bir Bölümü Kurutulduktan Sonra İhraç Edilmekte Geri Kalanı Büyük Oranda Sofralık Olarak Bir Kısmı Da Meyve Suyunda Olduğu Gibi Sanayi Üretiminde Kullanılmaktadır. Malatya Türkiye nin En Önemli Kayısı Üretim Merkezi Olması İtibariyle, Kuru Kayısı İhracatımızda Özel Bir Önemi Bulunmaktadır. Türkiye Yaş Kayısı Üretiminin Yarıdan Fazlasını Sağlayan Bu İlimizde Üretim Yoğun Olarak Kuru Kayısıcılığa Yönelik Olup, Üretilen Kayısının Önemli Bir Bölümü Kurutulmakta Ve Kurutulan Kayısının Yaklaşık 90-95 i İhraç Edilmektedir. Bu Açıdan Değerlendirildiğinde, Gerek Ağaç Sayısı Gerekse Yaş Ve Kuru Kayısı Üretim Miktarları İle Malatya İlimiz Sadece Ülkemizin Değil Bütün Dünyanın Kayısı Üretim Merkezi Konumunda Bulunmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2014 1
Dünya Dış Ticareti Dünya Kuru Kayısı İhracatı Dünya Kuru Kayısı İhracatına İlişkin Veriler İncelendiğinde, Ülkemizin 76 lık İle Söz Konusu Ürünün İhracatında Birinci Sırada Yer Aldığı, Ülkemizi Sırasıyla Tacikistan, Almanya Ve Fransa nın Takip Ettiği Görülmektedir. (Tablo 2) Bir Diğer Husus İse Özellikle 2007 Yılından Sonra Tacikistan ın İhracatının Önemli Ölçüde Arttığı Ve Son Dört Yıllık Süreçte Almanya Ve Fransa nın Önüne Geçtiğidir. Tablo 2 : Dünya Kuru Kayısı İhracatı (Bin Dolar) Ülke 2009 2010 Türkiye 278.866 350.602 25,7 76,2 Tacikistan 41.551 40.514-2,5 8,8 Almanya 9.853 10.588 7,5 2,3 Fransa 9.916 8.321-16,1 1,8 Özbekistan 5.701 8.100 42,1 1,8 A.B.D 5.602 7.313 30,5 1,6 Güney Afrika 4.467 5.657 26,6 1,2 Hollanda 5.740 5.346-6,9 1,2 İtalya 3.336 3.072-7,9 0,7 İngiltere 1.898 2.941 55,0 0,6 Toplam 385.709 460.230 19,3 100,0 Kaynak: Itc Calculations Based On Un Comtrade Statistics Dünya Kuru Kayısı İthalatı Kuru Kayısı İthalatına İlişkin Verilerin Yer Aldığı Aşağıdaki Tablonun İncelenmesinden De Görüleceği Üzere, Dünya Kuru Kayısı İthalatının Yaklaşık Üçte Biri Rusya Federasyonu Tarafından Gerçekleştirilmektedir. Bu Ülkeyi Sırasıyla, A.B.D, İngiltere Ve Almanya Takip Etmektedir. Tablo 3 : Dünya Kuru Kayısı İthalatı (Bin $) Ülke 2009 2010 Rusya Federasyonu 77.554 83.510 7,7 18,7 A.B.D 46.481 54.632 17,5 12,2 İngiltere 33.951 38.723 14,1 8,7 Almanya 33.841 36.798 8,7 8,2 Fransa 27.198 34.274 26,0 7,7 Avustralya 17.301 16.183-6,5 3,6 Brezilya 7.780 12.620 62,2 2,8 Ukrayna 8.418 9.841 16,9 2,2 Kazakistan 566 2.783 391,7 0,6 Mısır 2.625 1.878-28,5 0,4 Toplam 394.760 446.726 13,2 100,0 Kaynak: Itc Calculations Based On Un Comtrade Statistics Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2014 2
Türkiye Dış Ticareti Türkiye nin Kuru Kayısı İhracatı Kuru Kayısı, Kuru Meyve Sektörümüzün Önemli Geleneksel İhraç Ürünlerinden Birisidir. Kuru Kayısı İhracatımızda Dikkati Çeken Bir Diğer Husus Da İhracatımızın Belirli Ülkelere Yoğunlaşmasıdır. Dünyanın En Önemli Kuru Kayısı İthal Eden Ülkeleri İncelendiğinde, Ülkemizin De En Önemli İhraç Pazarlarından Olan Abd nin İlk Sırada Yer Aldığını Ve Bu Ülkeyi Sırasıyla Rusya, Almanya, Fransa Ve İngiltere nin İzlediği Görülmektedir. En Fazla İhracat Yapılan İlk 10 Ülkenin Bütün Kuru Kayısı İhracatımızdaki ı 70 Civarındadır. (Tablo 4) Tablo 4: Ülke Bazında Türkiye nin Kuru Kayısı İhracatı Ülke Miktar (Ton) 2010 2011 Ihracat Ihracat 2010 - Miktar 2011 Değer (Bin$) Değer (Bin$) (Ton) ($) A.B.D. 13.718 57.466 13.051 55.578-3,3 15,4 Rusya Federasyonu 13.908 43.192 11.471 38.797-10,2 10,7 Almanya 8.028 35.180 8.035 36.497 3,7 10,1 Fransa 6.996 29.558 6.370 29.456-0,3 8,2 İngiltere 7.803 28.311 6.496 27.348-3,4 7,6 Avustralya 5.107 19.876 4.857 20.608 3,7 5,7 Brezilya 3.107 12.041 3.966 16.253 35,0 4,5 Hollanda 2.493 10.376 2.910 12.025 15,9 3,3 Ege Serbest Bölge 2.483 9.805 1.902 7.938-19,0 2,2 İspanya 1.742 7.649 1.828 7.756 1,4 2,1 Toplam 92.687 350.597 90.342 361.000 3,0 100 Kaynak : Ekonomi Bakanlığı () Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2014 3