ÖNSÖZ 20 yıl önce, Grup DANONE ve IUF, uluslararası seviyede sosyal diyalogun öncüleriydiler. Grup DANONE ile IUF arasındaki ilk sözleşmeden beri, ekonomik ve sosyal ortam ve Grup DANONE un çapı çok değişti. Karşılıklı taahhüdümüzü yenilememiz ve özünü muhafaza etmek kaydıyla 1988 den bu yana akdedilmiş 6 sözleşmeyi 1 yeniden yazarak dünya çapındaki yeni dinamik yaklaşımda yerimizi almamız gerekli oldu. Bu sözleşmelerdeki konular, hem Grup DANONE için hem de IUF için hala güncelliğini koruyorlar. Bu yeni sözleşmeler kitapçığı aynı zamanda dünya sosyal izlenirlik göstergelerini de içeriyor. Uluslararası Çalışma Örgütü ILO nun Temel sosyal prensipleri şu anda Danone IUF Sözleşmeleri kitapçığının ayrılmaz bir parçasını oluşturuyorlar. Bu metin, Grup DANONE un, yalnızca kendi kuruluşlarının yönetimleri tarafından değil, aynı zamanda Grubun hisselerinin azınlıkta olduğu şirketler, başlıca tedarikçileri ve taşeronları tarafından uyulacağını taahhüt ettiği temel sosyal hakları tanımlıyor. İmzalayan taraflar, bu hakları ve kişilik hakları ile ilgili uluslararası sözleşmeleri temel alan bütün diğer hakları, tartışmasız bir şekilde evrensel biçimde uygulanır olarak değerlendiriyorlar. Bunlar, DANONE IUF sözleşmelerinin üzerinde inşa edilmiş olduğu değiştirilemez kaideyi oluşturuyorlar. Paris, Cenevre, 28 temmuz 2005 F. RIBOUD R. OSWALD Grup DANONE Başkanı IUF Genel Sekreteri 1 Referans metin Fransızca metindir. İşbu belge aşağıdaki metinleri güncelleştirmektedir 23 Ağustos 1988 tarihli BSN / IUF müşterek bildirisi 26 Eylül 1989 tarihli BSN Grubu Şirketleri ekonomik ve sosyal bilgi platformu 26 Eylül 1989 tarihli kadın/erkek mesleki eşitliği destekleme platformu 12 Nisan 1992 tarihli BSN / IUF beceri eğitimi uygulama platformu 25 Mayıs 1994 tarihli sendikal hakların kullanılmasına dair IUF/BSN müşterek beyannamesi 9 Mayıs 1997 tarihli istihdamı veya çalışma koşullarını etkileyen faaliyet değişikliği halinde uygulanacaklara dair müşterek bildiri. Türkçe - Turc 18-1
1999 ÖNSÖZÜNÜN TEKRARI Bu kitapçıkta bulunan anlaşmalar, Grup DANONE bünyesindeki kuruluşların yönetimleriyle Grup DANONE çalışanlarını temsil eden demokratik ve bağımsız sendikalar arasında işyerlerinde yapıcı ilişkilerin değerinin DANONE Grubu ve IUF tarafından somut biçimde tanınmasına işaret etmektedir. Bu anlaşmalar aynı zamanda IUF ve Grup DANONE un çalışma ortamındaki bu ilişkilerin sosyal değerini bildiğinin de ispatıdır. Anlaşmalar, Grup DANONE un tüm işletmelerindeki asgari standartları belirlemekte ve Grup DANONE tarafından insan kaynaklarının yönetimine ilişkin yaklaşımının merkezi bir parçasını oluşturmaktadır. Bu anlaşmalar, IUF e gıda ve içecek sektöründeki önemli bir uluslararası şirketle asgari sosyal standartlar konusunda varılacak sonuca giden yolu açmaktadır. Anlaşmalar, Grup DANONE faaliyetlerindeki düzenlemeleri tamamlayacak biçimde geliştirilmiş olup sadece var olan düzenlemelerin seviyesi Grup DANONE / IUF in anlaşmalarına dahil olan düzenlemelerden daha düşük ise bu anlaşmalardan etkilenecektir. Grup DANONE /IUF anlaşmalarına yönelik bir kitapçığın çıkarılmasıyla Grup DANONE ve IUF nın bu anlaşmaları Grup çapında yaymaya yönelik ortak istekleri açıkça sergilenmektedir. Grup DANONE un olduğu kadar IUF de Grup DANONE dahilinde yönetimin her kademesinde bütün Grup DANONE ndaki sendikal yapıların bu anlaşma hükümlerinin tam olarak uygulanmaları ve mümkün olan her durumda iyileştirilmelerini sağlamak üzere yapıcı biçimde çalışmalarını kuvvetle istemektedir. Paris, Cenevre, 26 Eylül 1999. F. RIBOUD R. OSWALD Grup Danone Grubu Başkanı IUF Genel Sekreteri Türkçe - Turc 18-2
GRUP DANONE ŞİRKETLERİNİN EKONOMİK VE SOSYAL BİLGİ PLATFORMU Grup DANONE bünyesindeki her şirketin işleyişini ve karşılaştıkları konuları herkes tarafından anlaşılır kılmak ve bu alanlarda kaliteli bilgi sağlamak için, aşağıda belirtilen ekonomik ve sosyal bilgiler çalışan ve temsilcilerine açıklanacaktır. Bu bilgiler, şirketlerinin ekonomik ve sosyal performansını bilmeleri için çalışan ve temsilcilerine gereklidir. Göstergelerin, bilginin içeriğinin, sunum şeklinin ve paylaşım (en az yıllık) sıklığını tanımı her bir şirkete ayrı ayrı uyarlanmalıdır. Bu bilgilerin bazıların kesin gizli niteliktedir. Çalışanlar ve temsilcilerinin dikkatini bu noktaya çekmek uygun olacaktır. EKONOMİK VERİLER TİCARİ VERİLER Pazar : şirketin pozisyonu ve gelişim eğilimleri Ürün tipine göre satış hacimleri İhracata yönelik satışlar (grup dahilindeki satış rakamları) Geçen iki yıl zarfında piyasaya sürülen yeni ürün lerin toplam rakamı MALİ VERİLER Ciro Konsolide kazançlar veya vergi öncesi kazançlar (her ülkeye göre) Ülkelere özel muhasebe kuralları uyarınca, Şirketler mali durumlarını (nakit akışı, net kâr,...) değerlendirmeyi mümkün kılacak göstergeleri seçeceklerdir. Gerçekleştirilen endüstriyel yatırım tutarları Gerçekleştirilen reklam yatırımları tutarı Her Dünya İş Birimi (Worldwide Business Unit) için Araştırma / Geliştirme harcamaları Şirket bünyesinde uygulandığında katılım ve kârdan pay verme olarak yatırılan tutarlar Türkçe - Turc 18-3
SOSYAL VERİLER İSTİHDAM Ortalama aylık kadrolu eleman sayısı Şirket bünyesinde var olan her türlü yardımcı sınıflandırmalar (örneğin, müdür olmayanlar, müdürler, erkekler, kadınlar, kıdem) Sürekli / Geçici kadro ÜCRET VE SOSYAL KATKI PAYLARI Müdürlerin / Müdür olmayanların ücret tutarları İşveren tarafından çalışanlar için ödenen vergiler tutarı ÇALIŞMA SAATLERİ Yıl içinde çalışılan toplam saat sayısı Devamsızlık oranı Kısmi çalışma yapan çalışan sayısı Gece çalışanlar dahil, vardiyalı olan çalışanların sayısı. İŞ GÜVENLİĞİ Sıklık oranı: Çalışma süresi kaybı olan kaza sayısı x 1 000 000 Çalışılan saat sayısı Ciddiyet oranı: Kaybedilen takvim günü sayısı x 1 000 Çalışılan saat sayısı Ölümcül kaza sayısı İş koşullarını iyileştirmek için alınan önlemler ve bunların maliyeti (örnek: önleyici yatırımlar tutarı, güvenlik planının yürürlüğe konulması) EĞİTİM Eğitime ayrılan TOPLAM TUTAR Eğitim saat sayısı (kadın / erkek ve müdürler/müdür olmayanlar kategorileri şeklinde sınıflandırma) Mümkün olduğu ölçüde, eğitimin kariyer gelişimi ve şirketteki becerilerin gelişimi üzerindeki etkisinin analizi. Türkçe - Turc 18-4
ÇALIŞMA ORTAMINDA KADIN / ERKEK EŞİTLİĞİNİ DESTEKLEME PLATFORMU Grup DANONE ve IUF, Gruo DANONE bünyesindeki şirketlerde çalışan kadın ve erkekler arasında mesleki eşitliği destekleyici aksiyonları gerçekleştirmenin önemini kabul etmektedirler. Her bir şirkette, çalışan temsilcileriyle temas içinde mesleki eşitlik konusundaki hedefleri tanımlamak için tartışmalar başlatılacaktır. Şirket içerisindeki kadın ve erkeklerin göreceli durumunu incelemek için sistematik bir yaklaşım aranacaktır. Bu yaklaşım, eşit işe eşit ücret prensibinin yürürlüğe konulması, terfi imkânları, eğitimlere katılım, hamilelik ve doğum dönemine özgü sorunlar ve doğumdan sonra işe dönüş konularını olduğu kadar aile hayatı / iş hayatı dengesini kolaylaştırmaya yönelik tedbirlerle de ilgili olacaktır. Belirlenen hedeflerin gerçekleştirilmesi çalışan temsilcileriyle temas içinde izlenecektir. Türkçe - Turc 18-5
Türkçe - Turc 18-6
GRUP DANONE / IUF BECERİ EĞİTİMLERİ PLATFORMU Şirketler, çalışan temsilcileriyle temas içinde, istihdamın ve becerilerin gelişimini önceden tahmin etmeye çalışacaklar, görevde kalmak için gerekli beceri düzeylerinin korunmasına ve ücretlilerin istihdam edilebilirliğini kolaylaştırmaya yönelik eğitim programları tanımlayacaklardır. Çalışanlar nezdinde eğitimin kendi gelecekleri için önemi hakkında farkındalığı artırıcı aksiyonlar alınacaktır. Mesleki değerlendirme gibi yeni atılımlar sendikalarla konuşulduktan sonra yapılacaktır. Beceri eğitimleriyle ilgili aksiyonlar, öngörülebilir gelişmeler çerçevesinde en az beceriye sahip çalışanı özellikle dikkate alacak ve bunların istihdam edilebilmelerini gözetecektir. Yabancı dil eğitimlerine öncelik verilebilir. Beceri eğitimi programları, şirketin ve çalışanların istek ve ihtiyaçlarını (Şirket ve Grup DANONE içindeki coğrafi ve/veya mesleki hareketlilik) dikkate alacaktır. Beceri eğitimi programları, ilgili kişilerin yeni yetkinliklerini kabul gören sertifikalar aracılığıyla göstermelerine olanak tanıyacak şekilde onaylanmalıdır. Bu şekilde, Grup DANONE içinde iç transferler de kolaylaşabilir. Eğitime katılan çalışanın bu eğitim nedeniyle parasal yönden cezalandırılmasını önlemek amacıyla eğitimin işleyiş koşullarına özellikle dikkat edilecektir (gelirin sürdürülebilmesi ve eğitime ilişkin masrafların karşılanması gibi). Her yıl, çalışan temsilcileri eğitimin genel yönü ve aksiyonları hakkında bilgi edineceklerdir. Türkçe - Turc 18-7
Türkçe - Turc 18-8
SENDİKAL HAKKLARLA İLGİLİ GRUP DANONE / IUF ORTAK BİLDİRİSİ Grup DANONE ve IUF Her çalışanın kendi seçeceği bir sendika örgütü tarafından temsil edilip savunulmasına yönelik temel hakkının olduğunun altını çizmektedir, Sendikal organizasyonların oluşturduğu karşı grubun çalışanların dilek ve ihtiyaçlarının Şirket yöneticilerince dikkate alınmasında katkı sağladığını onaylamaktadır, Karşılıklı olarak her iki taraf da; yasalar, toplu sözleşmeler veya diğer standart sözleşmelere uygun biçimde kendi sorumluluklarını devam ettirirken diğer tarafın ekonomik alanda olduğu kadar sosyal alanda da müdahale hakkının yasallığını kabul etmektedir, Kuruluş içinde işbirliğinin demokratik modellerinin uygulanmasında sorumluluğun her iki tarafa ait olduğunu ve yapılan müzakerelerde de çözüme ulaşmak amacıyla farklı yaklaşımların ve kararlarda farklılıkların tanınmasını kabul etmektedir; Bu hedefe ulaşılabilmesi için ilgili tüm çalışanlara temsilcilerle birlikte ( ) kuruluşun sorunları, sıkıntıları ve risklerini daha iyi kavramak için ekonomik ve sosyal eğitim ve bilgi verilmesinin gerekeceğini tespit edilmiştir. Bu anlayış içinde, DANONE Grubu ve IUF: 1. Sırasıyla : çalışanların kendi seçtikleri bir sendikal organizasyonuna katılma hakları, sendikal hakların kısıtlanmasına yolaçabilecek tüm ayrımcı hareketlere karşı çalışanların korunması, tüm işçi temsilcilerinin durumları ya da çalışmalarının bir sonucu olarak yasalar, -toplu sözleşmeler veya diğer standart sözleşmelere uygun biçimde hareket ettikleri sürece, işten çıkarma dahil önyargılı tüm önlemlere karşın korunması hususlarını ilgilendiren Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) nün 87, 98 ve 135 sayılı anlaşmalarının tüm Grup DANONE un Şirketlerinde doğru uygulanmasını denetlemeyi, İşçi temsilcileriyle Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) nün 135 sayılı Anlaşmasının 3. Maddesinde verilen tanım anlaşılmaktadır: İşçi temsilcileri terimi, mevzuat veya ulusal uygulama tarafından bu şekilde tanınmış kişileri kastetmektedir; bunlar: a) sendika temsilcileri, yani sendikalar veya sendika üyeleri tarafından atanmış veya seçilmiş kişiler olabileceği gibi, b) seçilmiş temsilciler, yani kuruluş çalışanları tarafından ulusal mevzuat düzenlemeleri veya toplu sözleşmeler uyarınca serbestçe seçilmiş ve görevleri ilgili ülkelerde sendikalara ayrıcalık tanıdığı bilinen faaliyetleri kapsamayan temsilciler olabilir. Türkçe - Turc 18-9
2. Yönetimin ve sendikaların anlaşmalara yönelik müzakere yapmasını teşvik etmek için bu anlaşmaları olabildiğince çalışanlara tanıtmayı 3. Eğitime katılım, ücret artışı ve terfi konularında bütün çalışanlara tanınan imkanlardan sendika temsilcileriyle çalışan temsilcilerinin de yetenekleri oranında yararlanmalarını ve bu temsilciler görevlerini bırakmak istediklerinde mesleki gelişimlerinin devamının güvence altına alınmasını hedefleyen anlaşmaları müzakere etmeleri ve sonuca bağlamalarını teşvik etmeyi üstlenmektedir. Grup DANONE ve IUF, DANONE / IUF anlaşmalarının iyi bir şekilde uygulanmasının güvence altına alınması için sendika temsilcileriyle işçi temsilcilerinin eğitim ve bilgilerinin, Grup DANONE un her şirketinde geliştirilmesi gerektiğini teyit etmektedir. Türkçe - Turc 18-10
İSTİHDAM VE ÇALIŞMA ŞARTLARINI ETKİLEYEN İŞ FAALİYET DEĞİŞİMİNDE UYGULANABİLİR ANLAŞMA Bu ortak bildiri, istihdam ve çalışma koşullarına ilişkin Grup Danone Bilgi ve Danışma Komitesi nin oluşturulmasına yönelik anlaşma protokolünün uygulanması prosedürünü tanımlamaktadır. Ekonomik ve sosyal veriler, beceri eğitimi, çalışma ortamında eşitlik ve sendikal haklara ilişkin anlaşmaların devamı niteliğindeki bu metnin amacı, Grup şirketlerinde zaten mevcut olanları tamamlayıcı nitelikte yeni kriterleri eklemektir. Bu kriterler, yeni teknikler ve organizasyonel süreçler, üretim hacmindeki önemli değişiklikler, üretimin önemli bir kısmının transferi, bir kuruluşun bir kısmı veya tamamının kapatılması durumunda ve daha genel olarak çalışma koşulları veya iş sözleşmelerinin niteliklerini ciddi biçimde etkileyen herhangi bir durum karşısında uygulanacaktır. Burada tanımlanan genel ilkelerin pratik uygulamalar haline getirilmesi, yerel yönetimlerle sendikalar veya bunların yokluğunda Grup Danone un çalışan temsilciliğine ait olacaktır. Bu koşullar, hiçbir şekilde Grup şirketlerinde mevcut daha iyi düzenlemelerin yerine koyulamaz. 1. EĞİTİM Bildiriyi imzalayan taraflar, öngörülen yönetim yetkinliklerinin bir parçası olarak eğitimi teknolojik veya ekonomik değişimlere hazırlanma yoluyla istihdamın korunması yönünde hayati önem taşıyan önleyici bir yaklaşım olarak görmektedir. Bildiriyi imzalayan taraflar, aşağıdaki ilkelerden ilham alınması için yönetim ve sendikalara çağrıda bulunmaktadır : çalışma koşullarının önemli değişimi veya pozisyonların kaldırılmasını beraberinde getiren faaliyet değişiklikleri durumunda ilgili çalışanlar gerek Grup Danone da gerek dışında istihdam sorunlarını kolaylaştıracak bir eğitimden yararlanmalıdır; bu eğitimin koşulları hakkında bilgi (süre, maliyet, hedefler), ilgili sendikalara veya sendikalar olmadığında çalışan temsilcilerine aktarılacaktır, bu durumda yönetim, çalışanın eğitime ilişkin hiçbir masrafı üstlenmemesini sağlamalıdır; eğer durum bunun aksiyse bu masrafları Şirket üstlenecektir. 2. DANIŞMA Her bir ülkede geçerli olan yasal düzenlemeler ve mevzuat uyarınca Şirketin veya Kuruluşların idaresi, çalışanları temsil eden sendikaları veya bunlar olmadığında çalışan temsilcilerine danışmayı üstlenmektedir. Bu danışma, aşağıdaki maddeleri kapsamalıdır: Türkçe - Turc 18-11
bu gibi bir değişiklik önemli sayıda görevi etkilediğinde (kısmi veya tam kapama) danışma en kısa sürede ve öngörülen değişiklikten önce devreye girmelidir. Bu konuda referans alınacak süre 3 aydır. Bu prensibin her istisnası IUF Genel Sekretaryası ve Grup DANONE Genel Müdürlüğü arasında yapılacak bir yazışmanın konusunu teşkil edecektir. kararı açıklığa kavuşturan ve bu gibi bir kararın hedeflerini ve gerekçelerini açıklayan belgelerle desteklenmelidir; iş akitleri veya çalışma koşullarının değiştirilmesi veya pozisyonların kaldırması gibi, kararın çalışanlara yapacağı etkileri açıkça belirtmelidir; başka herhangi bir önlemden önce bu karardan etkilenen çalışanların Grup DANONE içinde transfer olmaları durumu göz önünde bulundurulmalıdır. Grup DANONE içinde yapılacak bu transferler, olabildiğince yakın coğrafi bir bölgede aranmalıdır; sendikalar veya bunlar olmadığında çalışan temsilcilerine yönetimin planına alternatif olacak teklifler getirme olanağını sağlanmalıdır (çalışma süresinin düzenlenmesi ve kısaltılması, fazla mesailerin azaltılması, vb). Bu çalışmayı gerçekleştirmek için sendikalara yardımcı olunması olanağı tanınacaktır. Yönetim, bu gibi teklifleri makul bir süre içinde (bir ayı geçmemek koşuluyla) incelemeli ve kararlarını yetkili heyetler huzurunda gerekçelendirmelidir; kadronun azaltılması durumunda sürekli istihdamı olduğu düzeyde tutan aksiyonlara öncelik verilmelidir. 3. İŞ BULMA YARDIMI Yönetim kararına göre çalışanların işlerini kaybetmesi durumunda özel bir yöntem uygulanacaktır. Bu yöntemin amacı, işini kaybetmiş kişilere nitelikleri, becerileri ve ücret düzeyleri, çalışma koşulları ve oturdukları yerlere göre uygun iş arayışlarında destek olmaktır. Bu yapı, yasal düzenlemeler saklı kalmak koşuluyla karar alınır alınmaz devreye alınma durumunda olup kararın devreye alınmasından sonra da işlemeye devam edebilecektir. Sendikalar veya olmadığında çalışan temsilcileri, iş bulma sürecinin yürütülmesine katılabilecektir. Mevcut kadronun azaltılmasına gidilen yerlerdeki ekonomik faaliyetlerin sonuçlarının bilincinde olarak yönetim, yeni işlerin yaratılmasına yardımcı olmak amacıyla yerel firmaların geliştirilmesine ve büyümesine yönelik destekleyici aksiyonlar önerecektir. Eğer uygunsa bu destek, -danışmanlık hizmetleri, pazar araştırma ya da fizibilite analizleri, tabii ki finansal yardım- yerel kamu yetkilileriyle işbirliği içinde verilebilir 4. SENDİKA HAKKI Bir işyerinin kısmen veya tamamen kapanması durumunda temsilci durumdaki sendikalara, yürürlükteki yönetmelik ve anlaşmalar öngörmediği takdirde, görevlerini yerine getirmek için ücretli izin verilecektir. Bu istisnai durum, yerel yönetimle müzakere edilecektir. Türkçe - Turc 18-12
GRUBUN SOSYAL GÖSTERGELERİ HAKKINDA DANONE / IUF BİLDİRİSİ Grup DANONE un daha uluslararası olduğu, Grubun ve yeni bölgelerde de faaliyete geçtiği bu durum göz önüne alınarak, en önemli göstergeleri bir bütün olarak yeniden tanımlama gerekliliği ortaya çıkmıştır. Bilgi ve Danışma Komitesi (CIC) üyelerine ve IUF e bağlı sendikalar için olan bu göstergeler Grup DANONE un sosyal politikasının temel konularda gerçekleşen ilerlemeleri ölçme isteğimizi yansıtmaktadır. Bu bilgiler Grup DANONE un tüm faaliyetlerini kapsamaktadır; bunlar aşağıdaki listeye göre ilgili tüm düzeylerde (Grup, Dünya İş Grubu (WWBU), coğrafi bölgeler veya ilgili ülkeler) konsolide bir biçimde sunulmuştur. Bu bilgiler CIC üyelerinin dikkatine CIC nin yıllık toplantısından önce IUF kanalıyla sunulmuş olup n-1 yılıyla ilgilidir. İşbu anlaşma 2005 yılında ilk defa olarak uygulamaya konulacaktır. Taraflar bu anlaşmanın uygulanmasını 2007 yılında değerlendirme ve gerektiğinde içeriğini revize etme konusunda mutabıktırlar. Türkçe - Turc 18-13
GRUP DANONE UN YILLIK SOSYAL GÖSTERGELERİ KADROLAR VE İŞGÜCÜ 31/12 tarihi itibariyle kayıtlı maaşlı çalışanlar Yıllık ortalama kadrolu / geçici işgücü 31/12 itibariyle kadrolu müdürler / müdür olmayanlar 31/12 itibariyle, müdür kadrosu haricindeki erkek / kadın çalışan oranı 31/12 itibariyle yaş 2 gruplarına göre kadrolu çalışanlar Kadrolu çalışanların dönüşüm oranı 3. Grup WWBU Bölgeler 1 Ülkeler SOSYAL DİYALOG İŞ GÜVENLİĞİ ÜCRETLER EĞİTİM Birçok alanı kapsayan toplu sözleşme ya da sektörlere göre olan toplu sözleşme kapsamında olan çalışanların yüzdesi Toplu temsil hakkından (temsilcileri bir sendika örgütü tarafından seçilmiş veya atanmış) yararlanan çalışanların yüzdesi İş durmasına neden olan ihtilaf sayısı Çalışma kaybına neden olan iş kazası sayısı Ölümcül kaza sayısı İş kazalarının sıklık oranı 4 Toplu kardan paylaşım sisteminden yararlanan çalışanların yüzdesi Müdür olmayanlarınların ülkedeki yasal asgari ücretle veya yerel piyasa ortalamasıyla karşılaştırılması (birkaç pozisyon referans alınarak ülke bazında karşılaştırma). Deneysel ve ileriye yönelik yöntem. Büyük risklere (ölüm-sakatlık) karşı sigortalı olan çalışanların yüzdesi Yıl içerisinde eğitimden yararlanan çalışan sayısı Yıl içerisinde eğitimlerden yararlanan müdür/müdür olmayan çalışan sayısı Yıl içerisinde eğitimlerden yararlanan erkek/kadın ücretli yüzdesi Yıl içerisinde ortalama eğitim saat sayısı Yıl içerisinde ortalama eğitim saat sayısı (müdürler / müdür olmayanlar ) Açıklama = koyu mavi renkli bilgiler 2005 te, açık mavi olanlar ise daha sonraki yıllarda sağlanacaktır. 1 5 bölge : Batı Avrupa, Doğu Avrupa, Amerika, Asya-Pasifik, Afrika Orta Doğu 2 6 yaş grubu : 18 yaş altı, 18 ila 25, 26 ila 35, 36 ila 45, 45 ila 55, 55 yaş üstü 3 İşgücü dönüşüm oranı : (işe giren çalışan sayısı + işten ayrılan çalışan sayısı) / (ortalama çalışan sayısı x 2) 4 Sıklık oranı = çalışılan her milyon saat içerisinde çalışma durmasına neden olan kaza sayısı
TEMEL SOSYAL (ÇALIŞMA İLE İLGİLİ) İLKELER 1. ÇOCUKLARIN ÇALIŞMASI Şirket, 15 yaşından küçük çocukları çalıştırmaz. Yasanın belirlediği yaş sınırı bunun altında ise ya da zorunlu öğrenim yaşı 15 in üzerinde ise bu limitler uygulanır (Uluslararası Çalışma Örgütü Anlaşması nın 138. maddesi) Eğitim ve öğrenim programları bu sınırlamaya girmezler. 2. ZORLA ÇALIŞTIRMA Şirket zorla ya da zorunlu olarak, yani bir kişiden herhangi bir ceza tehdidi altında istenilen veya bir kişinin rıza göstermediği hiç bir işe veya hizmete başvurmaz (Uluslararası Çalışma Örgütü Anlaşması nın 29. ve 105. maddeleri). 3. AYRIMCILIK YAPMA Şirket, ulusal yasalarla uyum içinde, her türlü ayrımcı uygulamayı reddeder. Ayrımcılıktan, amacı fırsat veya davranış eşitliğini sınırlayan her türlü ayırım, hariç tutma veya tercih anlaşılır. Bu ayrımcılık, kökene, ırka, cinsiyete, cinsel yönelime, dine, siyasal görüşe, yaşa, milliyete, ailevi yükümlülüklere veya başka etmenlere dayalı olabilir (Uluslararası Çalışma Örgütü Anlaşması nın 100. ve 111. maddeleri). 4. BİRLİK KURMA ÖZGÜRLÜĞÜ VE TOPLU PAZARLIK HAKKI Şirket, çalışanlarının birlik kurma ve temsilcilerini özgürce seçme hakkını tanır ve buna saygı gösterir. Aynı zamanda çalışanların toplu pazarlık hakkını da tanır (Uluslararası Çalışma Örgütü Anlaşması nın 87. ve 98. maddeleri). Şirket, çalışan temsilcilerinin hiçbir ayırıma konu olmadığından emin olur (Uluslararası Çalışma Örgütü Anlaşması nın 135. maddesi). Türkçe - Turc 18-15
5. İŞÇİ SAĞLIĞI ve İŞ GÜVENLİĞİ Şirket, çalışma yerinin ve çevresinin, çalışanların fiziksel bütünlüğü ve sağlığı için tehlike yaratmamasını garantiye alır (Uluslararası Çalışma Örgütü Anlaşması nın 155. maddesi). Kaza nedenlerinin azaltılması ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi sürekli eğitim programlarının hedefidir. Çalışanlar için olan sağlık ekipmanları, yemekhane ve çalışma mekanları, ülkede yürürlükte olan yasal standartlara uygun olarak inşa edilir ve bakımları yapılır. Şirket, asgari standartlar olarak yeterli miktarda içme suyu, temiz tuvalet, iyi havalandırma, acil çıkış kapıları, iyi aydınlatma ve tıbbi tedavilere erişim sağlamak zorundadır. 6. ÇALIŞMA SÜRESİ Şirket, çalışma süresiyle ilgili ulusal yasaların, fazla mesailer de dahil olmak üzere, uygulandıklarından emin olacaktır. İstisnai haller dışında ve sınırlı bir süre için hariç, işçiler haftada en az bir günlük bir tatilden yararlanırlar. 7. ÜCRET Şirket, hiçbir maaşın, ülke tarafından tespit edilmiş olan yasal asgari ücretten düşük olmadığından, bütün işçilerin bir maaş bordrosu aldıklarından, işçilerin, ülkede uygulanan ücretler esas alınarak, uygun şekilde ücretlendirildiklerinden, fazla mesailerin normal çalışma saatinden tüm durumlarda daha yüksek ücretlendirilmesini sağlar. Türkçe - Turc 18-16
Remarques - Bemerkungen - Comments - Забележки - Observaciones Huomautuksia Megjegyzések Tanggapan-tanggapan Osservazioni Keterangan Opmerkingen Uwaga Comentários Remarci Примечание Poznámky Poznámky Açıklamalar Примітки - 注 意 - Le texte de référence des conventions est le texte en français. Bezugstext der Rahmenvereinbarungen ist der französische Text The reference text for conventions is the French text. Референтен текст на споразуменията е текстът на френски език. El texto de referencia de las convenciones es el texto redactado en francés. Sopimusten ranskankielinen teksti on sitova. A megállapodások alapszövege francia nyelven készült. Naskah acuan dari konvensi-konvensi adalah naskah bahasa Perancis. Il testo di riferimento delle convenzioni è quello in lingua francese. Perjanjian referensi adalah perjanjian dalam Bahasa Perancis De referentietekst van de afspraken is de Franse tekst. Wersja francuska umów jest wersją nadrzędną. O texto de referência das convenções é o texto em francês. Textul de referinţă al convenţiilor este textul în franceză. Официальным текстом соглашений является текст на французском языке. Referenčný text dohôd je text vo francúzštine. Francouzský text je právoplatným textem všech dohod. Anlaşmaların referans metni Fransızca metindir. Основним текстом угод вважається текст французькою мовою. 法 文 文 本 为 协 议 的 参 考 性 文 本