(2872 S. K. m. 2, 10) (3213 S. K. m. 2, 3, 5) (Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği m. 4, 7, EK 1, EK 2)



Benzer belgeler
Temyiz Eden (Davalı) : Antalya İl Özel İdaresi

Anahtar Kelimeler : Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Alanı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Ek 1 Nolu Protokol

ANKARA. günlü, E:2012/440, K:2013/412 sayılı kararının; usul ve yasaya uygun olmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA. T.C. D A N I Ş T A Y ALTINCI DAİRE EsasNo : 2012/915 Karar No : 2013/8099. Temyiz Eden (Davacı) Vekili. Karşı Taraf (Davalı)

ZAMANAŞIMI SÜRESİ GEÇTİKTEN SONRA DİSİPLİN CEZASI VERİLMESİ

SEKİZİNCİ DAİRE KARARLARI. Temyiz İsteminde Bulunan (Davalı) : İzmir Defterdarlığı Milli Emlak Dairesi Başkanlığı

EMLAK VERGİSİNDEN MUAF OLAN TAŞINMAZLA İLGİLİ DÜZENLENEN ÖDEME EMRİNE İLİŞKİN KANUN YARARINA BOZMA KARARI

Anahtar Kelimeler : İmar Planının Yargı Kararıyla İptali, İmar Hukukunda Kazanılmış Hak, Yapı Ruhsatı

Uzun Sok. Kolotoğlu İşhanı Kat: 3 No:75 - TRABZON Temyiz Eden ve Karşı Taraf (Davalı) : Karayolları Genel Müdürlüğü - ANKARA

14. Daire 2012/679 E., 2014/2401 K. "İçtihat Metni"

Anahtar Kelimeler : Yargılamanın yenilenmesi, kesinleşen mahkeme kararı, özel tüketim

8. Daire 2010/7065 E., 2013/1488 K. "İçtihat Metni"

İlgili Kanun / Madde 2821 S. SK/45

T.C. DANIŞTAY 8. DAİRE E. 2005/2927 K. 2006/1138 T

idare tarafından karşılıklı olarak istenilmektedir.

Danıştay Tetkik Hakimi Yeniay Kaya nın Düşüncesi: Temyiz isteminin reddi ve mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir. TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C. ANKARA 17. İDARE MAHKEMESİ ESAS NO : 2011/963 KARAR NO : 2011/1582

858 Sokak No:9 Paykoç işhanı Kat:7/705 - Konak/İZMİR

: Av.Tezcan ÇAKIR Meşrutiyet Cd. N:3/15 - ANKARA

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK. /18-21

ONÜÇÜNCÜ DAİRE USUL KARARLARI. Anahtar Kelimeler : Dava Açma Süresi, Yazılı Bildirim, Başvuru Mercii ve Süresi, Hak Arama Hürriyeti

VERGİ SORUMLUSUNUN İDARİ DAVA AÇMA HAKKININ BULUNDUĞUNA İLİŞKİN KANUN YARARINA BOZULMASINA İLİŞKİN KARAR YAYIMLANDI

Ek 2: Dava Dilekçesi. İstanbul Nöbetçi İdare Mahkemesi. Sayın Başkanlığına. İstanbul 2. İdare Mahkemesi 2008/1445 E

Ba ve Bs FORMLARININ VERİLMEMESİ NEDENİYLE ADİ ORTAKLIK ADINA KESİLEN CEZAYLA İLGİLİ KANUN YARARINA BOZMA KARARI YAYIMLANDI

DANIŞTAYIN HAKSIZ ÇIKMA ZAMMIYLA İLGİLİ KANUN YARARINA BOZMA KARARI

DAVALI: Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Bilkent Plaza, B2 Blok VEKİLİ: Av. Oya PELİT / Aynı yerde

Trakya Kalkınma Ajansı. Madencilik İşlem Basamakları

Davacı : TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası : Av. Hatice Genç Strazburg Cad. No: 38/21 - Sıhhiye/ANKARA

Madencilik Yatırımları İzin ve Ruhsat Rehberi

T.C. DANIŞTAY SEKİZİNCİ DAİRE. Esas No : 2011/103. Davacı ve Yürütmenin Durdurulmasını isteyen : Türk Tabipleri Birliği. Vekii : Av.

TÜRK MİLLETİ ADINA. Hüküm veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nca dosya incelendi, gereği görüşüldü:

DANIŞTAYIN SÜRESİNDE AÇILMAYAN DAVAYLA İLGİLİ KANUN YARARINA BOZMA KARARI

: Karabük Valiliği İl Defterdarlığı - KARABÜK

MADENCİLİK YATIRIMLARI İZİN VE RUHSAT REHBERİ

Emniyet Hizmetleri Sınıfı Personeli Rütbe Terfileri ve Değerlendirme Kurullarının Çalışmalarına İlişkin Yönetmelik/m.

Davacı ve Yürütmenin Durdurulmasını isteyen: Türk Tabipleri Birliği. Vekili : Av. Mustafa Güler Strazburg Cad. 28/28 Slhhiye/ANKARA

T.C. DANIŞTAY Sekizinci Daire Esas No : 1992/2271 Karar No : 1993/1754

D A N I Ş T A Y ONUNCU DAİRE Esas No : 2011/10572

T.C. D A N I Ş T A Y Yedinci Daire

Karar N0: KARAR

T.C. DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU E. 2011/76 K. 2014/1397 T

Sirküler Rapor /108-1

MADENCİLİK VE ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ (ÇED) M.OĞUZ GÜNER Maden Mühendisi

Anahtar Kelimeler : Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Alanı, Kamulaştırma, Mülkiyet Hakkının Korunması, Ek Protokol - 1

İlgili Kanun / Madde 6356 S. TSK/41-43

Trafiği Kontrol ve Düzenleme Görevini Yürütürken Yaralanması Halinde Nakdi Tazminat Ödeneceği )

5. Daire 2012/5124 E., 2014/2469 K. "İçtihat Metni"

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü MADEN ARAMA PROJELERİNE YÖNELİK UYGULAMA TALİMATI

T Ü R M O B TÜRKİYE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLER ODALARI BİRLİĞİ SİRKÜLER RAPOR MEVZUAT

T.C. D A N I Ş T A Y Dördüncü Daire Esas No : 2010/8630 Karar No : 2013/4481 Anahtar Kelimeler : Haciz, Ödeme Emri, (BS) Formu Özeti : sayılı

İlgili Kanun / Madde 6356 S. STSK/5, 41

İlgili Kanun / Madde 6356 S. STSK. /5,41

T.C. D A N I Ş T A Y Üçüncü Daire Esas No : 2010/5785. Karar No : 2012/3582

T.C. ANKARA 4. İDARE MAHKEMESİ ESAS NO : 2010/1045 KARAR NO : 2010/2000

T.C. ANKARA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ BELEDİYE MECLİSİ. Karar N0: KARAR

T.C. DANIŞTAY Yedinci Daire. Anahtar Kelimeler : Katma Değer Vergisi, Müteselsil Sorumluluk, Ek Tahakkuk, İdari İşlemin İcrailiği

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK. /32,46

T.C İZMİR BÖLGE İDARE MAHKEMESİ ESAS NO : 2012/4000 KARAR NO : 2012/4285 YARGILANMANIN YENİLENMESİNİ İSTEYEN (DAVACI) :

İlgili Kanun / Madde 6100 S. HMK. /Geç. 3.

I.HAFTA. Maden Kanunu Uygulama Yönetmeliği Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığından Resmi Gazete Tarihi: 03/02/2005 Resmi Gazete Sayısı: 25716

T.C. D A N I Ş T A Y Dördüncü Daire. Anahtar Kelimeler: Abonelik Sözleşmesi, Gecikme Faizi, Tahsil Edilince Beyanname Verilmesi

DANIŞTAYIN 1606 SAYILI YASAYLA İLGİLİ KANUN YARARINA BOZMA KARARI

Enerji Yatırımları Fizibilite Raporu Hazırlanması Semineri Enerji Yatırımlarının Çevresel ve Sosyal Etkilerinin Değerlendirilmesi 29 Mart 2012

Scanned by CamScanner

Anahtar Kelimeler : Türkiye İş Bankası Anonim Şirketi, bireysel başvuru, Anayasa Mahkemesi, ücret

Karar NO: KARAR-

SAVUNMANIN ÖZETİ : Tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmuştur.

KIDEM ZAMMI ÜCRETE UYGULANAN AYRI ZAMDIR ÖNCE KIDEM ZAMMI UYGULANIR DAHA SONRA TOPLU SÖZLEŞMEDEKİ NISBİ ZAM UYGULANIR Y A R G I T A Y İ L A M I

KAMULAŞTIRMASIZ EL ATILAN TAŞINMAZ BEDELİNİN TAHSİLİ OBJEKTİF DEĞER ARTIŞ ORANI VEKALET ÜCRETİ

TEK HEKİMİN SÜREKLİ İCAP NÖBETÇİSİ OLAMAYACAĞINA İLİŞKİN DANIŞTAY KARARI Cuma, 12 Ağustos :53 - Son Güncelleme Perşembe, 05 Ocak :01

DEVLET MEMURLARININ TEDAVİ YARDIMINA İLİŞKİN ANAYASA MAHKEMESİ KARARI Cuma, 03 Nisan :58 -

YARGITAY HUKUK GENEL KURULU Esas Numarası: 2015/ Karar Numarası: 2016/769 Karar Tarihi:

SEKİZİNCİ DAİRE KARARLARI. Anahtar Kelimeler : İl Genel Meclisi, İl Encümeni Kararı, Yetki Yönünden Hukuka Uyarlık

GÖKÇESU (MENGEN-BOLU) BELDESİ, KADILAR KÖYÜ SİCİL 112 RUHSAT NOLU KÖMÜR MADENİ SAHASI YER ALTI PATLAYICI MADDE DEPOSU NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU

T.C. D A N I Ş T A Y. Vergi Dava Daireleri Kurulu

İlgili Kanun / Madde 6356 S. STSK. /9

İŞ KAZASINA MARUZ KALAN İŞÇİ ( Maluliyet Oranı %0 Olsa Dahi Kusur Durumu Saptanarak Sonuca Göre Manevi Tazminata Karar Verilebileceği )

Üst Kurulu. Sanayi ve Ticaret A.Ş.

Durdurulmasını İsteyenler : 1- Ankara Gümrük Müşavirleri Derneği

İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU USUL KARARLARI

Temyiz İsteminde Bulunan (Davalı): Milli Eğitim Bakanlığı - ANKARA Vekili :

AVUKAT YASİN GİRGİN

Trabzon üçüncü noteri olan davalı ise, süresinde zamanaşımı itirazında bulunmuştur.

Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Nedir?

KARAR 1 (672 sayılı KHK ile kamu görevinden çıkarılmaya dair) Davalı : Başbakanlık /ANKARA

: 1- (Davalı) Devlet Hava Meydanları İşletmeleri (DHMİ)

T.C. DANIŞTAY BEŞİNCİ DAİRE Esas No : 2004/4439 İTİRAZ YOLUYLA ANAYASA MAHKEMESİNE BAŞVURULMASI KARARI

ÇED ve ÇEVRE İZİNLERİ. Sami AKÇA Y. Biyolog 07 Ocak Manisa

2- Kültür ve Turizm Bakanlığı

ALKOLLÜ İÇECEKLER İLE İLGİLİ BANDROL UYGULAMASI NEDENİYLE KESİLEN ÖZEL USULSUZLÜK CEZASINA İLİŞKİN KANUN YARARINA BOZMA KARARI YAYIMLANDI

T.C. D A N I Ş T A Y ONBEŞİNCİ DAİRE

T.C. İZMİR BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 10. HUKUK DAİRESİ T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I

YÜRÜTMENİN DURDURULMASINI İSTEYEN (DAVACI):

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK. /112

Sirküler Rapor /70-1 ANAYASA MAHKEMESİNİN ÖZEL USULSUZLUK CEZASIYLA İLGİLİ BAŞVURUYA İLİŞKİN KARARI

İlgili Kanun / Madde 506 S. SSK. /68

Anahtar Kelimeler : Fenni Mesulun Dava Açma Ehliyeti, İnşaattaki Denetim Görevinin Engellenmesi, Hemşehri Sıfatı

Anahtar Kelimeler : Merciine Tevdi Kararı, Süre Aşımı Dava Açma Süresi

İlgili Kanun / Madde 5510 S. SGSK. /53

T.C. YARGITAY HUKUK GENEL KURULU E. 2014/3-686 K. 2016/18 T

Transkript:

ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ GEREKLİ DEĞİLDİR KARARININ İPTALİ İSTEMİ - TAŞINMAZIN BİRİNCİ DERECE ARKEOLOJİK SİT ALANINDA YER ALDIĞI - TAŞINMAZIN ARKEOLOJİK SİT ÖZELLİĞİNİN DAHA ÖNCESİNDE DE MEVCUT OLDUĞU - YENİDEN İNCELEME YAPILMASI GEREĞİ ÖZET: Taşınmazın 1. Derece Arkeolojik Sit alanında yer aldığı açık olup, sit belirlemesinin daha sonraki bir tarihte yapılmasının işlemin tesis edildiği tarihte taşınmazın sit alanı niteliğinde olmadığı anlamına gelmeyeceği, taşınmazın arkeolojik sit özelliğinin daha öncesinde de mevcut olduğu, bu konuda davacının korunabilir bir kazanılmış hakkının varlığından söz edilemeyeceği, aynı zamanda sit alanı olma özelliğinin Çevresel Etki Değerlendirme Yönetmeliği'ne göre bölgenin hassasiyeti gözönünde bulundurularak yeniden inceleme yapılmasını gerektirdiğinin kabulü gerekir. (2872 S. K. m. 2, 10) (3213 S. K. m. 2, 3, 5) (Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği m. 4, 7, EK 1, EK 2) İstemin Özeti: Gaziantep 2. İdare Mahkemesinin 18.11.2009 günlü, E:2008/366, K:2009/1164 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir. Savunmaların Özeti: Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır. Danıştay Tetkik Hakimi İbrahim A.'ın Düşüncesi: Temyiz isteminin reddi ile mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir. Danıştay Savcısı Ekrem A.'nın Düşüncesi: Kahramanmaras İli, Pazarcık ilçesi, Söğütlü Köyü civarında ER:3102209 numaralı saha içerisindeki 24,85 hektarlık alanda kurulması planlanan kil ocağı projesi ile ilgili olarak Çevre ve Orman Bakanlığınca verilen <Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir> kararının iptali istemiyle açılan davanın reddi yolundaki idare mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması davacılar vekili tarafından istenmiştir. 2872 sayılı Çevre Kanununun 2. maddesinde Çevresel etki değerlendirmesi: Gerçekleştirilmesi planlanan projelerin çevreye olabilecek olumlu ve olumsuz etkilerinin belirlenmesinde, olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi için alınacak önlemlerin, seçilen yer ile teknoloji alternatiflerinin belirlenerek değerlendirilmesinde ve projelerin uygulanmasının izlenmesi ve kontrolünde sürdürülecek çalışmaları; <Proje tanıtım dosyası: Gerçekleşmesi planlanan projenin yerini, özelliklerini, olası olumsuz etkilerini ve öngörülen önlemleri içeren, projeyi genel boyutları ile tanıtan bilgi ve belgeleri içeren dosyayı> ifade ettiği belirtilmiş, 10. maddesinde gerçekleştirmeyi planladıkları faaliyetleri sonucu çevre sorunlarına yol açabilecek kurum, kuruluş ve işletmelerin Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu veya Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı Sayfa 1 / 7

proje tanıtım dosyası hazırlamakla yükümlü oldukları, Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu Kararı veya Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir Kararı alınmadıkça bu projelerle ilgili onay, izin, teşvik, yapı ve kullanım ruhsatı verilemeyeceği; proje için yatırıma başlanamayacağı ve ihale edilemeyeceği, Çevresel Etki Değerlendirmesine tabi projeler ve Stratejik Çevresel Değerlendirmeye tabi plan ve programlar ve konuya ilişkin usul ve esasların Bakanlıkça çıkarılacak yönetmeliklerle belirleneceği kurallarına yer verilmiştir. Dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği'nin 7. maddesinde bu Yönetmeliğin; a) EK-I listesinde yer alan projeler ile, b) Ek-ll listesinde bulunup <Çevresel Etki Değerlendirmesi Gereklidir> kararı verilen projeler için Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu hazırlanmasının zorunlu olduğu hükmüne yer verilmiş, anılan Yönetmeliğin Ek-I Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygulanacak Projeler Listesinin 25. fıkrasında: <Madencilik Projeleri: Ruhsat hukuku ve aşamasına bakılmaksızın; a) 25 hektar ve üzeri çalışma alanında (kazı ve döküm alanı toplamı olarak) açık işletme ve cevher hazırlama tesisleri> denilmiş, EK-II Seçme, Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler Listesinin (Ek-I. Listesinde yer alan sınırlar bu listede üst sınır olarak alınır.) Madencilik faaliyetleri başlıklı 35. fıkrasında Madencilik Projeleri: Ruhsat hukuku ve aşamasına bakılmaksızın; a) Madenlerin çıkarılması (Ek-1 de yer almayanlar) düzenlemesi yapılmıştır. Yukarıda içeriğine yer verilen kurallar, bu Yönetmeliği yürürlükten kaldıran ve 17.07.2008 günlü, 26939 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliğinde de yer almıştır. 3213 sayılı Maden Kanunu ile 2872 sayılı Çevre Kanunu bu Kanun uyarınca çıkarılan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği hükümleri bir arada değerlendirildiğinde madene ait işletme ruhsat sahasının 25 hektardan fazla olması ve bu ruhsata bağlı olarak yapılacak madencilik projelerinin ise 25 hektardan daha küçük çalışma alanında etaplar halinde gerçekleştirilmek istenilmesi durumunda, anılan madencilik projelerinin Çevresel Etki Değerlendirilmesi Yönetmeliğe Ek-1 Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygulanacak Projeler Listesi kapsamında değerlendirilerek Çevre Etki Değerlendirmesi Raporu düzenlenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Dosyanın incelenmesinden, maden alanının 50 hektar olduğu, bu alanın 24,85 hektarlık kısmında kil ocağı işletmeciliği projesi için hazırlanan proje tanıtım dosyasına göre <Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir> kararı verildiği anlaşılmıştır. Bu durumda söz konusu madencilik projesinin, hak sahibi olunduğu belirtilen alanın bütünü dikkate alındığında Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygulanacak Projeler Listesi kapsamında olduğu sonucuna ulaşıldığından, Seçme Eleme Kriterleri Uygulanacak Projelerden olduğu kabul edilmek suretiyle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir. Öte yandan <Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir> kararının esasının Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı Sayfa 2 / 7

incelenmesi halinde yerinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırıldıktan sonra karar verilmesi gerekirken, dosya üzerinden yaptırılan bilirkişi incelemesi üzerine düzenlenen rapora itibar edilerek karar verilmesi yönünden de temyize konu kararda isabet görülmemiştir. Diğer taraftan, Adana Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge kurulunun 20.4.2009 günlü, 4872 sayılı kararı ile tescil edilen sit alanının Çevresel Etki Değerlendirilmesi sürecinde dikkate alınması gerekli olup, bu kararın işlemden sonraki bir tarihte verilmesi nedeniyle davacı şirketin müktesep hakkı bulunduğu sonucuna ulaşılarak bu hususun inceleme konusu yapılmaması bakımından da temyize konu kararda isabet bulunmamıştır. Açıklanan nedenlerle temyize konu kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir. TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü: Dava, Kahramanmaraş İli, Pazarcık İlçesi, Narlı Bucağı, Söğütlü Köyü civarında ER:3102209 numaralı saha içerisinde 24,85 hektarlık alanda işletilmesi planlanan kil ocağı projesi ile ilgili olarak verilen <Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir> kararının iptali istemiyle açılmış, idare Mahkemesince, uyuşmazlığın niteliği dikkate alınarak dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, talimat yoluyla yaptırılan bilirkişi incelemesi neticesinde düzenlenen 02.04.2009 havale tarihli raporda özetle; projenin 25 ha'dan daha küçük bir alanda maden çıkarımına ait olduğu, konusu itibariyle ÇED Yönetmeliği'nin EK-II listesine tabi bir proje olduğu, proje konusunun, herhangi bir patlama vs işlem yapılmadan açık işletme yöntemiyle kil çıkarımı olduğu, kil üretiminin ve taşınması sırasında oluşacak olan tozun modellenmesinde kullanılan emisyon faktörlerinin doğru olduğu, tesisin proje tanıtım dosyasında belirtilen tozuma önlemlerini aldığı durumda yörede herhangi bir tozumaya neden olmayacağı sonucuna varılabileceği, gürültü açısından; proje tanıtım dosyasında, kil ocağında hem fon gürültü seviyesi hem de tüm iş makinelerinin birlikte çalışması durumunda ortaya çıkacak olan gürültünün hesaplandığı bölüm ve akustik raporun incelendiği, herhangi bir hataya rastlanmadığı, oluşması beklenen gürültü seviyesinin yönetmeliklerce tanımlanan sınır değerin altında olduğundan ve proje sahasına 100 m mesafede 60 dba'nın altına inmesi beklendiğinden, proje nedeniyle yöredeki halkın gürültü seviyesinden etkilenmeyeceğinin düşünüldüğü, kil üretim sahasında hem işçilerin kullanacağı, hem de proje alanında tozun bastırılması için kullanılacak olan suyun proje sahasına en yakın mesafede bulunan Söğütlü Köyü'nden taşıma yolu ile karşılanacağının belirtildiği, üretim sırasında patlatma yapılmayacağı da belirtildiğinden proje aktivitelerinin yöredeki su kaynaklarına olumsuz bir etkisinin de olmayacağının düşünüldüğü, proje sahasının bir kısmının ormanlık arazi, bir kısmının da tarım arazisi olduğu, sahada çalışma yapılmadan önce Orman Bölge Müdürlüğünden ve Tarım İl Müdürlüğünden gerekli izinlerin alınacağının belirtildiği, bu izinlerin alınamaması durumunda üretim faaliyetine geçilmesinin söz konusu olmadığı, davacılar tarafından, ÇED'e tabi olmamak için küsuratla 25 ha'lık alan altında özellikle Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı Sayfa 3 / 7

kalındığı, bitişik sahaların gizlendiğinin öne sürüldüğü, ancak planlanan yıllık kil üretim miktarı olan 100 000 ton rakamı hesaba katıldığında, işletme ruhsat süresi olan 20 yıllık üretim süresi zarfında, kullanılması gerekli olan alanın 25 ha'nın altında kaldığının görüldüğü, Maden Kanunu'na göre bir ruhsat 50 hektar ile sınırlandırılmış olup, ruhsat sayısı sınırlamasının olmadığı, dolayısıyla Maden Kanununa göre kişilerin ve kurumların koşulları uygun ise sayısız ruhsat alabileceği; burada ruhsat sayılarının fazla olmasının nedeni bir ruhsatın 50 hektar ile sınırlandırılmış olmasından kaynaklandığı, topografik harita üzerinde diğer kil sahalarının da gösterilmesi durumunda, sahaların birbirlerine en yakın alanlarının yaklaşık olarak 1000 metre olduğu, hem toz modelinin hem de gürültü modelinin, tesislerin etki alanlarının bir kaç yüz metre olduğunu gösterdiği, bu husus göz önüne alındığında, aralarında birkaç yüz metre mesafe bulunan tesislerin kümülatif etkilerinin söz konusu olamayacağı, sonuç olarak söz konusu kil ocağı işletmesi için <ÇED Gerekli Değildir> kararının uygun olduğu, öte yandan, 10.11.2009 tarihinde dosyaya sunulan, Adana Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 20.04.2009 tarih ve 4872 nolu kararı ile Kahramanmaraş ili, Pazarcık İlçesi, Doğanlı- Karahasanlar Köyünde bulunan Bozhöyüğün korunması gerekli kültür varlığı olarak tescil edildiği ve karar ekinde bulunan 1/5000 ölçekli kadastral sit haritasında belirtilen alanın 1. derece arkeolojik sit alanı olarak tescil edildiği görülmüş ise de; söz konusu tescil kararlarının, dava konusu 17.07.2006 tarihli Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir kararından sonraki bir tarihte verildiği, dolayısıyla proje sahibi şirketin kazanılmış hakkı bulunduğu anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Madenlerin aranması, işletilmesi, üzerinde hak sahibi olunması ve terk edilmesi ile ilgili esas ve usulleri düzenlemeyi amaçlayan 3213 sayılı Maden Kanunu'nun 3. maddesinde, Takaddüm Hakkı: Maden hakkı için ilk müracaat edene tanınan öncelik; <Ruhsat Hukuku: Ruhsat sahiplerinin ruhsattan doğan hak ve yükümlülükleri; Buluculuk: Herhangi bir ruhsat döneminde yönetmeliğinde belirtildiği şekilde bir maden zuhurunun ortaya çıkartılması; Arama Ruhsatı: Belirli bir alanda maden arama faaliyetlerinde bulunulabilmesi için verilen yetki belgesi; İşletme Ruhsat: işletme faaliyetlerinin yürütülebilmesi için verilen yetki belgesi; Proje: Yeraltı kaynaklarının değerlendirilmesi amacına dönük belirli girdileri seçilmiş bir teknoloji kullanarak mevcut ve potansiyel talebi karşılamak üzere mal ve cevher üretmek için çalışmaları düzenleyen beyan niteliğinde rapor; Maden Hakları: Madenlerin aranması, bulunması ve işletilebilmesi için verilen izinler ve maden yataklarının bulunmasına yardımcı olanlara tanınan maddî imkanlar> olarak tanımlanmıştır. Anılan Yasanın 5. maddesinde: <Madenler üzerinde tesis olunan ilk müracaat (takaddüm), arama ruhsatnamesi, buluculuk ve işletme ruhsatı haklarının hiç birisi hisselere bölünemez. Her biri bir bütün halinde muameleye tabi tutulur.> 3213 sayılı Yasaya göre, maden zuhurunun ortaya çıkarılması (buluculuk) için belirli bir alanda izinli olarak yapılan maden arama faaliyeti sonucunda, madenin işletilmesi için verilen ruhsat ile doğan haklar bir bütün oluşturmaktadır. Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı Sayfa 4 / 7

2872 sayılı Çevre Kanunu'nun 2. maddesinde, <Çevresel Etki Değerlendirmesi: Gerçekleştirilmesi planlanan projelerin çevreye olabilecek olumlu ve olumsuz etkilerinin belirlenmesinde, olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi için alınacak önlemlerin, seçilen yer ile teknoloji alternatiflerinin belirlenerek değerlendirilmesinde ve projelerin uygulanmasının izlenmesi ve kontrolünde sürdürülecek çalışmaları; Proje Tanıtım Dosyası: Gerçekleşmesi planlanan projenin yerini, özelliklerini, olası olumsuz etkilerini ve öngörülen önlemleri içeren, projeyi genel boyutları ile tanıtan bilgi ve belgeleri içeren dosyayı> ifade ettiği; 10. maddesinde: <Gerçekleştirmeyi planladıkları faaliyetleri sonucu çevre sorunlarına yol açabilecek kurum, kuruluş ve işletmeler, Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu veya proje tanıtım dosyası hazırlamakla yükümlüdürler. Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu Kararı veya Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir Kararı alınmadıkça bu projelerle ilgili onay, izin, teşvik, yapı ve kullanım ruhsatı verilemez; proje için yatırıma başlanamaz ve ihale edilemez. Petrol, jeotermal kaynaklar ve maden arama faaliyetleri, Çevresel Etki Değerlendirmesi kapsamı dışındadır. Çevresel Etki Değerlendirmesine tabi projeler ve Stratejik Çevresel Değerlendirmeye tabi plan ve programlar ve konuya ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir> kuralları yer almıştır. Dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği'nin 4. maddesinde, Çevre: Canlıların yaşamları boyunca ilişkilerini sürdürdükleri ve karşılıklı olarak etkileşim içinde bulundukları biyolojik, fiziksel, sosyal, ekonomik ve kültürel ortamı; Etki: Bir projenin hazırlık, inşaat ve işletme sırasında ya da işletme sonrasında, çevre unsurlarında doğrudan ya da dolaylı olarak, kısa veya uzun dönemde, geçici ya da kalıcı, olumlu ya da olumsuz yönde ortaya çıkması olası değişiklikleri, Etki Alanı: Gerçekleştirilmesi planlanan bir projenin işletme öncesi, işletme sırası ve işletme sonrasında çevre unsurları olarak olumlu veya olumsuz yönde etkilediği alanı, Proje: Gerçekleştirilmesi planlanan yatırıma ait inşaat çalışmaları, diğer tesisat ya da planların uygulanması veya yer altı kaynaklarının değerlendirilmesi işlemini, Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu: EK-I listesinde yer alan veya Bakanlıkça <Çevresel Etki Değerlendirmesi Gereklidir> kararı verilen bir proje için belirlenen özel formata göre hazırlanacak raporu, Proje Tanıtım Dosyası: Ek-II listesinde yer alan projelere Çevresel Etki Değerlendirmesi uygulanmasının gerekli olup olmadığının belirlenmesi amacıyla hazırlanan dosyayı, Çevresel Etki Değerlendirmesi Gereklidir Kararı: Ek-II listesindeki projelerin çevresel etkilerinin önemli olduğu ve Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu hazırlanması gerektiğini belirten Bakanlık kararını, ifade ettiği, <Çevresel Etki Değerlendirmesine Tabi Projeler> başlıklı 7. maddede, <Bu Yönetmeliğin; a) EK-I listesinde yer alan projeler ile, b) Ek-II listesinde bulunup <Çevresel Etki Değerlendirmesi Gereklidir> kararı verilen projeler için Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu hazırlanması zorunludur, kuralı yer almıştır. Anılan Yönetmeliğe ekli EK-I Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygulanacak Projeler Listesinin 25. fıkrasında: <Madencilik Projeleri: Ruhsat hukuku ve aşamasına bakılmaksızın; a) 25 hektar ve üzeri çalışma alanında (kazı ve döküm alanı toplamı olarak) açık işletme ve cevher hazırlama tesisleri>, d) Maden Kanunun 2. maddesinde 1. ve 2. grup madenlerin her türlü işlemden geçirilmesi (kırma, eleme, öğütme, yıkama vb) projelerinden 100.000 m3 /yıl ve üzeri olanları sayılmış, EK-II <Seçme, Eleme Kriterleri Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı Sayfa 5 / 7

Uygulanacak Projeler Listesinin (Ek-I. Listesinde yer alan sınırlar bu listede üst sınır olarak alınır.) Madencilik faaliyetleri başlıklı 35. fıkrasında ise: <Madencilik Projeleri: Ruhsat hukuku ve aşamasına bakılmaksızın; a) Madenlerin çıkarılması (Ek-I de yer almayanlar)> e) maden kanununun 1. ve 2. grup madenlerin her türlü işleme sokulması (kırma, eleme, öğütme, yıkama vb.) 25.000 m3/yıl ve üzeri olduğu belirtilmiştir. Yukarıda içeriğine yer verilen kurallar, bu Yönetmeliği yürürlükten kaldıran ve 17.07.2008 günlü, 26939 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği'nde de yer almıştır. 3213 sayılı Maden Kanunu ile 2872 sayılı Çevre Kanunu uyarınca çıkarılan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği bir arada değerlendirildiğinde, bir alanda maden zuhurunun ortaya çıkarılması ile başlayıp işletme ruhsatına bağlanan madene ait işletme ruhsat sahasının 25 hektardan fazla olması ve bu ruhsata bağlı olarak yapılacak madencilik projelerinin ise 25 hektardan daha küçük çalışma alanında etaplar halinde gerçekleştirilmek istenilmesi durumunda, anılan madencilik projeleri Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği'ne ekli EK-I Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygulanacak Projeler Listesi kapsamında Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu düzenlenmesi gerekmektedir. Dosyada mevcut proje tanıtım dosyasından davaya konu maden alanının 50 hektar olup malzeme alınacak çalışma alanının 24.85 ha olduğu, toplam görünür rezervin 10.800.000 ton olduğu, bu alanda yıllık 100.000 ton (55 555,6 m3) üretim yapılacağı, bu miktarın ise 100.000 m3/yıldan az olduğu nedeniyle kil ocağı tesisi için Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği'nin EK-II listesi kapsamında Seçme, Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler Listesine göre hazırlanan Proje Tanıtım Dosyasına göre dava konusu Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir kararının alınması üzerine görülen davanın açıldığı, mahkemece yerinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmadan dosya üzerinden bilirkişi incelemesi yaptırıldığı, diğer taraftan taşınmazın bulunduğu alanın 1. Derece Arkeolojik Sit alanında yer aldığı anlaşılmaktadır. İdare mahkemesince taşınmaza yönelik olarak yerinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılması sonucunda dava konusu işlem hakkında karar verilmesi gerekirken farklı bir mahkeme aracılığıyla dosya üzerinden yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen rapora itibar ederek verilen kararda hukuki isabet bulunmamıştır. Diğer taraftan, uyuşmazlığa konu olayda, işletme ruhsatına bağlanan madene ait toplam rezerv üretim miktarının 100.000 m3/yıl hektardan fazla olmasına karşın, bu ruhsata bağlı olarak yapılacak madencilik projesinin ilk etapta 100.000 m3/yıl'dan daha küçük çalışma alanında gerçekleştirilmek suretiyle Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu hazırlanmaktan kaçınıldığı görülmektedir. Kaldı ki anılan taşınmazın 1. Derece Arkeolojik Sit alanında yer aldığı açık olup, sit belirlemesinin daha sonraki bir tarihte yapılmasının işlemin tesis edildiği tarihte taşınmazın sit alanı niteliğinde olmadığı anlamına gelmeyeceği, taşınmazın arkeolojik sit özelliğinin daha öncesinde de mevcut olduğu, bu konuda davacının korunabilir bir Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı Sayfa 6 / 7

kazanılmış hakkının varlığından söz edilemeyeceği, aynı zamanda sit alanı olma özelliğinin Çevresel Etki Değerlendirme Yönetmeliği'ne göre bölgenin hassasiyeti gözönünde bulundurularak yeniden inceleme yapılmasını gerektirdiği açıktır. Bu durumda, söz konusu madencilik projesi için Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği'ne ekli EK-I Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygulanacak Projeler Listesi kapsamında Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu hazırlanarak işlem görmesi gerekirken, anılan Yönetmeliğin EK-II sayılı Listesine göre Proje Tanıtım Dosyası üzerine tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığından, davanın reddi yolundaki idare mahkemesi kararında isabet görülmemiştir Açıklanan nedenlerle, Gaziantep 2. İdare Mahkemesinin 18.11.2009 günlü, E:2008/366, K:2009/1164 sayılı kararının BOZULMASINA, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 07.07.2010 gününde oybirliği ile karar verildi. ( ) Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı Sayfa 7 / 7