ULUSLARARASI İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ MÜZAKERELERİ VE TÜRKİYE LİTİ Tuğba İçmeli 26 Şubat 2011 ODTÜ, Ankara
BMİDÇS, KP, Türkiye İklim Değişikliği; = Dünyamızı tehdit eden en büyük küresel sorunlardan biri Çözümü küresel işbirliğini gerektirmekte BMİDÇS İmzaya açılma: 1992 Yürürlük: 1994 Türkiye: 24.05.2004 KP İmzaya açılma: 1997 Yürürlük: 2005 Türkiye: 26.08.2009 26/CP.7; özel şartlar Ek-B de yer almıyoruz QELRO yok 194 taraf 193 taraf
BMİDÇS, KP, Türkiye BELGE LİSTE ÜLKE SORUMLULUK BMİDÇS Ek-1 OECD + AB + PEGSÜ (41 taraf) Ek-2 OECD + AB-15 (24 taraf) Türkiye (hariç) Emisyon Azaltımı Teknoloji Transferi ve Mali Destek Sağlamak Ek-1 Dışı Diğer Ülkeler (Çin, Hindistan, Pakistan, Meksika, Brezilya, ) KP Ek-B Ek-1 Ülkeleri (39 taraf) Türkiye ve Belarus (hariç) Yükümlülükleri yok 2008-2012 arası dönem için 1990 seviyesine göre SGE de %5 azaltım
BMİDÇS, KP, Türkiye Sözleşmenin temel ilkeleri özetle; İklim sisteminin eşitlik temelinde, ortak fakat farklı sorumluluk ilkesine uygun olarak korunması, İklim değişikliğinden etkilenecek olan gelişme yolundaki ülkelerin ihtiyaç ve özel koşullarının dikkate alınması, İklim değişikliğinin önlenmesi için alınacak önlemlerin etkin ve en az maliyetle yapılması, Sürdürülebilir kalkınmanın desteklenmesi ve alınacak politika ve önlemlerin ulusal kalkınma programlarına bütünleştirilmesi, Alınan karşı önlemlerin keyfi, haksız, ayırımcı veya uluslararası ticarete gizli bir kısıtlama oluşturmayacak nitelikte olmasıdır.
BMİDÇS Sürekli Organlar COP Taraflar Konferansı, TK Sözleşme çerçevesindeki en üst karar organı Her yıl toplanarak Sözleşme nin uygulanmasını değerlendir Sözleşme kurallarını daha ileriye taşıyacak kararlar alır ve önemli yeni yükümlülüklere yönelik görüşmeleri yürütür İki yardımcı organ, TK hazırlıklarını yürütmek amacıyla yılda en az iki kez toplanır Protokolün yürürlüğe girmesinden sonra (2005 yılından beri) Kyoto Protokolü altında Taraflar Toplantısı (TT) da her yıl toplanmaya başlamıştır SBSTA Bilimsel ve Teknik Danışma Yardımcı Organı Bilim, teknoloji ve yöntemle ilgili konularda TK için danışmanlık görevini yürütür Ülke bildirimleri ve salım envanteri standartlarının geliştirilmesine yönelik yönlendirmeleri yapmak bu organın görevidir SBI Yürütme Yardımcı Organı Sözleşme nin uygulanmasına ilişkin değerlendirme ve inceleme çalışmalarına yardımcı olur Ayrıca mali ve idari işlerle ilgilenir
BMİDÇS Geçici Organlar, AWGs AWG-KP (1/CMP.1) KP Altında Ek-1 ülkelerinin ileri dönem yükümlülüklerine ilişkin Geçici Çalışma Grubu Aralık 2005 te oluşturulmuştur (planlanan sonuç: Aralık 2010, 1/CMP.5) KP altında yer alan sanayileşmiş ülkelerin 2012 sonrası yükümlülüklerini tartışmak üzere oluşturulmuştur AWG LCA (1/CP.13) Sözleşme Altında Uzun Dönemli İşbirliği Geçici Çalışma Grubu Sözleşmenin, şimdi, 2012 yılına kadar ve daha sonrasında; tam, etkin ve sürdürülebilir bir şekilde uygulanmasını sağlamak; ortak bir karara ulaşmak ve 15. Taraflar Konferansında (2009) bu ortak kararın kabul edilmesini sağlamak için kapsamlı bir sürecin başlatılması Aralık 2007 de oluşturulmuştur (planlanan sonuç: Aralık 2009) Her iki AWG halen müzakerelerine devam etmektedir.
BM İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ, KYOTO PROTOKOLÜ VE TÜRKİYE 2007 2008 2009 2010 2011 2012 FIN GER PORT SLO FRA CZ SWE ESP BEL HUN POL CYP COP 12 Nairobi Bilim IPCC AR4 COP 13 Bali COP 14 Poznan COP 15 Kopenhag COP16 COP17 Cancun Durban Bilim IPCC AR5 COP18 RIO+ 20 May/ 2012 Diyalog (Sözleşme) Bali Eylem Planı (Sözleşme) (AWG-LCA) Uluslararası Uzlaşma / Anlaşma? Gelişmiş Ülkeler için Kyoto Protokolü kapsamında yeni hedefler (Madde 3.9) (AWG-KP) KP 1. Rev KP 2. Rev (Madde 9) KP Devamı? Yeni bir belge?
Bali, Kopenhag Bali Eylem Planı (Aralık 2007) (Kabul Edildi) Hem gelişmiş ülkeler hem de gelişmekte olan ülkelerin azaltım faaliyetleri üstlenmeleri kabul edildi 2012 sonrasına yönelik müzakerelerin, azaltım, uyum, teknoloji transferi ve finansman konuları çerçevesinde devam etmesine karar verilmiştir Kopenhag Mutabakatı (Aralık 2009) (Kayda Geçirildi) Artan ortalama küresel sıcaklığın 2 C ile sınırlandırılması, EK-I ülkelerinin sera gazı emisyonu 2020 hedeflerini, EK-I Dışı ülkelerin ise, ulusal programlarına uygun azaltım faaliyetlerini (NAMA) Sekretarya ya iletmesi, Gelişmekte olan ülkelerin uyum ve azaltım faaliyetlerinin finansmanı için 2010-2012 periyodunda 30 milyar $, 2012-2020 arasında yıllık 100 milyar $ fonun harekete geçirilmesi Kopenhag Yeşil Çevre Fonu nun oluşturulması
Aralık 2010, Cancun Cancun Anlaşmaları (Kabul Edildi, Bolivya ya rağmen) Küresel sıcaklık artışının 2 C derece ile sınırlandırılması Gelişmiş ülkeler (Ek I): ekonomileri genelinde sayısal azaltım hedefleri düşük karbonlu büyüme planları ve stratejileri Raporlama yükümlülüklerinin devam etmesi Gelişmekte olan ülkeler (Ekler Dışı) ulusal programlara uygun azaltım faaliyetleri NAMA Destek talep edilen NAMAlar ve sağlanan destekler için kayıt sistemi kurulması düşük karbonlu büyüme planları ve stratejileri teşviki 4 yılda bir ulusal bildirim, 2 yılda bir ilerleme raporu Piyasa mekanizmaları dahil çeşitli yaklaşımlar 17. Taraflar Konferansında 3-4 yeni mekanizma kurulması konusu (2 piyasa temelli 2 diğer)
Aralık 2010, Cancun Kyoto Protokolü altında yürütülen müzakerelerin devam etmesine ve 1. ve 2. Dönem arasında boşluk oluşturmayacak şekilde tamamlanmasına karar verildi. Taraflar; gelişmekte olan ülkelere kısa dönemde (2012ye kadar) 30 milyar dolar, uzun dönemde ise (2012-2020) 100 milyar dolar finansman yardımı yapma konusunda anlaştı. Yeşil İklim Fonu: Sözleşme altında (geçici olarak idare Dünya Bankası nda 3 yıl sonunda gözden geçirme) İklim değişikliğine uyum konusunda Cancun Uyum Çerçevesi kurulmasına karar verildi. Taraflar Teknoloji İcra Komitesi ve İklim Teknoloji Merkezi ve Ağı kurulması konusunda anlaşmaya vardı.
Cancun Annex I Party whose special circumstances are recognized by the Conference of the Parties Recalling decision 26/CP.7 that amended the list in Annex II to the Convention by deleting the name of Turkey, Recalling decision 26/CP.7, that invited Parties to recognize the special circumstances of Turkey, which place Turkey in a situation different from that of other Parties included in Annex I to the Convention, Recognizing that Turkey is in a situation different from that of other Parties included in Annex I to the Convention, Noting that Turkey is not included in Annex II to the Convention and as such is not subject to the commitments of Articles 4, paragraphs 3, 4 and 5, of the Convention and that Turkey is eligible for support under Article 4, paragraph 5, of the Convention, Taking note of the submissions from Turkey contained in document FCCC/AWGLCA/2010/MISC.8, 142. Requests the AWG-LCA under the Convention to continue consideration of these issues with a view to promoting access by Turkey to finance, technology and capacitybuilding in order to enhance its ability to better implement the Convention.
Tuğba İÇMELİ Tel: +90 312 207 65 13 Faks: +90 312 207 65 35 E-posta: ticmeli@cob.gov.tr Dinlediğiniz için teşekkür ederim