Fetal İnme Tanısında Prenatal MR Görüntüleme ve Önemi



Benzer belgeler
KAFA TRAVMASI VE RADYOLOJİ KRANİOSEREBRAL TRAVMALI HASTALARDA NÖROGÖRÜNTÜLEMENİN TANI, TEDAVİ VE PROGNOZA KATKISI

Topluma Hizmet Uygulamaları ve Altındağ Belediyesi İş Birliği Örneği

Gebelikte Viral Enfeksiyonlar

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1

Araştırma Notu 15/177

-Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onuncu kez gerçekleştirilmiştir.

MSS anomalilerinde fetal mrg ne kadar katkı sağlıyor?

PREMATÜRE BEBEKLERİN FİZYOLOJİSİ

Prof Dr Rıza Madazlı Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı

Deprem Yönetmeliklerindeki Burulma Düzensizliği Koşulları

İNMEDE GÖRÜNTÜLEME. Dr. Cem CALLI. Chief of Neuroradiology Section Ege University Hospital Dept. Of Radiology Izmir, Turkey

Dr. Mustafa Melih Çulha

Kent Hastanesi, Hepimizden Önce Çocuklarımızın Hastanesi!

BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ

NOTLU RİSK RAPORU TC KİMLİK / VKN ********344

TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROJE ONAY FORMU

TNSA-2003 BÖLGE TOPLANTISI-V ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI

RAHİM TAHLİYESİ UYGULAMALARININ ZEYNEP KAMİL AİLE PLANLAMASI KLİNİGİNDE GÖZLENEN ETKİLERİ GİRİŞ. Dr. Asuman KARAMANı.. ı Dr.

ÇALIŞAN SAĞLIĞI BİRİMİ İŞLEYİŞİ Hastanesi

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog

BAŞARI İÇİN HEDEFE ODAKLANMAK ŞART!

FETAL MRI. Prof.Dr. Selçuk Özden T.C. Sakarya Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi

SANAYİNİN KÂRLILIK ORANLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE AZALDI

ĐHRACAT AÇISINDAN ĐLK 250 Prof. Dr. Metin Taş

Ventrikulomegali. Prof Dr Rıza Madazlı Istanbul Universitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

Hepatit C virüs enfeksiyonunun laboratuar testleri:

1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ

Zika Virüs: Panik Olmayalım, Akıllı Olalım / Cavit Işık Yavuz

Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetlere İlişkin Türkiye Finansal Raporlama Standardı (TFRS 5)

Konya Hizmetler Sektörü Güven Endeksi geçen aya göre yükseldi:

KATEGORİSEL VERİ ANALİZİ (χ 2 testi)

YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK

RUH SAĞLIĞI VE PSİKİYATRİ HEMŞİRELİĞİ EĞİTİM VE UYGULAMASI ÇALIŞTAYI SONUÇ RAPORU ERZURUM

I. EIPA Lüksemburg ile İşbirliği Kapsamında 2010 Yılında Gerçekleştirilen Faaliyetler

ACOG DİYOR Kİ; DOĞUM TARİHİ TAHMİN METODU. Özeti Yapan: Dr. Esra Esim Büyükbayrak ÖZET

HÂKİMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU

Emeklilik Taahhütlerinin Aktüeryal Değerlemesi BP Petrolleri A.Ş.

Görsel Tasarım İlkelerinin BÖTE Bölümü Öğrencileri Tarafından Değerlendirilmesi

OMURGA GAYRİMENKUL PORTFÖY YÖNETİMİ ANONİM ŞİRKETİ 2015 YILI ARA DÖNEM FAALİYET RAPORU OMURGA GAYRIMENKUL PORTFÖY YÖNETİMİ A.Ş

Serebral Palsili 132 Olgunun Demografik Verileri ve Klinik Özellikleri

İhtiyacınız, tüm sisteminizin kurumsallaşmasını sağlayacak bir kalite modeli ise

Gebelik ve Postpartum dönemde Demir Eksikliği Anemisi Yeni Tedaviler. Prof. Dr. Cansun Demir

VUR de VCUG Ne Zaman, Kime?

Akdeniz Anemisi; Cooley s Anemisi; Talasemi Majör; Talasemi Minör;

AYNI ÇALIŞMA ŞARTLARINDA ÜÇ FARKLI SOĞUTMA SİSTEMİNİN KARŞILAŞTIRMALI PERFORMANS ANALİZİ

1.0. OTOMATİK KONTROL VANALARI UYGULAMALARI

Amaç Günümüzde birçok alanda kullanılmakta olan belirtisiz (Fuzzy) kümelerin ve belirtisiz istatistiğin matematik kaygısı ve tutumun belirlenmesinde k

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ORDU ÜNİVERSİTESİ 2012 YILI KURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU

İST60 TELESKOBU PERFORMANS DEĞERLENDİRMESİ ve İLK GÖZLEMLER

Kursların Genel Görünümü

2015 OCAK ÖZEL SEKTÖR DI BORCU

Seyrüsefer Yardımcıları (AVM310) Ders Detayları

Dr. Aslıhan Yazıcıoğlu, Prof. Dr. Aydan Biri Yüksek İhtisas Üniversitesi Koru Ankara Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum AD

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI MEDOTİLİN 1000 mg/4ml İ.M./İ.V. enjeksiyonluk çözelti içeren ampul

Şaft: Şaft ve Mafsallar:

Adiposit

2014 EYLÜL AYI ENFLASYON RAPORU

SERMAYE PİYASASI KURULU İKİNCİ BAŞKANI SAYIN DOÇ. DR. TURAN EROL UN. GYODER ZİRVESİ nde YAPTIĞI KONUŞMA METNİ 26 NİSAN 2007 İSTANBUL

Veri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün

ALPHA ALTIN RAPORU ÖZET 26 Ocak 2016

Ara Dönem Faaliyet Raporu MART 2014

MESS ALTIN ELDİVEN İSG YARIŞMASI BAŞVURU VE DEĞERLENDİRME PROSEDÜRÜ

Uzaktan Algılama Teknolojileri

ÖLÇÜ TRANSFORMATÖRLERİNİN KALİBRASYONU VE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR

ÖDEMELER DENGESİ TABLOSUNDAKİ DİĞER MAL VE HİZMET GELİRLERİ KALEMİNİN İÇERİĞİ VE HESAPLAMA YÖNTEMİNE İLİŞKİN AÇIKLAMA

1 3Biyomedikal M hendisli i ve Biyomedikal Cihaz Teknolojisi

Üniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi

HİDROLİK SIZDIRMAZLIK ELEMANLARININ TEST YÖNTEM VE SONUÇLARI

Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumundan:

Müşteri Şikayetleri Hakem Heyeti Yıllık Faaliyet Raporu. 1 Ocak Aralık 2012

1) Öğrenci kendi başına proje yapma becerisini kazanır. 1,3,4 1,2

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ

KASIM 2010 DÖNEM 2010 YILI KASIM AYINDA BÜTÇE AÇI I B R ÖNCEK YILIN AYNI AYINA GÖRE YÜZDE 88,3 ORANINDA AZALARAK 365 M LYON TL OLMU TUR.

Fizik I (Fizik ve Ölçme) - Ders sorumlusu: Yrd.Doç.Dr.Hilmi Ku çu


AFET YÖNETİMİ. Harita 13 - Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası. Kaynak: AFAD, Deprem Dairesi Başkanlığı. AFYONKARAHİSAR 2015

EKONOMİK GELİŞMELER Haziran

2. Söz konusu koruma amaçlı imar planı üst ölçek plana aykırı hususlar içermektedir.

ATAÇ Bilgilendirme Politikası

ELEKTRİK PİYASALARI 2015 YILI VERİLERİ PİYASA OPERASYONLARI DİREKTÖRLÜĞÜ

GÖKTAŞ İNŞAAT TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ 2012 YILI FAALİYET RAPORU

LENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir.

Tam yağlı süt ürünleri tüketen erkeklere kötü haber

ÖNSÖZ. Sevgili MMKD üyeleri,

BÖLÜM 7 BİLGİSAYAR UYGULAMALARI - 1

KONYA TİCARET ODASI İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ

İÇİNDEKİLER. 1 Projenin Amacı Giriş Yöntem Sonuçlar ve Tartışma Kaynakça... 7

Takip Hukukunda Zamanaşımı

2015 Ekim ENFLASYON RAKAMLARI 3 Kasım 2015

Soma Belediye Başkanlığı. Birleşme Raporu

T.C. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS. Yazma Becerileri 2 YDA

ELLE SÜT SAĞIM FAALİYETİNİN KADINLARIN HAYATINDAKİ YERİ ARAŞTIRMA SONUÇLARI ANALİZ RAPORU

SÜRE BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ÜNİTE 1: : BİLGİ VE TEKNOLOJİ DERS SAATİ: 7

BÖLÜM 3 : SONUÇ VE DEĞERLENDİRME BÖLÜM

Tablo 45 - Turizm İşletme Belgeli Tesislerde Konaklama ve Belediye Sayıları


BALIK YAĞI MI BALIK MI?

TEBLİĞ. Çin Halk Cumhuriyeti Menşeli Malların İthalatında Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2006/1)

Transkript:

ARAŞTIRMA YAZISI Radyoloji Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi Cilt: 1 Sayı: 2 Nisan 2010 Fetal İnme Tanısında Prenatal MR Görüntüleme ve Önemi Ümit Aksoy Özcan 1, Uğur Işık 2, Atilla Damlacık 1, Canan Erzen 1 1 Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi, Radyoloji Ana Bilim Dalı, Istanbul, Türkiye 2 Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Istanbul, Türkiye ÖZET Amaç: Bu çalışmada amacımız fetal inme tanısında ve etyolojisinin saptanmasında prenatal MR görüntülemenin katkısını değerlendirmektedir. Hastalar ve Yöntem: 2006 Ocak-2009 Aralık tarihleri arasında bölümümüzde yapılan 222 prenatal MRI olgusunun retrospektif olarak incelenmesinde fetal inme kriterlerine uyan toplam 8 olgu (ortalama gestasyonel yaş 25.6 hafta (20-33 hafta)) saptanmıştır. Olgular 1.5T MR cihazında receive only vücut sarmalı ile annelere sedasyon uygulanmadan incelenmiştir. Görüntüler T2 ağırlıklı HASTE, FLASH 2D T1 ağırlıklı ve diffüzyon ağırlıklı sekanslarla elde edilmiştir. Bulgular: Toplam 8 fetusta (%3.6) inme saptanmıştır. Bunların 6 sında (%75) intraventriküler ve/veya germinal matriks kanaması saptanmıştır. Bir fetusta ikiz eşi ölümüne bağlı parietal lob yerleşimli kistik ensefalomalazi sahası gözlenmiştir, bir fetusta ise posterior fossada torkular herofili yerleşimli, tentorium ve vermisi iten, T2 de santrali hipointens dural sinus anevrizması ve eşlik eden hematoma bulgusu saptanmıştır. Bu gebeliklerden dördü sonlandırılmıştır. Sonuç: Prenatal MR görüntüleme fetal inme tanısı etyolojisini saptamak için önemlidir. Fetal dönemde erken tanınması terminasyon kararı veya doğurtulan hastalarda yakın nörolojik takip olasılığı sağlamaktadır. Anahtar sözcükler: fetal, inme, MR görüntüleme, prenatal THE VALUE OF PRENATAL MRI FINDINGS IN THE DIAGNOSIS OF FETAL STROKE ABSTRACT Aim: In this study our aim is to determine the value of prenatal MRI in the diagnosis of fetal stroke and its etiology. Patients and Methods: Two hundred twenty two fetal MRI s which were referred to our center between 2006-2009 were retrospectively studied. Of these cases, 8 patients fulfilled the criteria of diagnosis of fetal stroke (mean gestational age 25.6 weeks (range 20-33 weeks)). The patients were examined in a 1.5T MR scanner with receive only body coil without maternal sedation. The images were obtained by T2 weighted HASTE, FLASH 2D TSE, and diffusion weighted sequences. Results: Fetal stroke was diagnosed in 8 fetuses (3.6%). Out of 8 fetuses, 6 had (75%) intraventricular and/or germinal matrix hemorrhage. One fetus had infarct after co-twin death and developed parietal lobe encephalomalacia, and one patient had a dural sinus aneurysm with central T2 hypointensity in posterior fossa located at torcular herophili a associated with hemorrhage. Four of these fetuses were terminated during pregnancy. Conclusion: Prenatal MRI is useful in the diagnosis of stroke and identification of the etiology in fetuses. Recognition of these abnormalities in early fetal life may result in termination of pregnancy or to undertake close follow-up of neurological status of those who are born alive. Keywords: fetal, stroke, MRI, prenatal Giriş Yenidoğanda inme, hipotoni, apne gibi nonspesifik bulgularla seyreden, uzun dönemde ise hemiplejik serebral palsi ile sonuçlanabilen önemli bir hastalıktır. Yenidoğan döneminde inme sıklığı 2-9/1000, fetüste ise daha nadir olduğu düşünülmektedir. Fetal inme gebeliğin 14. haftası ile doğumun başlaması arasındaki Gönderilme Tarihi: 29 Mart 2010 Revizyon Tarihi: 10 Nisan 2010 Kabul Tarihi: 10 Nisan 2010 İletişim: Ümit Aksoy Özcan Tel: 0(216) 571 44 26 E-Posta: umitozcan@turkeyistanbul.com dönem içinde hemorajik, iskemik,ve trombotik olaylar olarak tanımlanmaktadır (1-3). Fetal dönemdeki birçok inme olgusunda hematolojik sorunlar ve maternal travma sorumlu tutulmaktadır ve farklı çalışmalarda risk faktörleri %47-%53 arasında tanımlanmıştır (5,6). Tüm hemiplejik serebral palsi olgularının %20-30 luk bir bölümünün fetal veya neonatal inmeye ikincil olarak gelişiği düşünülmektedir ve hastaların %70 de nöbetler görülmektedir (7,8). Son yıllarda prenatal tanı yöntemlerinin gelişmesi ile fetal 94

Özcan ÜA ve ark. dönemde inme tanısı konabilmekte ve bebekler doğdukları andan itibaren gelişebilecek sorun ve komplikasyonlar açısından daha yakın takip edilebilmektedirler. Bu çalışmada amacımız, prenatal dönemde MR görüntülemenin fetal inme tanısında ve etyolojik faktörlerin ayırt edilmesindeki katkısını değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem 2006 Ocak-2009 Aralık tarihleri arasında bölümümüze prenatal MRI yapılması için farklı endikasyonlarla refere edilen 222 olgunun retrospektif olarak incelenmesinde fetal inme kriterlerine uyan toplam 8 olgu (ortalama gestasyonel yaş 25.6 hafta (20-33 hafta)) saptanmıştır. Olguların fetal MR görüntüleme sonrası tanıları sırasıyla Tablo 1 de verilmiştir (Tablo 1). Bütün hastalar 1.5T MR (Magnetom Symphony; Siemens, Erlangen, Germany) cihazı ile görüntülenmiştir. Annelere sedasyon verilmemiş ve inceleme supin ya da lateral decubitus pozisyonunda yapılmıştır. MR incelemelerde receive-only CP vücut sarmalı kullanılmıştır. Bölümümüzde rutin fetal MR protokolü T2 ağırlıklı Half Fourier Single Shot Turbo Spin Echo (HASTE), fast low angle shot (FLASH) 2D T1 ağırlıklı ve diffüzyon ağırlıklı görüntülemeden oluşmaktadır. Görüntüler fetal orthogonal planlarda tüm incelemelerde eş parametrelerle elde edilmiştir. HASTE: TE: 78 msec, TR:1000 msec, kesit kalınlığı: 4mm, sapma açısı:150, ETL:179, Matriks: 256x256, FOV: 26-30 cm Bandwidth: 230 Hz/pixel 20sec. interslice gap (%20) 0.2mm. Fetal MR incelemelerde kanama bulguları, iskemik ve trombotik olaylar ve eşlik eden ventriküler ve parankimal değişiklikler saptanmıştır. Tespit edilen lezyonların yerleşimi ve sinyal intensitesi not edilmiştir. Şekil 1. 32 haftalık fetusta T1-AG aksiyal MR görüntüsünde intraventriküler hematom ve eşlik eden ventrikülomegali görüntüsü izleniyor. Bulgular Olguların retrospektif taranması sonucunda kritelere uyan 8 fetusun (%3.6) 6 sında (%75) intraventriküler ve/veya germinal matriks kanaması saptanmıştır. Bu fetuslarda inceleme yapıldığı dönemde kanamanın subakut dönemde olduğu ve T1 ağırlıklı görüntüler (T1-AG) de hiperintens, T2 ağırlıklı görüntüler (T2- AG) de hipointens görüldüğü dikkati çekmiştir (Şekil 1). Bir fetusta ikiz eşi ölümüne bağlı enfarkt sekeli parietal lob yerleşimli kistik ensefalomalazi sahası gözlenmiştir (Şekil 2). Intraventriküler kanama saptanan olguların 4 de buna sekonder geliştiği düşünülen ventrikülomegali mevcuttur. 29 haftalık bir fetusta ise posterior fossada torkular herofili yerleşimli, tentorium ve vermisi iten, T2-AG de santrali hipointens dural sinüs anevrizması ve Tablo 1. Olguların fetal MR bulguları ve takip sonuçları Hasta no Gestasyonel Yaş MRI tanısı Takip 1 20 Oksipital ensefalosel ve intraventriküler kanama 2 21 Unilateral VM, GMK ve intrakranial enfeksiyon Terminasyon terminasyon 3 22 Unilateral GMK 4 23 GMK ve unilateral VM 5 25 Parietal lobda ensefalomalazi 6 29 Dural sinus anevrizmasi ve kanama terminasyon 7 32 VM, intraventriküler hematom, subepandimal kanama 8 33 GMK ve VM, PVL, intrakranial enfeksiyon terminasyon GMK: Germinal matriks kanması, VM: ventrikülomegali, PVL: periventriküler lökomalazi 95

Fetal İnmede Prenatal MR Görüntüleme A B C Şekil 2. 23 haftalık fetusta germinal matriks kanaması T1-AG koronal kesitte (A) hiperintens ve T2-AG koronal kesitte (B) hipointens olarak izleniyor. T1-AG de oksipital boynuzda gözlenen kanamanın T2-AG de izlenmediğine lütfen dikkat ediniz. Ventrikülomegali ve T2-AG de bulgulara eşlik eden parankimal sinyal intensite artışı mevcuttur. 25 haftalık başka bir fetusta T2-AG koronal kesitte kronik enfarkt sekeli ensefalomalazik alan izleniyor (C). A B Şekil 3. 29 haftalık fetusta tentorium ve vermisi iten, santral hipointens dural sinüs anevrizması ve eşlik eden hematomaya ait aksial (A) ve sagital T2-AG (B) kesitler. eşlik eden hematoma bulgusu saptanmıştır (Şekil 3). Diffüzyon ağırlıklı görüntülemelerde hiçbir fetusta akut iskemi ile uyumlu diffüzyon kısıtlaması saptanmamıştır. Bu gebeliklerden dördü sonlandırılmıştır. Diğer gebelikler dış merkezlerde izlendiklerinden uzun dönem klinik izlemleri hakkında bilgi yoktur. Tartışma Fetal inme gebelikte nadiren bulgu verir ve fetal US de genellikle ikinci trimesterin ilk yarısında yapılır ki bu da genellikle fetal inmenin en sık görüldüğü dönemden öncedir (9,10). İkinci trimester sonu veya 3. trimesterda yapılan fetal US larda beyinde kavite oluşturan lezyonlar ve kanama daha kolay saptanabilir (9,10). Ancak ultrasonografinin MR görüntülemeyle karşılaştırıldığında, küçük ve yeni iskemik lezyonları ve kanamayı saptamada daha yetersiz olduğu bilinmektedir (11,12). Bu durum sadece ultrasonografi verileri baz alındığında fetal inme olgularının sayısının olduğundan az görünmesine neden olacaktır. Çalışmamız, prenatal MR görüntülemenin, fetal inme olgularını ayrıntılı olarak ve eşlik eden bulgularıyla birlikte tanımlayabildiğini göstermiştir. Literatürde de prenatal MR görüntülemenin fetal inme araştırması giderek artan oranda kullanıldığını görüyoruz. 2000 yılı öncesinde fetal inme olgularının sadece % 11 ine fetal MRI yapılmışken bu oran 2006 yılında %48 e çıkmıştır (6). Perinatal serebral infarktı olan süt çocuklarında MR bulgularında, 3/4 den fazlasında majör serebral arter trasesine uyan enfarktlar görülmekte, kanama, olguların sadece %20 de saptanmaktadır (2,13). Buna karşılık, kanama, fetal inme olarak bildirilen olguların %91 de görülmekte, porensefaliler ise sadece %13 ünde saptanmaktadır (4). Ventrikülomegali ise fetal inmede, perinatal enfarkt serilerine oranla daha sık bildirilmiştir. Özduman ve ark. 96

Özcan ÜA ve ark. çalışmasında fetüslerin %59 da (32/54) ventrikülomegali saptamıştır (4). Bizim serimizde de literatürle uyumlu olarak %88 olguda kanama (intraventriküler ve epidural) görülmüş ve %50 olguda ventrikülomegali saptanmıştır. Hidrosefali fetal inmede sık görülen bir komplikasyondur ve uzun dönemde BOS drenajı prosedürleri gerektirebilir. Fetal inme tanısı Özduman ve ark. çalışmasında ortalama olarak 31-32. haftalarda saptanırken (4), bizim serimizde ortalama gestasyonel yaş 25-26 haftalar olarak hesaplanmıştır. Bu farklılık son yıllarda fetal MR incelemenin yaygınlaşması ve T1-AG nin rutin sekanslara eklenmesi ile açıklanabilir. Perinatal dönemde inme sıklığı 1/4000 olarak bildirilmiştir, fetal dönemde ise inme sıklığı bilinmemektedir. Bizim çalışmamızda olguların %3.6 sında inme kriterleri taşıyan fetuslar tespit edilmiştir. Bu oranın yüksek olması, prenatal MR amacıyla bölümümüze refere edilen fetusların, US de ya da klinik öykülerinde patoloji tespit edilmiş ya da şüphelenilmiş fetuslardan oluşmasıdır. Germinal matriks kanaması ve intraventriküler kanama hem US hem de MRI ile tanınabilen patolojilerdir. Ultrasonografik olarak hiperekojen görülen intraventriküler ve germinal matriks yerleşimli kanamalar, MR incelemenin multiplanar kapasitesi sayesinde annenin obesitesine ya da fetal başın yerleşimine bağlı olmaksızın kolaylıkla değerlendirilebilmektedir. MR görüntüleme kanamayı erken evrede tanımlayabilmekte ve intrakranial enfeksiyon, kitle ve gelişimsel anomaliler gibi tanısal güçlük oluşturabilecek US bulgularında eşlik edip etmediğini ayırt edebilmektedir. Fetal dönemde intrakranial hematomlar postnatal dönemdeki gibi T1-AG de hiperintens sinyal ile çevrili hipointens bir alan olarak izlenebilmektedir. Serimizde intrakranial enfeksiyonu olan bir olguda eşlik eden kanama benzer şekilde izlenmiştir. Parankimal hemosiderin de T2-AG de hipointens olarak tanımlanabilmektedir. T1-AG intrakranial kanamaların varlığının ve yaşının tespiti için duyarlı bir sekanstır. Erken subakut kanama T1-AG hiperintens ve T2-AG hipointens izlenir. Bizim serimizde de T2-AG hipointens görülen lezyonların ayırıcı tanısında ve T2-AG de seçilemeyen kanama odaklarının tespitinde T1-AG yararlı olmuştur. Ek olarak, gradient eko (GRE) sekanslarında, hemoglobindeki demirin oluşturduğu manyetizasyon kaybına bağlı sinyal kaybı kanama tanısı için kullanılabilir. Ancak prenatal MR incelemelerde fetal hareketler GRE sekanslarının kanama tanısında kullanımını kısıtlayıcı bir unsur olarak yeralmaktadır. Kanamanın yaşıyla ilgili olarak, her ne kadar yenidoğan ve erişkinlerde akut (1-3gün), erken subakut (3-7gün) ve geç subakut (7 30 gün) kanamalar T1-AG ve T2-AG tanınabiliyorsa da, bu ayırım henüz fetal dönemde kanıtlanmamıştır (16). Dural sinüs anevrizmaları genellikle doğum sonrası saptanan, nadir anomalilerdir. Prenatal MR da genellikle torkular herofiliyi etkileyen sınırları belirgin, yuvarlak lezyonlar olarak görülürler. Doğum sonrası genellikle regresyona uğrarlar (14). Biz bu çalışmamızda fetal inme, hemorajik, iskemik,ve trombotik olaylar olarak tanımlandığı için 6 nolu olgumuzu dahil ettik. Ancak fötal inme olgularına arteriyovenöz malformasyonların dahil edilip edilmemesi henüz netlik kazanmamıştır. İlerideki çalışmalarda bu malformasyon grubunun, intraaksiyal kanama bulgusu ya da parankimal değişikliklerle birlikte yeralması durumunda fetal inmeye dahil edilmesi daha uygun olabilir. Apparent diffusion coefficient (ADC) olarak tanımlanan MR incelemesi, diffüzyon gradientinin uygulanması ve uygulanmaması sonucu elde edilen görüntülerin birbirinden çıkartılması ile oluşturulur ve iskemik olaylarda bu değerler intrasellüler sıvı toplanması nedeniyle dakikalar içerisinde düşmeye başlar (16). T1-AG, T2-AG ve ADC görüntülerini birlikte kullanmak prenatal dönemde gelişen infarktı ve yaşını saptamakta kullanılabilir (16). Olgularımızdan birinde ikiz-ikiz transfüzyonu sonucu gelişen ikiz-eşi ölümü mevcuttu. Bu olgularda plasental vasküler anastomozlar ve eşlik eden hipotansif/iskemik olaylar sonrasında hayatta kalan ikizde inme görülebilir. Bizim olgumuzda da infakt alanı tanımlanmış, ancak kronik dönemde olduğu için erken dönemde beklenen diffüzyon ağırlıklı görüntülemede hiperintens sinyal ve azalmış ADC değerleri görülmemiştir. Diffüzyon görüntülemenin yaygın şekilde kullanıma girmesi fötal inme tanımlarının gözden geçirilmesine neden olmaktadır. Süreklilik kazanmış tanımlar ve standart terminoloji fetal ve neonatal dönem gözönüne alındığında henüz kesinleşmemiştir. Bu nedenle yapılan toplantı ve çalışmalarda perinatal iskemik hadiselerde fetal dönemde 20. hafta ile postnatal 28. gün arasında görüntüleme yöntemleri ve/veya patolojik çalışmalar ile kesinleştirilmiş arteriyel ya da venöz tromboz ya da iskemik olaylar kabul edilmiştir (17). Bizim serimizde akut inme saptanmamıştır. Tespit edilen olguların kronik evrede olmaları ya da komplikasyon gelişmiş olması MR incelemenin bu fetuslarda geç yapıldığını düşündürmektedir. Sonuç olarak; fetal inmenin prenatal MR görüntüleme ile güvenilir bir şekilde tanınması mümkündür. Özellikle ikiz eşi ölümü, fetal kardiak anomaliler, maternal risk faktörleri gibi durumlarda yakın fetal takip daha iyi bir prognoz için katkıda bulunabilir. Endikasyonların iyi bilinmesi fetal inme olgularının erken dönemde saptanmasına imkan verecektir. Fetal MR görüntüleme, prenatal dönemde fetal inme etyolojilerini aydınlatmaya ve sonrasında sınıflandırma ve tanımların kesinlik kazanmasında yardımcı olacaktır. 97

Fetal İnmede Prenatal MR Görüntüleme Kaynaklar 1. Trauner DA, Nass R, Ballantyne A. Behavioural profiles of children and adolescents after pre- or perinatal unilateral brain damage. Brain. 2001 May;124(Pt 5):995-1002. 2. Lynch JK, Hirtz DG, DeVeber G, Nelson KB. Report of the National Institute of Neurological Disorders and Stroke workshop on perinatal and childhood stroke. Pediatrics. 2002 Jan;109(1):116-23. 3. Lynch JK. Epidemiology and classification of perinatal stroke. Semin Fetal Neonatal Med. 2009 Oct;14(5):245-9. 4. Ozduman K, Pober BR, Barnes P, Copel JA, Ogle EA, Duncan CC, et al. Fetal stroke. Pediatr Neurol. 2004 Mar;30(3):151-62. 5. Ghi T, Simonazzi G, Perolo A, Savelli L, Sandri F, Bernardi B, et al. Outcome of antenatally diagnosed intracranial hemorrhage: case series and review of the literature. Ultrasound Obstet Gynecol. 2003 Aug;22(2):121-30. 6. Özduman K DVG, Ment LR. Stroke in the fetus and neonate. In: Perlman, editor. Neurology, Neonatology Questions and Controversies: Saunders; 2008. p. 88-120. 7. Perlman JM, Rollins NK, Evans D. Neonatal stroke: clinical characteristics and cerebral blood flow velocity measurements. Pediatr Neurol. 1994 Nov;11(4):281-4. 8. Uvebrant P. Hemiplegic cerebral palsy. Aetiology and outcome. Acta Paediatr Scand Suppl. 1988;345:1-100. 9. Catanzarite VA, Schrimmer DB, Maida C, Mendoza A. Prenatal sonographic diagnosis of intracranial haemorrhage: report of a case with a sinusoidal fetal heart rate tracing, and review of the literature. Prenat Diagn. 1995 Mar;15(3):229-35. 10. Groothuis AM, de Kleine MJ, Oei SG. Intraventricular haemorrhage in utero. A case-report and review of the literature. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol. 2000 Apr;89(2):207-11. 11. Levine D. Ultrasound versus magnetic resonance imaging in fetal evaluation. Top Magn Reson Imaging. 2001 Feb;12(1):25-38. 12. Levine D. Fetal magnetic resonance imaging. Top Magn Reson Imaging. 2001 Feb;12(1):1-2. 13. Mercuri E, Rutherford M, Cowan F, Pennock J, Counsell S, Papadimitriou M, et al. Early prognostic indicators of outcome in infants with neonatal cerebral infarction: a clinical, electroencephalogram, and magnetic resonance imaging study. Pediatrics. 1999 Jan;103(1):39-46. 14. Merzoug V, Flunker S, Drissi C, Eurin D, Grange G, Garel C, et al. Dural sinus malformation (DSM) in fetuses. Diagnostic value of prenatal MRI and follow-up. Eur Radiol. 2008 Apr;18(4):692-9. 15. Levine D. Case 46: encephalomalacia in surviving twin after death of monochorionic co-twin. Radiology. 2002 May;223(2):392-5. 16. Pistorius LR, Hellmann PM, Visser GH, Malinger G, Prayer D. Fetal neuroimaging: ultrasound, MRI, or both? Obstet Gynecol Surv. 2008 Nov;63(11):733-45. 17. Kirton A, deveber G. Advances in perinatal ischemic stroke. Pediatr Neurol. 2009 Mar;40(3):205-14. 98