içindekiler 4. Baskıya Önsöz 5 3. Baskıya Önsöz.7 BiRiNci BöLüM DAVA IJ\MANAŞI Mi i. DAVA ZAMANAŞIMI SÜRELERi 17 A. ilgili Yasa Maddesi 17 5237 s. TCK. Md. 66 17 765 s. ETCK. Md. 102 18 5326 s. Kabahatler Kanunu Md. 20 18 B. Tanım 19 1. Tanım 19. 2. Özellikleri 19 3. Hukuki Esası 20 C. Dava Zamanaşımının Hesaplanması 21 1. Genel Kural 21 2. Cezanın Üst Sınırı Belirsizse ; 23 3. Yasa Maddesinde Hapis ve Adli Para Cezası Birlikte Varsa 23 4. Seçenekli Cezalarda : 23 5. Lehe Kanun Belirlemesi ve Dava Zamanaşımı 23 6. Uyarlama Davasında Zamanaşımı 33 7. Özellik Gösteren Suç ve Durumlarda Zamanaşımı 33 a. Suç Vasfının Değişmesi 33 b. Birden Çok Suç 33 c. Gümrük Kaçakçılığı Suçlarında Zamanaşımı : 34 d. Özel Ceza Kanunlarda Yer Alan Zamanaşımı 37 e. 5237 s. TCK. Kapsamına Göre Zamanaşımı işlemeyen Suçlar 37 f. Vergi Hukukunda Sahte Fatura Kullanma Suçunda Zamanaşımı 37 g. Avukatlık Kanununda Disiplin Yönüyle Kovuşturma ve Ceza Zamanaşımı 38 ğ. Devlet Memurları Kanununda Disiplin Zamanaşıml.40 D. Zamanaşımı Sürelerinin Karşllaştırılmasl ~.41 ii. DAVA ZAMANAŞIMININ BAŞLANGıcı 45 A. ilgili Yasa Madde/Fıkrası 45 5237 s. TCK. Md. 66/6 45 5237 s. TCK. Md. 66/5 45 5237 s. TCK. Md. 267/8 45 5237 s. TCK. Md. 230/4 45
---L 10 Uygulamalı - Örnekli Dava ve Ceza Zamanaşımı 765 s. TCK. Md. 103 46 5236 s. Kabahatler K. Md. 20/4 46 B. Çeşitli Suçlar ile Kabahatlerde Zamanaşımının Başlanglcl 46 1. Zamanaşımının Başlangıcına Esas Alınacak Gün 46 2. Tamamlanmış Suçlarda : 46 3. Teşebbüs Halinde Kalmış Suçlarda 47 4. Kesintisiz Suç/arda 47 5. Zincirleme Suçlarda 49 6. Çocuklara Karşı Üstsoy veya Hüküm ve Nüfuzu Olan Kişilerce işlenen Suç/arda 50 7. iftira Suçunda 50 8. Birden Çok Evlilik, Hileli Evlilik Suçlarında 5~ 9. Tekrar Yargılamayı Gerektiren Hallerde Zamanaşımı Başlangıcı 51 10. Gümrük Kaçakçılığı Davalarında Suç Tarihinin Zamanaşımı Yönüyle Önemi 53 III. DAVA ZAMANAŞIMININ KESilMESi 54 A. ilgili Yasa Maddesi 54 5237 s. TCK. Md. 67/2, 3, 4 54 765 s. TCK. Md. 104, 106 55 B. Zamanaşımını Kesen Sebepler 55 1. 765 s. TCK. Yönüyle 55 Bir Yıldan Fazla Dava Zamanaşımına Tabi Suçlarda 55 a. Mahkumiyet Hükmü 55 b. Yakalama Müzekkeresi 56 c. Tevkif Müzekkeresi 56 d. ifade veya Sorgu için eelp Müzekkeresi 56 e. ihzar Müzekkeresi 57 f. Sanığın Sorgusu 57 g. iddianame, Lüzumu Muhakeme Kararı 58 Bir Yıldan Aşağı Zamanaşımına Tabi Kabahatlerde 58 2. 5237 s. TCK. Yönüyle 59 a. Şüpheli veya Sanıklardan Birinin Savcı Huzurunda ifadesinin Alınması veya Mahkeme Tarafından Sorguya Çekilmesi 59 b. Şüpheli veya Sanık/ardan Biri Hakkında Tutuk/ama Kararının Verilmesi 60 c. Suçla ilgili Olarak iddianame Düzenlenmesi 60 d. Sanıklardan Bir Kısmı Hakkında da Olsa Mahkumiyet Hükmü Verilmesi 61 3. Dava Zamanaşımı Süresinin Kesilmesinin Sonuçları 61 5237 s. TCK. Md. 67/3, 4 61 4. Dava Zamanaşımı Süresinin Dolması Halinde Verilecek Karar 62 5. Dava Dosyasının ve Hükmün Zamanaşımı Yönüyle incelenmesi 63 a. Suçun Tabi Olduğu Zamanaşımı Yönüyle Lehe Olarak Dava Zamanaşımı Oluşmuş m u du r? " " " 63 b. Zamanaşımını Kesen Sebepler Yönüyle Zamanaşımı Süresi Dolmuş mudur? 66 c. Zamanaşımını Kesen/Kesmeyen Nedenler isabetle Değerlendirilmiş midir? 67
içindekiler 11 d. Birden Çok Kesme Nedeni Varsa, Uzamış Zamanaşımı Süresinin Suç Tarihinden itibaren Başlatılmasına Dikkat Edilmiş Midir? 68, e. Zamanaşımı Süresinin Başlangıcında Yanılgıya Düşülmüş Müdür? 68 f. Zamanaşımı Varken, Beraat Hükmü mü Verilmiştir? 68 g. Sorgu Tarihi ile Temyiz inceleme Tarihi Arasında Asli Zamanaşımı Süresinin Geçip Geçmediğine Dikkat Edilmiş Midir?, 69 6. Dava Zamanaşımı Nedeniyle Davanın Düşürülmesinin Etkisi (Sonuçlarıı 69 a. Yargılama Giderleri, Vekalet Ücreti : 69 b. Şahsi Hak (Tazminatı istemi 69 c. Zoralım ~, 69 d. Suç Ortaklarına Sirayet : 69 LV. DAVA ZAMANAŞIMINDA SORUNLAR 72 A. Zamanaşımı ile Ön Ödemenin çatışması 72 B. Zamanaşımı ile Beraatın çatışması 73 C. Zamanaşımı Süresi ile Sükutu Hak Süresinin Farklılığı 74 D. Yargıtay Ceza Genel Kurulunca Dava, Zamanaşımı Sebebiyle Düşürülebilir Mi? 75 E. Aynı Fiilden Dolayı Değişen Suç Vasfına 'Göre mi Zamanaşımı Hesaplanmalıdır? 78 F. Zamanaşımı Nedeniyle Dava Düşürülünce Suç Konusu Eşyanın Zoralımına Karar Verilir mi? 78 G. Tutukluluğun Mahsubu ve Zamanaşıml 80 H. Suç Tarihine Göre Davanın Ortadan Kaldırılmasına veya Düşürülmesine Şeklinde mi Karar Verilmelidir? 80 i. Dava Zamanaşımı ile Şikayetin Karşllaştırılmasl 80 J. Dava Zamanaşımı ve Uzlaşma ilişkisi 81 K. Zamanaşımına ilişkin Hükümlerin Zaman Bakımından Uygulanması Sorunu 81 L. Zamanaşımı ile 4616 s. Yasanın ilişkisi 82 V. ÖRNEKLi DAVA ZAMANAŞIMI HESAPLAMALARı 82 A. 765 s. TCK Uygulaması Yönüyle 82 Birden Çok Kesme Sebebinin Varlığı, Uzamış Zamanaşımı 82 iki Kesme Sebebi Arasında Asli Zamanaşımı Süresinin Geçmesi 82 En Son Kesme Nedeni ile Hüküm Tarihi Arasında Asli Zamanaşımı Süresinin Geçmesi 83 Suç Tarihi ile ilk Kesme Sebebi Arasında Asli Zamanaşımı Süresinin Geçmesi.."I 83 Hüküm Tarihi ile Temyiz inceleme Tarihi Arasında Asli Zamanaşımı Süresinin Geçmesi 84 Bozma Tarihi ile Yeniden Hükmün Kurulduğu Tarih Arasında Asli Zamanaşımı Süresinin Geçmesi 84 Suç Tarihi ile Temyiz inceleme Tarihi Arasında Uzamış Zamanaşımı Süresinin Geçmesi 84 B. 765 ve 5237 s. TCK. Lehe Uygulama Yönüyle 84 Sanığın Yaşına Göre Zamanaşımı Hesabı ve Lehe Kanun Belirlemesi 84
12 Uygulamalı - Örnekli Dava ve Ceza Zamanaşımı Suça Yönelik Düzenlemenin Lehe Olması ve Uzamış Zamanaşımı Süresinin Geçmesi 85 C. 5237 s. TCK. Uygulaması Yönüyle 85 Asli ve Uzamış (Kesintili) Zamanaşımı Süresinin Hangisi Lehe ise Davanın Bu Süreye Göre Düşürülmesi Gerektiği 85 Vi. DAVA ZAMANAŞIMI SÜRESiNiN DURMASı 86 A. ilgili Yasa Madde/Fıkrası 86 5237 s. TCK. Md. 67/1 : 86 765 s. TCK. Md. 107 87 5271 s. CMK. Md. 231/8-son, 253/19, 21 87 B. Süreyi Durduran Sebepler 81 1. izin 87 2. Karar '" 88 3. Bekletici Sorun Sayma 89 4. Kaçaklık Kararı Verilmesi 90 5. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasında Denetim Süresinde Dava Zamanaşımının Durması 91 6. Çek Kanununda Soruşturma ve Kovuşturma Zamanaşımının Durması 93 C. Durmanın Sonuçları 94 D. Zamanaşımını Kesme ile Durdurmanın Farkı 95 1. Şeriklere Etkisi 95 2. Yasada Belirlenmiş Olması 96 3. Süreye Etkisi 96 4. Uzamış Süre 97 5. Davaya Etkisi 97 E. Dava Zamanaşımın Durması ile ilgili Yargıtay Kararları (765 s. K. Uygulaması) 97 VII. 5237 s. TCK ile ilgiıi DAVA ZAMANAŞıMıNA ilişkin YARGıTAY KARARLARı 106 VIII. 765 s. TCK ile ilgiıi DAVA ZAMANAŞıMıNA ilişkin YARGıTAY KARARLARı 132 A. Dava Zamanaşımının Hesaplanması ile ilgili Kararlar 137 B. Dava Zamanaşımını Kesen Nedenler ile ilgili Yargıtay Kararları 140 C. Dava Zamanaşımını Kesmeyen. Nedenler ile ilgili Yargıtay Kararları 142 ikinci BöLüM CEZA ZAMANAŞIMI I. CEZA ZAMANAŞIMI SÜRELERi 147 A. ilgili Yasa Maddesi 147 5237 s. TCK. Md. 68 147
içindekiler 13 765 s. TCK. Md. 112 147 5326 s. Kabahatler K. Md. 21 148 B. Tanım 149 C. Ceza Zamanaşımı Hesaplaması 149 1. Genel Kural 149 2.765 s. TCK. m. 112; 5237 s. TCK. m. 68/1 Düzenlemesi Karşılaştırılması 149 3. Ceza Zamanaşımı Süresinin Belirlenmesine ilişkin Esaslar 150 II. CEZA ZAMANAŞIMI BAŞlANGICI...:. 151 A. ilgili Yasa Maddesi 151 5237 s. TCK. Md. 68/5 151 765 s. TCK. Md. 113 151 5326 s. Kabahatler K. Md. 21/4 151 B. Ceza Zamanaşımı Süresinin Başlangıcl 151 1. Hükmün Kesinleşmesi 151 2. infazın Kesintiye Uğraması 153 iii. CEZA ZAMANAŞIMININ KESilMESi 154 A. ilgili Yasa Maddesi 154 5237 s. TCK. Md. 71 154 765 s. TCK. Md. 114 154 B. Ceza Zamanaşımının Kesen Nedenler 155 1. Hükmün infazına Yönelik Tebligat yapılması 155 2. Hükümlünün infaz Amacıyla Yakalanması 155 3. iki Yıldan Fazla Hapis Cezasını Gerektiren Kasıtlı Bir Suç işlenmesi 156 C. Kesilmenin Sonuçları 157 1. Azami Süre 157 2. Sirayet ; 157 IV. CEZA ZAMANAŞIMININ DURMASI. ;, 158 A. ilgili Yasa Maddesi 158 5320 s. K. Md. 15, 158 5275 s. CGTiHK. Md. 118/1, 158 B. Durdurma Nedenleri 158 V. CEZA ZAMANAŞIMININ SONUÇlARI 159 A. Devletin infaz Yetkisi 159 B. Hükmün Hukuki Etkisi 159 C. Şahsi Haklar, Tazminat ve Yargılama Giderlerine 159 D. Hak yoksunlukları : 159 E. Müsaderede Ceza Zamanaşımı 159 F. Resen Uygulama 159
14 Uygulamalı - Örnekli Dava ve Ceza Zamanaşımı Vi. CEZA ZAMANAŞıMıNA UGRAMAYAN CEZALAR 159 A. ilgili Yasa Maddesi 159 5237 s. TCK. Md. 68/3 : 159 765 s. TCK. Md. 118 160 B. Zamanaşımına Uğramayan Yurt Dışında işlenmiş Suçlar ve Ceza/ar. 160 VII. CEZA ZAMANAŞIMI VE HAK yoksunlukları 161 A. ilgili Yasa Maddesi 161 5237 s. TCK. Md. 69 161 Gerekçe 162 VIII. MÜSADERE ZAMANAŞiMI 162 A. ilgili Yasa Maddesi 162 5237 s. TCK. Md. 70 162 Gerekçe 162 ÜÇÜNCÜ BÖlüM FiiLiN SUç OLUŞTURMASı HALiNDE DAHA UZUN ZAMANAŞIMI SÜRESi (TAZMiNAT DAVASı) i. MADDi VE MANEVi TAZMiNAT DAVALARINDA 163 A. ilgili Yasa Maddesi 163 BK. Md. 60 163 B. Anlatım 163 1. Genel Olarak 163 2. Suç Niteliği. 164 3. Uzamış Zamanaşımının Kapsamı 165 4. Başlangıcı 166 5. Af Kanunlarının Etkisi 168 II. MOTORLU ARAÇ KAZALARıNDA MADDi TAZMiNAT istemlerinde 169 A. ilgili Yasa Maddesi 169 2918 s. KTK. Md. 109 169 B. Hukuki Süre, Uzamış Zamanaşımına Etkisi 169 1. Hukuki Süre 169 2. Uzamış Ceza Zamanaşımına Etkisi 172 C. Uygulamalı Sorunlar ve Yanıtlar (Yargıtay Kararları Eşliğinde) 173 1. Sorun: Ceza davası sürerken, zamanaşımı dolsa da hukuk davası açılabilir mi? 173 2. Sorun: Ceza zamanaşımı işleten hakkında da uygu/anacak mıdır? 174 3. Sorun: Maddi hasar ve bedeni yara/anma nedeniyle zamanaşımı süreleri farklı mıdır? 175 4. Sorun: Ek dava ceza zamanaşımı süresi içinde mi açılmalıdır? 177
içindekiler 15 5. Sorun: Ceza davasının açılmaması veya davanın ortadan kaldırılması, ceza zamanaşımının tazminat davasında uygulanmasını engeloluşturur mu? 180 6. Sorun: Trafik kazası nedeniyle suç oluşturan fiilden dolayı zorunlu mali sorumluluk sigortacısı aleyhine açılacak maddi tazminat davasında uzamış (ceza) zamanaşımı mı uygulanmalıdır? 180 7. Sorun: Sigorta tazminatını ödeyen sigortacının zarara sebebiyet veren aleyhinde açtığı davada zamanaşımı, sigorta ettirenin aynı şahıs hakkında açabileceği davanın zamanaşımına mı tabidir? 181 8. Sorun: Açıkça zamanaşımı definde bulunmadan, davanın uzun süre sonra açıldığından söz etmek zamanaşımı iradesini göstermek anlamına gelir mi? 182 9. Sorun: Haksız fiillerle ilgili olarak kaç türlü zamanaşımı öngörülmüştür? Asıl dava ile saklı tutulan miktar yönünden zamanaşımını keser mi? 187 10. Sorun: Zarar görenin tüzel kişi olması halinde zamanaşımı ne zaman işlemeye başlar?, 189 11. Sorun: Karayolları taşıma sigortasında zamanaşımı süreleri ne kadardır? 191 12. Sorun: Küçüğün sebebiyet verdiği ölümlü trafik kazasında, küçüğün babasına karşı açılan tazminat davasında ceza zamanaşımı mı uygulanmalıdır? 191 13. Sorun: Suç oluşturan fiil nedeniyle açılacak manevi tazminat davasında ceza zamanaşımı mı uygulanmalıdır? 192 14. Sorun: Tam ya da eksik teselsülde zamanaşımının borçlulardan birine karşı kesilmesinde diğerine karşı da kesilmiş olur mu? 193 D. Tazminat Davalarında Zamanaşımı ile ilgili Yargıtay Hukuk Kararları 194 E. Hukuk Davalarında Zamanaşımı ile ilgili Yargıtay Hukuk Kararları 204 Kambiyo senetlerinde zamanaşımı : 206 Satış vaadi sözleşmesinde zamanaşımı 210 Ayıba karşı teketfülde zamanaşımı 21,2 Haksız eylemde ıslah tarihine göre zamanaşımı 216 ' Hayvan idare edene karşı rücuan tazminat davasında zamanaşımı 218 Ecrimisil davalarında zamanaşımı. 21 9 Mal rejiminden kaynaklanan davalarda zamanaşımı 221 Eser sözleşmelerinde zamanaşımı 223 icra kefaletinde zamanaşımı 225 Muris muvazaasında zamanaşımı 225 ' SSK m.26 kaynaklanan rücu davalarında zamanaşımı 226 Vekalet ilişkisinden kaynaklanan davalarda zamanaşımı 227 Bina sahibinin sorumluluğunda zamanaşımı 227 Kaynakça 229 Yazarın Yayınlanmış Eserleri. 231 Kavramlar Dizini 233