DANIġTAY BAġKANLIĞI NA Yürütmenin Durdurulması Taleplidir DAVACI : Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği Yönetim Kurulu adına Hüseyin ŞEN ADRES : Öncebeci Mah. Umut Sk. No:50/4 Kolej/ANKARA DAVALI : Milli Eğitim Bakanlığı, Bakanlıklar-ANKARA DAVA : 15 Mayıs 2010 ve 27582 Sayılı Resmi Gazete de yayımlanan, Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama Ve Yer DeğiĢtirmelerine ĠliĢkin Yönetmelikte DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik in, 2. maddesinin, özel eğitim kurumları ile rehberlik araģtırma merkezleri yöneticiliklerine atamaları düzenleyen kısmının iptali. DAVA KONUSU : Davalı idare 15 Mayıs 2010 ve 27582 Sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama Ve Yer DeğiĢtirmelerine ĠliĢkin Yönetmelikte DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik in, 2. maddesinin, özel eğitim kurumu ile rehberlik araģtırma merkezleri yöneticiliklerine atamaları düzenleyen kısmının iptali istemidir. YAYIM TARĠHĠ : 15.05.2010 AÇIKLAMALAR : 1. Rehber öğretmenlik/psikolojik Danışmanlık: psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri olarak tanımlanan bireyin kendisini tanıması, problemlerini çözmesi, gerçekçi kararlar alması, kapasitesini kendine uygun bir düzeyde gerçekleştirmesi, kendine uygun bir mesleği seçmesi, öğrenme becerilerini geliştirmesi, içinde yaşadığı topluma dengeli ve sağlıklı uyum sağlaması ve böylece kendisini gerçekleştirerek toplumla bütünleşmesini sağlayan bir psikolojik yardım mesleğidir. 2. Bugün Ülkemizde KKTC deki lisans programları dahil, ikinci öğretimler hariç 42 psikolojik danışma ve rehberlik lisans programında eğitim verilmektedir. Bu programlardan her yıl yaklaşık olarak 1400 psikolojik danışman (rehber öğretmen) mezun olmaktadır. Psikolojik danışma ve rehberlik bölümlerinde dört yıllık lisans programı eğitimi süresince psikolojik danışmanlar, Psikolojiye GiriĢ, GeliĢim Psikolojisi, Psikolojik DanıĢma ve Rehberlik, Bireyi Tanıma Yöntemleri, Öğrenme Psikolojisi, KiĢilik ve Uyum Problemleri, Psikolojik DanıĢma Ġlke ve Teknikleri, Temel Eğitimde Rehberlik, Grupla Psikolojik DanıĢma, KiĢilerarası ĠliĢkiler, Endüstride Rehberlik, Evlilik ve Aile DanıĢmanlığı, Aile ĠliĢkileri ve Eğitim, Psikolojik DanıĢma ve Rehberlikte ÇağdaĢ Akımlar, Özel Eğitime GiriĢ, Engelli Çocuklar ve Eğitimi, Çocuk Ġstismarı ve Ġhmali, Uyumsuz Çocuklar, gibi dersleri almakta olup bireysel ve grupla psikolojik danıģma, 1
psikolojik değerlendirme, krize müdahale, bireylerde ruhsal ve davranıģsal sorunları tanılama ve çözümünü gerçekleģtirme, normal geliģimlerini desteklemek amacıyla, eğitsel, mesleki, sosyal ve duygusal geliģimlerini de içerecek Ģekilde rehberlik yapma, engellilerin veya kaza ve hastalık sonucu kiģisel ve toplumsal uyum düzeyi azalan bireylerin rehabilitasyonunu yapma, müģavirlik sağlama, araģtırma yapma, sevk etme hizmetlerini gerçekleģtirme ve özel bir eğitimi ve yetiģmiģliği gerekli kılan psikolojik danıģma müdahale teknikleri çerçevesinde ilgili eğitimleri alarak ve yeterlik kazanarak mezun olmaktadırlar. 3. Psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri koruyucu ruh sağlığı kapsamında profesyonel bir meslek olup bireyin yaşamında şimdi ve sonraki yıllarında uyumuna hizmet etmektedir. Dolayısıyla bireyin yaşantısında önemli etkileri olabilecek bir meslek elemanı olarak kurumlarda bu rolü gerçekleştirecek şekilde istihdam edilmektedirler. 4. Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 15 Mayıs 2010 ve 27582 Sayılı Resmi Gazete yayınlanmıştır. Yönetmelik kapsamında rehberlik ve araştırma merkezleri ve özel eğitim okul ve kurumlarında yöneticilik yapabilecek branşlarla ilgili düzenlemeler yapılmıştır. Psikolojik Danışma ve Rehberlik lisans programı mezunları, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı tüm eğitim öğretim kurumlarında rehber öğretmen statüsü ile görev yapmaktadırlar. Çalıştığı kurumlara da yönetici olarak atanabilmektedirler. Ancak bu durum özel eğitim okul ve kurumlarında adı geçen Yönetmelik değişikliği ile ortadan kaldırılmıştır. 5. Bir kuruma yönetici atanmada temel ilke, o kurumda norm kadrosunun tanımlanmış olması olmalıdır. Norm kadrosu olan her branşın, genel koşulları sağladığı durumda yönetici olarak atanmasında herhangi bir engel olmamalıdır. Rehber öğretmenlik, özel eğitim okul ve kurumlarında norm kadrosu tanımlanmış ve bu kurumlara atanan branşlar arasındadır. 6. Bir çalışanın atandığı kurumda yönetici olabilmesi onun motivasyonunu arttıran faktörlerden birisidir. Adı geçen Yönetmelik değişikliğinde olduğu gibi bir kuruma atanabildiği halde yönetici olmasını ortadan kaldıran düzenlemeler, çalışanların motivasyonlarını olumsuz etkileyeceğinden, bu durum uzun vadede de kurumların verimliliğini düşürecektir. 7. Adı geçen Yönetmelik değişikliği ile özel eğitim okul ve kurumlarına yönetici olarak atanılacak branşlara getirilen sınırlama, yönetici olarak atanacakların yetiģmiģ, ehil kamu görevlileri arasından seçilmesine yönelik kapsamı daraltma anlamına gelecektir. 8. Yapılan değişiklik, meslek grubu olarak kazanılmış bir hakkın ortadan kaldırılmasını içermektedir. Danıştay Birinci Dairesinin 04.10.1991 Tarih ve E. 1991/211, K. 1991/289 Sayılı Kararında da: Kazanılmış hakların korunması Hukuk Devleti ilkesinin bir gereğidir. Hukuk Devletinde, bütün devlet faaliyetlerinin hukuk kurallarına uygun olması önemli ve temel bir ilkedir denilmektedir. Hiç şüphesiz yürürlükte bulunan mevzuat 2
hükümlerine göre kişisel/mesleki hak kazanan kimselerin kazanımlarının sonradan yapılacak mevzuat değişikliği ile ortadan kaldırılması gibi bir durum hukuk devleti ilkesiyle bağdaşmayacaktır. Bu nedenle yürürlükteki mevzuat hükümlerine duyulan güven ile (hukuk güvenliği) kazanılmış olan haklara saygı gösterilmesi ve adı geçen düzenlemede de olduğu gibi bireylerin/meslek elemanlarının kazanmış oldukları hakka sonradan yürürlüğe giren düzenlemelerle zarar verilmemesi gerekmektedir. 9. Anayasamızın Cumhuriyetin Nitelikleri başlıklı ikinci maddesinde demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk Devletidir olduğu belirtilmekte, Yürütme Yetkisi ve Görevi baģlıklı sekizinci maddesinde de Yürütme yetkisi ve görevi, Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu tarafından, Anayasaya ve kanunlara uygun olarak kullanılır ve yerine getirilir. denilerek Devletin bütün işlemlerinin hukuk devleti ilkesine ve kanunlara uygun olması gerektiği belirtilmektedir. 10. Adı geçen Yönetmelik değişikliği ile rehberlik ve araştırma merkezlerine(ram) yönetici olarak yapılacak atamalarda rehber öğretmen veya özel eğitim öğretmeni olma şartı getirilmiştir. Böyle bir sınırlama, RAM ların hizmet nitelikleri açısından olumlu olmakla birlikte yetersiz ve bu kurumda norm kadrosu olanlara ve norm kadrosu tanımlanmamakla birlikte hizmetin gereği olarak atanabilen farklı disiplinlere mensup personelin atanabilmesine getirmiş olduğu engel nedeniyle aynı zamanda kapsayıcı da değildir. 11. Milli Eğitim Bakanlığı, rehber öğretmen kadrolarına farklı zamanlarda hiçbir zaman doğru bulmadığımız bir uygulama ile başta Talim ve Terbiye Kurulu kararları olmak üzere çeşitli mevzuatlardaki hükümlere aykırı bir şekilde farklı alanlardan da atamalar yapmıştır. 12. Oysa geçmişte ve şu an yürürlükte olan Talim ve Terbiye Kurulu kararlarına göre rehber öğretmenliğe atanılabilecek lisans programlarının; (1)Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümü/Anabilim Dalı (2)Eğitimde Psikolojik Hizmetler Bölümü/Anabilim Dalı (3) Psikoloji Bölümü (*Pedagojik formasyon almış olması) mezunu olması gerektiği belirtilmektedir. 13. Diğer mevzuat hükümlerinde de; a) 17.4.2001 tarih ve 24376 Sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği, Psikolojik Danışman (Rehber Öğretmeni), Eğitim-Öğretim kurumlarındaki rehberlik ve psikolojik danışma servisleri ile rehberlik ve araştırma merkezlerinde öğrencilere rehberlik ve psikolojik danışma hizmeti veren, üniversitelerin psikolojik danışma ve rehberlik ile eğitimde psikolojik hizmetler alanında lisans eğitimi almış personeli, b) 8.12.2004 tarih ve 25664 Sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Orta Öğretim Kurumları Sınıf Geçme ve Sınav Yönetmeliği, Rehber Öğretmeni (Psikolojik Danışman), Eğitim-öğretim kurumlarındaki rehberlik ve psikolojik danışma servisleri ile rehberlik ve araştırma merkezlerinde öğrencilere rehberlik ve psikolojik danışma hizmeti veren, 3
üniversitelerin psikolojik danışma ve rehberlik ile eğitimde psikolojik hizmetler alanında lisans eğitimi almış personeli, c) 27.8.2003 tarih ve 25212 Sayılı Resmi Gazete de yayımlanan İlköğretim Kurumları Yönetmeliği, Rehber öğretmeni, Alanı rehberlik ve psikolojik danışmanlık olan öğretmeni, olarak ifade edilmiştir. 14. Dolayısıyla Yönetici atama yönetmeliğinin 2. maddesinde geçen rehber öğretmen ifadesi farklı alanlardan rehber öğretmen kadrosuna ataması yapılanların atanmasına olanak tanıdığından ve diğer branşlardan olan personelin yönetici olarak atanabilmelerini kapsamaması nedeniyle özel eğitim kurumları ile rehberlik araştırma merkezleri kısmının tarafımızdan iptali talep edilmektedir. RAM lara yönetici olarak yapılacak atamalarda, rehber öğretmen branşı açısından Talim ve Terbiye Kurulu ve diğer mevzuat hükümlerine uygun olarak psikolojik danışma ve rehberlik lisans programı mezunları nın atanabileceği ve diğer norm kadrosu olan veya norm kadrosu olmamakla birlikte rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yönetmeliğine göre bu kurumlara ataması yapılan branşları da kapsayacak şekilde düzenlenmelidir. 15. Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama Ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmelik in 5. maddesindeki yönetici atamada liyakat ilkesi, Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname nin 3. maddesinde özel olarak yetiştirilmiş personel ifadesi, Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumlarına Öğretmen Olarak Atanacakların Atamalarına Esas Olan Alanlar İle Mezun Oldukları Yükseköğretim Programları ve Aylık Karşılığı Okutacakları Derslere İlişkin Esaslar da lisans eğitimine vurgu yapılmış olması, Millî Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği nin 4. maddesinde lisans eğitiminin gerekliliğinin ifade edilmesi; çok açık bir şekilde ortaya koymaktadır ki RAM lara rehber öğretmen branşından yapılacak atamaların, Talim ve Terbiye Kurulu kararlarına uygun olması gerekmektedir. HUKUKSAL NEDENLER : Anayasa, Dernekler Kanunu, Medeni Kanun, 3797 Sayılı Milli Eğitim Bakanlığı Teşkilat Kanunu, 1739 Sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu, 573 Sayılı KHK, Talim ve Terbiye Kurulu Kararları, Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği, Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği, Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Okul ve Kurumların Yönetici ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmelik, Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmelik başta olmak üzere Milli Eğitim Bakanlığının tüm mevzuatı. KANITLAR : Dernek Tüzüğü, Dernek Yönetim Kurulu Kararı, iptali istenen işlem yazısı, Danıştay 5. Daire Kararı ve ilgili yasal düzenlemeler ve yargı kararları. 4
SONUÇ VE ĠSTEM : Yukarda arz ve izah edilen nedenlerle ve Mahkemenizin resen tespit edeceği durumlar karşısında ; 1. 15 Mayıs 2010 ve 27582 Sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama vee Yer DeğiĢtirmelerine ĠliĢkin Yönetmelikte DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik in, 2. maddesinin, özel eğitim kurumları ile rehberlik araģtırma merkezleri yöneticiliklerine atamaları düzenleyen kısmının yürütmesinin durdurularak iptal edilmesine, 2. Dava ile ilgili her türlü yargılama giderlerinin davalıya yükletilmesine, karar verilmesini, Saygılarımla arz ve talep ederim. 29.06.2010 Hüseyin ŞEN Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği Yönetim Kurulu Adına EKLER: 1. Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (Fotokopi) 2. Yönetim Kurulu Kararı (Noter Onaylı). 3. Dernek Tüzüğü (Fotokopi). 4. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının Çizelge Eki. 5