Proje, Küresel Çevre Fonu (GEF) mali desteğiyle, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü tarafından Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü ortaklığında yürütülüyor. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) projede uygulayıcı ortak olarak görev alıyor. Türkiye, adalar hariç Akdeniz, Ege Denizi, Marmara Denizi ve Karadeniz kıyıları olmak üzere yaklaşık 8.500 km kıyı uzunluğuna sahiptir. Böylesine uzun deniz ve kıyı alanları zengin biyolojik çeşitlilik değerlerini barındırmakta ve yaklaşık 3.000 bitki ve hayvan türüne ev sahipliği yapmaktadır. Türkiye deki mevcut kıyı ve deniz koruma alanlarının çoğu Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü tarafından yönetilmektedir. Bu alana ek olarak Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü (DKMPGM), Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ve Kültür ve Turizm Bakanlığı mevcut deniz ve kıyı koruma alanlarından bazılarını yönetmekle ve planlamakla yetkilidir. Türkiye deki yaklaşık 346.138 hektarlık denizel alan 31 Deniz ve Kıyı Koruma Alanı altında yasal olarak koruma altında bulunuyor. Türkiye kara sularının % 4 ü korunuyor. Türkiye nin denizel biyolojik çeşitliliği ciddi şekilde insan baskısı altında bulunuyor. Denizel yaşam alanlarının ve ekosistemlerinin tahribatı en temel tehditler arasındadır. Dışişleri Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Deniz ve Kıyı İdaresi ve AB ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı, Valilikler, Mahalli İdareler, üniversiteler, araştırma enstitüleri ulusal ve yerel sivil toplum örgütleri ve yerel halk temsilcileri de projenin diğer paydaşları arasında yer alıyor.
Hedef 1: KAPASİTE GELİŞTİRME Mevcut Deniz ve Kıyı Koruma Alanlarının daha etkin yönetimi ve yeni deniz ve kıyı koruma alanlarının kurulmasına öncelik vermek için sorumlu kurumların ihtiyaç duyduğu kurumsal yapının ve kapasitenin güçlendirilmesi Gökova ÖÇK Bölgesi nde binasını Akyaka Belediyesi nin tahsis ettiği Deniz ve Kıyı Koruma Alanları Eğitim ve Uygulama Merkezi kuruldu. Merkezin kapasite geliştirme programının geliştirilmesi için Muğla Üniversitesi, WWF Akdeniz Program Ofisi ve NOAA Uluslararası Deniz Koruma Alanları Kapasite Geliştirme Programı ile işbirliği yapılıyor. UNEP-MAP, RAC/SPA tarafından hazırlanan Deniz Koruma Alanlarının Yönetimi ve Ekonomik Yönü rehberleri ile Denizel Türler/Habitatlar Eylem Planları Türkçe ye çevrilerek yayınlandı. Türkiye karasularındaki 329 farklı türün bilgisini içeren Denizlerimizin Sakinleri kitabı yayınlandı. Köyceğiz-Dalyan Denizel Biyolojik Çeşitlilik çalışması 2010 yılında tamamlandı. Hedef 2: FİNANSAL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK Deniz ve Kıyı Koruma Alanları için finansal planlama ve yönetim sistemlerinin geliştirilmesi ve uygulanması ile etkin iş planlamasının, yeterli düzeyde gelir üretiminin ve maliyet etkin yönetiminin sağlanması Fethiye-Göcek ve Datça-Bozburun ÖÇK Bölgeleri Sosyo-ekonomik çalışmaları 2010 yılında tamamlandı. 53.834 ha. denizel alana sahip Saros Körfezi nin yeni bir ÖÇK Bölgesi olarak ilan edilmesi teklifi Bakanlar Kurulu tarafından 22 Aralık 2010 da kabul edildi. Aynı kararla, Gökova ÖÇK Bölgesi de yaklaşık 52.088 hektar daha denizel bölgede genişletildi. Böylece, proje, Türkiye nin DKKA sisteminin 106.000 ha (%44) genişletilmesini sağladı. Su Kalitesi İzleme çalışmaları aylık olarak 5 proje uygulama alanında devam ediyor. Fethiye-Göcek ve Köyceğiz-Dalyan ÖÇK Bölgeleri ndeki Deniz kaplumbağası yuvalama, izleme çalışmalarında hedeflenen 350 ortalama yuva sayısına ulaşıldı. Foça ÖÇK Bölgesi nde Akdeniz keşiş foku ile Gökova ÖÇK Bölgesi nde Kum köpekbalığı izleme çalışmalarında hedeflenen yıllık 70 ve 25 gözlem sayılarına ulaşıldı. Foça ve Gökova ÖÇK Bölgeleri yönetim planları tamamlandı. İş Geliştirme Birimi İzin ve İşletmeler Şube Müdürlüğü olarak Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü teşkilatlanması kapsamında kuruldu ve 2010 Ocak ayından bu yana faaliyetlerini sürdürüyor. İş Geliştirme Birimi ve ilgili paydaşların bilgi ve becerisini geliştirmek için dijital e-öğrenme platformu geliştirildi ve e-öğrenme müfredatı tamamlandı. Proje bölgelerinde deniz ekosistem hizmetleri ile ilgili ekonomik değerleme çalışmaları tamamlandı. 6 proje bölgesinin toplam yıllık değeri yaklaşık 410 milyon ABD doları olarak belirlendi. Maliyet azaltıcı mekanizmalar Muğla ve İzmir ÖÇK Şube Müdürlükleri faaliyetleri kapsamında belirlendi. Foça ÖÇK Bölgesi nde sürdürülebilir dalış turizmi, Gökova ÖÇK Bölgesi nde Akçapınar Dalyanı nın sürdürülebilir işletilmesi ile Fethiye-Göcek ÖÇK Bölgesi Göcek-Dalaman koylarında şamandıra sistemlerinin işletilmesi çerçevesinde fizibilite çalışmaları yapıldı.
Hedef 3: KOORDİNASYON Deniz ve Kıyı Koruma Alanlarının çok amaçlı kullanım alanlarında, ekonomik faaliyetlerin düzenlenmesi ve yönetimi için kurumlar arası koordinasyonun sağlanması Ulusal Deniz ve Kıyı Koruma Alanları Strateji ve Eylem Planı hazırlanıyor. Altı proje alanında yerel düzeyde deniz koruma alanları koordinasyon mekanizmasının geliştirilmesi için Yerel Çalışma Grupları tanıtım toplantıları gerçekleştirildi. Gökova ÖÇK Bölgesi nde 1.914 ha. genişliğinde 6 Balıkçılığa Kapalı Alan 2010 yılında oluşturuldu. Genç ve ergin orfoz popülasyonunda sırasıyla %40 ve %20 artış gözlemlendi. Ayrıca, 2012 yılında 4 Balıkçılığa Kapalı Alan Datça-Bozburun ÖÇK Bölgesi nde ilan edildi. Gökova ÖÇK Bölgesi ndeki mevcut balıkçılıkla ilgili çalışmalar ve balıkçılık sosyo-ekonomik araştırmaları tamamlandı. Alandaki balıkçılıklar ile yüz yüze görüşmeler sonucunda projenin desteği ile Haziran 2012 tarihinde Selimiye de Su Ürünleri Kooperatifi kuruldu. Fethiye-Göcek ÖÇK Bölgesi nde yüzer araçlardan kaynaklanan tehditlerin kontrolü için eylem planı hazırlandı. Fethiye-Göcek, Gökova ve Foça ÖÇK Bölgeleri nde 37 istasyonda denizel kirlilik seviyesi izleme çalışmaları devam ediyor. Proje başlangıcındaki verilere göre kirlilik seviyesinde %25 ten fazla azalma gözlendi.
Kapasite Geliştirme ve Farkındalık Artırma Şu konularda eğitim ve çalıştaylar: - Korunan Alanlar, Biyolojik Çeşitlilik ve Deniz Koruma Alanlarına Giriş - Deniz Koruma Alanları Planlama ve Yönetimi - Deniz ve Kıyı Koruma Alanları Sürdürülebilir Finansman Yönetimi - Deniz Koruma Alanları Sürdürülebilir Finansmanı için İş Geliştirme - İletişim ve Paydaş Katılımı - Deniz ve Kıyı Koruma Alanlarında Sürdürülebilir Turizm - Ekonomik Prensiplerin Deniz ve Kıyı Koruma Alanları Planlama Sürecine Entegrasyonu - Deniz ve Kıyı Koruma Alanları Yönetiminde Ekolojik Planlama Yaklaşımı - Deniz ve Kıyı Koruma Alanlarında Hassas Alanların Belirlenmesi - Deniz ve Kıyı Koruma Alanları Eğitim ve Uygulama Merkezi Kapasite Geliştirme Programı - Deniz ve Kıyı Koruma Alanları Strateji ve Eylem Planı - Proje İletişim Stratejisi - Amatör Kaptanlık
15 Çalıştay/Sempozyum, 891 katılımcı 15 Eğitim, 476 katılımcı 6 Yerel Çalışma Grubu Tanıtım Toplantısı, 165 katılımcı 136 farklı toplantı, 1.281 katılımcı Düzenlenen toplantılar ve katılım sağlanan toplantılar ile ulaşılan kişi sayısı yaklaşık 6.200. Ulusal ve yerel basın ile internet haber sitelerinde proje ile ilgili 1.000 den fazla haber yayınlandı.