MARMARA BÖLGESİNDEKİ HAVZA KORUMA EYLEM PLANI

Transkript

1 MARMARA BÖLGESİNDEKİ HAVZA KORUMA EYLEM PLANI 1

2 İÇERİK 1. HAVZA KORUMA EYLEM PLANLARI 2. MARMARA VE SUSURLUK HAVZALARI 3. ULUSAL HAVZA YÖNETİM STRATEJİSİ 4. HAVZA YÖNETİM YAPILANMASI 5. NEHİR HAVZA YÖNETİM PLANLARI 2

3 3

4 HAVZA KORUMA EYLEM PLANLARI MUHTEVASI Havzaların Genel Durumunun CBS Ortamında Güncellenmesi Coğrafi durum, meteorolojik bilgiler, arazi kullanımı, tarım ve hayvancılık durumu, sanayi durumu, madencilik faaliyetleri, havzanın korunan alanları, su kaynakları Arazi Çalışmaları ile Çevresel Altyapı Durumunun Güncellenmesi ve CBS Ortamına İşlenmesi Çevresel altyapı tesislerinin yerinde görülmesi ve değerlendirilmesi Kentsel ve endüstriyel atıksu altyapısı, katı atık yönetimi altyapısı, arıtma çamurları Su Kaynaklarının Mevcut ve Potansiyel Durumunun Güncellenmesi Su potansiyeli, sektörel su kullanımı, yeniden kullanım potansiyeli, çevresel ekolojik ihtiyaç debisi 4 Su Kalitesi Sınıflamaları 5 6 Kirlilik Yüklerinin Hesaplaması Noktasal ve yayılı kirlilik yüklerinin detaylı olarak hesaplanması ve CBS ortamına aktarılması Havzalarda Öne Çıkan Çevresel Sorunlar ve Çözüm Önerileri Baskı ve etkiler, sıcak noktalar, kısa-orta-uzun vadeli çözüm önerileri, genel çözüm önerileri 7 Kentsel Atıksu Arıtma Tesisi Planlamalarının Güncellenmesi 8 9 Bakanlık Tarafından Hazırlanmış Olan Eylem Planı İş Takviminin İzlenmesi Havza yönetimi, su-atıksu-katı atık yönetimi ve tarifeler, kentsel atıksu artıma tesisi planlamaları Elde edilen Verilerin CBS ye Aktarılması Arazi çalışmaları, yayılı yükler, su kalitesi sınıflamaları, kentsel AAT planlamaları, eylem takvimi 4

5 HAVZA KORUMA EYLEM PLANLARI EYLEMLERİ Eylem 1 Kentsel Atıksu Yönetimi Eylem 2 Endüstriyel Atıksu Yönetimi Eylem 3 Katı Atık Yönetimi Eylem 4 Yayılı Kaynaklı Kirlilik Yönetimi ve Kontrolü Eylem 5 Ağaçlandırma, Sel, Erozyon Kontrolü Eylem 6 Arıtma Çamuru Kontrolü Eylem 7 İçme Suyu Havzalarında Havza Koruma Planlarının Hazırlanması Eylem 8 Taşkın Yönetimi Eylem 9 Kuraklık Yönetimi Eylem 10 İzleme, Envanter ve Su Bilgi Sistemi Çalışmaları Eylem 11 Su Yatırımları Eylem 12 Arıtılmış Atıksuların Yeniden Kullanımı Eylem 13 İklim Değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisinin Kontrolü Eylem 14 Sektörel Tahsis Planları Eylem 15 Sıcak Noktalarda Getirilecek Çözümler 5

6 HAVZA KORUMA EYLEM PLANI İŞ TAKVİMİ Havza Koruma Eylem Planı nda yer alan tüm faaliyetler: Su kaynaklarına mevcut baskı ve etkiler, Su kaynaklarının miktar ve kalite durumları, Yerleşim yerlerinin nüfus büyüklükleri, Sanayi durumları, Korunan alan durumları gibi hususlar göz önünde bulundurularak belirlenen koruma-kullanma stratejisi ışığında önceliklendirmeye tâbi tutulmuş olup, 15 Eylem belirli bir vadeye göre programlanmış ve Havza Koruma Eylem Planı İş Takvimleri oluşturulmuştur. Havza Koruma Eylem Planları çalışmaları tamamlanması ile 2014 yılı itibarıyla uygulama safhasına geçilmiştir. İş Takvimlerinin uygulamaları Bakanlığımızca takip etmektir. 6

7 7

8 MARMARA HAVZASI 8

9 MARMARA HAVZASI Marmara Havzası toplam nüfusu 2009 yılı ADNKS verilerine göre dir. Marmara Havzası nın toplam alanı ha dır. Ülkemizin nüfus ve sanayileşme açısından en fazla gelişmiş havzası olması sebebiyle baskılar; - Evsel atıksular, - Endüstriyel atıksular, - Düzenli/düzensiz depolama sahaları kaynaklı sızıntı suları, - Gemicilik, - Turizm-rekreasyon, - Madencilik faaliyetleri dir. 9

10 MARMARA HAVZASI SINIRLARI ve BELEDİYELER 10

11 SUSURLUK HAVZASI SINIRLARI ve BELEDİYELER 11

12 SUSURLUK HAVZASI Susurluk Havzası toplam nüfusu 2009 yılı ADNKS verilerine göre dir. Havzanın toplam alanı havzanın toplam alanı yaklaşık ha dır. Havzada yer alan baskılar; - Havzada yoğun olan tarım ve hayvancılık faaliyetleri - Arıtılmadan deşarj edilen evsel ve endüstriyel atıksular - Düzensiz depolama sahaları - Baraj gölleri ve akarsuların çevresinde görülen erozyon - Akarsu yataklarındaki kum ve çakıl ocakları - Jeotermal sulardan kaynaklanan kirlilik - Havzada yer alan ve planlanan tüm HES ler 12

13 MARMARA HAVZASI Evsel-Endüstiryel AAT ve Katı Atık Yönetimi N< <N< <N< <N< <N TOPLAM EVSEL ATIKSU ARITMA TESİSLERİ 57 adet kentsel Atıksu Arıtma Tesisi işletilmektedir. Planlanan AAT ler (inşaat aşamasındakiler hariç) Marmara Havzası ENDÜSTRİYEL ATIKSU ARITMA TESİSLERİ Havzadaki 18 adet OSB nin 11 inin Atıksu Arıtma Tesisleri işletilmektedir. KATI ATIK YÖNETİMİ 14 adet Düzenli Depolama Sahası, 111 adet Düzensiz Depolama Sahası ve 8 adet planlanan/inşaat Katı Atık Depolama Sahası mevcuttur. Havzada Katı Atık Yönetimi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı denetiminde icra edilmektedir

14 SUSURLUK HAVZASI Evsel-Endüstiryel AAT ve Katı Atık Yönetimi N< <N< <N< <N< <N TOPLAM EVSEL ATIKSU ARITMA TESİSLERİ 11 adet kentsel Atıksu Arıtma Tesisi işletilmektedir. Planlanan AAT ler (inşaat aşamasındakiler hariç) Susurluk Havzası ENDÜSTRİYEL ATIKSU ARITMA TESİSLERİ Havzadaki 10 adet OSB nin 7 sinin Atıksu Arıtma Tesisleri işletilmektedir. KATI ATIK YÖNETİMİ 1 adet Düzenli Depolama Sahası, 99 adet Düzensiz Depolama Sahası ve 2 adet planlanan/inşaat Katı Atık Depolama Sahası mevcuttur. Havzada Katı Atık Yönetimi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı denetiminde icra edilmektedir

15 MARMARA HAVZASI İŞ TAKVİMİ-KENTSEL ATIKSU YÖNETİMİ Faaliyet Faaliyet Kısa Vade Orta Vade No KENTSEL ATIKSU YÖNETİMİ N> Yerleşim Yerleri Bursa/Nilüfer Uzun Vade Uygulamanın Takibi BUSKİ,ÇŞB, OSİB BUSKİ,ÇŞB, OSİB Bursa/Osmangazi Uygulamanın Takibi BUSKİ,ÇŞB, OSİB BUSKİ,ÇŞB, OSİB Balıkesir/Merkez Uygulamanın Takibi BUSKİ,ÇŞB, OSİB BUSKİ,ÇŞB, OSİB Balıkesir/Bandırma (IPA kapsamında AAT projesi yapılmaktadır) Uygulama Projeleri ve İhale Dokümanlarının Hazırlanması BASKİ,ÇŞB ÇŞB,OSİB İhale ve İnşaat İşleri BASKİ ÇŞB,OSİB İşletmeye Alma BASKİ ÇŞB,OSİB Uygulamanın Takibi BASKİ,ÇŞB, OSİB BASKİ,ÇŞB, OSİB >N> Yerleşim Yerleri Kütahya/Tavşanlı (AAT projesi İller Bankasında onay aşamasındadır). İhale ve İnşaat İşleri Belediye ÇŞB,OSİB İşletmeye Alma Belediye ÇŞB,OSİB Uygulamanın Takibi Belediye,ÇŞB, OSİB BUSKİ,ÇŞB, OSİB Bursa/Gürsu-Kestel(Yeşil Çevre AAT de arıtılmaktadır). Uygulamanın Takibi BUSKİ,ÇŞB, OSİB BUSKİ,ÇŞB, OSİB Bursa/Karacabey (Klasik aktif çamur prosesinin Membran prosese çevrilmesi için proje yapılmış ve ÇŞB'dan onaylanmıştır. İhale hazırlıkları devam etmektedir). İhale ve İnşaat İşleri BUSKİ ÇŞB,OSİB İşletmeye Alma BUSKİ ÇŞB,OSİB Uygulamanın Takibi BUSKİ,ÇŞB, OSİB BUSKİ,ÇŞB, OSİB Bursa/Mustafakemalpaşa (MKP-Yalıntaş-Tatkavaklı-Tepecik-Yeşilova Ortak AAT) (AAT projesi (UHAÇ) mevcuttur). Sorumlu Kurum/Kuruluş İhale ve İnşaat İşleri BUSKİ ÇŞB,OSİB İşletmeye Alma BUSKİ ÇŞB,OSİB İlgili Kurum/Kuruluş Uygulamanın Takibi BUSKİ,ÇŞB, OSİB BUSKİ,ÇŞB, OSİB 15/21315

16 MARMARA HAVZASI İŞ TAKVİMİ-KENTSEL ATIKSU YÖNETİMİ >N> Yerleşim Yerleri Kütahya/Emet (AAT için bir planlamaları bulunmamaktadır). Uygulama Projeleri ve İhale Dokümanlarının Hazırlanması Belediye ÇŞB,OSİB İhale ve İnşaat İşleri Belediye ÇŞB,OSİB İşletmeye Alma Belediye ÇŞB,OSİB Uygulamanın Takibi Belediye,ÇŞB, OSİB Belediye,ÇŞB, OSİB Kütahya/Simav (Simav ve 7 Belde Belediyesi (Çitköy, Naşa, Çaysimav, Demirci, Beyceköy) Ortak AAT) (Yer seçimi çalışmalar devam etmektedir. AAT Projesi İller Bankası tarafından yapılmaktadır). Uygulama Projeleri ve İhale Dokümanlarının Hazırlanması Belediye ÇŞB,OSİB İhale ve İnşaat İşleri Belediye ÇŞB,OSİB İşletmeye Alma Belediye ÇŞB,OSİB Uygulamanın Takibi Belediye,ÇŞB, OSİB Belediye,ÇŞB, OSİB Balıkesir/Bigadiç (AAT için bir planlamaları bulunmamaktadır). Uygulama Projeleri ve İhale Dokümanlarının Hazırlanması BASKİ ÇŞB,OSİB İhale ve İnşaat İşleri BASKİ ÇŞB,OSİB İşletmeye Alma BASKİ ÇŞB,OSİB Uygulamanın Takibi BASKİ,ÇŞB, OSİB BASKİ,ÇŞB, OSİB Balıkesir/Dursunbey (AAT için bir planlamaları bulunmamaktadır). Uygulama Projeleri ve İhale Dokümanlarının Hazırlanması BASKİ ÇŞB,OSİB İhale ve İnşaat İşleri BASKİ ÇŞB,OSİB İşletmeye Alma BASKİ ÇŞB,OSİB Uygulamanın Takibi BASKİ,ÇŞB, OSİB BASKİ,ÇŞB, OSİB Balıkesir/Erdek (AAT için bir planlamaları bulunmamaktadır. Mevcut AAT projelerinin onayı bulunmamaktadır). Uygulama Projeleri ve İhale Dokümanlarının Hazırlanması BASKİ ÇŞB,OSİB İhale ve İnşaat İşleri BASKİ ÇŞB,OSİB İşletmeye Alma BASKİ ÇŞB,OSİB Uygulamanın Takibi BASKİ,ÇŞB, OSİB BASKİ,ÇŞB, OSİB Balıkesir/Sındırgı (AAT için bir planlamaları bulunmamaktadır). Uygulama Projeleri ve İhale Dokümanlarının Hazırlanması BASKİ ÇŞB,OSİB İhale ve İnşaat İşleri BASKİ ÇŞB,OSİB İşletmeye Alma BASKİ ÇŞB,OSİB Uygulamanın Takibi BASKİ,ÇŞB, OSİB BASKİ,ÇŞB, OSİB Balıkesir/Susurluk (AAT için bir planlamaları bulunmamaktadır). Uygulama Projeleri ve İhale Dokümanlarının Hazırlanması BASKİ ÇŞB,OSİB İhale ve İnşaat İşleri BASKİ ÇŞB,OSİB İşletmeye Alma BASKİ ÇŞB,OSİB Uygulamanın Takibi BASKİ,ÇŞB, OSİB BASKİ,ÇŞB, OSİB 16

17 SUSURLUK HAVZASI İŞ TAKVİMİ-YAYILI KAYNAK KİRLİLİĞİ Faaliyet No Kısa Vade Orta Vade Uzun Vade Sorumlu Kurum/Kuruluş İlgili Kurum/Kuruluş YAYILI KAYNAK KİRLİLİĞİ YÖNETİMİ VE KONTROLÜ Tarımsal Faaliyetlerden Kaynaklı Kirlilik Kontrolü Tarımsal Kaynaklı Nitrat Kirliliğine Karşı Suların Korunması Çalışmaları Envanter oluşturma Eğitim ve bilinçlendirme Gübre satışlarının kontrol altına alınması İzleme Denetim Zirai Mücadele İlaçları Kullanımının Azaltılması Çalışması Envanter oluşturma İlaç satışlarının kayıt ve kontrol altına alınması çalışmaları Eğitim ve bilinçlendirme İzleme ve denetim Organik Tarım/İyi Tarım Uygulamalarına Geçiş Çalışmaları Envanter oluşturma Eğitim ve bilinçlendirme İzleme ve denetim Sera Atıklarının Değerlendirilmesine Yönelik Çalışmalar ÇŞB Eğitim ve bilinçlendirme Sera atıklarının değerlendirilmesi için mevzuat geliştirilmesi İzleme ve denetim AAT Çamurunun Tarımda Kullanımına Yönelik Çalışmalar ÇŞB ÇŞB ÇŞB ÇŞB Hayvancılık Faaliyetleri Kaynaklı Kirlilik Kontrolü Envanter Oluşturma Eğitim ve Bilinçlendirme Hayvansal atıkların alıcı ortama deşarjlarının denetlenmesi Hayvansal atık yönetim stratejilerinin belirlenmesi İzleme ve Denetim Su Ürünleri İstihsal Sahalarında Su Kalitesi ile İlgili Çalışmalar Envanter Oluşturma Eğitim ve Bilinçlendirme Balık Çiftliklerinden Kaynaklanan Kirliliğin Azaltılmasına Yönelik Çalışmalar İzleme ve Denetim Tarımsal Kaynaklı Yatırım-Destek-Teşvik Programlarının Geliştirilmesi 17/213

18 ULUSAL HAVZA YÖNETİM STRATEJİSİ Havza Yönetimi konusunda bütünlüğün sağlanması, birden fazla strateji belgesinde aynı konu ile ilgili hususların tekrarından kaçınılması ve hazırlanan strateji belgelerinin uygulanmasının kolaylaştırılması maksadıyla hazırlanan Ulusal Havza Yönetimi Stratejisi Belgesi (UHYS), Yüksek Planlama Kurulu nun 13/6/2014 tarihli ve 2014/11 sayılı kararı ile kabul edilmiş ve 4/7/2014 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. HKEP lerde yer alan İş Takvimleri UHYS nin resmi eki olarak kabul edilmiştir. Bahse konu İş Takvimlerinin uygulanması ve ülkemizin AB üyelik süreci çerçevesinde yapılan Nehir Havza Yönetim Planlarının hazırlanması çalışmalarına katkı sağlamak üzere 2013 yılından bu yana her havza için Havza Yönetim Heyetleri ve her ilde İl Su Yönetimi Koordinasyon Kurulları teşkil edilmiştir. 18

19 HAVZA YÖNETİM YAPILANMASI TEBLİĞ ( /29361) SU YÖNETİMİ KOORDİNASYON KURULU (Ankara) HAVZA YÖNETİMİ MERKEZ KURULU (Ankara, Kurulun Sekretarya Hizmetlerini Su Yönetimi Genel Müdürlüğü Yürütür) HAVZA YÖNETİMİ HEYETİ (Havzada) İL SU YÖNETİMİ KOORDİNASYON KURULU (İllerde) 19

20 HAVZA YÖNETİMİ MERKEZ KURULU ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI MÜSTEŞARI Avrupa Birliği Bakanlığı Müsteşarı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müsteşarı Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Müsteşarı İçişleri Bakanlığı Müsteşarı Kültür ve Turizm Bakanlığı Müsteşarı Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Müsteşarı Devlet Su İşleri Genel Müdürü Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Müsteşarı Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Müsteşarı Kalkınma Bakanlığı Müsteşarı Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanı Su Yönetimi Genel Müdürü İlbank A.Ş. Genel Müdürü Türkiye Su Enstitüsü Başkanı 20

21 HAVZA YÖNETİM HEYETİ HAVZA YÖNETİM HEYETİ BAŞKANI (Koordinatör Vali) SEKRETARYA (Koordinatör Valilikteki DSİ Bölge/Şube Müdürlüğü) VALİ veya VALİ YARDIMCILARI (diğer iller) İL BELEDİYE BAŞKANLARI Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürleri SYGM Temsilcisi DSİ Genel Müdürlüğü Temsilcisi DSİ Bölge Müdürü (Sekretarya) DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI Temsilcisi (Sınıraşan Havza) Üniversiteler OSB ler STK lar 25 havzada 26 Havza Yönetim Heyeti oluşturulmuştur. 21

22 İL SU YÖNETİMİ KOORDİNASYON KURULU İL SU YÖNETİMİ KOORDİNASYON KURULU BAŞKANI (VALİ veya VALİ YRD.) SEKRETARYA (Koordinatör Valilikteki DSİ Bölge/Şube Müdürlüğü İL BELEDİYE BAŞKANI (Büyükşehir değilse) İl Bilim ve Sanayi Teknoloji Müdürü İl Afet ve Acil Durum Müdürü İl Sanayi ve Ticaret Odası Başkanı İl Özel İdaresi Genel Sekreteri veya İl Genel Meclis Başkanı (Büyükşehir değilse) İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürü Enerji ve Tabii Kayn. Bakanlığı İldeki en üst düzey temsilcisi DSİ, OSİB, OGM, MGM ve KYGM İl deki en üst düzey temsilcisi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürü (Büyükşehir ise) İl Kültür ve Turizm Müdürü İlbank A.Ş. İldeki en üst düzey temsilcisi Kalkınma Ajansı İldeki en üst düzey temsilcisi İl Çevre ve Şehircilik Müdürü İl Halk Sağlığı Müdürü Sulama Birlikleri Temsilcileri Mülga İl Taşkın Koordinasyon Kurulu Diğer Üyeleri 22

23 SUSURLUK ve MARMARA HAVZA YÖNETİM HEYETİ TOPLANTILARI 23

24 SUSURLUK ve MARMARA HAVZA YÖNETİM HEYETİ TOPLANTILARI Susurluk Havzasında 2014 yılında 3, 2015 yılında ise 1 Havza Yönetim Heyeti toplantısı yapılmıştır tarihinde de Havza Yönetim Heyeti toplantısı yapılacaktır. Susurluk Havzasında 2015 yılında havzada yer alan Bursa, Balıkesir, Kütahya, Bilecik, Manisa ve İzmir illerinde İSYKK toplantıları yapılmıştır. Marmara Havzasında 2014 ve 2015 yıllarında 1 Havza Yönetim Heyeti toplantısı yapılmıştır. Marmara Havzasında 2015 yılında havzada yer alan İstanbul, Kocaeli, Bursa, Yalova ve Balıkesir illerinde İSYKK toplantıları yapılmıştır. 24

25 2014 yılında 4 havzada (Susurluk, Meriç-Ergene, Konya Kapalı, Büyük Menderes) Nehir Havza Yönetim Planları nın hazırlanması projesi başlatılmıştır. Proje çıktıları, AB Çevre Faslı Su Sektörü 2. Kapanış Kriterine hizmet edecektir. Gediz Nehir Havza Yönetim Planı hazırlanması için ihale işlemleri devam etmektedir. Batı Akdeniz, Akarçay ve Yeşilırmak Havzalarında NHYP hazırlanması işi için teknik şartname hazırlandı yılları arasında Avrupa Birliği fonlarından yararlanılarak toplam 17 havza için Nehir Havza Yönetim Planlarının hazırlanması hedeflenmektedir. 25

26 TEŞEKKÜR EDERİM 26