Sunum Planı. Akreditasyon. Standardizasyon, Harmonizasyon ve akreditasyon İç akreditasyon : Yüksek Öğretim Kurumu Plan.



Benzer belgeler
"Türkiye'nin Bologna Süreci Deneyimi: Yeterlilikler ve AKTS Uygulaması Kalite Güvencesi ve Akreditasyon. Prof. Dr. Aysun Bay Karabulut

EK 4 CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ 2011 YILI PERFORMANS GÖSTERGELERİ

Prof. Dr. Hasan MANDAL Bologna Uzmanı

T.C. Celal Bayar Üniversitesi Alaşehir Meslek Yüksekokulu Müdürlüğü Amaç ve Hedefleri

BOLOGNA SÜRECİ DÖNEMİ ve SONRASI

Doç.Dr. Rahmi ÜNAL. KUDEK Genel Koordinatörü

Yükseköğretimde Avrupa Kalite Güvencesi Kayıt Ajansı. EQAR (European Quality Assurance Register for Higher Education)

AMAÇ 1- Fiziki ve beşeri kaynakların geliştrilmesi ve iyileştrilmesi ile nitelik ve niceliklerinin arttırılması.

KALİTE YÖNETİMİ UYGULAMALARI

KARİYER SENİN, KARAR SENİN

EĞİTİM-ÖĞRENİMDE KALİTE MEKANİZMASI

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ İlaç Uygulama ve Araştırma Merkezi (ERFARMA) 2018 Yılı Stratejik Plan İzleme ve Değerlendirme Raporu

Dünyada Pediatri Uzmanlık Eğitimi Yapı ve Organizasyonuna İlişkin Örnekler

2017 YILI ERCİYES ÜNİVERSİTESİ. Stratejik Plan. İzleme ve Değerlendirme. Raporu

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ KALİTE GÜVENCESİ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM

YILLARA GÖRE KARŞILAŞTIRMALI YÖDEK ANALİZİ ( )

Yükseköğretim Kurumlarında Kalite Süreçleri

YÖK Kalite Kurulu. Dış Değerlendirme için Hazırlık Çalışmaları. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Kalite Koordinatörlüğü

KURUM GÖSTERGE RAPORU İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ

KURUM GÖSTERGE RAPORU ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİVERSİTESİ

3 AYLIK ARA DEĞERLENDİRME STRATEJİK ALAN: KALİTE GÜVENCE SİSTEMİ KASIM-2018 İTİBARİYLE AĞUSTOS-2018 İTİBARİYLE NİSAN-2018 İTİBARİYLE

ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Yabancı Diller Yüksek Okulu 2011 YILI PERFORMANS GÖSTERGELERİ. No Gösterge Ölçme Yöntemi Birimi Değeri 1

KURUM GÖSTERGE RAPORU ATILIM ÜNİVERSİTESİ

KURUM GÖSTERGE RAPORU TOROS ÜNİVERSİTESİ

GALATASARAY ÜNİVERSİTESİ

KURUM GÖSTERGE RAPORU KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİ

KURUM GÖSTERGE RAPORU İSTANBUL MEDİPOL ÜNİVERSİTESİ

Gösterge

KESKİN MESLEK YÜKSEKOKULU PROGRAM PERFORMANS GÖSTERGELERİ

1- Fakülte Sayısı Enstitü Sayısı Yüksekokul Sayısı Meslek Yüksekokulu Sayısı 4 4 4

ANKARA ÜNİVERSİTESİ KALİTE GÜVENCESİ SİSTEMİ. Dr. Öğr. Üyesi Suna ERTUNÇ Ankara Üniversitesi Kalite Komisyonu Üyesi

No Gösterge Ölçme Yöntemi Birimi

KURUMSAL DIŞ DEĞERLENDİRMEYE GENEL BİR BAKIŞ

PAÜ Kurum İç Değerlendirme Raporu Hazırlıkları-2018

İSTANBUL MEDENİYET ÜNİVERSİTESİ KALİTE KOMİSYONU ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI

ABANT İZZET BAYSAL ÜNİVERSİTESİ KALİTE GÜVENCESİ YÖNERGESİ

Sağlık Bilimleri Kongresi

Prof. Dr. Alipaşa Ayas Bilkent Üniversitesi, Eğitim Fakültesi EPDAD: Eğitim Programları Değerlendirme ve Akreditasyon Derneği

KURUMSAL DIŞ DEĞERLENDİRİCİ EĞİTİM ÇALIŞTAYI KURUMSAL DIŞ DEĞERLENDİRMEYE GENEL BİR BAKIŞ

AR-GE POLİTİKALARI ve ARAŞTIRMA ALTYAPILARI

Girdiler: Kaynaklar ve İlişkiler Öğrenci niteliğindeki düzey Bu soruyu; ilgili olduğunuz bölüm veya programlara yerleştirilen öğrenci niteliğini

1- Eğitim alanları (Derslik vb.) miktarı (m2)

SINOP ÜNIVERSITESI KALITE KOMISYONU ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI YÖNERGESI. BIRINCI BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Erasmus+ Programı Avrupa Birliğinin yılları arasında eğitim, gençlik ve spor alanlarında uyguladığı hibe destek programıdır.

KALİTE YOLCULUĞUNDA AKREDİTASYONUN ÖNEMİ. Kemal Yüce Kutucuoğlu EKİM

TIP EĞİTİMİ PROGRAMLARINI DEĞERLENDİRME VE AKREDİTASYON DERNEĞİ (TEPDAD) IN KALİTE DEĞERLENDİRME TESCİL BELGESİ SÜRESİNİN UZATILMASINA İLİŞKİN

Türkiye de Çevre Yönetimi için Kurumsal Kapasitenin Geliştirilmesi Projesi

ORDU ÜNİVERSİTESİ KALİTE GÜVENCESİ YÖNERGESİ

MÜDEK ve. MÜDEK Program Değerlendirici Eğitim Çalıştayı 8-9 Ekim 2016, İstanbul

SÜREKLİ İYİLEŞTİRME HEDEFLER PLANLA UYGULA ÖNLEM AL HEDEFLERİ YÜKSELT KONTROL KSE

Avrupa Birliği ve Türkiye Yerel Yönetimler Analizi 2014 Mali Verileri

Avrupa Birliği ve Türkiye Yerel Yönetimler Analizi

Kalite Yönetim Sistemi

HİTİT ÜNİVERSİTESİ KALİTE KOMİSYONU ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI

2017 YILI ERCİYES ÜNİVERSİTESİ. Stratejik Plan. Raporu

TÜRK İŞGÜCÜ PİYASASI MESLEKİ EĞİTİM İSTİHDAM İLİŞKİSİ VE ORTAKLIK YAKLAŞIMI

SİNOP ÜNİVERSİTESİ KALİTE KOMİSYONU ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Geleceğin İşgünü Yetiştirmek İçin Geniş Tabanlı Sektörel Eğitim. Prof. Dr. Ali Şimşek Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi

13. Geleneksel Önlük Giydirme Töreni

İKTİSADİ ve İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ KALİTE KOMİSYONU ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

KURUMSAL DIŞ DEĞERLENDİRME KILAVUZU

Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Kurulu (ADEK) Toplantısı 26 Haziran 2009

Sunum İçeriği. 27. Mühendislik Dekanları Konseyi Toplantısı Porto Bello Hotel, Antalya, 1-2 Kasım 2013

MÜDEK ve Eğitim Programlarının Akreditasyonu. MÜDEK Program Değerlendiricileri Eğitim Çalıştayı Mayıs 2018, İstanbul

MÜDEK: Genel Bilgiler ve Son Gelişmeler

2008 YILI AKADEMİK DEĞERLENDİRME VE KALİTE GELİŞTİRME RAPORU

ALANYA ALAADDİN KEYKUBAT ÜNİVERSİTESİ KALİTE KOMİSYONU YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ KALİTE GÜVENCE YÖNERGESİ

MÜDEK ve Eğitim Programlarının Akreditasyonu. MÜDEK Eğitim Çalıştayı 13 Mayıs 2017, İstanbul

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ AKADEMİK DEĞERLENDİRME VE KALİTE GELİŞTİRME UYGULAMA YÖNERGESİ. Amaç. Kapsam. Dayanak. Tanımlar

STRATEJİK PLAN, AMAÇ, HEDEF VE FAALİYET TABLOSU

SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ KALİTE GÜVENCE SİSTEMİ KURULMASI VE KALİTE KOMİSYONU ÇALIŞMA USUL VE ESASLARINA İLİŞKİN YÖNERGE

Stratejik Plan

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ KALİTE KOORDİNATÖRLÜĞÜ VE KALİTE KOMİSYONU YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Avrupa Ve Türkiye Araç Pazarı Değerlendirmesi (2013/2014 Şubat)

ESKİŞEHİR TEKNİK ÜNİVERSİTESİ KALİTE GÜVENCE YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç ve Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Avrupa Ve Türkiye Araç Pazarı Değerlendirmesi (2012/2013 Ağustos)


1. KURUMSAL DEĞERLENDİRME

KALKINMA BAKANLIĞI KALKINMA ARAŞTIRMALARI MERKEZİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ KALİTE GÜVENCESİ YÖNERGESİ

BARTIN ÜNİVERSİTESİ KALİTE KOMİSYONU ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. Performans Göstergeleri 2008

TÜRKİYE HAZIR BETON SEKTÖRÜ İSTATİSTİKLERİ 2016

EK-7 YEDİTEPE ÜNİVERSİTESİ STRATEJİK PLANI

Tıp Eğitimi Programları Değerlendirme ve Akreditasyon Derneği (TEPDAD) Türkiye de Tıp Eğitiminde. Eşyetkilendirme (Akreditasyon)

Avrupa: bir ve bölünmemiş? Avrupa da Ekonomik Modeller

Uludağ Üniversitesi Uluslararası İlişkiler / Erasmus Ofisi

1- Adıyaman Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı:

GIDA İŞLEME BÖLÜMÜ ÖZDEĞERLENDİRME RAPORU

Avrupa Ve Türkiye Araç Pazarı Değerlendirmesi (2011/2012 Ekim)

M: FELSEFE, TANIM, SÜREÇ...

T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Bölgeleri Genel Müdürlüğü. Kümelenme Destek Programı

Eksternal Kalite Kontrol Programı. Doç. Dr. Mustafa ERTEK RSHMB

İstanbul Üniversitesi. Çerçeve Yönetmeliği Kapsamında Türkiye de Doktora Çalışmalarının Kurumsal Yapısı, İşleyişi ve Öneriler

T.C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ HEDEF YÖNETİM TABLOSU

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ KALİTE GÜVENCESİ YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

HİTİT ÜNİVERSİTESİ KALİTE GÜVENCESİ YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Transkript:

Sunum Planı Akreditasyon Standardizasyon, Harmonizasyon ve akreditasyon İç akreditasyon : Yüksek Öğretim Kurumu Plan Tıp eğitimi genel Tıbbi Biyokimya Eğitiminde Akreditasyon

AKREDİTASYON

Bir öğretim kurumunun yada öğretim kurumu tarafından uygulanmakta olan herhangi bir programın, Ulusal ve/veya uluslararası düzeyde belirli performans standartlarına (kalite, etkinlik, verimlilik, vb.) sahip olduğunu ortaya koymayı amaçlayan Kalite Güvencesi Konusunda bağımsız kuruluşların (ajansların) kurulması Kalite güvencesinde iç ve/veya dış değerlendirme unsurlarının oluşturulması Konuyla ilgili paydaşların çalışmalara katılımı

YÜKSEKÖĞRETİMDE KALİTE MEKANİZMASI YETERLİLİK LER AKREDİTASYON ÜNİVERSİTE KALİTE GÜVENCESİ Kaliteli ve yetkin mezun Alanlarında uzman işgücü Kaliteli ve tüm dünyada tanınan Eğitim seviyesi Yeterlilikler ve uyum (2005); Kalite güvencesi için Avrupa Standartları ve Rehberi (ESG) kabul edilmiştir (2008): Kalite değerlendirme ajansları Kayıt (EQAR) kurulmuş ve uygulamaya konmuştur. 5

Girdiler (Kaynaklar ve İlişkiler ile ilgili performans göstergeleri Kurumsal Nitelikler ve özellikler ile ilgili performans göstergeleri Performans Gösterge Grupları Araştırma (bilgi üretme süreçleri ile ilgili performans göstergeleri Uygulama ve Hizmet süreçleri ile ilgili performans göstergeleri Eğitim ve Öğretim süreçleri ile ilgili performans göstergeleri Yönetsel özellikler (davranışsal) ile ilgili performans göstergeleri Sonuçlar/ Çıktılar ile ilgili performans göstergeleri İdari ve destek süreçleri ile ilgili performans göstergeleri Yönetsel özellikler (yapısal) ile ilgili performans göstergeleri Misyonu Başarma ile ilgili performans göstergeleri 6

Kabul edilen öğrencilerin niteliği İdari personelin (kadrolu, sözleşmeli ve hizmet alınan) akademik personele oranı Kadrolu öğretim üyesi başına öğrenci sayısı Lisansüstü (yükseklisans ve doktora) öğrencilerin lisans öğrencilerine oranı Yabancı uyruklu öğrencilerin oranı Disiplinlerarası lisansüstü program oranı Göstergeler Listesi Öğrenci başına düşen ödenekler Öğretim üyesi başına düşen döner sermaye geliri Yükseköğretim kurumunun bulunduğu ilin dışından gelen öğrencilerin oranı Doktora programlarına kabul edilme oranı Yan dal ve çift ana dal programlarına katılan öğrenci oranı Öğretim elemanı başına düşen toplam yayın ve bilimsel 7 faaliyetin (sergi, konser, performans vb) sayısı

NASIL??? KURUMSAL- ÖZDEĞERLENDİRME AKREDİTASYON AJANSLARI TARAFINDAN AKADEMİK KALİTENİN İYİLEŞTİRİLMESİ SAYDAMLIK VE HESAP VERME SORUMLULUĞU

AKREDİTASYONUN ÖZELLİKLERİ

AKREDİTASYONUN TÜRLERİ

Kurumsal Akreditasyon Akreditasyon kurumunun standartları ve kriterleri açısından Öğretim kurumunun idari, mali ve akademik kapasitesi bir bütün olarak değerlendirilir.

Programa Dönük Akreditasyon (Özel Akreditasyon): Tıbbi Biyokimya eğitimi Yüksek öğretim kurumunda, uygulanan herhangi bir programın (lisans eğitimi, yüksek lisans eğitimi veya doktora eğitimi) Kalite ve mükemmeliyet standartlarına uygun olduğunu ortaya koymayı amaçlayan bir akreditasyon türüdür.

AKREDİTASYONUN AMAÇLARI

AKREDİTASYONUN YARARLARI Tanınma ve mükemmeliyet standartlarını sağlayıp sağlamadığı konusunda bilgilendirir Özel ve kamu sektörüne kaliteli insan gücü istihdamı yönünden kolaylık ve güven sağlar Öğretim kurumları arasında kredi transferi işlemleri kolaylaşır Kaliteyi güvence altına alır

AKREDİTASYON SÜRECİ Standartların Tespit Edilmesi Hazırlık ve Öz Değerlendirme Ziyaret ve dış değerlendirme İzleme Akredite Etme: karar ve onay Sürekli gözden geçirme 15

STANDARTLARIN TESBİT EDİLMESİ Öğretim kurumu değerlendirmeye imkan verecek mükemmeliyet standartlarını belirler

ÖZDEĞERLENDİRME VE HAZIRLIK RAPORU Akreditasyon sürecine tabi olmak isteyen öğretim kurumu süreç hakkında ön hazırlık çalışmaları Kurum içi öz değerlendirme faaliyetleri Çalışmalarını ortaya koyan belgeler ve dökümanlar RAPOR

DIŞ DEĞERLENDİRME- ZİYARET VE RAPOR Dış değerlendirme Akreditasyon kurumlarında değerlendirme faaliyetleri alanında uzman akademik ve idari personel tarafından gerçekleştirilir

İZLEME Öğretim kurumu belirli bir süre yakın izlemeye alınır ve istenen standartlara uyum sağlayıp sağlamadığı gözlemlenir

PERİYODİK GÖZDEN GEÇİRME

AKREDİTASYON SÜRECİNİN İYİ İŞLEMESİ İÇİN Yaygın, anlaşılır ve desteklenen açık bir ulusal standartlar bütününün olması Standartları iyi bilen, ziyaret için belirlenmiş bir protokolü izleyen ve standartlara dayalı olarak adil yargılara varan bir eğitilmiş uzman değerlendiriciler topluluğunun olması Standartlara dayalı olarak kararlar verilmesini sağlayan bir karar oluşturma süreci ve bu süreci işleten bir karar merciinin olması

AKREDİTASYON KURUMU TARAFINDAN KARARIN VERİLMESİ

ÖĞRETİMDE AKREDİTASYON STANDARTLARI ÖĞRENCİLERE YÖNELİK STANDARTLAR EĞİTİM VE ÖĞRETİMİN AMAÇLARINA YÖNELİK STANDARTLAR PROGRAM ÇIKTILARI VE DEĞERLENDİRMEYE YÖNELİK STANDARTLAR ÖĞRETİM KADROSUNUN KALİTESİNE YÖNELİK STANDARTLAR ALT YAPIYA YÖNELİK STANDARTLAR PROGRAM KRİTERLERİ

Tıp Eğitimi Sorunları Bilginin aşırı artması Aşırı teknoloji bağımlılığı Sağlık alanında metalaşma Toplumda eşitsizliklerin derinleşmesi

Tıp Eğitiminde Akreditasyon Kurumları Mezuniyet öncesi tıp eğitimi Uzmanlık eğitimi STE / SMG Avrupa Kurum yok UEMS EACCME WHO/WFME ABD LCME ACGME ACCME Türkiye YÖKAK Dernekler/Yeterlik TTB-STE Kurulları

KULLANILAN KALİTE GÜVENCE YÖNTEMLERİ DEĞERLENDİRME METODLARI: Değerlendirme (Evaluation) Akreditasyon (Accreditation) Denetleme (Audit) Kıyaslama (Bench-marking) DEĞERLENDİRME KATEGORİLERİ: Program Kurum Konu İşlev Değerlendirme Akreditasyon Denetleme Kıyaslama Konu 6 1 1 6 Program 21 20 5 7 Kurum 12 10 14 4 İşlev 10 0 1 4 Quality Procedures in EHE; ENQA Survey, 2003

Uluslararası standartlar: Yararları özdeğerlendirme yapılmasını sağlaması ulusal ve bölgesel tanınmayı sağlaması akreditasyon gelişmeyi sağlaması serbest dolaşımda standartları sağlaması Ulusal ve uluslararası sağlık hizmetleri niteliğini yükseltme Toplum sağlığını koruma

STANDARDİZASYON HARMONİZASYON AKREDİTASYON Eğitim niteliğini arttırmak Nitelikli hizmet sunumu Sağlıklı toplum

EĞİTİM KALİTESİNİ ARTIRMAK STANDARDİZASYON KURUM ZİYARETİ GERİBİLDİRİM AKREDİTASYON HARMONİZASYON

Tıbbi çalışma programlarında biyokimya ve klinik biyokimya sınıfların sayısı Ülke ziyaretleri / Tıp Biyokimya Klinik Biyokimya Çalışmaların dağılımı Fakülteleri sayısı (saatler) (saatler) Avustrya 3/3 26 134 0 37 32 37 modulü Belçika 2/9 88 180 0 100 + 4 y lisans derecesi 3 y Lisans de Danimarka 1/3 179 18 1. Temel konular, 2. Organ kurs 3. Int. tıp + cerrahisi 4. Clin. Eğiti Irlanda 4/5 36 150 0 35 Modular Çalışma (3 4 y preklini 2 y klinik) Finlandiya 2/5 120 162 26 142 2 y pre-klinik + 4 y klinik Fransa 5/47 57 148 İç hastalıkları 2 y pre-klinik + 4 (3) y klinik Almanya 17/37 0 234 0 132 2 (3) y pre-klinik + 4 (3) y klinik İngiltere 4/27 0 78 20 132 3 y preklinik + 3 y klinik Italy a 4/33 120 193 30 145 1.5 2.5 y pre-klinik + 3.5 4.5 y kli Hollanda 2/8 İç hastalıklar 2 6 4 y pre-klinik + 2 y klinik veya modulun bir kısmı Portekiz 4/6 47 218 Biokimya ve patoloji 2 (2.5) y preklinik + 1 (0) y miks + 3 (3.5) y klinik İspanya 2/31 110 144 0 43 3 y preklinik + 3 y klinik isveç 3/6 0 24 24 96 3 (3.5) y preklinik + 3 (2) y klinik Çek cumhuriyeti 7/7 110 252 20 63 2 y temel bilimler+ 2 y klin. Tıbb prensibi + 2 y klin. eğitim (1x)

Yeterlilikler Çağında Tıbbi Biyokimya: Krebs Döngüsünün Gitme Vakti Mi? Yeterlilik tabanlı tıbbi eğitim bazı sınırlara sahip olmasına rağmen, öğreticiler için bu değişime yardım eden ve geniş çapta kullanılan bir yöntemdir.

YETERLİLİK TABANLI TIBBİ EĞİTİM Medical Science Educator 22 : 1; 2012

Üstüner F ve ark. Turk J Biochem] 2011; 36 (3) ; 193 199.

Üstüner F ve ark. Turk J Biochem] 2011; 36 (3) ; 193 199.

Bu alanda çalışan derneklerimiz Türk Biyokimya Derneği(TBD), Türk Klinik Biyokimya Derneği(TKBD) Türk Klinik Biyokimya Uzmanları Derneği (KBUD)

Özetle laboratuvar yönetimi malzeme seçimi ve alımı teknik şartname hazırlama ve satın alma, kalite kontrol konularında eğitim ihtiyacının ön plana çıktığı izlenmektedir. klinik mikrobiyoloji, hemotoloji ve kan bankası rotasyonlarının yararlı olacağının düşünüldüğü görülmüştür. Bilindiği gibi klinik biyokimya eğitimi bazı ülkelerde klinik patoloji içinde, klinik mikrobiyoloji ve anatomik patoloji ile beraber verilirken, diğerlerinde bağımsız bir eğitim programıdır

TEŞEKKÜRLER Bir atom elektronunu kaybedince diğer atoma ne söyler? Pozitif düşünmek gerek