1. Suriye-Türkiye e-devlet Çalıştayı (Şam) Raporu & 2. Suriye-Türkiye e-devlet Çalıştayı (Ankara) Programı

Benzer belgeler
Yabancı Sermayeli Şirketler için Yabancı Sermaye Yatırım Danışmanlığı ve Mali Müşavirlik Hizmetleri

Εμπορική αλληλογραφία Παραγγελία

İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ TEMEL ÖĞRENME BECERİLERİ-BASIC LEARNING SKILLS YÖS Aşağıdaki şeklin katlanmasıyla oluşabilecek küp hangisidir?

Belirli bir ülkede para çekmenin komisyon ücretine tabi olup olmadığını sormak

Göç Belgeler ا ين يمكنني ا يجاد استمارة ل ا ين تم ا صدار [مستند] الخاص بك متى تنتهي صلاحية هويتك هل يمكنك مساعدتي في ملء الاستمارة

Bilgi Toplumu Stratejisi ( ) Eylem Planı 1. Değerlendirme Raporu. e-dtr Đcra Kurulu 24. Toplantısı 12 Haziran 2008

ARAPÇA ÖĞRENİMİNE YÖNELİK ANDROİD PROGRAMLAR. 1. Arapçada Sık Kullanılan Harf-i Cerli Fiiller

Cep Telefonuna Outlook Kurulumu Ve Öğrenci Mailine Giriş

T.C. BAŞBAKANLIK Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı AVRUPALI HUKUKÇULAR EĞİTİM PROGRAMLARI

Program Koordinatörü Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı

e-dönüşüm Türkiye Projesi ve Bilgi Toplumu Devlet Planlama Teşkilatı Bilgi Toplumu Dairesi 15 Temmuz 2009

Bilgi Toplumu Stratejisi ( ) Eylem Planı 1. Değerlendirme Raporu. Dönüşüm Liderleri Kurulu II. Toplantısı 9 Haziran 2008

Device Tracker X2 su dedektörü

Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı

Kolay Yolla Kur an ı Anlama

e-dönüşüm Türkiye Projesi 2005 Eylem Planı İlerleme Raporu Sunuşu

A) 9 B) 4. ( 1)

ÇARŞAMBA TİCARET BORSASI 2016 YILI YILLIK İŞ PLANI

İş Mektup. Mr. J. Rhodes Rhodes & Rhodes Corp. 212 Silverback Drive California Springs CA 92926

a,bcabc =?

CEZAYİR SEKTÖREL AÇILIM GEZİSİ

ÇARŞAMBA TİCARET BORSASI 2015 YILI YILLIK İŞ PLANI

TURKLAB Bülten Ocak-Şubat-Mart. Metot Validasyonu Eğitimi Şubat 2018

برامج اسطنبول صيف الشخص في الغرفة المفردة

Kamu-STK İşbirliği için Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının Kapasitesinin Güçlendirilmesi Teknik Yardım Projesi

TÜRK TELEKOM HOŞ GELDİNİZ KAMPANYASI 12 AYLIK BİREYSEL YENİ ABONELİK TAAHHÜTNAMESİ : : نقطة االستخدام

ISSAI UYGULAMA GİRİŞİMİ 3i Programı

TÜRK TELEKOM HOŞ GELDİNİZ KAMPANYASI 12 AYLIK BİREYSEL YENİ ABONELİK TAAHHÜTNAMESİ : : Internet. İnternet :... :... İNTERNET HİZMET NO :...

TÜRK TELEKOM HOŞ GELDİNİZ KAMPANYASI 12 AYLIK BİREYSEL YENİ ABONELİK TAAHHÜTNAMESİ : : internet :... :... İNTERNET HİZMET NO :...

3. HAFTA-Grup Çalışması

Kamu-STK İşbirliği için Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının Kapasitesinin Güçlendirilmesi Teknik Yardım Projesi

Öğretmenle öğrenciler arasında tanışma

Namık Kemal Üniversitesi

Türkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Altyapısı Kurulumu Projesi Fizibilite Etüdü Çalıştayı Açılış Konuşması (Dr.Özkan DALBAY, Türksat A.Ş.

YİĞİT DONDURMA KÜLAHI GIDA SAN. TİC. LTD. ŞTİ.

Kamu-STK İşbirliği için Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının Kapasitesinin Güçlendirilmesi Teknik Yardım Projesi

24 AYLIK BİREYSEL YENİ ABONELİK TAAHHÜTNAMESİ : : İnternet. internet :... İNTERNET HİZMET NO :... İNTERNET BAĞLANTISI YAPILACAK TEL. NO :...

2013/101 (Y) BTYK nın 25. Toplantısı. Üstün Yetenekli Bireyler Stratejisi nin İzlenmesi [2013/101] KARAR

T.C. İSTANBUL YENİ YÜZYIL ÜNİVERSİTESİ KARİYER GELİŞTİRME KOORDİNATÖRLÜĞÜ YÖNERGESİ

TÜRK TELEKOM HOŞ GELDİNİZ KAMPANYASI 12 AYLIK BİREYSEL YENİ ABONELİK TAAHHÜTNAMESİ : : نقطة االستخدام

EK C-9 (SEKTÖREL TİCARET HEYETİ PROGRAMI SONUÇ RAPORU)

Kinâye Alegori) ةيانكلا Kinayeli bir ifadede sözün gerçek anlamı da kastedilmiş olabilir.

05-10 Ekim Bakanlığımız Teknik Heyetinin Azerbaycan Ziyareti

Türkiye de Stratejik Çevresel Değerlendirme: İhtiyaçlar, Zorluklar ve Fırsatlar

25 Aralık 2016, Pazar. 26 Aralık 2016, Pazartesi (1. Gün)

20 AY (24 Mart Kasım 2007) AVRO AVRO Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu (ECD)

BRÜKSEL, NİSAN 2016 Burs Programı

KAMU POLİTİKASI BELGELERİ

İmar Hakkı Transferi Çalıştayı 29 Kasım'da!

24 AYLIK BİREYSEL YENİ ABONELİK TAAHHÜTNAMESİ : : İnternet. Internet :... İNTERNET HİZMET NO :... İNTERNET BAĞLANTISI YAPILACAK TEL. NO :...

Geleceğin Yıldız Girişimcileri Programı. Lüleburgaz Kaymakamlığı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ile Lüleburgaz Belediye Başkanlığıdır.

Türkiye - Suriye İlişkileri

Selim: Merhaba Ekrem! Ekrem: Hoşgeldin Selim!

Araştırma Merkezlerinin Mevcut Durumu. Politika ve Uygulamalardaki Gelişmeler

األسئلة المتداولة حول الالجئين السوريين في تركيا

İnovasyon Odaklı Mentörlük Projesi

ADALET MESLEK YÜKSEKOKULU EYLEM PLANI

SAĞLIK TURİZMİNİN GELİŞTİRİLMESİ PROGRAMI VE POLİTİKALAR. Dr. H. Ömer Tontuş Sağlığın Geliştirilmesi Genel Müdürlüğü

Yönetim Kurulu Strateji Belgesi

İş ve Yatırım Ortamının Geliştirilmesi Çalışmaları Ve Yatırıma Uygun Arazi Belirlenmesi İçin CBS Teknolojisinin Kullanılması

İHL 9.SINIF ARAPÇA 2.ÜNİTE 1.DERS OKULDA İLKGÜN Sayfa: 33,34,35,36,37 GİRİŞ. arapcadersi.com Ben İstanbulluyum. Ya Râşid!

KAMU-ÜNİVERSİTE-SANAYİ İŞBİRLİĞİ (KÜSİ) FAALİYETLERİ

Bölgesel Eğitim Programı (RTP), eğiticilerin eğitilmesi esasına dayanan özel bir TAIEX programıdır.

T.C. KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ Genel Sekreterlik ÜNİVERSİTE REKTÖRLÜKLERİNE

UCLG-MEWA ORTAKLIK FIRSATLARI UCLG-MEWA PARTNERSHIP OPPORTUNITIES الوصول الى الحكومات المحلية عبر UCLG-MEWA

İKİNCİ KISIM. Amaç ve Hukuki Dayanak

KAMU ALIMLARI YOLUYLA TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VE YERLİ ÜRETİM PROGRAMI EYLEM PLANI

Türkiye e-devlet Değerlendirmesi

STRATEJİK PLAN ( ) HEDEF-FAALİYET-MALİYET TABLOSU

Kentsel Alanlarda Yüksek Çözünürlüklü Ortofoto Üretimi

TÜBİTAK Teknoloji Transfer Ofisleri Destekleme Programı Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB)

Proje Sonuçları. Dr. İlksen Hilâl TANRIKUT Avrupa Birliği Bakanlığı Proje Uygulama Başkanlığı Koordinatörü 24 Aralık 2014

5. Ünite 1, sayfa 17, son satır

İsimleri okumaya başlarken- و ب س ي د ن ا - eklenmesi ve sonunda ع ن ه ر ض ي okunması en doğrusu.

TÜRK TELEKOM HOŞ GELDİNİZ KAMPANYASI 12 AYLIK BİREYSEL YENİ ABONELİK TAAHHÜTNAMESİ : : نقطة اإلستخدام

PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ İLE DENİZLİ İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ ARASINDA DÜZENLENEN EĞİTİMDE İŞ BİRLİĞİ PROTOKOLÜ

YETENEK HARİTASI VE AKADEMİSİ PROJESİ

Seyahat Genel هل تستطيع مساعدتي من فضلك هل تتحدث الا نكليزية هل تتحدث _[اللغة]_ ا نا لا ا تحدث_[اللغة]_. لا ا فهم. مرحبا! مرحبا! صباح الخير!

İKTİSADİ ve İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ

MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİ GEZİ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Güney Kore Ziyaretinden Düşen Notlar

2011 YILI ULUSLARARASI EĞİTİM

ELEKTRİK İLETİM SİSTEMİ MÜHENDİSLERİ DERNEĞİ STRATEJİK PLANI

GENÇLİK VE SPOR BAKANLIĞI


Türk-Arap Ülkeleri İşadamları Derneği İzmir Şube Başkanı Sabuhi Attar: 4. Zirve mizle sizleri selamlamanın haklı gururu içerisindeyim رئيس جمعية تراب

T.C. ANKARA SOSYAL BİLİMLER ÜNİVERSİTESİ Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı

UR-GE PROJESİ NEDİR?

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ULUSLARARASI İLİŞKİLER KOORDİNATÖRLÜĞÜ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI. 17 Ocak 2013 Bartın

STRATEJİK PLAN ( ) 2017 YILI FAALİYET PLANI

AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ KALİTE KOORDİNATÖRLÜĞÜ KURUMSAL DIŞ DEĞERLENDİRME BİLGİLENDİRME TOPLANTISI

2018 YILI İŞ EYLEM PLANI Sayfa 1 / 11

INDICATE DİJİTAL KÜLTÜREL MİRAS ALTYAPISI İÇİN ULUSLAR ARASI BİR AĞ PROJESİ

تأمين الحياة )تأمين اختياري( Kredi Vadesine Uyumlu. Sigorta Başlangıcındaki Teminat Tutarı Değişikliğine

PROJE TEKLİF FORMU FİZİBİLİTE RAPORU HAZIRLANMASI GEREKMEYEN KAMU YATIRIM PROJESİ TEKLİFLERİ İÇİN

AB VE TÜRKĐYE DE BĐLGĐ TOPLUMU POLĐTĐKALARI VE CIP ICT PSP

Stratejik Plan Çalışmaları Bilgilendirme Sunumu. SGDB-Stratejik Yönetim ve Planlama Şube Müdürlüğü Temmuz 2017

TEMİZ ÜRETİM (EKO-VERİMLİLİK) ALANINDA YÜRÜTÜLEN ÇALIŞMALAR & ENDÜSTRİYEL SİMBİYOZ KONUSUNDA ÜSTLENİLEBİLECEK ROLLER

İL KOORDİNASYON VE İZLEME SİSTEMİ (İKİS)

Transkript:

1. SuriyeTürkiye edevlet Çalıştayı (Şam) Raporu & 2. SuriyeTürkiye edevlet Çalıştayı (Ankara) Programı التقرير الا ول لورشة عمل الحكومة الا لكترونية السورية الترآية (دمشق) و البرنامج الثاني لورشة عمل الحكومة الا لكترونية السورية الترآية (أنقرة) ا ذار 2009 Mart

لتقرير المتعلق بورشة العمل الخاصة بالحكومة الالكترونية في سورية 23 25 تشرين الثاني 2008 إن هدف الزيارة التي تمت إلى سورية في الفترة ما بين 23 25 تشرين الثاني تلبية للدعوة الموجهة من قبل وزارة الاتصالات والتقانة هو تشاطر المعلومات والتجارب المتوفرة لدى ترآيا والخاصة بالتحول إلى الحكومة الالكترونية في مجالات التعليم والعدل والجمارك والصحة والشو ون المدنية مع سورية التي تربطها بترآيا أطول حدود برية. شارك في هذه الجولة التي نظمتها المجموعة الاستشارية للحكومة الالكترونية التابعة لري اسة الوزراء آل من: د. رمضان ألتينوك (منسق المجموعة الاستشارية للحكومة الالكترونية) ومحمد سيد بهلوان (خبير مساعد) ود. تورآسل قايا بنسغير (TODAĐE) وعلي قايا (مدير إدارة المعلوماتية في وزارة العدل) ونورجان أوزيازجي (مدير إدارة الاتصالات والالكترون في مستشارية الجمارك) ود. نهاد يورت (منسق الصحة الالكترونية في وزارة الصحة). شارك في ورشة عمل الحكومة الالكترونية التي نظمت في إطار البرنامج الذي تم تنفيذه بالتنسيق مع وزارة الاتصالات والتقانة في سورية وذلك يومي 2008/11/2423 آل من: المدراء رفيعي المستوى والموظفين التقنيين المسو ولين عن فعاليات الحكومة الالكترونية في الوزارات والمو سسات العامة الا خرى في سورية. أولى السيد عماد صابوني وزير الاتصالات والتقانة في سورية اهتماما آبيرا بالوفد. وقد شارك السيد الوزير شخصيا بالجلستين الا ولى والا خيرة وساهم عن طريق الا سي لة التي طرحها في تسليط الضوء على مجالات التعاون التي من الممكن تطويرها مع ترآيا وهو المسو ول عن تحضير "استراتيجية الحكومة الالكترونية في سورية" وتجهيز البنية التحتية الخاصة بها. تابع المسو ولون السوريون باهتمام الشرح الذي قدمه الوفد بخصوص التجارب الترآية بمجال الحكومة الالكترونية وحرصوا على طرح الا سي لة بعد الانتهاء من شرح آل مشروع على حدة مما أدى إلى توضيح المواضيع المطروحة أآثر. آان من بين المشارآين آبار المسو ولين والخبراء في وزارات الاتصالات والتقانة والعدل والداخلية والصحة والجمارك وأعضاء الهيي ة التدريسية والطلاب في آل من معهد الا دارة العامة في سورية INA) و (HIBA) (Higher Institute for Business Administration والمعاهد العليا والمدارس التي تو هل العناصر في مجال المعلوماتية (آلية تكنولوجيا المعلومات في جامعة دمشق) وخبراء ال UNDP الذين يساهمون في أعمال الحكومة الالكترونية في سورية. آانت ورشة العمل مثمرة للغاية نتيجة أسي لة ومساهمات المشارآين الذين آانوا مهتمين للغاية. زاد عدد المو سسات المشارآة في اليوم الثاني لورشة العمل بعدما خلق اليوم الا ول جوا من التا ثير الا يجابي الذي سمع عنه الا خرون. شارك في الجلسة الحوارية التي نظمت تحت عنوان الحكومة الالكترونية في سورية آل من وزير الاتصالات والتقانة في سورية ومعاونو الوزير وآبار المسو ولين في المو سسات المعنية الا خرى وقاموا بتقييم المجالات التي من الممكن إجراء التعاون فيها مع ترآيا وقدموا الاقتراحات الملموسة. زار الوفد الترآي بداية السفارة الترآية والمو سسات الواردة أدناه والتي تلعب دورا هاما في أعمال الحكومة الالكترونية واستمعوا إلى شروحات مختلفة بهذا الصدد: تم تطوير " البنية التحتية لفكرة ورشة عمل الحكومة الا لكترونية الترآية السورية " من طرف ري اسة الوزراء الفريق الا ستشاري للحكومة الا لكترونية في إطارمفهوم " التبادل العالمي للمعلومات بخصوص الحكومة الا لكترونية ". 1

السفارة الترآية وزارة الاتصالات والتقانة وزارة الداخلية المديرية العامة للشو ون المدنية مجموعة مشروع الحكومة الالكترونية في ال UNDP الجمعية العلمية للمعلوماتية في سورية وحدة المعلوماتية في وزارة الداخلية وحدة المعلوماتية في مديرية الجمارك العامة المعهد الوطني للا دارة العامة التابعة لوزارة التعليم العالي ) Higher NIPA Ministry of (Education, National Institute of Public Administration المعهد العالي للتنمية الا دارية التابع لجامعة دمشق ) Administration Higher Institute of (Development (HIAD) المعهد العالي لا دارة الا عمال ) Business HIBAHigher Institute of (Administration وبعد هذه الزيارات طرأ تقدم ملحوظ على مشاريع الجانب السوري أيضا آمشروع الحكومة الالكترونية في سورية ومشروع الا تمتة في الا حوال المدنية في وزارة الداخلية ومشروع أتمتة الجمارك. وفي هذا الصعيد علم أن مسودة استراتيجية الحكومة الالكترونية في سورية قد تم تحضيره ومن أجل إتمامها تم طلب مساعدة الجانب الترآي. أنشا ت وزارة الداخلية الا نترنت الخاص بمشروع الا تمتة التابع للا حوال المدنية. وعلم با ن قيود ما يقارب 30 مليون مواطن (المواطنون الا حياء والا موات على حد سواء) اعتبارا من عام 1992 ولغاية الا ن قد تمت أتمتها في السنوات الخمس الا خيرة. بعد الا طلاع على (التقرير السوري لعام 2008) أثناء الزيارة لوحظ أن هناك بطي شديد في عمليات الولوج إلى الا نترنت وأن خدمة ASDL يتم تقديمها في نطاق ضيق جدا. وهناك قاي مة طويلة تنتظر الاشتراك في خدمة ال.ADSL تم تجريب الجيل الثالث في شهر نيسان 2006 وعلم با ن أعمالا تجريبية جديدة بدأت في عام 2008. ولكن وحتى الا ن لم يتم منح إجازة استخدام الجيل الثالث واستحداث البنية التحتية الخاصة به. انضم إلى الزيارة التي أجريت إلى مسو ول المعلوماتية في وحدة المعلوماتية في مديرية الجمارك العامة خبير ال UNCTAD الداعم لمديرية الجمارك العامة في سورية. وبعد تقييم المعلومات التي تم الحصول عليها تم التوصل إلى ما يلي: إن عملية أتمتة الا جراءات الجمرآية في مديرية الجمارك العامة في سورية تتم في إطار الدعم المقدم من قبل ال UNCTAD للدول النامية والدول الا قل تطورا بلا مقابل ولكن فيما بعد تقوم هذه الدول في المرحلة اللاحقة بشراء برمجيات ال ASYCUDA مقابل بدل معين وإن الجانب السوري ليست لديه أية شكوى من البرمجيات من الناحية التقنية ولكنها واجهت بعض الصعوبات أثناء تطبيقها (عدم وجود ميل لاستخدامها ومعارضة الموظفين لاستخدامها). يخضع الطلاب المتخرجون من المعاهد مثل INA (المعهد الذي يهدف إلى تا هيل الموظفين رفيعي المستوى) ومعهد HIBA (يهدف إلى تا هيل موظفين ذوو آفاءة عالية للقطاع الخاص) إلى فحص بعد تخرجهم من هذه المعاهد (يتقدم إلى الفحص تقريبا 500 طالب ويتم انتقاء 50 منهم بعد الفحص التحريري والشفهي) ويتم تعيين هو لاء بعد دراسة لمدة عامين في مراتب رفيعة حسب تسلسل علاماتهم (نظام مشابه لنظام ENA المطبق في فرنسا). ونتيجة وجود مشاريع تعاون بين معهد HIBA ودول الاتحاد الا وربي وعلى رأسهم فرنسا وإسبانيا فا نه أصبح هيي ة هامة للغاية. إن هذا المعهد الواقع في مكان راق 2

من جبل قاسيون المطل على دمشق هو معهد يحمل طابع الجامعات الخاصة ويخضع مباشرة لوزارة التربية والتعليم فيه بمقابل أجر نقدي. يحوي مكتبات المعهد ذو المظهر الحديث الذي يرقى إلى مستوى المواصفات الا وربية سواء من حيث أبنيته وصفوفه أو من حيث مكتباته آتبا معاصرة باللغة الانكليزية في مواضيع الا دارة والمعلوماتية والاقتصاد والحقوق. موضوع القيادة السياسية والبيروقراطية اتبع السيد عماد صابوني وزير الاتصالات والتقانة مع الوفد الترآي من لحظة وصول الوفد إلى مطار دمشق الدولي وحتى مغادرته لها بروتوآول A وامتاز بطباعه الصادقة والقريبة من القلب والودية أثناء الاجتماعات التقنية واللقاءات الاجتماعية. إن الزيارة التي آان من المخطط لها أن تتم بتاريخ 4 تشرين الثاني قد تا جلت بسبب انشغال السيد الوزير بذلك التاريخ وحسبما ذآرت السفارة السورية في أنقرة با ن السيد الوزير يود استقبال الوفد الترآي شخصيا ونظمت في الفترة ما بين 2523 تشرين الثاني.2008 آانت وزارة الاتصالات والتقانة وفريق عملها مهتمة جدا بالا عمال التي ستجري في نطاق الحكومة الالكترونية في سورية وإن الوزارة قد عينت فريقا خاصا لمتابعة هذا الموضوع. لوحظ أيضا أن سورية تمتلك قيادة سياسية وبيروقراطية مصممة على المضي قدما في التحول الالكتروني. وتجلى ذلك بالدعوة الخاصة الموجهة من قبل السيد معاون وزير الداخلية للوفد رغم عدم وجود مثل هذه الدعوة في برنامج الزيارة. آما تجلى ذلك بالتعليمات المرسلة من قبل ري اسة مجلس الوزراء إلى آافة الجهات التي سيزورها الوفد بضرورة الاستماع جيدا إلى آل ما سيقوله الوفد والاهتمام به. ا راء السفارة الترآية بدمشق أبدى السفير الترآي بدمشق استعداده للمساهمة في آل المشاريع التي سيتم تطويرها في إطار التعاون مع سورية في موضوع الحكومة الالكترونية وقال أن دولا آاليابان وألمانيا تعين مستشارا تقنيا في آل وزارة وأن ترآيا يمكن لها أن تعين مستشارا في موضوع الحكومة الالكترونية لدى الوزارات وأنها قد تا خرت في هذا الموضوع. أعطى السيد السفير تعليماته بخصوص حضور مستشاره السيد تولغا أونجو جميع الاجتماعات والزيارات أثناء وجود الوفد في دمشق وخصص مترجما من السفارة للوفد طيلة البرنامج. قدمت السفارة الترآية تسهيلات آبيرة للوفد وأحسنت ضيافته سواء أثناء الفعاليات الاجتماعية أو أثناء الزيارات التقنية. النتاي ج والنصاي ح وبعد الانتهاء من ورشة العمل تم التوافق بصدد إمكانية إجراء التعاون مع سورية في المواضيع المدرجة أدناه: 1 تحضير البنية التحتية للتشريعات: أصدرت ترآيا قانون التوقيع الالكتروني في عام 2004 وقطعت أشواطا متقدمة في مواضيع استصدار التشريعات التي من شا نها أن تفتح الا بواب أمام الحكومة الالكترونية. إن المجموعة الا ولى لا نظمة الحكومة الالكترونية التي قامت ري اسة الوزراء بتحضيرها تسلط الضوء على المواضيع الا ساسية للتحول الالكتروني. من الممكن نقل التجربة الترآية الخاصة بالبنية التحتية للتشريعات والتي تعتبر المرحلة الا ولى في التحول الالكتروني إلى سورية. 2 تطوير استراتيجية جمع المعلومات: تحتوي استراتيجية جمع المعلومات التي حضرتها هيي ة تخطيط الدولة في عام 2006 على تفاصيل مو لفة من 3000 صفحة. وهي أشمل استراتيجية لجمع المعلومات في دول الاتحاد الا وربي. تستطيع ترآيا نقل المعلومات التي ادخرتها في هذا الصدد إلى سورية التي لم تقم بتحضير استراتيجيتها في العديد من المجالات أو التي تقوم حديثا بتحضيرها. 3

التعليم: خلال المحاضرات التي ألقيناها على مدار يومين و خلال الزيارات التي أجريناها للمو سسات المعنية على السواء لوحظ أن من أهم ما يفتقده موضوع التحو ل إلى الحكومة الا لكترونية في سوريا هو قدرات الموارد البشرية المو هلة في القطاع العام. لوحظ خلال الزيارات التي تمت للمعاهد التعليمية المعنية بهذا الموضوع أن الدورات التعليمية المتعلقة بالحكومة الا لكترونية تكاد تكون معدومة في معاهد الا دارة العامة وفي المراآز التعليمية الشبيهة بمعهد ترآيا والشرق الا وسط للا دارة العامة ال TODAĐE ولوحظ أيضا أن الدورات التعليمية في تلك المعاهد ترآ ز بشكل عام على محو أمية الكومبيوتر. آما بدا أن هناك عجزا آبيرا في العملية التدريسية المتعلقة بالحكومة الا لكترونية لموظفي القطاع العام الذين سيلعبون دورا فعالا في عملية أتمتة الا دارة. يمكن لمعهد ترآيا والشرق الا وسط للا دارة العامة ال TODAĐE من خلال أآاديمية الحكومة الا لكترونية التي سيتم إقامتها ضمنه تنظيم دورات للا داريين رفيعي المستوى في سوريا و دول المنطقة حول الرؤية المتعلقة بالحكومة الا لكترونية وآذلك تنظيم دورات تعليمية للمدراء من الدرجة المتوسطة في مجال إدارة مشاريع الحكومة الا لكترونية. آما هو واضح من اسمه فقد تا سس معهد ترآيا والشرق الا وسط للا دارة العامة ال TODAĐE من أجل تا هيل مدراء في دول المنطقة حيث يتمتع بخبرة آبيرة في مجال تنظيم و إقامة دورات تعليمية لموظفي الا دارة في دول المنطقة. يمكن لا آاديمية الحكومة الا لكترونية أن تكون أداة هامة من أجل الرؤية الترآية المتعلقة بالانفتاح على دول المنطقة. آما يمكن لترآيا أن تكون مرجعا في مجال التعليم الخاص بالحكومة الا لكترونية. هناك مجال ا خر سيتم تناوله بخصوص التعليم ألا وهو موضوع تبادل المدرسين والطلاب بين معاهد الا دارة العامة وإدارة الا عمال. إن فترة الدراسة في مجال إدارة الا عمال هي 3 سنوات أما فترة الدراسة بالنسبة للا دارة العامة لموظفي القطاع العام فهي 6 سنوات. يتمتع معهد ترآيا والشرق الا وسط للا دارة العامة ال TODAĐE بخبرة عمرها 58 عام في هذا المجال آذلك الا مر فا ن جامعاتنا الرسمية والخاصة ذاي عة الصيت عالميا في مجال إدارة الا عمال. مما تقدم يبدو واضحا أن موضوع تبادل أعضاء الهيي ة التدريسية والطلاب في هذين المجالين هو الموضوع الثاني الذي يجب البحث فيه في مجال التعاون. إدارة المشاريع: تم تعيين النقاط التالية آمجالات للتعاون الملموس فيما يتعلق با دارة مشاريع الحكومة الا لكترونية: 3 4 العدل أتمتة العدل (مشروع الشبكة الوطنية للقضاء UYAP /أوياب ): بالتعاون مع برنامج الا مم المتحدة الا نماي ي ال UNDP بوشر بمشروع أتمتة محلي في محافظة درعا. إلا أنه لم يتم المباشرة بمشروع يشمل عموم سوريا. الجمارك: إن أي تحسين في أداء عمل الا دارة الجمرآية السورية سيكون له بالطبع مضمون وسيحقق فاي دة بالنسبة لترآيا. لذلك فا نه في إطار "مشروع التوأمة" من المناسب جدا تقديم خدمات استشارية في موضوع تقليص وتبسيط الا جراءات الجمرآية وذلك قبل الانتقال إلى الا جراءات الا لكترونية للا دارة الا لكترونية على اعتبار أن قسما لا با س به من نظام أتمتة الجمارك الترآية ( BĐLGE /بيلغة) سيتم استخدامه من أجل الجمارك السورية. يرى الجانب الترآي أن إدارة الجمارك الترآية يمكنها تقديم خدمات استشارية بهذا الخصوص على مستوى خبير و جمرآي و خبير معلوماتية. الصحة (الصحة E ): إن الصحة الا لكترونية التي تشكل أساسا لنظام المعلومات الصحي ستساهم في تشكيل البنية التحتية القانونية آما وستدعم موضوع إعداد القاموس الوطني للمعطيات الصحية. برنامج /TELETIP تيليه طب: يطبق هذا البرنامج في 18 مشفى في ترآيا. يرى الجانب الترآي أنه بالا مكان تطبيق نظام /TELETIP تيليه طب بين ترآيا و أحد المراآز الطبية التي يتم اختيارها في سوريا. إن برنامج /TELETIP تيليه طب يبدو مكلفا ظاهريا إلا أنه o o o o 4

من المشاريع التي يمكن انجازها في وقت قصير وبتكلفة قليلة. إن نتاي جه الملموسة يمكنها من فتح الا فاق أمام المشاريع الا خرى للحكومة الا لكترونية. الا حوال المدنية ( MERNĐS /مرنيس): لقد أنجزت سوريا المرحلة الا ولى من مشروع MERNĐS /مرنيس. با مكان ترآيا تقديم الدعم في مجال المرحلة الثانية أي نظام تبادل المعلومات المتعلقة بالهوية الشخصية ونظام التسجيل المستند إلى العنوان. السجل العقاري والمساحة الطابو والكاداسترو :(TAKBĐS) فيما يتعلق بموضوع أتمتة الوثاي ق المتعلقة بالسجل العقاري السوري نستطيع أن نقول أنه في بدايته. يمكن لترآيا أن تقدم جميع خبراتها في هذا المجال. o o الوساي ل التي سيتم استخدامها من أجل التعاون التقني: من المقترح استخدام الوساي ل التالية عند إقامة تعاون مع سوريا: 1. إخضاع الا داريين رفيعي المستوى لدورات تعليمية حول الرؤية المتعلقة بالحكومة الا لكترونية في أآاديمية الحكومة الا لكترونية. 2. إخضاع المدراء من الدرجة المتوسطة لدورات تعليمية في مجال إدارة مشاريع الحكومة الا لكترونية في أآاديمية الحكومة الا لكترونية. 3. إخضاع المدراء و المستشارين المعنيين بمشروع الحكومة الا لكترونية لدورات تعليمية في مجال الخدمة الداخلية في المشاريع التي تتم إدارتها في ترآيا. 4. قبول طلاب في مستوى دراسات عليا ودآتوراه في معهد ترآيا والشرق الا وسط للا دارة العامة ال TODAĐE والجامعات الترآية الا خرى و تخصيص منح دراسية محدودة. 5. تكليف خبير تقني بهدف تقديم الاستشارة لوزارة الاتصالات والتقانة أو لا حدى الوزارات التي تقيم مشروعا ملموسا تم التوافق حوله بحيث يقوم هذا الخبير بتقديم المشورة للسيد الوزير شخصيا. (خلال فترة إنجاز المشروع أو ضمن فترات زمنية محدودة). 6. إقامة مشاريع توأمة بين المو سسات المعنية. 7. دعوة منظمات المجتمع المدني في آلا البلدين للمشارآة في فعاليات مشترآة في مجال المعلوماتية أو قيام منظمات المجتمع المدني في آلا البلدين بتنظيم فعاليات في مجال المعلوماتية في المحافظات السورية ودعوة منظمات المجتمع المدني في ترآيا للمشارآة في فعاليات المعلوماتية التي تقوم الدول العربية بتنظيمها بشكل مشترك. 8. قيام منظمات المجتمع المدني بتطوير المشاريع الاجتماعية وتنفيذها في سوريا (مشاريع Telecenter و KIEM وغيرها). 9. قيام ترآيا وسوريا بالمشارآة بمشاريع يقيمها برنامج الا مم المتحدة الا نماي ي وذلك بهدف زيادة خبراتهما التقنية التراآمية. 10. تنظيم معارض بمشارآة شرآات المعلوماتية الترآية والسورية و تطوير أسس التعاون من خلال تشكيل آونسورتيوم. الخطوات التالية التي سيتم اتخاذها 1 دعوة الوفد السوري إلى ترآيا سيكون من المناسب دعوة السادة في وزارة الاتصالات والتقانة السورية إلى أنقرة عملا بمبدأ التعامل بالمثل وحسبما تقتضيه أصول الضيافة الترآية حيث آانت الوزارة في سورية قد استضافت مشكورة الوفد الترآي بكل ترحاب وتكفلت بكافة نفقات هذا الوفد. 5

وستوجه هذه الدعوة في سياق إطار عقد ورشة عمل يتم تنظيمها ضمن محور بعنوان " السوري تبادل الخبرات والتعريف بما يتم تطبيقه حول الحكومة الا لكترونية في ترآيا " مشارآة الجانب وستتناول الورشة المواضيع التي تم التطرق إليها وتحديدها بالخطوط العريضة خلال الزيارة التي أجريت إلى سورية إضافة إلى النقاط الواردة في المحور المشار إليه أعلاه. آما ستشمل الورشة المواضيع الا ضافية التي طلبها الوفد السوري حول تطبيقات الحكومة الا لكترونية. وإلى جانب النقاش النظري الذي سيدور خلال هذه الورشة سيتم تقديم عروض تطبيقية حول المشاريع النموذجية التي تم التحدث عنها في دمشق وذلك من خلال إجراء زيارات ميدانية للمو سسات الترآية المعنية. تستمر أعمال الورشة لمدة ثلاثة أيام. بالنشاطات الاجتماعية. يومين منها في أنقرة ويوم في اسطنبول يتضمن برنامجا خاصا وبالا خذ بعين الاعتبار النقاط والملاحظات التي أبداها الوفد الترآي خلال الزيارة إلى سورية يقوم الجانب الترآي بتحديد أسماء السادة أعضاء الوفد السوري حيث سيا خذ بالحسبان أسس الكفاءة والاختصاص والتمثيل (أرفقت القاي مة مع التقرير). ستقوم ال TODAIE (معهد الشرق الا وسط وترآيا للا دارة العامة) بتنظيم برنامج ورشة العمل المنوه عنها. وستتكفل ال TĐKA (وآالة التنمية والتعاون الترآية) في إطار المشروع بنفقات تنقلات وإقامة الوفد السوري المو لف من عشرة أشخاص. 2 تحديد مجالات التعاون المحتملة وإطار التعاون في الحكومة الا لكترونية ) Colloboration ( Framework For Egovernmet Projectss تقوم اللجنة الفنية التي سيتم تشكيلها لاحقا والتي ستتا لف من ثلاثة خبراء من الوفد الترآي وثلاثة أعضاء يتم اختيارهم من قبل الوفد السوري بالعمل على تحديد "إطار تعاون" في مجال الحكومة الا لكترونية بين البلدين. حيث سيظهر هذا التعاون على شكل برنامج يتضمن مشاريع تتا لف من العديد من المواضيع. استنادا لملاحظات واستنتاجات الجانب الترآي خلال زيارته إلى سورية فقد تم أعلاه عرض سلة من المقترحات التي تحتوي على العناصر المشكلة لهذا البرنامج. وقد تم الاتفاق على أن القرار النهاي ي في هذا الموضوع لن يتم اتخاذه من جانب واحد بل من خلال تبنيه من قبل الجانبين مع الا خذ بعين الاعتبار أفضليات الجانب السوري. إن إطار التعاون الذي سيتم العمل به مع سوريا سيشكل نموذجا يحتذى به مع الدول المطروحة أنموذجيا للتعامل معها في هذا السياق (أذربيجان والبوسنة والهرسك). وبعد أن يتم إنجاز هذه التطبيقات بنجاح مع سورية سيتم اعتبار إطار التعاون المذآور نموذجا تتخذه وآالة التعاون والتنمية الترآية TĐKA لمشاريعها المتعلقة بالمساعدات الفنية في مجال الحكومة الا لكترونية. آما سيتم استخدام هذا النموذج مرة أخرى مع الدول التي طلبت المساعدة الفنية في موضوع الحكومة الا لكترونية آالا ردن وآاراداغ. 6

3 ربط نموذج التعاون باتفاقية مع الدول المعنية من الضروري القيام بربط الملكية المو سساتية بسلسلة من المسو وليات المحددة وفقا لقوانين وأنظمة هذه المو سسات آي تتخذ الا عمال التي سيتم القيام بها مع سورية طابعا نموذجيا فنيا ومستداما وذلك بعد إجراء عدد من الزيارات المتبادلة معها. ولكي يتخذ هذا النموذج طابع الاستدامة تقوم وزارة الخارجية في الجمهورية الترآية وسفاراتها ووممثلياتها في الدول المعنية با علام وآالة التعاون والتنمية الترآية ال TĐKA باستكمال هذه العملية وبالتالي يتوجب على آلا الدولتين القيام بتوقيع اتفاقية أو بروتوآول في إطار القوانين والا نظمة الساي دة في وزارة الخارجية الترآية ووآالة التنمية والتعاون الترآية. TĐKA قاي مة با سماء أعضاء الوفد السوري الذي سيتم دعوته إلى ترآيا من أجل المشارآة في ورشة عمل الحكومة الالكترونية الجهة التي يعمل لديها الصفة الاسم والشهرة Ministry of Communication and TechnologyDeputy Minister Ministry of Communication and TechnologyDeputy Minister Ministry of Communications and Technology د.أحمد باسل الخشي السيد محمود جلالي المهندسة فرح الحاج يونس معاون وزير الاتصالات معاون وزير الاتصالات مدير عام و التقانة و التقانة 1 2 3 Ministry of Communications and Technology المهندسة فاديا سليمان دراسات و مشاريع 4 UNDPNational Project Director Head of Operation Management&MIS Department UNDPTeam Leader Ministry of Communications and Technology د.عمار جوخدار د. غسان فويتي محمود عنبر المهندس واي ل عبيد خبير في UNDP ناي ب ري يس جامعة HIBA خبير في UNDP تقانة المعلومات 5 6 7 8 Customs Administration المهندس خالد عثمان 9 جمارك Head of IT Department, Ministry of Health Ministry of Justice الا نسة فدوى مراد القاضي تيسير الصمادي وزارة الصحة ري يسة داي رة المعلوماتية Judge 10 11 Ministry of Internal Affairs Real Estate Administration ماهر محمود سليم طه وزارة الداخلية مدير المساحة 12 13 7

برنامج ورشة عمل الحكومة الالكترونية التي ستقام في أنقرة خلال الفترة مابين 30 ا ذار 2 نيسان 2009 30 ا ذار 2009 الا ثنين وصول الوفد السوري إلى مطار أنقرة الساعة العاشرة ليلا إستراحة لمدة نصف ساعة ثم الا نطلاق إلى مقر الا قامة بفندق راديسون الصفة الموضوع 31 ا ذار 2009 الثلاثاء الساعة المكان 09.00 09.30 09.30 10.00 من الفندق إلى مقرمعهد الشرق الا وسط للا دارة العامة TODAĐE الاسم د.رمضان ألتينوك موسى آولاآلي آايا الا ستاذ الدآتور أيوب إسبير السيد منسق المجموعة الاستشارية للحكومة الالكترونية في ري اسة الوزراء ري يس وآالة التنمية والتعاون الترآية TĐKA المدير العام لمعهد TODAĐE ري يس الوفد السوري عرض حول برنامج ورشة العمل آلمة إفتتاحية آلمة إفتتاحية آلمة إفتتاحية TODAĐE TODAĐE TODAĐE TODAĐE 10.00 10.15 10.30 10.15 10.30 10.45 استراحة وضيافة قهوة TODAĐE طعام الغداء في المعهد العامة المديرية قيد لشو ون النفوس والمواطنة مديرية السجل العقاري والمساحة فرع منطقة تشانكايا المرآزية با نقرة أمين صادق ا يدين مصطفى أوزطاش سادات باآيجي جنكيز داغ دالان إلى الفندق وإستراحة وقت حر المجموعة خبيرلدى للحكومة الاستشارية ري اسة في الالكترونية الوزراء المدير العام ري يس إدارة المسح الطبوغرافي والهندسة ري يس إدارة المعلوماتية استراتيجة جمع المعلومات في ترآيا نظام إدارة الا حوال المدنية المرآزية نظام المعلوماتية في السجل العقاري 10.45 11.00 11.00 11.30 12.00 13.30 13.30 14.45 15.00 16.30 17.00 18.30 8

الساعة 19.00 20.30 طعام العشاء يقدمه السيد المستشار حبيب صولوك مع عرض موجزباللغة الانكليزية حول البوابة الوطنية للنقل والمواصلات 1 نيسان 2009 الا ربعاء 08.45 09.30 من الفندق إلى مقر إدارة القمر الصناعي الترآي تورك سات في ضاحية غولباشي الموضوع الاسم الصفة الساعة المكان تورك سات تورك سات علي آايا علي رضا جام مصطفى جانلي ري يس المعلوماتية إدارة مدير التسويق التقني والمعلوماتي مشروع شبكة القضاء الوطنية UYAP بوابة www.turkiye.gov.tr 09.30 11.00 11.00 11.45 طعام الغداء في مجمعات تورك سات 12.00 13.00 في المعلوماتية نظام ري يس إدارة المسح سادات العامة المديرية 13.15 السجل العقاري والتوثيق الطبوغرافي والهندسة باآيجي العقاري للسجل 14.00 والمساحة في حي أوران التحديث مشروع التقانا قسم ري يسة نورجان مستشارية الجمارك 14.15 الجمرآي المعلوماتية أوزيازجي 15.15 مشروع نظام الصحة الالكترونية منسق نظام الصحة الالكترونية الدآتور نهاد يورت وزارة الصحة 15.30 16.30 TODAĐE النقاش بمسودة بروتوآول التعاون قاعة الا جتماع بمقر معهد 17.00 19.00 19.00 21.00 طعام العشاء تقدمه الجمعية الترآية للمعلوماتية بمطعم القصر الا بيض في مجمعات جامعة حاجه تبه 2 نيسان 2009 الخميس 07.30 08.15 من الفندق إلى المطار 09.00 10.00 من أنقرة إلى استانبول 10.15 11.00 من المطار إلى المدينة القديمة تم التنسيق مع مكتب المحافظ لتا مين النقل 11.00 13.00 جولة سياحية جامع السلطان أحمد و متحف ا ياصوفيا 13.00 14.00 طعام الغداء تقدمه شرآة تورآسيل للا تصالات الخليوية 14.00 16.00 زيارة متحف قصر توبكابي 16.00 20.00 تسوق في السوق القديمة وقي مراآز التسوق الا خرى بجوارها 20.00 21.00 من المدينة القديمة إلى المطار 23.25 المغادرة إلى دمشق ملاحظة هامة : يبدأ التوقيت الصيفي في ترآيا بتقديم الساعات إعتبارا من صباح الا حد 29 ا ذار 2009 9

SURĐYE EDEVLET ÇALIŞTAYI RAPORU 2325 Kasım 2008, Şam 2325 Kasım tarihleri arasında Suriye Đletişim ve Teknoloji Bakanlığının daveti üzerine Şam da gerçekleştirilen Suriye Gezisinin amacı ülkemizin eğitim, adalet, gümrük, sağlık ve nüfus alanında edevlet dönüşümünde sahip olduğu bilgi birikimi ve proje deneyimlerini ülkemizle en büyük sınırı bulunan komşu ülke Suriye ile paylaşma ve yeni işbirlikleri oluşturmaktır. Başbakanlık EDevlet Danışma Grubu tarafından organize edilen geziye Dr. Ramazan ALTINOK (EDevlet Danışma Grubu Koordinatörü), Muhammed Seyid PEHLĐVAN (Uzman Yrd.), Doç. Dr. Türksel KAYA BENSGHĐR (TODAĐE), Ali KAYA (Adalet Bakanlığı Bilgi Đşlem Daire Başkanı), Nurcan ÖZYAZICI (Gümrük Müsteşarlığı Muhabere ve Elektronik Dairesi Başkanı) ve Dr. Nihat YURT (Sağlık Bakanlığı e Sağlık Koordinatörü) katılmışlardır. Suriye Đletişim ve Teknoloji Bakanlığının koordinatörlüğünde yürütülen programın 2324.11.2008 de gerçekleştirilen EDevlet Çalıştayına Suriye nin, bakanlıklar ve diğer kamu kurumlarının edevlet çalışmalarından sorumlu üst düzey yönetici ve teknik personelinin katılımı sağlanmıştır. Suriye Đletişim ve Teknoloji Bakanı Sayın Imad SABOUNI, Türk Heyetine oldukça yakın davranmıştır. Suriye edevlet Stratejisi hazırlama ve alt yapı oluşturma görevi bulunan Suriye Đletişim ve Teknoloji Bakanı, ilk ve son oturumlara bizzat katılmış ve sorularıyla ülkemizle gerçekleştirilebilecek işbirliği alanlarının ortaya çıkmasına katkıda bulunmuştur. Heyetimizce anlatılan Türkiye deneyimlerine ilişkin edevlet projeleri Suriye yetkilileri tarafından ilgiyle izlenmiş ve her proje tanıtımından sonra yerinde sorularla konunun daha iyi anlaşılmasına gayret edilmiştir. Katılımcılar arasında Đletişim ve Teknoloji Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, Đçişleri Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve Gümrük Bakanlığından üst düzey yöneticiler ve uzmanlar, Suriye kamu personeli yetiştirmeden sorumlu Enstitü (INA ve Higher Institute for Business Administration (HIBA) ve yüksek okullar ile bilişim personeli yetiştiren okulların (Damascus Üniversitesi Bilgi Teknolojileri Fakültesi) öğretim üyeleri ve öğrencileri ile Suriye edevlet çalışmalarına katkıda bulunan UNDP uzmanları yer almıştır. Oldukça ilgili olan katılımcıların soruları ve katkılarıyla çalıştay oldukça verimli geçmiştir. Birinci günün yarattığı olumlu etki ile çalıştaydan haberdar olanların ilavesiyle ikinci güne katılan kurum sayısı artmıştır. Đkinci gün öğleden sonra gerçekleştirilen Suriye de edevlet konulu tartışma oturumuna Suriye Đletişim ve Teknoloji Bakanı, Bakan yardımcıları ve diğer ilgili kurumların üst düzey yöneticileri katılarak Türkiye ile ne gibi işbirliği yapılabileceği konusunda değerlendirmelerde bulunmuşlar ve somut öneriler ortaya atmışlardır. Türk heyeti başta Türkiye Büyükelçiliğimiz olmak üzere Suriye de edevlet çalışmaları konusunda aktör konumunda bulunan aşağıdaki kurumları ziyaret etmiş ve çeşitli brifingler almıştır: SuriyeTürkiye edevlet çalıştayının fikri altyapısı edevlet konusunda uluslararası bilgi paylaşımı konsepti çerçevesinde Başbakanlık edevlet Danışma Grubu tarafından geliştirilmiştir. 10

Türkiye Büyükelçiliği Đletişim ve Teknoloji Bakanlığı Đçişleri Bakanlığı Nüfus Đşleri Genel Müdürlüğü UNDP edevlet proje grubu, Suriye Bilişim Derneği, Đçişleri Bakanlığı Bilgi Đşlem Birimi, Gümrük Teşkilatı Bilgi Đşlem Birimi, Yüksek Eğitim Bakanlığı Ulusal Kamu Yönetimi Enstitüsü (NIPAMinistry of Higher Education, National Institute of Public Administration) Kamu Yönetimini Geliştirme Yüksek Enstitüsü (Higher Institute of Administration Development (HIAD). Damascus Üniveristesine bağlı) Yüksek Đşletme Enstitüsü (HIBA Higher Institute of Business Administration Bu ziyaretlerin ardından Suriye tarafında da esuriye, Đçişleri Bakanlığı Merkezi Kayıt sistemi, gümrük otomasyonu gibi projelerde kayda değer başarılar sağlandığı dikkati çekmektedir. Bu meyanda, Suriye edevlet Stratejisinin taslak halde hazırlanmış olduğu bilgisi verilmiş, bitirme aşamasında Türk tarafından teknik yardım talep edilmiştir. Đçişleri Bakanlığı Merkezi Kayıt sistemi intraneti kurgulanmıştır. 1922 yılından günümüze kadar yaklaşık 30 milyon vatandaşın (yaşayan ve ölüler birlikte) kayıtları son 5 yıl içerisinde bilgisayar ortamına aktarıldığı bildirilmiştir. Ziyaret esnasında incelenen Suriye 2008 Raporunda bilgisayar ve internet penetrasyonunun oldukça düşük olduğu görülmektedir. ADSL hizmeti oldukça kısıtlı imkânlarla verilmektedir. ADSL aboneliği için uzun bekleme listesi mevcuttur. 3G nin 2006 Nisan ayında denemesi yapılmıştır. Yeni bir deneme çalışmasının 2008 yılında başlatıldığı bilgisi verilmiştir. Ancak 3G için lisans ve teknik alt yapı henüz kurulmamıştır. Gümrük Đdaresi Bilgi Đşlem birimine yapılan ziyarete Bilgi Đşlem sorumlusu ile birlikte görüşmeye UNCTAD Danışmanı olarak Suriye Gümrük Đdaresine destek veren bir uzman da katılmıştır. Alınan bilgilerin değerlendirilmesi sonucunda;suriye Gümrük Đdaresinin Gümrük Đşlemlerinin Elektronikleşme sürecinde Birleşmiş Milletler UNCTAD tarafından tüm az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelere ücretsiz verilen ancak daha sonrasında bakım bedeli karşılığında destek verilen ASYCUDA isimli yazılımı aldıkları, söz konusu yazılımdan teknik anlamda şikâyetlerinin olmadığını ancak, uygulanması aşamasında Gümrük Đdarelerinde zorluk yaşadıkları (kullanma eğilimi olmaması ve memurların direnç göstermeleri gibi) öğrenilmiştir. INA (kamuya üst düzey yönetici yetiştirmeyi amaçlayan enstitü, ENA gibi), HIBA (özel sektöre kaliteli insan kaynağı yetiştirme amaçlı) gibi enstitülerde üniversite eğitiminden sonra sınavla seçilen (Ortalama 500 başvuru yapılıyor, yazılı ve sözlü sınavdan sonra 50 kişi seçiliyor). Mezunlar 2 yıllık bir eğitimi takiben derecelerine göre kamuda üst düzey görevlere atanıyorlar. (Fransa daki ENA modelinin benzeri). HIBA nın başta Fransa ve Đspanya olmak üzere AB ile ortak projeleri sayesinde oldukça modern bir kuruluş haline geldiği dikkat çekmiştir. Şam a nazır Cebeli Kasyon dağının, en nezih kesiminde kurulu olan Enstitü özel Üniversite niteliğinde ücretli eğitim vermekte ve doğrudan Eğitim Bakanlığına bağlı olarak faaliyet göstermektedir. Gerek binası ve sınıfları, gerekse kütüphaneleri ile Avrupa düzeyinde modern bir görüntüye sahip olan Enstitünün kütüphanelerinde yönetim, bilişim, ekonomi ve hukuk konularında oldukça güncel Đngilizce yayınlara sahip olduğu görülmüştür. 11

SĐYASĐ VE BÜROKRATĐK LĐDERLĐK KONUSU Đletişim ve Teknoloji Bakanı Sn. Đmad SABOUNĐ Türk heyetinin Şam havaalanına inmesinden ayrılışına kadar heyet için A protokolu uygulatmıştır. Gerek teknik görüşmelerde gerek sosyal programlar esnasında samimi, içten ve dostane tavırlarıyla dikkat çekmiştir. Đlk önce 4 Kasım için planlanan ziyaret, Sn.Bakanın o gün meşgul olması ve Suriye nin Ankara büyükelçiliğinin ifadesiyle Türk heyetini bizzat kucaklamak istemesi nedeniyle 2325 Kasım 2008 tarihine alınmıştır. Đletişim ve Teknoloji Bakanlığının ve ekibinin Suriye de edevlet konusunda yapılacak çalışmalar için çok istekli olduğu, adanmış bir ekibinin var olduğu görülmüştür. Program dışı olarak Đçişleri Bakan yardımcısının Türk heyetini özel olarak davet etmesi ve karşılaması, yine Suriye Başbakanlığının önceden gezi yapacağımız bütün kurumlara yazı göndererek Türk heyetinin bütün taleplerinin dikkatlice dinlenilmesi konusunu talimatlandırmış olması gibi örnekler nedeniyle Suriye de edönüşüm konusunda siyasi ve bürokratik liderlik düzeyinde sahiplenmenin yeterince var olduğu gözlemlenmiştir. TÜRKĐYE NĐN ŞAM BÜYELÇĐLĐĞĐNĐN GÖRÜŞLERĐ: EDevlet konusunda Suriye ile işbirliği konusunda Suriye Büyükelçimiz geliştirilecek her türlü projeye katkı sağlamaya hazır olduğunu belirtmiş, Japonya ve Almanya gibi ülkelerin hemen her bakanlıkta birer teknik danışmanı olduğunu, Türkiye nin edevlet konusunda bakanlıklara danışman gönderebileceğini bu hususta geç kalındığını ifade etmiştir. Heyetin Şam da bulunduğu sırada Sn.Büyükelçi Müsteşarı Sn.Tolga UNCU nun (First Counsellor) bütün toplantı ve ziyaretlerde heyete eşlik etmesi talimatı vermiş ve Elçilik tercümanını program boyunca heyetin emrine tahsis etmiştir. Gerek sosyal etkinlikler gerekse teknik geziler esnasında Türkiye Büyükelçiliği Heyetin çalışmalarında büyük kolaylıklar sağlamış ve her türlü misafirperverliği göstermiştir. SONUÇ ve ÖNERĐLER Çalıştay sonrasında aşağıda özetlenen konularda Suriye ile işbirliği yapılabileceği konusunda fikir birliğine varılmıştır. 1.MEVZUAT ALTYAPISININ HAZIRLANMASI Türkiye elektronik imza yasasını 2004 yılında çıkarmış, edevletin önünü açacak diğer mevzuat hususunda da önemli mesafeler kat etmiştir. Başbakanlıkta tamamlanan 1. EDevlet Mevzuat Paketi edönüşümün temel hususlarına ışık tutabilecek niteliktedir. EDönüşümün birinci ayağı olan mevzuat altyapısı konusunda Türkiye tecrübesinin Suriye ye aktarılması mümkündür. 2.BĐLGĐ TOPLUMU STRATEJĐ GELĐŞTĐRĐLMESĐ Devlet Planlama Teşkilatı tarafından 2006 yılında tamamlanan Bilgi Toplumu Stratejisi 3.000 sayfalık bir detay derinliğine sahip olup, AB ülkeleri dahil bölgedeki ülkeler arasında en kapsamlı Bilgi Toplumu Stratejisidir. Türkiye nin bu husustaki birikimi pek çok alanda Stratejisini hiç hazırlamamış veya yeni hazırlamakta olan Suriye ye transfer edilebilir. 12

3.EĞĐTĐM: Gerek iki gün boyunca verdiğimiz seminerler esnasında gerekse ilgili kurumlara yapılan ziyaretler sırasında Suriye nin edönüşüm konusundaki en önemli eksikliğinin Kamuda yetişmiş insan kaynağı kapasitesi olduğu gözlemlenmiştir. Konu ile ilgili eğitim veren Enstitülere yapılan ziyaretlerde TODAĐE ye benzer kamu yönetimi enstitüsü ve okullarında edevlet konusunda eğitimlerin yok denecek kadar az olduğu ve çoğunlukla eğitimlerin bilgisayar okuryazarlığı üzerine odaklandığı gözlenmiştir. Kamunun edönüşümünde aktif rol alacak kamu personeline edevlet konusunda eğitim verilmesinde önemli bir açığın olduğu görülmüştür. TODAĐE de kurulacak bir edevlet Akademisi ile Suriye ve Bölge ülkelerinin üst düzey bürokratlarına edevlet vizyon eğitimi, orta kademedeki yöneticilerine ise edevlet Proje Yönetimi Eğitimi verilebilecektir. TODAĐE (Türkiye ve Orta Doğu Amme Đdaresi Enstitüsü) isminden de anlaşılacağı üzere bölge ülkelerine bu hususta liderlik yapmak üzere kurulmuş bir Enstitü olup, bölge ülkelerinin kamu personeline düzenlenecek eğitimi organize etme ve gerçekleştirme konusunda önemli birikime ve deneyime sahiptir. Türkiye nin bölge ülkelerine açılım vizyonu için edevlet Akademisi önemli bir enstrüman olabilir ve Türkiye nin edevlet Eğitiminde referans ülke olması sağlanabilir. Eğitim konusunda ele alınacak bir başka alan ise kamu yönetimi ve Đşletme enstitüleri arasında öğretmen ve öğrenci değişimidir. Đşletme eğitiminin tarihi 3 yıl, Kamu Personeline yönelik Kamu Yönetimi Eğitiminin tarihi ise 6 yıl olarak ifade edilmiştir. TODAĐE bu alanda 58 yıllık bir deneyime sahip olduğu gibi, Đşletme alanında belli özel ve kamu üniversitelerimiz Dünya çapında üne sahiptir. Bu iki alanda öğretim görevlisi ve öğrenci değişimi ele alınması ikinci işbirliği alanı olarak ortaya çıkmıştır. 4.PROJE YÖNETĐMĐ: EDevlet Projelerinin yönetimi alanında somut işbirliği alanları olarak aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir: o EAdalet (UYAP): UNDP ile Der a vilayetinde lokal bir otomasyon projesine girişilmiştir, ancak ülke genelini kapsayacak şekilde bir çalışmaya girilmemiştir. o Gümrük: Türkiye ile en uzun kara sınırına sahip olması nedeniyle Suriye Gümrük yönetimindeki iyileşmeler Türkiye açısından da anlam ve fayda sağlayacaktır. Bunun için bir twinning projesi çerçevesinde Türk Gümrük Otomasyon Sistemi (BĐLGE) nin pek çok bileşeni Suriye Gümrükleri için de kullanılacağı gibi gümrük idaresine elektronik uygulamalara geçmeden önce işlem süreçlerinin kısaltılması ve basitleştirilmesi konusunda danışmanlık hizmeti verilmesi uygun olabilir. Bu konuda Türk Gümrük Đdaresinin Gümrük Uzmanı ve Bilişim Uzmanı düzeyinde danışmanlık verebileceği düşünülmektedir o Sağlık (ESAĞLIK):Sağlık Bilgi Sisteminin temelini oluşturacak ESağlık konusunda yasal altyapının oluşturulmasına katkı sağlanabileceği gibi, Ulusal Sağlık Veri Sözlüğü hazırlığı konusunda destek sağlanabilecektir. 13

o TELETIP Uygulaması: Teletıp uygulaması hali hazırda ülkemiz 18 hastanesi arasında uygulanmaktadır. Suriye de seçilecek bir sağlık merkezi ile Türkiye arasında Teletıp uygulamaları olabileceği düşünülmektedir. Teletıp uygulamasının görünürlüğü yüksek olup, az maliyetle kısa sürede bitirilecek bir projedir. Buradan sağlanacak somut çıktılar diğer edevlet Projelerinin de önünü açabilecek niteliktedir. o Nüfus (MERNĐS): Suriye MERNĐS projesinin birinci aşamasını bitirmiş durumdadır. Ancak, Đkinci aşama olan Kimlik Paylaşım Sistemi ve Adrese Dayalı Kayıt Sistemi konusunda Türkiye destek sağlayabilecek durumdadır. o Tapu Kadastro (TAKBĐS):Suriye kadastro ve tapu bilgilerinin otomasyonu konusunda, kelimenin tam anlamıyla sıfırıncı noktadadır. Bu hususta Türkiye nin bütün deneyimleri safahatlar halinde aktarılabilir. TEKNĐK ĐŞBĐRLĐĞĐ ĐÇĐN KULLANILACAK ENSTRÜMANLARI Suriye ile yapılacak işbirliğinde aşağıdaki enstrümanların kullanılması öngörülmektedir: 1. Üst düzey yöneticilerin edevlet Akademisinde vizyon eğitimlerine tabi tutulması 2. Orta düzey yöneticilerin edevlet Akademisinde proje uygulama eğitimine tabii tutulması 3. Đlgili edevlet proje yönetici ve danışmanlarının Türkiye de yürütülen projelerde hizmet içi eğitime tabii tutulması 4. TODAĐE ve diğer üniversitelerimiz için Master ve Doktora düzeyinde öğrenci kabulu ve sınırlı sayıda burs tahsis edilmesi 5. Đletişim ve Teknoloji Bakanlığı veya üzerinde anlaşmaya varılan somut bir projenin ilişkili olduğu bakanlık düzeyinde bizzat Bakan a danışmanlık yapmak üzere Teknik Danışman görevlendirilmesi. (Proje boyunca veya belli bir süreye bağlı periyotlar dahilinde) 6. Đlgili kurumlar arasında twinning projelerinin yapılması, 7. Đki ülkenin Sivil Toplum kuruluşlarının birbirlerini ortak bilişim etkinliklerine davet etmesi veya her iki STK nın Suriye nin vilayetlerinde bilişim etkinlikleri düzenlemesi, Türk STK ların Arap ülkelerinin hepsinin ortaklaşa yaptıkları bilişim etkinliklerine davet edilmesi, 8. Sivil Toplum Kuruluşlarının Sosyal dönüşüm projeleri geliştirerek Suriye de sahada uyglamaya geçirmeleri (Telecenter, KĐEM veya diğer projeler) 9. Türkiye ve Suriye UNDP teşkilatlarının katılımıyla ortak know how kullanımını artıracak projelere taraf olunması, 10. Türkiye ve Suriye Bilişim Firmalarının katılımıyla fuarlar düzenlenmesi ve birlikte konsorsiyumlar oluşturularak işbirliği zeminin geliştirilmesi, 14

BUNDAN SONRA ATILACAK ADIMLAR 1. Suriye Heyetinin Türkiye ye Davet Edilmesi Türk heyetini bütün masrafları Suriye tarafınca karşılanarak büyük bir coşkuyla ağırlamış olan Suriye Đletişim ve Teknoloji Bakanlığı mensuplarının mütekabiliyet kaideleri ve Türk misafirperverliğinin gerekleri açısından Ankara ya davet edilmesi isabetli olacaktır. Bu davet Türkiye nin edevlet Uygulamalarının Tanıtımı ve Karşılıklı Tecrübe Paylaşımı ekseninde düzenlenecek bir çalıştay çerçevesinde olacaktır. Çalıştay da Suriye gezisi esnasında tespit edilen ve yukarda arz edilen hususlar konu başlığı olarak ele alınacaktır. Ayrıca Suriye heyetinin talep ettiği ilave edevlet uygulamaları çalıştay kapsamında ele alınacaktır. Çalıştay esnasında teorik tartışmalar yanında, Şam da anlatılan örnek projelerimiz ilgili kurumlara ziyaretler yapılarak bizzat yerinde uygulamalı olarak gösterilecektir. Çalıştay 3 gün olarak tasarlanacak 2 günü Ankara da, 1 günü ise Đstanbul da sosyal program olarak gerçekleştirilecektir. Suriye ziyareti esnasında Türk heyetinin gözlem ve tespitleri de dikkate alınarak, teknik düzeyde yetkinlik ve temsiliyet esasları göz önüne alınarak, davet edilecek Suriye heyetinin isimleri tarafımızdan belirlenecektir. (Liste rapor ekinde sunulmuştur) Çalıştay programı TODAIE tarafından organize edilecek, sunulacak proje çerçevesinde 10 kişilik heyetin yol ve konaklama giderleri TĐKA tarafından karşılanacaktır. 2. Muhtemel Đşbirliği Alanlarının Tespiti ve EDevlet Đşbirliği Çerçevesinin (Colloboration Framework for Egovernment Projects) Belirlenmesi Yapılacak çalıştay sonrasında Türk heyetinden üç uzman ve Suriye heyetinin seçeceği üç uzman tarafından teşekkül ettirilecek teknik komisyon, iki ülke arasında edevlet alanında yapılacak işbirliği hususunda bir işbirliği çerçevesi oluşturacaklardır. Oluşturulacak işbirliği bir PROGRAM şeklinde çıktı ortaya koyacak, program değişik konuları içeren projeleri içerecektir. Türk tarafının Suriye gezisi esnasındaki gözlem ve çıkarımlarına dayalı olarak böyle bir program için bileşenleri ihtiva eden öneri paketi taslağı yukarda sunulmuştu. Ancak nihai kararın tek taraflı olarak değil, Suriye tarafının da tercihleri dikkate alınarak somutlaştırılması bir esas olarak benimsenmiştir. Suriye ile yapılacak işbirliği çerçevesi diğer pilot ülkeler (Azerbaycan ve BosnaHersek) için de örnek teşkil edecek, Suriye ile yürütülecek başarılı uygulamalardan sonra bu çerçeve TĐKA nın edevlet alanındaki teknik yardım projeleri için bir MODEL teşkil edecektir. E devlet konusunda Türkiye den teknik yardım talep eden Ürdün ve Karadağ gibi ülkeler için de modelin replike edilmesi söz konusu olacaktır. 15

3. Đşbirliği Modelinin Đlgili Ülkeler Arasında Bir Anlaşmaya Rapt Edilmesi Suriye ile yapılacak çalışmanın karşılıklı birkaç ziyaretin ötesinde sürdürülebilir bir teknik işbirliği modeli olabilmesi için, kurumsal sahiplenme, ilgili kurumların yasalarına göre belli bir sorumluluk zincirine bağlanması gerekmektedir. Yine modelin sürdürülebilir olması için TĐKA nın, Dışişleri Bakanlığımızın ve ilgili ülkelerin büyükelçilerinin sürecin tamamından haberdar edilerek, TĐKA ve Hariciye mevzuatımız çerçevesinde iki ülke arasında bir protokol imzalanması, gerekli anlaşmaların ve protokollerin imzalanması gerekmektedir. 16

EDEVLET ÇALIŞTAYI ĐÇĐN TÜRKĐYE YE DAVET EDĐLEN SURĐYE HEYETĐNĐN LĐSTESĐ Adı Soyadı Ünvanı Çalıştığı Kurum 1 Dr. Ahmad Bassel Al Khchı Đletişim ve Teknoloji Bakan Yard. Đletişim ve Teknoloji Bakanlığı 2 Dr. Muhammad Aljalalı Đletişim ve Teknoloji Bakan Yard. Đletişim ve Teknoloji Bakanlığı 3 Farah Alhaj Younes Teknik ve Uluslararası Đşbirliği Bşk. Đletişim ve Teknoloji Bakanlığı 4 Fadıa Suleıman Bilişim Çalışmaları Daire Başk. Đletişim ve Teknoloji Bakanlığı 5 Wael Obeıd Bilgi Đşlem Daire Bşk. Đletişim ve Teknoloji Bakanlığı 6 Khaled Osman Bilgi Đşlem Daire Bşk. Gümrük Đdaresi 7 Fadwa Murad Bilgi Đşlem Daire Bşk. Sağlık Bakanlığı 8 Taysir Alsmadı Hakim Nüfus Đşleri Başkanı Adalet Bakanlığı 9 Dr. Ghassan Fwıtı Rektör Yrd. Đşletme Yönetimi Yüksek Enst. 10 Maher Mahmoud Bilişim Danışmanı Đçişleri Bakanlığı 11 Salim Taha Müdür Tapu Kadastro Đdaresi 12 Dr. Mahmoud Anbar Uzman UNDP Suriye 13 Dr. Ammar Joukhadar Uzman UNDP Suriye 17

31 Mart1 Nisan 2009 SURĐYE EDEVLET ÇALIŞTAYI PROGRAMI, ANKARA 31 Mart 2009 SAAT YER ĐSĐM UNVAN KONU 09:3010:00 TODAĐE Dr. Ramazan ALTINOK Başbakanlık EDevlet Danışma Grubu Koord. Çalıştay Programı Hakkında Bilgilendirme 10:0010:15 TODAĐE Musa KULAKLIKAYA TĐKA Başkanı Açılış konuşması 10:1510:30 TODAĐE Prof. Dr. Eyyüp G. ĐSBĐR TODAĐE Genel Müdürü Açılış konuşması 10:3011:00 ÇayKahve Đkramı 11:0011:30 TODAĐE Emin Sadık AYDIN DPT Uzmanı Türkiye Bilgi Toplumu Stratejisi 12:0013:00 Öğle Yemeği (TODAĐE) 13:3014:45 NVĐ Genel Müdürlüğü Mustafa ÖZTAŞ KPS Şube Müdürü Merkezi Nüfus Đdaresi Sistemi Kimlik Paylaşım Sistemi Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi 15:0016:00 NVĐ Genel Müdürlüğü Sedat BAKICI Cengiz DAĞDELEN 16:0016:30 Yenimahalle Tapu Kadastro BirimleriTAKBĐS Saha Ziyareti 19:0021:00 Akşam Yemeği 1 Nisan 2009 Fotogrometri ve Jeodezi Dairesi Başkan Bilgi Đşlem Şube Müdürü Ulusal Mekansal Veri Altyapısı Tapu Kadastro Bilgi Đşletim Sistemi SAAT YER ĐSĐM UNVAN KONU 09:3011:00 Adalet Bakanlığı Bilgi Ali KAYA Bilgi Đşlem Daire Başkanı Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP) Đşlem Merkezi (Gölbaşı) Ali Rıza ÇAM Hakim 11:0011:45 TÜRKSAT(Gölbaşı) Mustafa CANLI Bilişim Tek. Pazarlama Md. edevlet Kapısı 12:0013.00 Öğle Yemeği 13:1514:00 Tapu Kadastro Gn. Md. Sedat BAKICI Fotogrometri ve Jeodezi Tapu Arşiv Bilgi Sistemi (TARBĐS) Oran Sitesi Dairesi Başkan 14:1515:15 Gümrük Müsteşarlığı Nurcan ÖZYAZICI Bilgi Đşlem Daire Başkanı Gümrük Modernizasyonu Projesi 15:3016:30 Sağlık Bakanlığı Dr. Nihat YURT esağlık Koordinatörü esağlık 17:0019:00 Protokol Çalışması 19:0021:00 Akşam Yemeği 18