ENERJİ YATIRIMLARI VE TEŞVİK TEDBİRLERİ TEŞVİK UYGULAMA ve YABANCI SERMAYE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ANKARA - Nisan 2012 1
TEŞVİK NEDİR? Ekonomik literatürde teşvik kavramı, belirli ekonomik ve sosyal faaliyetlerin diğerlerine oranla daha fazla ve hızlı gelişmesini sağlamak amacıyla, kamu tarafından çeşitli yöntemlerle verilen nakdi ve/veya gayri nakdi destek, yardım ve özendirmeler olarak tanımlanmaktadır. 2 2
UYGULAMANIN AMACI(1) Bölgeler arası dengesizlikleri gidermek, İstihdam yaratmak, yatırım eğiliminin devamlılığını ve sürdürülebilirliğini sağlamak, Tasarrufları katma değeri yüksek, ileri ve uygun teknolojileri kullanan yatırımlara yönlendirmek, 3 3
UYGULAMANIN AMACI (2) Rekabet gücünü artırmak için üretim, kalite ve standartlarda artış sağlamak, Çevre, ileri teknoloji ve Ar-ge yatırımlarını desteklemektir. 4 4
TEŞVİK TEDBİRLERİNE ÖRNEKLER -Hibe Yardım -Kredi Desteği -Vergi İndirimi ve Muafiyeti -Sosyal Yüklerin Hafifletilmesi -Arsa Tahsisi -Enerji İndirimi -Diğerleri 5 5
GÖREV ALANI Teşvik ve Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü, 03.06.2011 tarihli ve 637 sayılı KHK ile kurulmuş Bulunan Ekonomi Bakanlığı bünyesinde Teşkilat Kanunu çerçevesinde, Kalkınma Planları ve Yıllık Programlardaki ilke, hedef ve politikalar yönünde yatırımların desteklenmesi ve yönlendirilmesi konularında teşvik tedbirlerini hazırlamak, uygulamak, uygulamayı takip etmek ve gerekli tedbirleri almak ve sayılan diğer görevleri yapmak olarak yapılandırılıştır. 6 6
MEVCUT TEŞVİK SİSTEMİ (Mevzuat) Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkındaki 2009/15199 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı (16 Temmuz 2009 tarihli Resmi Gazete) ve daha sonra bu kararda değişiklik yapan 2011/1511 sayılı karar ile Karar ın uygulamasına ilişkin 2009/1 sayılı Tebliğ (28 Temmuz 2009 tarihli Resmi Gazete) 7 7
YATIRIM TEŞVİK BELGESİ DÜZENLENEBİLMESİ İÇİN GEREKLİ ASGARİ SABİT YATIRIM TUTARLARI I. ve II. Bölgelerde : 1 Milyon TL III. ve IV. Bölgelerde : 500.000 TL 8 8
Mevcut Teşvik Sistemi: 1-Genel Teşvik Sistemi 2-Bölgesel Teşvik Sistemi 3-Büyük Ölçekli Yatırımların Teşviki 9 9
1- GENEL TEŞVİK SİSTEMİ Ülke genelinde uygulanan, Bazı istisnalar dışında sektörel ayrım içermeyen, Belirli bir tutarın üstündeki tüm yatırım projelerini kapsayan bir sistem 10 10
2- BÖLGESEL TEŞVİK SİSTEMİNDE SAĞLANAN DESTEK UNSURLARI Gümrük Vergisi muafiyeti, KDV istisnası, Vergi indirimi, Sigorta primi işveren hissesi desteği Yatırım yeri tahsisi, Faiz desteği 11 11
3- BÜYÜK ÖLÇEKLİ YATIRIMLARA SAĞLANAN DESTEK UNSURLARI Gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası, Vergi indirimi, Yatırım yeri tahsisi, Sigorta primi işveren hissesi desteği 12 12
KDV İSTİSNASI 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu gereğince, yerli veya ithal yatırım malı makine ve teçhizat temininde ödenmesi gereken KDV tahsil edilmemektedir. 13 13
GÜMRÜK VERGİSİ MUAFİYETİ Yatırım malı ithal makine ve teçhizat için, yürürlükteki İthalat Rejimi Kararı gereğince ödenmesi gereken Gümrük Vergileri tahsil edilmemektedir.. 14 14
VERGİ İNDİRİMİ Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama kapsamında gerçekleştirilen yatırımlarda, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesi çerçevesinde, kurumlar vergisi veya gelir vergisine uygulanacak indirimdir. 15 15
SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ a) Komple yeni yatırımlarda işletmeye geçiş tarihinden itibaren sağlanan, b) Diğer yatırım cinslerinde yatırımın tamamlanmasını müteakip, yatırıma başlama tarihinden önceki son altı aylık dönemde Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne verilen aylık Prim ve Hizmet Belgesinde bildirilen ortalama işçi sayısına ilave edilen, istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmı Hazinece karşılanır. Ödemeler sadece yeni yatırıma dayalı ilave istihdama yapılmaktadır. 16 16
FAİZ DESTEĞİ Faiz Desteği ihtiva eden teşvik belgeleri kapsamında kullanılacak bir yıldan uzun vadeli yatırım kredilerinin faizlerinin bir kısmı Hazine tarafından ödenmektedir. 17 17
YATIRIM YERİ TAHSİSİ Büyük proje yatırımları ile bölgesel ve sektörel olarak desteklenecek yatırımlara Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yatırım yeri tahsis edilebilecektir. 18
Mevcut Teşvik Mevzuatında enerji yatırımları Genel Teşvik Sisteminden yararlanmaktadır 19
Enerji Yatırımları Şu an yürürlükte olan 2009/15199 sayılı Karar ve daha sonra bu kararda değişiklik yapan 2011/1511 sayılı karar ve buna istinaden çıkarılmış olan tebliğler çerçevesinde Genel Teşvik Sisteminden faydalanmaktadır.bu kapsamda firmaların yararlandığı teşvik unsurları: KDV İstisnası Gümrük Muafiyeti 20
Genel Müdürlüğümüzce 01.01.2005-31.03.2012 tarihleri arasında enerji yatırımları için 718 adet teşvik belgesi düzenlenmiştir. Bu belgelerin % 93 ü yerli yatırımcılar adına düzenlenmiştir. TEŞVİK BELGELERİNİN YERLİ / YABANCI FİRMA KARŞILAŞTIRMASI YABANCI SERMAYE 52 7% YERLİ SERMAYE 666 93% 21
Teşvik Belgeleri Yatırımın Cinslerine Göre 3 başlık altında değerlendirilmektedir. Komple Yeni Yatırım Tevsi Diğer (Tamamlama,modernizasyon, yenileme vb.) 22
Teşvik Belgelerinin Yatırım Cinslerine Göre Dağılımı 718 teşvik belgesinden 642 adedi Komple Yeni Yatırım olarak düzenlenmiştir. TEVSİ 37 5% YATIRIM TÜRLERİ DİĞER 39 5% KOMPLE YENİ 642 90% 23
Teşvik Belgelerinin Enerji Üretim Yöntemlerine Göre Sınıflandırılması Ekonomi Bakanlığı nca düzenlenen Teşvik Belgeleri nde Enerji Üretim Yöntemleri 6 farklı sınıfa ayrılmıştır, bunlar: Hidroelektrik Enerji Santralleri Rüzgar Enerjisi Santralleri Jeotermal Enerji Santralleri Biokütle Enerji Santralleri Termik Enerji Santralleri Kojenerasyon Enerji Santralleri Güneş Enerjisi 24
Tesisin Cinsi TEŞVİK BELGELERİNİN KAREKTERİSTİK DEĞERLERİ (01.01.2005-31.03.2012) GÜÇ (MW) Teşvik Belge Sayısı SABİT YATIRIM BİNA İNŞAAT TOPLAM MAKİNA VE TEÇHİZAT İSTİHDAM (Kişi) HES 12.005 464 25.781.261.382 13.165.224.676 9.784.399.809 8781 RES 3.081 81 6.776.348.012 482.149.264 5.595.596.443 941 BİYOKÜTLE 83 14 317.653.795 82.823.743 198.510.342 293 JES 1.374 19 792.092.825 74.943.648 631.107.624 220 TERMİK 13.671 103 4.154.946.422 215.882.070 3.641.019.120 1399 KOJENERASYON 628 37 404.477.808 3.620.000 327.498.779 237 TOPLAM 30.842 718 38.226.780.244 14.024.643.401 20.178.132.117 11871 Not :1- Yatırım değerleri TL olarak gösterilmiştir. 2-Toplama işleminde ondalıkların tam sayıya dönüştürülmesi nedeniyle farklılık bulunmaktadır. Aktif 575 Tamamlama müracatı olanlar : 82 Tamam 99 İptal 44 25
Teşvik Belgelerinin Enerji Üretim Yöntemlerine Göre Sayısal Dağılımı ENERJİ ÜRETİM YÖNTEMLERİNE GÖRE BELGE SAYILARI HES 464 65% Teşvik belgelerinin %65 gibi bir bölümü HES yatırımları için düzenlenmiştir. KOJENERASYON 37 5% TERMİK 103 14% JES 19 3% BİYOKÜTLE 14 2% RES 81 11% 26
Teşvik Belgesi Kapsamındaki kapasitenin Mevcut Kurulu Güç Karşısındaki Durumu Türkiye nin 2011 yılı itibariyle kurulu gücü yaklaşık 53.000 MW düzeyinde ulunmaktadır. Ekonomi Bakanlığı tarafından 2005-2012 tarihleri arasında düzenlenen 718 adet Teşvik Belgesinde yer alan toplam kurulu güç ise, 30.842 MW olarak gözükmektedir. 01.01.2005 tarihinden günümüze, Bakanlığımızca düzenlenen Teşvik Belgeleri vasıtasıyla faaliyet gösterecek olan enerji tesisleri değerlendirilmeye alınmıştır. 27
Teşvik Belgeleri Kapsamında Öngörülen Kapasitenin Enerji Üretim Kaynaklarına Göre MW olarak Dağılımı KURULU GÜCÜN (MW) ENERJİ KAYNAKLARINA GÖRE DAĞILIMI Toplam Kurulu Güç : 30.842 MW KOJENERASYON 627,55 2,03% HES 12.004,52 38,92% TERMİK 13.671,18 44,33% JES 1.374,01 4,46% BİYOKÜTLE 83,33 0,27% RES 3.081,14 9,99% 28
Yatırım Maliyetinin Dağılımı Düzenlenen Teşvik Belgelerinde yatırım harcamaları 4 ana kalemde değerlendirilmiştir: Bina ve İnşaat Harcamaları Yerli Makine-Teçhizat İthal Makine Teçhizat Diğer Yatırım Harcamaları 29
Yatırım Maliyetinin Dağılımı Düzenlenen 718 belge kapsamında gerçekleşen / gerçekleşmesi planlanan toplam yatırım miktarı 38.226.780.244 TL dir. Yatırım tutarının büyük bir kısmını, yatırımın cinsine bağlı olmakla beraber; genellikle ithal makine teçhizat ile bina ve inşaat giderleri oluşturmaktadır. 30
Toplam Yatırım Tutarının Dağılımı TOPLAM MALİYETİN HARCAMA TÜRLERİNE GÖRE DAĞILIMI YERLİ 6.584.575.780,00 17,21% DİĞER YATIRIM HARCAMALARI 3.922.247.312,00 10,25% ARAZİ BEDELİ 143.475.069,00 0,37% BİNA İNŞAAT İŞLERİ 14.024.643.401,00 36,65% İTHAL 13.593.556.337,00 35,52% 31
1 MW Enerji Üretimi yatırımının Kullanılan Kaynağa Göre Genel Maliyeti Milyonlar 1 MW ENERJİNİN ÜRETİM YÖNTEMLERİNE GÖRE MALİYETİ (MİLYON TL) 4,00 3,50 BİYOKÜTLE 3,81 3,00 2,50 HES 2,15 RES 2,20 2,00 1,50 1,00 0,50 JES 0,58 TERMİK 0,30 KOJENERASYON 0,64 0,00 HES BİYOKÜTLE TERMİK 32
1MW enerji üretimi için en düşük yatırım maliyeti sırasıyla; Termik, Kojenerasyon, JES, RES, HES, BİOKÜTLE 1 MW Enerji Üretim Yatırımının Kullanılan Kaynaklara Göre Maliyeti olarak karşımıza çıkmaktadır. 33
İstihdamın Yatırım Türlerine Göre Dağılımı Düzenlenen 718 Teşvik Belgesi kapsamında 11871 kişilik istihdam öngörülmüştür. En yüksek istihdam 8781 kişi ile HES yatırımlarında yer almaktadır. 34
İstihdamın Yatırım Türlerine Göre Dağılımı İSTİHDAMIN ÜRETİM YÖNTEMLERİNE GÖRE DAĞILIMI (KİŞİ) 10000 9000 8781 8000 7000 6000 5000 4000 3000 293 2000 1000 0 941 220 1399 237 HES RES BİYOKÜTLE JES TERMİK KOJENERASYON 35
TAMAMLAMA VİZESİ YAPILAN TEŞVİK BELGELERİ (31.03.2012 tarihi itibariyle) Tesisin Cinsi GÜÇ (MW) Teşvik Belge Sayısı SABİT YATIRIM BİNA İNŞAAT TOPLA MAKİNA VE TEÇHİZAT İSTİHDAM (Kişi) 1 MW ENERJİ İÇİN YAPILAN YATIRIM HES 1.006 51 1.580.133.402 771.469.797 563.839.462 759 1.570.677,92 RES 503 15 1.059.693.000 90.117.037 861.288.713 212 2.104.862,45 BİYOKÜTLE 8 1 15.121.927 1.402.212 9.914.375 18 1.890.240,88 JES 331 10 168.742.825 4.822.081 141.327.857 110 509.550,75 TERMİK 545 12 181.715.451 11.585.400 166.085.237 106 333.202,75 KOJENERASYON 186 10 181.471.258 0 126.354.898 41 975.756,84 Toplam 2.580 99 3.186.877.863 879.396.527 1.868.810.542 1246 1.235.238,34 Not :1- Yatırım değerleri TL olarak gösterilmiştir. 2-Toplama işleminde ondalıkların tam sayıya dönüştürülmesi nedeniyle farklılık bulunmaktadır. 36
TAMAMLAMA VİZESİ İÇİN BAŞVURULAN AMA HENÜZ TAMAMLAMA VİZESİ YAPILMAMIŞ TEŞVİK BELGELERİ (31.03.2012 tarihi itibariyle) TESİSİN CİNSİ GÜÇ TEŞVİK BELGE SAYISI SABİT YATIRIM ARAZİ BEDELİ BİNA İNŞAAT İŞLERİ TOPLAM MAKİNA VE TEÇHİZAT İTHAL YERLİ İSTİHDAM HES 1.218 52 2.179.985.795,00 44.971.000,00 981.531.210,00 997.767.338,00 RES 241 8 637.758.837,00 0,00 47.921.449,00 533.874.706,00 607.593.601,0 0 395.399.978,0 0 390.173.737,00 972 138.474.728,00 69 BİYOKÜTLE 0 0 0 0 0 0 0 0 0 JES 0 0 0 0 0 0 0 0 0 TERMİK 1.165 14 1.078.107.221,00 800.000,00 43.464.450,00 959.081.250,00 872.994.447,0 0 86.086.803,00 913 KOJENERASYO N 227 8 115.875.170,00 0,00 1.130.000,00 104.350.712,00 77.509.477,00 26.841.235,00 60 TOPLAM 2.851 82 4.011.727.023 45.771.000 1.074.047.109 2.595.074.006 1.953.497.503 641.576.503 2.014 Not :1- Yatırım değerleri TL olarak gösterilmiştir. 2-Toplama işleminde ondalıkların tam sayıya dönüştürülmesi nedeniyle farklılık bulunmaktadır. 37
AKTİF DURUMDAKİ TEŞVİK BELGELERİ VE KAREKTERİSTİK DEĞERLERİ TESİSİN CİNSİ GÜÇ (MW) TEŞVİK BELGE SAYISIı SABİT YATIRIM BİNA İNŞAAT YERLİ MAKİNA İTHAL MAKİNA ($) İSTİHDAM (Kişi) 1 MW ENERJİ YATIRIM MALİYETİ HES 10.116 380 22.885.190.873 11.827.100.431 3.992.248.736 2.965.827.431 6983 2.262.342 RES 2.103 56 5.046.506.486 373.524.902 954.018.634 2.043.852.970 594 2.399.453 BİYOKÜTLE 75 13 302.531.868 81.421.531 109.867.798 54.292.747 275 4.016.087 JES 1.043 9 623.350.000 70.121.567 109.472.348 232.027.911 110 597.737 TERMİK 13.060 90 3.966.230.971 204.296.670 662.810.651 1.823.533.451 1273 303.704 KOJENERASYON 442 27 223.006.550 3.620.000 54.840.772 97.991.994 196 505.031 TOPLAM 26.838 575 33.046.816.748 12.560.085.101 5.883.258.939 7.217.526.503 9431 1.231.336 Not :1- Yatırım değerleri TL olarak gösterilmiştir. 2-Toplama işleminde ondalıkların tam sayıya dönüştürülmesi nedeniyle farklılık bulunmaktadır. 38
İPTAL EDİLEN TEŞVİK BELGELERİ (01.01.2005-31.03.2012) Tesisin Cinsi GÜÇ(MW) TEŞVİK BELGE SAYISI SABİT YATIRIM BİNA İNŞAAT TOPLAM MAKİNA VE TEÇHİZAT İSTİHDAM (Kişi) HES 883 33 1.315.937.107 566.654.448 620.825.156 1039 RES 475 10 670.148.526 18.507.325 607.390.577 135 BİYOKÜTLE JES TERMİK 66 1 7.000.000 0 6.723.590 20 KOJENERASYON TOPLAM 1.424 44 1.993.085.633 585.161.773 1.234.939.323 1194 Not :1- Yatırım değerleri TL olarak gösterilmiştir. 2-Toplama işleminde ondalıkların tam sayıya dönüştürülmesi nedeniyle farklılık bulunmaktadır. 39
Genel Durum 2009/15199 Kararname kapsamında enerji yatırımları için 432 adet Teşvik Belgesi düzenlenmiştir. Düzenlenen Teşvik Belgelerinin 380 adedi yerli yatırımcılar adına düzenlenmiştir. 40
28.07.2009-31.03.2012 TARİHLERİ ARASINDA DÜZENLENEN TEŞVİK BELGELERİ TESİSİN CİNSİ GÜÇ (MW) Tevik Belge Sayısı SABİT YATIRIM BİNA İNŞAAT TOPLAM MAKİNA VE TEÇHİZAT YERLİ İTHAL MAKİNA ($) İSTİHDAM (Kişi) 1 MW ENERJİ ÜRETİMİ İÇİN YATIRIM MALİYETİ HES 6.812 258 16.652.385.051 9.065.764.940 5.745.852.895 2.764.473.722 1.675.761.246 3815 2.444.652 RES 1.553 45 3.608.906.486 228.737.903 2.986.406.700 612.252.365 1.441.538.970 393 2.323.844 BİYOKÜTLE 49 11 270.031.868 79.321.531 161.650.016 102.237.208 38.196.747 230 5.462.915 JES 1.026 7 612.000.000 69.777.917 479.156.933 107.274.464 225.880.911 98 596.491 TERMİK 11.789 86 2.733.092.431 124.020.171 2.388.591.840 449.232.713 1.150.546.258 894 231.841 KOJENERASYON 330 25 112.284.551 1.950.000 101.403.866 18.790.862 55.221.437 136 340.297 TOPLAM 21.559 432 23.988.700.387 9.569.572.462 11.863.062.250 4.054.261.334 4.587.145.568 5566 1.112.711 Not :1- Yatırım değerleri TL olarak gösterilmiştir. 2-Toplama işleminde ondalıkların tam sayıya dönüştürülmesi nedeniyle farklılık bulunmaktadır. Aktif 421 Tamamlanan 9 İptal 2 Tamamlama müracaatı olanlar: 100 41
Genel Durum Bu periyotta (28.07.2009-31.03.2012) düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin 421 adedi halen aktif durumda olup; 9 adedinin tamamlama vizesi yapılmış ve 2 adedi de iptal edilmiştir. Belgelerin yatırım türlerine göre sayısal dağılımı : 2009/15199 sayılı KARARA GÖRE DÜZENLENEN YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN CİNSİNE GÖRE DAĞILIMI TEVSİ 25 6% DİĞER 22 5% KOMPLE YENİ 385 89% 42
Teşvik Belgelerinin Enerji Üretim Yöntemlerine Göre Sayısal Dağılımı 2009/15199 KARARNAMESİNE GÖRE BELGELERİN ÜRETİM YÖNTEMLERİNE GÖRE DAĞILIMI JES 7 2% BİYOKÜTLE 11 2% TERMİK 86 20% KOJENERASYON 25 6% HES 258 60% RES 45 10% 43
Mevcut Teşvik Belgelerindeki Kapasitenin Enerji Üretim Yöntemlerine Göre Dağılımı 2009/15199 SAYILI KARARA GÖRE DÜZENLENEN ENERJİ TEŞVİK BELGELERİNİN ÜRETİM YÖNTEMLERİNE GÖRE DAĞILIMI KOJENERASYON 330 1,53% HES 6.812 31,60% TERMİK 11.789 54,68% JES 1.026 4,76% BİYOKÜTLE 49 0,23% RES 1.553 7,20% 44
Yatırım Maliyetinin Dağılımı 2009/15199 SAYILI KARARA GÖRE DÜZENLENEN YATIRIM TEŞVİK BELGERİNİN YATIRIM HARCAMALARININ DAĞILIMI DİĞER YATIRIM HARCAMALARI 2.543.735.509 10,59% YERLİ 4.054.261.334 16,87% ARAZİ BEDELİ 54.050.166 0,22% BİNA İNŞAAT İŞLERİ 9.569.572.462 39,82% İTHAL 7.808.800.916 32,50% 45
Yatırım Maliyetinin Dağılımı HES yatırımları Enerji yatırımlarının % 70 ni oluşturmaktadır. 18.000 16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0 2009/15199 SAYILI KARARA GÖRE DÜZENLENEN TEŞVİK BELGELERİNDE TOPLAM YATIRIM TUTARININ ÜRETİM YÖNTEMLERİNE GÖRE DAĞILIMI (MİLYON TL) HES 16.652 RES 3.609 BİYOKÜTLE 270 JES 612 TERMİK 2.733 KOJENERASYO N 112 46
Milyonlar EKONOMİ BAKANLIĞI 1 MW Enerji Üretimi Yatırımının Yöntemlere Göre Maliyeti 1 MW ENERJİ ÜRETİMİNİN YÖNTEMLERE GÖRE MALİYETİ (MİLYON TL) 6,00 5,46 5,00 4,00 3,00 2,44 2,32 2,00 1,00 0,60 0,23 0,34 1,11 0,00 HES RES BİYOKÜTLE JES TERMİK KOJENERASYON GENEL 47
TAMAMLAMA VİZESİ YAPILMIŞ OLANLAR (28.07.2009 SONRASI) TESİSİN CİNSİ GÜÇ (MW) TEŞVİK BELGE SAYISI SABİT YATIRIM BİNA İNŞAAT TOPLAM MAKİNA VE TEÇHİZAT YERLİ İTHALMAKİNA TEÇHİZAT ($) İSTİHDAM (Kişi) 1 MW ENERJİ ÜRETMEK İÇİN YATIRIM HES 223 3 405.622.076 254.864.533 97.528.979 17.134.134 0 37 1.819.259 RES 0 0 0 0 0 0 0 0 BİYOKÜTLE 0 0 0 0 0 0 0 0 JES 0 0 0 0 0 0 0 0 TERMİK 49 3 43.561.460 1.968.501 39.976.087 10.175.225 19.609.400 26 882.704 KOJENERASYON 23 3 7.407.195 0 7.340.467 77.607 5.717.443 5 320.797 TOPLAM 295 9 456.590.731 256.833.034 144.845.533 27.386.966 25.326.843 68 1.545.669 Not :1- Yatırım değerleri TL olarak gösterilmiştir. 2-Toplama işleminde ondalıkların tam sayıya dönüştürülmesi nedeniyle farklılık bulunmaktadır. 48
28.07.2009-31.03.2012 TARİHLERİ ARASINDA İPTAL EDİLEN TEŞVİK BELGELERİ TESİSİN CİNSİ GÜÇ (MW) TEŞVİK BELGE SAYISI SABİT YATIRIM BİNA İNŞAAT TOPLAM MAKİNA VE TEÇHİZAT YERLİ İTHAL MAKİNA ($) İSTİHDAM (Kişi) HES 12 2 27.180.000 9.135.000 15.934.549 7.209.020 6.503.736 17 RES 0 0 0 0 0 0 0 0 BİYOKÜTLE 0 0 0 0 0 0 0 0 JES 0 0 0 0 0 0 0 0 TERMİK 0 0 0 0 0 0 0 0 KOJENERASYON 0 0 0 0 0 0 0 TOPLAM 12 27.180.000 9.135.000 15.934.549 7.209.020 6.503.736 17 Not :1- Yatırım değerleri TL olarak gösterilmiştir. 2-Toplama işleminde ondalıkların tam sayıya dönüştürülmesi nedeniyle farklılık bulunmaktadır. 49
01.01.2005-28.07.2009 TARİHLERİ ARASINDA DÜZENLENEN TEŞVİK BELGELERİ TEŞVİK BELGESİ SAYISI 286 YABANCI SERMAYE 0 YERLİ SERMAYE 286 YATIRIM TÜRÜ KOMPLE YENİ 257 TEVSİ 12 DİĞER 17 50
01.01.2005-28.07.2009 TARİHLERİ ARASINDA DÜZENLENEN TEŞVİK BELGELERİ TESİSİN CİNSİ GÜÇ (MW) T.B. SABİT YATIRIM BİNA İNŞAAT TOPLAM MAKİNA VE TEÇHİZAT İTHAL MAKİNA ($) İSTİHDAM (Kişi) 1 MW ENERJİ YATIRIM MALİYETİ HES 5.193 206 9.128.876.331 4.099.459.736 4.038.546.914 1.776.456.940 4966 1.758.001 RES 1.528 36 3.167.441.526 253.411.361 2.609.189.743 1.524.664.916 548 2.072.729 BİYOKÜTLE 34 3 47.621.927 3.502.212 36.860.326 20.268.000 63 1.404.777 JES 348 12 180.092.825 5.165.731 151.950.691 95.689.045 122 517.493 TERMİK 1.883 17 1.421.853.991 91.861.899 1.252.427.280 763.487.839 505 755.289 KOJENERASYON 298 12 292.193.257 1.670.000 226.094.913 121.887.843 101 981.865 TOPLAM 9.283 286 14.238.079.857 4.455.070.939 8.315.069.867 4.302.454.583 6305 1.533.790 Not :1- Yatırım değerleri TL olarak gösterilmiştir. 2-Toplama işleminde ondalıkların tam sayıya dönüştürülmesi nedeniyle farklılık bulunmaktadır. 51
01.01.2005-28.07.2009 TARİHLERİ ARASIDA DÜZENLENİP İPTAL EDİLEN BELGELER TESİS CİNSİ GÜÇ (MW) TEŞVİK BELGE SAYISI SABİT YATIRIM BİNA İNŞAAT TOPLAM MAKİNA VE TEÇHİZAT İTHAL MAKİNA ($) İSTİHDAM (Kişi) HES 871 31 1.288.757.107 557.519.448 604.890.607 284.302.000 1022 RES 475 10 670.148.526 18.507.325 607.390.577 376.945.000 135 BİYOKÜTLE JES TERMİK 66 1 7.000.000 0 6.723.590 3.557.000 20 KOJENERASYON TOPLAM 1.411 42 1.965.905.633 576.026.773 1.219.004.774 664.804.000 1177 Not :1- Yatırım değerleri TL olarak gösterilmiştir. 2-Toplama işleminde ondalıkların tam sayıya dönüştürülmesi nedeniyle farklılık bulunmaktadır. 52
(01.01.2005-28.07.2009) TARİHLERİNDE DÜZENLENEN VE TAMAMLAMA VİZESİ YAPILANLAR TESİSİN CİNSİ GÜÇ (MW) TEŞVİK BELGE SAYISI SABİT YATIRIM BİNA İNŞAAT TOPLAM MAKİNA VE TEÇHİZAT İTHAL MAKİNA ($) İSTİHDAM (Kişi) 1 MW ENERJİ YATIRIM MALİYETİ HES 783 48 RES 503 15 BİYOKÜTLE 8 1 JES 331 10 TERMİK 496 9 KOJENERASYON 163 7 1.174.511.326 516.605.264 466.310.483 195.585.019 722 1.059.693.000 90.117.037 861.288.713 545.405.916 212 15.121.927 1.402.212 9.914.375 4.172.000 18 168.742.825 4.822.081 141.327.857 89.542.045 110 138.153.991 9.616.899 126.109.150 67.334.246 80 174.064.063 0 119.014.431 73.399.843 36 1.499.900 2.104.862 1.890.241 509.551 278.531 1.068.599 TOPLAM 2.285 90 2.730.287.132 622.563.493 1.723.965.009 975.439.069 1178 1.195.099 Not :1- Yatırım değerleri TL olarak gösterilmiştir. 2-Toplama işleminde ondalıkların tam sayıya dönüştürülmesi nedeniyle farklılık bulunmaktadır. 53
Yabancı Sermayeli Şirketlerin Enerji Yatırımları için Düzenlenen Yatırım Teşvik Belgelerinin Genel Görünümü 54
Genel Durum Yabancı Sermayeli şirketler için enerji üretimi konusunda 77 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir. Düzenlenen teşvik belgelerinin 4 adedinin tamamlama vizesi yapılmış olup; 73 belgenin yatırımları devam etmektedir. 55
Yabancı sermaye Yatırım Teşvik Belgelerinin Üretim Yöntemlerine Göre Sayısal Dağılımı JES 1 1% BİYOKÜTLE 2 3% RES 7 9% BELGELERİN ÜRETİM YÖNTEMLERİNE GÖRE SAYISAL DAĞILIMI TOPLAM 77 BELGE VERİLMİŞTİR TERMİK 9 12% KOJENERASYON 6 8% HES 52 67% Genel durumda olduğu gibi enerji yatırımlarının büyük çoğunluğunu yine HES yatırımları oluşturmaktadır. 56
Yabancı Sermaye Yatırımlarında Güç Kapasitesinin MW Olarak Üretim Yöntemlerine Göre Dağılımı TERMİK 2.646,46 41% KAPASİTENİN ENERJİ ÜRETİM YÖNTEMLERİNE GÖRE DAĞILIMI (TOPLAM : 6398 MW) KOJENERASYON 124,43 2% JES 824,00 13% BİYOKÜTLE 4,55 0% HES 2.495,94 39% RES 302,90 5% Yabancı sermayeli şirketlere düzenlenen Teşvik Belgelerinde öngörülen toplam kapasite 6398 MW olarak görülmektedir. Bu kapasite aynı dönemde düzenlenen teşvik belgelerinin toplam kapasitesinin % 21 ini oluşturmaktadır. 57
Yabancı Sermayeli Enerji Yatırımlarında Yatırım Harcamalarının Dağılımı DİĞER YATIRIM HARCAMALARI 2.525.922.900 20,75% YATIRIM HARCAMALARININ DAĞILIMI (TOPLAM YATIRIM :12.171.267.919 TL) Genelde %10 seviyesinde olan Diğer ARAZİ BEDELİ 49.650.900 0,41% BİNA İNŞAAT İŞLERİ 4.446.632.260 36,53% Yatırım Harcamaları yabancı sermayeli yatırımlar da % 20 olarak gözükmektedir. YERLİ 1.025.830.218 8,43% İTHAL 4.123.231.641 33,88% Genel durumda Yerli Makine-Teçhizat harcamaları % 17 civarında olup, yabancı sermayeli şirketlerin yatırımlarında bu durum % 8 seviyesinde seyretmektedir. 58
TEŞEKKÜRLER 59