Ders 1: Yaylarla Eğlence Genel Öğrenciler, farklı özelliklere sahip yayların nasıl davrandığını, bir simülasyon yardımı ile keşfederler. Öğrenciler, simülasyon üzerinde, esneklik, direnç, basma ve çekme miktarını değiştirebilirler. Öğrenme hedefleri: Çizgi grafikte veriyi gösterme ve yorumlama. Farklı tipte yayların benzerliklerini ve farklılıklarını bulma. Yayın basılması veya çekilmesinin hareketini ve konumunu nasıl etkilediğini açıklama. Yaya benzer biçimde salınan diğer örnekleri bulma ve açıklama. Şekil 1 Ana Sayfa Öğrencinin Görevi Verilen örneklerden farklı bir yay tasarlamak. Bu yayın zaman boyunca hareketindeki değişimin hikayesini anlatmak. Ders 1- Seviye A-5-9 Yaş Süre: 45 dakikalık 2 oturum Malzemeler: 2-3 öğrenciye 1 bilgisayar Simulasyon Ders notları (sayfa 4) Uygulama sırasında gösterim için yuvarlak yay (slinky marka olabilir), lastik bant (isteğe bağlı) Ders programı ile ilişkisi: Bir nesnenin hareketi, konumunun zaman içinde izlenmesi ve ölçülmesi ile tanımlanabilir. Nesnelerin konumu ve hareketi basma ve çekme ile değiştirilebilir. Değişimin büyüklüğü basma ve çekme kuvveti ile ilişkilidir. Temel sistem dinamikleri kavramları ve içgörüleri: Yaylar yapılışları nedeni ile hareket ederler; salınım yapma potansiyeline sahiplerdir ancak hareketsiz de kalabilirler. Hareket, yayın ağırlık ve esneklik gibi özelliklerinden etkilenir. Ders 1 - Seviye A Yaylarla Eğlence 2012 Creative Learning Exchange 1
Dersin Açıklaması Hazırlık: 1. Öğrenci grupları (2-3 kişilik) oluşturun. 2. Her öğrenci grubu için ders notu hazırlayın. 3. Bilgisayarların internet erişimini kontrol edin. Oturum 1: Öğrencilere yayların ve simülasyonun temel kavramlarının tanıtımını yapın. Varsa, gerçek yaylardan da yararlanabilirsiniz. Temel kavramlar: Esneklik Yayı germek ne kadar kolay? Çok daha zor olsaydı ne olurdu? Çok daha kolay olsaydı? Basma veya Çekme Serbest bırakmadan önce yayı nasıl hareket ettirebiliyoruz? Bassak ne olur? Çeksek? Direnç Yayın hızını düşüren bir şey var mı? Hava yayı yavaşlatıyor mu? Uzayda olsa ne olurdu? Simüslasyonun tanıtım bölümünü (Şekil 2) birlikte okuyun ve Başlayalım bölümünün üzerinden geçin. Öğrencilerin ders notlarını kullanarak Karar Verelim (Şekil 3) bölümünü çalışmalarını sağlayın. Öğrencilerin, simülasyonu çalıştırdıktan sonra ders notlarına sonuçları kaydederek Görelim (Şekil 4) bölümüne devam etmesini sağlayın. Öğrenciler farklı yaylar için simülasyonu birkaç kez çalıştırabilir ve sonuçlarını simülasyon ders notlarına kaydedebilirler. Şekil 2 Giriş Şekil 3 Karar Verelim Şekil 4 Görelim 2 Ders 1 - Seviye A Yaylarla Eğlence 2012 Creative Learning Exchange
Dersin Açıklaması Oturum 2: 1. Gerekiyorsa, öğrencilerin simülasyonlarını bitirmelerini sağlayın. 2. Simülasyonu birçok kez çalıştırdıktan sonra, öğrenciler Düşünelim bölümüne (Şekil 5) devam edebilirler. Yaşlarına ve okuma düzeylerine göre öğrenciler bu bölümde desteğe gerek duyabilirler. Şekil 5 Düşünelim 3. Simülasyon deneyimini, Dersi Eve Götürmek ve Değerlendirme fikirlerini kullanarak özetleyin. Öğrenelim (Şekil 6) bölümünde açıklanan diğer modelleri de keşfedebilirsiniz. Dersi Eve Götürmek: Sınıfta birkaç deney daha yapın. Farklı biçimde hareket edecek bir yay için hangi ayarlamaların yapılması gerektiğini sorun: çok hızlı çok yavaş çok yukarı / aşağı yerden başlamak hiç durmayan hareket diğer? Her durumda, yayın neden o şekilde davrandığını tartışın. Değerlendirme Önerileri: Öğrencilerin, ders notlarındaki değerlendirme bölümünü doldurmalarını sağlayın. Öğrencilerin, yay gibi salınan başka bir şeyin resmini çizmelerini sağlayın. Şekil 5 Öğrenelim Ders 1 - Seviye A Yaylarla Eğlence 2012 Creative Learning Exchange 3
Ders 1 Ders Notları Yaylarla Eğlence Simülasyonu Yay 1 Yayınız çok kolay çekilebiliyor. Yayınız yukarı doğru tamamen çıkabiliyor. Yayınız burada, dünya üzerinde, yani bir direnç var. Ne oldu? Yayın grafiğini çizin. 200 Yayım Yayın Konumu 100 0 0.00 15.00 30.00 45.00 60.00 Yaya ne olduğunun hikayesini anlatın. 4 Ders 1 - Seviye A Yaylarla Eğlence 2012 Creative Learning Exchange
Ders 1 Ders Notları Yaylarla Eğlence Simülasyonu Yay 2 Yayınız çok zor çekilebiliyor. Yayınız yukarı doğru tamamen çıkabiliyor. Yayınız burada, dünya üzerinde, yani bir direnç var. Ne oldu? Yayın grafiğini çizin. 200 Yayım Yayın Konumu 100 0 0.00 15.00 30.00 45.00 60.00 Yaya ne olduğunun hikayesini anlatın. Ders 1 - Seviye A Yaylarla Eğlence 2012 Creative Learning Exchange 5
Ders 1 Ders Notları Yaylarla Eğlence Simülasyonu Yay 3 Kendi yayınızı tasarlayın Esneklik: Basma veya çekme: Direnç: Ne oldu? Yayın grafiğini çizin. 200 Yayım Yayın Konumu 100 0 0.00 15.00 30.00 45.00 60.00 Yaya ne olduğunun hikayesini anlatın. Zamanınız kaldıysa başka bir yay daha tasarlayabilirsiniz. Her defasında bir değişiklik yaparak ne olduğunu görün. 6 Ders 1 - Seviye A Yaylarla Eğlence 2012 Creative Learning Exchange
Değerlendirme Yayları Karşılaştırma Grafiklerini hazırladığınız yaylardan ikisini seçin. Seçilen yaylar: ve Ders 1 Ders Notları Grafikler ne kadar farklı? Bu farkın nedeni nedir? Grafikler ne kadar benzer? Bu benzerliğin nedeni nedir? Ders 1 - Seviye A Yaylarla Eğlence 2012 Creative Learning Exchange 7
Ders 1 Ders Notları Aşağıdaki gibi bir yay grafik yaratmak için, yayınızda hangi ayarları yapmalısınız? 200 Yayın Konumu 100 0 0.00 15.00 30.00 45.00 60.00 Esneklik: Çekme veya itme: Direnç: Başka neler yay gibi yukarıya çıkıyor, aşağıya iniyor? Düşüncelerinizi yazın ve resim olarak çizin. 8 Ders 1 - Seviye A Yaylarla Eğlence 2012 Creative Learning Exchange
Teşekkürler: Ders 1 Düzey A Yaylarla Eğlence 2012 Creative Learning Exchange Bu model, karmaşık sistemlerin özelliklerini keşfetmek amaci ile hazırlanan model dizisinin bir parçasıdır. Simulasyon http://www.clexchange.org/curriculum/complexsystems/oscillation/turkish.asp Modelin yaratılmasına katkı sağlayanlar: Jen Andersen Anne LaVigne Michael Radzicki George Richardson Lees Stuntz Jay Forrester ve The Creative Learning Exchange desteği ile. Türkçe'ye çeviri: Emre Göktepe Resimler: İlk ekrandaki yay (slinky), çocuk ve yay, yayları tutan eller, bardağı tutan eller Fotograf ve video, LaVigne. Hareket eden yaylar - Oleg Alexadrov, Wikimedia Commons, Public Domain. Çocuklar ve top - National Institutes of Health, Public Domain. Kelebek - Bilboq, Wikimedia Commons, Public Domain. Besin - Daderot, Wikimedia Commons, Public Domain. Salıncak - Dimitri Nyet, Wikimedia Commons, Public Domain. Oyun Parkı - Trojanbackoncommons, Wikimedia Commons, Public Domain. Ders 1 - Seviye A Yaylarla Eğlence 2012 Creative Learning Exchange 9