ĐKTĐSADĐ KALKINMA VAKFI E Bülteni İKV DEN HAFTAYA BAKIŞ... 1 İKV AVRUPA KOMİSYONU NA BİR ZİYARET GERÇEKLEŞTİRDİ... 2 BAŞBAKAN ERDOĞAN İSPANYA YA BİR ZİYARET GERÇEKLEŞTİRDİ... 3 SLOVENYA NIN YENİ CUMHURBAŞKANI ESKİ BAŞBAKAN PAHOR OLDU... 4 EKONOMİK VE PARASAL BİRLİĞİN GÜÇLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN YOL HARİTASI YAYINLANDI... 5 AB MALİYE BAKANLARI YUNANİSTAN IN BORCU ÜZERİNDE ANLAŞTI... 6 KREDİ DEĞERLENDİRME AJANSLARI REFORMU KONUSUNDA UZLAŞMAYA VARILDI... 7 AVRUPA KOMİSYONU YILLIK BÜYÜME ARAŞTIRMASINI KABUL ETTİ... 8 ÜYE DEVLETLER, AVRUPA KOMİSYONU NUN JAPONYA İLE TİCARİ ANLAŞMA MÜZAKERELERİNİ BAŞLATMASINI ONAYLADI... 8 AB DIŞİŞLERİ VE GÜVENLİK POLİTİKASI YÜKSEK TEMSİLCİSİ ASHTON ORTA ASYA YI ZİYARET ETTİ... 9 AVRUPA KOMİSYONU NUN GENİŞLEMEDEN SORUMLU ÜYESİ FÜLE HIRVATİSTAN VE BOSNA- HERSEK TE TEMASLARDA BULUNDU... 11 AVRUPA KOMİSYONU, SCHENGEN ALANI İKİNCİ RAPORUNU AÇIKLADI... 13 AB EĞİTİM, KÜLTÜR, GENÇLİK VE SPOR KONSEYİ 26-27 KASIM DA TOPLANDI... 14 i
GÜNDEMDEN KISA KISA... 15 İlk Ombdusman, Mehmet Nihat Ömeroğlu oldu... 15 Sberbank ve Avrupa Yatırım Bankası işbirliği anlaşması imzaladı... 16 2013 yılında Türkiye den 70 bin kişinin AB eğitim ve gençlik programlarından yararlandırılması hedefleniyor... 16 ABAD ESM nin oluşturulmasını yasal buldu... 16 Büyük çaplı IT sistemlerinin yönetimi için yeni AB Ajansı 1 Aralık itibarıyla faaliyete geçti... 17 Avro Alanı nda işsizlik Ekim ayında da artmaya devam etti... 17 Avrupa Parlamentosu ile Bakanlar Konseyi Dublin III konusunda uzlaştı... 18 Avrupa Komisyonu dört İspanyol bankasına verilen devlet yardımlarını onayladı... 18 Şeffaflık sicilinin ilk yılı değerlendirildi... 19 Avrupa Komisyonu, şirketler ve sivil toplum örgütlerini pazarlama dolandırıcılarına karşı korumak için yeni önlemler alıyor... 19 Trans-Avrupa enerji ağlarıyla ilgili lisans alma süresi kısaldı... 20 AB de süt üreticileri süt alım fiyatlarını protesto etti... 20 COP 18: Günün Fosili ödülü Türkiye nin... 20 Obama dan AB ETS ye karşı imza... 21 235 yeni doğal koruma alanı NATURA 2000 kapsamına dahil edildi... 21 7 inci ÇEP kapsamında ele alınacak öncelikler belli oldu... 22 AB den köpekbalığı avcılığına yeni düzenleme... 22 ii
İKV DEN HAFTAYA BAKIŞ Geçtiğimiz hafta, Avrupa Birliği (AB) gündeminde üzerinde uzun süredir anlaşmanın sağlanamadığı Yunanistan ın ikinci kredi dilimi, Avrupa Komisyonu nun ekonomik yönetişimi güçlendirmek üzere açıkladığı eylem planı ve kredi derecelendirme kuruluşlarına getirilen yeni kurallar yer aldı. 27 Kasım da Yunanistan a verilecek ikinci kredi dilimi gündemiyle son üç hafta içerisinde üçüncü kez bir araya gelen Avro Alanı maliye bakanları ve Uluslararası Para Fonu (IMF) yetkilileri 43,7 milyar avroluk kredi diliminin serbest bırakılması üzerinde mutabakata vardılar. Yunanistan ın kredi faizleri düşürülürken, borçlarının daha uzun vadeye yayılması ve Yunan devlet tahvillerinden elde edilecek karın Yunanistan a devredilmesini içeren bir dizi önlemi de kabul ettiler, böylece Yunanistan ın borcunun 2020 yılına kadar 40 milyar avro düzeyinde tutularak hafifletilmesi amaçlanıyor. Avrupa Komisyonu nun 28 Kasım 2012 tarihinde sunduğu kısa, orta ve uzun vadede yapılması gerekenleri ortaya koyan Derin ve Gerçek bir Ekonomik ve Parasal Birliğe yönelik Eylem Planı AB de tartışmaların merkezinde yer aldı. Eylem Planı na göre, kısa vadede mevcut Antlaşmalarda değişiklik gerektirmeyen Avrupa sömestri, altılı paket (six pack) gibi yönetişim reformlarının uygulanmasına ve bankacılık birliğinin hayata geçirilmesine odaklanılırken, Komisyon, 2014 yılında yapılacak Avrupa seçimlerinden sonra Antlaşmalarda değişikliğe gidilmesi talebinde bulunacak. Böylece, Avro Alanı na özel bir bütçe oluşturulması, itfa fonu ve tahvilleri ile kamu borçlarının ödenmesi için ortak tahvil çıkarılması mümkün olacak. AB nin daha federal bir yapıya evrilmesini öngören değişiklikler, bazı Üye Devletler tarafından olumlu karşılanmayacağa benziyor. Eylem Planı, 13-14 Aralık ta gerçekleştirilecek AB Liderler Zirvesi nde ele alınacak. AB gündeminin bir diğer konusu ise kredi derecelendirme kuruluşlarının denetimine ilişkin yeni kurallar oldu. Avrupa Komisyonu, Avrupa Parlamentosu ve AB Konseyi kredi değerlendirme ajanslarının denetimine ilişkin yeni kurallar konusunda uzlaşmaya varırken, yeni kuralların kredi değerlendirmesine aşırı bağımlılığı azaltacağı, çıkar çatışmasını ortadan kaldıracağı ve sivil sorumluluk düzeni getireceği belirtildi. Kredi değerlendirme şirketlerine AB Üye Devletleri nin borçlarına ilişkin değerlendirmelerini taahhüt takvimine uygun olarak açıklama yükümlülüğü getiren yeni kurallar ile bir yılda azami üç tane talebe bağlı olmayan derecelendirme içermesine ve AB piyasaları kapandıktan sonra veya açılmalarından en geç bir saat önce açıklanmasına izin verileceği ifade edildi. Ayrıca yeni kurallara göre yatırımcıların ihmal ya da düzenlemelerin uluslararası ihlalinden kaynaklı zarara uğramaları hallerinde kuruluşların hukuki sorumluluğunun şart koşulduğu vurgulandı. Türkiye nin AB gündeminde ise, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ın Türkiye-İspanya 4 üncü Hükümetler Arası Zirve sebebiyle İspanya ya gerçekleştirdiği ziyaret kapsamında Türkiye-AB ilişkileriyle ilgili yaptığı açıklamalar vardı. Başbakan Erdoğan, İspanya'nın 1
AB Konseyi Dönem başkanlığından sonra hiçbir faslın müzakereye açılmadığını belirtirken, İspanya'nın bugüne kadar vermiş olduğu desteğin önemini vurguladı. İspanya Başbakanı Mariano Rajoy da ülkesinin Türkiye'nin AB üyeliğine verdiği desteğin altını çizerek, Türkiye nin üzerine düşen görevi yerine getirdiğini, AB nin de gereken adımları atması gerektiğini belirtti. Erdoğan, İspanya ziyareti dönüşünde İrlanda'nın 1 Ocak 2013 itibarıyla başlayacak olan AB Konseyi Dönem Başkanlığı süresince Türkiye nin üyelik sürecinin canlanabileceğini belirtti. İspanya nın da Türkiye'nin AB müzakerelerinde rekabet politikası, devlet yardımları ve sosyal politika konularındaki başlıkların hemen açılması için destek verme taahhüdünde bulunduğunu belirten Erdoğan, İspanyol mevkidaşı ile vize konusunda bir görüşme gerçekleştirdiğini ifade ederek, bu konuda ikili bir çalışmanın başlatılacağını sözlerine ekledi. Başbakan Erdoğan ayrıca, Türkiye nin AB üyelik sürecinin hızlandırılması amacıyla yakın tarihte bir Brüksel ziyareti gerçekleştireceğini vurguladı. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu nda yapılan oylamada Filistin Yönetimi nin üye olmayan gözlemci devlet statüsü başvurusu 138 evet, 9 hayır ve 41 çekimser oyla kabul edildi. Aleyhte oy kullanan ülkeler arasında, İsrail, ABD ve Kanada'nın yanı sıra Çek Cumhuriyeti, Panama ve dört Pasifik ada ülkesi bulunuyor. Filistin bu kararla, İsrail'in yürüttüğü yasadışı yerleşim faaliyetleri, işgal ve saldırılar gibi konuları BM kurumlarına ve Uluslararası Ceza Mahkemesi ne taşıyabilecek. Tüm okuyucularımıza iyi bir hafta diliyoruz. İKV AVRUPA KOMİSYONU NA BİR ZİYARET GERÇEKLEŞTİRDİ İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV) 4 Aralık 2012 tarihinde Brüksel de Avrupa Komisyonu na bir ziyaret gerçekleştirdi. AB ye Pencere Window to EU olarak adlandırılan bu etkinlik kapsamında, aralarında İKV nin yanında Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve İstanbul Ticaret Odası ndan (İTO), basın ve akademyadan temsilcilerin bulunduğu bir grup Avrupa Komisyonu yetkililerinden AB nin mevcut durumu, geleceğe yönelik senaryolar ve Türkiye ve AB ilişkileri konularında bilgi aldılar. Komisyon yetkilileri, AB nin içinde bulunduğu krizi aşma çabalarını anlattı ve geleceğe yönelik olarak AB nin gündemini belirleyen konular üzerinde durdu. AB nin bankacılık birliği, mali birlik ve siyasi birliği sağlaması gerektiği ifade edilirken, AB nin uluslararası arenada normatif bir aktör olarak yumuşak gücünü devam ettirmesinin önemi üzerinde duruldu. Türkiye nin AB için öneminden söz edildi ve özellikle dış politika alanında Türkiye ve AB arasında ortak çıkar ve ilgi alanlarının mevcut olduğu ve iki taraf arasında etkili bir işbirliği gerçekleştirildiği belirtildi. Türkiye nin AB sürecinde yakın zamanda bir canlanmanın gerçekleşeceği yönünde olumlu sinyaller olduğu ve yakın zamanda Komisyon tarafından sunulması beklenen vize diyaloğu yol haritasının da iki taraf arasında karşılıklı iyi niyet ve güvenin pekişmesi için önemli bir adım olacağı belirtildi. 2
BAŞBAKAN ERDOĞAN İSPANYA YA BİR ZİYARET GERÇEKLEŞTİRDİ Türkiye-İspanya 4 üncü Hükümetler Arası Zirve sebebiyle İspanya'ya bir ziyaret gerçekleştiren Başbakan Erdoğan, İspanya Başbakanı Mariano Rajoy ile yaptığı görüşmenin ardından düzenlenen basın toplantısında Türkiye-İspanya ikili ilişkilerine ve Türkiye nin AB üyeliği sürecine ilişkin açıklamalarda bulundu. İspanya'da bulunmaktan duyduğu memnuniyeti ifade eden Erdoğan, İspanya Başbakanı Rajoy ile yaptıkları görüşmede ikili ilişkileri tüm boyutları ile ele aldıklarını ifade etti. Özellikle son 10 yılda İspanya-Türkiye ilişkilerinin nereden nereye geldiğini değerlendirme fırsatı bulduklarını ifade eden Erdoğan, ilişkileri siyasi, ekonomik, ticari ve savunma sanayii boyutları ile ele aldıklarını belirtti. İspanya'nın, AB üyelik sürecinde her zaman Türkiye'nin yanında olduğunu ve Türkiye ye destek verdiğini belirten Erdoğan, İspanya'nın AB Dönem Başkanlığından bu yana yaşanan süreci de değerlendirdiklerini vurguladı. Türkiye nin 50 yıldır Avrupa Birliği kapısında olduğunu ve hiçbir ülkeye uygulanmayan yaklaşım tarzının Avrupa Birliği'nde siyasi nedenlerle Türkiye'ye uygulandığını belirtti. 1963 yılından bu yana gelinen noktayı 35 müzakere başlığından yalnız 13 başlığın açılması olarak özetleyen Başbakan Erdoğan, son birkaç yılda siyasi sebeplerden dolayı açılan fasılların kapanmayacağı yönündeki bir yaklaşımın benimsendiğini kaydetti. Başbakan Erdoğan, yaşananlara rağmen Türkiye nin AB üyeliği yolunda sabırla ve sıkı çalışmayla devam ettiğini de vurguladı. Türkiye ile İspanya nın yaklaşık 8 milyar avro dış ticaret hacmine sahip olduğuna dikkat çeken Erdoğan, ticari ilişkilerin artarak devam ettiğini ancak hedeflerinin daha büyük olduğunu ifade etti. Türkiye'de 400'ü aşkın İspanyol girişimci kurum bulunduğunu belirten Erdoğan, bu kurumların enerji, finans ve altyapı alanlarında Türkiye'de faaliyetlerde bulunduklarını ifade etti. Türk girişimcilerin İspanya'daki faaliyetlerine de değinen Başbakan Erdoğan, bu girişimleri bundan sonraki süreçte de farklı bir şekilde devam ettirmek istediklerini bildirdi. İspanya Başbakanı Mariano Rajoy un Türkiye nin AB üyelik sürecine verdikleri desteğin sürdüğünü kaydeden Başbakan Erdoğan, Türkiye olarak bundan memnuniyet duyduklarını ifade etti. Erdoğan, son 2,5 yılda, İspanya'nın dönem başkanlığından sonra hiçbir faslın açılmadığını belirtirken, İspanya'nın bugüne kadar vermiş olduğu desteğin ahde vefanın en güzel örneklerinden biri olduğunu vurguladı. İspanya Başbakanı Mariano Rajoy da ülkesinin Türkiye'nin AB üyeliğine verdiği desteğin altını çizerek, Türkiye ile AB arasındaki ilişkilerin sağlam temellere dayandığını ve AB'nin artık ciddi bir yaklaşım sergilemesi gerektiğini ifade ederken, Türkiye nin üzerine düşen görevi yerine getirdiğini, karşı tarafın da gereken adımları atması gerektiğini belirtti. Rajoy aynı zamanda Türkiye'de canlı bir ekonomi gördüklerini dile getirerek, aynı durumun İspanya için de söz konusu olmasını temenni etti. 3
Zirve çerçevesinde, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Avrupa Birliği Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış, Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Milli Eğitim Bakanı Ömer Dinçer, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım ve Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz da İspanyol mevkidaşlarıyla bir araya geldiler. Buluşmada aynı zamanda Türkiye ile İspanya arasında bir iş forumunun oluşturularak, ilgili bakanlar vasıtasıyla iş adamlarının çok daha sık bir araya gelmelerinin sağlanacağı bildirildi. İspanya ziyareti dönüşünde açıklamalarda bulunan Erdoğan, İrlanda'nın AB dönem başkanlığında üyelik sürecinin hızlanacağını ayrıca İspanya nın Türkiye'nin AB müzakerelerinde rekabet, devlet yardımları ve sosyal politikalar konularındaki başlıkların hemen açılması için destek vereceklerini belirtti. İspanya Başbakanı ile vize konusunda da bir görüşme gerçekleştirdiğini ifade eden Erdoğan, bu konuda ikili bir çalışmanın başlatılacağını sözlerine ekledi. Başbakan Erdoğan ayrıca, AB sürecinin hızlandırılması amacıyla yakın tarihte bir Brüksel ziyareti gerçekleştireceğini vurguladı. SLOVENYA NIN YENİ CUMHURBAŞKANI ESKİ BAŞBAKAN PAHOR OLDU Slovenya da 2 Aralık 2012 tarihinde gerçekleşen cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turunda oyların yüzde 67,4 ünü alan eski Başbakan Borut Pahor, Slovenya nın dördüncü Cumhurbaşkanı oldu. Seçim sonuçlarına göre Cumhurbaşkanı Danilo Türk ise oyların yüzde 32,5'ini aldı. Seçime katılım oranı ise yüzde 42 olarak açılanırken, katılımın düşük olmasının, hava şartları ve Slovenya vatandaşlarının demokratik sürece ve devlet kurumlarına karşı olan güvensizliğinden kaynaklandığı belirtildi. Eski Yugoslavya'dan ayrılarak 1991'de bağımsızlığını ilan eden Slovenya nın dördüncü Cumhurbaşkanı olan Borut Pahor, halkın siyasete karşı olan güvenini geri getirmek istediğini ve cumhurbaşkanı olarak hükümet ve muhalefet arasında iyi ilişkiler kurarak, ülkenin kurulduğu yıllardaki öz güvenini geri getirmeye çalışacağını belirtti. Slovenya'nın bağımsızlığından sonra 1992'de milletvekili olan Pahor, 2000-2004 yılları arasında parlamento başkanlığı yaparken, 2004 yılında Avrupa Parlamentosu üyeliğine seçildi. 2007'den sonra sosyal demokratların Slovenya'da ikinci siyasi güç haline gelmesiyle sağ kanat karşısındaki en etkili lider olurken, 2008'de kurulan koalisyonda yer alan Pahor, 2008 yılında yapılan parlamento seçimlerinde kazandığı başbakanlık görevini 2012 yılının Şubat ayına kadar sürdürdü. Seçimi kaybeden mevcut Cumhurbaşkanı Danilo Türk ise yaptığı açıklamada, Pahor'u tebrik ederken, Cumhurbaşkanlığı yaptığı sürede başarılı olduğunu ve bunun gelecekte belli olacağına inandığını ifade etti. Türk, ülkesinin daha iyi geleceği için her zaman aktif ve tecrübeli bir vatandaş olarak kalacağını belirtti. 4
EKONOMİK VE PARASAL BİRLİĞİN GÜÇLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN YOL HARİTASI YAYINLANDI Avrupa Komisyonu 28 Kasım 2012 tarihinde Ekonomik ve Parasal Birliğin (EPB) nasıl güçlendirilebileceğine ilişkin bir yol haritası yayınladı. Avrupa Komisyonu Başkanı José Manuel Barroso, Yunanistan ın borçlarının sürdürülebilirliğine ilişkin olarak varılan anlaşma gibi, son zamanlarda atılan adımlara rağmen Ekonomik ve Parasal Birliğin halen aşılması gereken birtakım sorunlarla karşı karşıya bulunduğunu belirterek, hazırlanan Komisyon belgesinin EPB nin zayıf yönlerini ortaya koyduğunu ve alınması gerekli önlemleri belirlediğini ifade etti. Bu önlemlerden bir kısmı mevcut ikincil mevzuat kapsamında bulunurken bir kısmı ise AB antlaşmalarında değişiklik gerektiriyor. AB liderleri Ekim 2012 de banka birliği, mali birlik, ekonomik ve siyasi birlik sağlamak üzere anlaşmaya varmışlardı. Avrupa Komisyonu nun yol haritası, bu hedeflerin gerçekleştirilmesine yönelik atılması gereken adımları ortaya koyan detaylı bir planı içeriyor. Planda kısa ve orta vadede yapılması gerekenler ortaya konuluyor. Gelecek 18 ayda AB nin şu adımların atılması öngörülüyor: - Daha iyi bir ekonomi ve bütçe yönetişiminin sağlanması için üzerinde anlaşılan reformların uygulanması; - Bankaların mali güçlük yaşamaları halinde müdahale amacıyla ortak kurallar koymaları; - 2014-2020 AB bütçesinin onaylanması ve bunun tamamlanmasından sonra AB ülkelerinin ekonomik reformlarını gerçekleştirmelerine yardımcı olacak ayrı bir bütçenin oluşturulması; Gelecek beş yıl içinde AB nin vergi ve istihdam politikalarında ilerleme sağlaması, ekonomik güçlük yaşayan Avro Alanı ülkeleri için ortak bir bütçenin oluşturulması, bu bütçenin yüksek kamu borçları olan ülkelere yardım amacıyla bir kurtarma fonu ile de desteklenmesi, Avro Alanı nın da Avro tahvilleri çıkarması, bu fonları kullanan ülkelerin sıkı kurallara tabi olması öngörülüyor. Gelecek beş yılda AB nin siyasi birlikle birlikte bankacılık, bütçe ve ekonomi alanlarında tam birlik sağlaması için gerekli adımları atması öngörülüyor. Söz konusu adımlar AB antlaşmalarında değişiklik ve geliştirilmiş demokratik hesap verilebilirliğin artırılmasını içeriyor. Avrupa Komisyonu, bankacılık birliğinin en az beş yılda tamamlanacağını belirtti. Avrupa Komisyonu nun İç Pazardan ve Hizmetlerden Sorumlu Üyesi Michel Barnier bankacılık birliğini devrim olarak tanımlayarak, bunun, bankacılık denetim sistemi, anlaşmazlıkların çözüm kurumu ve ortak bir tasarruf garanti sistemini içeren üç ayaklı bir yapıdan oluştuğunu açıkladı. 5
Bankacılık denetimine ilişkin anlaşmaya yılsonundan önce varılması isteniyor. Ancak bunun gerçekleşmesi üye devletlerin siyasi iradesine bağlı bulunuyor. Ortak garanti sistemine ilişkin olarak, Michel Barnier bazı üye devletlerin şimdiden kendi sistemlerinin olduğunu vurgularken kalan devletlerin ise bir tasarruf garanti sistemi kurmalarını öneriyor. EPB nin bu yönünün gözden kaçırılmaması gerektiğini belirten Barnier, gelecek yılın ortalarında Üye Devletler arasında bu konuda bir anlaşmaya varılmasını ümit ettiğini belirtiyor. Avrupa Komisyonu Başkanı Barroso ise, bütçe birliğinin ise beş yıla kadar tamamlanabileceği ve bunun için daha fazla bütünleşme gerektiğini belirtti. Orta vadede bütçe politikalarının ortak olarak takip edilmesi ve tam bir bütçe birliğinin sağlanmasının ancak sıkı bir bütçe yönetişimi sistemiyle mümkün olabileceğine dikkat çekti. Barroso, Avro Alanı na katılmamayı tercih eden devletlerin kararına saygı gösterdiklerini, ancak ortak para birimi Avro nun sadece bir grup ülkenin değil, bütün AB nin para birimi olduğunun altını çizdi. Avrupa Komisyonu nun Ekonomik ve Parasal İşler ile Avro dan Sorumlu Başkan Yardımcısı Olli Rehn ise, Avro nun dış temsilinin uluslararası alanda güçlendirilmesi gerektiğini belirtti. Son olarak Avrupa Komisyonu Avrupa Sömestirinin ve altılı paketin geçirilmesi ve İstikrar ve Büyüme Paktı na uyulması çağrısında bulundu. Yol haritası, 13-14 Aralık ta gerçekleştirilecek AB Liderler Zirvesi nde görüşülecek. AB MALİYE BAKANLARI YUNANİSTAN IN BORCU ÜZERİNDE ANLAŞTI 26 Kasım 2012 tarihinde toplanan Avro Alanı maliye bakanları ve IMF yetkilileri, Yunanistan'a verilecek 43,7 milyar avroluk yeni kredi diliminin serbest bırakılmasının önündeki engel olan, ülkenin borçlarının sürdürülebilirliği konusunda anlaşmaya vardılar. Maliye Bakanları, bu yıl sonunda ülkenin Gayri Safi Yurtiçi Hasılasının (GSYİH) yüzde 180'ine ulaşacak kamu borçlarının yönetilebilmesi için, 2020'de yüzde 124'e ve 2022 de yüzde 110'un altına indirilmesini yeni hedef olarak benimsediler. IMF ve AB'nin ilk hedefi, önümüzdeki 8 ila 10 yıl içinde Yunanistan'ın borcunun GSYİH ine oranının yüzde 120 düzeyine indirilmesi olarak belirlendi. Zirvede, Yunanistan'a 43,7 milyar avroluk yeni kredi dilimine onay sürecinin başlatılması kararlaştırıldı. Bunun 10,6 milyar avrosunun bütçe finansmanı ve 23,8 milyar avrosunun bankalara sermaye takviyesi olarak gelecek ay serbest bırakılmasına karar verilirken, kalan 9,3 milyar avronun Yunanistan ın başta vergi reformu olmak üzere, taahhüt ettiği reformları hayata geçirmesi şartıyla 3 taksit halinde 2013'ün ilk çeyreğinde ödenmesi öngörüldü. IMF Yunanistan a desteğin sürdürülebilmesi için kamu borçlarının 2014 te GSYİH nın yüzde 190 ına, 2016 da yüzde 175 ine, 2020 de yüzde 124 üne ve 2022 de ise yüzde 110 un altına indirilmesini öngörüyor. Ancak, yeni bir kurtarma paketi onaylanmadı. 6
Zirvede Yunanistan a bütçesindeki açıkları kapatmasında çeşitli kolaylıklar sağlanarak borçlarının toplam 40 milyar düşürülmesi kararlaştırıldı. Söz konusu kolaylıklar, ülkenin borç faizinde 1 puanlık indirim, Avrupa Mali İstikrar Fonu na (EFSF) olan borç faizinin 10 yıl ertelenmesi, EFSF ye olan borcuna sağlanan garantide 10 baz puan indirim, Avro Alanı merkez bankaları ve Avrupa Merkez Bankası nın sahip olduğu Yunanistan tahvillerinin getirilerinin Avro Alanı ülkeleri tarafından Yunanistan a iade edilmesi gibi önlemleri içeriyor. Avro Alanı Maliye Bakanları, Yunanistan'a 43,7 milyar avroluk kredi dilimini ulusal onay süreçlerinin tamamlanmasının ardından 13 Aralık'ta nihai olarak onaylayacak. Avrupa Merkez Bankası Başkanı Mario Draghi anlaşmanın Avrupa ve Yunanistan a güveni artıracağını yorumunda bulurken, Avro Grubu maliye bakanları başkanı Jean- Claude Juncker anlaşmanın sadece mali sonuçlarının olmadığını bunun, Yunan halkı ve Avro Alanı nın tümü için daha iyi bir gelecek anlamına geldiğini belirtti. KREDİ DEĞERLENDİRME AJANSLARI REFORMU KONUSUNDA UZLAŞMAYA VARILDI Avrupa Komisyonu, Avrupa Parlamentosu ve AB Konseyi 27 Kasım 2012 tarihinde kredi değerlendirme ajanslarının denetimine ilişkin yeni kurallar konusunda uzlaşmaya vardıklarını açıkladılar. Avrupa Komisyonu nun İç Pazardan Sorumlu Üyesi Michel Barnier varılan uzlaşıdan duyduğu memnuniyeti açıklarken, yeni kuralların kredi değerlendirmesine aşırı bağımlılığı azaltacağına, çıkar çatışmasını ortadan kaldıracağına ve sivil sorumluluk düzenini getireceğine dikkat çekti. Yeni kurallar kredi değerlendirme şirketlerine AB Üye Devletleri nin borçlarına ilişkin değerlendirmelerini taahhüt takvimine uygun olarak açıklama yükümlülüğü getiriyor. Bu takvimin bir yılda azami üç tane talebe bağlı olmayan derecelendirme içermesine ve AB piyasaları kapandıktan sonra veya açılmalarından en geç bir saat önce açıklanmasına izin veriliyor. Bunun yanında tüm kredi değerlendirmelerinin karşılaştırma yapmaya imkân verecek bir Avrupa platformuna dâhil olması talep ediliyor. Çıkar çatışmasının önlenmesi amacıyla, herhangi bir yatırımcının ajanslarda yüzde 5 e kadar sermaye sahibi olması sınırı getiriliyor. Herhangi bir şirketin/yatırımcının bir kredi derecelendirme ajansının sermayesinin yüzde 10 undan fazlasına sahip olması durumunda o şirket/yatırımcı söz konusu ajans tarafından değerlendirilemiyor. Yeni kurallar, yatırımcıların ihmal ya da düzenlemelerin uluslararası ihlalinden kaynaklı zarara uğramaları hallerinde ajansların hukuki sorumluluğunu şart koşuyor. Komisyon yeni kuralların Parlamento ve Konsey tarafından bu yıl sona ermeden kabul edilmesini bekliyor. 7
AVRUPA KOMİSYONU YILLIK BÜYÜME ARAŞTIRMASINI KABUL ETTİ Avrupa Komisyonu 28 Kasım 2012 tarihinde Üye Devletleri krizden yeniden büyümeye yönlendirecek beş önceliği içeren 2013 yılı Yıllık Büyüme Araştırması nı (YBA) kabul etti. YBA nın kabul edilmesiyle, Üye Devletlerin bütçe ve iktisadi planlarını İstikrar ve Büyüme Paktı ile Avrupa 2020 stratejisine uyumlu hale getirmelerini sağlayacak ekonomik politika koordinasyonu için Avrupa Dönemi başladı. YBA nın bu yılki temel mesajı uygulanmakta olan AB politikaları sonuç vermeye başlamışken yani borç oranları düşerken, mali piyasalardaki gerilim azalırken ve bazı Üye Devletlerde rekabet gücünün iyileştiğine dair göstergeler varken, sürdürülebilir büyüme ve istihdamın sağlanabilmesi için reformların sürdürülmesi gerektiği yönünde. YBA da yer alan beş temel öncelik ise şu şekilde sıralanıyor: Farklılaştırılmış, büyümeyi destekleyen mali konsolidasyonun izlenmesi, Ekonomide normal borçlanmanın geri gelmesi, Bugün ve yarın için büyüme ve rekabet edebilme gücünün desteklenmesi, İşsizlik ve krizin sosyal sorunlarıyla mücadele edilmesi, Kamu yönetiminin modernize edilmesi YBA da büyüme ve istihdamın artırılması için tek tip bir reçete önerilmese de ortak hedef ve reformlar ortaya koyuluyor. Kamu ve özel sektörde araştırma için hedef odaklı destekler, becerilerin artırılmasına yönelik daha iyi eğitim ve mesleki eğitim sistemi, yeni kurulan işler için daha basit yasal düzenlemeler bunlara örnek gösterilebilir. Tek Pazar ile ağ endüstrilerinin (ulaştırma, enerji ve internet altyapıları) geliştirilmesi de iş geliştirme, tüketicilerin daha iyi hizmet ve ürünlerden yararlanmaları için fırsatlar sunuyor. YBA da istihdam piyasasının durumuyla ilgili acil adımlar atılması gerektiğinin altı çiziliyor. Son 12 ay içerisinde işsiz kişilerin sayısının 2 milyon artması ve toplamda 25 milyondan fazla kişinin işsiz olmasının çarpıcılığına dikkat çekilirken, Üye Devletlerin iş aramaya yardımcı olma, girişimcilere destek, kaliteli staj gibi aktif istihdam piyasası politikalarını desteklemeleri gerektiği belirtiliyor. Özellikle gençlerin işsizlik oranının yüksekliği nedeniyle YBA da Üye Devletler, 25 yaş altı her gencin resmi eğitimden ayrıldıktan sonraki dört ay içerisinde iş, eğitimdeki bir sonraki aşama ya da staj teklifi almasını sağlayacak bir gençlik garantisi nin geliştirilmesine davet ediliyorlar. ÜYE DEVLETLER, AVRUPA KOMİSYONU NUN JAPONYA İLE TİCARİ ANLAŞMA MÜZAKERELERİNİ BAŞLATMASINI ONAYLADI 29 Kasım 2012 tarihinde Brüksel de gerçekleştirilen AB Ticaret Bakanları Konseyi toplantısında, Üye Devletler, Avrupa Komisyonu na Japonya ile ticari anlaşma müzakerelerini başlatması için yetki verdiler. Ancak görüşmeler sonucunda, hassas olarak değerlendirilen bazı ürünlere ek koruyucu önlemlerin 8
konulması yönünde karar alındı. Örneğin arabalar için yeni şartların ilave edilmesinin ve daha uzun geçiş dönemleri uygulanması kararlaştırıldı. Ayrıca Avrupa Komisyonu, önceliğin tarifelerden ziyade tarife dışı engellerin kaldırılması olduğunu açıkladı. Bu kapsamda, müzakerelerin başlamasıyla, bir yıl içinde Japonya nın tarife dışı engelleri kaldırmaya yönelik çaba göstermediği takdirde, Avrupa Komisyonu nun müzakereleri askıya alabileceği de açıklandı. Avrupa Birliği nin Asya da Çin den sonra en önemli ticari ortağı konumunda olan Japonya ile bir serbest ticaret anlaşması imzalaması durumunda, Avrupa Birliği nin GSYİH inin yüzde 0,8; AB nin Japonya ya ihracatının yüzde 32,7; Japonya nın AB ye yaptığı ihracatın ise yüzde 23,5 oranında artması bekleniyor. Japonya ile ticari anlaşma müzakerelerini başlatma kararı alındığı AB Ticaret Konseyi toplantısında Singapur, Kanada ve Güney Akdeniz bölgesinde (Ürdün, Fas, Tunus ve Mısır ile) yürütülen ticari müzakerelerindeki son duruma da değinildi. Bu kapsamda, Singapur ile yürütülen müzakerelerin yıl sonuna kadar, tamamlanması bekleniyor. AB DIŞİŞLERİ VE GÜVENLİK POLİTİKASI YÜKSEK TEMSİLCİSİ ASHTON ORTA ASYA YI ZİYARET ETTİ AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton 27-30 Kasım 2012 tarihlerinde Orta Asya yı ziyaret etti. Orta Asya daki ilk durağı olan Kırgızistan ın başkenti Bişkek te AB-Orta Asya Bakanlar Toplantısı na başkanlık eden Ashton, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambaev ve Dışişleri Bakanı Erlan Abdıldayev ile ikili görüşmeler gerçekleştirdi. Ashton, Bişkek te eski Cumhurbaşkanı Roza Otunbayeva ve sivil toplum temsilcileri ile de bir araya geldi. Yaptığı basın açıklamasında, Kırgızistan ın AB nin Orta Asya daki en önemli ortaklarından biri olduğunu vurgulayan Ashton, AB nin ülkedeki demokratik geçiş sürecine verdiği desteği teyit etti. AB nin sosyo-ekonomik ve demokratik reformları desteklemeye devam edeceğini kaydeden Ashton, Atambaev ile hukukun üstünlüğü, insan hakları, yargı reformu ve sürdürülebilir büyüme konularını ele aldıklarını belirtti. Güvenlik konularının gündemi oluşturduğu Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan dışişleri bakanlarının katılımıyla gerçekleşen AB- Orta Asya Bakanlar Toplantısı nda, Afganistan daki gelişmeler ele alındı. Bilindiği gibi, NATO askeri güçlerinin 2014 yılı sonuna kadar Afganistan dan çekilecek olması, bölgede istikrarsızlık riskini de artırıyor. Ashton, güvenlik alanındaki müşterek zorlukların üzerinden gelinebilmesi için güvenlik alanındaki 9
işbirliğini güçlendirme ve yüksek düzey güvenlik diyaloğu başlatma kararı aldıklarını belirtti. Bölgenin AB ile enerji ve ticaret alanında daha derin ilişkiler geliştirdiğini görmek istediğini ifade eden Ashton, AB nin ilişkilerin tüm potansiyelinin açığa çıkarılması için bölge ülkelerinde siyasi ve iktisadi reformlara destek vermeye hazır olduğunu belirtti. Özbekistan, Kırgızistan ve Tacikistan arasında su kaynakları üzerindeki rekabetin de ele alındığı toplantıda, Ashton su ve yenilenebilir enerji konularına uzun vadeli çözümlerin geliştirilmesinin bölge bakımından önemini vurguladı. Bilindiği üzere, su kaynakları bakımından büyük ölçüde Kırgızistan ve Tacikistan a bağımlı olan Özbekistan, petrol ve doğal gaz bakımından fakir olan Kırgızistan ve Tacikistan ın enerji ihtiyacını barajlar sayesinde karşılamak istemesine sıcak bakmıyor. Özbekistan ın başkenti Taşkent te Cumhurbaşkanı İslam Kerimov ve Dışişleri Bakanı Abdulaziz Kamilov ile görüşen Ashton, Afganistan daki durum başta olmak üzere Orta Asya da güvenlik alanındaki zorlukları ele aldıklarını kaydetti. AB nin bölgedeki su anlaşmazlıklarının tüm taraflara yarar sağlayacak şekilde çözülmesine destek vermeye hazır olduğunu ifade eden Ashton bölgesel işbirliğinin önemine değindi. Kerimov u Özbekistan ın kalkınmasına ve refahına katkıda bulunacak siyasi ve iktisadi reformlara devam etmeye teşvik ettiğini belirten Ashton, sivil toplumun yargı reformu konusunda önemli bir rol oynaması gerektiğini de vurguladı. Ashton, Tacikistan ın başkenti Duşanbe de Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman ile görüşmesinde Afganistan ın 2014-sonrası dönemde de desteklenmesi konusunun yanı sıra, su ve enerji konularını ele aldı. AB nin Tacikistan ın kritik enerji ihtiyaçlarının farkında olduğunu belirten Ashton, bu ihtiyaçların karşılanmasında bölgesel işbirliğinin önemine değindi. Tacikistan daki iktisadi reformları destekleme sözü veren Ashton, ülkenin Dünya Ticaret Örgütü ne (DTÖ) üyeliğinin ticari ilişkileri geliştireceğini belirtti. Görüşmede, AB ile Tacikistan arasında Tacikistan daki tarımsal ticaret (agri-business) sektörünün gelişmesine katkıda bulunmayı amaçlayan bir anlaşma imzalandı. Bu kapsamda, Tacikistan hükümetinin tarım reformu gündeminin uygulanmasına destek vermek üzere, AB ve Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) işbirliğinde 16 milyon avro bütçeli bir program faaliyete geçirilecek. 10
Siyasi reform, hukukun üstünlüğü ve insan haklarının korunmasının ve dinamik bir sivil toplumun varlığının önemine dikkat çekerken, sivil toplumun ülkeye yabancı yatırım çekmekte oynayabileceği önemli role değindi ve bunun STK ların kısıtlanmamasını gerektirdiğini vurguladı. Ashton, Orta Asya ziyaretinin son durağı olan Kazakistan ın başkenti Astana da Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev ile bir araya geldi. Görüşmede ekonomik ve ticari ilişkiler, Kazakistan ın DTÖ ye üyeliği ve bölgesel güvenlik konuları ele alındı. Kazakistan ın en önemli ticaret ve yatırım ortağı konumunda olan AB, 1993-2012 döneminde ülke ekonomisine 70 milyar dolar doğrudan yatırım yapmıştı. AVRUPA KOMİSYONU NUN GENİŞLEMEDEN SORUMLU ÜYESİ FÜLE HIRVATİSTAN VE BOSNA-HERSEK TE TEMASLARDA BULUNDU Avrupa Komisyonu nun Genişlemeden ve Komşuluk Politikasından Sorumlu Üyesi Stefan Füle, 26 Kasım 2012 tarihinde Hırvatistan a bir ziyaret gerçekleştirdi. 4 üncü Balkan Sivil Toplum Forumu na iştirak eden Füle, bölgedeki ülkelerin AB entegrasyon sürecine ilişkin açıklamalarda bulundu. Füle, Arnavutluk un aday ülke ilan edilmeye yaklaştığını, ancak katılım müzakerelerine başlamaya hazır olmadığını belirtti. Komisyon, 10 Ekim 2012 tarihinde Arnavutluk un belirlenen 12 öncelikten çoğunu yerine getirdiğine kanaat getirerek, ülkeye AB ye adaylık statüsü verilmesini önermişti. Makedonya ile müzakerelere başlanmasının ülkede reformları hızlandıracağına inandığını ifade eden Füle, katılım sürecinde bir sonraki aşamaya geçmenin ülkede etnik gruplar arasındaki ilişkileri de güçlendireceğine dikkat çekti. Sırbistan da reform ivmesinin canlandırılması gerektiğini belirten Füle, Aralık ayında reformlardaki eksiklikleri gidermeye yönelik bir eylem planını kabul etmeye hazırlandıklarını da belirtti. Haziran 2012 de katılım müzakerelerine başlayan Karadağ ın tarama sürecinin 2013 yazında tamamlanmasını beklediklerini kaydeden Füle, bundan sonra bazı başlıkların açılabileceğini söyledi. Füle, Kosova nın İstikrar ve Ortaklık Anlaşması na yönelik müzakerelere başlamaya büyük oranda hazır olduğunu ifade etti ve kısa vadeli önceliklerin yerine getirilmesinin ardından müzakere çerçevesini Kosovalı yetkililerle paylaşacaklarını belirtti. Ziyareti kapsamında Hırvatistan Cumhurbaşkanı İvo Yosipoviç, Başbakanı Zoran Milanoviç, Başbakan Yardımcısı Neven Mimitsa ve Parlamento Başkanı Yosip Leko ile görüşmeler gerçekleştiren Füle, basına yaptığı açıklamada, Komisyon un Ekim ayında 11
açıkladığı Kapsamlı İzleme Raporu çerçevesinde Hırvatistan ın üyelik hazırlıklarını 1 Temmuz 2013 tarihinden önce tamamlaması için yerine getirmesi gerekenleri ele aldıklarını belirtti. Hatırlanacağı gibi, Avrupa Komisyonu Ekim 2012 de Hırvatistan ın üyelik tarihine kadar rekabet politikası, yargı ve temel haklar ve adalet, özgürlük, güvenlik alanlarında belirlenen 10 eylemi yerine getirmesi gerektiğini açıklamıştı. Hırvatistan ın müktesebatın tercüme edilmesi konusunda ilerleme kaydetmesi gerektiğini belirten Füle, tarım ve çevre başlıkları ile yapısal fonlar konusunda da çabalarını artırması gerektiğini kaydetti. Hırvat yetkililerin gerekenleri yerine getireceğinden kuşkusu olmadığını belirten Füle, Hırvatistan ın 1 Temmuz 2013 te üyelik yükümlülüklerini yerine getirmeye hazır olacağına inandığını ifade etti. Hırvat yetkililerle bölgesel konuları da ele alan Füle, Hırvatistan ın üyelik tarihinden önce komşuları ile sorunlarına müşterek kabul edilebilir çözümler bulması gerektiğini de vurguladı. Hırvatistan ın bir başarı hikayesi olmasını arzuladıklarını belirten Füle, Batı Balkanlar daki diğer ülkeler için bir rol modeli olabileceğini de ifade etti. Füle, 27 Kasım 2012 tarihinde, Bosna-Hersek in başkenti Saraybosna da ilki Haziran 2012 de gerçekleşen Katılım Sürecine İlişkin Yüksek Düzey Diyalog un (HLDAP) ikinci toplantısına katıldı. Hatırlanacağı gibi, Avrupa Komisyonu 27 Haziran da Bosna-Hersek ile Katılım Sürecine İlişkin Yüksek Düzey Diyalog unu başlatarak, Bosna-Hersekli yetkililere yılsonuna kadar AB ye üyelik başvurusunda bulunabilmesi için yerine getirilmesi gereken şartları ve süreleri içeren bir yol haritası sunmuştu (bkz. İKV e-bülteni 27 Haziran-3 Temmuz). Füle, Bosna-Hersekli yetkilileri Anayasa nın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi nin (AİHM) Seydiç-Finci kararı doğrultusunda tadil edilmesi yönünde siyasi uzlaşıya varamadıkları ve AB ile ilgili konularda koordinasyonu sağlamak üzere gerekli koordinasyon mekanizmasını oluşturamadıkları gerekçesiyle eleştirdi. Yol haritası uyarınca, ülkenin Anayasasının 30 Kasım a kadar AİHM in 22 Aralık 2009 tarihli Sejdić- Finci kararı doğrultusunda 3 kurucu halk olan Boşnak, Sırp ve Hırvatlar haricindekilerin de parlamento ve devlet başkanlığı gibi üst devlet makamlarına seçilebilmesine imkan sağlayacak şekilde tadil edilmesi gerekmekteydi. AB konularında koordinasyon sağlamaya yönelik mekanizmasının ise 31 Ekim e kadar oluşturulması öngörülmekteydi. Füle, ülkenin AB üyelik perspektifinin gerçekçi olduğunu ifade ederken, yol haritasının halen geçerli olduğunu ve bu gecikmelerin ülkenin AB ile entegrasyon sürecini de geciktireceğini vurguladı. 12
AVRUPA KOMİSYONU, SCHENGEN ALANI İKİNCİ RAPORUNU AÇIKLADI Avrupa Komisyonu, Schengen Alanı na ilişkin olarak hazırlanan ikinci raporunu kamuoyuna açıkladı. Hatırlanacağı üzere Eylül 2011 tarihinde Avrupa Komisyonu, Schengen sisteminin etkinliğini artırmaya yönelik bir teklifte bulunmuş, bunun üzerine çıkartılan ve Schengen Yönetimi İç Sınır Kontrolü Olmadan Schengen Alanı nın Güçlendirilmesi başlıklı tebliğ ile de Avrupa Komisyonu nun yılda iki kere, diğer AB kurumlarına ve AB Üye Devletlerine sunulmak üzere Schengen sisteminin işleyişine ilişkin bir rapor yayımlayacağını duyurmuştu. İlk rapor Mayıs 2012 tarihinde hazırlanmış; 7 Haziran 2012 tarihinde AB Konseyi; 4 Temmuz 2012 tarihinde de Avrupa Parlamentosu nda tartışılmıştı. Söz konusu tebliğ çerçevesinde hazırlanan 2012 yılına ait ikinci rapor, 23 Kasım 2012 tarihinde açıklandı. Söz konusu rapora göre, Nisan-Haziran 2012 tarihleri arasında, Schengen Alanı nda kaydedilen yasadışı sınır aşımı sayısı yaklaşık 23.000 oldu. Geçen yıla oranla, Schengen Alanı ndaki geçişlerde yüzde 44 lük bir azalma yaşanırken, Türkiye ve Yunanistan arasında gerçekleşen yasadışı sınır geçiş sayısında yüzde 29 luk bir artış meydana geldi. Avrupa Komisyonu nun raporuna göre, anılan dönemde yaşanan yasadışı geçişlerin yüzde 56 lık bölümü Türkiye-Yunanistan sınırında yaşanırken, Türkiye-Yunanistan sınırı raporda yasadışı göçün girişi noktası olarak adlandırılıyor. Avrupa Komisyonu, raporda, Ağustos 2011 tarihinden itibaren Türkiye-Yunanistan sınırında 1.800 yeni sınır koruma memurunun görevlendirildiğini ifade ederken, özellikle Suriye den gelen yasadışı göçmen sayısında büyük artış olduğuna dikkat çekiyor. Raporda ayrıca, iç sınırlarda yaşanan gelişmelere de yer veriliyor. Rapor, söz konusu dönemde sadece iki ülkede belli bir süre, Schengen Alanı içerisinde kontrollerin yeniden uygulandığını belirtiyor. 2-4 Mayıs 2012 tarihleri arasında Barselona da gerçekleştirilen Avrupa Merkez Bankası toplantısı gerekçesi ile İspanya; 4 Haziran 11 Temmuz tarihlerinde ise, Euro 2012 futbol turnuvası nedeniyle Polonya nın Schengen Alanı içerisinde, sınır kontrollerini gerçekleştirdiği ifade ediliyor. Komisyon ikinci raporunda ayrıca, bazı ülkelerde gerçekleştirilen denetimleri de kamuoyu ile paylaştı. Denetim yapılan ülkeler arasında, deniz sınırları kapsamında Estonya; verilerin korunması alanında Malta; vize kapsamında Litvanya ve Letonya; Schengen Bilgi Sistemi (Schengen Information System SIS) kapsamında ise Danimarka, İzlanda ve Norveç te denetimler yapıldı. Komisyon söz konusu denetimlerde, acil müdahale gerektiren herhangi bir sorun ile karşılaşılmadığını ifade ederken, denetimlerin farklı alanlarda, farklı AB üye ülkeleri için süreceğini de ifade etti. Schengen Alanı na ilişkin olarak hazırlanan ikinci raporu açıklayan Avrupa Komisyonu nun İçişlerinden Sorumlu Üyesi Cecilia Malmström ise, Schengen Alanı içerisinde AB vatandaşlarının özgürce seyahat edebilmelerini, Avrupa nın en 13
büyük başarısı olarak nitelendirdi. Sınır kontrolü olmadan Schengen Alanı nı tüm vatandaşlar için açık tutma görevinin, tüm AB üye ülkelerinin sorumluluğunda olduğunu hatırlatan Malmström, bu kapsamda karşılıklı güven, daha etkin bir yasal ve idari çerçeve ve etkili işbirliği ile uygulamaların ve verilerin şeffaf bir şekilde tüm taraflarca paylaşılması gerektiğini söyledi. AB EĞİTİM, KÜLTÜR, GENÇLİK VE SPOR KONSEYİ 26-27 KASIM DA TOPLANDI Eğitim: 26-27 Kasım tarihlerinde Brüksel de bir araya gelen AB eğitim ve kültür bakanları, okuryazarlık, kültürel yönetişim, Avrupa 2020 de eğitim ve öğrenim konularını görüştüler ve Yaratıcı Avrupa Programı nı belirleyen bir düzenlemeyle ilgili öneri üzerinde kısmi genel bir yaklaşımı ortaya koydular. AB eğitim bakanları düşük okuryazarlık seviyesinin ekonomik büyümeyi engellediğini belirterek, üye devletlere düşük okuryazarlık seviyesine karşı farklı paydaşlarla işbirliği içerisinde mevcut stratejileri birleştirerek daha küresel bir yaklaşım geliştirmeleri çağrısında bulundular. AB eğitim bakanları ayrıca, üye devletleri Avrupa Komisyonu ile birlikte okuryazarlık durumunun iyileştirilmesi için eğitim, mesleki eğitim ve Avrupa Sosyal Fonu kapsamındaki mevcut eğitim programlarını kullanarak yeni bir yaklaşım geliştirmeye davet ettiler. Son istatistikler, AB genelinde 15 yaş grubundan 1,1 milyon gencin (her beş gençten birinin) ve 80 milyon yetişkinin yeterli okuryazarlık düzeyinde olmadığını gösteriyor. Toplantıda, Avrupa Komisyonu na Üye Devletlerle işbirliği içinde Avrupa okumayı seviyor temalı bir okuma haftası düzenlemesi çağrısında da bulunuldu. Kültür: AB kültür bakanları, 2014-2020 döneminde Kültür, Media ve Media Mundus programlarının yerini alması öngörülen Yaratıcı Avrupa (Creative Europe) Programı na ilişkin kısmi genel bir yaklaşım üzerinde anlaştılar. Kültürel çeşitliliğin teşvik edilmesi, kültürel, işitsel görsel ve yaratıcı sektörlerin rekabet edilebilirliğinin artırılması gibi hedefleri olan Yaratıcı Avrupa programı üzerinde ilk kısmi uzlaşı Mayıs 2012 de yapılan AB Kültür Konseyi toplantısında sağlanmıştı. AB kültür bakanları bu kez, yaratıcı ve kültürel sektörlerde faaliyet gösteren KOBİ lerin mali kaynaklara erişimini kolaylaştırmaya yönelik Garanti Aracı nın idaresi üzerinde kısmi bir uzlaşıya vardılar. Avrupa Yatırım Fonu (EIF) tarafından idare edilen bu aracın 200 milyon avroluk bir bütçesi olacak ve KOBİ lere 1 milyar avroya kadar banka kredisi verebilecek. 14
Kültür Bakanları, ayrıca kültürel yönetişim konusunda, kültür politikalarının uygulanması ve kültürün kamu politikalarının merkezine oturtulması için ortak bir yaklaşım geliştirilmesi konusunda bir dizi kararı kabul ettiler. Gençlik: AB gençlik bakanları, başta göçmen kökenli gençler olmak üzere AB genelindeki tüm gençlerin demokratik, iktisadi, sosyal ve kültürel hayata eksiksiz ve kapsayıcı katılımının sağlanmasının önemine dikkat çektiler. Bakanlar, Üye Devletlere politika geliştirilmesi ve hizmet sunumu sürecinde AB devletlerinde yasal bir şekilde ikamet eden üçüncü ülke vatandaşı göçmen kökenli gençlerin özel ihtiyaçlarına ve karşılaştıkları güçlüklere özel bir önem atfetmeleri çağrısında bulundular. Bilindiği üzere, 2010 yılının sonundan itibaren Güney Akdeniz deki halk hareketlerini takiben AB deki göçmen sayısı artış gösterdi. 2011 verilerine göre, 20,5 milyon üçüncü ülke vatandaşı (AB toplam nüfusunun yüzde 4 ü) AB ülkelerinde yaşıyor, bunların yarısından fazlasını ise 24-30 yaş grubu mensubu gençler oluşturuyor. Konsey toplantısında, göçmen kökenli gençlerin katılımı ve sosyal içerilmesinin sağlanması konusunda belirlenen yedi öncelik alanı şu şekilde: tüm gençlerle iletişime geçilmesi, kültürlerarası diyalog ve anlayışın teşvik edilmesi, cinsiyet ve fırsat eşitliğinin sağlanması, yaygın ve örgün eğitim araçlarının kullanılması, gençlik örgütlerinin desteklenmesi, yerel, bölgesel ve ulusal otoritelerle etkileşimin artırılması ve yabancı dil öğrenimi. GÜNDEMDEN KISA KISA İlk Ombdusman, Mehmet Nihat Ömeroğlu oldu TBMM Genel Kurulu 28 Kasım 2012 tarihinde, Kamu Denetçiliği Yasası doğrultusunda Mehmet Nihat Ömeroğlu nu Başombudsman olarak seçti. Genel Kurul'da gizli oylamayla yapılan ombudsman seçiminde üç aday yarıştı. TBMM Başkanvekili Güldal Mumcu'nun yapılan gizli oylamada vekaleten oy kullanmaya izin vermemesi nedeniyle ilk 3 tur oylamada salt çoğunluğa ulaşılamadı. Dördüncü turda yapılan gizli oylamada, milletvekilleri, üçüncü turda en çok oy alan Mehmet Nihat Ömeroğlu ve Halime Nuray Turcan arasında seçim yaptı. Kullanılan 279 oyun 258'ini Mehmet Nihat Ömeroğlu, 14'ünü Halime Nuray Turcan aldı. Seçimlerde Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) mensubu milletvekilleri oy kullanmazken, 2 oy boş çıktı, 5 oy geçersiz sayıldı. Bu sonuçla Mehmet Nihat Ömeroğlu, Kamu Başdenetçisi oldu. 1947 yılında Antakya da doğan Ömeroğlu, Antakya Lisesi'ni bitirdi. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden 1971 yılında mezun olan Ömeroğlu, Antakya hakim adayı olarak mesleğe başladı. Ömeroğlu, sırasıyla Lice, Azdavay, Ulukışla, Enez, Pınarhisar, Gaziantep, Bursa hakimliği ile Adalet Bakanlığı Hukuk ve Ceza İşleri Genel Müdürlüğü görevlerinde bulundu. Ömeroğlu, 2005 yılında Yargıtay üyeliğine seçilmişti. 15
Sberbank ve Avrupa Yatırım Bankası işbirliği anlaşması imzaladı 23 Kasım 2012 tarihinde Avrupa Yatırım Bankası (AYB) Başkanı Werner Hoyer ve Sberbank CEO su ve yürütme kurulu başkanı Herman Gref ortak bir işbirliği deklarasyonu imzaladı. İki finansman kuruluşu Orta ve Doğu Avrupa, Rusya, Türkiye, AB nin doğu komşuluk alanı ve Orta Asya da iklim eylemi projelerini desteklemek ve Kobi lerin uzun vadeli finansmana erişimini kolaylaştırmak amacıyla birlikte çalışmaya karar verdiler. Sberbank, Rusya ve Bağımsız Devletler Topluluğu ndaki en büyük banka olup, Rusya da tüm bankacılık varlıklarının yüzde 26,8 ine, bankacılık sermayesinin yüzde 29,1 ine ve tüm mevduatın yüzde 47,9 una sahip durumda. 1841 de kurulan Sberbank geçtiğimiz aylarda Denizbank ı almıştı. 2013 yılında Türkiye den 70 bin kişinin AB eğitim ve gençlik programlarından yararlandırılması hedefleniyor Türk Ulusal Ajansı Başkanı Musa Ceylan ın yaptığı açıklamaya göre, 2013 yılında 120 milyon avroluk bütçe ile AB eğitim ve gençlik programlarından 70 bin kişinin yararlandırılması hedefleniyor. 2012 yılında, ilk etapta 55 bin kişi olarak belirlenen yararlanıcı sayısının yoğun talep üzerine 61 bin e yükseldiğini kaydeden Ceylan, en fazla ilgi duyulan programın Erasmus öğrenci değişim programı olduğunu açıkladı. Erasmus kapsamında 18 bin Türk öğrencinin Avrupa ülkelerinde 3 ila 12 ay boyunca öğrenim gördüğünü veya staj yaptığını belirterek, 4 bin üniversite çalışanının da program kapsamında Avrupa ülkelerinde eğitim programlarına katıldığını kaydetti. Ceylan, Türk Ulusal Ajansı nın 2012 yılında 100 milyon avroluk bütçe ile Almanya ve Fransa dan sonra en büyük bütçeye sahip ulusal ajans konumuna yükseldiğini kaydederken, hedeflerinin bütçe bakımından en üst sıraya yükselmek olduğunu vurguladı. ABAD ESM nin oluşturulmasını yasal buldu AB Adalet Divanı (ABAD) 27 Kasım 2012 tarihinde verdiği kararla (Case 370/12) Avro Alanı ülkelerine verilecek mali yardımı düzenleyen Avrupa İstikrar Mekanizması (ESM) Antlaşmasının tamamlanması ve onaylanmasına ilişkin 2011/199 sayılı Kararın AB hukukuna uygun olduğuna karar verdi. Divan kararında, AB Konseyi nin 2011/199 sayılı Kararıyla AB nin İşleyişine Dair Antlaşma nın (ABİDA) 136 ncı Maddesinin basitleştirilmiş yasama prosedürü ile değiştirilmesinin AB nin yetkisi dahilinde olduğuna ve hukuka uygun bulunduğuna hükmetti. Divan a göre basitleştirilmiş prosedür ABİDA nın 1 nci Bölümünde düzenlenen AB nin iç (domestic) politikalarına uygulanmaktadır ve aynı Bölüm altında yer alan AB nin münhasır yetkisine (exclusive competence) giren alanlardan olan, para birimi avro olan ülkelerin para politikasına (monetary policy) ilişkin alınan 2011/199 sayılı Konsey Kararında herhangi bir yetki aşımı söz konusu değildir. 16
Büyük çaplı IT sistemlerinin yönetimi için yeni AB Ajansı 1 Aralık itibarıyla faaliyete geçti 1 Aralık 2012 tarihinde içişleri alanında büyük ölçekli bilişim teknolojisi (IT) sistemlerinin operasyonel idaresini yürütmekle görevli AB Ajansı Estonya nın başkenti Tallinn de faaliyete başladı. Ajans, Vize Bilgi Sistemi (VIS) ile Avrupa Birliği genelinde sığınma başvurusunda bulunan kişiler ile yasadışı göçmenlere ait parmak izlerinin saklandığı veri bankası EURODAC ve 2013 ilkbaharı itibarıyla da yeni nesil Schengen Bilgi Sistemi (SIS II) için operasyonel yönetim görevlerini yerine getirmek üzere çalışacak. AB sığınma, göç ve sınır yönetimi politikalarının uygulanmasına destek için hayati önem taşıyan ajans, aynı zamanda güvenlik ve veri koruma gereklerinin eksiksiz yerine getirilmesini sağlayacak. Merkezi Tallinn de olan, teknik ve yedekleme siteleri ise Strazburg (Fransa) ve St Johann im Pongau da (Avusturya) bulunan ve bünyesinde 65 kişi çalışan Ajans ın temel misyonu, ilk etapta, sistemlerin tam zamanlı olarak çalışmasını sağlamak olarak belirlendi. Ajans ayrıca, IT sistemlerinin ve iletişim altyapısının güvenliğinin sağlanması ile izleme, raporlama, istatistik ve ulusal otoriteler için eğitim gibi çeşitli etkinliklerden de sorumlu olacak. Sürmekte olan ekonomik kriz bağlamında Ajans ın diğer bir önemli hedefi ise operasyonlarda sürekli iyileştirme ve maliyet verimliliği sağlamak olacak. Avro Alanı nda işsizlik Ekim ayında da artmaya devam etti Avrupa Birliği nin resmi istatistik kurumu Eurostat tarafından 30 Kasım 2012 tarihinde açıklanan verilere göre, Avro Alanı nda işsizlik Ekim ayında da artmaya devam etti ve bir önceki aya göre yüzde 0,1 oranında artarak yüzde 11,7 seviyesine ulaştı. AB-27 de Ekim ayı işsizlik oranı da bir önceki aya göre yüzde 0,1 oranında arttı ve yüzde 10,7 oldu. Bir önceki yılın aynı döneminde Avro Alanı işsizlik oranı yüzde 10,4; AB genelindeki işsizlik oranı ise yüzde 9,9 olmuştu. Eurostat verilerine göre AB genelinde Ekim 2012 itibarıyla 25,913 milyon işsiz bulunuyor. Bu yıl Mayıs ayında en düşük işsizlik oranı yüzde 4,1 ile Avusturya da, yüzde 5,1 ile Hollanda da, yüzde 5,4 ile Lüksemburg da ve yüzde 5,6 ile Almanya da tespit edildi. İşsizlik oranının en yüksek olduğu ülkeler ise, yüzde 24,6 ile İspanya ve Yunanistan (2012 yılı Mart ayında yüzde 21,9) oldu. Üye devletler arasında Avusturya (yüzde 4,3), Lüksemburg (yüzde 5,1), Almanya (yüzde 5,4) ve Hollanda (yüzde 5,5) işsizliğin en düşük olduğu ülkeler olurken; en yüksek işsizlik oranına sahip ülkeler ise İspanya (yüzde26,2) ve Yunanistan (yüzde 25,4) oldu. Eurostat verilerine göre, genç nüfus işsizliği de bir önceki yılın aynı dönemine oranla artarak, Ekim 2012 de AB genelinde 25 yaş altı nüfustaki işsizlik oranı yüzde 23,4, Avro Alanı nda ise yüzde 23,9 oldu. AB genelinde 25 yaşın altında 5,678 milyon, Avro Alanı nda ise 3,609 milyon işsiz genç bulunuyor. 17
Avrupa Parlamentosu ile Bakanlar Konseyi Dublin III konusunda uzlaştı 27 Kasım 2012 tarihinde Avrupa Parlamentosu (AP) Medeni Haklar Komitesi (LIBE) raportör Cecilia Wikstrom un Dublin II Tüzüğünün reformu ile ilgili olarak AB Bakanlar Konseyi ile vardığı anlaşmaya onay verdi. İltica başvurularını incelemekten hangi üye devletin sorumlu olduğunu belirleyen ve Dublin III olarak adlandırılan yeni tüzük ile ilgili anlaşma Konsey tarafından da kabul edildi. Varılan uzlaşmaya göre iltica talebinde bulunanların bir üye devletten bir diğerine transferi için erteleme/askıya alma hükmü olmayacak. Öte yandan üye devletlerin, Dublin sistemine göre iltica talebi için birinci derecede sorumlu olan üye devlete transferlerinin imkansız olarak görüldüğü durumlarda örneğin iltica sisteminde aksaklıklar yaşanması veya iltica talebinde bulunanların misafir edilmesi için koşulların uygun olmaması gibi durumlarda- üye devletlerin iltica talebinde bulunanların başvurularını işleme almaya devam etmeleri gerekecek. Üye devletlerde sığınmacıların kabulü ile ilgili sorunların teşhis edilmesi için bir erken uyarı sistemi oluşturuldu. Varılan anlaşma iltica talebinde bulunanlara bireysel bir mülakat ve başvurularını hangi üye devletin inceleyeceğini belirleyecek makama kendi görüşünü aktarma hakkı tanıyor. Aynı zamanda iltica prosedürünün anlayabilecekleri bir dilde yapılması hakkına da sahip olacaklar. Bir başka üye devlete transfer kararı dava konusu olduğunda, bir mahkeme tarafından itirazın başarı şansının olmadığına karar verildiği durumlar dışında üye devletlerin ücretsiz yasal yardım sağlama yükümlülüğü bulunuyor. Yapılan itirazlar başka üye devlete transferin askıya alınmasına yol açabiliyor. Varılan anlaşmanın Ocak 2013 te AP genel kuruluna sunulması bekleniyor. Değiştirilen Dublin II Tüzüğü ile ortak bir Avrupa iltica sistemi oluşturulması amacıyla iltica talebinde bulunanların sadece bir üye devlette başvuruda bulunmalarını ve tüm üye devletlerin aynı kurallar uyarınca iltica başvurularını işleme koymalarını sağlayan bir sistem kurulması amaçlanıyordu. Üye Devletler arasında iltica başvuruları ile ilgili yetki ve sorumlulukları belirleyen Dublin Sözleşmesi 1990 yılında imzalandı. Bu Sözleşme 1 Eylül 1997 tarihinde yürürlüğe girdi. 1 Eylül 2003 tarihinden itibaren Dublin II olarak adlandırılan 343/2003 sayılı tüzük ile değiştirildi. Dublin III olarak adlandırılan yeni tüzük ise 2008 yılında teklif edilmişti. Onay sürecinin tamamlanmasından sonra altı ay içinde yürürlüğe girmesi bekleniyor. Avrupa Komisyonu dört İspanyol bankasına verilen devlet yardımlarını onayladı Avrupa Komisyonu 28 Kasım tarihinde, İspanyol devlet bankaları BFA/Bankia, NCG Banco, Catalunya Bank ve Banco de Valencia nın yeniden yapılandırılmaları planı çerçevesinde verilecek devlet yardımlarını onayladı. Bu kapsamda söz konusu bankalar avro alanı ülkelerinden, Avrupa İstikrar Mekanizması (ESM) ve Bankaların Yeniden Yapılandırılması Fonu üzerinden toplam 37 milyar avro yardım alabilecekler. Onaylanan Plan uyarınca BFA, NCG ve Catalunya bankalarının bilançoları 2017 yılına kadar, 2012 yılı baz alınarak %60 oranında azaltılacak. Bu süre içinde bankalar perakende finans pazarına ve geleneksel olarak faaliyet gösterdikleri kendi bölgelerinde KOBİ lere kredi 18