HEMŞİRELİK UYGULAMALARI VE PROFESYONELLİK Uzm. Hem. Yasemin ÖZER GÜÇLÜEL İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesi 2016
Mesleki profesyonellik; bireysel profesyonelliğin, örgütsel profesyonelliğe yerini bırakmasıdır.
Hemşirelik Hizmetleri; hasta, ailesi veya toplumun başka bir üyesi tarafından karşılanamayan hizmetlerdir. Bu nedenle hemşireler; Sağlık Hizmetlerinin sunumunda anahtar rolü olan profesyonel birer meslek mensubudur. ICN tarafından da 1975 yılında profesyonel meslek olduğu belirtilmiştir.
Profesyonellik Neden Önemlidir? Hastaları sağlık hizmetlerinin zarar verici etkilerinden korumak, Sağlık hizmeti sunan çalışanları hasta güvenliği noktasında bilinçlendirmek, Meslekten doyum alma ve memnuniyeti artırmak, Tükenmişlik ve işten ayrılmaları azaltmak, Hasta memnuniyetini arttırmak, Bakım kalitesini arttırmak.
HEMŞİRELİKTE PROFESYONELLİK MODELİ (MİLLER-1984) Profesyonelleşme Etik Kodlara Bağlılık Teori: Geliştirme, Kullanma, Değerlendirme Toplumsal Hizmet, Oryantasyon Yayın ve İletişim Mesleki Örgütlere Katılma Üniversite Eğitimi ve Hemşirelikte Bilimsel Temel Sürekli Eğitim, Yeterlilik Araştırma: Geliştirme, Kullanma, Değerlendirme Otonomi Hemşirelikte
1.Üniversite Eğitimi ve Hemşirelikte Bilimsel Temel %9,9 Lise %4,9 Ön Lisans %74,76 Lisans %10,1 Yüksek Lisans %0,23 Doktora Hemşireliğin meslekleşmesi ve profesyonelleşmesi için EN AZ LİSANS EĞİTİMİ
2009 yılından itibaren lisanslı hemşire alımı
2.Sürekli Eğitim, Yeterlilik Oryantasyon Eğitimleri Hizmet İçi Eğitimler Yönetici Geliştirme Eğitimleri Sertifika Programları Rehberlik / Danışmanlık Hizmetleri Öğrenci Eğitimleri
Hemşirenin Esas Rolleri Hemşirenin Gelişen Rolleri Bakım Verici/Uygulayıcı Eğitici Araştırmacı Yönetici Profesyonel Sağlığı Geliştirici Liderlik Koordinatörlük Hasta Hakları Savunucu Rehber/Danışmanlık Kariyer Geliştirici Psikolog Ekonomist Mentorluk
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesi Yoğun Bakım Hemşireliği Sertifika Merkezi Onayını Almış ve Eğitim Merkezi Olmuştur. İlk Kurs 15 Ocak 2016 tarihinde yapılmıştır.
Dış Kurumlarda Çalışan Hemşirelere Rehberlik ve Danışmanlık Diyaliz Yoğun Bakım Yeni doğan Transplantasyon Ameliyathane Diyabet Endoskopi Kemik İliği Transplantasyon Hemşireliği
Öğrenci Eğitimleri
3.Teori: Geliştirme, Kullanma, Değerlendirme Hemşirelerin, hastalarına sunduğu bakımda, farklılık yaratabilme gücü önemlidir.
Sürekli olarak güncellenen ve kanıta dayalı bilgilerle entegre edilen etkin ve kaliteli bakımı sağlamak; Hemşirelik Hizmetlerinin temel amacıdır. Bu amaca ulaşmak için kullandığımız Hemşirelik Süreci; Hemşirelik bakımına bilimsel ve planlı yaklaşımda en önemli araçtır. Kritik düşünmeyi sağlar, Bakım vermenin temelini oluştur.
Hasta Bakım Protokollerinde Ortak Dil
HASTA KABUL DOSYASI HEMŞİRELİK BAKIM PROTOKOLLERİ HEMŞİRELİK SÜRECİ HEMŞİRE GÖZLEM DOSYASI HASTA BAKIM PLANI HEMŞİRE GÖZLEM FORMU KARA KAPLI DEFTER
Hastane Otomasyon Sistemleri
4.Mesleki Örgütlere Katılma Örgütlü hemşirelik, bağımsızlık ve otonomiyi geliştirir. 1997 yılında 2.2 milyon kayıtlı hemşirenin (RN) sadece %10'unun ANA' ya üyelik kaydı yaptırdığı belirtilmektedir (Chitty 1997).
Türk Hemşireler Derneği 1994 - Cerrahpaşa Hemşireleri Derneği HEMŞİRELİKTE PROFESYONELLİK; Bilgi ve Örgüt Gücüyle sağlanacaktır.
5.Etik Kodlara Bağlılık Etik kodlardan başlıcaları; Zarar Vermeme - Yararlılık İlkesi, Adalet ve Eşitlik İlkesi Mahremiyet ve Sır Saklama İlkesi Özerklik - Bireye Saygı
6.Otonomi Bağımsız iş yapma, kendi uzmanlık alanında serbestçe davranma, herhangi bir sorunla karşılaşmadan karar verme ve harekete geçmedir. Hemşirelik eğitimi standardizasyonu, otonomiyi sağlayacaktır.
Kanun Numarası : 6283 Hemşirelik Kanunu Resmi Gazete : Tarih: 2.3.1954; Sayı: 8647 Madde 4 - (Değ.: Kanun No. 5634 RG: 2.5.2007/26510) Hemşireler; tabip tarafından acil haller dışında yazılı olarak verilen tedavileri uygulamak, her ortamda bireyin, ailenin ve toplumun hemşirelik girişimleri ile karşılanabilecek sağlıkla ilgili ihtiyaçlarını belirlemek ve hemşirelik tanılama süreci kapsamında belirlenen ihtiyaçlar çerçevesinde hemşirelik bakımını planlamak, uygulamak, denetlemek ve değerlendirmekle görevli ve yetkili sağlık personelidir. Ayrıca aile hekimliği uygulamasına ilişkin kanun hükümleri ile bu Kanuna dayanılarak yürürlüğe konulan mevzuattaki görevleri de yaparlar.
Otonominin Gelişmesini Etkileyen / Engelleyen Etkenler - 1 Hemşirelik mesleğinin genellikle bayanlardan oluşması, Doktorların istemlerini yerine getirme gibi bağlı fonksiyonlarının ön planda olması, Hekim egemen anlayış, Sağlık bakım sisteminde hekimin yardımcısı olarak görülmesi, Hemşirelerden sadece geleneksel rollerin beklenmesi, Mesleğin diğer üyeleri tarafından kabul görmeme, Hemşirelerin itaatkar kişilik yapıları, Sorgulama yapmamaları, Değişime dirençli olmaları,
Otonominin Gelişmesini Etkileyen / Engelleyen Etkenler - 2 Hemşirelerin mesleğin kabul gören standartlarını karşılayamamaları, Hemşirelerin hasta bakımı dışında görev yapmaları, Eğitim sisteminde standardın bulunmaması (lise düzeyi), Yönetici hemşirelerin; Kurum kültüründeki rollerini bilmemeleri, Hemşirelere liderlik yapamamaları, Otoritelerinin azalacağını düşünmeleri, Kendilerini güçlü hissetmemeleri,
Hemşireleri Güçlendirme Daha iyi çalışan performansı Sahiplik,otonomi İş memnuniyeti Üretkenlik, iş maliyet,etkililik Yüksek bakım standardı
7.Araştırma: Geliştirme, Kullanma Değerlendirme, Yayın ve İletişim Olumlu Hasta Bakım Sonuçları; Semptom yönetimi, Ağrı yönetimi, Günlük yaşam ihtiyaçlarının karşılanması, Hasta sınıflandırma sistemlerinin kullanılması, Komplikasyon gelişimini önlemek, Hasta memnuniyetinin yüksek tutulması.
Bakım kalitesinin belirlenmesinde iki yaklaşım izlenmektedir: Bakım standartlarının izlenmesi Hasta memnuniyetinin arttırılması (Uygulamanın bu standartlara göre ölçülmesi yolu ile değerlendirme ve kontrol sağlanır.) (Kaliteli hasta bakımının en önemli göstergelerindendir.)
Bakım İzlem İndikatörleri Oral Mukozit Basınç Ülseri Periferik Venöz Katater Komplikasyonu Düşme İzlemi Hastane Enfeksiyon Oranları Yanlış İlaç Uygulama Hasta Memnuniyeti Şikayetler Nokta Prevalans Çalışmaları
800 700 600 500 400 300 200 100 0 Basınç Ülseri Oral Mukozit PVK Kompl. 2015 355 760 6 2016 311 439 1
İnsan Kaynakları İzlem İndikatörleri İş Gücü Kaybı Hemşire Devir Hızı Hemşire Memnuniyeti Hemşire Performansı İzin ve Rapor Kullanan Hemşirelerin Dağılımı Hemşirelerin Eğitim Etkinliklerine Katılım Durumu Sertifikalı Hemşire Sayıları
Hasta ve Çalışan Güvenliğine Yönelik Faaliyetler Enfeksiyon Kontrolüne Yönelik Faaliyetler Fiziksel Ortamın Düzenlenmesine Yönelik Faaliyetler Kemoterapi Uygulamalarına Yönelik Faaliyetler Işın Uygulamalarına Yönelik Faaliyetler Havalandırmaya Yönelik Faaliyetler Olağanüstü Durumlara Yönelik Faaliyetler
7.Araştırma: Geliştirme, Kullanma Değerlendirme, Yayın ve İletişim
7.Araştırma: Geliştirme, Kullanma Değerlendirme, Yayın ve İletişim
8.Toplumsal Hizmet Sunma Hasta Eğitimleri Grup Eğitimleri Bireysel Eğitimler Hasta Okulu 2003.
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ CERRAHPAŞA TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ HEMŞİRELERİ SOSYAL SORUMLULUK KAMPANYASI - 2016 Aahhh bu masraflar!.. İlk ve Ortaokul İçin Hikaye Kitapları, Roman, Test Kitapları, Kırtasiye Araç ve Gereçleri
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ CERRAHPAŞA TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ HEMŞİRELERİ SOSYAL SORUMLULUK KAMPANYASI BİR DAMLA DA SİZDEN OLSUN
Toplumsal Sağlık Hizmetlerini Etkileyen Faktörler Sağlık bakımı sektöründeki yeniden yapılanma, teknolojik yenilikler Hasta beklentilerinin artması Değişken çalışma şartları Tanı ve tedavi yöntemlerinde değişiklikler Yoğun stres altında çalışma.. Hasta/Çalışan güvenliği ile ilgili yaşanan sorunlar Nüfus Artışı Uzun Yaşam Süresi Kronik Hastalıklar Göçler Küreselleşme
Yönetici Hemşireler; ÖNERİLER - 1 Hemşireleri profesyonel davranış ve önemi hakkında bilgilendirmeleri Özellikle işe yeni başlayan hemşirelere olumlu profesyonel rol modelleri olmaları Hemşireler için gelişim ve eğitim fırsatlarını yaratmaları Hemşirelerin bilimsel etkinliklere katılmalarını desteklemeleri Bağımsız hemşirelik fonksiyonlarını uygulamalarına destek olmaları Hemşirelik yasası ve yeni çıkan yönetmelikler hakkında bilgilendirme yapmaları Hemşirelerin görev tanımlarını bilmelerini sağlamaları Tüm kurumlarda işe alımlarda hemşirelerin eğitim düzeylerini lisans düzeyine temellendirmeleri Mesleki uygulamaları kanıta dayandıran ve bu alanda çaba harcayan lider hemşirelerin sahada çalışmalarının sağlanması Hemşireleri karar verme ve personel değerleme sistemine katma Mesleki örgütlere üyelik ile ilgili hemşireleri teşvik etmeleri
Hemşirelerin; ÖNERİLER - 2 Bulundukları ortamda esas sorumlu oldukları hasta bakım işlerine yönelmeleri Rutinlerden uzaklaşmaları ve yaratıcı güçlerini ortaya koymaları Yöneticilerini harekete geçirmeleri Mesleki örgütlere üyeliklerini artırmaları Mesleki örgütler; Yönetim standartları ile birlikte çalışma ortamına ilişkin standartları geliştirmeleri Meslek üyelerinin birlikte hareket etmelerini sağlamaları Eğitim farklılıklarının ortadan kaldırılması için gerekli adımları atmaları Profesyonel kimlik geliştirmeye yönelik eğitim programları (bağımsız, bilgiye dayalı karar veren..) düzenlemeleri Hemşirelerin sağlık politikalarında söz sahibi olmasını sağlamaları Politik etkinliklerini artırılmaları Eğitimciler; Uygulama alanı ile akademik alan arasında işbirliğinin artırılması
HEDEFİMİZ : OPTİMAL DÜZEYDE KALİTELİ, KANITA DAYALI HEMŞİRELİK BAKIMI
KAYNAKLAR Altıok HÖ, Üstün B. Profesyonellik: Kavram Analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi 2014; 7:151-155. Andrew N, Ferguson D, Wilkie G, Corcoran T, Simpson L. Developing Professional İdendity in Nursing Academics:The Role of Communities of Practice. Nursing Education Today 2009; 29: 07-11. Adıgüzel O, Tanrıverdi H, Özkan DS. Mesleki Profesyonellik Ve Bir Meslek Mensupları Olarak Hemşireler Örneği. Yönetim Bilimleri Dergisi 2011; 9(2). 240-259 Bilgiç Ş, Şendir M. Nursing Informatics. Cumhuriyet Nursing Journal 2014; 3(1):24-28. Çevik K, Şeker İ, Nöroşirurji Kliniğinde Yatan Hastaların Bağımlılık Düzeylerinin Hemşirelik Bakım Kalitesini Algılamalarına Etkisi. FN. Hem. Derg 2014; 22(2). 76-83 Dikmen DY, Yönder M, Yorgun S, Usta YY, Umur S, Aytekin A. Hemşirelerin Profesyonel Tutumları İle Bunu Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2014; 17(3). 158-164 Er F, Altuntaş S. Hemşirelikte Personel Güçlendirme. Sağlık ve Hemşirelikte Yönetim Dergisi 2014; 3(1). 155-160 Goriş S, Kılıç Z, Ceyhan Ö, Şentürk A. Hemşirelerin Profesyonel Değerleri ve Etkileyen Faktörler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2014; 5(3):137-142. Karagözoğlu Ş. Bilimsel Bir Disiplin Olarak Hemşirelik. C.Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2005; 9 (1). 64-71 Kocaman G. Hemşirelikte Kanıta Dayalı Uygulama. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2003; 2. 61-69 Sabancıoğulları S, Doğan S. Profesyonel Kimlik Gelişimi ve Hemşirelik. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2012; 15(4). Reyhanoğlu N. Hemşirelikte Profesyonel Tutum ve Davranışların Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi 2011; Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Taylan S, Alan S, Kadıoğlu S, Hemşirelik Rolleri ve Özerklik. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2012; 2. 66-74 Türkmen E. Hemşire İstihdamının Hasta ve Hemşire Sonuçları ile Organizasyonel Etkisi: Yataklı Tedavi Kurumlarında İnsan Gücü Planlama. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2015. 69-80 Yayla A, Özlü ZK, Gümüş K, Sevinç G, Khaghanı E. İki Farklı Kültürdeki Hemşirelerin Profesyonel Değerlerinin İncelenmesi: Farklı İki Ülke Örneği, Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi 2015; 5. 19-33 www.kanunieah.gov.tr/wp-content/uploads/2014/05/aytolan-yıldırım.pdf (Erişim Tarihi 25.10.2016)