İÇİNDEKİLER A-Makina Teorisi ve Dinamiği A1-Mecanum Tekerlekli Çok Yönlü Mobil Robot Projesi Alican YILMAZ (Prof.Dr. Erol UYAR) 7 A2- Scara Robot Manipülatör Tasarımı Ve Kontrolu Egemen TURAN (Prof.Dr. Erol UYAR) 7 A3- Bilgisayar Ve Mikro Kontrol Destekli Robot Kontrol Sistemi Emre TAVKAYA (Prof.Dr. Erol UYAR) 7 A4- Robot Manipülatörünün Bilgisayar Destekli Kinematik Analizi Ve Mikroişlemci İle Kontrolü Ömür BAÇ (Prof.Dr. Erol UYAR) 7 A5- Bir Scara Robotun Birinci Ve İkinci Eksenlerinin Tasarımı Ve Üretimi Begüm BIDIK & Şeyma MENEKŞE (Prof. Dr. Hira KARAGÜLLE) 8 A6- Bir Scara Robot Kolunun 2. Ve 3. Eksenlerinin Tasarimi, Analiz ve İmalati Burcu Ece YILDIZ & Tayfun AK (Prof. Dr. Hira KARAGÜLLE) 8 A7- Işık Kontrol Sistemi Seran Hüseyin IŞIDAN & Metin HIDIROĞLU (Prof. Dr. Hira KARAGÜLLE) 8 A8- Bir Scara Robotun 4. Ekseninin ve Tutucunun Kontrolü Çağdaş AKDEMİR (Prof. Dr. Hira KARAGÜLLE) 9 A9- Şehir Vapurları Dönel Eleman Yataklarındaki Arızaların Kestirimci Bakım Yöntemiyle Tespiti Özgün YAKAR (Prof. Dr. Saide SARIGÜL) 9 A10- Pvc Köpük/Cam Elyaf, Pvc Köpük/ Karbon Elyaf, Denizsel Sandviç Malzemelerin Üretim Teknikleri Ve Üretilmesi, Çekme Ve Üç Nokta Eğilme Deneyleri, Yüzeyler Arası Kırılma Tokluğunun Belirlenmesi Çağrı SÖNMEZ, Özkan ÖZKUĞUM & A. Süha KILIÇOĞLU (Doç. Dr. Evren TOYGAR) 9 A11- Havacılık Sektöründe Kullanılan Temel Malzemeler Genel Hasarlar Ve Çözüm Önerileri Arif TAN (Doç. Dr. Evren TOYGAR) 9 A12- Magneto Rheolojical Sönümleyiciler Ve Kullanım Alanları Basri ÇALIŞKAN (Doç. Dr. Zeki KIRAL) 10 1
A13- Renk Ayırma Tabanlı Tasnif Robotu Tasarımı Ve İmalatı İbrahim Orçun TEKELİ & Gökhan ŞAMAN (Doç. Dr. Zeki KIRAL) 10 A14- Manyetik Cetvel İle Konum Ölçme Sistemi Kadir Can BAYKAL & Önder VAROL (Doç. Dr. Zeki KIRAL) 11 A15- Sarkaç Kol Tasarımı Ve İmalatı Mümin MUTLU (Doç. Dr. Zeki KIRAL) 11 A16- Cosmosworks İle Rulmanlı Yatak Statik Analizi Selim Sefa YILDIRIM (Doç. Dr. Zeki KIRAL) 11 A17- Asansör Fren Bloğunun Analizi Tuncay ÖZKAN (Doç. Dr. Zeki KIRAL) 12 A18- Araç Süspansiyonu Dinamik Analizi Yasin USLUGİL (Doç. Dr. Zeki KIRAL) 12 A19- Bir İş Makinasının Analizi Can Giray İÇİGEN & Emin Utku ÖZCAN (Yrd. Doç. Dr. Hasan ÖZTÜRK) 12 A20- Dört Kol Mekanizmalarında Bağlama Açısı Esen KOÇ (Yrd. Doç. Dr. Hasan ÖZTÜRK) 13 A21- Kompozit Çerçevelerin Burkulma Ve Serbest Titreşim Analizi Gürcan GÜMEDAĞ (Yrd. Doç. Dr. Hasan ÖZTÜRK) 13 A22- Rüzgâr Türbinlerinin Yapısal Analizi Mehmet AREL (Yrd. Doç. Dr. Hasan ÖZTÜRK) 13 a23- Bir Skara Robotun Servo Motor Tahrikli 2. ve 3. Eksenlerinin Kontrolü Cem USLU & Muhammet AKDEMİR (Yrd. Doç. Dr. Levent MALGACA) 13 A24- Bir Skara Robotun Kontrol Ünitesi Tasarımı Ve Üretimi Ercan GERÇEK & Selma KAP (Yrd. Doç. Dr. Levent MALGACA) 14 B-Mekanik B1- Termoplastik Kompozit Plaklarda Elasto-Plastik Gerilme Analizi Arif HANCILAR (Prof. Dr. Onur SAYMAN) 14 B2- Kompozit Malzemelerin Kayma Testi İçin Aparat Tasarımı Ve İmalatı Çağrı UYGUN (Prof. Dr. Onur SAYMAN) 14 2
B3- Çekme Çenesi Tasarımı Ve İmalatı Fatih ALTUN & Fatih MERİÇ (Prof. Dr. Onur SAYMAN) 14 B4- Dört Nokta Eğme Deneyi Özge Özgür ÇETİN (Prof. Dr. Onur SAYMAN) 15 B5- Düşey Yüklere Maruz Kompozit Boruların Dizaynı Atakan KALFA & Eser TÜTÜNCÜOĞLU (Prof. Dr. Ramazan KARAKUZU) 15 B6- Kompozit Basınçlı Tankların Dizaynı Tarık AYZİT (Prof. Dr. Ramazan KARAKUZU) 15 B7- Güneş enerjisi aracı (SOLARİS) için gövde tasarımı Emre TAŞKIRAN & Deniz SEVGİ (Doç. Dr. Cesim ATAŞ & Yrd. Doç. Dr. Çiçek ÖZES) 15 B8- Kompozit malzemelerin çoklu pim bağlantı hasarlarında kuvvetdeformasyon ilişkisi Göksel GÖK & Sefa Burak YÜCEL(Doç. Dr. Cesim ATAŞ) 16 B9- Konut asansörü tasarım hesapları Ahmet Ümit SERÇE & İrfan İnanç YILDIZ (Doç. Dr. Emine Çınar YENİ) 16 B10- Hafif ticari bir taşıta ait arka aksın statik ve yorulma analizi Çınar SEZER & Gamze KARA (Doç. Dr. Emine Çınar YENİ) 17 B11- Araç kaldırma düzeneği taşıyıcı kol tasarımı Emrah ÖZSAN (Doç. Dr. Emine Çınar YENİ) 17 B12- Rüzgar türbini tasarım hesaplamarı Muhammet Ali DAMAR (Doç. Dr. Emine Çınar YENİ) 17 B13- Krank biyel mekanzımasının gerilme analizi Fatih ALKAN (Doç. Dr. Emine Çınar YENİ) 17 B14- Çamaşır makinesinin titreşim analizi Eren BOZKURT & Onur KIRPIK (Doç. Dr. Emine Çınar YENİ) 18 B15- Hava yayı uygulamaları tasarım nüansları üzerine deneysel bir çalışma Necdet DAŞ & Şahin GÜNGÖR (Doç. Dr. Emine Çınar YENİ) 18 B16- Binek bir araca ait viraj askı rotunun sonlu elemanlar yöntemi ile analizi Çağrı ORUÇ (Yrd. Doç. Dr. Binnur Gören KIRAL) 18 B17- Kaynak robotunun Solidworks Motion ile kinematik analizi Taner KARAGÖZ & Murat KARAGÖZ (Yrd. Doç. Dr. Binnur Gören KIRAL) 19 B18- Bir kaynak robotunun statik ve dinamik analizi Pelin ÇANKAYA (Yrd. Doç. Dr. Binnur Gören KIRAL) 19 3
B19- Kamyon şasisinin yapısal analizi Sinan ŞEKERCİ (Yrd. Doç. Dr. Binnur Gören KIRAL) 19 B20- Güneş enerjisi aracı (SOLARİS) gövde üretimi Ahmet AKKAN (Yrd. Doç. Dr. Bülent Murat İÇTEN) 19 B21- Kompozit malzemelerde darbe sonrası bası mukavemeti testi Okan ÖZDEMİR & Onur KAZANCI (Yrd. Doç. Dr. Bülent Murat İÇTEN) 20 B22- Epoksi malzemelerin pişme süresinin mekanik özelliklerine etkisi Semih KAN & Hüseyin ERKAN (Yrd. Doç. Dr. Bülent Murat İÇTEN) 20 C-Konstrüksiyon ve İmalat C1- Lazer Kaynağında Oluşan Kaynak Partiküllerinin Önlenmesi Deniz ALGÜL (Prof. Dr. Süleyman KARADENİZ) 20 C2- Mikro Elektro Erozyon İşleminde Gerilim, Akım Ölçümlerinin Osiloskop İle Yapılması Ve Sonuçlarının Karşılaştırılması Emin GİRGİN (Prof. Dr. Süleyman KARADENİZ) 20 C3- Abrasif Aşındırma Test Standı İçin Dozaj Aletinin Optimizasyonu Ve Testi Hüseyin İLKÜPLÜ (Prof. Dr. Süleyman KARADENİZ) 21 C4- Digital Radyografinin Esaslarının İncelenmesi İlker ONBAŞI (Prof. Dr. Süleyman KARADENİZ) 21 C5- Fosfat Kaplama İşleminde Enerji Sarfiyatının Azaltılması Ve Kaplanan Enjektörlerinin Korozyon Dirençlerinin Karşılaştırılması Sinan ERCAN (Prof. Dr. Süleyman KARADENİZ) 21 C6-10 Ton Taşıma Kapasiteli, 18 Metre Açıklıktaki Gezer Krenin Tasarımı N. Yasemin ELMAS & Hasan Onur SAĞIR (Prof. Dr. Mine DEMİRSOY) 22 C7- Yaprak Yay Yorulma Makinası Tasarımı Pertev Sercan TANYERİ (Yrd. Doç. Dr. Melih BELEVİ) 22 C8- Çok Fonksiyonlu Taş Kesme Ve İşleme Makinası Tasarımı Selçuk ILDIRAR (Yrd. Doç. Dr. Melih BELEVİ) 22 C9- Yelken Tasarımı Ve Analizi Can GÖNENLİ (Yrd. Doç. Dr. Çiçek ÖZES) 23 C10- Dip Klepesinin Optimizasyonu Ufuk GÜLTEN (Yrd. Doç. Dr. Çiçek ÖZES) 23 4
D-Termodinamik D1- Bir plakalı ısı eşanjörünün yapısı ve ısıl tasarım esasları Mesut KURU (Prof. Dr. Nuri KAYANSAYAN) 23 D2- Gövde-boru tipi ısı değiştiricisinde Delaware yöntemi R. Şafak AYCAN (Prof. Dr. Nuri KAYANSAYAN) 23 D3- Doğal gaz yakıtlı kombine çevrim enerji santralinin analizi Sabri Ömür DURMUŞ (Prof. Dr. Nuri KAYANSAYAN) 24 D4- Kanal açma makinesi genel ve hidrolik tasarımı Barış YÜREĞİR (Doç. Dr. Serhan KÜÇÜKA) 24 D5- Endüstriyel mutfak davlumbazı hava dolaşımının modellenmesi Ufuk AKGÜL & İrem ERSÖZ (Doç. Dr. Serhan KÜÇÜKA) 24 D6- Kanal açma sujeti lülesi akış modellemesi ve tasarımın geliştirilmesi Koray BEDİR (Doç. Dr. Serhan KÜÇÜKA) 24 D7- Bir enerji depolama sisteminin deneysel olarak incelenmesi Direnç DEMİR & Onur KIŞLA (Doç. Dr. Aytunç EREK) 25 D8- Bir soğu deposunun enerji ve ekserji analizi N. Esra YALÇIN & Ayça BAŞARAN (Doç. Dr. Aytunç EREK) 25 D9- Boru-kovan tipi ısı değiştirgecinin ısıl analizi S. Sedin GÜRBÜZ (Doç. Dr. Aytunç EREK) 25 D10- Malzemelerin ısıl özelliklerinin diferansiyel taramalı kalorimetre ile tayini Şenol KOCAKOYUN (Doç. Dr. Aytunç EREK) 26 D11- MMO Tepekule nin yalıtım hesabı, ısı kayıp kazanç hesabı ve kullanılan programın tanıtımı Yasin Samed TATARİ (Yrd. Doç. Dr. Tahsin BAŞARAN) 26 E-Enerji E1- Rüzgar Enerjisi Gökçe TÜRKOĞLU (Prof. Dr. İsmail Hakkı TAVMAN) 26 E2-Kondenserin Isıl Analizi Ve Kapasiteyi Etkileyen Parametrelerin İncelenmesi 5
Merve MALKARALILAR Gökhan GÜLTEKİN (Doç. Dr. Dilek KUMLUTAŞ) 27 E3- Bir Hastanenin Mekanik Tesisat Projesi Mustafa VARLIKLAR (Doç. Dr. Dilek KUMLUTAŞ) 27 E4- Bir Otelin Mekanik Tesisat Projesi Yelin TUĞRUL (Doç. Dr. Dilek KUMLUTAŞ) 27 E5- Jeotermal Enerji İle Elektrik Üretimi Hüsnü Can PAKMAN (Doç. Dr. Dilek KUMLUTAŞ) 28 F-Otomotiv F1- Tambur fren kam mekanizmasında kuvvet iletiminin iyileştirilmesi Can OLGUNER (Prof. Dr. Nusret Sefa KURALAY) 28 F2- Bilgisayar destekli parametrik taşıt modelinin farklı yol koşulları için dinamik simulasyonu Güven YAVUZ (Prof. Dr. Nusret Sefa KURALAY) 28 F3- Ağır ticari bir taşıtın ara transfer kutusu tasarımı ve bilgisayar destekli analizi Mert ÖZGÜNERGE (Prof. Dr. Nusret Sefa KURALAY) 28 F4- MLS tipi motor contasının yapısal analizi Şahin Alkın KOÇALAN (Prof. Dr. Nusret Sefa KURALAY) 29 F5- Ağır ticari araçlarda kullanılan hava süspansiyonlu tahriksiz arka aksın bilgisayar destekli tasarımı ve analizi Yasin KARAN (Prof. Dr. Nusret Sefa KURALAY) 29 F6- Lamelli kavramalı otomatik kilitlemeli diferansiyelin bilgisayar destekli tasarımı ve yapısal analizi S. Yiğit ÖZKAN (Prof. Dr. Nusret Sefa KURALAY) 29 6
MAKİNA TEORİSİ VE DİNAMİĞİ Mecanum Tekerlekli Çok Yönlü Mobil Robot Projesi ALİCAN YILMAZ Prof. Dr. EROL UYAR Son birkaç yılda yüksek manevra kabiliyeti ile mobil robot uygulamalarında ve günlük kullanımda karşımıza çıkan birçok araçta her geçen gün daha fazla uygulama alanı bulan mecanum tekerlekli bir çok yönlü mobil robotun tasarımı, teorisi, kumanda ve hareket sistemlerinin incelenmesi ve prototiplendirmesi ele alınmıştır. Scara Robot Manipülatör Tasarimi Ve Kontrolu EGEMEN TURAN Prof. Dr. EROL UYAR SCARA tipi robotlar endüstride özellikle tut ve yerleştir (pick&place) uygulamalarında yoğun olarak kullanılmaktadırlar. Hızlı ve hassas hareket kabiliyetleri ve rağmen küçük boyutları ile temiz oda uygulamasına ihtiyaç duyan elektronik ve tıbbi malzeme üretimi alanlarında kullanımları yaygınlaşmaktadır. Bu projede, bölümümüzde hali hazırda bulunan eğitim amaçlı bir SCARA robot üzerinde mekanik yapıyı iyileştirici değişiklikler yapılmış, kontrol donanımı tasarlanarak üretilmiş ve robotun kontrol yazılımı hazırlanmıştır. Bilgisayar Ve Mikro Kontrol Destekli Robot Kontrol Sistemi EMRE TAVKAYA Prof. Dr. EROL UYAR Projemin çalışma konuları otomatik kontrol sistemi ve bilgisayardan gönderilen koordinatlarla robot manipülatörün konum kontrollüdür. Projemde mekatronik bir sistemin kapalı çevrim kontrolü amaçlanmaktadır. Manipülatör sistemi, çok girişli çok çıkışlı bir sistemdir ve her eklem pozisyon denetimi için ayrı giriş sinyallerine ihtiyaç duymaktadır. Sistemde beş serbestlik dereceli bir mekanik kol ve otomatik kontrol sistemi tasarlanacaktır. Robot manipülatörün hareketi eklem yerlerinde bulunan DC motorlar ile sağlanır. Bu DC motorları sürmek için içinde H-Bridge (köprü) bulunan L293 entegresi ve kontrolör olarak da PIC 16F877 kullanılır. Sonraki kısımda ise robotun matematiksel fonksiyonu çıkarılmadığından SolidWorks programının motion analiz kısmından yararlanılarak kinematik analiz yapılarak koordinat tahminleri yapılmıştır. Yapılan çalışmaların birleştirilmesi adına mikrokontrolör ile PC arasındaki iletişim Max232 seri haberleşme arabirimi tarafından sağlanmıştır. Notepad'te yazılıp Pic Basic Pro derleyicisi kullanılarak geliştirilen algoritma ile robot manipülatörün pozisyon kontrolü yapılmıştır. Bağlantı noktalarından alınan pot bilgisi PIC içerisinde bulunan ADC modülleriyle okunup, tasarlanan P kontrol sistemi sayesinde istenilen konuma en az hatayla gitmesi sağlanmıştır. Robot Manipülatörünün Bilgisayar Destekli Kinematik Analizi Ve Mikroişlemci İle Kontrolü ÖMÜR BAÇ Prof. Dr. EROL UYAR Bu projede seri bir robot manipülatörünün kinematik analizi MATLAB ve Visual Basic programları ile yapılmış ve bu analizler sonucunda elde edilen değerler mikroişlemci ye gönderilerek manipülatörün ilgili konumu alması sağlanmıştır. Bu çalışma temelde iki kısımdan oluşmaktadır. İlk bölümde manipülatörün kinematik analizi yapılmış, ikinci bölümde ise bir mikroişlemci ile pozisyon kontrolü uygulanmıştır. Kinematik analiz iki kısımdan oluşur. Bunlardan ilki düz (ileri) kinematiktir. Düz kinematik ile manipülatör motorlarının istenilen açı değerleri için uç noktanın pozisyonu ve oryantasyonu bulunabilir. Bu yöntemde koordinat 7
transformasyonları kullanılır. Sistemin geometrik yapısına uygun olarak yazılan transformasyon matrisleri ile uç noktaya ulaşılarak bu noktanın pozisyonu ve oryantasyonu bulunur. İkinci bir kinematik analiz ise ters kinematik analizdir. Bu yöntemde istenilen bir pozisyon için motorların hangi açılarda bulunması gerektiği hesaplanır. Hesaplama sırasında karmaşık denklemler iterasyon metodu ile çok düşük bir hata payı ile bulunabilir. Çalışmanın ikinci kısmında motorların istenilen açı değerlerine gitmesini sağlayacak olan mikro işlemci ile kontrol kısmı yer almaktadır. Burada mikroişlemci olarak PIC 16f877 seçilmiş ve motor sürücü olarak seçilen L298N ile birlikte kullanılmıştır. Mikroişlemcinin bilgisayar ile haberleşmesi sağlandığından karmaşık denklemlerin çözüm kısmı bilgisayarda yapıldıktan sonra daha basit denklemleri mikroişlemci programında yapmak mümkün olmuştur. Çalışma sırasında ilgili devreler Proteus programında çizilmiş ve Pic Basic Pro programında programı yazılan mikroişlemcinin de simülasyonu yine bu programda yapılmıştır. Bir Scara Robotun Birinci Ve Ikinci Eksenlerinin Tasarimi Ve Üretimi BEGÜM BIDIK & ŞEYMA MENEKŞE Prof. Dr. HİRA KARAGÜLLE Bu çalışmada, DC motor tahrikli iki eksenli bir SCARA robot tasarlanarak üretilmiştir. SCARA robotun kol açıklığı 500 mm, kendi ağırlığı 10.115 kg dır. Uç noktada çalışma yükü 1 kg dır. SCARA robotun tasarımında SolidWorks programı kullanılmıştır. SolidWorks de ilk aşamada 3 boyutlu katı modeller oluşturulmuştur ve SCARA robotun montajı oluşturulmuştur. Teknik resimler oluşturularak imalat aşamasına geçilmiştir. DC motorlar SCARA robotun kollarına sabit bilyalı rulmanlarla yataklanmıştır. DC motorla yataklanması için ara parçalar tasarlanarak üretilmiştir. SCARA robotun birinci ve ikinci eksenlerinde 30 x 60 sigma profiller kullanılmıştır. Birinci ve ikinci eksenler tasarlanan ara parçalar vidalı bağlantı ile montajı yapılarak üretilmiştir. Üretilen SCARA robot BATÜL Otomasyon Laboratuarı nda bir başka bitirme projesi kapsamında üretilen kontrol panosu ve Visual Basic programı ile testleri başarıyla gerçekleştirilmiştir. Bir Scara Robot Kolunun 2. Ve 3. Eksenlerinin Tasarımı, Analiz Ve İmalatı B. ECE YILDIZ & TAYFUN AK Prof. Dr. HİRA KARAGÜLLE Biri düşey olmak üzere pnömatik pistonla hareket ettirilen, diğeri linkli olup servo motorla hareket ettirilen bir robot koludur. Bu robot kolu genellikle düşey eksen çevresinde dönen bir, iki veya üç kol bölümünden meydana gelir. Scara robot; doğruluk, yüksek hız, kolay montaj gibi özelliklere sahip olup, elektronik sanayinde elektronik kartlara malzemelerin montajını gerçekleştirmek için kullanılmaktadır. Bu kapsamda yeni bir scara robot konstrüksiyon tasarımı yapılıp daha sonra üzerinde analizler yapılarak imalatı gerçekleştirilecektir. Işık Kontrol Sistemi S. Hüseyin IŞIDAN & Metin HIDIROĞLU Prof. Dr. HİRA KARAGÜLLE Kontrol sistemlerinin büyük önem kazandığı günümüzde, birçok farklı alanda kullanılan ışık kontrol sistemlerinin de önemli bir yeri vardır. Ortamdaki ışığın sabit tutulabilmesi veya istenilen miktarda değişim gösterebilmesi birtakım geri besleme prensibiyle çalışan elektronik kumanda devrelerinin, mekanik sistemlerle koordinasyonlu olarak çalışmasıyla sağlanır. Bu görevi yerine getirebilecek alternatifler sistemler de vardır. Bu projede ışık kontrolü bir bilgisayar yazılımı ile sağlanacaktır. Referans değer yazılıma girilerek sensörden alınan değerle karşılaştırılacak ve gerekli analog digital çeviriciler vasıtasıyla oransal kontrol kullanılarak oluşan fark, sistemin ışık miktarını mekanik olarak kumanda eden bir DC motoru sürecektir. Çalışmanın ilk bölümünde ışık hakkında genel bilgiler verildi. Daha sonra sensörler, kontrol yöntemleri ve sürücü devreler hakkında açıklamalarda bulunuldu. Son olarak proje kapsamında oluşturulan yapının, Solidworks programıyla yapılan titreşim analizi ve işler duruma gelmiş haldeki resimleri verildi. 8
Bir Scara Robotun 4. Ekseninin Ve Tutucunun Kontrolü ÇAĞDAŞ AKDEMİR Prof. Dr. HİRA KARAGÜLLE Bu çalışmada bir scara robot; gövde, gövdeye bağlı bir anakol, tutma kolu ve çenesinden oluşmaktadır. Robotun yaptığı hareketler mekanik olarak gerçekleşir ve bu çalışmada hareketlerin hassasiyeti servo motorlar kullanılması ile sağlanır. Tutma kolunun yukarı aşağı dikey hareketleri ve gripper denilen tutma çenesinin açılıp kapanması röleli pnömatik sistem kontrolü sayesinde olur. Günümüzde Scara tipi robotlar yaygın olarak birçok alanda kullanılmaktadır. Elektronik devre elemanlarının baskılı devre üzerine yerleştirilmesinde, elektromekanik olarak çalışan küçük cihazların ve bilgisayar disk sürücülerinin montajında bu robotlardan faydalanılmaktadır. Şehir Vapurları Dönel Eleman Yataklarındaki Arızaların Kestirimci Bakım Yöntemiyle Tespiti ÖZGÜN YAKAR Prof. Dr. SAİDE SARIGÜL Dönel elemana sahip makinelerde oluşan titreşim ölçülerek makine durumu hakkında birtakım bilgiler edinilebilir. Bu bilgiler yataklarda ya da makinenin dönen kısımlarında bir sorun olup olmadığını anlamamızı sağlar. Kestirimci Bakım adıyla anılan bu bakım yönteminin önemi, makineleri durdurmadan bakım yapma olanağı sağladığı için her geçen gün artmaktadır. Bu projede, İzmir Bostanlı-Konak hattında işleyen KORDON M/S şehir vapuru kuyruk mili yataklarından alınan ölçümler ile oluşmuş olabilecek arızaların tespiti amaçlanmıştır. Yapılan periyodik bakımlar ile titreşim seviyelerinin trendi ölçümlerin tarihlerine gore grafiğe dökülmüştür. Ölçümlerin sonucunda yataklarda ve şaftta bir takım sorunlar olduğu saptanmıştır. PVC Köpük/Cam Elyaf, PVC Köpük/ Karbon Elyaf, Denizsel Sandviç Malzemelerin Üretim Teknikleri Ve Üretilmesi, Çekme Ve Üç Nokta Eğilme Deneyleri, Yüzeyler Arası Kırılma Tokluğunun Belirlenmesi ÇAĞRI SÖNMEZ & ÖZKAN ÖZKUĞUM & AHMET SÜHA KILIÇOĞLU Doç.Dr. EVREN TOYGAR Bu çalışmada ilk olarak incelenmesi yapılacak kompozit yapıların özellikleri anlatılmıştır. Daha sonra deney için üretilecek olan SANDVİÇ kompozit yapıların özellikleri ve üretim yöntemlerinden bahsedilmiştir. Vakum İnfüzyon yöntemiyle üretilen 3 farklı numunenin (Karbon + Cam elyaf takviyeli, Cam elyaf takviyeli (3 sıralı), Cam elyaf takviyeli (5 sıralı) ) her katmanının elastisite modülünün belirlenmesi için, her katmana ayrı ayrı çekme deneyi uygulanmıştır. Numunelere 3 nokta eğme deneyi uygulanarak, mekanik özellikleri belirlenmiştir. Numuneler kırılma tokluğu açısından inceleneceği için Bölüm 4 te kırılma tokluğu ve hesaplanması hakkında bilgi verilmiştir. Bölüm 5 te numunelere uygulanan kırılma tokluğu deneyi ve sonuçları hakkında bilgi verilmiştir. Kırılma tokluğu değerlerinin standart sapmalarının gösterildiği grafikler oluşturulmuştur. Havacılık Sektöründe Kullanılan Temel Malzemeler Genel Hasarlar Ve Çözüm Önerileri ARİF TAN Doç. Dr. EVREN TOYGAR Dünyanın en riskli ve aynı zamanda da en güveli ulaşım sistemi olan havacılık sektörü ve bu sektörün ulaşım araçları üzerinde yapılmış olan çalışma dahada önem kazanmakta ve ciddiyetini arttırmaktadır. Projemizde bu anlamda elen alınan başlıca konu uçaklarda meydana gelen temel hasarlar, bunların tespiti ve iyileştirilme çabaları üzerene olmuştur. 9
Bizim bir uçakta meydana gelebilecek olası hatayı önceden tespit etmemiz ilerde meydana gelebilecek olası çok daha büyük bir kazayı önlediği unutulmamalıdır. Bunun içindir ki bizim bu konuda uçaklarda meydana gelebilecek hasarları kavrayabilmemiz için uçak yapı elemanlarında kullanılan malzemeleri çok iyi tanımalı ve bunların kıyasını çok iyi yapmalıyız. Çalışmamızı öncelikle birçok yapı elemanın vazgeçilmezi olan metal ve alaşımları üzerinden başlattık bu anlamda değişik metal ve alaşımlarının teknik özelliklerini ayrıntılı inceleyip kıyaslama fırsatımız olmuştur. Bunun akabinde artık havacılık sektörünün hatta sadece havacılık sektörü değil birçok alanın temel yapı taşını oluşturan kompozitleri ayrıntılı bir şekilde incelenmiş ve kıyaslanmıştır. Bugün kompozitlerin temel yapı taşı olmalarının en büyük özelliği mukavemet / ağırlık oranlarının çok iyi olmasıdır ve bunun için özellikle bu konu üzerinde durulup kıyaslama yapılmıştır. Havacılık sektöründe kullanılan malzemeleri iyi bir şekilde analiz edip teknik özellikleri incelendiğinde artık genel hataların neler olduğunu havacılık problemlerini incelerken bu problem kaynaklarını ve çözüm önerileri ile tedbirler incelenmiştir. Bu anlamda en temel havacılık problemleri olan yorulma, kırılma çatlaklar, korozyon gibi ciddi hasarlar incelenmiştir. Yapılan kıyaslamalar, problem kaynakları, tedbirleri ve çözüm önerilerinin daha iyi aktarılması için yapılmış bir takım analiz ve testlerin sonucu grafik ve resimli olarak verilmiştir. Uçaklarda hasar ve problemlerin kaynağı, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi kadar bu hasarların bulunması da çok önemlidir. Havacılık sektöründe genelden hata tespiti için tahribatsız muayene yöntemleri kullanılır. Bu kapsamda havacılıkta uygulanan genel tahribatsız muayene yöntemleriyle hatanın nasıl tespit edildiği anlatılmıştır. Sonuç olarak uçaklarda kullanılan temel malzemelerin özellikleri öğrenilmiş, bunların teknik kıyaslaması yapılmıştır. Bunun akabinde uçaklarda meydana gelen genel hasarlar bu hasarların oluşum sebepleri, zararları ve iyileştirme çabaları incelenmiş ve de bu hataların tahribatsız muayene yöntemleriyle nasıl bulunduğu da açıklanmıştır. Sonuç olarak şu kanıya varılmıştır havacılık sektöründe meydana gelen hasarların ve tüm problemlerin çözümü için öncelikle uçak malzemeleri çok iyi anlaşılmalı iyi bir şekilde kıyas esilebilmelidir. Ayrıca teknik özellikler ve yapılan testler sonucu çıkan grafiklerden de göründüğü gibi doğru yerde doğru kompozit kullanımı ve bunların üretim yöntemlerinin geliştirilmesi en temel çözümdür. Magneto Rheolojical Sönümleyiciler Ve Kullanım Alanları BASRİ ÇALIŞKAN Doç. Dr. ZEKİ KIRAL Bu çalışmada, günümüzde kullanım alanları gittikçe yaygınlaşan MR damperler ile ilgili literatür incelemesi yapılmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde MR damperler, MR damper bileşenleri, ve çalışma prensiplerine değinilmiştir. İkinci bölümde MR damper yapılara ilişkin bazı nümerik analizler gerçekleştirilmiştir. Fluent yazılımı ile MR damper benzeri bir yapının iç akışı simüle edilerek, değişen vizkozite karşısında meydana gelen yüzey kayma gerilmeleri incelenmiştir. Zemin uyarılı iki serbestlik dereceli bir sisteme ait matematik modeli oluşturularak titreşim analizi yapılmıştır. Farklı sönüm katsayıları için, sistemin basamak girdi cevabı Visual Basic (Runga-Kutta yöntemiyle) ve ANSYS programlarında incelenmiştir. Son bölümde ise MR damperlerin günümüzdeki kullanım alanlarından bahsedilmiştir. Renk Ayırma Tabanlı Tasnif Robotu Tasarımı Ve İmalatı İ. ORÇUN TEKELİ & GÖKHAN ŞAMAN Doç. Dr. Zeki KIRAL Günümüzde sanayide otomasyonun etkin kullanılmaya başlanılması ile üretim hacimleri büyümekte ve hacimsel olarak büyük malzemeler üretilmeye başlanılmaktadır. Ancak bu gelişmelere karşın taşımadaki zorlukların ve yapılan insan hatalarının en aza indirmek için otomasyon sistemiyle bu sonuçları en aza indirilmesi gerekir. Bunun için sanayide kullanılan robotlar insan hatasını en aza indirerek firmalara üretim için kalite standartlarını tutturmada en önemli rol oynamaktadır. 10
Bununla beraber robotların seri üretimde kullanılması ile ebatları büyük malzemeleri taşımada kullanılarak işçilerin iş yükünü azaltarak hem işlevsellikleri arttırılmakta, hem de sağlık sorunları yaşaması en aza indirilmektedir. İstasyonların döngü süreçleri azaltılarak üretim hacimleri arttırılırken bunun sonucunda da bu tür sistemlerin maliyetlere işletmeye geri dönüş süreçleri daha hızlı olmaktadır. Renk ayırma tabalı tasnif robotu tasarımı ve uygulaması projesinde, farklı renklere sahip kutuların ayrımı yapılarak düzenleme çalışması yapılmıştır. Robot, konveyör sistem ile birlikte tasarlanmıştır. Bu sistem parçaları başlangıç noktasında ayrıma işlemlerin yapılacağı yere taşır. Ayırma işleminde parçaların renkleri algılanır. Sistem kontrol birimi tarafından renge göre parçanın hangi bölge yerleştirileceğine karar verilir. Kontrol birimi, adım motora parçayı hangi bölgeye taşıyacağına dair bilgi verdikten sonra kutu taşınma işlemi gerçekleştirilir. Manüplatörün parçayı tutması için pnömatik ped den yararlanılmıştır. Manyetik Cetvel İle Konum Ölçme Sistemi KADİR CAN BAYKAL & ÖNDER VAROL Doç. Dr. ZEKİ KIRAL Projenin amacı 25 mikron hassasiyetle konum analizi yapmaktır. Bunu sağlayabilmek için ilk önce mekanik tasarım yapıldı. Mekanik tasarım için SolidWorks programı kullanıldı ve daha sonra çizilen parçaların üretim resimleri alınarak üretildi. Üretim sonucunda enkoder bağlantısıyla elektronik devrenin yapılacağı görülmüştür. Üretimden sonra elektronik devrenin hazırlanması için yapılan araştırmalar sonucunda enkoderin A ve B fazlarını okuyarak istenilen değerlerin ekranda ve bilgisayarda görüleceği bulunmuştur. Daha sonra elektronik devrenin Proteus programında ISIS simülasyon adlı alt programında simülasyonu hazırlanmıştır. Hazırlana simülasyondan sonra elektronik kartın baskı devresi Proteus un ARES adlı alt programında hazırlanmıştır ve daha sonra da aynı programla baskı devresinin en son hali çizilmiştir ve üretilmiştir. Üretimin tamamlanmasından sonra 9 Voltluk gerilimle çalışan projede adaptör bağlantısı yapıldı ve üzerindeki cetvel yardımıyla kontrol edildi. Manyetik cetvel ile konum ölçme sistemi başarılı bir şekilde çalıştı. Sarkaç Kol Tasarımı Ve İmalatı MÜMİN MUTLU Doç.Dr. ZEKİ KIRAL Bu çalışmada sarkaç kol tasarımı ve imalatı yapılmıştır. İlk bölümde genel olarak sarkaç çeşitleri araştırılmış hareket denklemleri çıkarılmıştır. Sarkacın tasarımı ve sarkactan potansiyometre bağlantısı ile alınan elektrik sinyalinin NI 6008 kart ile işlenip bilgisayar yardımıyla sarkacın doğal frekansının bulunması anlatılmıştır. İkinci bölümde NI 6008 kartın özellikleri, parçaların üretimi ve program kodu anlatılmıştır. Sarkacın tasarımı Solid Works programı ile veri işleme programı NI 6008 kartı uyumlu Visual Basic programı ile yapılmıştır. Cosmosworks İle Rulmanlı Yatak Statik Analizi SELİM SEFA YILDIRIM Doç.Dr. ZEKİ KIRAL Yataklar, iki eleman arasında bir veya birkaç yönde izafi harekete minimum sürtünme ile izin veren fakat kuvvet doğrultusundaki harekete engel olan destekleme elemanlarıdır. Dönme şeklindeki izafi hareketi ve yüzeyler arasında yuvarlanma hareketi olan yataklara rulman adı verilir. Yataklar çalışma süresince içinde bulundukları koşulları; nem, kir, sıcaklık gibi dış etkilerden; aşırı yüklenme, elektrik akımı, basınç ve hatalı montaj, hatalı rulman seçimi gibi faktörlerden dolayı bazı kusurlar etkisi altında kalmaktadırlar. Bu kusurlara çalışmada değinilmektedir. Yataklar taşıdıkları yükler bakımından radyal, eksenel ve hem radyal hem de eksenel yük taşıyan yataklar olarak incelenebilir. Bu çalışmada radyal yük taşıyan bir rulmanlı yatak bilyelerindeki gerilme değerleri incelenecektir. Bu çalışmada Yatak ve Rulman geometrisi SolidWorks programı ile oluşturulmuş, tasarım ve montaj aşamalarına değinilmiştir. Bu çalışmada sabit yönlü bir radyal yük altında dönen rulman bilyelerindeki 11
gerilme dağılımları incelenmiştir. CosmosWorks programı kullanılarak statik analizler yapılmıştır. Bilyeler, kafesin ve şaftın birbirlerine göre yaptıkları dönme hareketine göre konumlandırılmıştır. Kafesin tam bir tur attığı şaftın 2.51 turuna (900 derece) karşılık gelen bilye hareketlerine göre 11 adet statik analiz yapılıp sonuçlarının şaft açısına göre dağılımı incelenmiştir. Asansör Fren Bloğunun Analizi TUNCAY ÖZKAN Doç. Dr. ZEKİ KIRAL Asansör sistemlerinde güvenlik tertibatı olarak mekanik fren sistemleri kullanılır. Kullanılan bu mekanik frenler, asansörün hızı nominal çalışma hızının belirli bir katına ulaştığında devreye girer ve asansörün durmasını sağlar. Frenleme ile duruş sırasında frenleme ivmesinin belirli bir değeri geçmesi asansör yolcularında sağlık sorunlarına neden olacağından, duruş ivmesinin belirli sınırlar içerisinde olması istenmektedir. Bu çalışmada, sayısal analiz için ani frenlemeli tampon etkili masuralı fren ele alınmıştır. Frenleme işlemi ani frenleme etkisine sahip olmasına rağmen kabin karkas yapısı ile süspansiyon arasına yerleştirilen tamponlar sayesinde yolcular daha düşük ivme değerlerine maruz kalırlar. Sayısal analizler için, asansörün durdurulması için gerekli olan frenleme kuvveti hesaplanmış ve bu kuvvet değerleri için masuralarda ve fren bloğunda meydana gelen gerilme ve yer değiştirme değerleri sonlu elemanlar yöntemi kullanılarak SolidWorks 2009 Simülation yazılımıyla bilgisayar ortamında gerçekleştirilmiştir. Araç Süspansiyonu Dinamik Analizi YASİN USLUGİL DOÇ. DR. ZEKİ KIRAL Bu çalışmada tüm otomobillerde bulunan ve otomobilin güvenli sürüş sağlayabilmesi için büyük önem arzeden ön süspansiyon sistemi analizi gerçekleştirilmiştir. Birinci bölüm olan giriş bölümünde süspansiyon sistemlerinden bahsedilmiş, farklı süspansiyon tiplerinin karşılaştırılması yapılmış ve örnek süspansiyon sistemleri gösterilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde analizi yapılacak McPherson tipi süspansiyon sisteminin Solidworks 2009 programı ile yaklaşık modelinin oluşturulması ve bu modelin analiz işlemi için uygunluğunun incelenmesinin ardından modelin analize imkan verecek şekilde revize edilmesi ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise modeli tamamlanan süspansiyon sisteminin farklı yol eğrilerinde sahip olduğu maksimum gerilme ve deplasman değerleri tespit edilmiş, yay çeliğinin gerilmelere uygunluğu irdelenmiştir. Çalışmanın son bölümünde süspansiyon sisteminde belli bir frekans aralığındaki harmonik girdi sonucunda meydana gelen maksimum gerilmeler ve maksimum deplasmanlar için grafikler belirtilmiş, ardından belirtilen grafiklerin yorumlarına yer verilmiştir. Bir İş Makinasının Analizi C. GİRAY İÇİGEN & E. UTKU ÖZCAN Yrd. Doç. Dr. HASAN ÖZTÜRK Ekskavatörler; dönebilen bir platform üzerinde bulunan boom, kepçe ve koldan oluşan iş makinalarıdır. Bu dönebilen platform tekerlek ve şaseden meydana gelen, ekskavatörün hareketini sağlayan alt platform üzerinde bulunur. Boom, kol ve kepçeden meydana gelen çalışma donanımı, ekskavatörün kazma ve yükleme gibi ana fonksiyonlarını yerine getirdiği kısımdır. Bu fonksiyonların gerçekleşmesi için gerekli kuvveti, gücünü motordan alan hidrolik pompa, hidrolik silindirler vasıtasıyla sağlar. Ekskavatör çalışma sırasında kazma ve yük taşıma kuvveti gibi bazı tepki kuvvetlerine maruz kalır. Yaptığımız tasarımda bu tepki kuvvetlerinden meydana gelen gerilmeleri tespit etmek ve ekskavatörün analizini yapmak için Solidworks 2010 programı kullanılmıştır.sonuç olarak; AISI 1020 malzemesinden tasarladığımız ekskavatöre kazma ve yük taşıma konumunda statik gerilme analizleri uygulanmış ve tasarım emniyetli çıkmıştır. 12
Dört Kol Mekanizmalarında Bağlama Açısı ESEN KOÇ Yrd.Doç. Dr. HASAN ÖZTÜRK Bu çalışmada günlük hayatta yaygın olarak kullanılan dört kol mekanizmalarında, benzer mekanizmalarda aynı yük altında bağlama açısının değişmesi ile ortaya çıkan farklı tahrik torkları ve kuvvetleri ihtiyacı örneklerle incelenmiştir. En çok bilinen dört kol mekanizmalarından otomobil sileceği ve dikiş makinası üzerine yapılan uygulamalar, değerlendirme kriterleri belirlenerek SAM6.0 programı ile bilgisayar ortamında modellenmiş, elde edilen verilerden çıkarsamalar yapılmıştır. Kompozit Çerçevelerin Burkulma Ve Serbest Titreşim Analizi GÜRCAN GÜMEDAĞ Yrd.Doç. Dr. HASAN ÖZTÜRK Çerçeveler oldukça geniş kullanım alanı olan elemanlardır. Özellikle yük taşınmasında sıklıkla kullanılırlar. Malzeme tekniğindeki gelişmeler doğrultusunda yüksek yüklere maruz kalan çerçevelerde kompozit malzeme kullanımı yaygınlaşmıştır. Bu çalışmalarda titreşim ve burkulma analizleri önemli bir yer tutmaktadır. Bu proje kapsamında burkulma ve titreşim analizleri sırasında sonlu elemanlar yönteminden yararlanılmıştır. Sonlu elemanlar yöntemi özellikle titreşim problemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. ANSYS 11.0 programı kullanılarak tasarlanan çerçeveler sonlu elemanlar yöntemiyle analize hazır hale getirilmiştir. Kompozit çerçeveler Ansys yazılımı ile modellendikten sonra serbest titreşim ve yük altında burkulma analizleri yapılmıştır. Ayrıca proje dahilinde kompozit çerçeve analizleri yapılmış ve fiber açıların doğal frekans ve burkulma yükü üstündeki etkileri incelenmiştir. Proje dahilinde iki, üç, dört ve beş ayaklı kompozit çerçevelerin analizleri yapılmış ve aralarındaki farklar yorumlanmıştır. Rüzgâr Türbinlerinin Yapısal Analizi MEHMET AREL Yrd. Doç. Dr. HASAN ÖZTÜRK Küreselleşen dünyada doğal kaynakların yetersiz kalması sebebiyle alternatif yöntemler artık gün geçtikçe önem kazanmaya başlamıştır. Bu alternatif yöntemlerden başlıcası da rüzgârdır. Rüzgâr dünyanın oluşumundan günümüze kadar gelip sonsuza kadar da devam edecek olan doğal bir kaynaktır. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte de rüzgârdan enerji elde edilmeye başlanmıştır. Çevreye zarar vermediği ve doğal bir kaynak olduğu için tercih edilen bir enerji eldesi yöntemi olmuştur. Bu proje de ise alternatif enerji yöntemleri, rüzgârın tarihçesi, rüzgârın oluşumu, rüzgâr türbinlerinin çeşitleri, rüzgâr türbinlerinin yapısal tasarımı, rüzgâr türbinlerinde kullanılan kanatların üretim yöntemleri ve Türkiye ve Dünyadaki rüzgâr enerjisi potansiyelleri incelenmiştir. Bir Skara Robotun Servo Motor Tahrikli 2. Ve 3. Eksenlerinin Kontrolü CEM USLU & MUHAMMET AKDEMİR Yrd.Doç.Dr LEVENT MALGACA Bu çalışmada, Mitsubishi marka 200 W servo motorların MRJ2-S A tipi sürücülerinin kontrol panoları tasarımı ve üretimi gerçekleştirilerek, bir skara robotun servo motor tahrikli 2. ve 3. eksenlerinin kontrolü yapılmıştır. Üretimi yapılan pano içine MR J2-S A tipi servo sürücü 24 V luk 2,4 A güç kaynağı ve pano üzerine iki farklı konnektör yerleştirilerek kablo bağlantıları yapılmıştır. Burada kullanılan 6 pinli konnnektör servo motora iletilen güç bağlantılarını (U, W, V,-V,+V) sağlar. Diğer 5 pinli konnektör ise ADLINK hareket kontrol kartı terminali ile iletişimi sağlar. Bu projede, servo sürücü ile bilgisayar arasındaki bağlantı RS232 portu üzerinde sağlanmıştır. Proje kapsamında ADLINK kontrol kartı ile kontrol yapılmamıştır. Üretilen panolar ile servo motorlar öncelikle Mitsubishi Servo Configuration Software programında sürekli (jog) ve 13
konumlandırma (positioning) seçenekleriyle çalıştırılmıştır. Daha sonra VisualBasic de 2 servo motor için kontrol programı geliştirilmiştir. Geliştirilen program ile BATÜL Tasarım/Otomasyon laboratuvarında üretilen 2 eksenli bir skara robotun kontrolü sağlanmıştır. Bir Skara Robotun Kontrol Ünitesi Tasarımı Ve Üretimi ERCAN GERÇEK & SELMA KAP Yrd. Doç. Dr. LEVENT MALGACA Bu çalışmada DC motor tahrikli iki farklı skara robotun kontrolüne yönelik kontrol panosu tasarlanarak üretilmiştir. 3 eksenli bir Serpent skara robot ve 2 eksenli bir skara robot için kontrol panosu tasarlanarak üretilmiştir. Üretilen kontrol panosu, 3 adet DC motor sürücü devresi, 2 adet röle kartı, 12 V ve 5 V luk güçkaynağı, 2 adet pnömatik valften, pano üzerinde 8 adet 5 pinli konektör, pano içinde 3 adet üçlü, 3 adet ikili konektör ve NI 6008 veri toplama kartından oluşmaktadır. Pano üzerindeki 5 pinli konektörlerden üçü DC motor, üçü potansiyometre, diğer 2 konnektör ise 12 V ve 220 V enerji bağlantısı için kullanılır. Pano içindeki 3 lü konnektörler potansiyometre sinyali için pano üzerindeki konnektörler ile veri toplama kartı üzerindeki bağlantıyı sağlar. Pano içindeki 2 li konnektörler DC motor için pano üzerindeki konnektörler ile sürücü devre kartı üzerindeki bağlantıyı sağlar. Üretilen pano ile Serpent robotun kontrolü için Visual Basic de test programı geliştirilmiştir. Aynı zamanda geliştirilen program ve kontrol panosu ile BATÜL Tasarım/Otomasyon laboratuvarında başka bir bitirme projesi kapsamında üretilen 2 eksenli bir skara robotun kontrolü sağlanmıştır. kuvvetlerin kaldırılmasından sonra eski haline dönüp dönmemesine göre nitelik kazanmaktadır. İşte bu noktada malzemenin üzerine uygulanan kuvvetin kaldırılmasından sonra malzeme eski haline dönüyorsa malzeme elastik deformasyona uğramıştır. Eğer elastik sınırın aşılmasına neden olan bir kuvvettin etkisi altında kalan malzemenin, üzerinde uygulanan kuvvetler kaldırılırsa malzeme eski haline dönmesi mümkün olmaktadır. Bir başka deyişle malzeme plastik deformasyona uğramıştır. Burada yaptığımız çalışma termoplastik kompozit plakların elastoplastik gerilme analizi üzerinde durulmuştur. Kompozit Malzemelerin Kayma Testi İçin Aparat Tasarımı Ve İmalatı Çağrı UYGUN Prof. Dr. Onur SAYMAN Bu çalısmada son yıllarda üzerinde birçok arastırmaların yapıldıgı kompozit malzemelerin kayma mukavemetlerinin bulunması için test aparatı tasarımı ve standarta uygun numunelerle yapılan deneyler incelenmistir. Çalısmanın ilk bölümünde kompozit malzemelerin yapıları, özellikleri, kullanım alanları ve üretim yöntemleri hakkında bilgiler verilmistir. İkinci bölümde kompozit malzemelerde kayma gerilmesi testleri için atsm standartları verilmiştir. Üçüncü bölümde ise test aparatının tasarımı, üretimi hakkında bilgi verilmiş ve mukavemet hesapları yapılmıştır. MEKANİK Termoplastik Kompozit Plaklarda Elasto-Plastik Gerilme Analizi Arif HANCILAR Prof. Dr. Onur SAYMAN Bilindiği gibi malzemeler belli kuvvetler altında deformasyona uğramaktadır. Malzemenin uğradığı deformasyon üzerine uygulanan Çekme Çenesi Tasarımı Ve İmalatı Fatih ALTUN & Fatih MERİÇ Prof. Dr. Onur SAYMAN Çekme deneyi en yaygın olarak kullanılan tahribatlı malzeme muayene yöntemidir. 14
Çekme deneyi malzemelerin mekanik özelliklerinin belirlenmesinde kullanılır. Mekanik özelliklerin doğru bir şekilde belirlenebilmesi malzemenin kullanılacağı yerdeki işlevini yerine getirebilmesi açısından önemlidir. Bu projede, çekme test cihazının çekme çenesinin tasarımı yapılmış ve talaşlı imalat teknikleri kullanılarak üretimi gerçekleştirilmiştir. Tasarım aşamasında örnek alınan bir çenenin daha geniş kesitli parçaları tutması amaçlanmıştır. Üretim sırasında torna, borverk ve freze tezgahları kullanılmıştır. Dört Nokta Eğme Deneyi Özge Özgür ÇETİN Prof. Dr. Onur SAYMAN Bu çalışmada dört nokta eğme deney düzeneği modellenerek farklı yüklemeler altında meydana gelen gerilmeler incelenecektir. Birinci bölümde kompozitler malzemeler ve çeşitleri hakkında genel bilgiler verilecektir. Çalışmanın ikinci bölümünde 4 nokta eğme deneyi ve düzeneği tanıtılacaktır. Üçüncü bölümde 2 kompozit numunenin tekil yapıştırmalı bağlantısında oluşan gerilmeler farklı tipte ve büyüklükte kuvvetler uygulanarak ANSYS programında analiz edilecektir. Son ve dördüncü bölümdeyse analizin sonuçları hakkında değerlendirmeler yer alacaktır. Çalışmanın son bölümünde, farklı basınç durumları için yapılan tüm analiz sonuçları gösterilmiş,her bir kompozit boru için elde edilen değerler kıyaslanıp,yapılan çalışma değerlendirilmiştir. Kompozit Basinçli Tanklarin Dizayni Tarık AYZİT Prof. Dr. Ramazan KARAKUZU Basınçlı kaplar yüksek sızdırmazlık özelliği gereken tank ve depolardır. (TSE) ye göre basınçlı kap, 0.5 10 5 Pa ve daha yüksek basınçlı sıvı ve gazların üretiminde, taşınmasında ya da depolanmasında kullanılan küre, silindir biçimli veya küre, silindir ya da koni biçimli hacimlerin birleştirilmesinde oluşan atmosfere kapalı kaplardır. Bu tez kapsamında içten basınca maruz farklı 2 model için, değişik malzemelere göre yapılan analizler sonucu optimum cidar kalınlığı elde edilmeye çalışılmıştır. Bunun için Ansys programından yararlanılarak basınçlı kap dizayn ve analizi adım adım gerçekleştirilmiş olup çelik ve kompozit malzemeler için değişik cidar kalınlıklarındaki gerilme değerleri hesaplanmıştır. Düşey Yüklere Maruz Kompozit Boruların Dizaynı Atakan KALFA & Eser TÜTÜNCÜOĞLU Prof. Dr. Ramazan KARAKUZU Bu çalışmada düşey yüklere maruz kompozit boruların,iç basınçsız ve farklı iç basınçlara maruz bırakılarak hasar durumları ve hasar başlangıcına sebep olan kuvvetler belirlenmiştir. Çalışmanın ilk bölümünde, kompozit malzemelerin tanımı yapılmış, sınıflandırılması, avantajları ve uygulamaları genel olarak anlatılmıştır. İkinci bölümde, darbe testlerinde kullanılan numuneler ve elde edilen veriler sunulmuş, ANSYS 12.0 programı kullanılarak bir kompozit borunun bütün analiz aşamaları gösterilmiştir. Güneş Enerjisi Aracı (Solaris) İçin Gövde Tasarımı Emre TAŞKIRAN & Deniz SEVGİ Doç. Dr. Cesim ATAŞ Yrd. Doç. Dr. Çiçek ÖZES Güneş enerjisinin gelişen teknoloji ve elde edilen performans artışları sonucunda yakın gelecekte en çok kullanılan yenilenebilir enerji kaynaklarından biri olması beklenmektedir. Bu çalışmada genel olarak gelecekte güneş enerjisiyle çalışan araçların genel çalışma mantığı ve günümüzde TÜBİTAK ın öncülüğünde yapılan Formula G yarışlarında kullanılan güneş enerjili yarış arabalarının tasarım çalışmaları anlatılacaktır. 15
Yapılan çalışmamızda bir güneş arabasının tasarım aşamaları, tasarım kriterleri, tasarım sürecinde yapılan akışkan analizleri, akışkan analizleri sayesinde elde edilen sonuçların yorumlanarak tasarımın yenilenmesi ve değiştirilmesi yer almaktadır. Güneş enerjisiyle çalışan yarış arabalarında en önemli nokta hafiflik olduğundan araçlar mümkün olduğu kadar hafif malzemelerden üretilmektedir. Bu nedenle kompozit malzemeler çoğunlukla üretilen güneş enerjili yarış arabalarında kullanılmaktadır. Aracın kompozit gövde tasarımını yaparken iç tasarımı da önem kazanmaktadır. Sürücünün konumu, aracın mekanik sistemlerinin yerleşimleri, çeşitli elektronik aksam ve parçaların yerleşimleri gibi bazı önemli unsurların önceden belirlenip, tasarımın ona göre yapılması gerekir. Bunu sağlamak adına araca atkı adı verilen ve aracı bölmelere ayıran kompozit plakaların üretilmesi gerekir. Atkılar, araç gövdesinin alt kısmının veya bir başka deyişle alt kabuğunun iç kısmında bulunur. Ayrıca atkılar, aracın daha mukavim bir yapıya sahip olmasını ve üst kabuğun alt kabuğa bağlantısında daha sağlam olarak konumlandırılmasını da sağlar. reaksiyon kuvvetlerinin deformasyonlarla ilişkisi grafiklerle açıklanmaya çalışılmıştır. Pim bağlantılı kompozit plaklarda hasar analizi, kompozit parçanın çalışma anında oluşabilecek hasarlara karşı ön yaklaşım oluşturması açısından önemli yer teşkil etmektedir. Ansys analiz programında gerçekleştirilen analizler neticesinde, delikler arası mesafe arttıkça gerilmeye yakın delikte reaksiyon kuvvetinin maksimum olduğu ve diğer deliklere geçtikçe reaksiyon kuvvetinin azaldığı görülmüştür. Bu reaksiyon kuvveti, pim bağlantısı ile deliğin temas ettiği yüzey arasında meydana geldiği ve uzamanın ise deliğin gerilme yönünde en uç noktasında maksimum olduğu görülmüştür. Plak ucundan uygulanan gerilmeye karşılık gelen kuvvet, tüm deliklerde oluşan reaksiyon kuvvetin %2-3 hata payı ile aynı olduğu gerçeğini yansıtmaktadır. Bu proje, sonlu elemanlar metoduna dayanarak Ansys yazılımı ile yapılmış ve oluşan kuvvet-deformasyon ilişkisinden yola çıkarak, kompozit parçaların kullanılacağı yere uygunluğu hakkında ön bilgi elde edilmesinde yardımcı olmuştur. Kompozit Malzemelerin Çoklu Pim Bağlanti Hasarlarinda Kuvvet-Deformasyon Ilişkisi Göksel GÖK & Sefa Burak YÜCEL Doç. Dr. Cesim ATAŞ Bu projede amaç pim bağlantılı kompozit plakada değişen boyutlara göre pimler etrafında meydana gelen reaksiyon kuvvetleri ile oluşan deformasyonlar arasındaki ilişkiyi numerik olarak analiz etmektir. Pim-plaka bağlantılarındaki gerilmeler, kontak elemanlar kullanılarak üç boyutlu olarak incelenmiştir. Pim-plaka bağlantılarında temas, plakadaki pim deliğinin yüzeyi ile pimin yanal yüzeyleri arasındadır. Kontak elemanları buraya yerleştirerek, farklı pim çapları ve pimler arası mesafelerde numunelerdeki kuvvet-uzama grafikleri çıkartılmış ve incelenmiştir. Çalışmada kompozit malzemelerin tarihçesi, tanımı, genel özellikleri ve sınıflandırılması hakkında bilgi verilmiştir. Kompozit malzeme yapımında kullanılan temel maddelerden ve kompozit üretim yöntemleri hakkında bilgiler verilmiştir. Kontak analiz ile plakada oluşan Konut Asansörü Tasarim Hesaplari Ahmet Ümit SERÇE & İrfan İnanç YILDIZ Doç. Dr. Emine Çınar YENİ Günümüzde binaların çok katlı olması sebebi ile asansör kullanılması gerekliliği artmıştır.bununla birlikte asansör sektörü de gelişme göstermiş ve tasarımları büyük önem taşımaya başlamıştır. Asansörlerde kullanılan çeşitli çelik ve türevi malzemeler, kullanım sırasında çeşitli kuvvetlere maruz kalırlar. Kullanılan malzemenin hem bu kuvvetlere dayanması, hem de bu kuvvetler karşısında gösterdiği sehimin, asansörün ayar toleransları içinde olması istenir. Birçok noktasında çok küçük mesafelerle çalışan asansörde, bu sehimlerin miktarı önem taşır. Bu yüzden yapılan hesaplarda gerilmenin miktarı kadar, gerinme ve eğilmenin de miktarı hesaplanır. Bu projede 4 kişilik bir konut asansörünün mukavemet kontrolleri yapılarak; kullanılacak malzemeler 16
belirlenmiş; buna göre tasarımı yapılmıştır. Hafif Ticari Bir Taşıta Ait Arka Aksın Statik Ve Yorulma Analizi Çınar SEZER & Gamze KARA Doç. Dr. Emine Çınar YENİ Bu çalışmada hafif ticari bir taşıta ait arka aksın statik ve yorulma analizleri gerçekleştirilmiştir. Elde edilen analiz sonuçlarına bağlı olarak aksın gövdesi kademeli olarak inceltilmiş ve analizler her seferinde tekrarlanmıştır. İlk olarak, sabit aks sistemleri ve diferansiyel kovanı üretimi hakkında ön bilgi verilmektedir. İkinci bölümde aksın modellenmesi ele alınmıştır ve üçüncü bölümde de yapılan analizler ve sonuçlarına yer verilmektedir. Diferansiyel kovanının katı modeli SOLİDWORKS 2009 SP0.0 yazılımı ile oluşturulmuştur. Katı model oluşturulduktan sonra ANSYS WORKBENCH 10.0 programında test edilmiştir ve mukavemet açısından değerlendirilmiştir Araç Kaldırma Düzeneği Taşıyıcı Kol Tasarımı Emrah ÖZSAN Doç. Dr. Emine Çınar YENİ Taşıtların tamirhanelerinde, daha sağlıklı ve rahat bir şekilde tamir olanağı elde etmek için taşıt kaldırma düzenekleri kullanılır. Bu taşıt kaldırma düzeneklerinde, taşıt, 4 adet taşıyıcı kol üzerine yerleştirilerek, motordan alınan gücün transmisyon civatasına; transmisyon civatasındaki dönme hareketinin somuna, dolayısıyla bu taşıyıcı kolların bağlı olduğu gövdeye etkimesi sonucunda, taşıt aşağı ya da yukarı yönde hareket ettirilebilir. Bu projede, 1200 kg yük kaldırabilecek şekilde tasarlanmış bir kaldırma düzeneğine ait taşıyıcı kol tasarımı yapılmıştır. Hesaplar, sonlu elemanlar yöntemine göre, Solidworks yazılımıyla bilgisayar ortamında yapılmıştır. Rüzgar Türbini Tasarim Hesaplamari Muhammet Ali DAMAR Doç. Dr. Emine Çınar YENİ Bu çalışmada, rüzgar enerjisi, dünyada ve Türkiye de rüzgar enerjisinin önemi ve rüzgar türbinleri hakkında detaylı bilgiler verilmiş ve İzmir Torbalı bölgesindeki Şehitler köyünde kurulacak bir rüzgar türbininin tasarım hesaplamaları yapılmıştır. Çalışmanın ilk bölümlerinde rüzgar enerjisi ve bu enerjinin dünyada ve Türkiye deki potansiyelleri ele alınmış devamında ise rüzgar türbinlerinin çeşitleri, türbinlerin teknik elemanları ve rüzgar türbinlerinin şebeke ile ilişkileri hakkında detaylı bilgilere yer verilmiştir. Ayrıca türbinler için gerekli yasal işlemler hakkında da bilgiler verilmiştir. Son bölümlerde ise bir rüzgar türbininin üzerine gelen kuvvetler ve rüzgar türbinlerinin karakteristiklerinin hesaplanması gösterilmiş olup proje konusu olan İzmir Torbalı bölgesindeki Şehitler köyünde bir çiftlik evinin elektrik ihtiyacını karşılayabilecek bir türbinin tasarımı için gerekli olan hesaplamalar yapılmıştır. Yapılan hesaplar ve günümüz koşulları ışığında yenilenebilir enerjinin önemine değinilmiş ve devletin yayınladığı yönetmelikler ve teşviklerinde yenilenebilir enerji kullanımına yönlendirdiği görülmüştür. Krank Biyel Mekanzımasının Gerilme Analizi Fatih ALKAN Doç. Dr. Emine Çınar YENİ Hayatımızın vazgeçilmez bir parçası olan otomobillerin motorları krank biyel mekanizmasından meydana gelmektedir. Küçük çaplar üzerine gelen yüksek basınçların etkisiyle tonluk araçlar hareket etmektedir. Tonluk araçların hareket edebilmesi için kuşkusuz yüksek kuvvetlerin etki etmesi gerekir. Peki bu krank biyel mekanizmasının parçalarına ne kadarlık bir yük geliyor, hangi malzemeler tercih ediliyor, gerilme değerleri nasıl değişiyor acaba Bu çalışmamda, dört zamanlı motorlarda bulunan krank biyel mekanizması incelenmiştir. Motorda oluşan basıncın mekanik işe dönüşümü esnasında oluşan kuvvetler ve krankın devir sayısına bağlı 17
olarak oluşan santrifüj kuvvetler altında krank, biyel kolu ve piston piminde oluşan gerilmeleri araştırmak amaçlanmıştır. Ayrıca, krank miline açısal hız verilerek krank mili, biyel kolu ve pistonun hız ve ivme değiştirmeleri incelenmiltir. Bu incelemeler SolidWorks programıyla bilgisayar ortamında gerçekleşmiştir. Çamaşır Makinesinin Titreşim Analizi Eren BOZKURT & Onur KIRPIK Doç. Dr. Emine Çınar YENİ Bu çalışmada,çamaşır makinesinde oluşan titreşimlerin incelenmesi amaçlanmıştır.çamaşır makinesinin 0-400 Hz frekans aralığında, toplu ve yayılı parametreli elemanların bulunduğu bir titreşim modeli kurulmuştur.çamaşır makinesinin mekanik modeli çok cisimli bir mekanik sistemin modellenmesi problemidir. Literatürde doğrudan çamaşır makinesi mekanik modelinin kurulduğu bir kaynağa ulaşılması oldukça güçtür. Hazırlanan model üzerinden titreşim analizi yapılıp makinanın dinamik statik davranışları incelenmiştir. Çalışma sırasında, Sonlu Elemanlar Yöntemi, Solid Works Cosmos Works kullanılmıştır. Bu çalışma süresince Vestel Beyaz Eşya AŞ. Çamaşır Makinesi Fabrikası tarafından bazı konularda yardım alınmıştır. Hava Yayı Uygulamaları Tasarım Nüansları Üzerine Deneysel Bir Çalışma Necdet DAŞ & Şahin GÜNGÖR Doç. Dr. Emine Çınar YENİ Son zamanlarda özellikle taşıma sistemlerinde çok yaygın bir pazar haline gelen hava yayları, otomatik kontrolle basınç ayarı yapılabilen bir kompresörün, dışı kauçuk ile çevrelenmiş bir yaya hava basması ya da bu yaydan hava çekmesi prensibi ile çalışır. Otobüs,minibüs,tır,vinç,bisiklet vb. bir çok araçta yaygın kullanımı olan bu sistem, otomatik kontrolü sayesinde sistemdeki dengesizlikleri ortadan kaldırır. İçinde deforme olacak yada yay katsayısı zamanla değişecek bilinen anlamda bir yay bulunmaması sistemin en büyük avantajıdır. Örneğin önceden herhangi bir aracın sağına yada soluna fazla yük geldiğinde, amortisör sistemi yükün fazla olduğu tarafta kısalır ve araç ağır tarafa yatardı.hava yayları sayesinde böyle bir yük dengesizliği durumunda, otomatik kontrol sayesinde o kısma kompresör tarafında fazla hava basılarak yada diğer taraftan hava çekilerek dengesizlik ortadan kaldırılabilir. Sistemin bu gibi avantajlarının olması yanında üretim için ilk yatırım maliyetinin yüksek olması en büyük dezavantajıdır. Binek Bir Araca Ait Viraj Askı Rotunun Sonlu Elemanlar Yöntemi İle Analizi Çağrı ORUÇ Yrd. Doç. Dr. Binnur Gören KIRAL Bu çalışmada araçların şasi elemanlarından biri olan ve sürüş güvenliği açısından önemli olan viraj askı rotunun sonlu elemanlar yöntemi kullanılarak çekme, burkulma ve modal analizleri yapılmıştır. Giriş bölümünde problemin tanımı yapılmış ve önemi vurgulanmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde viraj askı rotlarının yapısına değinilmiş, araçlardaki görevleri verilmiş ve üretiminin nasıl yapıldığı anlatılmıştır. Üçüncü bölümde sonlu elemanlar yöntemi tanıtılmış, lineer ve non-lineer analizler arasındaki farklar anlatılmıştır. Daha sonra ise sonlu eleman modelinin oluşturulması anlatılmıştır. Son bölümde ise yapılan analizler hakkında bilgi ve bu analizlerle amaçlananlar verilmiştir. Daha sonra bu analizlerin yapılış işlemleri anlatılmıştır. Analiz sonuçları değerlendirilerek parçaya ait test raporuyla karşılaştırılmıştır. 18
Kaynak Robotunun Solidworks Motion Ile Kinematik Analizi Taner KARAGÖZ & Murat KARAGÖZ Yrd. Doç. Dr. Binnur Gören KIRAL Endüstriyel robotlar, performanslarında hiç değişme olmadan aralıksız olarak 24 saat çalışabilirler. Sonuç olarak ürettikleri malların maliyetlerinde önemli düşüşler sağlamaları mümkündür. Robotların sağladığı bu faydalar sayesinde üretimlerinde robot kullanan ülkelerin dünya marketlerinde ekonomik açıdan bir adım önde olacakları da açıktır. Bu çalışmanın amacı kaynak robotunun Solidworks Motion 2010 programı kullanılarak kinematik analizinin yapılması ve sonuçlarının grafiksel olarak ifade edilmesidir. Böylece robotların yörüngeleri en uygun şekilde belirlenebilecek ve bu da hem maliyet hem de zaman açısından fayda sağlayacaktır. Kamyon Şasisinin Yapısal Analizi Sinan ŞEKERCİ Yrd. Doç. Dr. Binnur Gören KIRAL Motorlu taşıtlarda şasi, taşıtın çeşitli elemanlarını üzerinde bulundurur ve karoseriyi taşır. Taşıtın içinde bulunduğu statik ya da dinamik yükleme koşullarına bağlı olarak, şasi çeşitli zorlanmalara maruz kalmaktadır. Bu projede, REO tarafından geliştirilmiş olan M35 askeri kamyonunun şasisi önce SolidWorks 2009 yazılımıyla üç boyutlu olarak modellenmiştir. Ardından, SolidMotion 2009 yazılımı ile sonlu elemanlar yöntemine dayanarak, boş ve dolu durumdaki zorlanma şartları için statik, frekans ve dinamik analizleri yapılmıştır. Bir Kaynak Robotunun Statik Ve Dinamik Analizi Pelin ÇANKAYA Yrd. Doç. Dr. Binnur Gören KIRAL Günümüz çalışma şartları ve rekabet ortamında, yapılan işin mükemmelliği ve kalitesi büyük önem kazanmış durumdadır. Bu zorunluluğu avantaja dönüştürmek isteyen işletmeler, yüksek hassasiyet ya da güç gerektiren işleri büyük bir hızla hatasız olarak yerine getirmek için kaynak robotlarından yararlanmaktadırlar. Bu şartlar altında kaynak robotlarının kullanımıyla, kalite arttırılmakta, standart üretim sağlanmakta, işçilik ve malzeme giderleri azaltılmaktadır. Bunların yanında,kaynak robotları insanları monoton ve ağır hacimli işlerden, kaynakhane ve boyahanenin zehirleyici etkili ortamlarına maruz kalmaktan kurtarmaktadırlar. Bu çalışmada SolidWorks yardımıyla altı eksenli kaynak robotunun tasarımı ve CosmosWorks programı kullanılarak, statik ve dinamik analizi yapılmıştır. Statik analiz sonucunda sistemin kendi ağırlığı etkisiyle meydana gelen gerilme ve robot uzuvlarında meydana gelen sehim değerlerine ulaşılmıştır. Dinamik analiz yardımıyla sistemin rezonansa ulaştığı frekans değerleri ve gerilme-frekans grafikleri elde edilmiştir. Güneş Enerjisi Aracı (Solaris) Gövde Üretimi Ahmet AKKAN Yrd. Doç. Dr. Bülent Murat İÇTEN Mühendislik uygulamalarında kompozit malzemelerin yeri gün geçtikçe artmaktadır. Kompozit malzemelerin diğer malzemelere göre önem kazanmaları, bunların değişik uygulamalarda belirgin özelliklere sahip olmasından ileri gelir. Bunlar; çekme, basma, eğilme, akma, sürünme, yorulma mukavemeti, sertlik, tokluk, rijitlik, aşınma direnci gibi mekanik özelliklerdir. Bu çalışmada güneş enerjisiyle çalışan araç gövdesinin kompozit üretim yöntemlerinden, vakum infüzyon yöntemi ile üretimi anlatılacaktır. Gövde üretimi için köpük malzemesinden işlenen kalıplar jelkot tabakasıyla kaplandı. Cam-Elyaf kumaşlar kalıba yatırıldı ve üzerine PVC köpük yerleştirilerek ikinci kat kumaş yatırıldı. Böylece sandviç yapı elde edildi. Sırasıyla ikinci kat kumaşın üzerine soyma kumaşı, ayırıcı film, dağıtıcı file yerleştirilerek kalıbın etrafına macun ve spiral hortum çekilip vakum torbası da macuna yapıştırılarak üretim hazır hale getirildi. Epoksi reçine hazırlanarak infüzyon planına uygun şekilde üretim yapıldı. 19
Kompozit Malzemelerde Darbe Sonrası Bası Mukavemeti Testi Okan ÖZDEMİR & Onur KAZANCI Yrd. Doç. Dr. Bülent Murat İÇTEN Teknolojinin ilerlemesi ile birlikte kompozit malzemelerin kullanım alanı her geçen gün genişlemektedir. Kompozit malzemelerin kullanımının artması ile birlikte insan yaşamına getirdiği kolaylıklarının yanında bir takım sorunla da karşılaşılmaktadır. Özellikle düzlem dışı gelen darbe yükü sonucu kompozitlerin içerisinde oluşan hasarlar kompozitin bası mukavemetinde düşüşlere yol açmaktadır. Bu projede, genel itibariyle kompozit malzemelerin darbe sonrasındaki bası mukavemetlerinin bulunması amaçlanmıştır. CAI aparatı incelenmiş, hasarsız farklı oryantasyona sahip numunelerin bası mukavemetleri bulunmuş ve hasarlı numunede bası mukavemeti ile karşılaştırma yapılmıştır. Kompozit malzemelerdeki oryantasyon değişiminin ve darbe hasarının bası mukavemetini önemli miktarlarda değiştirdiği gözlemlenmiştir. Epoksi Malzemelerin Pişme Süresinin Mekanik Özelliklerine Etkisi Semih KAN & Hüseyin ERKAN Yrd. Doç. Dr. Bülent Murat İÇTEN Bir epoksi malzemesinin pişme süresinin özelliklerinin incelendiği bu çalışmada, epoksi malzemenin özellikleri ve sertleştirilmesi araştırılmış, epoksi dökümünü yapacağımız kalıbın tasarımı ve üretimi yapılmış ve standartlara uygun çekme deneyleri yapılmıştır. ASTM-D638 standardında yapılan çekme deneylerinde epoksinin laboratuar şartlarında ısıtılmadan ve ısıtılarak değişik sürelerde bekletilerek üretimi yapılmıştır. Yapılan deneyler sonucunda ısıtılarak pişirilen epoksinin mekanik özelliklerinin, ısıtılmadan laboratuar şartlarında bekletilerek yapılandan daha iyi olduğu görülmüştür. Ayrıca pişirme süresinin mekanik özelliklerine etkisi de incelenmiştir. KONSTRÜKSİYON VE İMALAT Lazer Kaynağında Oluşan Kaynak Partiküllerinin Önlenmesi DENİZ ALGÜL Prof. Dr. SÜLEYMAN KARADENİZ Bu çalışma kapsamında lazer kaynağı yapılan benzinli enjektör istasyonunda kaynak partiküllerini önlemeye yönelik çalışmalar yapılmış ve yapılan çalışmanın etkinliği değerlendirilmiştir. İlk bölümde kaynak ve enjektör yapısından genel olarak bahsedilip konu hakkında bir önbilgi verilmiştir ve bu çalışmalarla ilgili hangi yöntemlerin uygulandığı ileriki bölümlerde aktarılmıştır. İkinci bölümde lazer ve özellikleri açıklanmış nasıl elde edildiği ve nelerden oluştuğu detaylarıyla aktarılmıştır. Üçüncü bölüm lazer kaynağı çeşitleri ve lazer kaynak makinalarının karakteristikleri aktarılmıştır. Dördüncü bölüm temizlik işlemleri yöntemleri ve deney bazlı verileri içermektedir. Kullanılan bant numunelerinin mikroskop görüntüleri ve partikel akış analizlerinin yorumlanmasına değinilmiştir. Ayrıca temizlik aşamaları görselleştirilmiştir. Son bölümde ise temizlik çalışmalarına yönelik alınması gereken önlemler, öneriler belirtilmiştir. Mikro Elektro Erozyon İşleminde Gerilim, Akım Ölçümlerinin Osiloskop İle Yapılması Ve Sonuçlarının Karşılaştırılması EMİN GİRGİN PROF. DR. SÜLEYMAN KARADENİZ Bu çalışma Mikro elektro erozyon yöntemi konusunda yapılan araştırtmaları kapsar. Mikro elektro erozyon yüksek frekansta gerilim atlamaları ile gerçekleşmektedir. EMD işleminin daha iyi anlaşılabilmesi bu önce 20