Uluslar birbirine ba layan geleneksel ba lar aras nda ekonomik ve ticarî iliflkiler, flüphesiz ki ileri gelenlerdendir.

Uluslar birbirine ba layan geleneksel ba lar aras nda ekonomik ve ticarî iliflkiler, flüphesiz ki ileri gelenlerdendir.

Yay n Sahibi: Savunma Sanayii Müsteflarl ad na Murad BAYAR Dan flma Kurulu: Necip BERKMAN Prof. Dr. Canan Ç L NG R Prof. Dr. Ayd n KÖKSAL Turgut fienol Dr. Faruk YARMAN Dr. Veysel YAYAN Yay n Kurulu: Aysun KÜÇÜK (Bflk.) Önder BARAN brahim Sami EREL O uz HAMfi O LU Füsun KAYAALP Zülküf KILIÇ Ertaç KOCA Canan KOfiAR Betül KALAY KAYA Bilge MOLVALI Vildan ÖZEN Hakk Burak SA Sorumlu Yaz flleri Müdürü Füsun KAYAALP Yay n dare Adresi: T.C. M.S.B. Savunma Sanayii Müstesarl Ziyabey Caddesi 21. Sokak No:4 (06520) Balgat / Ankara Telefon: (+90 312) 411 90 00-400 ISDN hat Faks: (+90 312) 411 93 86 www.ssm.gov.tr - e-mail: yk@ssm.gov.tr Yay n Türü: Ulusal Süreli Yay n Yay n fiekli: 3 Ayl k - Türkçe Yay n Tarihi: Ekim 2008 Bask -Cilt AJANS-TÜRK Bas n ve Bas m A.fi. stanbul Yolu 7. Km. Necdet Evliyagil Cad. No:24 Bat kent / Ankara Tel: 0.312 278 08 24 - Faks: 0.312 278 18 95 www.ajansturk.com.tr - info@ajansturk.com.tr Tasar m: AJANS-TÜRK (Yusuf MEfiE) Tüm yay n hakk Savunma Sanayii Müsteflarl na ait olup, ücretsizdir, parayla sat lamaz. Yaz lar n sorumlulu u yazarlar na aittir. Kaynak gösterilmeden al nt yap lamaz. 2

Ç N D E K L E R AB Savunma Sanayiindeki Geliflmelerin Türkiye nin Savunma Sanayii Üzerindeki Etkileri 36 Yrd. Doç. Dr. Haluk KORKMAZYÜREK Yay n Kurulu ndan 5 Avrupa Savunma Sanayii Gelece ini Ar yor 54 Ertaç KOCA-Bülent E. BEYO LU-H.Burak SA B R KONUK 6 Avrupa Savunma Ajans (EDA) ve Yetenek Gelifltirme Plan (CDP) 66 N. Merve KOÇAK Mr. Patrick BELLOUARD B R SÖYLEfi TÜRK YE-AB Kat l m Müzakereleri ve Savunma Sanayii 14 B R PROJE Çok Uluslu Bir Projenin Do uflu A400M Projesi B R EK P 70 Büyükelçi O uz DEM RALP SSM den Haberler 78 Savunma Sanayii Aç s ndan fiirket Birleflmeleri 18 Kaya YAZGAN Kariyer Planlamas ve E itim 92 Avrupa Birli i Projelerinde Ulusal 26 Sanayiinin Yeri ve Faaliyetleri Recep BARUT AB Bünyesinde Savunma Sanayi flbirli i Giriflimlerine Makro Bir Bak fl 32 Mustafa TANER Sosyal Faaliyetlerimiz 92 Bas nda SSM 94 Planlanan Etkinlikler 96 3

M i s y o n u m u z Ülkemizin savunma ve güvenli ine yönelik TSK ve kamu kurumlar n n sistem ihtiyaçlar n karfl lamak, Savunma sanayiinin gelifltirilmesine yönelik strateji ve yöntemleri belirlemek ve uygulamak V i z y o n u m u z Ülkemizin stratejik savunma ve güvenlik ihtiyaçlar na teknolojik geliflmeler do rultusunda özgün yurtiçi çözümler sunan, uluslararas pazara entegre ve rekabetçi bir savunma sanayiine yön veren uzman tedarik kurumu olmak 4

Yay n Kurulu ndan Bir Y l Daha Tamamlarken... Avrupa n n savunma sanayii geliflmifl ülkelerinin So uk Savafl n sona ermesinden bu yana, daralan savunma pazar ndaki paylar n artt rabilmek ve ABD firmalar yla rekabet edebilmek amac yla, savunma sistemleri üretimi ve tedarikinde iflbirli i konusunda att klar önemli bir ad m, kuflkusuz 2005 y l nda Avrupa savunma sanayii, tedarik ve ar-ge iflbirli i alanlar nda faaliyet göstermek üzere Avrupa Savunma Ajans n n (EDA) kurulmas d r. Avrupa Kamu Al mlar Direktifi nin 296. maddesi ile tan nan serbestlik sayesinde, üye ülkelerin savunma al mlar konusunda mevcut düzenlemelere uymamalar, EDA n n bu konuda daha ba lay c düzenlemelere yönelmesine neden olmufltur. Ülkemizde yürütülmekte olan büyük hacimli ve yüksek teknoloji içeren savunma projeleri ve faaliyetleri kapsam nda, Avrupa Birli i nin savunma konusundaki yaklafl m ndan ve düzenlemelerinden savunma sanayiimizin de önemli ölçüde etkilenmekte oldu u/etkilenece i gerçe inden yola ç karak, 2008 y l n n bu son say s nda; Avrupa Birli i savunma sektörü ile bu sektördeki düzenlemelerin ülkemize, yerli savunma sanayiimize yans malar n incelemeye, Avrupa Birli i ne henüz tam üye olmamakla beraber, en büyük Avrupa programlar ndan say lan A400M Program ndaki ortakl m z ve sanayiimizin bu programdaki ifl pay n, performans n sizlere aktarmaya, Avrupa ülkelerinin savunma tedariki konusunda tek adresi olmaya aday olan Ortak Silahlanma flbirli i Teflkilat (OCCAR) Direktörü ile savunma tedariki ve Türkiye nin OCCAR programlar na kat l m üzerine Söyleflimizi sizlerle paylaflmaya çal flt k. Her say da oldu u gibi savunma sanayiindeki son geliflmeleri, yeni fikirleri, di er bir deyiflle GÜNDEM i bulaca n z bu say m z önemli bir referans sayarak baflucunuzdan ay rmayaca n - z umar z. 2009 y l nda yeni temalar ve görüfllerle yeni GÜNDEM lerde buluflmak dile iyle... Yay n Kurulu 5

B R KONUK Mr. PATRICK BELLOUARD OCCAR-EA D REKTÖRÜ B R SÖYLEfi Say n Bellouard bize OCCAR n kuruluflu, mevcut organizasyonel yap s ile projeleri ve faaliyetlerine iliflkin detayl bilgi verebilirmisiniz? Ortak Silahlanma flbirli i Teflkilat (OCCAR) ortak iflbirli ine dayal programlar n yönetilmesini teminen, geleneksel iflbirli i modellerinden daha etkin ve etkili bir yönetim modeli oluflturma yaklafl - m yla kurulmufltur. Mr. Bellouard wuld you kindly give some detailed information as to OCCAR s establishment, its cur - rent organisational breakdown and the t pro - jects/activities per se? The Organisation Conjointe de Cooperation en matière d'armement (OCCAR) has been created with a view to establishing a model for the manage - ment of collaborative programmes, which is more efficient and effective than the traditional models for cooperation. 6

Aral k 1995 de Fransa ve Almanya aras nda anlaflmaya var lan Baden-Baden prensipleri do rultusunda OCCAR Anlaflmas Fransa, Almanya, talya ve ngiltere aras nda Eylül 1998 de müzakere edilerek imzalanm fl ve 2001 Ocak ay nda da onaylanarak yürülü e girmifltir. May s 2003 de Belçika n n OCCAR a kat l m n, 2005 Ocak ay nda spanya n n kat l m izlemifltir. OCCAR, bir dari Yönetim (OCCAR-EA) ve Kurumsal konularla ilgili karar mercinden oluflan Yönetim Kurulu ndan müteflekkildir. Ayr ca, Programlar n yürütülmesini sa lamak amac yla da Program Komiteleri ve Konseyleri mevcuttur. OCCAR-EA bir Merkez Ofis ve Program Ofislerinden oluflmaktad r. Bunlar, Bonn, Paris, Roma ve Toulouse ofisleridir. Bununla birlikte OCCAR toplulu u sadece üye ülkelerle s n rl kalmamakta, 6 üye ülkeye ilave olarak programlar ile ilgili olan kat l mc ülkeleri ve gözlemci ülkeleri de bünyesinde bar nd rmaktad r. Türkiye, Lüksemburg A400M program nda; Hollanda ise BOXER program nda yer almaktad rlar. Bu durum ESSOR ( Avrupa Güvenli Yaz l m Based upon the Baden-Baden principles agreed between France and Germany in December 1995, the OCCAR Convention was negotiated and signed by France, Germany, Italy and the United Kingdom in September 1998 and ratified in January 2001. In May 2003 Belgium joined OCCAR, followed by Spa - in in January 2005. OCCAR comprises the Executive Administration (OCCAR-EA), a top decision making body called the Board of Supervisors dealing with corporate issues and, on the side of the Programmes, the Programme Boards and Programme Committees. OCCAR-EA is made up of the Central Office and the Programme Divisions. The organisation has sites in Bonn, Paris, Rome and Toulouse. However, the OCCAR community is not limited to the OCCAR Member States. Rather, it also includes the programme Participating States and the Obser - ver States, in addition to the 6 Member States: Turkey, Luxembourg (in the A400M Programme) and the Netherlands (in the BOXER Programme) are participating in OCCAR programmes. This will also be the case of Finland, Poland and Sweden 7

Tabanl Telsiz) Program süreci tamamland nda Finlandiya, Polonya ve sveç için de sözkonusu olacakt r. Güney Afrika A400M program çerçevesinde gözlemci ülke konumunda olup, Malezya n n da benzer talebi de erlendirilmektedir. OCCAR-EA n n misyonu Müflterilerinin memnuniyeti için Teknoloji Gösterim Programlar n n yan s ra, Ortak Avrupa Silahlanma Programlar n etkin k lmak (kolaylaflt rmak) ve ömür devri boyunca yönetmek tir. Müflteri OCCAR üyesi olsun ya da olmas n bir Programa kat l m sa layan, Program Yönetim Kurulun da ve Konseyi nde eflit haklara sahip ve program üzerinde kontrolü olan ülkedir. Teslimat OCCAR için anahtar sözcüktür. OCCAR EA, maliyet, takvim ve performans konular nda optimal teslimat sa lamay amaç edinir. Program Yönetim Kurulu program n Nihai Hedeflerini belirler ve bu hedefler Program n yönetimi için Program Yöneticisine ve OCCAR-EA ya Kat l mc once the integration process of the ESSOR (Eu - ropean Secure Software Defined Radio) demons - trator programme is completed; South Africa has been granted the status of ob - server in the A400M Programme and a similar request by Malaysia is being staffed. OCCAR-EA mission is to facilitate and manage collaborative European Armament Programmes through their life cycle, as well as Technology De - monstrator Programmes, to the satisfaction of the customers. The customers of a programme are the prog - ramme Participating States, whether OCCAR Mem - ber States or not, who have full control of the prog - ramme and equal rights in the Programme Board and the Programme Committee. Delivery is the key word in OCCAR. OCCAR- EA strives to achieve optimal delivery in terms of cost, schedule and performance. The Programme Board Decision states the High Level Objectives (HLOs) of the programme and is the mandate provi - ded by the Participating Nations to the OCCAR-EA Director and the Programme Manager for the mana - 8

ülkeler taraf ndan sa lananan bir yetki devridir. Di- er bir deyiflle, Program Yönetim Kurulu kararlar, bir taraftan Nihai Hedefleri karfl layabilmesi için Program Yöneticisinin taahhütlerinin, di er taraftan ise Kat l mc ülkelerin ihtiyaçlar n n ve program n finasman için yapt klar taahhütlerin yans t ld yasal olarak ba lay c kararlard r. Bu düzenleme programlarda daha fazla istikrar getirmekte, kat l mc lar n dikkatini Nihai Hedeflere odaklamalar n sa lamakta ve Müflterilerin güvenini art rmaktad r. Mevcut durum itibariyle, OCCAR-EA 225 çal - flan ve yaklafl k 4 milyar avro operasyonel, 37 milyon avro idari bütçesi ( 2008 onaylanm fl bütçe) olan bir kurumdur. Bu da OCCAR-EA n n %1 den az idari harcamas oldu unu gösterir. OCCAR-EA taraf ndan sözleflmeye ba lanm fl programlar n toplam bütçesi ise yaklafl k 43 milyar avro mertebesindedir. OCCAR taraf ndan yönetilmekte olan programlar afla da verilmektedir: Askeri Nakliye Uça A400M 8x8 Z rhl Genel Maksat Arac BOXER Uzun menzilli Muharebe Radar COBRA FREMM F rkateyni FSAF Karadan Havaya anti-füze sistemi ve PAAMS Sistemi Mühimmat TIGER Atak Helikopteri OCCAR n A400M gibi çokuluslu projelerde yer almas n n pozitif etkileri hakk nda ne düflünüyorsunuz? Öte yandan, çokuluslu programlar n OCCAR arac l yla yürütülmesinin -ki bir ölçüde negatif sonuçlar olmas muhtemeldir- ayn zamanda negatif etkilerini belirtebilir misiniz? Ayr ca OCCAR n ülkeler ve sanayiiler aras nda eflgüdüm sa lamaya çal fl rken karfl laflt /karfl laflabilece i kimi zorluklar de erlendirebilir misiniz? flbirli i programlar n n birçok potansiyel ekonomik (ölçek ekonomisi), askeri (efl-operasyonel), siyasi (Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikas temelli), ve s nai (Avrupa DTIB konsolidasyonu, stratejik ulusal savunma sanayilerinin korunmas ) faydalar vard r. Fakat ne yaz k ki bu avantajlar birçok programda tam anlam yla hayata geçirilememifltir. gement of the programme. In other words, the Prog - ramme Board Decision is the legally binding docu - ment that captures, on the one hand, the Director and the Programme Manager s commitment to meet the HLOs of the programme and, on the other, the expression of the Participating States requirements and their commitment to funding the programme. This arrangement provides more stability to the programmes, focuses the attention of the stakehol - ders to the High Level Objectives and identifies cle - ar lines of accountability to the customers. OCCAR-EA now employs about 225 staff, with an operational budget of about 4 Billion euros and an administrative budget of around 37 Million euros (ap - proved 2008 budgets). This implies that OCCAR- EA s overhead is less than 1 %. The total contractu - al value of the programmes entrusted to OCCAR-EA is about 43 Billion euros. The programmes currently managed by OCCAR- EA are the following: The large military transport aircraft A400M The heavy 8x8 all terrain armoured utility vehicle BOXER The long-range battlefield radar COBRA (COun - ter Battery RAdar) The FREMM fregates (Fregate Europee Multi- Missione, Frégate Européenne Multi-Missions) The family of surface-to-air anti-missile systems FSAF (Famille des systèmes Surface-Air Futurs Famiglia dei sistemi Superficie-Aria Futuri) and the munitions of the PAAMS systems (Principal Anti Air Missile Systems) The attack helicopter TIGER. What do you think has been the overlapping posi - tive effects of OCCAR having been involved in multi - national projects such as the A400M? In return, can you also underline the negative effects of implemen - ting a multinational programme through OCCAR which to a certain extent can have some negative implications as well? Can you also assess some of the difficulties that OCCAR faces in trying to play an intermediary role between Nations and Industries? Cooperative Programmes have many potential economic (economy of scale), military (interope - rability), political (European Security and Defence Policy) and industrial (consolidation of European DTIB, safeguarding strategic national defence in - 9

Board of Supervisors Programme Board Future Tasks & Policy Committee Finance Committee Security Committee Programine Committees Bonn OCCAR - EA Deputy Director OCCAR - EA Director A400M Programme Toulouse Business Development Strategy, Planning & Reporong Office Legal Advisor BOXER Programme Bonn Human Rescurces Division Programme Management Support Division COBRA Programme FREMM Programme Bonn Paris Rome Corporate Support Division FSAF Programme Paris Finance Division TIGER Programme Bonn OCCAR Organizasyon fiemas OCCAR ise daha etkin ve daha etkili iflbirli i modeli ile birlikte afla daki s ralad m avantajlar sunmak için oluflturulmufltur; - OCCAR en iyi program yönetimi ve kurumsal yönetim uygulamas n kapsayan mükemmeliyet çerçevesini esas al r, - OCCAR n yönetim yap s yal nd r; insan kaynaklar yönetimi ve bilgi teknolojisi gibi kurumsal hizmetler sa layan ve bilgiye dayal çal flan bir Merkez Ofisinin yan s ra bütünleflmifl proje tak mlar ndan oluflan mikro bir yap s vard r, - OCCAR-EA, yetkelendirme ve yak n müflteri kat l m temeline oturan hareketli bir yap sunar, - OCCAR ifl modeli, kat l mc ülkeler taraf ndan yüksek derecede yetkelendirilmifl OCCAR Program Bölümü partneri olarak hareket edebilen güçlü bir ana yüklenici gerektirmektedir. OCCAR, küresel denge ilkesinin bir sonucu olarak, katlan lan maliyete karfl l k en yüksek katma de eri yaratan yüklenicilerin seçilece ini garanti eder. dustries) benefits. However, these benefits have not always been actually achieved in many prog - rammes. OCCAR has been created to offer more efficient and effective model of cooperation, with following added value: Framework of excellence covering both best programme management and corporate gover - nance practice. OCCAR management structures are lean, with in - tegrated project teams and Central Office acting as the knowledge base and provider of corporate services such as human resources management and information technology. OCCAR-EA offers an agile-set up based upon empowerment and close customer involvement. The OCCAR business model calls for a strong prime contractor to act as the partner of the OC - CAR Programme Division, which has a large deg - ree of empowerment by the Participating States. The global balance principle ensures that con - 10

- OCCAR program yönetiminde - ömür boyu yaklafl m n esas al r. OCCAR-EA Ülkeleri temsil eder. Pozisyonlar n/beklentilerin uyumunun sa lanmas n içeren, ülkelerin etkin karar verme süreçlerinin desteklenmesi ve tedarikçilerin mal ve hizmetleri sözleflmeye uygun teslimini temin etmek (zaman, performans, maliyet aç s ndan) OCCAR n en çok çaba ve kararl l k göstermesi gereken durumlar olarak s ralanabilir. Türkiye nin mevcut durumda önemli bir miktar savunma harcamalar na ve savunma sanayiine ay rd n gözönünde bulundurarak, OC- CAR n/üye ülkelerin Türkiye yi OCCAR üyesi olarak görme konusundaki düflünceleri neler olabilir? OCCAR Anlaflmas üye ülkelerin bu anlaflman n bütün koflullar n kabul etmifl di er Avrupa ülkeleriyle ba daflmay arzu etti ini gösterir. Fakat Uluslar üye olmadan da programlara kat larak OC- CAR n sa lad katma de erden yararlanabilirler. Türkiye de OCCAR a üye olmad halde A400M program kat l mc s olarak programa önemli katk sa lamaktad r. OCCAR-EA Direktörü olarak üye ültractors are selected who deliver the best value for money. Through-Life approach to programme manage - ment. OCCAR-EA represents the Nations. Its challen - ges are to support efficient decision making on the part of the Nations, including harmonisation of positions/expectations, and to ensure that suppli - ers deliver according to contract (time, perfor - mance, cost). Considering the fact that Turkey currently alloca - tes a considerable amount into defense industry and procurement activities, what do you think would be the outlook of Nations/OCCAR having Turkey as a new member of OCCAR? OCCAR Convention states that Member States wish to associate other European states which ac - cept all the provisions of this Convention ; However Nations can benefit from OCCAR added value by participating in programmes without being Member; Turkey is a very important contributor to the A400M programme as a programme participating state wit - hout being an OCCAR member. As OCCAR-EA Di - rector I cannot speak for Nations and I am not invol - 11

keler ad na konuflamam, yeni üyelerin üyelik sürecindeki müzakerelerinde de yer alm yorum. Türkiye nin OCCAR a üyeli inin, egemen devletlerin iradesindeki politik bir konu oldu unu ifade edebilirim. Türkiye nin savunma sanayiine ve savunma harcamalar na önemli bir miktar tahsis etti ini bildi imizi ve mevcut OCCAR üyelerince çok de erli bir ortak olarak tan nd n söylemek isterim. A400M program kapsam nda, OCCAR olarak Türk sanayiinin programa kat l m ve katk lar n nas l de erlendiriyorsunuz? fiayet mevcutsa, herhangi bir s k nt /gecikmenin üstesinden gelebilmek için gelifltirilmesi gereken alanlar var m d r? Bildi iniz gibi, OCCAR-EA n n TAI ile bir sözleflme ba mevcut de ildir, Airbus Military (AMSL) ana yüklenici konumundad r. Ben sadece, OCCAR- EA aç s ndan, TAI nin yetkin ve sad k bir alt yüklenici oldu unu ilave edebilirim. A400M program ndaki di er kat l mc ülke sanayileri gibi TAI de programa yeterli katk y sa layabilmek için elinden gelen azami gayreti göstermektedir. Dolay s yla Programda sadece TAI den kaynaklanan bir s k nt veya eksiklik oldu u kanaatinde de iliz. ved in negotiation process for new Member States. I can state that OCCAR Membership of Turkey would be a political matter within the remit of the sovereign States. I can only say that Turkey is recognized as one of the states allocating considerable amount in - to defense industry and procurement activities, and is regarded as a very valuable partner by the current OCCAR states. In context of the A400M programme alone, how does OCCAR assess Turkish industry s participation and contribution into the programme, and if any, are there any areas that may need to be improved so as to overcome any shortfalls as such? As you know, OCCAR-EA has no contractual rela - tionship with TAI, as Airbus Military (AMSL) is prime contractor. I can only add that, from OCCAR-EA s perspective, TAI appears to be a competent and loyal sub-contractor. Like the other participant industries in A400 M Programme, TAI is contributing its maximum effort in order to give sufficient support to the prog - ramme. We are not aware of any shortfall in the prog - ramme coming only from TAI s contribution. 12

Tüm OCCAR programlar aç s ndan bak ld nda, özellikle A400M program kapsam nda, gelifltirilmifl ve gelifltirilmekte olan ürünler için yeni müflteriler araflt rmada OCCAR n rolü nedir? Bir baflka deyiflle, OCCAR n yeni pazarlar bulmaya iliflkin planlamalar mevcut mudur? OCCAR-EA n n üçüncü taraflar araflt rma ya da ihracat müflterileri bulma gibi pazarlama aç s ndan bir rolü bulunmamaktad r. Güney Afrika Cumhuriyeti ve Malezya örne inde oldu u gibi bu çal flmalar, AMSL taraf ndan yürütülmektedir. Ayr ca üye ülkeler de pazarlama ifllerini icra edebilir. Ancak, OCCAR-EA dan, üçüncü taraflara program bilgilerini, uça n sertifikasyonunu/kalifikasyonunu sunma gibi hizmetler talep edilebilir. Bu, Güney Afrika Cumhuriyeti ile böyle olmufltur ve Malezya ile de müzakereler devam etmektedir. Bize zaman ay rd n z ve de erli katk lar n z için teflekkür ederiz. In context of all OCCAR programs, but mainly for the A400M programme, what is OCCAR s role in se - arching new customers for developed and foreseen products to be developed or is there any planning for marketing activities in OCCAR? OCCAR-EA plays no role in marketing (i.e. se - arch for third party or export customers). This is do - ne by AMSL, as was the case for RSA and Malaysi - a. Marketing may also be performed by Nations. However, OCCAR-EA may be requested to provi - de services to third party customers such as the pro - vision of programme information, certification/qualifi - cation of the aircraft, etc). This is currently the case for RSA and negotiations are ongoing with Malaysia. Thank you for your time and for valuable contri - butions. PATRICK BELLOUARD OCCAR-EA D REKTÖRÜ 1952 y l nda Fransa da do an Patrick Bellouard çeflitli devlet kurumlar nda üst düzey görevlerde bulunmufltur. 1975 y l nda Paris Ecole Polytechnique den mühendis olarak mezun olmas n takiben 1977 y l nda Ecole Nationa - le Supérieure de L aéronautique et de L espace ve 1996 y l nda da The Institut Des Hautes Etudes de Défense Na - tionale deki e itimlerini tamamlam flt r. Istres de uçufl mühendisi olarak hizmet vermifl olan Mösyö Bellouard, ordu - nun genel ihtiyaçlar n n belirlenmesi, Hava Kuvvetlerinde belli bafll havac l k programlar n n ve birleflik tedarik fa - aliyetlerinin yönetilmesi konular nda yönetici olarak görev yapm flt r. Mart 2007 de OCCAR-EA Direktörü olarak atanmas ndan önce Fransa Baflbakan taraf ndan European Galileo Program n n tüm resmi departmanlar n n ko - ordinasyonunu sa lamakla görevlendirilmifltir. PATRICK BELLOUARD OCCAR-EA DIRECTOR Patrick Bellouard was born on June 9th, 1952 in France. He is a high-ranking official who served with distinc - tion in several important functions in the French administration. He graduated as an engineer from the Ecole Polytechnique (Paris, France) in 1975, from the Ecole nationale supérieure de l aéronautique et de l espace in 1977, and from the Institut des hautes études de défense nationale in 1996. After obtaining his wings as a fighter pilot and serving as a flight engineer in Istres, the main duties he fulfilled in his professional career embrace the manage - ment of armament requirements, and the management of major aeronautical programs and associated procurement activities. Before taking up his duty as OCCAR-EA Director on March 1st, 2007, he was tasked by the French Prime Minister to coordinate all ministerial departments for the European Galileo program. 13

TÜRK YE-AB KATILIM MÜZAKERELER VE SAVUNMA SANAY O UZ DEM RALP BÜYÜKELÇ AB GENEL SEKRETER 3Ekim 2005 tarihinde Avrupa Birli i ile kat l m sürecine bafllam fl olmam z flüphesiz cumhuriyetimizin 85 y ll k tarihindeki önemli geliflmelerden biri olmufltur. Müzakere süreci sadece Avrupa Birli- i ve Türkiye iliflkilerinde de il, küresel ve bölgesel boyutta da yeni bir dönemin bafllad na iflaret etmektedir. Avrupa Birli i, Türkiye ile üyelik müzakerelerine bafllama karar alarak siyasi, ekonomik ve stratejik aç dan önemli bir efli e ad m n atm flt r. Bu ad m AB nin küreselleflen dünyadaki rolünün yeniden tan mlanmas aç s ndan da çok önemlidir. Avrupa Birli i ile kat l m sürecine bafllayan Türkiye art k yeni bir döneme girmifltir. Bundan böyle bize düflen, bunun tarihi bir ad m oldu unun bilinciyle hareket ederek, içinde bulundu umuz süreci uluslararas sistemde ve AB içinde yaflanan de iflimleri dikkate alan bir yaklafl mla de erlendirmek ve önümüzdeki dönemi yap c bir ruhla flekillendirmektir. Türkiye ile Avrupa Birli i aras ndaki kat l m sürecinin gerektirdi i çok boyutlu iliflkiler sadece siyasi de il, teknik düzeyde de sürdürülmektedir. Nitekim, Avrupa Birli i kat l m müzakereleri sürecinde yürüttü ümüz çal flmalar aç s ndan en kapsaml konu kat l m sürecinin ikinci aya n oluflturan, AB müktesebat n n iç hukuka aktar lmas ve uygulanmas için yürütülen çal flmalard r. AB müktesebat na uyum elbette, sadece kamu kurumlar m z de il, toplumun tüm kesimlerini içine alan çok kapsaml bir süreçtir ve ciddi bir eflgüdüm gerektirmektedir. Bu nedenle gerek müzakere pozisyon belgeleri haz rlan rken, gerekse Ulusal Program gibi müktesebat uyumuna yönelik her türlü çal flma da özellikle sivil toplum kurulufllar baflta olmak üzere toplumun farkl kesimleri olabildi ince sürece dahil edilmektedir. Müzakere sürecinde geldi imiz noktay özetleyecek olursak; Bu güne kadar Bilim Araflt rma, fiirketler Hukuku, Fikri Mülkiyet Hukuku, statistik, flletme ve Sanayi Politikas, Trans Avrupa A lar, Tüketicinin ve Sa l n Korunmas ile Mali Kontrol fas llar olmak üzere toplam 8 fas l aç lm fl, Bilim Araflt rma fasl ise geçici olarak kapat lm flt r. Ekonomik ve Parasal Politika ile E itim ve Kültür fas llar Konseyde onaylanan, aç l fl kriteri bulunmayan ve aç lmas n bekledi imiz fas llard r. Ancak baz üye ülkelerin siyasi engellemelerinden dolay henüz aç lmam flt r. Bilgi Toplumu ve Medya bafll nda Türkiye müzakere pozisyon belgesini sunmaya davet edilmifltir. Türkiye bu konudaki çal flmalar n tamamlayarak müzakere pozisyon belgesini Komisyona sunmufltur. Ayr ca, Sermayenin Serbest Dolafl m fasl nda Türkiye aç l fl kriterlerini yerine getirmifl ve buna iliflkin Komisyon Raporu, Konseye iletilmifltir. Bu iki fasl n Frans z dönem baflkanl s ras nda aç lmas beklenmektedir. 13 fas lda aç l fl kriteri belirlenmifl olup bu aç l fl kriterlerinin karfl lanmas için gerekli çal flmalar da yürütülmektedir. Son geniflleme dalgas n n gerektirdi i baz kurumsal ve siyasi reformlar gerçeklefltirememifl olan 14

AB, küresel ekonomik krizin de etkisiyle yeni bir geniflleme sürecine yo unlaflamamaktad r. Ancak AB nin kendi içinde yaflad ekonomik ve siyasi sorunlar n müzakere sürecimize olan olumsuz yans - malar, bizleri AB mesaisinden al koymamal d r. Türkiye de örne in, daha s k bir g da güvenli i a, daha güçlü bir sosyal diyalog, daha temiz bir çevre ve tüm bunlar ba l olarak daha yüksek yaflam standartlar için müzakere sürecinin önemi aç kt r. Uzun dönemli modernleflme hedeflerimiz, k sa dönemli siyasi s k nt lardan önce gelmeyecek ve Türkiye bu önemli f rsat en iyi flekilde de erlendirecektir Di er taraftan, Türkiye-AB iliflkilerini Savunma Sanayii konusu çerçevesinde ele alacak olursak; Avrupan n savunma sanayisine iliflkin politika ve mevzuat, so uk savafl döneminde Avrupa Ortak Pazar düzenlemelerinin d fl nda b rak lmas na karfl n, so uk savafl n bitmesinin sonras nda Maastricht, Amsterdam ve Nice Antlaflmalar nda önemle üzerinde durulmas yla Ortak D fl ve Güvenlik Politikas ve Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikas na ihtiyaç duyulmufltur. Bu ba lamda, havac l k, uzay, elektronik, kara sistemleri ve gemi inflaat gibi savunma sanayi sektörleri hakk nda önceleri, üye ülkeler AT Antlaflmas n n 296 nc maddesine at fta bulunarak ulusal yetki alan olarak kalmas ndan yana olmufllar, ancak bu tutum ulusal piyasalar n gittikçe çeflitlenmesi ve ayr flmas ve özellikle Amerikan rakipler karfl - s nda rekabet gücünün zay flamas na yol açm flt r. Yeni dönemde ise so uk savafltan sonra savunmaya ayr lan bütçe k s tlamalar ve gittikçe artan Ar-Ge masraflar yla beraber herhangi bir üye ülke için rekabette ayakta kalmak imkans z hale gelmifltir. Böylece Maastricht, Amsterdam ve Nice Antlaflmalar nda Ortak D fl ve Güvenlik Politikas ve Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikas na önem verilmesi Savunma sanayisinin geliflmesi için bir çerçeve olmufltur. Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikas nda güçlü, rekabet edebilir ve dinamik bir savunma sanayi için flu unsurlara önem verilmektedir: - Tedarik ve yan sanayi güvenli inin sa lanmas için sa lam ve sürdürülebilir sanayi politikas 15

- Teknolojik geliflmenin gittikçe karmafl k ve pahal teknolojileri gerektirmesi, böylece Avrupada bulunan Ar-Ge nin kaynak israf anlam na gelen birbirinden ba ms z ve gereksiz yere düplikasyon fleklinde yap lmas - n n engellenmesi, Yat r mlar n önceliklendirilmesi, Deniz ve kara savunma sanayinin birlefltirilmesi. Bu Güvenlik ve Savunma Politikas önceliklerine ilaveten esneklikleri ve yenilikçilik kapasiteleri ile bilinen KOB lerin de savunma sanayine dahil edilmesi önemli görülmektedir. Avrupa Savunma sanayisinde rekabet gücünü art rmak için 1996 ve 1997 de savunma sanayisinde yeniden yap land rmay ve savunma ekipman piyasas n n etkinli ini ele alan iki Komisyon Bildirimi yay mlanm flt r. Ancak Avrupa Parlamentosunun 10 Nisan 2002 tarihli yeni bir savunma sanayisi bildirimi haz rlanmas na iliflkin karar neticesinde kurumsal ve mevzuat çal flmalar daha ciddi boyutlara ulaflm flt r. Neticede oluflturulan savunma çal flma gurubunun önerisine müteakip Avrupa Savunma Ajans Kurulmufl, ard ndan Avrupa Savunmas - Sanayi ve Piyasa Hususlar adl bildirim Daha Güçlü ve Daha Fazla Rekabet Gücüne Sahip Avrupa Savunma Sanayisine iliflkin Direktif Savunma ve Güvenlik Alan nda nflaat, Tedarik ve Hizmet Al m Kamu halelerindeki Koordinasyon ve Prosedürlere iliflkin direktif yay mlanm flt r. Avrupa Komisyonu Savunma Sanayisinde piyasa mekanizmalar ndan yönlendirilen, ancak uygun piyasa mevzuat, serbest rekabet ve Ar-Ge program yla desteklenen s nai yap land r lma ve güç birli- ini teflvik etmektedir. 2004 Y l nda kurulan Avrupa Savunma Ajans - n n (EDA) ile Türkiye aras ndaki iliflkilerin zeminini oluflturacak idari düzenleme henüz imzalanmam flt r. Bu husustaki engelin afl lmas için AB nezdindeki gerekli giriflimler yap lmaktad r. Buna ra men savunma sanayi alan nda önemli AB üyeleriyle yak n ikili iliflkilerimiz mevcuttur. Ayr ca, Türkiye OCCAR (Organisation Conjointe de Coopération en matière d'armement) faaliyetlerine kat lmakla Avrupa Savunma Sanayii aç s ndan önemini ortaya koyan bir ülkedir. Di er taraftan, müzakere fas llar n inceledi imizde, özellikle Kamu Al mlar, Sermayenin Serbest Dolafl m, fiirketler Hukuku, Rekabet Politikas, flletmeler ve Sanayi Politikas, D fl liflkiler, D fl Güvenlik ve Savunma Politikalar fas llar n n savunma sanayii ilgilendiren fas llar oldu u aç kt r. Bu konularda tarama sürecinde Savunma Sanayi Müsteflarl ile gerekli iflbirli i ve koordinasyon sa lanm fl olup bundan sonraki süreçte de ayn iflbirli i devam ettirilecektir. 16